Rioolgemalen aangetast
door zwavelzuur
Demos en WF
doen het goed
Theo Dal
ongelukkig
'N LEVEN
HEB JE
ZO GERED.
Fortuna juicht weer
DRZ:
pech
tb
•f
ir,%.
RKWIK
gelijk
Leidingen
moeten
vernieuwd
V-rfS V/ietpold
WOëk VAN HC&LAHp J
lie&lpfc
Hans de Held driemaal
ELKESECONDETELT.
Martinit
gehandicapt
In het
nieuw
SFC
vergist
zich
,\DAG 10 SEPTEMBER lii.'O
VI> SC-.WVV
Delft Rioolgemalen hebben veel te lij-
dien van zwavelzuur in het aangevoerde ri
oolwater, Dat is gebleken uit een landelijk
en een regionaal onderzoek. Ook in de re
gio van het Hoogheemraadschap Delfland
en in de omringende gemeenten die het be
heer over rioolleidingen en zuiveringen
voeren doen zich problemen voor als ge
volg van aantasting van het beton door
zwavelzuur. Maar de gemeenten in deze
streek en het Hoogheemraadschap zelf ge
loven niet erg in een percentage van dertig,
zoals de gevolgtrekkingen van de onderzoe
ken luiden. „Dat is een wat al te boute be
wering", aldus een woordvoerder van de
gemeentelijke dienst openbare werken in
Delft.
Dat er wel degelijk proble
men zijn in de regio van het
Hoogheemraadschap Delf
land bewijst de afvoerleiding
van het nieuwe rioolgemaal
van Hoek van Holland naar
de Nieuwe Waterweg. De lei
ding zelf is ruim twaalf jaar
oud. Doordat al die tijd rot
tend rioolwater door de lei
ding naar de Nieuwe Water
weg is gestroomd, heeft zwa
velzuur zo erg op het beton
kunnen inwerken, dat de ij
zeren bewapening er door
heen te zien is. Dat hebben
onderzoekers aangetoond
cloor in de afvoerleiding vi
deo-opnamen te maken. Het
hoogheemraadschap moet nu
drie ton voor het herstel uit
trekken. Daarmee wordt
over ruim een maand begon
nen.
«i(. glooiing
voerde rioolwater verzameld
werd nogal wat problemen op
geleverd. In afvalwater be
vindt zich zwavel. Als dat lang
jn de rioleringen blijft hangen,
dan ontstaat er een rotting
sproces. Zwavel wordt omge
zet in zwavelwaterstof met de
bekende geur van rotte eieren.
Zwavelwaterstof ontleedt zich
in de rioolgemalen. Komt daar
dan zuurstof bij, dan ontstaat
zwavelzuur. Dat kan zich ver
doof Jan van de Ven
Problemen
Hoewel momenteel de leiding
ï'a>-Hoek van Holland het enige
echte probleem voor Delfland
vormt, verwacht men voor de
toekomst wel meer aantas-
'tingsverschijnselen bij rioolge
malen en -leidingen. Het is na
melijk de bedoeling dat begin
19SQ de Haagse regio voor wat
betreft de waterzuivering on
der beheer van'Delfland komt
te vallen. Daaromtrent wor
den momenteel nog onderhan
delingen met de gemeente
Den Haag gevoerd. Het Hoog
heemraadschap venvacht dat
de leidingen die van de omlig
gende plaatsen daar (Zoeter-
meer. Delft, Wateringen, Poel
dijk) naar Den Haag lopen mo
gelijkerwijs ook aangetast zul
len zijn. ..Dat zou me niets
verbazen", aldus de heer Slijk
huis van het Hoogheemraad
schap Delfland.
Hoewel er volgens polder- en
gemeentebesturen bepaald
geen reden tot paniek is waar
het om de aantasting van be
ton door zwavelzuur gaat,
heeft dit probleem zich in het
verleden toch al verschillende
keren voorgedaan. Ondermeer
in Delft en Delfgauw. Met
kiarae in de laatste plaats heeft
een kelder waarin het aange-
binden met ijzer en beton. Be
ton gaat korrelen. Als er geen
maatregelen genomen worden,
wordt dan ook hei ijzer be
reikt en aangetast.
