MD/STREEK
Groeton vertilt
zich;mooi
spel van U.D.
ÉS
--- -
Alarm was écht
Jan Willemsz van Haerlem, de
carrière van een Schiedams reder
EENACTERFESTIVAL IN PASSAGE
In the
Mood in
eigen
ruimte
COMMENTAAR
Paadje
rosarium
yan de baan
Cheques en
£hag weg
Baldadig
na disco
Brand in
de lift
pggj
Toenemend gebruik van
infotheek sociale dienst
Slokje op
lil
Hidden-
Demand
rnlfiliillmlS
ÉÉSf
Oele opent
expositie
Echt9
postkantoor
op Van
Hogendorp-
laan
1 'U
■ll?
maandag
15 september 19S0
VD/SC/WW
I0)
453SJ.
I 112
Iftlin
iï**-
fn*
55*31»
ÓoK al word! rijksweg 19
gyer een maand in de
Tweede Kamer besproken
(als de behandeling van het
structuurschema verkeer
oft vervoer althans niet
ycor de zoveelste keer
wordt uitgesteld): gedepu
teerde staten van Zuid-Hoi-
tend willen daarop niet
wachten bij de verdere
plannenmakerij voor Mid
den-Delfland. Er is ten
slotte in dit poldergebied
tussen de Haagse en Rot-
tgrtiamse agglomeraties
ar te doen dan afwach-
of rijksweg 19 ©r wel of
riet komt.
Gisteren hebben gedepu
teerden drs J. Borgman
(PvdA) en Ir N. Buljsert
(GDA) zich duidelijk uitge
sproken voor een meer
energieke aanpak van de
Middendelflandse proble
matiek. De onzekerheid
oyer de aanleg van rijks
leg 19 heeft al te veel op
gehouden en vooral de
Oberen in het groene ge
bied hebben belang bij een
voortvarender bestuur.
Ock al duurt het 'slechts'
een maand voordat de om
areden rijksweg tussen
Schiedam/Vlaardlngen en
Rijswijk door het parlement
tfordt besproken, er zijn
meer problemen bfj de kop
aan te vatten aan weerszij
den van het tracé ook al
tpeft de eventuele aanleg
een grote invloed op het
stiltegebled.
(jet duo Bijsert/Borgman
ontkent niet dat een parle
mentaire keus vóór rijks
weg 19 een heleboel plan
nen met Midden-Delfland
zou vertragen en dat een
aantal ideeën over de in
richting van de polders
drastisch gewijzigd zouden
moeten worden. Het dage
lijks bestuur van de provin
cie zou zich dan eerst in-
lem willen beraden over de
ontstane situatie. „Het
wordt helemaal een toe
stand, ais de Kamer vóór
rijksweg 19 kiest, maar bij
voorbeeld besluit dat deze
in pakweg 1995 aange
legd moet worden," zegt
Borgman. „Wat moeten wij
dan in de tussentijd met
die tracering?"
Nochtans willen gedepu
teerde staten nog deze
maand het ontwerpplan
«or Midden-Delfland 'de
inspraak in gooien'. Wel of
;een rijksweg 19, het geeft
boeren en de stedelin
gen in en rond Midden-
Delfland de kans zich in elk
geval alvast uit te spreken
pver andere facetten, zoals
de onderwaterzetting van
de Foppenpolder en de
glastuinbouw aan West-
landse zijde, deelproble
men waar rijksweg 19 los
van staat.
Het Zuidhollandse college
van GS wil daarmee tak-
Üsch zijn, want uitwerking
van Ideeën op basis van
een plan zonder de rijks-
Weg kan de meningen in
het parlement wellicht
beïnvloeden. Bij de twee
gedeputeerden speelt ech
ter mee, dat de behande
ling van het structuursche
ma verkeer en vervoer, ge
pland op 13 oktober, wel
eens opnieuw uitgesteld
Ran worden. En als dan de
inspraak nog niet gestart
zou zijn, zou Mldden-Delf-
fend voor niets hebben ge-
Wacht.
i KK
gaardingen Aanleg van
een wandelpaadje door het ro
sarium gaat niet door. Het
yiaardings college vindt het
plannetje veel te luxueus, ge-
tien de nijpende financiële te
korten. Er zijn andere en be
langrijker prioriteiten, is de
cverweging.
