\mmm
i
Baanvak nog jaren
zonder ATB-systeem
'Ik
dacht
dat
ik
dood
zou
gaan
Trein 4228 reed
precies op tijd
1
Slachtoffers huilend de trein uit
pa
ï:l
Het baanvak, waarop het treinongeval gis
teren plaatsvond, zal het nog enkele jaren
moeten doen zonder ATB, het Automati
sche Trein Beïnvloeding-systeem, dat op
meer dan de helft van het spoornet van de
NS al wel in werking is. Dit beveili
gingssysteem is in staat in gevallen als gis
teren zelfstandig en automatisch in te grij
pen, door de remmen van een trein in wer
king te stellen, ongeacht de handelingen
van de machinist op dat moment. Dit ATB-
systeem wordt successievelijk in het gehele
land aangebracht, maar het zal nog gerui
me tijd duren voor alle lijnen op deze ma
nier 2ijn beveiligd.
Volgens de planning die de spoorwegen
hanteren komt het baanvak Rotterdam -
Hoek van Holland pas in 1982 of 1983 aan
de beurt. Volgens een woordvoerder van
de spoorwegen is het een kwestie van zo
wel geldelijke als materiele middelen, dat
het nog zo lang moet duren.
Overigens memoreerde Vlaardings burge
meester Wim Kieboom, die deel uitmaakt
van de spoorweg-ongevallenraad, gister
middag dat diezelfde raad zich onlangs
heeft uitgesproken voor een versnelde in
voering van dit beveiligingssysteem.
Het treinstel, dat bij Vlaardingen Centrum verongelukte,
met treinnummer 4228, was precies volgens het spoorboekje
om 10.53 uur vanuit Rotterdam Centraal vertrokken. De
stoptrein had om 11.05 drie minuten nadat volgens de
dienstregeling de spoorbrug over de Oude Haven weer ge
sloten had moeten zijn op het Vlaardingse hoofdstation
moeten vertrekken voor het laatste stukje naar het eindsta
tion, Maassluis. Daar had de trein om 11.12 uur moeten arri
veren het tijdstip waarop de eerste slachtoffers al naar
buiten konden worden gehaald.
Luchtfoto Sijthoff Pers
Henk van Westering.
Verslaggeving:
Chris Woerts en
Paui Houkes.
Fotografie:
Henk van Westering
en Jaap Rozema.
dtnteag
18 «eptember 1880
VD/SC/WW
Hulpverlening zeer
snel op gang
Vlaardingen De hulpverlening bij het treinongeval in
Vlaardingen kwam gistermorgen zeer snel op gang. Bin
nen enkele minuten na de eerste meldingen waren politie
en brandweer bij de verontelukte trein aanwezig. Ook de
GGD was met haar volledige ambulancepark, dat later
door ziekenwagens uit omliggende gemeenten werd aan
gevuld, snel ter plaatse. Van paniek was in die eerste mi
nuten geen sprake, hoewel dat in het centrum van de stad
in eerste instantie wel zo leek. Vrijwel meteen na de eerste
melding reden tientallen hulpverleningsvoertuigen van
politie, brandweer en GGD met gillende sirene over de
Oost- en de Westhavenkade, in de richting van het station.
Vrij snel nadat het ongeval had
plaatsgevonden was duidelijk,
dat het meer betrof dan een sim
pel aanrijdinkje. Vrijwel meteen
werd de gemeentelijke rampe
ninstructie gevolgd, die in de
praktijk uitstekend bleek te
functioneren.
De eerste melding over het onge
val kwam om vijf minuten over
elf 's morgens binnen in de
alarmcentrale van de brand
weer. Even daarna stroomden
ook de telefoontjes in de meldka
mer van de politie binnen, „Er
belden zelfs zoveel mensen, dat
de telefooncentrale van de poli
tie even overbelast raakte. Maar
gelukkig hebben we voor dit
soort zaken altijd nog een paar
telefoonlijnen achter de hand,"
vertelde burgemeester Wim Kie
boom gistermiddag.
Bevrijd
Het duurde maar even voor de
eerste slachtoffers uit hun benar
de positie konden worden
bevrijd. EHBO-ers en brand
weerlieden, die via ijUings neer
gelegde ladders vanaf de spoor
brug op de gekantelde trein wa
ren geklommen, sloegen met
stokken en staven de ramen in
en hielpen de passagiers zo de
beide treinstellen uit. Nog tril
lend van de zenuwen en veelal
huilend van de doorgestane
spanning werden de meesten per
ambulance afgevoerd. De reizi
gers die ongedeerd waren geble
ven werden in de kantine van
het politiebureau en op het stad
huis opgevangen en konden daar
wat bijkomen van de emoties. De
slachtoffers, die overwegend
lichte verwondingen opliepen,
werden direct naar het Holyzie-
kenhuis vervoerd, dat na de eer
ste melding van het ongeval al
in staat van paraatheid was ge
bracht.
Intussen doorzochten duikers
van de brandweer het water van
de Oude Haven. Er waren welis
waar geen aanwijzingen, dat er
passagiers in het water terecht
waren gekomen, maar met die
mogelijkheid werd toch ernstig
rekening gehouden. Van het eer
ste treinstel waren de deuren bij
de klap opengeslagen, zodat
eventuele passagiers die op de
balkons zouden hebben gestaan,
naar buiten geslingerd hadden
kunnen worden. Het zoekwerk
door de duikers leverde echter
niets op.
