n
Paul Ia
Ylaa rdingen
cultuur deze week
„Toevallig"
maak
je
dat
zelf
uit
Wat heet mooi?
Culturele Raad weigert
begroting 1980 te accepteren
Eric de Nie in Schiedams museum
"W;
Woody
plays
it
again
MUM
I
theater
diversen
HOUTMAN
QUISPEL anno 1865 NV
NV HET SPINET
lp
kt k"?
laiyj
DONDERDAG 4 OKTOBER 1979
SC/VD/WW 5
Een wekelijkse
pagina vo( infor
matie over kunst
en cultuur uit de
regio. Reacties
graag voor dins
dag: 010-352066
U
Leeg .huis
•Vlaardinfcn De Culturele' leidsprqgramma'van hel collè- voor dragen. Hel
Raad heeft gisteravond-de. -ge. maar rWiflr'VflElaltnr daar
begrotingvoor 1380 wat be- yan
treft bet onderdeel kunst en
ur afgewezen. De mo
Uit onze krant van afgelopen vrijdag.
Lichte paniek vorige week in politiek Vlaar
dingen. De culturele raad, een club van cul-
tuurnolabelen die het gemeentebestuur ge
vraagd en ongevraagd mag adviseren, was
uit zijn slof geschoten en had in een bui van
machteloze woede de cultuurbegrotïng „af
gekeurd". Hoewel voor de Vlaardingse stads
bestuurderen, die juist met zoveel zorg een
kloppende gemeentebegroting hadden afge
leverd, minder leuk, toch een heugelijk feit.
Achtergrond van de „afkeuring" was de
overweging dat er in de nieuwe cultuurbe
groting voor 1980 voor feitelijke cultuuriniti
atieven geen cent is uitgetrokken. AUes gaat
op aan salarissen van ambtenaren en kapi-
taallasten van de gebouwen waarin ,de cul
tuur Zou moeten gedijen. Zou moeten, maar
daar komt het nu juist niet van. Vandaar de
wanhoop van de culturele raad.
Dat deze raad die wanhoop nu publiekelijk
heeft gemaakt door het cultuurgedeelte van
de begroting af te wijzen kan een erg nuttig
effect hebben, fungeren als een noodsignaal.
Want moeten we met oppassen dat we straks
een prachtig, piekfijn onderhouden huis heb
ben, waar het echter helemaal stil is gewor
den? Dat we alles hebben opgemaakt aan de
meubeltjes en het huishouden en er voor een
feestje of gezelligheid niets meer over is?
En als er te weinig geld is zullen er prioritei
ten gesteld moeten worden, zoals dat zo mooi
heet. Dan maar een goedkoper verfje op de
muur, geen extra man voor het Visserijmu
seum, geen ouderwetse paaltjes op de Markt.
Iets minder investeren in de prestigeobjec
ten en iets meer in de ontwikkeling van het
plaatselijke creatieve klimaat. Misschien le
vert dat de gemeenschap op den duur toch
rente, zij het in immateriële vorm, een
bloeiend filmwezen bijvoorbeeld.
Dat de culturele raad zijn staf over de begro
ting heeft gebroken is daarom heugelijk, om
dat nu op zijn minst een discussie zal volgen.
Dat die discussie - en wellicht kan het een
voorschot zijn op de cultuurnota die ons is
beloofd -er nu komt is voorlopig belangrijker
dan de uitslag daarvan.
JHB
Na een warming-up deze
zomer in onder meer
Scheveningen komt Paul
van Vliet met zijn nieuwe
show naar de Vlaardingse
stadsgehoorzaal. Van Vliet
gaf da show de titei mee
„Vandaag of morgen".
Stadsgehoorzaal, 10 en 11
oktober, aanvang 20.15
uur. Wie nog kaarten wil
hebben zal er snel bij moe
ten zijn.