Het wandelpaadje zou een
pbord-zuid route hebben moe-
jen beschrijven door de naast
het Holy-ziekenhuis gelegen
rozentuin. Daarbij zou de aan-
«g van een bruggetje noodza
kelijk zijn geweest. Vooral dat
patste maakte het plan duun
voor alles diende een krediet
uitgetrokken te worden van
/43.400,-. Veel te veel, vindt
pet college.
Schiedam Vijfduizend gul-
jter 'lus een aantal cheques
een nog onbekende in
breker in de nacht van vrijdag
°P zaterdag ontvreemd uit de
textielwinkel van Van Heels-
Purgen op Koemarkt nummer
'De inbreker is binnengeko
men na het forceren van de
achterdeur
Schiedam „Alle wegen die ik
voor jou heb gebaand, heb ik
daarmee voor mijzelf afgesloten!"
Het had het bittere verwijt van
een hedendaagse vrouw aan haar
echtgenoot kunnen zijn wanneer
zij tot de ontdekking is gekomen
dat alle huwelijkse opoffering ter
wille van 's mans carrière er
slechts toe heeft geleid dat zelf
standig verder gaan voor haar
niet meer mogelijk is; in werke
lijkheid is het de klacht van Me
dea wanneer Jason haar verlaat,
2500 jaar geleden geuit, in de ge
lijknamige tragedie van de
Griekse schrijver Euripides.
De Schiedamse toneelvereni
ging 'Groeton' bracht 'De
Medea' zaterdagavond op de
planken van het Passage
theater, in een bewerking
van Jean Anouilh. Anauilh
maakte van het stuk een ee~
nacter, zodat het mooi paste
in het eenacterfestival dat
die avond, ter ere van de o»
pening van het Schiedams
toneelseizoen, werd gehou
den.
Euripides heeft, terecht of ten
onrechte, de naam de modern
ste van de Griekse tragediei te
zijn. Gemeten naar de maat-
de toneelavond van de gymna
siasten. Het decorontwerp van
Paul Segaar en het spel van
Esther van de Assem (de voed
ster) waren overigens prima.
Wat er aan Groeton ontbrak,
de spanning, bezat de tweede
eenacter, Utile Dulci met een
Japans Noh-spel, in ruime
mate. Het gezelschap gaf een
voortreffelijke opvoering van
een eenacter van de moderne
Japanse schrijver Yukïo Mis-
hima, 'De verruilde waaiers*.
Een prachtig stuk over de
driehoek tussen een ouder
wordende vereenzaamde schil
deres, een waanzinnig gewor
den geisha die alsmaar wacht
op haar (gedroomde) geliefde
en de geliefde zelf. De schilde
res heeft zich over de geisha
ontfermt om daarmee in de
nabijheid te zijn van een hart
stocht die zij zelf niet kent: de
2uivere liefde voor een ander.
En de geisha, zij wacht, wacht
en wacht; en als de gedroomde
geliefde eindelijk op komt da
gen weigert zij te erkennen
dat er een einde is gekomen
aan haar wachten, haar reden
van bestaan. Dus wacht zij
Voortreffelijk spel van Utile Dulci in een eenacter van de
Japanse schrijver Mishima (foto Henk Koster).
Vlaardingen Een groepje
van tien jongens heeft na be
zoek aan één van de Vlaar-
dingse disco's een aantal licht
masten aan de Claudius Civi-
luslaan vernield. Eén mast
hebben de knullen zelfs weten
te verbuigen. De politie heeft
drie van de jongens op heter
daad betrapt. Een onderzoek
wordt ingesteld naar het aan
deel dat de andere zeven in de
zaak hebben gehad.
Vlaardingen Drie liften in
twee flatgebouwen zijn het af
gelopen weekend door balda
dige jeugd gemold. In de liften
van flats op de Madridweg en
de Wenenweg werd met be
hulp van oude rotzooi uit pa
pierbakken brand gesticht. De
brandweer was het vuur in
alle gevallen snel meester
maar dat kon een fikse be
schadiging van drie van de lif
ten toch niet voorkomen. De
kapotte liften zijn dichtgespij
kerd
verder. Tot onuitsprekelijk ge
luk van de eenzame schilderes
die de geisha nu niet meer
verliest aan de minnaar. Een
prachtig gegeven. UD-regis
seur Gutdo Jonckers heeft ge
lijk: wie de eenacter heeft ge
mist, heeft de kennismaking
met Mishima gemist. Blij dat
ik ben geweest, heb er nu
weer een schrijver bij.
door
Jan Hendrik Bakker
staven van deze tijd had de
oude Griek meer oog voor het
maatschappelijke dan zijn
voorgangers Sophocles en
Aischylos. De Medea gaat over
de mytische vrouw van Jason,
de rakker van het Gulden
Vlies. Na tien jaar samenzijn
krijgt zij van Jason de bons en
ziet daarmee alle bestaansre
denen onder haar weg zinken.
