[ÏB
REGIO
En's-ochtends,bij de geboorte,
voelt u zich een nieuw mens...
iSSfllfl-
Voormalig bouw dok
voor recreatie
Theosofisch Genootschap wil trainen in innerlijke wereld
-f-, llllv |Ë||I i| i y v
J|| |j - |p jjllg |jj
«ft1*;
Roüeröams Nieuwsblad
zaierdag
16 oktober 1982
Maassluis De Theo-
sophical Society zag
zich onlangs in een
oud gelijk bevestigd.
Het was bij de dood
van prinses Gracia
van Monaco. Prins
Rainier had de medi
sche apparatuur laten
stilleggen, de hersens
van zijn vrouw func
tioneerden niet meer
en daarmee was een
lichamelijk tijdperk
geëindigd, ook al
functioneerde hier en
daar een orgaan nog.
Waar de hersenen hape-
ren, wordt het leven on
derbroken. Het leven
stroomt als het ware bin
nen via de hersenen. Nu
hoeft niemand op te kij
ken van een dergelijke
stelling, maar het Theoso
fisch Genootschap zei het
al in een tijd dat elke me
dicus daar nog aanstoot
aan nam.
Als het hart nog pompte,
was er hoop. Als de lon
gen nog op en neer gin
gen, was er hoop. Nee, zei
toen al het genootschap,
het leven komt in de ui
terlijke wereld binnen via
de hersenen. Als die stop
pen, heeft de werking van
hart" en longen geen zin
meer. Zie prinses Gracia.
De theosofie heeft sinds
Helena Petrovna Blavat-
sky (1831-1891) toch al
een beetje de neiging ge
had om gelijk te willen
krijgen, althans, het wordt
niet nagelaten om erop te
wijzen dat de erkende we
tenschap gedwongen is bij
te sturen in de richting
van (paradoxaal woord)
wereldvreemde dingen.
De internationaal leider
van het Theosofisch Ge
nootschap, D.J.P. Kok uit
Den Haag, zei het vorige
maand nog in Maassluis.
Met uiterst fijne appara
tuur valt tegenwoordig de
aura van de mens te foto
graferen. De aura, dat is
de uitstraling van een
mens.
Van Boeddha wordt ge
zegd dat hij een aura had
van 300 kilometer. Van de
mensen die je nu op straat
tegenkomt, is het vaak
niet meer dan een paar
millimeter. Zij suffen in
zichzelf, daardoor blijft
hun kracht zo klein. Het
gaat hier, erkent de we
tenschap, om een fysiek
waarneembaar verschijn
sel. Fotografie bewijst het
bestaan van een aura.
Wijsbegeerte
„Hoe fijner het instru
mentarium van de weten
schap wordt, hoe vaker zij
gedwongen zal zijn haar
eigen dogma's te herzien.
Wat de esoterische wijsbe
geerte al eeuwenlang zegt,
zal de wetenschap eens
kunnen bewijzen. Het
blijkt telkens opnieuw,
hoe preciezer de appara
tuur van wetenschappers
wordt. Desondanks maakt
de wetenschap de fout om
telkens te ontkennen, wat
zij nog niet bewijzen kan.
Alsof wat niet bewezen
kan worden, niet bestaat.
Zo beschouwt men de eso
terische wijsbegeerte," al
dus Kok in het Maassluise
wijkcentrum Koningshof.
De theosofen houden daar
al sinds geruime tijd
maandelijkse lezingen. Na
de vakantie is de serie
voordrachten vorige
maand weer gestart. Dins
dagavond, aanvang acht
uur, gaat het over krui-
dengeneeskunde. Vorige
keer ging het over leven
na de dood. Gemiddeld
zo'n 120 bezoekers.
De Theosophical Society,
in 1885 door Blavatsky
(H.P.B.) en de minder be
kende Henry Steel Olcott
(1832-1907) opgericht, tel
de zelf tot voor kort nog
maar honderd leden.
Kennelijk een grote aura.
Maassluis geldt voor dit
genootschap als een bol
werk, er zit althans een
actieve kern. Maar ach,
wat is kern in deze we
reld?
