S Nog van alles te zien Kunstenares stapt up Cartoons gebundeld l'i 'fs |i;.èi 352066- Vervolg museum- rel: Gemengde muziek in QT! vrijdag 31 oktober isao VD/SCAVW Een wekelijkse pagina vol informatie over kunst en cultuur uit de regio. Reacties en .berichten fftr •- graag vóór woensdag L>.\ 12.00 uur, naar het adres t* van deze j;krant, postbus |4: Vlaardingen hv - (t.a.v.J.H. Ij Bakker), K tel.010- Tekening van Len Munnik (geplaatst met toe stemming uitgever) Hendrik Bakker Munnik... hel idee dat je toch nog een beetje Sturen. De priksgewijze woe de van "Len Munnik Een boek is iets om te bewaren, de krant gaat 's avonds gewoon weer naar de schuw. „Ik beschouw dit boekje ergens toch wel als een monumentje. Het krantewerk is allemaal zo vluchtig." Martin© v.d. Ven, olieverf. Schilderijen kijken in Vlaar dingen, dat kan. Deze weken zonder meer de uitschieter wordt gevormd door het meest nieuwe werk van Vlaardinger Aad Hofman in galerie De Duig. Meer over deze schilder, die een steeds geprofïleerder eigen vorm ontwikkelt, elders in het RN. Maarer is meer. Behalve Hofman exposeren in De Duig, Smalle Havenstraat 13, ook zijn kunstbroeder. Dik Kats, en Hofmans lerares Martine v.d. Ven. Het werk van Kats is bekend: donker, hoge luchten, mysterieus sta rende uilen. In zijn nieuwste werk blijkt een verschuiving te hebben plaats gevonden naar de vegetatie. Martine v.d. Ven is een subtiele aqua- relliste. Daarnaast hangt er van haar een opvallende olieverf van een vrouw aan het strand. In de Vlaardïngse galerie Artoteek nog tot 8 november drie Vlaardingers, Kees Le- suis, Koos van Oudheusden en Pieter van Dorp. Jonge kunstenaars tussen wier werk onderling weinig ver band lijkt te bestaan. Kees Lesuis maakt abstracte boeiende kleurenonderzoe- ken, Pieter van Dorp tekent een soort rebussen en Koos van Oudheusden fabriceerde enorme gegipste schilderijen. Op de omslag staat een teke ning van een Don Quichótach- tig figuur te paard, een beetje mismoedig naar de grond sta rend. Een lange tekenpen dient als lans, maar dat die fier geheven is, kan men niet zeggen. Op de achterzijde dezelfde pen, deze keer gebruikt als evenwichts- balk door een koorddanser met een zuinig, angstig toegekne pen mondje. Als dit het beeld is dat Len Munnik, tekenaar- /cartoonist te Vlaardingen, van zichzelf heeft, dan kunnen we concluderen dat hij niet overloopt van zelfverzekerd heid. Wellicht dat zijn tekeningen bekender zijn dan de naam waarmee hij signeert: Len. Naast een groot aantal inciden tele uitgaven verschijnen zijn tekeningen regelmatig in het ochtendblad 'Trouw', waar hij sinds kort ook politieke pren ten publiceert, en in het week blad 'Hervormd Nederland'. Voorts werkt hij voor de Ne derlandse Dagblad Pers en het- feministisch periodiek 'Opzij'. Maar het grootste bereik zullen ongetwijfeld gehad hebben de tekeningen die hij maakte voor de affiches en brochures van het Interkerkelijk Vredesbe raad (IKV). De bom die aan een tot op een akelig dunne draad' versleten kabel, als een zwaard van Da mocles, boven de hoofden van een nietsvermoedende menigte hangt. Een groepje wanhopi- gen, duwend tegen een bom. Adam en Eva die door de slang verleid worden een kernwa pen uit de boom van kennis van goed en kwaad 'te snoe pen'. Beelden die overal in het land gezien zijn. En begrépen, maar waarschijnlijk niet door iedereen gelijkelijk gewaar deerd. Len Munnik (35) is nog niet zo lang full-time als cartoonist be zig. („Ik ben toch een betrek kelijke laatbloeier.") Begonnen op een ontwerpbureau, („De art-direetor zag er wel wat in."), via de Vlaardingse druk kerij Van Dooren tenslotte naar zijn eigen kamer, waar hij nu een jaar ongeveer geheel zelfstandig werkt. Zijn ideaal: „Het liefst zou ik een subsidie krijgen en helemaal voor actie groepen gaan werken." Die subsidie is er evenwel niet, dus moet er soms water in de wijn. Wat hem niet belet maande lijks een overvloed aan scherp geslepen, soms wrange prenten af te leveren. En nu dan is een gedeelte van die cartoons gebundeld. 