Paul van Vliet
Een filosoof
met pensee
Behalve onze twee briefkaart
schrijvende vrienden waaro
ver vorige week op deze pa
gina het een en ander te le
zen stond exposeren in het
stedelijk museum van Schie
dam nog twee kunstenaars
Eric de Nie en Ries Linnartz.
Twee complete tegenpolen,
de één een emotionele, rauwe
schilder, de ander een duide
lijk filosofisch ingestelde, be
spiegelende. Hieronder wat
extra aandacht voor De Nie,
een schilder die dat zeker
verdient.
Eric de Nie werd op persoon
lijk initiatief van museumdi
recteur Hans Paalman naar
Schiedam gehaald. Van zijn
werk werd een overzieht-
stentoontelling ingericht, die
een intrigerend beeld geeft
door
Jan Hendrik Bakker
van de ontwikkeling van
deze Haarlemse schilder. Het
geexposeerde werk geeft een
overzicht vanaf 1974. De Nies
ontwikkeling wordt ook het
duidelijkst zichtbaar wanneer
men deze chronologisch be
kijkt.
Het vroegste werk. uit 1974.
toont De Nie als een echte re
alist, zoals zoveel van zijn
tijdgenoten toen. In die peri
ode van fotorealisme blijkt
de Haarlemmer vooral geob
sedeerd door het fenomeen
.jasje", zijn eigen jasjes wel te
verstaan. Het onvermijdelij
ke spijkerjasje, het leren jek-
kertje enzovoorts. Attributen
van de kunstenaar. De Nie
schildert ze met grote preci
sie, maar ook met een zekere
verliefdheid op zichzelf wel
licht. Daarnaast maakte hij
ook uitstapjes: onderzoekjes
naar de typische weefsel
structuur van spijkergoed.
Maar wat gebeurt er in een
later stadium? De Nie slaat
aan het filoseren. Vraagt zich
af of dat realisme van hem
nu wel écht de werkelijkheid
uitbeeldt en komt zo terecht
in een problematiek waar
een gewoon mens van gaat
tollen en een gedisciplineerd
wijsgeer heel behoedzaam te
werk moet gaan. Maar de
vraag die De Nie zich blijk
baar heeft gesteld is zo we
zenlijk voor een realistisch
schilder dat het voor de man
pleit dat hij die in zijn schil
derkunst verwerkt heeft.
Hoewel die verwerking te
kort zou worden gedaan door
haar in een paar woordjes te
vangen een enkele opmer
king over hel schilderij dat
het probleem van de werke
lijkheid mijns inziens het
best illustreert. Het schilderij
is getiteld: „De werkelijkheid
erachter". Hot doek toont ons
het vage interieur van het
atelier van De Nie zelf met
op de voorgrond een wit
doek, klaar om beschilderd te
worden. De werkelijkheid
erachter, denk je, achter dat
doek. Het effect is echter net
omgekeerd. Het mgeschilder-
de doek is zo wit dat de toe
schouwer onwillekeurig te
rugdeinst, waardoor een
knappe verwijzing naar de
schilder zélf het gevolg is.
Conclusie* de realiteit achter
het realisme is wat er tn de
kop van de schilder zit, en
met die concrete wereld
daarouitcn.
Ene de Nie is al schilderend
op zoek naar het werkelijk
heids gehalte van zijn crea
tieve werk. Hoogdravend, fi
losofische cryptologie? Vindt
deze recensent niet, evenmin
als het museum Boymans-
Van Beumngen die werk van
hem heeft aangekocht. De
Nie schotelt ons op overtui
gende wijze een probleem
voor dat weliswaar niet ie
dereen zich elke dag reali
seert. maar er wel degelijk is:
wat is de werkelijkheid van
wat wij zien en ervaren, hoe
waar zijn onze emoties eigen
lijk?
