MTilffiËf 9 Alles speelt zich achter de muren van die flats af Zuid, een eenheid HISTORISCH De ontvoering van de j onge graaf Jan I Ansu verenigt Surinamers en Antillianen Nederlanders, maar toch een minderheid Contactpersonen in elke straat Grote acties nu peuleschillet j e van één avond vrijdag 4 jut» 1980 VD/SC/WW gaardingen Je zou het de kleine discriminatie kun nen noemen: de alledaagse praktijk waarmee minder heden in ons land worden geconfronteerd. Armin Meyer is weliswaar Antilliaan, maar zijn achternaam klinkt oerhollands. Een samenloop van omstandighe den die hem vaak genoeg voor onaangename verras singen heeft gezet. Zelf kan hij er trouwens smakelijk over vertellen: „Zoals wanneer ik ga sollici teren. Ze lezen 'Meyer' en dénken: da's prima, een keu rige Nederlander. Het is me ten keer, werkelijk waar, ge beurd dat ik de benoeming al thuis had. Totdat meneer Meyer dan verscheen. Dan zag je ze denken: hé, een zwarte, maar dat was de be doeling niet!" En Armin kon zijn baantje vergeten. Zo is het ettelijke keren gegaan voordat hij tenslotte eindelijk ergens werd aangenomen. Met veel humor dist hij het verhaal op, terwijl de ande ren soms schaterlachen om de komische scènes die zij herkennen. Het is een lachen dat mogelijk gemaakt wordt door hun vermogen te relati veren. Ze zijn al langer dan vandaag in Nederland, Olga Marica, Armin Meyer, Mu riel Sanches en Hetty Ké- chard; om die kleine discri minatie hebben ze hun schouders op leren halen, ze drijven er een beetje de spot „Maar," zegt Olga, die zelf als maatschappelijk werkster het klappen van de zweep wel kent, „dat geldt voor óns. De oudere Surinamers of Antülia- nen, of degenen die hier net komen, die vinden het rot. Die kunnen nog niet voor zichzelf opkomen en trekken zich te rug: ze komen soms helemaal alleen te staan." En d^t isole ment wil de Ansu, een werk groep die zich inzet voor het welzijn van AntiHianen en Su rinamers in Vlaardingen en waarvan de vier lid zijn, pro beren te voorkomen door een sfeer te scheppen waarin met elkaar ervaringen kunnen worden uitgewisseld. Het is niet de enige doelstelling van de werkgroep, maar wel een heel belangrijke. „Nederland is echt een heel gesloten samenleving. Als je uit Suriname komt, waar alles to open is en iedereen met ie dereen omgaat, en je komt dan hier, dat is moeilijk. Alles speelt zich hier achter de mu ren van die flats af. Je hebt als Surinamer het samenlevings verband in deze maatschappij nodig, anders ga je er gewoon onderdoor," onderstreepte Mu riel al aan het begin van het gesprek. En allen zijn er heel beslist oven om te overleven Contactadressen van 'Ansu' zijn Olga Mari- ca, Lemsterlandhoeve 66, Vlaardingen, tel: 743233. Of: Hetty Ré- chards, Madridweg 167, Vlaardingen, tel: 741929. De eerstvolgen de activiteit die op stapel staat is een bus reisje naar Düssel- dorf. Opgeven voor 8 juli! moet je als Surinamer of An tilliaan zelf op komen voor de eigen identiteit, de eigen cul tuur, anders vereenzaam je ho peloos cn ga je ten onder in een vreemde samenleving, die toch maar al te vaak als vijan dig wordt ervaren. Wat Surinamers die niet ge leerd" hebben hun recht te ei sen meestal overblijft is zwij gen, blijkt uit het relaas van de vier. Velen van hen weten in de ingewikkelde Neder landse samenleving de weg niet. Olga: „Men weet niet waar men zijn moet, de men sen hebben geen inzicht in de maatschappij. Voor de Neder lander is die al zo complex, laat staan voor een Antilliaan se moeder." door Jan Hendrik Bakker En dat van die Antilliaanse moeder dan naar aanleiding van het thema school. Het ver haal van een meisje dat op de Antillen de mavo bezocht, in Nederland gekomen naar de leao werd gestuurd, niet de kans kreeg zich aan te passen en uiteindelijk op de huis houdschool belandde, terwijl ze makkelijk de leao af had kunnen maken. Wat moet je daar tegen doen, met wie moet je daar over praten? Plus de voortdurende onzekerheid of ze je als Surinamer wel serieus nemen. Het is voor velen een onoverkomelijk probleem. Precies hetzelfde gaat op voor al die andere zaken, waar doortastend optreden is ver eist: huisvesting, gezondheids zorg, de sociale dienst, de be lasting, het