'Er valt niks te lachen,* noemde Munnik de bundel, geheel in stijl met het wat ontmoedigend beeld van de tekenaar op de omslag. Het is een selectie die hij zelf samenstelde en waar hij zeer tevreden mee lijkt. Te keningen over oorlog en vrede, de kerk, de menselijke relaties, het milieu. Scherp, maar nooit wreed. Cartoons tekenen is goedbe schouwd ook een vorm van 'minimal art'. Een opvatting, een woede terugbrengen tot de meest elementaire bestandde len die door iedereen onmid dellijk begrepen worden. Ivan Steiger, de tekenaar van de Frankfurter AUgemeine. be schouwt hij in dat opzicht als een van zijn lichtende voor beelden. De schijnbaar com plexe werkelijkheid in mense lijk herkenbare factoren ont binden. Len Munnik heeft zich er in de loop der jaren op toe gelegd met behulp van strakke algemene symbolen zijn per soonlijke visie op de wereld zo helder mogelijk te profileren. Het is daarom misschien ook niet helemaal toevallig dat hij veel soepeler praat over 'zijn* onderwerpen, de bewapening, de christelijke politiek, dan wanneer het tekenen zélf aan de orde komt. Hij is met huid en haar aan zijn onderwerp overgeleverd. Pratend over de relatie kunst en cartoons: „ïekenen met pen op papier is het mooiste wat ik tot nu toe gedaan heb. Ik maak, wat de Duitsers noemen 'Gebrauchs- grafik'. En ik zou het ook niet anders willen. Een tekening moet functioneel zijn en niet elitair. Ik bedoel het zo: als je een schilderij maakt dan ben jaar een tijd mee bezig. Het wordt prachtig, maar er is maar één exemplaar van en dat kost dan een paar duizend gulden. Nou, en op een gege ven moment wisselt dat van eigenaar. Die kijkt er nog eens naar, denkt: göh, mooi. Maar verder heb je het gehad. Ter wijl ik teken met het Idee: daar moeten een hoop mensen van weten. Ik zie mijn eigen tekeningen echt niet als kunst. Vind het überhaupt een rot woord, hoor. Als men het over mij heeft als kunstenaar, voel ik me nooit zo op mijn gemak." Gods akker Over het doel van zijn teke- narbeid: „Invloed uitoefenen, ja. Of vind je me nu een machtsden- kertje? Ik vind het vreselijk fijn om harde tekeningen te maken. Zoals Stefan Verwey in de Volkskrant. Keihard, ik heb daar bewondering voor, zeker. Maar hij kan het doen. Wat hij doet is toch in zekere zin preken voor eigen paro chie. Ik werk voor Trouw. En dat is toch anders. Toch een ander publiek. Ik moet mezelf soms bewust inhouden. Er worden voor mij nog wel eens abonnementen opgezegd. Maar aan de andere kant, het is toch ook het publiek dat je graag bereiken wjlt. Als je ze kunt overtuigen. Ik heb het idee dat je op 20'n manier toch nog een beetje kunt helpen sturen." En doormijmerend over de 'ernst' van zijn ohderwerpen, de noodzaak mensen daarvan te doordringen, plotseling woe dend: „Natuurlijk, natuurlijk, je moet je eigen mening scherp profile ren. Er zijn nog steeds mensen die zo ontiegelijk achterlijk zijn. Laatst zegt iemand tegen me: ja, maar weet u wel dat de atoombom niet echt dodelijk hoeft te zijn? Moet je nagaan. Dat is toch hlerzoï