Hebt u echt geen sieraden,
mevrouw? Heus.ècht niet?'
De eigen identiteit
en het principe
Burgemeester installeert
raad openbaar onderwijs
'Suppoost'
komt u
eens helpee!'
Hans Konings: formulieren versterken het wantrouwen
Aanvrager
bijstand
moet meer
9 vermogen9
opgeven
40 jaar
ambtenaar
60 jaar
getrouwd
Een consulent godsdienstige vorming?
Jannetje
Kieboom
opent
flatgebouw
vrijdag 01
23 mei 1330 Jft
VO/SC/WW
Schiedam „Geheel op eigen houtje heeft Gérard
Smits, directeur van de sociale dienst in Schiedam,
nieuwe formulieren laten maken, waarop aanvragers
van bijstand volstrekt onbelangrijke privégegevens
moeten invullen." Die beschuldiging uit Hans Konings,
sinds vier dagen gemeenteraadslid voor de PvdA. Sa
men met zijn fractiegenoten Jos van der Lugt en Hans
van Kleef wil hij Smits op het matje roepen. „De direc
teur zit met die nieuwe formulieren in het laantje van
Van Agt en Wiegel," vindt Hans Konings, „en de
raadscommissie voor sociale zaken weet er niets van.
De wethouder weet het nog niet eens!"
Dg nieuwe formulieren ver
sterken volgens Konings het
wantrouwen tussen ambtena
ren van de gemeentelijke so
ciale dienst (GSD) en het pu
bliek, dat om een bijstandsuit
kering komt. Het nieuwe
PvdA-raadshd ziet er geen en
kel voordeel van. Hij wil de
formulieren het liefst laten
vernietigen.
Begrafenispolis
Al jaren werkt de GSD met
formulieren ingevolge artikel
31 van de algemene bijstands
wet. In dit artikel is bepaald,
dat de sociale dienst bij aan
vragen voor uitkeringen eerst
een vermogensonderzoek moet
doen. Er staat niet exact in hoe
dit onderzoek moet worden
gevoerd. Op de formulieren,
die tot 1 april van dit jaar in
gebruik waren, werd van de
bijstandaanvragers alleen ge-
De heer J. Roelfs, hoofd van
het bureau huisvesting van
de gemeente Vlaardingen, is
op 31 mei aanstaande 40 jaar
in overheidsdienst. Ter gele
genheid daarvan wordt hem
en zijn vrouw een receptie
aangeboden, die op 4 juni
van 16.00 tot 17.00 uur in de
oude hal van het stadhuis
wordt gehouden.
Tweede pinksterdag, 25 mei,
is het feest bij het echtpaar
Van Wijk-Mostert. Op deze
dag vieren zij namelijk het
bijzondere feit, dat zij 60 jaar
geleden in het huwlijk tra
den. Burgemeester Wim Kie-
boom zal samen met zijn
vrouw Jannetje Kieboom-
Akkerman een bezoekbren-
gen aan het bruidspaar.
Het echtpaar Don-Uitten-
broek viert op 10 juni even
eens een heuglijke dag. Dan
is het namelijk precies 60
jaar geleden dat Gerrti Don -
geboren op 26 augustus 1893-
in het huwelijk trad met
Wilhelmina Uittenbroek -ge
boren op 25 september 1890.
Loco-burgemeester IJsbrand
van der Velden zal de vol
houders op 10 juni een be
zoek brengen.
Een dag later, woensdag 11
juni, viert het echtpaar Tim-
mers-Been dezelfde feestelij
ke gebeurtenis. Wethouder
Jelle Wijnstok zal Petru
Timmers -geboren op 7
maart 1897- en Adriana
Been- geboren op 29 mei
1899- zal het bruidspaar per
soonlijk op de feestdag gaan
bezoeken.
