4
U
IT
m
m
Kinderspeelgoed
in streekmuseum
Franke Venema
exposeert
in Deltahotel
Kobus Kuch, kindertheater zonder pedagoog
tl
fe
7
f4J
m
Met stip
mk
4:
\ie%
tmi
i.IH
IvM
Vaa
\Wë
$3
vrijdag
7 november 1&80
VD/SC/WW
r4IM
1-^4}
I yéifêi
'Zï
JD
Een wekelijkse pagina
vol informatie over kunst
en cultuur uit de regio.
Reacties en berichten
graag vóór woensdag
12.00 uur,
naar het adres van deze
krant,
postbus 110,
Vlaardingen
(t.a.v. J.H. Bakker),
tel. 010 - 352066.
'De Hoekse Komedie',
die deze maanden haar
tweejarig bestaan viert, ver
zorgt vanavond en morgen
avond dc opvoering van een
drietal eenakters. Het echt
paar Lensink, ooit de drij
vende krachten achter het
Hoekse open podiumlheater
dat van de huisbaas de
wacht kreeg aan gezegd,
stond borg voor de regie.
Paul Lensink regisseerde
'Het offer van de beul', Ria
Lensink 'De overledenen'.
De voorstellingen worden
gehouden in De Hoekstee, in
Hoek van Holland uiteraard.
Aanvang 20.00 uur.
'Wie is wie' luidt de ver
taling van Hoger O'Hirsons
komedie 'Mimicri'. Zater
dagavond komt het stuk in
de stadsgehoorzaal van
Vlaardingen. Met Pleuni
Touw en Hugo Metsers. Als
de kaarten al uitverkocht
zijn, kunt u uw geld ook be
waren voor 14 november.
Dan komt het toneelstuk
'Jan zonder vrees' van
Hugo Claus naar de stads
gehoorzaal.
Het vrouwen cabaret Nata-
scha EmanueLs reist nu al
enige tijd het land af met
'Medianeuroze'. Het stuk
was ook al eerder in het
Schïedamse zoldertheater
De Teerstoof. Vanavond en
morgenavond komt 'Media
neuroze' terug in De Teer
stoof, Nieuwstraat 12. De sa
menstelling van het cabaret
is echter gewijzigd. Onder
linge strubbelingen waren
de oorzaak van die wisselin
gen. Aanvang 21.00 uur.
Meeuwis Rebel is een
jonge Maassluise componist
die zijn loopbaan begon in
Australië. Dit jaar voltooide
hij zijn conservatoriumoplei
ding en wist daarbij de com-
posiiieprijs in de wacht te
slepen. Vanavond wordt In
de Koningshof te Maassluis
een avondvullende composi
tie voor koor, orkest en so
listen van deze jonge toon
dichter uitgevoerd. Mede
werkenden zijn Koos Bons
op orgel, de sopraan Maria
Huizinga, de mezzo-sopraan
Jopie Vons, het N.P.B ka
merkoor en de Verenigde
Zangers. Daarnaast de vio
list Arno Bons en vibrafo-
nist Evert le Maire. Dat ook
vader Jan Rebel en leerlin
gen van zijn balletschool
medewerking verlenen zal
niemand verbazen.
Aanvang 20.15 uur. Kaarten
/e,-.
In het Schiedams week
endcafé De Quibus zondag
avond, 21,30 uur, The Kid.
Een zich 'new wave electric
formation' noemende band.
Film dit weekeind na
tuurlijk van de Vlaardingse
filmliga. Daar (Boflaan 12)
draait zondag Badlands van
Terence Malick. Aanvang
20.30 uur. De dag daarvoor
in Rood Vlaardingen, Wees
huisplein, een film van de
Hongaar Béla Tarr, getiteld
'Familienest'. Aanvang 20.00
uur.
Michael Gibbs
zoekt de a
Pas geboren zegt een kind
a) aaaah! en dat noemen
wij een oerkiank, die in
het Sanskriet heel belang
rijk is want Sanskriet is
voor een heel groot deel
een taal van klanken en
in mindere mate een taal
van woorden. De manier,
waarop zon baby de a uit
zijn mond blèrt, is hem
met aangeleerd. De a, al
dus klinkend, bestond a!
immers, reeds eeuwen
lang is de a de eerste
klank, die pasgeboren
baby's uiten. En wie het
Sanskriet kent, verbaast
zich er niet over dat het
alfabet met de a begint,
dat de eerste mens Adam
heette (vergelijk: I am) of
dat er zoveel woorden
met een a zijn die kennis
en geluk uitdrukken: Al
machtige, Allah, ananda-
maya (geluk). De a, van
abracadabra dus, is bij uit
stek een letter met be
wustzijn, Dokter vraagt
niet voor niets zo vaak, of
patient eens a wil zeggen.
