Maatschappij verschraalt
door nieuw basisonderwijs
Eis vijf jaar
tegen
beginnend
dealer
iHlTTFRHAM ij!
Rotterdams
Vrije
School:
eind
aan
vrijheid
van
onderwijs
Rotterdam „Verdachte handelde uit pure
hebzucht, terwijl hij van dichtbij kan zien
wat een verwoestende uitwerking van heroï
ne uitgaat". Aldus de Rotterdamse officier
van justitie, mr, D. J. Copper in de zaak te
gen een Pakistani, die verdacht wordt van
het in het bezit hebben van anderhalve kilo
heroïne. De zaak diende gisteren voor de
president van de rechtbank, mr.T. Fransen.
De Pakistani, die al tien jaar in Nederland
woont en als buffetbediende werkte in de hal
van het Centraal Station, hoorde de officier
vijf jaar gevangenisstraf eisen en een boete
van 11.837,50, het geldbedrag wat op 19 fe
bruari met de heroïne door de politie in be
slag werd genomen.
De verdachte had in de snackbar contact ge
kregen met een landgenoot, die hem aanbood
heroïne te verkopen. De waarde van 'het
spul', zoals verdachte het noemde, bedroeg
honderduizend gulden, waarvan tien procent
voor hem zou zijn.
De buffetbediende hapte na lang aarzelen toe
en kreeg twee plastic zakken met het waar
devolle spul met zich mee. Hij ging direct
aan het werk en maakte een afspraak met
twee kandidaat-kopers. Op vrijdag 19 februa
ri kwamen de twee langs bij de dealer, die
inmiddels een vriend en tevens buurman
met de opslag van de heroïne had opgeza
deld.
Ruzie
De kopers legden een bedrag van bijna
12.000 gulden op tafel, maar er ontstond ru
zie, De buurman was toen al binnengekomen
met de verdovende middelen. Eén van de
kopers trok een pistool en schoot de Pakista
ni in zijn dijbeen. Ze gingen er met de heroï
ne vandoor, het geld lieten ze liggen.
Vanaf dat moment brak paniek uit. De ge
troffen buffetbediende riep drukte zijn
vriend op het hart niet de politie te bellen en
de overgebleven zakjes te verstoppen. De
volgzame buurman deed wat hem gevraagd
werd, legde de heroïne in de dakgoot van
een schuurtje in de achtertuin maar belde
toch maar de politie.
Die vond uiteindelijk de 884 gram heroïne
en de 12.000 gulden. Alles werd in beslag ge
nomen en zowel de dealer als zijn vrouw en
de buurman werden in verzekerde bewaring
gesteld.
Overwerken
„Waarom ik het gedaan heb weet ik nog
'steeds niet", snikte de verdachte. „Ik hen nu
tien jaar in Nederland, heb een goede baan
en door veel overwerken had ik een aardig
zakcentje bijeengespaard. Ik had nooit ge
dacht ooit betrokken te zullen raken bij die
ellende. Maar mijn vrouw was erg ziek ge
weest en ik was daar nogal van in de war. Ik
heb totaal niet aan de consequenties ge
dacht".
Officier van justitie mr. Copper had zo zijn
twijfels over het hele verhaal. „Ik vraag me
zelfs af of verdachte en zijn buurman de he
roïne niet ons land in hebben gesmokkeld.
Zij kwamen tenslotte net terug van een be
zoek aan Pakistan". Een opmerking die hem
door de advocate van de Pakistani niet in
dank werd afgenomen. „Ik ben diep teleur
gesteld in deze opmerking van de officier.
Hij kan immers niets bewijzen".
De verdediging schilderde verdachte af als
een zielige man, die op zeer ongelukkige ma
nier in de heroïnehandel terecht was geko
men. „Hij heeft altijd hard gewerkt en wordt
nu gestraft voor de angst die hem tot deze
daad bracht. Daarom pleit ik voor een voor
waardelijke straf en teruggave van het inbe-
slaggenomen geld. „Omdat aantoonbaar is
dat dat zijn spaargeld is", aldus de advocate.
Buurman
Ook de buurman moest zich voor zijn 'werk'
verantwoorden. Ook hij is al enige tijd in Ne
derland, acht jaar, en werkt als offsetdruk
ker. Hem werd ten laste gelegd dat hij 884
fram of een kilo heroïne had vervoerd en
et later in de tuin van zijn buurman had
verstopt.
„Ik wist niet dat het verdovende middelen
waren", verklaarde de Pakistani. „Hij deed
er erg vaag over en zei alleen maar dat ik me
geen zorgen hoefde te maken. Ik vermoedde
dat het om medicijnen ging die hij nodig had
maar waarvan zijn vrouw niets mocht weten
en dat hij daardoor zo vaag deed".
