EXTRA
Zeilend
de
wereld
rond
Jos, Hanny, Lars en Josee Noorlander uit Bleiswijk:
l—
m
pjaamiMtaM
tmmmm
tföndtrdag
S full 1*1
vo/ac/ww
Eleiswijk Het is voor
velen een toekomstdroom
en dat zal het altijd
blijven ook: zeilend de
wereld rond. Uit de sleur
van de dagelijkse
Werkzaamheden breken,
huls en haard achterlaten
en je nergens wat van
aantrekken. Kortom alle
schepen op één na
achter je verbranden, op
de boot stappen en het
zeegat kiezen.
Voor de Bleiswijkers Jos
en Hanny Noorlander
wordt die droom
langzaam maar zeker
werkelijkheid. In
februari vorig jaar
besloten zij om met hun
kinderen Lars (12) en
Josee (10) zeilend een reis
om de wereld te gaan
maken. Nu wil dat niet
zeggen, dat ze meteen op
stel en sprong
vertrokken. Tenslotte
moet, vóór een dergelijke
reis wordt ondernomen,
één en ander goed
worden voorbereid.
Het allerbelangrijkste is natuurlijk
het schip. Voor het loodgietersbe-
drijf van Jos Noorlander aan de Al
fred Nobelstraat in Bleiswijk staat
sinds kort het betonnen casco waar
mee de reis gemaakt gaat worden.
In mei werd dit via een speciaal
transport van de bouwwerf in Kou
dekerk a/d Rijn naar het industrie
terrein De Hoefslag vervoerd. Daar
is Jos nu begonnen met het opbou
wen van het schip.
Jos en Hanny gaan voor hun
wereldreis niet over één nacht ijs.
Hoewel ze pas sinds 1976 de zeil-
sport beoefenen, beschikken ze over
ruime ervaring. „We zijn er eigen
lijk toevallig ingerold", zegt Jos, net
thuisgekomen van zijn schip, waar
op hij de gritstraler heelt uitgepro
beerd.
„Een kennis van ons ging verhuizen
en moest daarom z'n zeilboot kwijt.
In 1976 zijn we met dat schip op va
kantie gegaan en dat beviel ons erg
goed. Datzelfde jaar hebben we toen
nog een groter schip gekocht". Ze
ker ook door de schitterende zomer
van *76 waren de Noorlanders met
een verknocht aan het zeilen.
Niet ongevaarlijk
Een jaar later lieten ze de Neder
landse binnenwateren voor wat die
waren en kozen het ruimere sop.
Sinds die tijd zeilen ze elke grote
vakantie op de Noordzee. Een goed
'oefenterrein', want dat water is ze
ker niet ongevaarlijk. Slecht weer
maakten ze al genoeg mee, terwijl
ook de pechvogel af en toe op kri
tieke momenten op het schip neer
streek. Zoals die keer toen ze tijdens
slecht weer bij het binnenlopen van
een haven ontdekten dat het roef
zwaar was beschadigd, waardoor ze
vrijwel stuurloos waren.
De afgelopen jaren zijn Jos, Hanny,
Lars en Josee elk weekeinde op de
boot. die als thuishaven het Zeeuw
se Bruinisse heeft. Ook deze zomer
vakantie wordt al zeezeilend door
gebracht. De zeilboot (28 voet lang)
zal overigens verkocht worden om
de verdere afbouw en inrichting
van het nieuwe schip te financieren.
Nagenoeg alles wordt achtergelaten
voor de zeereis. De woning van de
toekomstige wereldreizigers is reeds
in de verkoop. Anders ligt dat met
het bedrijf van Jos. „Eerst dacht ik
om ook mijn bedrijf te verkopen.
Maar nu, als je kijkt naar de econo
mische omstandigheden, denk ik
erover om er een goeie man in te
zetten, die de zaak runt Verder
f
Haonjr
Hoot tomter
vöor hélb*-
twmtm'sar
«chip?; utr*:
rwKtei
{foto
Whte*
•NoorJwv
«tor»'wek
'De stap uit
de tredmolen
moet je een zaakgelastigde hebben,
die onze belangen behartigt".
Tredmolen
'Je moet zoiets ondernemen, voor
het te laat is. Als je wat ouder
wordt, doe je zoiets niet zo makke
lijk', is in het kort de voornaamste
beweegreden die aan het besluit
van Jos en Hanny ten grondslag
ligt. Jos: „We willen een paar jaar
van ons leven uit die tredmolen van
de huidige samenleving stappen. Uit
die dagelijkse sleur". „En daar kie-
zen we het zeilen voor. Omdat we
dat graag doen", vult Hanny aan,
momenteel nog lid van de Bleis-
wijkse VVD-gemeenteraadfractie.
