14
vtiranvïGi
Psychiatrisch ziekenhuis
moet 'open huis worden
Verkeerscomputereen
snelwerkende bolleboos
VERGEET U NIET OOK UW
HYPOTHEEK TE VERGELIJKEN?
DANSEN MOETJE LEREN,
MEI GELD OMGAAN OOK.
PIEK FIJN MAAKT'T JE MAKKELIJK
E
BONDSSPAARBANK f
Straks is iedereen beter 7)
^a«»„DIJ 0G f
BONDSSPAARBANK S
'Nooit onnodig lang wachten
OEPIE
LEEST
DE KRANT.
DAT
VINDT HIJ
INTERESSANT.
DAGELIJKS
HET NIEUWS
EN DE
ACHTERGROND
INFORMATIE
EN
S0MS00K
WEL
DE SENSATIE.
GOEIE BANK
Wolfs bepleit toename
aantal tussenstations
STARTYH
PIEK FIJN, ONZE JONGSTE SPAAR-6
BETAALREKENINGEN. i
Rotterdams Nieuwsblad
dinsdag
16 maart 1982 RW
Waterweg Min of meer als opvolger van de Gek-
kenkrant verscheen een paar maanden geleden een
nieuw gespecialiseerd tijdschriftje: Gek'ooit heette
het, en het was een dubbelzinnige naam die wilde
aandniden dat mensen, die 'ooit gek' zijn verklaard
'gekooid' zitten in een inrichting.
Auteurs, ex-gekken. De redac
tie van Gek'ooit deed een po
ging om het Sint Joris Gast
huis in Delft binnen ie komen
om er een sfeerverhaal te ma
ken. maar zij kwam tot de
slagboom. De toegang werd in
eerste instantie geweigerd. Het
was reden om de toegankelijk
heid van Sint Joris aan de
kaak te stellen. Hoe vrij zijn
psychisch gestoorden?
Gek'ooit klonk door m Schie
dam, doch voorts in Vlaardin
gen en Maassluis Want voor
deze regio, de Nieuwe Water
weg-Noord, was het plan in de
maak om in eerste instantie
twee dependances van Sint Jo
ris hier te vestigen (voor poli
kliniek en dagbehandeling) en
om op langere termijn te ko
men tot een zelfstandig alge
meen psychiatrisch ziekenhuis
(APZ), al dan niet onder be
stuur van Sint Joris. Zou de
Waterweg-vestiging ook zo ge
sloten worden voor publiek en
clienten zelf?
Er liep nog een discussie door
heen: die over de elektroni- UJferd Bruseker
sche armbanden van de psy
chiatrische patiënten van het
Schielandziekenhuis, locatie-
Stadhouderslaan (het voorma
lige Nolet dus) Er was op de
dertig bedden tellende psy
chiatrische afdeling van dit al
gemeen ziekenhuis, afgekort
tot PAAZ, een experiment aan
de gang waarbij de toegangs
deuren via een elektronisch
foefje gesloten 2ouden worden
als een patient naderde, door
.<•1 signaal uit een speciale lei
band om zijn pols. Ook dit
tartte elk vrijheidsgevoel van
de anti-psychiatrische buiten
wacht. maar ook van menig
client zelf.
Hei verminderde al het aan
vankelijke optimisme dat er
bestond over de komst van
één APZ voor Schiedam,
Vlaardingen en Maassluis.
Waar ging het heen met de
psychiatrische zorg? Per slot
van rekening, de drie gemeen
ten vonden het RIAGG, het
regionaal instituut vooi de am
bulante geestelijke gezond
heidszorg, ook al zo ondemo
cratisch.
Pats boem, wèg!
Optimisme, het was er, En
hoewel vooral in PvdA, PPR
en CPN met enige zorg wordt
gevolgd hóe Sint Joris en de
overheid naar een APZ in het
Waterweggebied toe groeien,
blijven de instemmende gelui
den overheersen. Het gaat
daarbij dan niet om de gesig
naleerde geslotenheid, maar
om de voorziening op zichzelf.