Ik heb nachtmerries van de kernbe wapening. Het gaat een keer helemaal fout. De werkelijk is echt zo (zoals Len haar pro beert te tekenen, jhb). Maar er zijn nog steeds mensen die me nen Gods water over Gods ak ker te kunnen laten lopen. Die denken: het loopt zo'n vaart niet. Ik kan daar niet tegen, Dat juist christenen zich sterk maken voor bewapening, dat is toch niet te verteren!" Dan rustiger: „Zie je, dat motiveert je. Ik denk niet dat ik op dit onder werp ooit uitgetekend raak" En even later naar aanleiding van de milieuproblematiek. „Wij leven hier op een bom. echt. Ik ben helemaal niet zo'n doemdenker, maar als je na denkt dan weet je dat het eens fout moet gaan. Ik ben me er gelukkig niet elke dag van be wust, maar wel vaak. 's Nachts droom ik ervan. Ik probeer met tekeningen mensen wak ker te schudden. Als je dat ma nipuleren wilt' noemen dan vind ik dat een legitieme vorm. Maar het gaat er natuur lijk wel om welke strategie je kiest, de harde of de priksge wijze. Ik geef de voorkeur aan de priksgewijze." 'Er valt niks te lachen* werd uitgegeven door het Boeken centrum in Den Haag en kost ƒ16,90. In QT,f, Nieuwstraat 12, Schiedam, zaterdagavond de Mixed Up Band uit Leiden. De' band speelt rock roll en verder veel 'mixture'. Aanvang 22.00 uur. Anderhalf jaar na Komrij, na Bakker Konings, dus: na de Schiedamse museumrel, beleven de jeneverneuzen hun vervolg. Marjo vair Soest, beeldend kun stenares, is uit de museumcom- missïe gestapt en niet zomaar, niet omdat haar tijd om was, nee, omdat de commissie politieagen- tje speelt, omdat de museumstaf in de gaten wordt gehouden zon der dat er een positieve, stimule rende werking vanuitgaat en om dat bestuurlijk alles zo traag ver loopt dat dit een dodelijke, ver lammende werking heeft op elk initiatief aldus Marjo van Soest ïn haar klaagbrief. En dan is er ook nog de PvdA, uiteraard, want die partij is begonnen en na aarzelende verwijten in den aan vang is zij haar voormalige be stuurders Bakker en Konings er nog dankbaar voor geworden ook: Tenslotte heeft nu de PvdA in Schiedam de.naam, dat zij zich vanuit onverbloemd cultuurbar barisme toch opbouwend wil be zighouden met beeldende kun sten 't is haast zoals het mu seumbezoekers betaamt. Niet iedere PvdA'er die écht in kunst zich interesseert, is daar gelukkig mee. Bakker en Ko nings, die ooit de complete mu seumcollectie wilden opofferen ten behoeve van algehele educa tie van de Schiedamse goege meente, hebben hun stempel een tikje te onvervaard gedrukt. In museumkringen wordt de Schie damse PvdA nog immer be schouwd als de Grote Vergeler van de grote K en dat is alleen maar erger geworden sinds Hans van der Vlist, PvdA-statenlid, en Goos Verweij als gemaal van de oud-PvdA-wethoudster voor cul tuur in de commissie zijn geko men. Want wat zegt Mario van Soest? Zij ergert zich aan de mate, „waarin het PvdA-bestuur zich denkt te mogen bemoeien met za ken waarin het zelf hoogstens aankomend leerling is." Volgens de kunstschilderes gaat er een negatieve werking vanuit, en als dat niet verandert, kan de mu- seumeómmissie maar het beste zichzelf opheffen. Marjo van Soest: „Ik geef zelf het goede voorbeeld en hoop, dat meer mensen mij volgen. door I r Kege! Wat schort er dan aan? Marjo van Soest: „Ze willen er een clubhuis van maken. Educa tief werk is natuurlijk wel goed, maar dat willen ze zover door voeren dat als het museum niet te snappen is. het dan niet deugt. Dat is eigenlijk het ergste." „De bemoeienis gaat te ver. Je moet er vanuitgaan dat een mu seumdirecteur er verstand van heeft. Maar in plaats daarvan willen ze het zelf allemaal gaan bepalen, een paar mensen die er verstand van denken te hebben." En hebben ze dat? Maijo van Soest denkt van niet. „Ze willen het museum gewoon aan lager wal brengen. Ik heb het idee dat als het aan de PvdA ligt, alle kunst uitgeband moet wor den. En hoe dat dan gebeurt, ja, er worden allemaal afspraken ge maakt zonder dat je er erg in hebt. 