Ze roept het noodlot over zich
af en sleurt zichzelf en haar
kinderen de dood in. Een ont
wikkeling die voor de Grieken
van eertijds tragisch onont
koombaar was omdat Medea
haar huwelijk met Jason geba
seerd had op een onvergeeflij
ke zonde: de moord op haar
broer. Tegenwoordig zeg je,
moet dat nou echt zo?
En dat is dan ook reden waar
om het overtuigend brengen
van een Griekse tragedie zo
hondsmoeilijk is. Euripides
schreef voor een publiek dat
de essentie van 'het tragische'
onmiddellijk aanvoelde, wij
moeten er vaak maar een
beetje naar raden. Het is daar
om best te verontschuldigen
dat Groeton het stuk niet uit
de verf kon laten komen,
Anouilh's moderniseringen ten
spijt. Het bleef een climaxloos
geheel. Hoewel hoofdrolspeel
ster Martha Segaar (Medea)
zich tot het uiterste inzette,
bleef de 'ihrill', het moment
waarop het tragische in volle
hevigheid duidelijk had moe
ten worden, uit. Zodat het stuk
toch teveel deed denken aan
i»
mm
Vlaardingen De infotheek van de sociale dienst, waar al
lerlei informatiemateriaal te krijgen is over alles wat recht
streeks of indirect met de sociale wetgeving te maken heeft,
wordt steeds beter gebruikt.
Opvallend is echter wel dat
niet clienten van de sociale
dienst niet 20 snel binnenlo
pen, om brochures uit te zoe
ken en mee te nemen. Dat kan
zowel aan onbekendheid met
de infotheek liggen als aan de
drempel, die men blijkbaar
over moet voor men het g.s.d.-
gebouw binnenstapt.
Vorig jaar werden volgens het
jaarverslag over 1979 van de
sociale dienst zo'n 8500 folders
en brochures door het publiek
meegenomen. Volgens datzelf
de jaarverslag is het wel moei
lijk. om de infotheek goed bij
te houden: het is soms proble
matisch het juiste materiaal
binnen te krijgen.
Volgens directeur Florijn van
de sociale dienst zou het ple
zierig zijn, als wat meer bui
tenstaanders van het materiaal
gebruik zouden maken. „Daar
Schiedam/Vlaardingen Niemand van de talloze bezoe-
555 kers op de brandweerdag in Schiedam keek vreemd op
=5 toen een handvol brandweermannen in volle uitrusting,
nota bene tijdens een demonstratie even verderop op het
=5 kazerneterrein, als razenden naar één van de brandweer-
wagens renden en er met gillende sirene vandoor gingen.
't Zal er wel bij horen, zag je iedereen denken.
Toch was het dit keer écht alarm waarop de brandweer-
e== lieden uitrukten. Alleen de verzamelde jeugd in de meld-
kamer van de Schiedamse brandweer ontdekte dat het
géén demonstratie was. „Jongens, ga even naar buiten.
het gaat nü om een echte brand", kregen de kinderen s=
van het personeel in de meldkamer te horen. Een kleine
tien minuten later bleek dat de automatische brandmel-
der van Schrada aan de 's Gravelandseweg ten onrechte m
alarm had geslagen.
De nationale brandweerdag werd zowel in Schiedam als s
Vlaardingen gevierd. In Schiedam was het hoogtepunt
het leggen van een groot schuïmtapijt, in Vlaardingen
waren de spuitwedstrijden voor de kinderen erg in trek. 555
o In Schiedam was het leggen van het schuïmtapijt voor ==5
de jeugd het hoogtepunt van de dag
Maassluis De voorzitter van
het openbaar lichaam Rijn
mond, dr ir A. P. Oele, opent
maandag 22 september om
16.00 uur in het Maassluiso
stadhuis de expositie „10.000
jaar wonen in het Maasmond-
gebied". Deze tentoonstelling,
die te zien is in het informatie
centrum van het stadhuis, be
staat uit een grote kaart van
het Rijnmondgebied en zes
kleinere kaarten. Op die kaar
ten zijn met gekleurde stippen
archeologische vindplaatsen
uit verschillende tijdperken
aangegeven. Bij elke kaart
hoort een vitrine waarin de
vondsten uit het desbetreffen
de tijdperk worden getoond.