werk. Het wordt duidelijk dat voordat de Antil liaanse moeder van zoéven de stap neemt om in een ouder commissie zitting te nemen er ■wel haast een klein wonderde moet 2ijn gebeurd. Armin: „En wat je tenslotte heel veel ziet ïs dat de mensen hun mond maar houden. Ze zwijgen maar liever." In Vlaardingen leven naar schatting zo'n duizend Surina mers en Antillianen, gelijkma tig gespreid over de hele stad. Ansu is in feite de eerste groe pering die zich op deze men sen richt. Geen gemakkelijke opgave dus, want men is nog helemaal niet georganiseerd. Dat gold 2eker in het begin voor de mannen. Die zochten hun vertier automatisch in Rotterdam en beschouwden deze regio als slaapverblijf. Zo kon het gebeuren dat Ansu, vlak na de oprichting in sep tember 1978, een uitgesproken vrouwenzaak leek. Maar later kwamen al gauw de mannen. „Toen we een bingo-dansant organiseerden, toen kwamen ze wèl," wordt er lacherig ver teld. De doelstelling van de werk groep is zeer breed. Van het scheppen van een ontmoe tingssfeer, waar Surinamers en Antillianen in hun eigen culturele omgeving zijn, tot se rieuze cursussen die de eigen bewustmaking moeten dienen. Een kleine greep uit het acti viteitenplan: disco-avonden voor de tieners, voorlichtings bijeenkomsten over sexualiteit, drugs, sollicitatie en andere za ken, toneel, huiswerkbegelei ding en filmavonden. De alge mene mentaliteit van de werkgroep wordt door Olga omschreven: „We willen ge woon op een lekkere manier bij elkaar zijn. Niet op de ma nier van: wij zijn een stichting, had van het kopje koffie. Ne derlanders zijn niet het meest gastvrije volk onder üe zon: „Soms wordt je uitgenodigd door een Nederlander voor een kopje koffie. Maar wat kij ken ze gek als je die eerste keer dan ook werkelijk komt! Wij hebben geleerd dat je nooit de eerste keer zo'n uitno diging aan moet nemen. Wij hebben geleerd: dat zegt die Nederlander omdat 'ie aardig wil zijn, omdat ie een beetje medelijden met je heeft. Maar het spreekuur is van dan tot dan en daar is het loket." De speciale cursussen verdie nen nog een nadere toelich ting. Cursussen Taki-taki, Su rinaams en Papiamento moe ten het bewustzijn van de ei gen cultuur verdiepen. Er blijkt onder de Surinamers en Antillianen een grote behoefte te bestaan aan de eigen schrij vers, maar het grote obstakel is dat velen de grammatica van hun oorspronkelijke taal niet beheersen. En dat terwijl het een volk is dat vanoudsher verknocht is geweest aan ver halen en gedichten. Het grootste probleem van Ansu is het gebrek aan ruimte. Tot nu toe is het behelpen ge weest met af en toe een zaaltje in de Heipaal, eenmaal ook in het Weeshuis, maar een vaste Slek zit er vooralsnog niet in. 'e reden? Olga: „We kregen van wethouder Bot te horen dat wij gewoon Nederlanders zijn en ons dus maar bij de an dere Nederlanders aan moeten sluiten." Uitgangspunt blijkt dus te zijn, dat Antillianen en Surinamers al in onze samen leving geïntegreerd 2ijn. Een vooronderstelling die door de vier fel bestreden wordt, want het tegendeel is, volgens hen, waar: er is nauwelijks aanslui ting mogelijk. Toch wordt de groep in de onlangs door de gemeente uitgebrachte mi grantennota niet genoemd, speciale faciliteiten voor deze officieel als Nederlands staats burger geregistreerde, maar feitelijk als vreemdelingen le vende mensen zijn er niet. Er bestaat trouwens wel een kansje dat daar binnenkort verandering in komt. Binnen de gemeente wordt er over ge dacht de landelijk beleidslijn, die de Surinamers en Antillia nen als culturele minderheids groepering erkent, te gaan vol gen. Het betekent dat subsidie op de cursussen Papiamento of Taki-taki in principe tot de mogelijkheden zou kunnen gaan behoren. Maar of het er van komt? Ansu, in elk geval, zit dringend verlegen om ruimte. Dat is de eerste zorg van de werkgroep. De gehele organisatie en planning van activiteiten is er afhankeliik van. En dat die activiteiten werke lijk tegemoet komen aan een behoefte wordt nog eens dui delijk gemaakt door het ver- je moét natuurliik niet gelijk komen, zó bedoelen ze het nu ook weer niet! Nederlanders zeggen wel eens: goh, jullie gaan zo leuk met elkaar om, jullie hebben elkaar zeker in Suriname