EXTRA
m
m
WH
vrfjdtg
10 oklolMr IS
VD/SC/WW
samenstelling
René van Zanten
Foto's Harry Verkuylen
Drie van de reliëtpanelen
waar het de Commissie tot
behoud van Delfts stads
schoen om gaat. Zij zijn in de
muur van de tuin verwerkt,
de meest linkse "foto betreft
een adelaar. De ontwerper is
Leon Sent.
Eveneens van Leon Sent is
het middelste paneel. De op
dracht werd gegeven door
architect Leonard Kuijper en
het was bestemd voor het
kantoorgebouw ANIEM in
Djakarta. Het paneel stelt
een waterkrachtcentrale
voor. Het maakt deel uit van
een veel groter paneel, dat
destijds naar Djakarta werd
verscheept.
De meest rechtse foto toont
een aantal decoratieve ont
werpen van mensen binnen
de fabriek. Deze gevelstenen
werden gemaakt in 1916.
Unieke sfeer in
binnentuin van
Porceleyne Fles
Delft Wie wel eens de binnentuin van de
Porceleyne Fles is doorgelopen, zal waar
schijnlijk zijn getroffen door de unieke sfeer
die daar hangt. Mooie beelden, geglazuurde
raamkozijnen en kunstig vervaardigde pilaren
geven de tuin een geheel eigen karakter. In
sommige gevallen, betreft het restanten van
grote opdrachten. Soms zijn de objecten door
mensen binnen de fabriek gemaakt als deco
ratie.
De leiding van de Porceley- kunnen opbrengen om al die
ne Fles heeft al laten weten' kunstwerken te verplaatsen
niet het kapitaal te willen of naar een eventueel „nieuw
gebouw. De beelden gaan na-
tuurlijk mee en sommige ob
jecten gaan de mensen van
de Porceleyne Fles zo aan
het hart, dat daarvoor wel
het nodige kapitaal beschik
baar wordt gesteld. De pane
len echter, die in meerder
heid in müren zijn verwerkt,
zijn gedoemd in brokken te
worden geslagentof, wellicht
te worden opgesteld in bij
voorbeeld de wijk Tanthof.
Het is nauwelijks voorstel
baar dat op de plaats waar
nu nog een vijvertje wordt
bewaakt door twee stenen
ganzen, eens een auto de ga
rage van een drive-in woning
zal binnenrijden. Of dat op
de plaats waar nu een soort
van zuilengallerijtje loopt,
eens een woonerf zal worden
aangelegd. Niemand kan
echter in de toekomst kijken
en de nleuwbouwplannen
van de Porceleyne Fles, zijn
voorlopig nog lang niet defi
nitief. Om een indruk te ge
ven van het stukje historie in
die binnentuin langs de Rot-
terdamseweg, op deze pagina
een aantal foto's.
•Een blik op het exotische gedeelte van de tuin. De pilaren-
gallerij werd gevormd uit restanten van grote opdrachten die
de Porcelyne Fles gedurende voornamelijk de Eerste Wereld
oorlog te verwerken kreeg. In die tijd moest de fabriek het
helemaal hebben van binnenlandse opdrachten. Door de neu
traliteit van Nederland in die oorlog, was ons iand internatio
naal gezien enorm geïsoleerd.
Er werden opdrachten aangenomen om onder meer het
Beursgebouw In Amsterdam, de Stadsschouwburg in Haar
lem en het Stadhuis in Rotterdam te verfraaien. De pilaren op
de foto geven een beeld van de werkzaamheden op dat mo
ment.
Op de voorgrond op de foto een beeld van een zeeleeuw. Dit
beeldje werd vervaardigd omstreeks 1973. De maker is H. J-
Tieman, ontwerper van bouwkeramiek bij de porceleyne
FieS. De zeeleeuw heeft jaren lang op de Keukenhof gestaan.
•De adelaar, die trots uitkijkt
over de binnentuin, is voorlo
pig een mysterie. Hij zou
door iemand zijn gevonden,
ergens in de fabriek, Zo'n
yijftien jaar geleden werd het
gevaarte op een sokkel ge
plaatst en bewaakt vagal dat
moment met dreigende blik
het terrein. Hat personeel
van de Porceleyne Fles is aan
het beest gehecht geraakt.
Vandaar ook dat directeur
Dekker plannen heeft op de
nieuwe fabriek eenzelfde
beeld te laten plaatsen. Niet
deze adelaar, dat zou te duur
worden.
•Drie objecten, diB men bij de Porceleyne Res In ieder geval wil meenemen. In
één toto gevangen. Op de achtergrond een fraai geglazuurde poort. De poort
is In 1913 ontworpen door Le Comte, de man die destijds verantwoordelijk
was vcor veel waarmee de Porceleyne Fles beroemd werd.
|n eerst© instantie stond op de poort dat de Porceleyne Fles In 1655 Is opge
richt. Tegenwoordig gaat men er 'van uit dat de fabriek al In 1853 bestond,
twee jaar eerder dus, en het opschrift op de poort Is dan ook dienovereen
komstig veranderd. Toen de poort was vervaardigd heeft hij een aantal jaren
„"de hoofdingang van het toenmalige gebouw aan het Oosteinde gesierd. In
ÏJ926 betrokken leiding en personeel de nieuwe fabriek aan de Rolterdamse-
*weg. De poort ging mee en ook nu is directeur J. Dekker vastbesloten de
poort mee te nemen.
Dekker wil dal de poort aan een zijkant van het nieuwe gebouw een zoge
noemde VIP (very Important personsHngang gaat opsieren. „Voor als de Ko
ningin komt. bijvoorbeeld. Dan loopt ze door deze poort naar binnen en daar
achter komt dan een VIP-kamertje waar ze even kan uitrusten".
De ganzen op de voorgrond zijn vervaardigd in samenwerking met atelier Odé.
Het beeld werd in 1917 aan de fabriek aangeboden. Het ontwerp is van pro
fessor Odé, de ontwikkeling ervan gebeurde in nauwe samenwerking met de
Porceleyne Fles.
Het fontein is evenais de poort afkomstig van de afdeling bouwkeramiek. Het
werd ook in die lijd vervaardigd. Het maken van bouwkeramiek Is eigenlijk een
uitvloeisel van de fabricage van wandtegels. De toenmalig technisch directeur,
de heer Mauser, maakte zich sterk om de kennis over glazuren die er binnen
de fabriek was, ook aar. te wenden voor bouwkeramiek.
i»