De Turkse rangeerder Moustafa
Jildirim keek alle activiteiten
rond het verongelukte treinstel
nog natrillend van de zenuwen
aan. Hij was samen met een col
lega belast geweest met het
dichtdraaien van de spoorbrug,
die volgens de officiële dienstre
geling van de NS tussen 10.57 tot
11.01 uur geopend is om scheep
vaartverkeer door te laten. „Die
brug was nog helemaal niet dicht
toen die trein er aan kwam,"
vertelde hij direct na het ongeval
aangeslagen.^ „We waren daar
nog mee bezig, toen ik plotseling
die trein vanuit Vlaardingen-
Oost de hoek om zag komen. Ik
heb mijn maat met een schreeuw
gewaarschuwd en heb ook nog
geprobeerd-de aandacht van de
machinist te trekken door met
mijn armen te zwaaien. Ik zag
gewoon dat het mis zou gaan,
We konden nog net op tijd weg
springen, want anders waren we
zelf doodgereden. We hebben
vreselijk veel geluk gehad!" Ook
de machinist van het treinstel
zag het ongeluk aankomen. Hij
nam het zekere voor het onzeke
re en sprong uit zijn cabine, voor
de klap plaatsvond. „Ik kon er
niets meer aan doen. God, wat
ben ik geschrokken," stamelde
hij enkele minuten later, nog he
lemaal wit weggetrokken.
Wat er in die enkele momenten
voor het ongeval allemaal is mis
gegaan: dat zal moeten blijken
uit het onderzoek dat inmiddels
op gang is gekomen. De heer
M. Stapelkamp, chef exploitatie
van de Nederlandse Spoorwegen
in deze regio, zei gistermiddag:
„De verkeersleiding in Rotter
dam zal eerst moeten worden ge
hoord, evenals alle andere men
sen die er bij betrokken zijn, om
er achter te komen hoe de seinen
precies stonden en wat er is fout
gegaan. Dat is niet zomaar uit te
zoeken. Als alles goed functio
neert, dan kunnen de seinen op
het baanvak voor de Vlaardingse
spoorbrug niet uit de stand-stop
komen; zoals wij dat noemen, als
die brug nog niet helemaal geslo
ten is. Dan blijven de seinen dus
automatisch rood. Maar of de
zaak inderdaad goed heeft ge
werkt, of dat de machinist zo'n
sein over het hoofd heeft gezien
dat is niet zonder meer te zeg
gen."
Omdat de spoorbrug na de bru-
gopening van elf uur niet meer
geheel gesloten werd, zijn de
spoorbomen op de beide overwe
gen omhoog blijven staan.
Ravage
Er is nog tot diep in de nacht ge
werkt, om de ravage die op het
baanvak was aangericht te ver
wijderen. Aan het begin van de
avond werd hei treinstel dat bo
ven de haven hing met twee rij
dende kranen van de spoorwe
gen opgetakeld en op de brug ge
legd. Later kon dit rijtuig wor
den weggesleept. Pas gistera
vond laat kon begonnen worden
met het bergen van het achterste
treinstel. Daarna kon worden
begonnen met het herstel van de
spoorbrug en de bovenleiding.
De schade aan de brug viel, zoals
het zich in eerste instantie liet
aanzien, wel mee. Het portaal
van de bovenleiding, waar de
Sprinter na de ontsporing tegen
aan botste, moest geheel wegge-
sloopt en vervangen worden.
De politie had gisteren zowel
overdag als 's avonds handenvol
werk, om het publiek een beetje
op een afstand te houden. Het
zag rond het terrein van het on
geval zwart van de mensen, die
trachtten een glimp van het ver
ongelukte treinstel op te vangen.
Vooral nadat het NOS-journaal
in haar uitzendingen van zeven
en acht uur beelden van het on
geval had getoond stroomden de
kijklustigen toe. Dat leidde de
hele dag tot grote opstoppingen
op de wegen in de directe omge
ving van het station.
„Ik dacht dat ik dood
zou gaan. Ik schrok ont
zettend. Toen de trein
kantelde, viel iedereen
over elkaar heen en ik
hoorde gegil. Toen de
trein kwam stil te liggen
was het eerste dat me te
binnen schoot: Ik wil
naar mijn moeder! Het
was echt heel eng." Ba-
bette Plantinga (18)
kwam met de schrik vrij
uit de ontspoorde trein.
Eenmaal gered door de
brandweer vertrok ze
direct naar huis. Om te
bekomen van de schrik,
want die zat er nog ste
vig in.
Lang hebben de passa
giers in de trein niet op
hulp hoeven wachten.
Ba bette: „Binnen een
paar minuten stonden er
mensen op de ramen tc
bonken om ons eruit te
halen. Dat ging allemaal
vreselijk snel."
In de kantine van het
politiebureau zaten gis
termorgen Dieke (16) en
Anneke (24) bij te ko
men van alle emoties.
Dicke: „Ik dacht dat we
over een wissel reden,
maar toen zag ik de con
ducteur slingeren en
met een klap kwamen
we toen op de grond te
recht. Er was een hoop
gegil en toen dacht ik:
nou, die mensen zijn er
zeker erger aan toe dan
ik, want ik had nergens
last van." Dat Dieke in
de trein zat was louter
toeval. Op school voelde
ze zich niet lekker en
vertrok met buikpijn
naar huis. „Maar die is
nu wel over," vertelde
ze alweer met een la
chend gezicht. „Het was
nog een geluk dat er zo
weinig mensen in de
trein zaten anders had
den er wel veel ergere
dingen kunnen gebeu
ren."
Anneke kon het ongeluk
nog maar moeilijk ver
werken. Ze kwam net
terug van haar werk in
Rotterdam. „Ik zou nu
toch niet meer in de
trein durven stappen.
Maar als de rotzooi mor
gen weg is stap ik echt
wel weer in de trein."
Ook Dieke zal de vol
gende keer zonder
schroom in de trein
stappen. „Ik moet toch
weer naar school?" ïs de
simpele verklaring van
de scholiere.
;'l
'K