In de Scbiedamse
sociëteit OT? draait
vrijdagavond
Woody Aliens eer
ste film: Play it
again, Sam. Woody
Allen groeit de laat
ste tijd uit tot een
groot tragi-comedi-
cus, die de loodzwa
re ernst van een eu
ropees filmer als
Bergman heeft we
ten te combineren
met dat typische
joodse gevoel voor
zelfrelativering dat
we bijvoorbeeld ook
bij een liedjeszanger
als Randy Newman
terugvinden. Hart
verscheurende hu
mor. Wellicht inter
essant om na zoveel
tijd zijn eerste pro
duct weer eens te
bekijken. Aanvang
21.00 uur.
Woody Allen, com
bi nat ie van zelf
spot en ernst
film
- sociëteit qt? schiedam. meuwstraat 12.
5 oktober. 21.00 uur, woody allen, play
it again sam, alleen voor leden.
- stichting rood vlaardmgen, zaal har
monie, schiedamseweg, 6 oktober, 20.00
uur, russische film: de boom der wensen
exposities
- stedelijk museum schiedam, hoogstraat
112, the bank of friendship, ene de nie
en rené linnartz, elke dag van 1Ö.0Ö tot
17.00 uur,
- artoteek vlaardmgen, oosthavenkade
8, stark vessem, schilderijen en plas
tieken, maandag t/m vrijdag van 12.00
tot 17.00 uur, vrijdagavond tot 20.00 uur
en zaterdag van 10.00 tot 17.00 uur.
- galerie de duig vlaardmgen, smalle ha
venstraat 13 schilderijen, ad van stenis,
donderdag 19-00 tot 21.00, vrijdag 14.00
tot 17.00 en zaterdag 13.00 tot 17.00 uur.
- gemeentemuseum maassluis, Zuiddijk
16, vanaf 6 oktober, tosca van de haak
(plastieken) en hans sterk (aquarellen),
dinsdag t/m zondag 14.00 tot 17.00 uur,
donderdagavond 19.00 tot 2100 uur.
- amrobank vlaardmgen, veerplem, van
5 tot 30 oktober, venetié behouden, in
formatieve expositie onder auspiciën
van unesco.
- permanente exposties verder in vlaar
dmgen: archeoruimte (oosthavenkade
42), streekmuseum jan anderson (ke-
thelweg 50) en vissertjmuseum (westha-
venkade 53/54); :n maassluis: nationaal
sleep vaartmuseum (hoogstraat 1) en ge
meentemuseum (Zuiddijk 16)
- passagetheater schiedam, 9 oktober,
9.30 uur, vrouwenstuk van proloog,
„spiegeling", discussie na.
- de teerstoof schiedam, nieuwstraat 12;
5 en 6 oktober, 20.15 uur, cabaret sieto
hoving, „viva europa", try-out.
- stadsgehoorzaal vlaardingen, schie
damseweg: 6 oktober, 20.15 uur, maske
rade, musieal met o.a. jos brink; 10 okto
ber, 20.15 uur, paul van vliet, vandaag
of morgen.
mu2iek
- grote kerk maassluis, 6 oktober. 20.15,
organist simon jansen, orgelconcert.
- grote kerk vlaardingen, iedere don
derdag, 12.45 - 13.15 uur, lunchconcert
van vaste organist aad zoutendijk
- de quibus schiedam, lange haven, 7
oktober, 21.30 uur, folkgroep fandango,
countryrock en ballads (acoustisch)
- koningshof maassluis, 11 oktober. 20.00
uur, kinderboekenschrijver guus kuyer,
lezing
h A
Multatuli... tot in eeuwigheid zonder Amen.,.
Wat mooi is maakt je zelf uit. Gelukkig maar.
Er is zoveel. Een lijsterbes, die uitloopt. Bloe-
menstalletjes op de markt. Jonge dieren op de
kinderboerderij. Doorgroefde gezichten van
oude mensen, die hun leven grotendeels buiten
hebben doorgebracht. De poes, die in een speel
se bui naar je pen slaat.