De houding tot de taal, tot
de klanken, interesseert
de Engelse kunstenaar
Michael Gibbs (31) ook
meer dan de feitelijke be
tekenis van woorden. Het
gaai het om de emotie, die
de taal in hem oproept.
Wat hij voor de taal, in al
zijn facetten en bewust-
zijnsgradaties. voelt, pro
beert hij in zijn werk te
visualiseren. Zo kan het
zijn dat hij in een biblio
theek een hogere stilte
vóelt, een sfeer die ogen
schijnlijk door de aanwe
zige boeken wordt be
paald, waarvan Michael
Gibbs echter zegt dat niet
de volgeschreven boek
werken die hogere wijs
heid oproepen, maar alle
bewustzijn die erin ge
stopt is, de volle aandacht
die eraan ten grondslag
heeft gelegen. Een van
zijn kunstwerken, geëx
poseerd in Schiedams ste
delijk museum, dat foto's
laat zien van honderden
oude boeken, waagt hij
dan ook 'The absent
words' te noemen, Mi
chael Gibbs getuigt daar
mee van een band met
taal tot in de diepste oor
sprong.
Woorden, letters, laten
hem op zich koud. Hij is
er wel lange tijd mee be
zig geweest, omdat hij er
de basiselementen van de
taal in zag. Hij maakte
een serie van 26 werken,
die hij elk voorzag van
een vervaagde letter van
het alfabet, alsof de taal
met alleen die basisele
menten niet tot zijn vol
heid kan komen. Ook Iaat
Gibbs zich graag inspire
ren door schrijvers, met
name Stéphane Mallarmé,
en hij probeert dan door
zijn interpretatie ervan
een idee te geven van hoe
Rlallarmé's gedachten-
gang is geweest, In die zin
sublimeert Michael Gibbs
proza tot poezie, tot het
diepste gevoel uitgezui
verd is. Hij gebruikt daar
ook bandopnamen voor,
met minimaal taalge
bruik: woorden en va
rianten daarop, die steeds
herhaald worden, alsof zij
de mantra vormen van
zijn meditatie. Ziedaar
Gibbs als taalzuiveraar.
Gerrit Komrij zal hèm
tenminste wel mogen.
Alleen: Gibbs verslikt
zich een beetje in zijn ei
gen benadering van wat
taal is. Hij zegt de wortels
ervan te zoeken, maar te
gelijk noemt hij letters,
woorden en het alfabet de
basiselementen. Hun be
perktheid erkent hij ech
ter door klanken ook als
volwaardig onderdeel van
de taal te laten meespre
ken, In zijn jongste werk
zoekt hij ook juist in die
richting en zo zal hij nog
wel eens bij het aéaah!
van kleine baby's aanlan
den. En dan? Back to the
roots. reïncarnatie, je
kunt er van alles bijhalen.
Die filosofische expositie
van Gibbs duurt tot 7 de
cember.
Kor Kegel
In Jan Anderson's
streekmuseum aan de
Kethelweg 50, Vlaardin
gen, wordt vanaf mor
gen een expositie gehou
den over kinderspeel
goed door de jaren heen.
Deze expositie, onder de
titel „Kinderparadijs",
zal tot en met maart
1981 te zien zijn.
Het oudste stuk speel
goed dateert uit de Ro
meinse tijd: een speel-
schijfje van been. dat
een plaatsje heeft gekre
gen in een vitrine met
opgegraven speelgoed
uit keukentjes en pop-
penkamers uit de 17e,
18e en 19e eeuw. Er zijn
potjes, vergietjes, bik
kels, knikkers, vogelf
luitjes en nog tal van an
dere speelvoorwerpen te
zien. Daarnaast zijn er
vitrines met kinderser
viesjes, poppen en pop-
penstoeltjes, toverlan
taarns, puzzel-diabolo's,
tollen, prenteboeken,
Ïioeziealbums, kienspe-
en, blokkendozen, pop-
penkamers winkeltjes en
spaarpotten.