Je zult tenslotte maar over
spannen zijn en er een tijdje
echt uit moeten. Dan kan. je
naar Noordwijkerhout, Delft
of Rloemendaal. Zoals Arie
van Dijk, üd van de hernieuw
de PvdA-werkgroep volksge
zondheid Schiedam het zegt:
,,Die afstand, die versterkt het
bestaande beeld. Iemand is
gek en pats boem. dan moet ie
weg. Het is natuurlijk wat aar
diger als je een voorziening in
eigen gebied hebt. Dan kan zo
iemand in zijn vrije tijd ook
even naar de kroeg, je kunt
met vrienden of kennissen
wat praten, dat vergroot het
inzicht in wat psychiatrie ei
genlijk is. Maar als je zo ver
weg moet worden opgenomen?
Nou, m het begin komen er
misschien nog eens kennissen
op bezoek, maar dat verwatert
toch allemaal."
Gehaseerd op dezelfde gedach-
tengang is het standpunt van
de provincie Zuid-Holland, die
in een globaal plan voor de
psychiatrie mikt op betere
spreiding van de voorzienin
gen.
Ook Van Dijk is voorstander
van zo'n Waterweg-APZ. En,
echte tegenstanders zijn er ook
met veel, maar er is onder ex-
pa tienten wel een voorkeur
voor andere hulpverlening
dan klinisch-psychiatrische.
Dat vindt onder andere de
Amsterdamse stichting Pando
ra, waarvan de vroegere
Schiedamse PPR-wethouder
Vlaardingen Niet voor niets worden verkeerslichten
vaak stoplichten genoemd. Weggebruikers ervaren de
driekleurige regelaars eerder als hinderlijk, dan als
nuttig voor de doorstroming. In Vlaardingen is dat niet
anders. Sterker nog: met het lanceren van revolutio
naire verkeersideëen heeft de oude haringstad zich bij
na de reputatie verworven van de auto-onvriendelijk
ste gemeente in Nederland. Voor de een een zegen,
voor de ander een vloek.
Toch zit er achter het Vlaar-
dïngse verkeersdenken behal
ve een filosofie ook een om
vangrijk stuk techniek. Met de
heren Loosbroek en Hofman
van het gemeentelijk ver
keersbureau praatten we over
alles wat er achter de scher
men gebeurt voor er een ver
keerslicht op rood of'op groen-
springt. Niet imponerend groot
is de Vlaardmgse verkeers-
computer, maar de mogelijk
heden van het apparaat zijn
schier onuitputtelijk.
Detectie
„In het begin van de jaren zes
tig begon Vlaardingen met
hele eenvoudige apparatuur.
In feite was er alleen wat zo
genaamde hard-ware (Dat wat
aan een computer tastbaar iS
Dit in tegenstelling tot de pro
grammering. het denkwerk
dus. dat „soft-ware" wordt ge
noemd. Red.) Zonder te kun
nen letten op het verkeersaan
bod werden de lichten afge
steld op een bepaalde tijd. Bij
veel of weinig verkeer altijd
dezelfde rood- of groentijd.
Gewoon één keer instellen en
daarmee uit." Verkeerschef
Loosbroek legt uit dat daar
door veel onnodige wachttijd
werd veroorzaakt. „Later
kwam er detectieapparatuur in
het wegdek.
Dat moet je je voorstellen ais
een rechthoekige lus in het
wegdek, ter grootte van een
personenauto, zo'n tweehon
derd meter vóór bet kruis
punt. Daarmee werd het mo
gelijk de installatie verkeer-
safhankelijk in te stellen."
Loosbroek corrigeert zichzelf
door te zeggen dat „verkeer-
safhankelijk" niet goeie uit
drukking is. „Het moet eigen
lijk 'voeriuigafhankelijk' zijn,
omdat het apparaat alleen
voertuigen registreert."