leren kennen. Nou, het was gewoon op het station! Dat kunnen Nederlanders maar moeilijk begrijpen." Van links naar rechts: Olga Marica, Armin Meyer, Muriël Sanches en Hetty Rcchards... We hebben elkaar gewoon op het station leren kennen." Schiedam De unieke situatie doet zich in Schiedam-Zuid voor, dat de complete wijkbevolking binnen enkele uren haar mening kan laten horen over wijkproblemen en andere actuele vraagstukken. Handtekeningenacties en enquêtes zullen voortaan een peuleschil zijn, nu de bewonersvereni ging van Schiedam-Zuid in elke straat beschikt over één of meer contactpersonen die bereid zijn de handen uit de mou wen te steken. De grootste bewonersorganisa tie van Schiedam heeft nu Inclusief de leden van de ne gen werkgroepen een actie ve kern van meer dan hon derd personen, wat ongekend veel is voor een club die zich daadwerkelijk met samenle vingsopbouw bezighoudt. Koos van der Keur, voorzitter van bewonersvereniging 'Schiedam-Zuid, hoopt met de inzet van alle actieve leden te bereiken dat een nóg persoon lijker contact ontstaat tussen de wijkbewoners en hun vere niging. Dat er veel eensgezind heid is, blijkt volgens Van der Keur wel uit het feit dat bijna tachtig Zuidschiedammers meteen bereid werden gevon den hun steentje bij te dragen als contactpersoon van een straat. Het gaat hier niet alleen In Schiedam-Zuid zijn steeds meer bewoners betrokken bij het gebeuren in hun wijk. Saam horigheid met een grote S. Luchtfoto: Sijthotf Pers. om de Gorzen; ook buiten dit schiereiland is de vereniging nog actief, namelijk in een deel dat voorheen meer tot 't westen werd gerekend. Dat is de 'stadhoudersbuurt'; de om geving tussen Stadhouders- laan, Weslerkade, Nieuwe Ha ven en Willem de Zwijgerlaan, uitgezonderd laatstgenoemde laan zelf. Ook de Lange Nieuwstraat geldt nog als een uitloper van de Zuidschiedam- se wijk. De "tachtig contactpersonen zijn in eerste instantie bena derd om verhuizingen, sterfge vallen en jubilea van de vere nigingsleden bij te houden, om te voorkomen dat Zuid pas bij het jaarlijks ophalen van de contributie in januari erachter komt dat leden vertrokken zijn. De band met de achter ban wil Zuid via de contact personen versterken. Meer dan een bijkomstigheid daarbij is, dat die contactpersonen meer en meer als doorgeefluik gaan fungeren: van vereniging naar leden toe en ook anders om. Klachten van verenigings leden uit een bepaalde straat kunnen zo heel snel het dage lijks bestuur van de bewoners- vereniging bereiken. Meteen contact opnemen met het be stuur kan uiteraard ook, maar Zuid gaat ervan uit dat 'ons kent ons' veel doelmatiger is. En de wijk is wel klein, maar ook weer niet zó intiem dat alle wijkbewoners bij de be stuursleden over de vloer ko men. Contact opnemen met ie mand uit de eigen straat is voor veel mensen in de wijk gemakkelijker, meent Zuid. Dat meer mensen zich willen inzetten, vergroot bovendien de saamhorigheid. Van der Keur ziet een niet te [onderschatten voordeel in de mogelijkheid om acties of en quêtes op één enkele avond af te ronden. Vooral met de ko mende stadsvernieuwing (Dwarsstraat, Hoofdstraat en omgeving) kunnen er hete hangijzers zijn, waarop de wijkbewoners snel moeten reageren. Zonder langdurige voorbereidingen en zelfs zon der aankondiging kan de me ning van heel Zuid worden ge peild, als de contactpersonen even met vragenlijsten hun ei gen straat afwerken. Deze mo gelijkheid wordt in Zuid wel gezien als een positief stukje anarchisme, een niet-officiéle opiniepeiling die inspraakbe- vorderend kan werken, mits de politieke partijen hun oor te luister willen leggen. De tachtig contactpersonen staan met naam, adres en tele foonnummer vermeld in de nieuwe editie van het vereni gingsblad van Schiedam-Zuid, in alfabetische volgorde van de straatnamen. De meeste straten hebben één contactper soon. Voor de veelal kleine straatjes in de Gorzen lijkt dat genoeg. De langere straten, zoals Groenelaan. Havendijk, Lekstraat, Nieuwe Maasstraat, Rozen burgsestraat en Zwarte- waalsestraat, beschikken over meer contactpunten. nu Omstreeks 1294 werd Floris V gedwongen zijn buitenlandse politiek te herzien. Het bondgenootschap met de Engelse ko