Een woordvoerder van de ge
meente Pijnacker; ..Een jaar of
drie. vier geleden, was het be
tonwerk van een ontvangkel-
der vrij ernstig aangetast. Con-
densvorming en het feit dat
het rioolwater vrij lang in de
riolen bleef staan waren daar
debet aan. We hebben daar ei
genlijk twee keer last van ge
had. De eerste keer is de be
handeling naar onze mening
niet zorgvuldig genoeg ge
beurd. we kregen toen weer
de zelfde verschijnselen.
Sindsdien hebben we er geen
last meer van gehad. Maar we
weten, dat men alom in den
lande met dergelijke proble
men te kampen heeft,"
„Af en loe"
Delft is enkele keren met het
probleem geconfronteerd ver
telt een woordvoerder van de
gemeentelijke dienst openbare
werken. Delft heeft één
hoofdgemaal en vijf wjjkge-
malen. Dezelfde problemen als
in Delfgauw hebben zich hier
enkele malen voorgedaan, zij
het in niet zo ernstige mate.
Delft heeft hier direct z*n
maatregelen genomen, door
een kunstsioflaag op het beton
aan te brengen, danwel een
aangetaste kunststoflaag van
een nieuwe te voorzien. „Maar
het is niet vaak gebeurd.
Slechts enkele keren, in de
HeeaA -3*1»
hm
ioto i»
Nieuw fa na
Het
Qohi
55 h9
Rtic £ev*orsWse
S lui
en Noor
Staaldut
en de Lange Bonnen
60S h
Oranjepolder
loop der jaren", aldus de
woordvoerder.
Naaldwijk
Het hoogheemraadschap heeft
nog slechts kort het beheer
over de rioolwaterzuivering
van Hoek van Holland en de
daarbijbehorende aanvoerrio-
len en persleidingen. Officieel
sinds 1 januari van dit jaar.
Daarvoor was het systeem in
beheer van een gemeenschap
pelijke regeling van Hoek van
Holland, Naaldwijk en 's Gra-
venzande. Al vóór de overna
me van een en ander bleek dat
sommige leidingen niet al te
best waren. Daarnaar is toen
verder een onderzoek ge
pleegd. Een ingenieursbureau
heeft toen een rapport ver
vaardigd, waaruit bleek hoe
een en ander gerepareerd dan
wel vervangen zou moeten
worden. Het slechte stuk riole
ring waarom het hier met
name gaat, ligt tussen Naald
wijk en *s Gravenzande.
„Met de persleidingen hebben
we die problemen niet. Die zit
ten onder druk helemaal vol.
Maar de gewone rioolbuizen,
daar wordt het water door het
afval naar de gemalen getrans-
fiorteerd. Daar zit veel meer
ucht bij, met name in de
„kap" van het riool, het bo
venste deel.
De lengte van de leidingen die
naar de rioolgemalen voeren is
ook een belangrijke factor als
het gaat om de vorming van
zwavelzuur. Het water krijgt
gedurende de tijd van net
transport namelijk bij lange
leidingen teveel kans om te
gaan rotten. Zeker als er dan
ook nog 'ns sprake is van on
dercapaciteit van zo'n leiding.
zoals tussen Naaldwijk en "s
Gravenzande het geval is".
Ook daar moeten maatregelen
genomen worden. „Maar we
dachten er toch al aan, om
daar een groter riool aan te
brengen", aldus het Hoog
heemraadschap Delfland. „We
willen het systeem daar nu
wat anders opzetten dan vroe
ger, Maar hoe? Dat hebben we
nog in studie". N
De problemen met de leiding
van de rioolwaterzuivering
van Hoek van Holland naar de
Nieuwe Waterweg zijn ont
staan, doordat in het verleden
(eigenlijk: tot voor kon) het
water nog ongezuiverd werd
afgevoerd, zoals nu nog het ge
val is in Den Haag. Er werd
alleen gewerkt met een be-
zinksloot, waar het zwaardere
materiaal in het rioolwater als
slib werd opgevangen. Door
dat het water niet helemaal
gezuiverd werd, kon het als
nog gaan rotten. De volledige
zuivering is eigenlijk pas in ja
nuari jongstleden begonnen.
