Trechter exposeert en
zingt in stadskantoor
De vele eigen
aardigheden van
het boek als boek
Poppen met mildheid en
schilderijen vol drift
Met
stip
toon
beeld
Wim Motz en Margot Vincent
J
Edgar Caïro.
Schilderij van Wim Motz.
De Angolese zanger Bon-
ga treedt vanavond op in
B'Bwana aan de Hoflaan
12. Behalve een bijzonder
stemgeluid heeft hij ook
een viertal muzikanten bij
zich. FJö op drums, Piaó
op gitaar, Yebga op sa* en
Charles op bas. Afrikaanse
muziek met een Brazi
liaans tintje! Bonga die al
eens te zien was in de
Ver-van-m'n-bed-show'
begint om tien uur.
De christelijke muziek
vereniging Harpc Davids
uit Schiedam bestaat zestig
jaar. Dat moet gevierd
worden. En wei vanavond
in het Passagetheater,
waar een jubileumconcert
wordt gegeven. Tijdens de
feestelijke gebeurtenis zal
het orkest in een nieuw
jasje worden gestoken. De
uniformen zijn nog lang
geen zestig iaar oud, maar
na intensief gebruik wel
aan vervanging toe. Aan
vang kwart voor acht. Za
terdag wordt op de zestig
jaar geklonken en gedron
ken. Van twee tot vier in
zaal christelijke sociale be
langen aan de Lange Ha
ven.
Ramses Shaf tfy laat zich
na lange tijd weer eens in
Schiedam zien; in de Teer-
stoof, Nieuwstraat 12. Sa
men met Vincent Walter
brengt hij het programma
'Gewoon Ramses'. Een dag
later staan ze weer samen
gewoon op het podium
van het zoldertheatertje.
Beide voorstellingen be
ginnen negen uur.
Vandaag is in de gale-
rie/arthotheek aan de
Vlaardingse Oosthavenka-
de B een expositie van drie
Vlaardingse kunste
naars van start gegaan.
Van het drietal, waarvan
de typisch Vlaardingse na
men Marijke Rek. Fran
co Lse Bouché en Ben Pal-
li luiden, 2ijn onder meer
pentekeningen, miniatu
ren, gemengde technieken
en aquarellen te zien. De
tentoonstelling, die is sa
mengesteld door de cultu
rele raad. is tot 25 april da
gelijks geopend van twaalf
tot vijf, op vrijdagavond
van zeven tot negen en op
zaterdag tien tot vijf. Op
goede vrijdag en de beide
paasdagen is de gale-
rie/arthotheek gesloten.
De Surinaamse auteur
Edgar Cairo leest zater
dagavond uit eigen werk
in B'Bawana. Dat doet hij
met de ritmische begelei
ding van conga-speler Za
pata. De avond wordt af-
fesloten door een reggae-
and. Caïro die in Neder
land vooral bekendheid
verwierf door zijn inmid
dels gebundelde columns
in de Volkskrant heeft
zich de laatste jaren ont
wikkeld lot de belangrijk
ste en productiefste Suri
naamse auteur. Hij schrijft
gedichten in het Srananto-
go en romans in het Suri
naams-Nederlands. Caïro
steekt van wal om tien
uur.
Slechts zelden worden in
de Schiedamse Grote of
Sint Janskerk orgelcon
certen gegeven. Maar za
terdagavond om acht uur
zal Klaas Jan Mulder de
toetsen weer eens beroe
ren om werken van onder
meer Bach. Handel. Men
delssohn, Vierne en Widor
ten gehore te brengen.
Ook vermeldt het pro
gramma een improvisatie
van de organist.
De Vlaardingse filmliga
vertoont zondagavond de
film Mandabl van de Se
negalese regisseur Ousma-
ne Sembene. In de film
probeert Sembene de dic
tatuur van de bourgeoisie
over het volk zichtbaar te
maken door een naïeve
Mohammedaan te volgen
die verstrikt raakt in de
burocratie. Aanvang half
negen.
'Zolang de voorraad
strekt' is de titel van het
inmiddels al 23e program
ma van het echtpaar Ma
rijke en Sieto Hoving.
