„Bejaarden hebben
ook reel h t of»
eigen zelfstandigheid"
m
m
I
Paul van Mansum van de Raad voor het Bejaardenwerk
iysissii^
VRIJDAG 23 FEBRUARI 1979
VD/SC/WW
Paul van Mansum: „Als
men opbelt, is men
al een stukje minder
eenzaam".
„Als iemand belt om
hulp, is hij al een
stukje minder een
zaam."
Schiedam Bejaarden.
Dat zijn oude mensen,
denkt iedereeen dan. Ou-
den-van-dagen, zo wor
den ze ook wel genoemd.
Een groot deel van de
schoolkinderen denkt dat
het oude mensen ziin die
wat mankeren; of dat ze
in een speciaal groot
huls wonen, een bejaar
dentehuis. „De jongeren
van nu zijn de ouderen
van de toekomst", zegt
Paul van Mansum. Hij is
directeur en projectleider
van de Baad van Bejaar
denwerk.
Veel ouderen kennen
hem nog wel van dien
stencentrum De 4 Mo
lens, of omdat ze eens
bij hem op z'n spreekuur
zijn geweest om raad te
vragen- De raad voor het
bejaardenwerk is een in
stelling die tot doel heeft
een bijdrage te Leveren
aan het bevorderen van
het welzijn van Schie-
damse bejaarden. Dat
wordt gedaan in samen
werking met andere or
ganisaties die op dit ge
bied werkzaam zijn.
De raad tracht naar doel
te bereiken door in de
dienstencentra De Woud-
hoek en De 4 Molens al
lerlei activiteiten te orga
niseren en uit te voeren,
zowel op medisch-sociaal
terrein als in de cultu
reel-recreatieve sfeer, het
organiseren van hulp en
dienstverlening voor alle
bejaarden die daarvoor
in aanmerking willen of
kunnen komen. Het bu
reau, van waaruit dat al
lemaal geregeld wordt
ligt aan de Grote Markt
nummer 15, het oude po
litiebureau.
In een gezellige kamer
huist Paul van Mansum.
Een hoge, vrolijk inge
richte ruimte met hoge,
grote ramen en een enor
me hoeveelheid planten.
„Vorige maand zat ik
vier jaar in het bejaar
denwerk. Ik ben net
klaar met een soort twee
de kans-onderwijs; de so
ciale academie. Die aca
demische opleiding is dus
echt gericht op mensen
die werken. Ik denk dat
je er met een andere in
stelling naar toe gaat,
want je past zoveel mo
gelijk toe op je eigen si
tuatie en werk. Ja, het
welzijn voor de ouderen
in de wijk en de contac
ten tussen die bejaarden.
En natuurlijk het contact
tussen jongeren en oude
ren."
Luisteren
Paul is gewend te luiste
ren naar andere mensen.
Dat merk je aan de ma
nier waarop hij gaat zit
ten als je hem iets
vraagt, aan de manier
waarop hij zijn lichte
filtersigaretjes rookt en
zijn oogopslag. Een don
kere baard, kortgeknipt
haar en donkere ogen, af
en toe, na een vraag die
hij moeilijk vindt, een
brede glimlach.
„In 1978 zijn er ongeveer
80 mensen aan een één
persoonswoning geholpen
en ongeveer 30 echtparen
aan een tweepersoonswo
ning. Ja, er wachten nog
veel mensen op een wo
ning in een bejaardente
huis. Zo'n tien jaar gele
den werden de verzor
gingstehuizen uit de
grond gestampt, maar of
die dingen wel zo goed
m elkaar zaten, wisten
we nog niet Zoveel erva
ring op dat gebied had
nog niemand."
Paul hecht veel waarde
aan het zelfstandig funk-
tioneren van de bejaar-
"Alik nu zelf oud
was? Gut, wat een
moeilijke vraag."
Ook aan sport kan
door bejaarden wor
den gedaan. Biljar
ten, bijvoorbeeld
door
Janet van
Huisstede
den. Hij schrok zich dan
ook rot toen hij de uit
slagen hoorde van de en-
quete die hij hield over
bejaarden op een middel
bare school. Er waren
kinderen die vonden dat
het mensen waren die ei
genlijk afgeschreven of
heel zielig waren. Over
bejaardenhuizen: „dat
zijn huizen waarin oude
mensen pas mogen wo
nen als ze hun kat of
hond weg doen".
