14
EXTRA
Recreatie gebied
Kleiburg krijgt
hoogwater-dijk
m
Gevolg van open Hartelkanaal
4
Getij
Inham
Golfbaan
Meertje
Opspuiten
Doorgaan
Fietspad
EUROPOORT
maandag
23 februari 1Ö81
VD/SC/WW
De golfspelers zullen het de komende zomer met noodoplossingen moeten doen omdat door de werk
zaamheden enkele banen verloren gaan.
Brielle Er wordt momenteel
hard gewerkt op Kleiburg, be
langrijk onderdeel van het re
creatiegebied Brielse Meer, ten
noordwesten van Brielle. Om
het hele gebied wordt een 3.5
meter hoge dijk gelegd, die te
vens de inham zal afsluiten
tussen Kleiburg en de oostelijk
daarvan gelegen Krabbeplaat.
De inham zal daarna worden
opgespoten, waardoor een
nieuw recreatiegebied van on
geveer tien hectare ontstaat.
Dit ter compensatie van voor
zieningen. die elders in het ge
bied verloren gaan.
De werkzaamheden zijn een nood
zakelijk gevolg van de open verbin
ding die tot stand wordt gebracht
tussen het Hartelkanaal en de Oude
Maas ten noorden van Spijkenisse.
Daartoe is besloten om de duwvaart
over het Hartelkanaal betere moge
lijkheden te geven.
Gevolg van de open verbinding is
dat in het Hartelkanaal weer getij
bewegingen zullen plaatsvinden.
Om ook bij iaagwater scheepvaart
mogelijk te maken moet het kanaal
worden uitgediept. Om bestand te
zijn tegen hoogwater moeten de oe
ververdedigingen van het kanaal
worden vernieuwd.
Maar de zuidoever is tevens de
noordoever van het recreatiegebied
Brielse Meer. Als er geen bijzondere
maatregelen worden genomen zou
Kleiburg regelmatig overstromen.
Het fraaie Bos van Roorda, een in
1952 aangeplant loofhoutbos, zou
dan verloren gaan. De hierin aange
legde golfbaan Kleiburg zou groten
deels onbruikbaar worden. Ook de
bosjes en grasgazons zouden onher
stelbare schade oplopen. Vandaar de
aanleg van een 3,5 meter hoge dijk,
beschermende kade genoemd, die
een lengte gaat krijgen van zestien
honderd meter. Met de aanleg van
de nieuwe kade is inmiddels een be
gin gemaakt. Vanaf de noordwest
punt van Krabbeplaat loopt de kade
eerst een meter of tweehonderd
langs de bestaande oever en maakt
dan de oversteek naar Kleiburg-
Noord. Daarmee wordt de inham
ter hoogte van de Kroondijk afge
sloten, die voor het scheepvaartver
keer op hel Hartelkanaal geen bete
kenis heeft. Maar voor het recrea
tiegebied is de inham juist wel van
grote waarde. Na opspuiting van de
inham kan het recreatiegebied met
tien hectare worden uitgebreid.
Geen overbodige weelde, want aan
de andere kant gaat er door de
werkzaamheden het één en ander
verloren.
De beschermende kade sluit na de
inham niet direct weer op de oude
oever aan. maar blijft er aanvanke
lijk enkele tientallen meters van-
'daan. In het diepste gedeelte van de
inham ligt de kade op ongeveer
tweehonderd meter uit de oever en
dat loopt geleidelijk uit op nul. De
aansluiting op de bestaande oever
vindt ongeveer plaats kort na het
midden van het gebied.
Het gebied tussen de nieuwe kade
en het recreatiegebied wordt gro
tendeels opgespoten en ook de ta
luds en bu iten berm van de Brielse
Maasdijk moeten worden aangepast
Dit betekent ten eerste dat ruim
drie hectare bosjes moeten worden
gekapt. Daarnaast gaan drie hole*
(banen) van de golfbaan verloren.
Ook een gedeelte van het fietspad
door Kleiburg kan niet op die plaats
worden gehandhaafd. Het verlies
van deze voorzieningen wordt voor
een belangrijk gedeelte goed ge
maakt door de nieuwe tien hectare,
die door opspuiting van de inham
ontstaan. Maar daardoor moet ook
een groot gedeelte van het bestaan
de gebied worden aangepast.