Comtinatiq
De komst van de detectieappa
ratuur is voor de Vlaardingse
verkeereregulering de belang
rijkste stap geweest Vlaardin
gen telt nu twaalf met ver
keerslichten uitgeruste kruis
punten. Met de huidige stand
van de techniek is het moge
lijk om 2e alie twaalf op elkaar
door Mari Timmermans
af te stemmen, zodat de ver-
keerscirculatie beter kan wor
den beïnvloed.
„Iedere naderingsrichting van
een kruispunt geeft zijn eigen
informatie door. Ieder infor
matieblokje is als het ware een
afzonderlijk hoofstukje in de
verwerking. De computer
combineert al die hoofdstukjes.
Welke rijrichtingen tegelijker
tijd künnen doorrijden en wie
er moeten stoppen. Komt er
geen verkeer dan geeft hel
verkeerslicht ook geen groen,
dat zou tijdsverspïlhng zijn."
„Kijk, een mens zou natuurlijk
diezelfde combinaties kunnen
maken, maar zo'n machine
Ir. Loosbroek en ir! Hofman:
ken voor omleidingen".
doet dat honderden keren
sneller." „In de toekomst" vult
verkeersdeskundige Peter
Hofman zijn collega aan,
„kunnen we de verkeerscom-
puter meer taken geven. Bij
verkeerstellingen is de instal
latie goed te gebruiken of bij
omleidingen."
.Computer later ook gebrui-
Prioriteit
Het Openbaar Vervoer geniet
bij de Vlaardingse verkeerslei
ding een hoge prioriteit; Waar
verkeersdetectors wel 'reage
ren op normaal autoverkeer,
wordt het in de toekomst zo
dat bussen zélf de installatie
kunnen beïnvloeden. De
Westnederlandbussen zijn al
uitgerust met een detectorkas
tje en binnenkort worden ook
de RET-bussen van zo'n kastje
voorzien. „Auto's die vóór zón
bus staan opgesteld kunnen
meeprofiteren van de groen-
golf, maar dat kan natuurlijk
niet anders."
Met Peter Hofman gaan we
eens kijken bij „het wonder".
Het valt tegen. Een zwarte
kast, waaruit een zachtbroe-
mend geluid komt. Daarnaast
een typemachine die vanzelf
allerlei papier beschrijft. Voor
deskundigen zo helder als glas,
voor een leek een obscure
zaak; zo'n ding dat daar in een
afgesloten kamertje een hoop
herrie en hoop bedrukt papier
staat te produceren. „Kijk, op
deze lijsten kunnen we precies
zien waar iets fout zit. Soms is
dat alleen maar een lamp die
gesprongen is, maar het kan
ook iets ernstigers zijn,"
te
Coornhertstr.
VLAARDINGEN
Zeer leuk aan water gelegen
7e et a pp. met woonkmr,,
sJ.kmr., loilet, keuken, lift,
c.v en 2 balkons. Eventueel
te huur.
In!.:
Mak.kntr. Imova
01019-14377 Ot
070-635969
't Ls ner al.s met hui/x*n:
deene hypotheek is de andere niet.
Kom maar eens praten
met de Bondsspaarbank. Dan /.uk
u merken dat de Bondsspaarbank
waarschijnlijk die hypotheek vindt
die 't beste bij u past. We noemen
dat dan ook hypotheek-op-maat.
Een hypotheek die vaak
gunstiger is dan aanbiedingen
van anderen. Het loont dus de
moeite om ip elk geval even vrij
blijvend te komen vergelijken.
We staan graag voor u
klaar, ook voor uw andere geld
en bankzaken.
Hans van der Wilk directeur
is.
„Niet iedere psychoot is met
een een gevaar voor de samen
leving en misschien is juist die
samenleving wel gestoord. Dat
betekent dus dat je niet iedere
zogenaamde gek in een zie
kenhuis moet wegstoppen," al
dus Van Dijk. En dat gebeurde
vroeger wel, maar minder en
minder.