Ook van dit verhaal geloofde mr. Copper
weinig. „Verdachte zegt constant gezeurd te
hebben over de inhoud van de tasjes die hij
moest bewaren. Maar zoiets doe je niet als
het om medicijnen van een vriend gaat Dan
neem je die gewoon mee en voer je die
vriendendienst uit".
De medeplichtige hoorde tweeënhalf jaar te
gen zich eisen maar ook hier sputterde de
verdediging tegen. „Deze man heeft een
smetteloos verleden. Zijn vrouw, die geen
woord Nederlands spreekt en in verwachting
is, is sterk van hem afhankelijk en boven
dien gaat het hier om een vriendendienst
waarbij mijn cliënt niet wist wat de inhoud
was".
In beide gevallen zal mr. Fransen over veer
tien dagen uitspraak doen.
HUI ILIIIImVI RZ/RV/RY/RW/RS 2 jum 1982 ~j
'Op de basisschool is
straks geen tijd meer voor
creativiteit.,..'
door
Richard Stomp
Olleke bolleke rebu solleke
olleke bolleke knol.
Jan Huigen in de ton
met een hoepeltje erom,
Jan Huigen, Jan Huigen,
en de ton die viel in duihuigen.
Wie denkt er bij bovenstaande
fragmenten niet aan zijn kleu
tertijd terug. De tijd van onbe
kommerd spel, volslagen onlo
gische kinderliedjes en de vei
lige geborgenheid van het
kieuterklaslokaal. Die tijd
dreigt voorgoed te verdwijnen.
Over twintig jaar wijst een
kleuter naar zijn voorhoofd als
men dergelijke rijmpjes tegen
hem uitspreekt.
Met de samenvoeging van
kleuterschool en lagere school
tot basisonderwijs sluipt het le
ren de kleuterklas binnen. Het
georganiseerd leren wel te
verstaan, want in feite leert
een kleuter ook ais hij speelt.
Tegen dat georganiseerde le
ren op de kleuterschool nemen
de weerstanden steeds meer
toe. Boeken worden over het
onderwerp volgeschreven en
onlangs werd in Den Haag
zelfs een heel congres gewijdt
aan de bedreigde kleuter.
Te vroeg
„Het leren komt gewoon te
vroeg" zegt Leo Klein (52).
leerkracht aan de Ro«.:c:-J„;..^e
Vrije School. „Georganiseerd
Ieren op de kleuterschool is te
gennatuurlijk. Kleuters zijn
daar eenvoudigweg niet aan
toe. Iedereen die zijn best doet
om te kijken, moet dat toch
zien. Een boer laat een jong
paard ook niet te vroeg een
kar trekken en een moeder
laat haar kleine kindje niet te
vroeg lopen omdat het dan o-
benen krijgt. Daar wordt niet
over geprakkezeerd, maar
men wil een kleuter wel aan
het leren zetten."
Toch zijn het zulke schone
ideeen die hebben geleid tot
samenvoeging van kleuter- en
basisonderwijs. Kinderen die
met een achterstand op de la
gere school komen, halen die
Achterstand niet meer in.
Daarom moeten kinderen uit
de zogenaamde sociaal zwakke
milieus eerder worden gehol
pen: hulpprogramma's op de
kleuterleeftijd.
Sleiner
Op de vrije scholen noemt
men die gedachte een misver
stand. De vrije school gaat uit
van de filosofien van Rudolf
Steiner en onderscheidt drie
belangrijke ontwikkelingsfa
sen bij het opgroeiende kind:
Voor het zevende levensjaar
is het kind kleuter en moet het
vooral de volwassene kunnen
nabootsen. „Een kind" zegt
Steiner, „leeft maar gedeelte
lijk in de eigen ziel; het ver
plaatst zich en identificeert
zich met de ziel van zijn omge
ving. De volwassene moet na
bootsing waard zijn en moet zo
min mogelijk verstandelijk
uitleggen."
Tussen het 2evende en het
veertiende levensjaar moet het
autoriteitgevoel worden ont-
wikkeld. Een kind moet ach
ting en respect ontwikkelen
voor de volwassene.
Na het veertiende levensjaar
ontwikkelt zich pas het logi
sche denken. Het denken
daarvóór is slimheid.
Sprookjes
Het is de kleuterfase waarover
de Vrije School zich zorgen
maakt. Klein: „Het is ver
schrikkelijk als in de kleuter
fase teveel verstandelijk wordt
uitgelegd. Neem het kind dat
vraagt naar een koningin. Als
vader of moeder dan op prins
jesdag de koningin aanwijzen
ïs dat een ontnuchterende er
varing. De koningin blijkt ge
woon iemand van vlees en
bloed te zijn. Een hele wereld
stort op zo'n moment in; want
een kind kent alleen maar een
koningin uit sprookjes."
„Voor een kleuter is te vroeg
brengen tol de logica fataal.
