19;
'Wij verkopen geen produkt'
AGENDA
Lis
'Voor- en tegenstanders
vinden elkaar nooit'
Zr. H.H. Tonkesvoorzitter zuiveringsschap:
Het gat tussen
realiteit en ambitie
Er asm us Darwin Barlo w
over overgrootvaders evolutieleer:
W
Rotterdams Nieuwsblad
donderdag
RZ/RY/RW 4 november 1982
HALVERWEGE het gesprek, wanneer de nogal
aangevochten, sterk gestegen heffingen van het
zuiveringsschap ter sprake komen, zakt hij eindelijk
wat weg in zijn stoel, heft de armen en zegt: „Ik begrijp
de kritiek erg goed. Dit jaar bijna dertig procent meer
en voortaan jaarlijks negen procent meer. Dat vormt
wel een schrille tegenstelling tot wat er in de
inkomenssfeer gebeurt."
Aan het woord is ir. H.H. Ton
kes (43), voorzitter van het per
I januari 1981 uit negen vroe
gere waterschappen gevormde
„Zuiveringsschap Hollandse
Eilanden en Waarden." Taak:
hét bevorderen en handhaven
van een goede kwaliteit van
de oppervlaktewateren. Zetel:
het modern ogende, nog altijd
„Tcmadohuïs" genaamde, ge
bouw tegenover het station
van de Nederlandse Spoorwe
gen in Dordrecht.
De op de vijfde etage gelegen,
uiterst ruim bemeten werkka
mer van de voorzitter moet
het voornamelijk van het
fraaie uitzicht hebben. Het in-,,
terieur is van een Spartaanse
soberheid; vrijwel naakte wan
den, een bureau en een gigan
tisch aandoende, ronde verga-
dertafel. De lamp er boven
brandt, ondanks het door de
vensters binnenstromende
daglicht. Aan de tafel, naast ir.
Tonkes, de heer Hans van
Wouwe van de afdeling voor
lichting. Er zijn, zo blijkt, m
het verleden wat vervelende
ervaringen geweest met ver
keerd overgekomen uitspra
ken.
De voorlichter heeft dus een
waakhondfunctie?
De heer Tonkes, Hommo voor
de intimi, lacht de scherpte
van de vraag enigszins verle
gen weg met de opmerking:
„Ja, ja, maar jk weet nooit of
dat voor de journalist geldt of
"voor mij."
Wanneer, na de inleidende
Vragen en antwoorden, de per
soon Tonkes betreffend, de ac
tualiteit ter sprake komt, veert
Van Wouwe plotseling alert
op. Hij kan constateren dat de
voorzitter de journalist terecht
corrigeert wanneer de laatste
het heeft over de sterk geste
gen tarieven. Tonkes: ,,'t Zijn
geen tarieven. *t Is eeh belas
ting, een heffing." Dé bril gaat
-af als hij er nadrukkelijk aan
toevoegt: „We verkopen geen
iprodukt."
Waarna hij glashelder de taak
schetst van het zuiverings
schap in het kader van de wet
"op de verontreiniging opper
vlaktewater.
't Systeern~~
Ir. Tonkes heeft weliswaar be
grip voor de kritiek op de
sterk gestegen heffingen, waar
ook de minima met aan ontko
men, maar vindt die kritiek
„niet altijd zakelijk", zegt* ,,'t
Systeem is ons door rijk en
provincie opgelegd." Na dat
systeem verklaard te hebben
wijst hij er met nadruk op dat
het gaat om de zuiverheid van
het milieu in dit gebied, dat
Dok nog eens gezien moet wor
den als „de motor van onze
economie" en zegt dan, plotse
ling fel: "Een veel essentieier
punt is dat we nogal tekeer
gaan tegen het rijk over de fi-
nanciele bijdrage. Elders in
het land komt het voor dat de
lasten lager zijn, maar daar
wordt dan wel met extra bij
dragen gewerkt. Dat is zo ge
groeid."
Voelt hij zich het mikpunt van
de kritiek?
Tonkes, sprekend als de man
met ambtelijke én politieke er
varing: ,,'t Is niet de eerste
keer, maar in deze rol ervaar
ik het niet zo zeer persoonlijk.
Dat is in mijn politiek en amb
telijk werk wel eens onplezie
riger geweest."
Hommo Tonkes is geboren in
Den Haag in wat hij aanduidt/
als* „een intellectueel, nieuw
middenstandsmilieu." Vader is
werktuigkundig ingenieur, la
ter leraar en hoogleraar. Er
zijn vier kinderen. De reli
gieuze en politieke opvattin- -
gen zijn vrijzinnig, niet-tradi-
tioneei. Na zijn middelbare
schoolopleiding overweegt, de
jeugdige Tonkes door te gaan
in de muziek. Hij speelde en
speelt nog fagot en fluit, 't Is
toch Delft gewórden, weg- en
waterbouw en (civiele) plano
logie. Hij zegt nu, bijna veront
schuldigend...: „Ja, ik heb een
onbezorgde jeugd gehad."
Hij wordt politiek actief in het
begin van de jaren zestig. De
ontwikkelingen in de Oost
bloklanden,'de gebeurtenissen
in Hongarije en Israel, dn'ven
hem in de richting van de 're
desbeweging...: „De confronta
tie met de oorlogsdreiging
dwong je wel tot politieke stel-
lingname. Ten tijde vjn de
met Gijs van Barneveld
Ir.H.H. Tonkes ...zinnig werk voor het milieu..