„Doordat we zelf zeilen lees je reis
verhalen van zeezeilers. Over ande
re gebieden op de wereld en zo. Ja,
je romantiseert er wel wat bij, dat is
duidelijk", geeft Jos toe. Hoewel de
reis nog niet helemaal is uitgestip
peld tenslotte moet het schip nog
worden afgebouwd, waarmee toch
zo'n twee jaar gemoeid is denken
Jos en Hanny via de Canarische Ei
landen de Atlantische Oceaan over
te steken, richting Zuid-Amerika.
Vandaar bijvoorbeeld - na kennis
gemaakt te hebben met de Golf van
Mexico - door het Panama-kanaal
naar de Stille Oceaan. Vervolgens
via de Galapagos-eilanden richting
Australië en Indonesië. „We gaan
varen met de mooie gebieden in ge
dachten. Het wordt zeker geen pres
tatietocht", zegt Jos beslist, wanneer
het ronden van Kaap Hoorn ter ta
fel komt. De wateren rond dit zui
delijkste puntje van Zuid-Amerika
behoren tot de meest beruchte ter
wereld.
Reisverhalen
De zeiltocht wordt wel terdege uit-
gestippeld. Hanny Noorlander: „Er
door
Jeroen
Kleïjn
Hoetroi dal
kuiIb nog
helemaal
.nel Vaat
«toot, <u»v>
Hiwtriy bfl.
aait deze
«MUttCana-j
riecHa -.1-1
IZvJd-Anwl- I
ta, Paftam»-
k*nMl G*.,
iepafieaiel.
USTKA
zijn natuurlijk gebieden, waar je in
bepaalde perioden niet moet komen.
Gebieden waar dan slecht weer is te
verwachten".
Hoewel ze niet bepaald hebben hoe
lang de zeereis gaat duren, denken
Jos en Hanny minimaal toch zeker
aan vijf, zes jaar. Maar het is best
mogelijk dat het er tien of vijftien
of meer worden.
Jos: „Maar het kan ook zijn. dat we
al na een half jaar moegestreden te
rugkeren. Dat hangt van de reis af.
Hoe die bevalt". Ook het financiële
aspect speelt hierbij een rol, want al
komen er geen gas- en Hehtrckemn-
gen, telefoonnota's en dergelijke
binnen, er moeten wél eten op tafel
en kleren aan het lijf.komen
Maar ook hierover hebben de twee
Bleiswijkers al nagedacht. Bijvoor
beeld het maken van korte charter-
trips. Hanny denkt nog aan een an
dere mogelijkheid die door meer
zeezeilers wordt toegepast is: het
schrijven van reisverslagen en die
dan op de één of andere manier aan
de man brengen.
Hoewel zich tijdens een dergelijke
wereldreis toch wel eens kritieke
momenten kunnen voordoen, zien
Jos en Hanny dit zeker niet als een
reden om thuis te blijven. „Als jij
dadelijk naar huis rijdt, kan je op
Hoefweg ook wel een aanrijding
krijgen en „de meeste ongelukken
gebeuren binnen het huis", luidt
hun verweer. Verder heeft het
tweetal het grootste vertrouwen in
hun toekomstig schip.
Ferro-cement
Het is een 'Whisbone Ketch". 41
voet lang (12,5 meter) en is naar een
ontwerp van Schaefers gebouwd bij
een werf in Koudekerk a/d Rijn. Er
zijn er zes gebouwd, waarvan er nu
enkele in de vaart zijn. De romp
van het schip is van ferro-cement,
een betonachtige stof. Door de be-
tonwand lopen in lengte-richting
om de vijf centimeter ijzeren sta
ven. Aan beide zijden hiervan ligt
nog een fijnmazig gazen net, te ver
gelijken met kippegaas. De huid
van het schip wordt van de nodige
beschermlagen voorzien, om te
voorkomen, dat de wapening wordt
aangetast.
Bewust prefereert Jos Noorlander
het ferro-cement boven staal of
hout. Jos: „Ferro-cement is een erg
sterk materiaal, te vergelijken met
staal. Je hebt er echter veel minder
onderhoud aan. Het rot of roest niet.
Verder is de romp toch veerkrach
tig, door het ontbreken van span
ten".
Ook het repareren van beschadigin
gen is vrij simpel; de beschadigde
plek wordt aan beide zijden onder
druk gezet, waardoor het beton daar
verpulverd. De ijzeren staven wor
den dan opnieuw in de juiste lijn ge
legd, nieuw gaas wordt aangebracht
en vervolgens wordt het gat dicht
gesmeerd met de specie.
Daar komt nog bij dat een betonnen
schip de tand des tijds uitstekend
kan doorstaan. „Beton heeft zijn
kwaliteit, ook al wordt het schip ou
der. Het enige nadeel is dat het
schip wat zwaarder wordt, maar dit
ziet Jos niet als een al te groot pro
bleem, 'want het wordt toch geen
racer'.