Volgende week donderdag
is het te zien in de Vlaar
dingse Stadsgehoorzaal.
Hoelang hebben we met
zijn allen nog te gaan voor
de grote klap valt? Dat is
de vraag die het artieste
nechtpaar centraal stelt in
het programma. Zolang de
voorraad strekt slaat na
tuurlijk ook op de plaats-
kaarten. die vanaf van
daag in de verkoop liggen;
de bewoners npiziek werd
gemaakt, waar gezongen
werd en waar vaste bezoe
kers van de Trechter hun
schilderijen en andere ob
jecten exposeerden. En ie
der was daar zo vol van dat
van de daken werd ge-
schreeuwd dat zulk gebeu
ren meermalig moest zijn.
Goos Verweij. rauseumcom-
missielid, kwam ook kijken
en gaf nog de tip om xnet de
hele handel naar het stede
lijk museum te gaan. Dat
verzoek heeft de gemeente
nu bereikt Een resultaat zal
binnenkort zijn, dat het
stadskantoor de locatie
wordt voor amateuristische
kunstuitingen van de
Trechter-groep. Wanneer
dat zal zijn, hangt waar
schijnlijk af van de conti
nuïteit waarmee de vaste
krachten van de Trechter
kunnen werken.
Het zal een gevolg zijn van
de personele problemen bij
de Trechter, Schiedams
werklozen project, maar het
is toch zonde dat een aar
dige activiteit als die van 5
/eoruari niet meer herhaald
is terwijl er een streven was
dat maandelijks te doen.
Wat was er 5 februari? Er
was in huize Frankeland
een reuze gezellige middag,
waar samen met de bcjaar-
Toonbeeld, een
wekelijkse
pagina vo!
Informatie over
kunst en cultuur
In de regio.
Samenstelling:
Kor Kegel.
Reacties graag
voor woensdag
12 uur op de
redactie van
deze krant.
Telefoon
35.05.57.
Karakterpoppen van Mar-
got Vincent.
meer met twaalf ambach
ten en dertien ongeluk
ken, hij werd een hard ar
beidend schilder die in de
jaren zestig een van de
meest vermaarde Neder
landse abstracte kunste
naars was. In brede kring
werd hij toen beschouwd
als iemand die wat te zeg
gen had en toch belandde
hij juist in die tijd in een
psychiatrische inrichting.
Veel van zijn doeken wa
ren reusachtig groot, hoe
wel hij zelf klein van ge
stalte was. Staande op een
trapje smeet hij zijn kwast-
zoals Appel dat op jonge
leeftijd kon doen. De wer
ken van Motz, die als post-
hume hulde aan zijn per
soon in het Noletzieken-
huis hangen, zijn bedui
dend kleiner, maar niet
minder van expressie. Ook
maakte hij-litho's.
Wie dat allemaal- wil zien,
zowel Motz' werk als de
karakterpoppen van Mar-
got Vincent, hoeft niet op
de bezoekuren te wachten.
De hele dag door, tot 's
avonds rond een uur of
acht, zijn beide exposities
te bezichtigen. Tot 5 mei.
Je slaat een bladzijde om en je
slaat nog een bladzijde om en je
slaat en slaat en ie leest; geen
boek. Je leest een krant. Of een
rapport of een scriptie of een
brief van een goede kennis of
een tijdschrift casu auo partij
blad. Je kunt van alles lezen,
maar wanneer is dat wat je leest
nu een boek? Of, wat Is eigen
lijk een boek? Is een boek wel
een bundeltje papier plus kaft?
Of bestaat een boek uit platge
slagen hersens, tweedimensio
naal in drukinkt aan letterdui-
veis prijsgegeven?
Het valt om den drommel niet
mee zulke simpele vragen te
beantwoorden en daarom, daar
om is vanavond in het stedelijk
museum van Schiedam een na
tionaal gezelschap van boeken
wurmen bijeengeroepen om te
praten over het thema 'Boek'.