Ook: zijn onder glaspla
ten zogenaamde cent
sprenten te zien: plaatjes
die vroeger langs de
deur werden verkocht
voor een cent en die de
voorlopers waren van
het prentenboek. Ook
tal van andere spellen
zijn in dit deel van de
tentoonstelling te zien.
Naast de echte speeltjes
zelf zijn er ook tegels te
zien uit de 17e eeuw met
kinderspelen als onder
werp en er is een etalage
van een speelgoedwin
kel uit de jaren 1948 tot
en 1950. In het winkeltje
zijn enkele voorbeelden
te koop van oud speel
goed, zoals een zweeptol
met een stokje en hou
ten kleppertjes.
De expositie is mogelijk
gemaakt dankzij steun
van Ligthart Spel en
Hobby. De tentoonstel
ling is iedere zaterdag
en elke eerste zondag
van de maand geopend
van 14.00 tot 16.00 uur.
Oud speelgoed, te zien
in Jan Anderson's verza
meling.
i Franke Venema, olieverf, portret.
In de sjieke ambiance het
Deltahotel is in de Nauti
luszaal een kleine exposi
tie ingericht van de
Maassluise amateurschil
der Franke Venema. De
tentoonstelling 'werd vo
rige week geopend door
de buurman van het Del
tahotel, burgemeester
Wim Kieboom.
Venema heeft in het to
taal 18 olieverfschilde
rijen opgehangen. Het is
zijn eerste expositie. Zijn
stijl ligt tegen het expres
sionisme aan. Venema is
geen fijnschilder, maar
iemand die de verf bijna
als bouwmateriaal ge
bruikt, soms blijkelijk zo
met het schildersmes op
gebracht in plaats van
het penseel, zodat de
voorstelling iets gebeeld
houwds krijgt. Op een
van zijn doeken bracht
hij de verfvlakken zelf
schubsgewijs aan. Hij
heeft een uitgesproken
voorkeur voor donkere,
niet alledaagse kleuren.
De expositie in het Delta
hotel bestaat voor het
merendeel uit landschap
pen en portretten.
Wellicht dat het laatste
o' derwerp toch Vene
ma's sterkste kant is. De
landschappen, of beter
misschien, zeegezichten,
herinnerend aan tropi
sche streken bij avond,
zijn wel erg zwelgend op
gezet. De bladgouden
klassieke lijsten maken
het daar niet beter op.
Maar wellicht dal een
ander er iets in ziet. De
portretten hebben daar
entegen wel degelijk zeg
gingskracht. Gezicht en
achtergrond laat Venema
vaak samenvallen: hij ge
bruikt dezelfde tinten;
het resultaat intrigeert.
De Nautilus van het Del
tahotel is de gehele dag
voor het publiek geo
pend.
JHB
Kobus Kuch Theater bv (bij
voorbeeld) noemt zich het eer
ste vrouwentheater in Neder
land, dat uhsluitend uit man
nen bestaat. Optredens kunnen
worden verzorgd voor bruilof
ten. begrafenissen, crematies,
kinderpartijen en andere fees
tjes. Wat moet je als serieus
dagblad nu met zulke informa
tie? 't Zijn nogal studentikoze
grappen, dus flauw, maar Job
Gorree, Koos Altink en Jaap
van de Windt studeren dan
ook: aan de soos, de sociale aca
demie in Rotterdam.
Kobus Kuch gaat ook niet bij
zonder serieus te werk: een
programma wordt een luttel
uur voor de voorstelling in el
kaar gedraaid. „En er komt
geen pedagoog aan te pas om te
beoordelen of het allemaal ver
antwoord is wal wij doen," zegt
Koos Altink. En toch schuilt in
de onconventionele werkwijze
de prille kracht van het thea
tertrio. Improvisatie met de
grote i.
Althans, tot nu toe, en wat is
ervan te zeggen? Met het Ko
bus Kuch Theater hebben Job
Gorree (28), Koos Altink (24)
en Jaap van de Windt (25) er
nu één voorstelling op zitten,
zonder plankenkoorts, en dat
was meteen al een daverend
succes. Het vond begin oktober
plaats in het Schïedamse café
de Quibus. De voorstelling was
al geboekt, voordat het Kobus
Kuch Theater bv (bijvoorbeeld)
echt bestond. Maar: alle dertig
kinderen, die in de Quibus wa
ren, stonden ervan op hun kop.