Voor die tijd is twaalf jaar lang
rottend rioolwater door de af-
voerleidüngen naar de Nieuwe
Waterweg gelopen.
In Hoek van Holland moet de
gehele leiding tot de Nieuwe
waterweg worden vernieuwd.
Dat gebeurt stuk voor stuk. De
bestaande buis wordt eerst op
gegraven, opgemeten en op
een andere plaats wordt van
precies dezelfde afmetingen
een nieuw stuk leiding ge
maakt. Dat moet in één dag
gelegd kunnen worden. Daar
voor moet dan de rioolwater
zuivering een dag worden stil
gelegd.
Problemen doen zich daarbij
overigens nog wel voor. Men
Het gebied dat de nieuws
rioolwaterzuivering van Hoek
van Holland bestrijkt. In
dikke zware lijnen zijn de
voornaamste rioolleidingen
aangegeven. Bij de pijlen
komen problemen voor met
betonaantasting door
zwavelzuur. Pijl 1 geeft de
plaats aan waar lussen
Naaldwijk en 's Gravenzande
de leiding is aangetast. Pijl 2
wijst de leiding van de
rioolwaterzuivering Hoek van
Holland naar de Nieuwe
Waterweg aan.
moet vanaf het rioolgemaal
onder de spoorlijn Rotterdam-
Hoek van Holland door en er
moet een dijk „genomen" wor
den. „Een heel karwei", aldus
de heer Slijkhuis van het
hoogheemraadschap.
Schiedam/Vlaardingen
De afdelingsclubs
hebben het dit weekein
de hijzonder goed ge
daan Uitgezonderd
SVDPW (0—0 tegen Ge
rminal) werd er uitslui
tend winst geboekt. Het
duel dat SVDPW uit
speelde tegen Germinal,
was er één met wisselen
de kansen, maar geen
doelpunten. Voldoende
spanning echter.
DemosSI Hoger 30.
Zeer matig voetbal, zeker in
de eerste helft, bracht Demos
tegen St Hooger de tweede
overwinning: 30. Het werd
er echter niet één om over
naar huis te schrijven. Joop
van Sehijndel scoorde al in
de eerste minuut 01, maar
daar bleef het dan ook bij-
Na de rust werden bij Demos
de zaken wat energieker
aangepakt en weer was het
Joop van Sehijndel, die uit
een voorzet van broer Ge
rard nummer twee aan liet
tekenen. Toen kort daarop
weer Joop van Sehijndel bij
een doel worsteling ae bal in
het doel kon werken (03),
speelde Demos een gewon
nen wedstrijd.
MSV71—De Koef 2—L Een
goed spelend MSV'Tl nam na
een half uur spelen tegen De
Roef door Jacob Huizing de
leiding: 10. Na de thee zag
De Roef kans om tot een vei-
doverwicht te komen en
scoorde dan ook de gelijkma
ker: 11. Vanaf dat moment
deelde de thuisclub de lakens
uk. Weer was het Jacob
Schuilïng die tot een doel
punt kwam, 2—1. Daarmede
was het wel bekeken.
OHW—FCN'66 1—2. De
wedstrijd was tien minuten
oud, toen FCN middels
Henny Kuil uit een voorzet
van Rob Hoogstad de leiding
kon nemen. Jammer was het
voor de Schiedammers dat
het de talloze kansen om tot
een tweede doelpunt te ko
men verloren liet gaan.
Een te zacht teruggespeelde
bal van Huug van der Grijp
was voor de thuisclub vol
doende om naast FCN te ko
men, 11. Van der Grijp
moest toen zijn plaats afstaan
aan Frans Schenk- FCN'66
kwam door Schaap wel aan
een doelpunt. De bal ketste
echter via de achterstaander
het veld weer in. Dit ging zo
snel dat het de arbiter ont
ging. Eerst kende hij het
doelpunt toe, maar op advies
van de scheidsrechter her
riep hn zijn beslissing later
weer. Door Wim de Groot
kwam FCN toch aan de ver
diende overwinning, 1—2.