Ook zijn er maquettes, foto's
en tekeningen tentoongesteld.
Er is ook een verzameling
vondsten uit Maassluis te zien.
De expositie is tol en met 10
oktober gedurende de ope
ningstijden van het stadhuis te
bezichtigen.
Jan Willemsz van Haerlem werd vóór 1553 geboren.
In dat jaar woonde de weduwe van zijn vader op de
Hoogstraat, tussen de Korte Dam en de Boterstraat.
Of zij Jan Willemsz eigen moeder of stiefmoeder
was, is niet bekend.
Jan Willemsz trouwde later met Diewertgen Dircx
Hasselaer, een telg uit een beroemde familie. Haar
tante was de bekende pekkransen-rondstrooiende
Kenau Simonsdr Hasselaer, die 2ich tijdens het beleg
van Haarlem, in de strijd tegen de Spanjaarden,
heeft onderscheiden.
Uit het huwelijk werden in ieder geval vier kinde
ren geboren.
Gedurende zijn leven heeft
Van Haerlem vele openbare
funkties vervuld. Zo zat hij
in 1587 in de vroedschap en
in 1594 in de „klachtencom
missie op de gemene lants-
middelen". Tussen 1590-
1596 trad hij op als bestuur
der van het Leprooshuis.
Tevens beheerde hij in deze
periode enige jaren het geld
voor de oorlog. Verder had
hij funkties als kerk- en
weesmeester. Ook bekleed
de hij het burgemeester
ambt. Naast deze openbare
laken verrichtte hij zijn ei
gen werkzaamheden. Als
reder en koopman wist hij
k '■nneiijk een goed belegde
bc rham te verdienen. Zün
winst V -egde hij in diverse
projek
Na enig?
Ja enige succesvolle handels
reizen naar Indié, waarbij de
Amsterdammer Pieter
Dirckszn Hasselaer, Jan VVtl-
lemz's zwager, betrokken
was, kwam op aandringen
van de Staten-Generaal de
Vc-reenigde Oostindische
Compagnie tot stand. Deze
Compagnie kreeg in 1602 het
octrooi voor de vaart op In-
die. De opzet van de Staten
was de oprichting van één
firma voor de vaart op Indié.
Deze venootschap was dan zo
sterk, dat de Portugezen, de
concurrenten, er niet tegen
op konden. Zo zou een lucra
tieve handel blijven bestaan
en kon deze zonder veel te
genwerking worden uit
gebouwd.
Door de samensmelting van
een aantal firma's ontstonden
een zestal kamers der Veree-
nigde Oostindische Compag
nie. Om het kapitaal bij el
kaar te krijgen werd voor ie
dere bevolkingsgroep de mo
gelijkheid geopend om aan
deze nieuwe vennootschap
deel te nemen. In augustus
1602 vonden de inschrijvin
gen plaats. Zij leverden het
voor die tijd zeker formida
bele bedrag cp van ongeveer
6,5 miljoen gulden. Het be
stuur werd opgedragen aan
bewindhebbers, meestal grote
kooplieden.
In de kamer van Amsterdam,
waar Jan Willemsz's inteke
ning plaatsvond, waren 1143
inschrijvingen. Hiervan te
kende veertig procent in
voor minder dan 1000 gul
den. Onder de deelnemers
komen veel ambachtslieden
voor zoals bakkers, vleeshou
wers en kleermakers; ook
loonarbeiders waaronder
waagdragers, linnenlaken-
pakkers, naaisters en dienst
boden. Van de vrije beroepen
zijn inschrijvingen van onder
andere predikanten, dokto
ren en advokaten te vinden.
Kortom, iedereen die maar
een beetje geld had kon mee
doen.
Pieter Dircxz Hasselaer ver
zorgde de intekening van
Jan Willemsz. Tweemaal is
er ingeschreven:: eenmaal
voor 6000 gulden en eenmaal
voor 2000 gulden. Met deze
8000 gulden behoorde Van
Haerlem tot de grotere in
schrijvers. Van de 1143 inte
kenaren stortten slechts IUU
deelnemers bedragen tussen
de 5000 en 10,000 gulden.