ning stelde niet veel voor, Floris kreeg te weinig steun in zijn strijd tegen Vlaanderen. Floris nam een moeilijke beslis sing: zijn zoon Jan werd opgevoed aan het Engelse hof. De salniettemin ging Floris met de Franse koning in zeq. .JDit is tan CracFloris foont cndc*#M dtc jfiïitvde Cr oir twn HclUm. Jan graaf van Holland, 1296 1299 (uit: Goudtsche Kfonycxken). In eigen land ondervond hij verzet tegen deze politiek. Met instemming van de En gelse koning werd Floris V in 1296 door de edelen ont voerd. Kort daarop verloor hij het leven. Na zijn dood begon het touw trekken om de macht. De graaf van Vlaanderen be dreigde. Zeeland, de bisschop van Utrecht trachtte zijn ge bied uit te breiden en de En gelse koning wilde zijn in vloed op het graafschap ver groten. Het reeds lang tevoren gere gelde huwelijk tussen de zoon van' Floris, Jan, met de Engelse koningsdochter werd snel voltrokken. Jan kon hierna zonder bezwaar naar Holland en Zeeland vertrekken: zo'n jonge schoonzoon was gemakkelijk te beïnvloeden. Onder geleide van Jan van Renesse zette graaf Jan I in ia- door Ingena Vellekoop en Albert Brouwer nuari 1297 voet op Zeeuwse bodem. Van Renesse bleef bij de 12-jarige graaf en bepaalde het beleid. De Zeeuwse edelman Wolfert van Borselen echter zag zelf wat in de 'macht*. Op handige wijze wist hij greep op de graaf te krijgen en regeerde van 1297 tot 1299 uit diens naam. Zijn bewind was sterk. zeer streng en niet onbaat zuchtig, Het bezorgde hem dan ook veel vijanden. De steden behoorden tot zijn felste tegen standers en werden 2ijn onder- gang. In 1299 liep een gesentover de rechtspraak in Dordrecht zo hoog op, dat de Dordtse be stuurders bevel kregen in Delft in gijzeling te gaan. Zij moesten voor de graaf en zijn raad verschijnen. Vijf perso nen vertrokken naar Delft en wachtten daar het moment van de uitspraak af. Wolfert van Borselen regelde de zaken zodanig, dat graaf Jan met zijn hof naar Delft vertrok. De Dordtenaren vluchtten, toen zij Wolfert met de graaf zagen arriveren. Op hoge toon ge lastte Wolfert de komst van de Dordtenaren, maar deze wer den door het Delftse stadsbe stuur verdedigd. Na dit incident wilde Wolfert de steden aanpakken. Het ge volg was dat de tegenstand toenam. Ook de raad van de graaf zelf verzette zich. Wol fert wilde zijn Zeeuwse aan hangers te hulp roepen tenein de Dordrecht in te nemen. Hij besloot tenslotte zelf naar Zee land te gaan. Graaf Jan moest mee, want Wolfert ontleende zijn macht aan diens persoon. Maar de doorgaans meegaanóe raad van de graaf verweerde 2ich tegen de plannen en zelfs Wolferts schoonzoon, tevens ccn vriend van graaf Jan, keerde zich tegen zijn schoon vader. Toch wist Wolfert zijn plan nen door te zetten. Midden in de nacht dwong hij de graaf mee te gaan en vertrok met zijn gevolg in allerijl naar Schiedam. Deze stad was in die tijd het belangrijkste ver trekpunt naar Zeeland. Wel dra bleek echter dat de graaf al verdwenen was. Evenals bij de ontvoering van zijn vader, Floris V, snelde het volk, dat zich doorgaans op de hand van de graaf bevond, toe om de helpende hand te bieden. In Schiedam gekomen hoorde dat volk echter dat de jonge graaf al weg was en men haastte 2ich terug naar Vlaar dingen. Daar pakten de ach tervolgers boten uit de haven en roeiden de ontvoerders achterna. Deze werden inge haald en geënterd. Graaf Jan I vertelde dat hij ontvoerd was en Holland niet uit wilde. De daders werden naar Delft gebracht Hier omringde een woedende menigte de gevan genis van de gevreesde man. Uit lijfsbehoud gooiden de bang geworden bewakers Wol fert van Borselen uit het raam. Op straat werd hij afgeslacht Aan een neef van graaf Jan werd door de steden het be stuur opgedragen om een nieuwe machtsstrijd te voorko men. Lang duurde de vrijheid van de jonge graaf niet; enige maanden later overleed hij. Het tussentijds bestuur van de zoon van Aleida van Schie dam, Jan van Avesnes, was toen afgelopen. Aleida's zoon volgde graaf Jan I toen defini tief op. ■f Qummti iiuiiiraiiiiiiimiiiimiim

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Rotterdamsch Nieuwsblad / Schiedamsche Courant / Rotterdams Dagblad / Waterweg / Algemeen Dagblad | 1980 | | pagina 3