De theosofie kende in
zichzelf reeds enkele uit
splitsingen. Er was de
stroming-Annie Besant,
die meende dat Krishna- -
murti de reïncarnatie van
Jezus was, en er was de
Barendrecht Het
voormalige bouwdok,
waarin ónder andere
.1, de tunn'elstukken
-'" voor de Heinenoord-
en "Dreehttunnel zijn
rj gebouwd,-komt wel-
4'licht beschikbaar
ivoor de recreatie.
In
„■Ju de - beantwoording
J -vanvragen die zijn
'- gesteld naar aanlei-
l-y> .ding van de.begroting
SSvlÖathet college van
- Barendrecht weten
dat men ook het wa-,
ter wil handhaven in
het bouwdok tenein
de er recreatief ge
bruik van te maken.
Er ligt al een bestem
ming 'recreatie' op
dat gebied en binnen
die bestemming is de
aanwezigheid van wa
ter mogelijk.
Het recreatief gebruik van.
het water wil het college toe
staan mits wordt voldaan aan
twee voorwaarden. Op de
eerste plaats moet vaststaan
dat de kwaliteit van het wa
ter zodanig is, dat recreatief
gebruik ook verantwoord is,
gelet op de volksgezondheid.
De tweede voorwaarde ïs dat
bij de verdere openstelling
van het terrein het storten
van afval tot het verleden
moet gaan behoren, zodat
ook de kans op verontreini
ging verdwijnt.
Het bouwdok raet een lengte
van ongeveer 450 en een
breedte van ongeveer 150
meter biedt goede mogelijk
heden, onder meer voor sur
fers, die veel op de Waal aan
de slag zijn maar daar aller
lei faciliteiten missen. Of zij
echter binnenkort al van het
water in het dok gebruik
kunnen maken is nog een
vraag. Het is eigendom van
Rijkswaterstaat en hoe deze
instantie tegenover recreatief
gebruik en een eventuele
overdracht staat is nog niet.
bekend.
Of het bouwdok in de toe
komst nog eens gebruikt
moet worden voor tunnel
bouw is evenmin duidelijk.
De eerstvolgende tunnel in
dit gebied, die in de Noord
tussen Ambacht en Alblas-
serdam, zal er in ieder geval
niet in worden gebouwd om
dat transport van de tunnel-
d len over water vanaf die
plaats naar de bouwplaats
van de tunnel niet mogelijk
is.
Het bouwdok langs de Oude
Maas, waar Barendrecht
graag een recreatieve be
stemming aan wil geven.
antroposofische richting hier een invalshoek naar
van Rudolf Steiner. de theosofische leer.
Stadium-Reagan
Theosofie gaat uit van het
bestaan van een bovenzin
tuiglijke wereld. Iemand
die dronken is, is meestal
erg gefixeerd op één futi-
liteitje, wat hem dan sterk
bezighoudt. Je kunt zo
een iemand niet bewust
noemen. Wie is wel be
wust? Wat is bewust? Be
wust, in theosofische zin,
wil duiden op een begrip
van hogere sferen dan
wat wij dagelijks waarne
men (voor waar aanne
men, misplaatst begrip ei
genlijk).
Bewust is iemand pas, als
hij van binnen uit een
kracht ontplooit die hem
begrip schenkt over het
reilen en zeilen van de
wereld. Niet zoals een po
liticus dat doet, neem
Reagan bijvoorbeeld eens.
Hij geldt als 'machtigste'
man. Maar theosofisch ge
zien is hij een eenvoudig
schakeltje, niet eens! Een
stadium van deze ziel.
Ook hij leeft volgens Kok
in een illusoire wereld.
Kok: „Deze maatschappij
lijdt vooral aan de sterke
persoonlijkheden, de slim
merds. Maar dezen wor
den als Mens minder ge
waardeerd."
Zo is het met de meesten.