Sextant of electronics
Alle moderne apparatuur ten spijt,
Jos Noorlander is toch niet van plan
zijn schip vol met electronica te
stoppen. Een radio mag dan tot de
standaard-uitrusting worden gere
kend, veel verder gaat hij niet. Niet
alleen vanwege de hoge kosten die
aan die moderne hulpmiddelen zijn
verbonden, maar met name het zeer
hoge energieverbruik speelt een rol.
„Al die apparatuur vreet stroom.
Daarvoor zou je steeds je motor
moeten laten draaien om de accu's
op te laden", legt Hanny uit
Jos: „Met een sextant is je positie
goed te bepalen. Een saieüetnaviga-
tor is natuurlijk veel nauwkeuriger
en die kan je onder alle weersom
standigheden, bijvoorbeeld bij een
gesloten wolkendek gebruiken (bij
een sextant is de aanwezigheid van
zon of maan noodzakelijkJK),
maar je moet het rendement van
beide mogelijkheden tegen elkaar
afwegen".
Ook komt er geen apparaat waar
mee zeewater kan worden omgezet
in drinkwater. Ook hier geldt weer
het hoge energieverbruik van een
dergelijke installatie. Bovendien is
het niet erg moeilijk om zelf regen
water op te vangen.
Clipper-getuigd
Naar verhouding tot zijn lengte be
schikt de tweemaster over een kort
zeiltuig. Het voordeel hiervan is dat
het schip minder gevoelig is voor
zwaar weer. Het standaard-ontwerp
bevat vijf zeilen, maar Jos Noorlan
der wil zijn schip met boegspriet
uitvoeren, zodat nog een zesde zeil
(een kluiver) kan worden gevoerd.
Wanneer alle zes de zeilen bijstaan,
zorgt zo'n 83 vierkante meter zeil
voor de voorstuwing van het schip.
De tuigage vertoont overigens ster
ke gelijkenis met die van de oude
'thee-clippers'.
In tegenstelling tot alle andere
werkzaamheden, van het plaatsen
van de motor tot het opbouwen van
het stuurhuis, laat Jos de tuigage
(het plaatsen van de masten, de ver-
staging en dergelijke) over aan de
vakman.
Bij de inrichting van hel schip stelt
Jos verder het gebruik van één en
dezelfde brandstof (dieselolie) cen
traal. De dieselolie wordt dus niet
alleen verbruikt door de motor,
maar ook voor de verwarming van
het schip, de koelkast en het fornui
s/oven.
Die koelkast aan boord zal niet in
de eerste plaats worden gebruikt
voor het koud zetten van de pils.
„Nee, dat is er aan boord niet bij, Je
moet jezelf beperkingen opleggen.
Nou ben ik toch niet zo'n bierdrin
ker, hoor", zegt Jos, „ik doe bet
meer voor de gezelligheid".
In die koeling zal wel een deel van
de scheepsapotheek, bewaard wor
den, want die vormt een belangrijk
onderdeel van de inventaris. Bij de
medische voorbereiding ontbreekt
de EHBO-cursus evenmin. Verder
is ook al over de blinde darmen van
Lars en Josee gesproken, omdat het
misschien raadzaam zou zijn om die
voordat de zeereis begint te laten
verwijderen. Hanny: „Je kan soms
wel dichtbij de kust varen, maar dat
betekent nog niet dat er dan ook
een medische voorziening in de
buurt is".
Zelf les geven
Voor Lars en Josee betekent de zeil-
reis trouwens het einde van het on
derwijs, zoals zij dat nu nog genie
ten. Er moet wel om ontheffing van
de leerplicht wet worden gevraagd.
De taak van het onderwijs komt tij
dens de reis op de schouders van de
ouders te rusten. Hanny: „Lars gaat
nu naar de Havo. Daar zal hij dan
tegen die tijd van af gaan. We ne
men wel studiemateriaal mee voor
de kinderen, maar ze leren en zien
natuurlijk ook een hoop andere din
gen. Dat zijn vaak de eerste reacties
die je van omstanders hoort. Zo van
'hoe gaat het met de kinderen".
Lars en Josee zijn overigens al net
zo enthousiast als pa en ma.
De reacties in de directe omgeving
van Jos en Hanny Noorlander lopen
uiteen. Van 'kan ik niet mee', of
'waarom gaan jullie dat doen'. Jos:
„Ik heb ook wel gehoord, dat ie
mand over onze plannen zei van
'ach, dat zal zo'n vaart niet lopen'.
Maar als ze nu dan dat schip zien
staan, denken ze er toch al anders
over".
Wie er niet anders over denken zijn
Jos en Hanny Noorlander zelf- Met
een druk programma van voorbe
reidingen nog voor de boeg, leven
zij naar dat moment toe, waar velen
slechts van dromen: de haven ach
ter je aan de kim zien verdwijnen,
de kustlijn zien vervagen om koers
te zetten naar onbekende bestem
mingen.