Vernieuwing
Maar openheid, toegankelijk
heid is daarbij vereist. In een
nieuwe beleidsnota, twee
weekjes oud, spreekt de top
van het Delftse 'gasthuis' Sint
Joris zich vierkant hiervoor
uit en dat is een hele ontwik
keling. De anderhalf jaar gele
den vernieuwde top van de in
richting valt het verleden in
feite af en staat vernieuwin
gen voor. De indruk wordt ge
wekt dat een blad als Gek'ooit
voortaan niet meer in de kou
hoeft te blijven staan.
Maar dan is nog de omvang
van het toekomstige AFZ een
probleem. Volgend op de
komst van twee tijdelijke in
stellingen voor dagbehande
ling (met 24 verzorgingsplaat
sen) en poliklinische zorg zou
er in het Noletziekenhuis een
APZ van 200 bedden kunnen
komen. De realisatie ervan
dient rpet voortvarendheid te
worden voltooid, zo stellen
GGD-directeur dr E. H. E.
Wolfs en zijn medewerker
Hans Piepenbrink in hun in
middels veelbesproken be
leidsnota.
Eigenlijk de eerste, die zich in
het politieke circuit van raads-
en commissievergaderingen
bezorgd hierover uitliet, was
het Schiedamse CPN-raadslid
Ulferd Bruseker. Hij voelde de
bui van grootschalige en min
der persoonlijke zorg (zie de
armbandjes van Schieland) al
hangen en bepleitte een klei
nere opzet van het toekomsti
ge APZ, waarin de kans groter
zou zijn dat patiënten zich er
thuis voelen of in ieder ge
val meer op hun gemak.
Brusekers standpunt werd niet
gedeeld door CDA-wethouder
Riet Taverne, die de totstand
koming van het APZ overi
gens niet meer als actief politi
ca zal meemaken. Mevrouw
Taverne refereerde aan een
advies van het college voor
ziekenhuisvoorzieningen, dat
200 bedden als minimum
door Kor Kegel
noemt en 500 als maximum.
Bovendien zal het APZ-Wa-
terweg beduidend kleiner zijn
dan nu Sint Joris is, en boven
dien krimpt het Delftse gast
huis dan evenredig in.
Tussenstations
In de GGD-nota probeert dr
Wolfs de bezorgdheid van
Bruseker weg te nemen. Hij
wijst op benodigde voorzienin
gen zoals hostels, group-homes
en pensiontehuizen, zoals er in
deze regio maar twee zijn:
voor mannen is er de Zuid-
buurthoeve in Vlaardingen,
dat oorspronkelijk als 'sluisin-
ternaat' bedoeld was, maar ge
worden is tot pension met 24
plaatsen. En voor vrouwen is
er in Maassluis het pension
Eben Haezer, ook grotendeels
fungerend als pension tehuis.
Zulke tussenstations kunnen
de kleinschaligheid in de op-
Riet Taverne
vang bcvorceren En terecht,
zo ervaren ook de betrokken
medici. Op een PAAZ vindt
men bijvoorbeeld heel uiteen
lopende gevallen notoire
dronkaards, 'suicide-gcneig-
den' of sociaal ontheemden Je
kunt er iemand tegenkomen
die even aan een rustperiode
toe is en voor wie m de be
staande situatie een APZ te
zwaar i.>, maar voor wie geen
«ndere opvang bestaat, en ook
mensen die met een theelepel
tje proberen de elektriciteits-
bedrading los tc peuteren om
zich eraan 'dood te shocken'
Niet elke patient is even gek
en dr n nóg wat is gek''
„De omvang van de sector tus
senvoorzieningen in onze regio
dient als onvoldoende te wor
den beschouwd.'' zeggen Wolfs
en P'epenbnnk in hun nota
Een nadere quannficatie van
de behoefte zal volgen.