„Erg, hè? En dan ben je
zo nard mogelijk bezig
om bejaarden zelfstandig
te laten zijn. En sociale
zekerheden te geven.
Heel vroeger werden be
jaarden opgenomen in de
gezinnen van hun kinde
ren. Dat was een brok
zekerheid. In dat gezin
behield iemand een taak,
iets om mee bezig te zijn.
Ja, misschien hangt de
groep die nu oud is er
wel een beetje lussen."
Bezig blijven
„Als ik nu zelf oud was?
Gut, wat een moeilijke
vraag." Er volgt een be
dachtzame stilte. Laat
z'n ogen langs het pla
fond glijden, langzaam
een grote glimlach, „Jee
tje, dat hangt er ook
vanaf of je vitaal bent
of niet. Er kan zoveel
gebeuren."
„Ik denk dat ik veel aan
mijn hobbies zou doen,
Een beetje fotograferen,
vrijwilligerswerk doen, of
in mijn tuintje werken.
Als ik een huis met een
tuintje had, natuurlijk.
Daar hoop ik wel op.
Maar in ieder geval bezig
zijn. Daar ben ik nu mee
bezig. Om mensen de
ruimte te geven om bezig
te zijn met dingen die ze
leuk vinden. In De 4 Mo
lens kunnen ouderen
kaarten, biljarten, aan
gymnastiek doen, en ga
zo maar door. Dat moet
kunnen." Toch gaat het
er donker voor ons uit
zien in de toekomst Be
stek '81, bezuinigingen op
allerlei gebieden, econo
mische achteruitgang, fi
nanciële onzekerheid.
„Tja, nu worden ook al
de welzijnsvoorzieningen
ingekrompen. Je vraagt
je af waar dat naar toe
gaat. Als je ziet dat de
ziekenhuizen slechts geld
gaan overhouden om zui
ver verzorgend personeel
te kunnen betalen. Het
brengt allerlei sociale on
zekerheden met zich
mee."
„Het huisvestingspro
bleem is in Schiedam wel
erg groot, ja. Schiedam
vergnjst enorm, méér
dan VI aardingen en
Maassluis. In Woudhoek
en Nieuwland hebben we
wel de beschikking over
dienstencentra, maar de
andere wijken vallen er
buiten. Daar zijn wel so
ciëteiten opgericht, waar
ouderen eens in de zo
veel tijd bij elkaar ko
men en andere mensen
leren kennen, maar dat
is niet genoeg. En een
ander punt bij dat huis
vestingsprobleem blijft de
vraag, wat nou eigenlijk
een specifieke beiaarden
woning is. Door de recla
me, door vervelende be
richten in de kranten en
zovoorts worden die men
sen opgescheept met een
beeldvorming. Zo van,
bejaarden zijn mensen
die alsmaar hulp nodig
hebben. Dat is van mens
tot mens verschillend."
Onpersoonlijk
„Wij, bij de raad van be
jaardenwerk, ritten met
net probleem van de „in
stitutionalisering". Dat je
zo veel moet verwijzen
naar instanties. Als er
mensen met problemen
bij mij komen, kan ik
die nooit allemaal zelf
oplossen. Bij andere in
stellingen zitten er men
sen die niets anders doen
dan dat specifieke pro
bleem aanpakken. Dan
zeg ik: .Mevrouw, als u
dat en dat nummer
draait, krijgt u mensen
aan de lijn die er alles
over kunnen vertellen1."
Het is zo onpersoonlijk
soms, hè? Natuurlijk ligt
het probleem niet altijd
echt op dat terrein. Som
migen hebben contact no
dig, willen eens met ie
mand praten. Zomaar,
over koetjes en kalfjes,
of juist over moeilijkhe
den, waar ze niet meer
uit komen. Friendly Visi
ting is de organisatie die
bezoeken aflegt. Mannen
en vrouwen die eens bij
een ouder iemand op vi
site gaan, om de zoveel
tijd."
Friendly Visiting is een
afdeling van de noofdsec-
tie Maatschappelijke
Dienstverlening. Ze pro
beert vereenzaamde of
eenzame bejaarden in
een vriendelijk contact
van mens tot mens te be
naderen. Als uit de be
zoeken blijkt dat de gast
vrouw of gastheer ook
hulp nodig heeft van een
andere organisatie, dan
wordt dat doorgegeven.