Persoonlijke eer doet een
individuutje goed. En een
diep gevoel dat iets goed
of fout is, bijvoorbeeld
zoiets actueels als vrouwe
nonderdrukking of
emancipatie, geeft het
idee dat je verstandig bent
of supersensitief. Maar ei
genlijk werkt dat te sterk
identificerend. Filosofisch
beschouwd werkt een er
kend en actueel begrip als
vrouwen bewustword ing
remmend op de feitelijke
bewustwording, omdat
hierbij de demonstratie
van het vrouwelijk kun
nen (dus niet: de vrouwe
lijke kunne!) te zeer als
doel geldt. Het streven
naar ontwikkeling kan al
dus soms in ideeën ver
zanden, in verwikkeling
(net zoals materieel de
ontwikkeling van de Der
de Wereld). En het idéé
dat je een goed mens bent,
betekent nog niet dat je
een goede uitstraling op
de wereld hebt. Werkelij
ke bewustwording kan
herkenbaar zijn aan de
positieve geestverruimen
de invloed, die mep op
anderen kan hebben. Zie-
Hiernamaals
In Duitsland, aldus inter
nationaal leider Kok,
werd onlangs een opinie
onderzoek gehouden,
waaruit bleek dat zelfs
van de christenen nog
maar twee tot vier procent
in een hiernamaals ge
loofde. Die angst voor de
dood, zoals die het gros
bezighield, is volstrekt te
genstrijdig met het geloof
in. het eeuwig leven. Vol
gens Kok zijn zovelen be
angst, omdat men niet
precies weet wat Leven is.
Kok: „Kan men zonder
geloof in het eeuwig leven
heil verwachten van het
De dood van prinses Gracia
onderstreepte weer eens het
gelijk der theosofen. De we
tenschap komt steeds dichter
bij het onbestaanbare, dat er
hoewel onbewezen ook nu al
is, zo wil de leer.
door Kor Kegel
elkaar uitmoorden? Kan
men zonder geloof in het
eeuwig leven micro- en
macrokosmisch zoeken
naar de bron van het le
ven? Kan men nu werke
lijk aannemen dat er.een
oersoep is, een warboel tje
in het universum waaruit
alles voortkwam? Gelooft
men nu echt in de theorie
dat ruimtevaarders deze
maagdelijke planeet met
leven hebben besmet? Dat
laatste zou dan aardig we
zen. Dat duidt er immers
op dat leven besmettelijk
zou zijn."
„Geen hedendaagse filo
soof, voor zover die er is,"
aldus Kok, die zich daar
mee bezighoudt. Hij ge
bruikte de toevoeging
'voor zover die er is' niet
vóór niets. De meeste filo
sofen zijn maatschappelijk
bezig. En dat is in een vol
ledige zielsontwikkeling
(een eeuwenlange levens
loop) beperkt. In de prak
tische filosofie van van
daag de dag komt er nau
welijks reïncarnatie bij
om de hoek kijken.
Filosofen zijn gaan theore
tiseren. Zij beschouwen
weinig nog het leven,
maar zij denken in struc
turen. Het eind hiervan is
zoek. De reeks vooraf
gaande vragen van Kok
anders verwoord: „Kan
men zonder geloof in
reïncarnatie heil ver
wachten van het huidige
leven?"
Lang slaapje
Zijn hele lezing ging ero
ver. Met een voor leken
kort gehouden uitweiding
naar begrippen als manas
(denkend vermogen),
buddhi (onderscheidings
vermogen) en atman (be
wustzijn) en nuanceringen
over enkele bewustzijns-
stadia paramatman, pra-
natman en bhütatman, al
lemaal qua klank veelbe
tekenende woorden uit de
oertaal Sanskriet, kwam
Kok om reïncarnatie be
grijpelijk te maken tot een
simpele vergelijking van
een 'heel' menselijk leven
met. een gewoon etmaal.
Kok, tot zijn luisteraars:
„Als u slaapt, weet u ei
genlijk niet eens dat u be
staat. U bent dan eigenlijk
een beetje dood. Als u nu
na een lange dag te ruste
gaat, en u bent eigenlijk
een beetje te moe om nog
naar uw omstanders te
luisteren, dan lijkt het wel
als een oma of opa, die na
een lang leven al die vro
lijke verhalen van hun
kleinkinderen te vermoei
end vinden. Ze hebben
het allemaal al gehoord.
Oma sluit bij een gebrek
aan belangstelling in ui
terlijke dingen een oogje
toe, dit leven hoeft voor
haar niet meer. En u gaat
slapen. Bij de ene noemen
we het dood, bij de ander
slaap. En de één slaapt
wat langer dan de ander.
En 's ochtends bij de
geboorte voelt u zich
een nieuw mens... Dood is
eigenlijk slapen. Niet een
beetje, maar een beetje
veel."