Iets verplicht mooi moeten vinden is verschrik
kelijk.
Daaraan ontsnappen is best moeilijk.
Op scholen plakken kinderen plaatjes van Rem
brandt en Van Gogh in schriften en werkstuk
ken. Wat is daar tegen? Misschien weer wat an
ders dan thuis; zigeunerin met afzakkend schou
derbandje boven 't buffet óf Peruaans wand
kleed naast boekenkast.
Er is wel wat tegen als nachtwachters, aardap
peleters, zigeunerinnen en peruanen al te zeer
worden aangeprezen als „kunst en-je-moet-het-
dus-mooi-vmden."
Want wat mooi is maak je toevallig zelf uit,
maar wat je mooi gaat vinden is niet toevallig.
Waar de radio is vastgeroest op een popzender,
zal men niet gauw tot Chopm komen. Als ik
Chopin nogal kan waarderen, komt dat niet
door jarenlange pianoles, maar misschien door
die ene keer dat nota bene de leraar blokfluit op
een middag voor een vakantie tegen de klas zei:
„Zal ik eens wat pianospelen?"Toevallig! Met de
nieuwe regionale muziekschool helpen we 't
ontstaan van dergelijke situaties. Niet toevallig.
Wat heer mooi? Alles waarvoor ik oog heb ge
kregen. Hendrik Chabot. een Roltterdams schil
der, die enkele jaren na de oorlog is overleden.
Toevallig? Uit het werk van vele schilders trof
mij dat van hem. Een goede school en de educa
tieve dienst van Boymans- Van Beuningen
brachten mij tot dat „toevaIlig"getroffen wor
den.
tij
Leo Zeef laatst in deze krant. Dat sprak mij aan.
Zonder asem ga je dood, zonder lezen ga ik ook.
Lezen is voor mij de absoluut perfecte kunstma
tige ademhaling. En wal mag dan 't allermooist
heten: Multatuli
Wat heet mooi? Gedachten en formuleringen,
meer dan 100 jaar geleden uit de pen gewron
gen, zoals deze:
„Ais dan zo'n meisje heel ineengefrommeld
braafts, heeft ze kans op trouwen. Heerlijke be
stemming*. Zy die vroeger met
breikatoen en kinderlijke onderdanigheid
de kousen stopte van papa, mag voorlaan met
echt vrouwelyke onderdanigheid en breika
toen de kousen stoppen van dien jonkman.
De breikatoen wordt *s winters wol, maar de on
derdanigheid blyft in alle seizoenen tot in eeu
wigheid, zonder Amen."
En dat vind ik toevallig heel mooi, maar ik had
„toevallig" wel een heel enthousiaste leraar Ne
derlands en „toevallig" was er wel een biblio
thecaresse. die alles voor me het komen als ik
weer een leesexplosic had. Heel mooi.
Wat heel mooi? Alles waarvoor ik oog heb ge
kregen. Heel mooi om iets te kunnen doen aan
de muziekschool, de kunstzinnige vormm, de
natuureducatie en de bibliotheek. Die voorzie
ningen moeten er zijn en dan kan je „toevallig"
zelf uitmaken watje mooi vindt behalve de jon
gen dieren, de lijsterbes en de bloemenstalletjes,
die we vermoedelijk allemaal mooi zullen vin
den.
Arij Maarleveld, (wethouder
cultuur)
ADVERTENTIE
Groot assortiment snaren
o.a. Savarez, Pirastro,
d'Addario
Singel 116 - Schiedam
Een juweel
van een piano Ed. Seiter
anno 1849
Lijnbaan 63 - Rotterdam
Barokbiokfluiten o.a.
Moeck. Dolmetsch,
Mollenhauer
Lijnbaan 63 - Rotterdam
Ene de Nie, de
werkelijkheid
erachter, acryl
fMmtpm
w-y
I 'j«w