„Het deed me zo goed",
vertelt Paul verder, „dat
met dit slechte weer zo
veel contacten rijn ont
staan. Die schoolkinde
ren, die zomaar bood
schappen gingen doen
voor ouderen, ik heb ge
hoord dat er kinderen
zijn die nu geregeld naar
die mensen toe gaan.
Omdat ze het er gezellig
vonden. Kinderen die
geen opa of oma meer
nebben, vinden het best
leuk om eens gruwelijk
verwend te worden, of
om verhalen over vroeger
te horen. Maar dat merk
je nu pas. Als die men-
maar ook denkspor
ten worden intensief
bedreven.
sen zichtbaar in nood ko
men. Nu wordt de een
zaamheid zichtbaar. In
veel gevallen is die verla
tenheid zo moeilijk op te
sporen.
Kijk, als iemand opbelt
en zegt: Meneer, ik ben
zo alleen", dan is zo ie
mand al een stukje min
der eenzaam. Dan heeft
die man of vrouw ge
tracht contact te leggen.
Ais iemand naar een
dienstencentrum toestapt
is hij of rij al bezig met
een positieve verande
ring."
Behoefte
„Wij gaan af op de be
hoefte van de bejaarden.
Je kan zelf wel allemaal
leuke dingen gaan orga
niseren, maar dan rit je
er vaak naast. De men
sen moeten zelf met sug
gesties komen, dan kun
nen wij de wensen gaan
verwezenlijken. Een goed
voorbeeld is de kaartver
koop van die speciale re-
ductieritten van de RET.
Die waren nog niet over
al verkrijgbaar. Wij heb
ben toen een grote hoe
veelheid van die kaarten
ingekocht, zodat bejaar
den bij ons terecht kon
den. Zodra alle verkoopa
dressen die kaarten bin
nen hebben, kan je er
mee ophouden. Ais de si
garenzaak vijftien meter
verderop daar ook in wil
handelen zou je die man
in de wielen gaan rijden.
Dat is de bedoeling niet."
In het dienstencentrum
De 4 Molens wordt méér
gedaan dan kaarten, bil
jarten en babbelen. Het
dienstencentrum houdt
zich bezig met creatieve
en recreatieve activiteiten
waarbij de participatie
van de ouder wordende
mens centraal staat. Ver
der verleent het diensten
centrum service aan
groepen die hulp behoe
ven door middel van de
Warme Maaltijdendienst.
De 4 Molens ligt aan de
Nieuwe Damlaan 766. De
Woudhoek dient als tref
punt en als centraal punt
van waaruit zoveel moge
lijk in de behoeften van
zelfstandig wonende ou
deren en gehandicapte
wijkbewoners van Scnie-
d am-Noord wordt voor
zien. De Woudhoek is te
vinden aan het Heyer-
mansplein 38.
Boukje
Stijldansen in het dien
stencentrum: activi
teiten die velen op
prijs stellen.
„Die bezuinigingen
zorgen voor sociale
onzekerheden!"
In dienstencentrum De 4
Molens is het elke dag
een vrolijke boel. Boukje
Keulen's hoofd loopt om
met het beantwoorden
van de meest uiteenlo
pende vragen. Waarom
die brandwacht nou ei
genlijk rondloopt. Het ge
bouw is toch met gevaar
lijk? „Nee, de blussers
rijn bijgevuld en die man
kijkt of dat goed is ge
daan en of de uitgangen
van het slot af rijn." Of
het goed is dat de bar
dienst door een ander
wordt overgenomen. En
ga zo maar door. Onder
wijl blijft ze lachen.
Groet deze en gene en
maakt grapjes over het
klaverjassen.
Boukje: „Deze mensen
kunnen hier elke dag te
recht. En iedere middag
hebben we een speciale
attractie. Stijldansen, een
spelletje. Er wordt hier
bridge, dammen, schaken
en klaverjassen gespeeld.
Fysiotherapeuten doen
hier hun werk. We heb
ben een pedicure, er oe
fent een zangkoor, we
hebben douches voor
mensen die thuis niet
kunnen baden, er is een
heren- en dameskapper,
een bibliotheek, een bar'.
Wie ook eens een kijkje
wil nemen in het dien
stencentrum is natuurlijk
van harte welkom.
„Schiedam vergrijst
enorm, meer dan
Vlaardingen en
Maassluis."