Wij mogen ons verheugen in
het gezelschap van schrijfster
Elly de Waard, uitgever Titus
Yocarini, boekentypograaf Frits
Stoepman, kunstenaar Ulïses
Carrión en de conservator van
het prentenkabinet van het
Haags gemeentemuseum Flip
Bool. Uiteraard is deze avond op
touw gezet onder auspiciën van
de Schiedamse boekhandelaren.
Die hebben elk jaar wel wat
leuks. In een zelfde kader, na
melijk dat van de boekenweek,
onstond op hun initiatief vorig
jaar een pittige discussie over
Schiedams heilige maagd Lidui-
na, de ongelukkige deerne die
na zes eeuwen nog volop eer
bied geniet.
Maar het moest er eens van ko
men. Er zijn in Schiedam the
ma's geweest als het draaiorgel,
de haiku-poëzie van Simon Bus-
chman en het maagdeke Liede-
wij, dat was allemaal dus polijs
ting, nu gaat het om waar de
hele boekenweek feitelijk elk
jaar opnieuw om draait en dat is
het boek. Dit begrip, omfloerst
door de edele letters b en k van
beeldende kunst en inwendig
gesterkt door de oerklank die
ontstaat als je een boek dichts
laat: oe! dit begrip staat vana
vond centraal en waarlijk ko
men er hotemetoten uit de va
derlandse leeskring op af. Pra
ten over het 'ooek.
door Kor Kegel
De simpele literator praat over
zulke dingen niet. Dat wil zeg
gen. Harry Mulisch 2al nooit
spreken over een boek; hij
spreekt over de inhoud ervan.
Het boek als medium is een ge
heim. waar nota bene Maarten
't Hart zich nog niet eens over
heeft uitgelaten, en Gerrit
Komrij is zo'n in zijn puntpen
teruggekropen poeet dat ie de
kaft plus pagina's al sinds het
voorwoord achter zich heeft ge
laten.
Een willekeurige abonnee van
Boek Plaat praat ook niet
over het boek. Zelfs die bepraat'
de inhoud. En hebben wij ooit
wel eens bibliotheekdirecteur
W. F. van der Blij. voordat hij
op non-actief werd gesteld, over
'het boek' horen delibereren?
Neen, dat hebben wij niet. Van
der Blij delibereerde nooit. Van
der Blij lós. en daar was hij bi
bliotheekdirecteur voor-
Wie praten dus wel over Het
Boek? Dat zijn die mensen die
in de confrontatie schrijver/le
zer geen barst te vertellen zou
den moeten hebben, maar voor
aleerst bepalend zijn voor al wal
er uitgegeven wordt: de Uit
gevers. En dat verklaart namen
in het forum van Yocarini en
Stoepman. Er 'zitten wel wat
beeldende inspirators bij. En dat
is nu juist zo gróppig. Het boek
is kennelijk niet geschikt meer
louter als boek. Het boek moet
tentoongesteld kunnen worden.
Het boek is niet meer om te le
zen, het boek is om naar te kij
ken. Inderdaad 2ie je in de he
dendaagse uitgaven steeds meer
geïllustreerde kilo's nabewerkt
hout ten opzichte van de inhou
delijk interessante neerslag van
diverse mentaliteiten.
Is proza het boek? Is poëzie het
boek? Is de kaft het boek? Is het
aantal pagina's het boek? Is de
prijs het boek? Is de schrijver
het boek? Is de uitgever het
boek? Is de lezer het boek? Is
het boek het boek en zo ja, is
een boek ook het boek? Is het
thema het boek? Is het forum
het boek? Vooruitlopend op
vanavond zou je kunnen zeg
gen, dat er al een boekje over
open te doen valt, én ongetwij
feld zijn er na afloop boeken
over vol te schrijven. En dat is
vast de bedoeling! En dan zijn
we erin gestonken!
De forumdiscussie is opgehan
gen aan een tentoonstelling
over kunstenaarsboeken. Maker
van zulke boeken is bijvoor
beeld forumlid Carrión. De ex
positie van kunstenaarsboeken
uit het Other Books So Ar
chief Amsterdam duurt in het
Schiedamse museum tot en met
26 april. Er is een informatieve
catalogus aan de balie verkrijg
baar. Die waren wij trouwens
nog vergeten! Is een catalogus
ook een boek?