FC Rotterdam—WF 1—2.
Nadat WF tal van kansen
had gemist om de leiding
te nemen, was het de thuis
club dat een dankbaar ge
bruik maakte van foutief
uitverdedigen bij de Schie
dammers. Het nam dan
ook tegen de verhouding in
de leiding: 10. Het duur
de tot een kwartier voor
tijd eer het overwicht van
WF in èen doelpunt uitge
drukt kon worden door Pe
ter Verhoeven, 1—1. Peter
den Hartog, na goed werk
van Hans van Kassei, zorg
de voor de winnende tref
fer, 1—2.
Schied. Boys—Kreek Boys
41. Hans de Held gaf De
Boys de leiding en scoorde
uit een strafschop zelfs 20,
Nog voor de rust werd het
ook uit een strafschop 21.
Na de rust scoorde Hans de
Held 31 en liet zich daarna
door Peet de Held vervan
gen. Het was deze speler die
een strafschop kreeg toege
wezen die door Ben Stip
werd verzilverd: 41.
Schiedam -De hak van
Theo Dal werd Excelsior
'20, dat met 0-1 van een
pover Waddinxveen ver
loor, fataal. De Schiedam
mers creëerden met aan
vallend spel verschillende
kansen, maar konden het
overwicht niet in doel
punten uitdrukken. Wad
dinxveen zette weinig of
fensieve daden tegenover
het spel van de thuisploeg.
Een klein wonder hielp
de onmachtige gasten, die
een vrije trap vanaf 35
meter direct op het Schïe-
damse doel schoten. Doel
man Norbert Kleinheren-
brink werd echter verrast
toen het ogenschijnlijk on
gevaarlijke schot door
Theo van Dal van richting
werd veranderd: 0-1.
Het elftal van trainer Piet
Roozen drukte in de tweede
helft het armzalige Wad
dinxveen in de verdediging
Kees Schouwenburg was
dicht bij de gelijkmaker, toen
zijn schot via de onderkant
van de lat het veld weer in
kwam. De ten onrechte jui
chende Schiedammers ver
zuimden de rebound in te
schieten. Ook een kopbal
van de in de ploeg gebrachte
Ma:cel Keyzer kon aan de
negatieve 0-1 score tot grote
teleurstelling van trainer
Piet Roozen geen verande
ring brengen. „De jongens
hebben tot de laatste snik
voor een beter resultaat ge
vochten. Het is erg ongeluk
kig om zo te verliezen", al
dus de Schiedamse trainer.
Den Haag-Fortuna bleef
door de 0-2 zege bij HBS
ook de tweede competitie
dag zonder puntenverlies,
hetgeen het rommelige
verloop van de wedstrijd
voor trainer Jan Postema
ruimschoots goedmaakte.
„Vier punten uit twee
wedstrijden, en dat na een
vervelende aanloop - met
geschorste en vacantie
vierende spelers - op de
competitie. Gelukkig be
schikken we over een
brede selectie", aldus de
Fortuna- trainer, die al na
drie minuten kon juichen
toen Hans van Os een
vrije trap keihard via de
Haagse muur inschoot.
HBS kwam kwaliteit te
kort om de Vlaardingse
verdediging in problemen
te brengen, terwijl Fortu
na er niet in slaagde de
kansen te benutten. Een
kwartier voor het einde
van de matige wedstrijd
werd het dankzij een
Haagse verdediger toch 0-
2. Zijn terugspeelbal vanaf
35 meter ging met een
grote boog over de tever-'
geefs naar zijn doel terug
sprintende HBS-doelman
heen: 0-2
Alsje bij een ongeluk onmiddellijk
weet watje moet doen. kan dat het veischil
betekenen tussen leven en dood.