Hans Konings: „Het zijn
toch al niet de sterksten van
de samenleving..."
vraagd hoeveel contanten, be
leggingen en schulden zij had
den. Ook grote kunstcollecties
en huizenbezit moest worden
opgegeven. Aan de hand van
die gegevens werd de grootte
van de uitkering bepaald. In
buurtgemeenten zoals Rotter
dam, Vlaardingen en Maas
sluis werden zulke formulie
ren niet gebruikt; daar bestond
het vermogensonderzoek uit
een gesprek tussen ambtenaar
en aanvrager.
Op de nieuwe formulieren, die
de GSD in Schiedam sinds 1
april hanteert, moeten aanvra
gers meer gegevens invullen
over hun bezittingen. Hebben
zij een auto, zijn zij in het bezit
van sieraden, dan moet dat ge
meld worden, evenals gege
vens over aandelen, effecten,
commanditair kapitaal en po
lissen. Hans Konings: „Je moet
nu zelfs opgeven, of je een be-
grafenispolis hebt afgesloten.
Hoe kan je nu zoiets bij het
vermogen betrekken en daar
de uitkering van laten afhan
gen? Zo'n polis heb je voor la
ter, als je dood bent!"
Konings vindt de nieuwe vra
gen te ver gaan. Hij noemt het
onterecht, als iemand in de
uitkering gekort wordt omdat
hij in het bezit van een auto of
van sieraden is, „Dat is een be-
zuinigingspolitiek, die ik niet
voorsta en waarover op zijn
minst gepraat 2ou moeten
worden in de raadscommissie.
Dan is het een wezenlijke be
leidsverandering, die Smits er
zonder meer doorheen jaagt,"
aldus Konings. Hij vindt dat
de bijstand niet verminderd
mag worden, omdat iemand
gebruiksvoorwerpen bezit
(waartoe hij een auto rekent)
of omdat iemand sieraden
heeft die een emotionele waar
de kunnen hebben: een aan
denken aan gestorven familie
leden bijvoorbeeld. Maar ook
wanneer het zo is, dat de uit
kering niet kleiner wordt als
iemand een auto of sieraden
heeft, noemt hij de vraag naar
het bezit daarvan onbeschei
den en niet terzake doende:
„Dat hoeft dan niet op die for
mulieren te staan."
Konings vraagt zich af, waar
de grens ligt als deze formulie
ren gebruikt blijven worden:
„Straks moet je ook nog opge
ven hoeveel potjes en panne
tjes je thuis hebt. Je zult toch
moeten opgeven hoeveel bolle-
tjes je in een lamp hebt zitten
om het vermogen te kunnen
berekenen!"
Bejaarden
Het Pvd A-raadslid wijst erop,
dat mensen die bij de GSD om
bijstand komen toch al niet de
sterksten van de maatschappij
zijn. Het gaal vaak om ge
scheiden mensen, onvolledige
gezinnen en bejaarden dje
naar een verzorgingstehuis
gaan. De wet bepaalt dat wie
naar een tehuis gaat, 6900 gul
den eigen vermogen mag heb
ben. Volgens Konings is er
echter een gat in de wet, om
dat niet omschreven wordt
wat met vermogen precies
wordt bedoeld. Hij vindt dat
een auto, een schilderijtje, een
kettinkje of een Perzisch tapijt
daaronder niet vallen. „De
geest van de wet is natuurlijk,
dat opgegeven wordt hoeveel
men bezit aan contanten en
beleggingen. In die gevallen
kan het ook wel pijnlijk zijn
om minder bijstand te krijgen,
terwijl je heel je leven voor
een huis hebt gespaard, maar
als je nu een schilderijtje van
pakweg tienduizend piek hebt,
vind ik dat de sociale dienst
geen actie hoeft te onderne
men door de uitkering te ver
minderen. Maar dan moet
daar ook niet over gesproken
worden op die formulieren."
Hans Konings meent, dat het
met een auto net zo is. „Moe
ten bejaarden hun auto dan
maar verkopen, als dat ding
tot het eigen vermogen wordt
gerekend en de uitkering er
door vermindert? Wij als over
heid hebben zelf die bejaar
dentehuizen zo duur gemaakt,
dat men er een bijstandsuitke
ring voor nodig heeft. Mogen
bejaarden dan geen auto rij
den?" Volgens Konings laat de
wet genoeg mogelijkheden
open, wanneer een bijstand
trekker eruitspringt doordat
hij een auto van honderddui
zend gulden voor de deur
heeft staan. „Dan is over de
uitkering nog wel te praten.