't Zijn allemaal onderlinge spelletjes, die gespeeld worden. Daar krijg je geen vinger tussen." Dat zijn nogal grove beschuldi gingen. Op een volgende Toon beeld-pagina zullen PvdA-raads- lid Ton de Vos en commissielid Hans van der Vlist reageren, voorlopig houden wij het op Mar jo's relaas. Maar wel onderbouwd, graag. Wat is er nu concreet mis? Marjo van Soest: „Nou, alles. Al les wat er zou moeten zijn, dat is er niet." Voorbeelden? „Dat die wolken van Gerard uit VGraveland verwijderd werden" (Marjo doelt op een omstreden kunstwerk van haar man, .foto graaf Gerard van Soest) „en. dat ik niet mocht meedoen aan een nieuwe inschrijving omdat ik niet in de regeling zit" (ook hier gaat het om 's-Graveland: kunstenaars uit de contraprestatie zijn uitge nodigd ideeen te leveren). Beide voorbeelden, die Marjo noemt, hebben echter niets te maken met de museumcommis sie. „Ja, ik weet ook niet zo goed hoe alles zit, het komt allemaal uit het stadskantoor vandaan, het gaat zo traag. Sinds Posthoorn er is, is er eigenlijk maar weinig ge beurd." Marjo geeft zelf toe dat haar kri tiek wat vaag blijft. Op de vraag, waarom zij er bij gelegenheid niet eerder iets van zei, in de commis sie zelf bijvoorbeeld, zegt zij: „Ik wil niet zeggen, dat ik feilloos ben." En bij een confrontatie met Marjo van Soest: „Ja, die mensen kunnen nog zo mooi babbelen ook, dat' is het enge van hun macht..." ideeën voor kunsttentoonstellin gen en herinsteilïng van de Salon van de Maassteden, beide gele verd vanuit de PvdA, zegt zij: „Ja, die mensen kunnen nog zo mooi babbelen ook, dat is de enge macht van dat soort mensen. Ze kletsen zich er zo uil en denken ook nog dat zij gelijk hebben." Volgens Maijo van Soest ligt de museale malaise niet alleen aan de muscumcommissie, maar ook aan de directeur, Hans Paalman, die al enkele maanden ziek te bed ligt, Maijo van Soest vindt dat het stafpersoneel alle misluk kingen onterecht op zijn brood krijgt. Maar praat er maar eens over! Maijo: „Ik zie dat gewoon niet zitten. Als ik nou het gevoel heb, dat ik niet tegen die politie ke gasten op kan, dan kan je twee dingen doen: of mee blijven doen, of, dat is misschien niet de beste manier maar wel een teken aan de wand, weggaan. Maar zó heeft het geen enkele zin, 't is een rotsfeer, die wordt steeds slechter. De museumcommissie zit er voor zichzelf, niet voor het museum!" De kat gaat naar de commissie, niet naar Paalman. „Ik vind het te ver gaan om te zeggen dat hij op moet stappen. Ik wil wel kwijt, dat het misschien anders zou kunnen, als er een andere di recteur was..." Wel signaleert Marjo van Soest, dat de conflicten ten koste gaan van de verhou ding tussen museum en kunste naars. „Maar dat begreep ik nog niet, toen Albert Verkade uit de commissie stapte en ik hem op volgde," zegt Marjo over de kwestie, die nu wat langer gaat slepen dan het leek ten tijde van de rel begin '79. Vandaar: wordt vervolgd.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Rotterdamsch Nieuwsblad / Schiedamsche Courant / Rotterdams Dagblad / Waterweg / Algemeen Dagblad | 1980 | | pagina 5