De dingen die je weten moet. zijn met een
heel klein beetje aandacht ontzettend
simpel te onthouden. We hebben ze vooru
In een klein boekje overzichtelijk
bij elkaar gezet Dat boekje krijgt
u door even een kaartje
testuren aan „Het Oranje Kruis".!
Statenlaan81,2582GE DenHaag.
Aenaetxxk*! ttoorem Martin nterdi-Stn-bUnd tAeirfUrlamr i
SIRE
Dordrecht Twee gelift,
waardige ploegen, RCD en
RKWIK, hielden in Dorj.
recht de strijd in eve*
wicht. De einduitslag 0-q
bewees dat overduidelijk
Uitgespeelde kansen w*
ren er dan ook beslist niet
en het vertoonde spel blèrt
ook minder goed te zijp
Het was al met al een ma
tige vertoning, maar toch
moest Henny Wammes met
een geblesseerde schouder
het veld verlaten. Hij werd
vervangen door Rob Due*
neaux. Ook deze noodgc-
dwongen Wissel kon <fc
Vlaardingse ploeg geen I*
jee tie geven. Het was en
bleef 00 en dat was ook
de beste uitslag die moge
lijk is.
Rotterdam Hillegers-
berg—DRZ was een bar
slechte vertoning. Ik
scheidsrechter was hier
mede schuldig aan. Indien
de man ter plekke was ge
weest toen, na de rust, Piet
van Os een overtreding
maakte, dan had hij de bal
niet op de stip gelegd,
maar een vrije trap gege
ven, een vijftal meters bui
ten het strafschopgebied,
Nu scoorde de thuisclub de ge
lijkmaker. Voor de rust had
DRZ de leiding genomen door
Ab Westhuis. Na de gelijkma
ker werd het rommelig en
moest Frans Landsbergen liet
veld verlaten (praten tegen de
scheidsrechter). Uit een doel-
worsteling werd door Hille.
gersberg het winnende doel
punt gescoord: 2—1.
Rotterdam De smadelijke
40 nederlaag die Martinit
leed bij Meeuwenplaat is
wel tc verklaren. Giel Gon-
ka was geblesseerd en daar
om stond Kees Hoogwerf ii
de ploeg. Dit had tot gevolg
dat het team nogal veraa-
derde. Daar komt dan nog
bij dat doelman John Nagel
hout geblesseerd uit moest
vallen en ook Martin Rijs
wijk zich moest laten ver
vangen door Cor Voets.
Omdat Martinit voor de rust
tal van kansen miste en doel
man Nagelhout een strafschop-
uit zijn doel ranselde, bleef hel
tot aan de rust 0—0. Na de rust
kwam Martinit wat ongeluk
kig op een 2—0 acherstand,
zag een strafschop van Ruud
van der Horst gestopt en ging
toen alles of niets spelen. Het
werd niets, want twee uitval
len van de thuisclub beteken
den wel twee doelpunten.
Schiedam Vóór de wed
strijd tegen Kreek Boys
werden de spelers van Schie
damse Boys in het nieuw ge
stoken. Henk Broggeman,
voetballiefhebber en eige
naar van café-bar Lion "Or,
overhandigde aan de spele«
een nieuw shirt. Natuurlijk
werd het in dank aanvaard
door spelers en bestuur van
Schiedamse Boys.
Schiedam SFC speelde
een goede snelle partij
voetbal, waarin doelnri® y
Rob Korpel al heel snel al us
zijn talenten moest tonen i*,
om een doelpunt te voorfco- n
meiu Vijf minuten daarna
was het toch raak op «J
schot van Martin van d«
Gijp: 0—1. Een verdedi- v
gingsfout bij SFC was de
oorzaak van dat doelpunt.
Na de rust gaven de Seine
dammers de toon aanci2
keer op keer verscheen Sïo
voor de veste van de bezoe;
kers- Het kwam echter te
kort om dit alles in een doel:
punt uit te drukken. £*D v
counter van Rios betekencM
wel een doelpunt, geseoori
door Kees Jorissen. Het wal :v-
een doelpunt met een
lijk buitenspelluchtje. 1
gaf zich wel gewonnen.