Maar om op die uitzonderings
gevallen hele formulieren af
te stemmen, dat vind ik wel
erg grof. Je gaat een beleid
toch niet afstemmen op uitzon
deringssituaties? Stel je voor,
je gaat in Schiedam toch ook
niet twintigduizend man bij de
politie aanstellen, omdat er
misschien morgen wel eens
een gijzeling kan zijn? Dat is
precies hetzelfde. Dat doe je
toch niet?"
Eilandje
Hans Konings vindt het niet te
verkopen, dat onder een colle
ge met PvdA-wethouders zul
ke formulieren het gezicht van
de sociale dienst kunnen bepa
len. Verantwoordelijk overi
gens voor sociale zaken is de
CDA-wethouder. Riet Taver
ne, van wie GSD-directeur
Smits een partijgenoot is. Op 2
juni vergadert de commissie
voor sociale zaken. Konings
wil deze situatie dan aan de
kaak stellen en hij wordt daar
in bijgestaan door partijgeno
ten Van der Lugt en Van
Kleef, die al wat vaker mei de
CDA-wethouder overhoop la
gen.
„Smits is gewoon op een ei
landje gaan zitten door die for
mulieren botweg erdoorheen
te drukken. Dit is een politiek,
die de zwakken in de samenle
ving treft. Ik denk, dat ner
gens in Nederland zulke for
mulieren worden gebruikt, dat
dit een volledig unieke situatie
is," zegt Konings. Hij heeft de
indruk, dat de interne com
missie van de sociale dienst,
die de formulieren opstelde,
belastingformulieren als voor
beeld heeft gebruikt.
Frauderen
Die interne commissie kwam
tot een nieuw formulier, om
dat vroeger nogal eens bleek
dat mensen niet hun hele ver
mogen hadden opgegeven. La
ter bleken er wei bezittingen
door
Kor Kegel
te zijn, die de GSD niet waren
gemeld. Alsnog kon dan op de
uitkeringen een bedrag inge
houden worden.
Konings: „De nieuwe formu
lieren verhelpen aan die situa
tie niets. Wie wil frauderen,
kan dat nog net zo goed. Wie
kwaad wil, doet dai nu ook
wel. Maar dat is het 'm juist.
De meeste burgers, die bij
stand nodig hebben, zitten he
lemaal in de penarie, die zijn
zo radeloos dat zij echt wel al
les zullen opgeven. Smits
denkt toch zeker niet. dat ie
mand die bijstand nodig heeft
per definitie een bedrieger is?
Als er zulk wantrouwen is,
dan wordt dal nu alleen maar
versterkt. Ik zie het al voor
me, dat een ambtenaar aan
een arm oud vrouwtje vraagt:
hebt u echt geen sieraden, me
vrouw? Echt niet? Weet u dat
heus wel zeker? Stel je voor,
dat zou een misselijke situatie
zijn."
Hans Konings wil trouwens
wel eens vernemen, hoe vaak
het voorkwam dat mensen
fraude hadden gepleegd en
burgemeester en wethouders
geconfronteerd werden met de
vraag, of geld dan teruggevor
derd moest worden. Misschien
is het voorgekomen» dat een
bejaarde, voordat hij naar een
tehuis gmg, zijn vermogen op
maakte om aan meer bijstand
te komen, maar het komt Ko
nings voor dat ook een derge
lijke situatie een hoge uitzon
dering is, waaraan een formu
lier van de sociale dienst be
slist niet aangepast hoeft te
worden.