Er zijn plannen om de negen holes
(banen) waar de golfbaan nu uit be
staat, te verdubbelen, omdat dit
aantal bij wedstrijden voorgeschre
ven is. In de oude situatie werd dit
ondervangen door de negen holes
twee keer „te nemen", maar de
werkzaamheden bieden de moge
lijkheid om nu een ideale golfbaan
met achttien holes te maken. Het
ontwerp hiervoor is momenteel in
handen van het dagelijks bestuur
van het recreatieschap ter beoorde
ling.
Bij de ingrijpende werkzaamheden
op Kleiburg zullen de bestaande en
fraaie riet- en wilgenoevers gehand
haafd blijven. In de nieuwe situatie
gaan ze een soort langgerekt bin-
nenmeertje vormen met een breedte
van twintig tot vijfentwintig meter
en een lengte van acht- tot negen
honderd meter. Het meertje vervult
tevens een functie voor de afwate
ring van het omliggende gebied.
Omdat het meertje binnen de be
schermende kade komt te liggen is
het noodzakelijk dat de binnenkant
van deze kade geleidelijk afloopt
naar hel meertje toe.
De kans bestaat dat er ook een
meertje komt in het tien hectare
nieuwe gebied, onstaan door opspui
ting van de afgedamde inham. Dat
zou dan komen aan het oostelijke
einde van het „rietkragen-meertje",
maar daarover moet nog een beslis
sing worden genomen. Dat staat
weer in verband met de vraag of er
in het nieuwe gebied een gemaaitje
of een sluis moet komen.
Berekeningen hebben namelijk uit
gewezen dat de 3.5 meter hoge be
schermende kade eens in de hon
derd jaar door superhoogwater zal
worden overstroomd. Er zijn twee
mogelijkheden om het water dan
weer snel uit het recreatiegebied
weg te krijgen. Dat kan gebeuren
via een gemaaitje en daar is het re
creatieschap voorstander van of met
een zogenaamde situatie-sluis (pijp
onder de dijk door) en daar gaat de
voorkeur van Rijkswaterstaat naar
uit. Als het een sluis gaat worden
komt hij in de kade rond de opge
spoten inham. In dat geval moet
hierop ook het „rietkragenmeertje"
aangesloten worden. Dat kan dan
gebeuren door een tweede meertje,
dat tevens voor de golfspelers een
aantrekkelijke hindernis kan wor
den. Als de keuze zal vallen op een
gemaaitje is een extra meertje ver
moedelijk niet nodig.
De afgedamde inham zal worden
opgespoten met het materiaal dat
vrijkomt bij het uitdiepen van het
Hartelkanaal. Een cutterzuiger is
daar al mee bezig. Een pijpleiding
die over een deel van de oever van
Kleiburg ligt brengt het spul naar
de reeds half afgedamde inham.
Wat door het uitdiepen van het
Hartelkanaal vrijkomt bestaat over
wegend uit zand. Als hiermee de af
gedamde inham geheel kan worden
opgespoten is het nieuwe recreatie
gebied het snelst klaar, want het
water trekt daar vrij snel uit.
In een jaar tijd is deze grond vol
doende rijp om te worden ingezaaid.
Maar de kans bestaat dat het uitdie
pen van het Hartelkanaal onvol
doende materiaal oplevert om de in
ham geheel op te spuiten. De rest
zal dan moeten gebeuren met klei,
dat uit de mond van het Hartelka
naal wordt opgebaggerd. Omdat
deze slib minder snel „uitlekt", kan
het maximaal drie jaar duren voor
het nieuwe gebied kan worden in
gericht. Wellicht bestaat de moge-
Do golfbaan
Kleiburg In zijn
huidige vorm.
De banen
liggen tussen
de autoweg en
het
Hartelkanaal.
Een fietspad
loopt dwars
door het fraaie
gebied.
(SOLFB/JflW KLEIBURG
FIETSPAD
HAKTELKAIfnAL.
uLve0*
C-1-tf »V' r
%-■< "4.U, V, -
lijkheid om reeds „gedroogd" mate
riaal te gebruiken, maar vanwege
de hoge transportkosten moet daar
niet al te veel op gerekend worden.
Hoe het ook zij, op z'n vroegst kan
er pas in 1983 in het nieuwe gebied
worden gegolfd.