Op generlei wijze hebben de twee exposities,
die woensdagmiddag in het Noletziekenhuis
geopend zijn, met elkaar te maken. De schilde
rijen van Wim Motz (1900-1977) zijn krachtig,
wild, met een naar Cobra neigende abstractie
en zijgaten zo ongeveer zien hoe de kunstenaar
bij leven was: een emotioneel man, panisch
soms door achtervolgingen uitgelokt door ge
weldloos anarchisme, met een sterk politiek
besef en talrijke baantjes als eendagsvliegen.
Zo expressief als die schilderijen zijn, zo ingeto
gen zijn de peppen van Margot Vincent, een
Schiedamse dame van gevorderde leeftijd die
als kunstenares niet te boek staat maar oe-
kendheid geniet vanwege haar bezige leven, zij
kent nogal wat mensen. Dat is aan haar pop
pen te merken. Karakters van mensen uit haar
omgeving zijn erin vastgelegd en toch zijn
de poppen rustig van aard, niet schreeuwend,
beetje beschouwend eerder, alsof zij hun eigen
eigenaardigheden door hebben en een rolletje
spelen. Het is een milde benadering van het
olijke mensdom en dat zegt iets van Margot
Vincent Het gaat haar erom die karakters uit
te beelden. Wie in de galerie van het Noletzie
kenhuis binnenwandelt, wat zo gedaan is om
dat de galerie zich niet in afgescheiden ruimte
bevind, maar simpel in wandelgangen en ont
vangstruimte, zal even door het vrij alledaagse
uiterlijk van de poppen moeten heen kijken
om die karakters te ontdekken.
Het karakter van Wim
Motz laat zich zoals gezegd
eenvoudig raden. Hij had
een rommelig leven. Be
gon als knaapje van twaalf
op een meubelmakerij
werd later verpakker op
een scheepswerf en
knecht op een tuinderij en
achtereenvolgens ook nog
grondwerker, mijnwerker,
behanger, kleine zelfstan
dige, werkloze, kermis
klant en sloper. Ondertus
sen kwam nij telkenmale
in aanraking met de auto
riteiten. Hij weigerde aan
de militaire dienstplicht
gehoor te geven, kwam
daarvoor enkele malen te
zitten, ontdook ook nieu
we oproepen en weigerde
zelfs zijn soldatenplunje in
te komen leveren, princi
pieel anti-militarist als hij
was. Een hongerstaking
bracht de links-socialist
enorme bekendheid. Ook
toen hij dat was dan al
lemaal voor de oorlog nog
een illegale radio-uit
zending verzorgde gericht
tegen het koninklijk huis,
werd hij weer opgepakt.
Wim Motz had het nu pre
cies in zich om zulke din
gen te doen op momenten
dat zij heel gevoelig lagen:
die illegale uitzending was
nota bene in 1939, het pa
triottisme was over het al
gemeen groot en daar
hoorde het koninklijk huis
onlosmakelijk bij.
Wim Motz heeft zulke op
vattingen nooit waarde
toegekend. Ook in de oor
log was hij de man niet
om te jammeren en te
weeklagen en onder te
duiken of in het verzet te
gaan, nee, hij ging schilde
ren, want zijn politieke ge--
voelens vonden op het lin
nen en in de verfkwast
een uitlaatklep. Niet dat
de mensen snapten wat
hem bezielde: zijn werk
was non-figuratief, het
ging hem niet om de na-
door Kor Kegel
tuurlijke voorstelling, hij
ontlaadde zijn kracht in de
kunst, hij moest zijn agres
sie botvieren. Dat gaf hem
houvast. He: was na de
oorlog dan ook geen leven
Operazanger
Bertu9 de Bruin en
violist Piet Ie Blanc
brachten vrolijke
noten In bejaar
denhuls Franke
land. Het plan was
zulke evenementen
te herhalen.