Juist vertrouwen
GSD-directeur Smits, ge
vraagd om commentaar, stelt
dat er helemaal niets wezen
lijks veranderd is. „De oude
wijze, waarop de vragen ge
steld werden» gaven onvol
doende duidelijkheid," meent
Smits. „Eigen vermogen wil
zeggen: de eigen middelen, die
iemand heeft Wat vermogen
precies is, Is op zich een erg
moeilijke vraag en daarom is
op de nieuwe formulieren
meer uitgesplitst welke ver
mogensbestanddelen er zijn."
Smits zegt met nadruk, dar de
grootte van de uitkering niet
afhangt van de nadere specifi
catie, die men nu moet opge
ven. „Net zoals eerst gaat het
alleen om de vraag, óf iemand
in aanmerking komt voor een
uitkering cf met. Daar veran
dert niets aan."
Wat dan het nut van de nieu
we formulieren is, verklaart
Smits aldus: „Het maakt 't de
mensen nu gemakkelijker.
Vroeger hoorden wij vaak, als
formulieren niet volledig wa
ren gebleken, de opmerking:
had daar dan naar gevraagd!
De mensen wisten dan van
sommige dingen niet, dat zij
die ook op moesten geven. Met
die nieuwe formulieren heb
ben wij juist duidelijkheid wil
len scheppen."
Konings vreest dat de nieuwe
formulieren een groter wan
trouwen in de hand werken.
Smits: „Ik heb de indruk van
niet. Zij zijn nu juist bedoeld
om vertrouwen te wekken. De
formulieren zijn duidelijker."
Smits zal zich de opmerkingen
van Konings terdege aantrek
ken: „Wii zullen bij onszelf on
middellijk te rade gaan, of wij
er goed aan gedaan hebben.
Per slot van rekening, als er
nu een signaal komt. dat die
formulieren drempelverho-
gend kunnen werken, dan
moeten wij daar niet zomaar
aan voorbijgaan. Wij zullen
dat onderzoeken. Maar de be
doeling van de nieuwe formu
lieren was juist, dat zij drem
pelverlagend zouden zijn."
Jacq. Hockx (CDA)
Vlaardingen Een van de
zwaarst beladen termen in
het maatschappelijk en poli
tiek verkeer is de uitdruk
king „de eigen identiteit".
Het begrip is als een rode
signaallamp, die oplicht zo
dra de gevarenzone wordt
bereikt: in Nederland per on
uitroeibare traditie het ter
rein van de godsdienstvrij
heid en de vrijheid eigen on
derwijs op, basis daarvan te
organiseren.
Ook in Vlaardingen is de lamp
gaan branden. De vereniging
voor christelijk schoolonder
wijs heeft de gemeente ge
vraagd op gemeemekosten een
consulent te mogen aanstellen
ter begeleiding van de gods
dienstige vorming op de pro
testant-christelijke lagere
scholen in de stad. Daarmee is
de discussie geopend over een
kwestie die de beide coalitie
partners, PvdA en CDA, uit
onvermogen op voorhand tot
een vergelijk te komen, altijd
nadrukkelijk hebben openge
houden.
De signatuur van de onder-
wijsconsulenten is een van de
weinige zaken die destijds bij
het coalitie-overleg als „vrije
kwestie" werd bestempeld.
Het verklaart ook waarom
men m deze op eieren loopt;
nteman^ die de aanvraag af
wd doen met een „daar begin
nen we niet aan", integendeel,
iedereen, ambtenaren, be
stuurders en politici, is het
erover eens: dit is een zeer
principiële zaak, hier moet uit
puttend over gesproken wor
den, zelfs al weten we dat er
waarschijnlijk toch geen geld
voor is! De onderwijscommis
sie bad het er dan ook voor
over tot tegen het midder
nachtelijk uur eikaars stand
punten welwillend te beluiste-
Waarmee het gesprek een aan
vang heeft genomen. En hoe
wel de kaarten in feite al ge
schud zijn PvdA, D*66 en
VVD tegenover een eenzaam
CDA, zo wil de traditie het
kan het een langdurig gesprek
worden. Niemand die daarbij
de strijdbijl van destijds weer
op wit graven, de schoolstrijd
is gestreden: openbaar en bij
zonder onderwijs zijn finan
cieel gelijkgesteld. Het bijzon
der 'onderwijs heeft het recht
het openbaar onderwijs in alle
voorzieningen te volgen. Vol
gend beleid, wordt dat ge
noemd. Wal de één toekomt.
daarop kan ook de ander aan
spraak maken.