En nu is Kobus Kuch „dan
ook" gecontracteerd door een
Vlaardingse vrouwengroep (in
januari), terwijl op de elfde van
de elfde het tweede optreden
zal plaatsvinden op uitnodiging
van de bewonersvereniging
van een van de Groenoordse Z-
flats. Kobus Kueb (de naam is
te danken aan mevrouw Bree-
develd. een buurvrouw van
Koos in de lijd dat hij zich
schor hoestte) lijkt dus van alle
markten thuis, temeer als nog
eens in ogenschouw wordt ge
nomen hoe snel het drietal een
programma klaar heeft.
„Die voorbereidingstijd is niet
nodig," zegt Koos Altink zelf
verzekerd. „Job, Jaap en ik zijn
gewoon hartstikke goed op el
kaar ingespeeld. Wij werken
alle drie bij de Heipaal en op de
bouwspeelplaats in Holy en
daar hebben wij met jeugd en
jongeren flink wat ervaring.
Dan zie je dat het tussen ons.
goed klikt en als je wilt impro
viseren, is dat mooi meegeno-
Kobus Kuch op de bouw
speelplaats In Holy: Job Gor
ree, Koos Altink en Jaap van
de Windt.
men. Maar daar gaat het nog
niet eens het meest om. Het is
ons erom te doen dat die kinde
ren een leuke middag hebben.
Nou, wanneer hebben kinde
ren een leuke middag? Als zij
zelf allemaal leuke dingen
kunnen doen, als zij zelf mee
mogen spelen; niet als zij een
uur lang naar een paar apen
moeten kijken."
Dus wat deed Kobus Kuch in
de Quibus? Koos speelde een
werkloze circusdirecteur, die
zijn circus in Hamburg was
kwijtgeraakt Job, dte het een-
mansorkest van Kobus Kuch
vormt en een aantal instru
menten bespeelt waaronder de
door Kor Kegel
banjo, de temple en de concer
tina. was tijdens het optreden
broeder Josephus, de muzikant
van het circus die als enige
overgebleven was. Jaap hing
de slordige manager uit en de
kat van Joke Akkerman deed
mee als Floor, de io Dreft ge
wassen zwarte panier. Maar dat
doet er allemaal niet toe. „Zo
gauw ik zei: jongens, ik ben
mijn circus kwijt, willen jullie
mij helpen? deden al die kinde
ren meteen mee. Ik hoefde 't
niet eens te vragen! Kinderen
zijn gewoon spontaan, zij kwa
men zelf al met opmerkingen
zoals, ach, wat zielig, heb je
geen circus, zullen we helpen?
En zo had ik ineens weer
clowns. honden, paarden,
spreekstalm eesteressen, acroba
ten al die kinderen deden
wel wat en dat vonden ze heer
lijk, jo."
„Wij hoefden toen haasi niks
meer te doen, wij werden door
die kinderen helemaal naar de
achtergrond gedrukt." zegt Job
Gorree. „Alleen de hele klein
tjes hebben wij in wat oude
kleren geholpen. Oude kleren
zijn heel nuttig voor zulke ver
kleedpartijen. En de Quibus
had zelf toevallig nog een hoge
hoed voor de sp reeks talmeeste
res."
Job Gorree beschikt over een
complete set schmink. „Als
kinderen zich willen laten
schminken, nou ja, dan doen
we dat wel. Maar je hoeft er
niet als olifant uit te zien om 't
te zijn. Als je je olifant voelt, is
dat genoeg, dan ben je 't ook."
Jaap van de Windt: „Met die
formule kan je steeds een an
der verhaal maken en de tek
sten heel snel verzinnen. Lied
jes maken wij ter plekke. Wij
zijn heel snel in rtjmelarïjtjes,
ook omdat wij elkaar goed aan
voelen."
„Wij pretenderen dan ook he
lemaal niks," zegt Koos Altink,
„vandaar dat wij ook nagenoeg
gratis optreden. Wij doen 't
meer voor de lol."
Job Gorree: „De meeste thea
tergroepen moeten zo nodig
een boodschap brengen, maar
hallo, daarvoor ga je dan maar
naar de kruidenier, hoor. Die
theaters willen het publiek la
ten denken over wat zij bedoe
len. maar dat weten zij zelf
niet. Bij kindertheater zie je dat
ook zo vaak. Die vertellen kin
deren allemaal dingen, waar
alleen volwassenen mee bezig
zijn! Zo zadel je een kind mooi
op met standpunten van oude
ren. Wij willen die kinderen
2ichzelf laten zijn. Wat klinkt
dat mooi, hè?"