Met alle macht wordt er nu gewerkt
om de komende zomer het golfen op
Kleiburg zo mogelijk doorgang te
laten vinden. Makkelijk is dat niet,
want bijna drie banen zijn door de
werkzaamheden niet meer te ge
bruiken en het nieuwe gebied is nog
lang niet klaar. En om toch wed
strijden te kunnen spelen zijn er ne
gen holes nodig, die dan twee keer
worden „genomen".
De oplossing wordt waarschijnlijk
als volgt. Hole 4 is erg groot. Er
kunnen twee banen van worden ge
maakt. Gevolg is wel dat dan twee
banen elkaar zullen kruisen, maar
met de spelers kunnen bepaalde
voorrangsregels worden afgespro
ken. Door ook andere banen nog
wat te wijzigen lijkt het mogelijk
om tegen de zomer toch weer negen
banen beschikbaar te hebben.
Het fietspad door Kleiburg is in
verband met de werkzaamheden af
gesloten. Met name voor het trans
port van materialen zouden fietsers
in dit gebied hinderlijk kunnen zijn.
Bovendien moet een deel van het
fietspad worden vervangen omdat
het gebied ter plaatse moet worden
opgehoogd, maar wellicht hoeft dit
nog niet op korte termijn. Maar of
het fietspad komende zomer in aan
gepaste vorm beschikbaar zal zijn, is
op dit moment niet te zeggen. Dat
heeft onder meer ook te maken met
zinkers (persleidingen) die ter plaat
se moeten worden aangelegd.
Behalve Kleiburg ondervindt de
rest van het recreatiegebied Brielse
Meer geen hinder van de werk
zaamheden in en langs het Hartel
kanaal. De vijf meter hoge Brielse
Maasdijk, waarover de weg door het
recreatiegebied ligt, onttrekt de
werkzaamheden vrijwel geheel aan
het oog van de recreant.
Slechts een boven op de dijk staan
de bouwkeet of bulldozer kan de ar
geloze fietser of automobilist op de
gedachte brengen dat er daarachter
wel eens wat aan de hand kan zijn.
Het gebied van Kleiburg ten noor
den van de Brielse Maasdijk is voor
namelijk bekend bij de golfers en
sommige andere recreanten. Door
de dijk iigt het een beetje afgeschei
den van de rest van het recreatiege
bied, waarvan het accent valt op de
oevers van het Brielse Meer, dus
juist aan de andere kant van de dijk
dan waar de werkzaamheden
plaatsvinden.
Daarom zijn er vele regelmatige be
zoekers van het recreatiegebied
Brielse Meer, die nog nooit op Klei
burg zijn geweest. De automobilist
parkeert zijn wagen rechts van de
weg. ziet de aantrekkelijke oevers
van het Brielse Meer en realiseert
zich nauwelijks dat er achter de dijk
ook nog iets is. Ook zij die regelma
tig rond het Brielse Meer fietsen
hebben nauwelijks weet van het
verscholen Kleiburg. Want ter
hoogte van dit gebied gaat het „ge
wone" fietspad langs het meer nor
maal verder. Weinige weten dat er
ter plaatse een tweede fietspad door
Kleiburg loopt. Dat ligt wat uit de
route omdat eerst de verkeersweg
overgestoken moet worden en daar
na ook nog de Brielse Maasdijk be
klommen moet worden.
In de huidige nawinterse dagen ver
toont Kleiburg een wat triest ge
zicht. De werkzaamheden die nu
aan de gang zijn laten duidelijke
sporen na. De verschillende bios-
schages - totaal drie hectare - zijn al
verdwenen of liggen, gekapt^ op
vervoer te wachten. Op de dijK en
het talud hebben de machines diepe
geulen gegraven en de grasmat hier
en daar in een modderpoel veran
derd.
Waar vanaf de punt van Krabbe-
ï;i\t
Dia*! Kapt 11
Int. Zeelicisneenlffira
Hel VUier
Ocrierbajt.
Kretnmt
ir
flbma
Oqsuruhd
I
Httoetlt
MjmjV
Ly-MEEUWtNOORD
«ettio
Aanleg van
de
beschermde
dijk om
Kleiburg, die
tevens de
inham afdamt,
waardoor na
opspuiting een
nieuw
recreatie
gebied van tien
hectare
ontstaat.
door Wim
Huibers
De stippellijn
op deze kaart
geeft de 3.5
nieter hoge
dijk aan die
Kleiburg moet
beschermen
tegen
hoogwater op
het
Hartelkanaal.