Ruilen
Jacq. Hockx, de onderwijsspe-
cialist van de Vlaardingse
CDA-fractie, legt met name op
dat principe de nadruk. Zijn
argumentatie: het openbaar
onderwijs heeft in het verle
den de beschikking gekregen
over een consulent Kunstzinni
ge vorming, een extraatje dat
het bijzonder onderwijs nu ook
wil hebben, maar dan in de
vorm van een consulent gods
dienstige vorming Oud-wet
houder Kloots zou in het ver
leden ook toezeggingen gedaan
hebben die een dergelijke ruil
in het voorzicht stelden. Lijn
recht daar tegenover staat een
notitie van het college, waar
van de conclusie luidt een
consulent godsdienstige vor
ming kan niet door het bijzon
der onderwijs bedongen wor
den door een beroep te doen
op het zogenaamde volgend
beleid. Godsdienstige en
kunstzinnige vorming zijn met
tegen elkaar uitwisselbaar.
Een bijna exegetische „close
reading" van de notulen van
de raadsvergadering waar
Kloots de bewuste toezegging
zou hebben gedaan brengt hel
college bovendien tot de con
statering dat er of van een
misverstand sprake is, of van
een verspreking van de kant
van Kloots. De man kan in elk
geval nooit bedoeld hebben
dat de twee wel uitwisselbaar
zijn. Het bijzonder onderwijs
beroept zich dan ook ten on
rechte, vindt het college, op de
uitspraken van de heer Kloots.
Dat is ook het standpunt van
VVD, PvdA en D'C6. Jan van
Hemert (VVD) formuleerde
het nog het scherpst. „Of de
aanstelling van de consulent
godsdienst formeel-juridisch
mogelijk is, vind ik eigenlijk
met eens interessant. Het is
een pnncipiele zaak. En ik
vind dat je met met gemeen
schapsgelden de identiteit van
bepaalde clubjes moet gaan be
vorderen." Waarmee hij on
verhuld aangaf dat de kwestie
van de consulent verder reikt
dan wat in de schoolstrijd be
reikt werd.
Want de kernvraag is niet
meer: moet de overheid groe
pen uit de bevolking finan
cieel in de gelegenheid stellen
op basts van eigen confessie
een eigen onderwijs te organi
seren, dat wil zeggen, dezelfde
middelen ter beschikking stel
len als het openbaar onderwijs
krijgt? Maar: moet een over
heid het bijzonder onderwijs
daarenboven ook nog eens fi
nancieel in de gelegenheid
stellen dat eigen karakter tot
uitdrukking te brengen, of is
dat een taak en verantwoorde
lijkheid enkel en alleen aan
het bijzonder onderwijs zelf
voorbehouden?
Liberaleh en socialisten zijn de
laatste mening toegedaan. En
hoewel Hockx in het begin
van zijn betoog een paar maal
zeer nadrukkelijk stelde dat de
kwestie voor hem en het bij
zonder onderwijs de hoogste
prioriteit heeft en als zeer
principieel ervaren wordt, viel
het toch op dat zijn ondersteu
nend betoog voornamelijk
pragmatisch was. Hij noemde
de principezaak wel.swaar met
name, maar argumenteerde er
niet naar. Het zwaartepunt
van zijn argumentatie lag op
het „extra", mogelijke toezeg
gingen en het feit dal in ande
re steden men wèl een consu
lent godsdienstige vorming
had aangesteld. Daarmee wa
ren Hockx' bezwaren tegen de
collegenota dat deze te for
meel-juridisch zou zijn in
feite ook op de eigen argu
mentatie van toepassing. Een
wonde waarop de strengere
confessionele broeder W. van
der Velden (GPV/SGP) een
nogal kritische vinger wist te
leggen.