Verklaringen voor alledaagse
verschijnselen hoeven niet lo
gisch te 2ijn. Een kind dat
langs het strand loopt en
vraagt: Pappa waar zijn de
pieren voor. Die zijn voor de
golfjes hè, zodat ze zich 's
nachts kunnen vasthouden als
ze gaan slapen? Dan moet je
als vader zeggen: ja, dat is zo!"
Crealiviteit
Die creativiteit van het kind
dat zelf verklaringen bedenkt
wordt steeds meer belemmerd.
Dat zal helemaal het geval zijn
als de basisschool wordt inge
voerd. Het verstandelijke, logi
sche, voor de hand liggende,
wordt dan nog eerder aange
leerd in iemands opvoeding.
Klein: „We hebben in onze
maatschappij zo'n behoefte aan
creatieve mensen. Maar wat
doen we in de opvoeding van
onze kinderen: we belemme
ren ze juist in hun creativi
teit."
De overorganisatie valt ook te
zien in het speelgoed van een
kind. Vroeger was een stuk
hout eerst een auto; even later
werd het een vliegtuig en nog
later bleek het 2elfs boot te
kunnen zijn. Tegenwoordig
zijn er de volledig op schaal
gebouwde modellen die op af
stand kunnen worden bediend
en zelfs bijbehorende geluiden
maken. Niets wordt meer
overgelaten aan de fantasie,
aan de creativiteit.
Verdorring
„In de plaats van creatieve
mensen krijgen we steeds
meer verschraalde, verdorde
individuen. Middelmatige
mensen bij wie de nuancering
in de emoties wegvalt. De me
demens wordt of goed of
slecht, tussenin bestaat niet
meer. Het resultaat zal een ge
brek aan eerbied voor de eigen
persoon en voor anderen zijn.
Je krijgt een verdorde maat
schappij die alleen maar star
kan reageren. Voor een groot
gedeelte is dat natuurlijk al zo.
Het zal alleen erger worden
als we de kleuter in zijn ont
wikkeling gaan belasten met
zaken waar hij niet aan toe is",
aldus Klein.
„Ik kreeg bij mijn belasting
formulier een briefje met het
verzoek of ik het op die en die
datum wilde insturen. Omdat
ik op tijd wilde zijn deed ik
het enkele dagen eerder.
Prompt kreeg ik het terugge
stuurd met de mededeling dat
dat niet de bedoeling was. Dat
is een starheid, een overgeor-
ganiseerdheid die alleen maar
toeneemt als je het leren van
een kleuter teveel gaat organi
seren."
Nekslag
De filosofie van de Vrije
School wordt door de nieifwe
wet op het basisonderwijs be
dreigd. Immers er moet wor
den geleerd op de nieuwe ba
sisschool. In de wet staan de
vakken die aan bod moeten
komen netjes opgesomd.
„Als die wet op het basison
derwijs letterlijk wordt door
gevoerd betekent dat de nek
slag voor de Vrije School. Je
kunt met je hele overtuiging,
met je hele pedagogie dan wel
inpakken. Je moet als opvoe
der een kind geweld aan gaan
doen; je moet dingen gaan
doen waarvan je overtuigd
bent dat ze schade berokke
nen", zegt Marlies Onen (39)
hoofd van de benedenbouw
van de Vrije School.
„Je zult je als school dan moe
ten afvragen wat je gaat doen.
Je kunt niet eeuwig compro
missen afsluiten. Het zou te
ver gaan als een essentieel on
derdeel van ons onderwijs ver
loren zou gaan. Het is voor ons
toch al voortdurend schippe
ren geweest binnen de marges
van de wet. Er zijn zoveel
voorschriften waar je je dwin
gend aan moet houden, In het
buitenland is dat heel anders.
Maar in Nederland mag je
nauwelijks van die wettelijke
voorwaarden afwijken."
Of men het nu eens is met de
manier waarop op de Vrije
Kleuterspel maakt op de
basisschool plaats voor leren
School onderwijs wordt gege
ven of niet, vast staat dat de
vrijheid van onderwijs in het
geding is. Als de wetgever zo
strak vastlegt wat er in het on
derwijs moet gebeuren maken
afwijkende pedagogiën geen.
kans meer. Ouders kunnen
hun kinderen niet meer laten
opvoeden op de manier die ze
zelf verkiezen. Dat is een ont
wikkeling waar steeds meer
weerstand tegen ontstaat. Mar
lies Otten tot slot: „Wij willen
als vrije school heus niet de in
druk wekken dat wij de wijs
heid in pacht hebben. We wil
len wel onderwijs kunnen ge
ven op de manier waarop wij
dat verantwoord vinden. En
steeds meer mensen blijken
het met ons eens te zijn. Want
waar steeds meer kleuterscho
len. in grootte teruglopen, is
onze kleuterschool een bloei
ende: vorig jaar kregen wij er
nog twee kleuterklassen bij."