Deze groep van inschrijvers
kreeg na 1623 zitting m de
commissie waaraan de be
windhebbers, de grote koop
lieden, rekening en verant
woording van hun beleid
moesten afleggen.
Boven de i0.000 gulden wa
ren cr 84 intekenaars, waar
onder Jan Willemsz's zwager,
die voor de helft van het in
gelegde bedrag van de onge
veer 3,5 miljoen gulden van
de Amsterdamse kamer zorg
den.
Voor een Schiedammer was
de inleg van 8000 gulden niet
weinig, zeker niet wanneer
we kijken naar het bedrag
dat de Rotterdamse kamer
opbracht. Alle Rotterdamse
inschrijvers wisten maar
173.000 gulden bij elkaar te
krijgen. Jan Willemsz van
Haerlem betekende Kenne
lijk veel voor Schiedam ge
zien zijn funkties in het o-
penbare leven en de hoeveel
heid geld die hij bezat. Maar
ook voor hem kwam het ein
de aan alle dingen. Op 15 ja
nuari 1616 werd hij met 3 po
zen beluid en twee graven
diep op het koor voor negen
tig gulden in de kerk ter aar
de besteld. Zijn vrouw Dieu-
wertgen volgde hem bijna 20
jaar later.
Ingena Vellekoop/ Albert
Brouwer
Foto: „Oostindisch Compag
nie Schip" door C. Groene-
wegen, 1789.
is het zeker ook voor bedoeld
en niet alleen voor onze eigen
cliënten. In de infotheek vindt
men in principe alles over de
sociale wetgeving, maar ook
over opleidingsmogelijkheden,
omscholing, cursussen en ga zo
maar door. We proberen er
een zo breed mogelijk pakket
van te maken."
Vlaardingen Er is maanden
lang hard gewerkt op de bo
venverdieping van gebouw
Triangel aan de Fransenstraat.
De vroegere woning van de
beheerder van het CJV-pand
heeft een totale metamorfose
ondergaan: wat vroeger een
woonhuis was, is nu een bij
zonder fraaie societeit&ruimt.
waar In the Mood, de nieuwe
gebruiker, trots op mag zijn.
Het werd overigens hoog tijd
dat de CJV-soos een eigen on
derkomen kreeg. In the Mood
moest zich de afgelopen jaren
behelpen met de foyer van
Triangel, maar hier l#>n men
niet zoveel bijzonder/; doen.
Een eigen gezicht heeft d so
cieteit er nooit aan kunnen ge
ven, omdat deze ruimte n
eenmaal ook voor tal van an
dere activiteiten moest worder
gebruikt.
Wethouder Cees Bot heeft
vrijdagavond de n:tiwe ruim
te, die inmiddels sfeervol is in
gericht, in gebruik gesteld. De
soos is in het weekend eteen
goed gebruikt: velen kw
een kijkje nemen in de nieuwe
behuizing.
Vlaardingen Met een slokje
teveel op en een auto die niet
verzekerd was is zaterdag- ir*
de vroege avond de 23-jarige
Rotterdammer R.M.P. op een
andere auto gebotst.
De aanrijding vond plaats op
de Burgemeester Pruissingel.
De schade die door de aanrij
ding werd aangericht bleef be
perkt.
Bij een alcoholcontrole in de
nacht van zaterdag op zondag
zijn in Vlaardingen 45 automo
bilisten en één fielser aange
houden.
Drie autobestuurders kregen
een procesverbaal en eentje
moest het met een rijverbod
doen. De fietser mocht na ^con
trole doorrijden. 1
VlaardingenDe Van Ko
gendorplaan heeft met ingang
van vandaag een 'echt' post
kantoor. Tot en met vorige
week moest men zijn postza
ken afhandelen in de caravan,
die als PTT-kanioor fungeer
de. Nu zal dat, in het pand
Van Hogendorplaan 9a, heel
wat comfortabeler kunnen.
Burgemeester Kieboom heeft
het nieuwe kantoor vrijdag of
ficieel geopend. Dat gebeurde
na een officiële bije inkomst
met toespraken in de Em-
mauskerk.
t -i
i ïA
1 U
I 'i f
3