Principieel zou het zijn ge
weest wanneer Hockx gesteld
had dat de overheid weldege
lijk financieel behoort op te
komen voor de handhaving
van de identiteit van een be
paald bevolkingsdeel. In de
controverse openbaar/bijzon
der onderwijs durft men die
stelling blijkbaar politiek met
aan. Daarvoor is de verzuiling
waarschijnlijk te verstard.
Toch duikt het argument el
ders wel op. óók binnen het
onderwijs. Denk bijvoorbeeld
aan de overheidsgelden die uit
getrokken worden voor het
zogenaamd bicultureel onder
wijs (in Friesland, in de oude
binnensteden waar veel bui
tenlandse kinderen een school
bezoeken). Handhaving van de
eigen identiteit is daar een ar
gument dat men niet schuwt.
Het is de vraag of beide groot
heden vergelijkbaar zijn, maar
duidelijk u, dat de discussie
dan pas werkelijk principieel
kan heten: ais het CDA tegen
over de met-confessionelen
waar kan maken dat een over
heid wèl de financiële plicht
heeft het bijzonder onderwijs
m 2ijn bijzonderheid te steu-
Jan Hendrik Bakker
Maassluis Burgemeester Jan van Es zal
vrijdagavond 30 mei de gemeenschappelijke
schoolraad voor het openbaar onderwijs in
stalleren. De gemeenschappelijke schoolraad
komt in de plaats van de sinds 1965 bestaan
de ouderraad. Dit gebeurt omdat er in onder
wijskringen al geruime tijd het verlangen be
staat voor meer invloed van ouders dan in de
(overigens al lang niet meer functionerende)
ouderraad mogelijk was.
|De schoolraad zal bestaan uit 17 leden, waar
van negen vertegenwoordigers van de ou
dercommissies, zes vertegenwoordigers van
het onderwijzend personeel en twee gemeen
telijke functionarissen. De gemeenschappe
lijk schoolraad heeft onder meer tot taak
burgemeester en wethouders te adviseren
over benoemingen, leerplannen en speel
werkplannen, het per per leerling beschik
baar te stellen bedrag en de voorziening in
de behoefte aan gemeentelijke onderwijs. De
raad zal in principe in het openbaar vergade
ren.
Vlaardingen Met een bo
venmaatse sleutel heeft burge
meestersvrouw Jannetje Kie
boom gistermiddag de officiële
opening verzorgd van het flat
gebouw voor kleine: gezinnen
aan de Parkweg. V*n de koop-
appartementen in dit gebouw
is er nu één te bezichtigen: een
modelwoning die is ingericht
in samenwerking met het
Vlaardingse bedrijf De Winter
en de Lange. In de komende
periode zal moeten bhjken,
hoeveel serieuze gegadigden er
zijn voor deze dure apparte
menten. De koopprijzen lopen
van 152.000 tot 210.000 gulden
en meer.
Jannetje Kieboom opent
het appartementengebouw
aan de Parkweg.
SchiedamBij het herinrid. ->* k de
Hoogstraat moet ook het museu. wor
den betrokken, vindt D'66-raadshd Rob Hij
mans, en wel op zo'n manier dat invaliden
eenvoudig kunnen binnenkomen. Hijmans
noemt het belachelijk, dat invaliden nog al
tijd vanaf de Hoogstraat naar een museum
suppoost moeten roepen om te vragen of zij
via een hellingbaan op het plein binnen mo
gen komen. De democraat vindt een perma
nente entreemogeliikheid voor rolstoelgan-
gers zeer noodzakelijk. Hij heeft daar wet
houder Chris Zijdeveld nog eens op gewezen.
In de gemeenteraad had Zijdeveld het even
aan de stok met CDA-fractievoorzitter Siem
Bosman, die zich afvroeg waarom het zolang
heeft moeten duren, voordat de Hoogstraat
definitief in een nieuw jasje wordt gestoken.
Rosman en Zijdeveld schermutselden wat
over de binnenstad en verwelen elkaar, dat
zij bh belangrijke vergaderingen hadden zit
ten slapen.