In de droom verwerkt
men -volgens de psychi
sche wetenschapallerlei
toestanden die overdag
geen aandacht kregen. De
droom, op langere termijn
gezien, is het vagevuur (zo
heet het bij de katholie
ken, de oude Grieken
spreken van de Hades en
de hindoestanen noemen
het Kama Loka).
„De hel bestaat in feite
niet", aldus Kok. „Opa en
oma komen in een hemel
se toestand, zij zijn effe
dat gezeur kwijt. We laten
ons dan even vrij, wij ge
ven onze atomen een tijdje
terug aan de natuur, tot
dat wij opnieuw incarne
ren. Er is die dwingende
stroom-van-bezig-zijn
even onderbroken. Je qnt-
bindt. Fysiek althans. Wat
er dan' gebeurt, kunnen
we het best vergelijken
met zo'n oude radio, waar
in nog van die elektroliet-
jes zaten. Die radio praat
nog na, als je hem uitzet
En als je hem aanzet, moet
ie warm lopen. Een kind
moet dat ook. Opladen,
En een gestorvene praat
nog na. Afladen. De kip
zonder kop, dat is het ui
terlijk waarneembare van
dat deel van het proces.
Dat is het stadium, waar
mee spiritisten in aanra
king plegen te komen.
Dat is niet echt de dode
terugroepen, maar een na
tuurlijke gang onderbre
ken. Je stoort iemand ook
niet in zijn slaap. Dat
onfatsoenlijk. Maar ook
onnatuurlijk. Niet boven
natuurlijk! Tjongejonge,
hoe moet je dit de mensen
over vijftig jaar uitleggen,
als ze door de verder woe
kerende wetenschap niet
meer weten wat. elektro-
Üeten zijn?"
Dood bestaat niet. Dat is
de lering der theosofie. De
dood biedt dus ook geen
oplossing, een waarschu
wing voor zelfmoorde
naars. Dit leven is een sta
dium, dat in de ontwikke j
ling van het gehele leven
doorgemaakt moet wor
den. Een kind heeft din
gen te leren, dat leggen
volwassenen hem op
een mens heeft méér te
leren, dat legt het leven
hem op. Mensen vergeten
kinderen dat bij te bren
gen, daarom gaan onder
wijsstelsels steeds failliet.
Filosofische logica: het le
ren van bewustzijn zit niet
louter in aardrijkskunde
les of in godsdienstleer.
Het zou hooguit een bij
drage kunnen zijn, maar
hoeveel leerkrachten zien
dat zelf zo? Is een tien
voor wiskunde niet be
langrijker dan begrijpen
hoe Pythagoras eigenlijk
kwam tot die befaamde
stelling? Kok stuurt aan
op zulke vragen. De ant
woorden liggen dieper
dan een routineus ver
stand wil.
En omdat dood theoso
fisch bekeken niet be
staat, hoeft rouwen ook
niet De Tibetanen vieren
bijvoorbeeld feest, zodra
zij voelen dat de ziel ge
weken is. Daarvóór medi
teren zij (bidden is in oor
sprong hetzelfde). „Elke
emotionaliteit heeft een
verontrustende invloed op
de ziel van de scheidende
mens," aldus Kok. Hij wil
het niet met zoveel woor
den zeggen, maar in dit
verband is het massale
verdriet over Gracia on
gunstig voor haar eigen
zielsontwikkeli ng.
Het betreft ook hier de
ontwikkeling van een be
wustzijn, dat hoger ligt
dan het mensbewustzijn.
Net zoals het menselijk
besef dieren weer ont
breekt. Dieren weten niet
beter, maar Kok is ge
neigd van zijn soortgeno
ten meer inzicht te ver
wachten.
„Na die zogenaamde dood
trekt u zich terug op een
innerlijke wereld. Die
kent u niet, omdat u daar
weinig in getraind bent
Het ging altijd maar
u heen, u zat in een illu
soire wereld. Maar na die
'slaap', het hele loute
ringsproces van het vage
vuur, is het alsof u 's och
tends weer wakker wordt-
U begint schoon, kwiek
en onbevangen. Maar
pakt wel de dingen op, die
u de dag tevoren hebt la
ten liggen. Dat is de leer
gang van elk mens."
heaU
Jsget 'E
T-pieate
J-fatvoer
Ifcpn M<
xi*. Je:
Man N,
gjïyn va