Het geaceerde
gedeelte geeft
de afgedamde
inham aan, die
na opspuiting
een nieuw stuk
recreatie
gebied wordt.
plaat de dijk begint, staan borden
„gevaarlijk terrein drijfzand". Op
de reeds gedeeltelijk opgespoten in
ham huppelen meeuwen krijsend
rond. Op de oever liggen veel losse
pijpen die straks nog meer bagger
moeten aanvoeren. Eén pijpleiding
doet zijn werk al. In het diepste ge
deelte van de inham duikt hij plot
seling uit het water op om een eind
je verder zijn inhoud uit te braken.
Vlakbij een keet met de naam „Bag*
gemnii Holland Hardinxveld".
Vanaf het diepste punt van de in
ham begint ook het eigenlijke golf
terrein. De spelers zijn zo verdiept
in hun spel dat het lijkt alsof ze van
de werkzaamheden niets zien.
Vanaf de punt van de inham is het
niet mogelijk om langs de oever
naar het golfterrein te lopen. De
werkzaamheden hebben de grasmat
in een tijdelijk moerasje veranderd.
De nieuwsgierige wandelaar die er
toch probeert door te komen blijft
met zijn laars in de modder steken
en kan hem slechts met moeite los
wurmen.
Langs vrijwel de gehele oever van
Kleiburg Jigt een pijpleiding als een
langgerekte roestige sigaar die van
geen ophouden weet. Aan de bui
tenkant van de pijpleiding, net op
het uiterste randje van de oever,
ruwweg neergegooide hopen grond
en puin. Het fietspad in dit gedeelte
is door modder vrijwel onbegaan
baar. Aan beide kanten van het pad
zijrr bosjes gekapt.
Even na het midden van Kleiburg
liggen aan de oever twee schepen
afgemeerd. Eerst een oude woon
schuit waarop Breda 1776 met moei
te te lezen is. Daarnaast de Holland
14 waar de pijpleiding overheen
loopt. Kennelijk dus een doorpomp
station. De loopplank naar dit vaar
tuig wordt heel toepasselijk ge
vormd door twee stukken pijplei
ding met een smalle plank er op.
Rond de beide schepen vertoont het
landschap een aanblik alsof er een
orkaan heeft huisgehouden. Het
bosje dat hier stond heeft plaats
moeten maken. Er liggen grote ho
pen hout en puin, waaronder grote
stukken asfalt en forse brokken van
een muur. Ook hier bovenop de dijk
golfers, maar ze kijken bij voorkeur
niet naar de puinhoop beneden hun.
Even verder de plaats waar de bei
de fietspaden weer bij elkaar ko
men. Ook hier is een bosje verdwe
nen. Op de dijk een grote gele
bouwkeet met Herk BV Sliedrecht
en een groene keet van Wijnands
Werkendam. In het water een dek
schuit van Paans BV Werkendam
en de sleper Annelies D.
Een meter of tweehonderd richti.ig
Oostvoorne ligt de cutterzuiger die
het Hartelkanaal uitdiept. Vanaf het
vaartuig lopen, in een grote boog,
enkele tientallen oranje kleurige
„worsten", verbonden rubberen
stukken pijp. Drijvend op het water
vervoeren zij de opgebaggerde blub
ber naar de pijpleiding, die op een
vlot begint. In de richting van Oost
voorne ligt een klein gedeelte van
een tweede pijpleiding.
Zo wordt er hard gewerkt aan Klei
burg, dat zich moet aanpassen aan
de nieuwe situatie. De genieter van
natuur en landschap doet er goed s
aan het gebied voorlopig te vermij-s
den. Want aanpassing betekent on-
herroepelijk ook aantasting. Dat de
winter het groen tijdelijk heeft doen
verdwijnen maakt de aanblik van
Kleiburg nog triester. Maar eens zal
dat verleden lijd worden.
Dan ontstaat er een nieuw Kleiburg
dat wellicht nog fraaier zal zijn dan
het geweest is. De komende zomer
zal het gebied er nog zeker geha
vend bijliggen. Jammer, maar het is
niet anders. Niemand heeft er om
gevraagd. Het is slechts een gevolg
van noodzakelijke werkzaamheden
elders.