Bij na-zelt'moord
Het streven blijft daarbij be
staan naar kortdurende opna
men ln dn verband is hel
vreemd te merken dat iemand,
die vorig jaar op het zomerse
terras van 't Vierkantje vertel
de dat hij 'op de PAAZ' zat en
even naar buiten wou. maar
eigenlijk niet mocht. De arm
banden-affaire was toen nog
niet aan de gang. De theorie,
dat mensen eerder genezen als
wanneer zij gedwongen tegen
witte muren op lopen, blijkt
nog niet in praktijk te zijn om
gezet. Algemeen kan men deze
regel voor de PAAZ ook niet
maken, gelet op het aantal
mensen in een bïjna-zelf-
moordstadium. Echter, ook
hier geldt weer de kantteke
ning die critici van het zieken-
huisbestel vaak maken: men
heeft het recht zelf te bepalen
wanneer aan het eigen leven
een hall moet worden toege
roepen.
Bestuur *n punt
De Nolet-locatie aan de Stad
houderslaan is voor een AL!
de meest waarschijnlijke Dure
nieuwbouw is dan met nodig
(m een tijd dat toch al het
snijdt in de voorzieningen
de gezondheidszorg) en dat
kun de komst van een Water-
weg-APZ bespoedigen Wlt
een kleinschaliger op/et van
het APZhepleii. heeft afkeer
van de Nolet flat Het streven
echter lijkt eerder te bestaap
naar een snelle, goedkope op
lossing. Hoe goedkoop hetjii.
hangt overigens ook af vanldc
prijs waarvooi de vijf
sluurslcden van de rooms-ka-
tholieke Noletsiiehling het-ge
bouw van de hand willen
doen
Een met te verwaarlozen punt
m de totstandkoming van eer
APZ is de toekomstige be
stuursvorm Sint Joris was^u
de stichting met naar om 2ijr
eigen bestaan te verkleiner
door zomaar een deel van-df
capaciteit af te staan aan ètn
nieuw te vormen bestuur,
structuur m het Waterwegg
bied Aan de andere kant
overheid er tegenwoordig getr
voorstander van de zieken
huisvoorzienmgen in particu
here handen te laten, dus waa:
men kan ingrijpen zal men he1
met nalaten Een uitzondering
geldt de gemeente Schiedam
die na jarenlange onderhande
lingen met Nolet er nog mei in
slaagde om een meerderheid-
belan" le krijgen su het fay:
ziekenhuis Schieland
Overigens heeft het 'nieuwe
Sint Joris nog geen stelling be
trokken. Wel staal m de GGD
nota bepaald, dat het nieuw*
psychiatrisch ziekenhuis on
derdeel zal moeten uitmaker
van het te vormen regionaz
instituut voor de geestelijk
gezondheidszorg (RIGG) D
streven de drie belrokkd
wethouders ook na Voorts za
er een directe relatie moetei
zijn tussen de drie psychiater
van de twee SchieJand-PAA
Zen en die van het APZ. Ee
zekere overlapping acht
Wolfs aannemelijk.
DE ENGELSE WALS
HANDIGE 0PBERGB0X BIJ OP AF REKENING.
rekening
aasjes en cr/user
Alles moet je leien:
dansen, maar ook spuien, betalen en
ontvangen. Daarom heeft de Bonds
spaarbank speciaal het Piek-IIjn Pakket
ontwikkeld, waarmee je van/el I leert
omgaan met geld- en bankzaken.
Hoge rente, extra premie,
gratis spaarboek. 1 iet Piek fijn Pakket
begint met de Piek-fijn Spaan eken mg*
rente S:% plus nog een extra premie!
Met het gratis prima
Pick-fijn Spaarboek uoidt alles piekfijn-
bijgehouden.
De Op Af Rekening:
y.elf geldzaken regelen met de
BankBox. anal 11 jaai kan je bou'ff
dien een )p Al Rekening openen-
om na overleg met jc ouders /elf
over te maken, ol te ontv angen.
Met een eigen pasje kun je1**
nog zeil geld opnemen. Met de gratis
BankBox houjeT handig bij.
Piek fijn; alleen bij deBog
spaarbank. Alleen de Bondsspaarbs* f
heeft het Piek li|n Pakket. Kom dus fr
de Bon dss paai bank en vraag erom-
Want jong geleerd is goed gedaan.