Koreaanse crisis was ik daar
nog te jong voor."
Hij wordt lid van de PSP, is
dan- intussen leraar wiskunde
in Brielle en politiek actief
met wat hij noemt „het nor
male straatwerk. Folders ver
spreiden en dat soort dingen."
Dacht hij aan een politieke
carrière?
Een nu spontaan en breed la
chende Tonkes: „Nou zeg, dan
stap je met in de PSP. Dat was
meer een barrière voor je
loopbaan." Op de vraag of hij
daar ooit last van heeft gehad,
zegt hij aanvankelijk „Niet
echt", maar herinnert zich
vervolgens dat het in sommige
contacten toch wel negatief
werkte...: „Men is soms heel
voorzichtig met je. Je werd po
litiek zelfs wat onbetrouwbaar
geacht." 't Is hem een keer ge
beurd dat hij na een sollicitatie
niet eens werd opgeroepen
voor een gesprek.
Niettemin wordt hij na de
Brielse periode „tweede man"
bij de Dienst Deltawerken in
Hellevoetsluis. De afsluiting
van het Haringvliet. In '67
(„Ik was toen 28 jaar") aan
vaardt hij de functie van
hoofd civiele werken bij de
Dienst Openbare Werken en
Stadsontwikkeling in Dor
drecht en krijgt al snel de titel
adjunct-directeur. Met name
de stadsontwikkeling heeft
zijn belangstelling. Hij maakt
dan al deel uit van de PSP-
fractie in de provinciale staten
van Zuid-Holland.
De overstap
In '71 maakt hij de overstap
naar de PvdA, nadat de PSP-
fractie bij de verkiezingen in
'70 van vijf tot een was terug
gebracht.
Toch nog gespeeld met de ge
dachte aan een politieke loop
baan? -
Tonkes grinnikt' geamuseerd,
zegt: „Weer niet. Ik was al di
recteur van Openbare Werken
en mijn politieke activiteiten
waren al beperkt. Nee, ik
voorzag dat het bij de PSP om
een structurele terugval ging
en dat is ook uitgekomen. Bo
vendien dachten er binnen de
PvdA veel in mijn richting. Ik
denk dat er meer pacifisten in
zaten dan in de totale PSP."
In '78 komt hij terug in de sta
ten. Voor de PvdA. In '79
neemt hij ontslag als directeur
Openbare Werken. Waarom?
Ir. Tonkes, openhartig.en reso
luut: „Ik had er na ruim
twaalf jaar genoeg van. 't „Wa
ren zuiver persoonlijke rede
nen. Ik heb er toen rigoureus
een streep onder gezet." Na de
opmerking dat dit een op zijn
minst toch opmerkelijk besluit
is geweest, is hij bereid tot een
nadere toelichting, verklaart:
„De naam die ik al had, was
weer waar gemaakt. Ik ben
namelijk altijd nogal vrijmoe
dig omgegaan met bestuurders,
met het gemeentelijk beleid.
Wat bestuurlijk werd bekok-
- stoofd heb ik nooit automa
tisch geaccepteerd."
Na een korte periode gewerkt
te hebbers in de sector planolo
gie van het Centraal Instituut
voor het Midden- en Kleinbe
drijf, start hij in mei '80 met
een klein clubje als „kwartier
maker" voor het zuiverings
schap. Per 1 januari '81 wordt
ir. Tonkes benoemd tot voor
zitter.
Nu dus pen zuiver bestuurlijke
functie. ~Bevalt dat?
Tonkes, zakelijk: „Dat bevalt.
Waarschijnlijk mede ook door
mijn ambtelijke ervaring. De
problematiek tussen het be
stuurlijk en het ambtelijk ap
paraat is mij niet onbekend."
In '80 stapt hij uit de staten,
meent: „Dat A'as geen goede
combinatie. De provincie heeft
de controle op het zuiverings
schap en ik zou dus als het
ware mezelf moeten controle
ren." Sinds vorig jaar is hij wel
Jid van de Eerste Kamefr.
Wat was voor hem de aanlei
ding om naar deze functie te
solliciteren
Hommo Tonkes, ontspannen,
de handen gevouwen op de ta
fel...: „Ja, hoe gaat zo iets? In
de staten had ik al iets aan de
voorbereiding gedaan, maar
toen ik gepolst werd voor die
functie, was mijn eerste reac
tie: .Moet dat nou?' Je gaat er
dan over nadenken en ik
kwam tot de conclusie dat je
bijna nooit een kans krijgt om
iets helemaal op te bouwen, 't
Leek me een gecompliceerde,
maar daarom ook boeiende
zaak, 't bundelen van negen
boedels." Hij zwijgt even,
voegt er dan'aan toe: „Plus na
tuurlijk de mogelijkheid om
zinnig werk te doen op het mi
lieuterrein. De doelstellingen
trokken mij aan."
Toch ook een vleugje idealis
me?
Tonkes, een beetje afwerend:
„Ach ja *t Moet je inhoudelijk
natuurlijk ook aanspreken",
waarna hij, samenvattend nog
eens wijst op de taken, zijnde
de aanpak van de milieupro
blematiek, 't contact met de
bevolking en het belang van
zuiver oppervlaktewater voor
een ieder. Over de prijs die er
voor betaald moet worden: ,,'t
Instituut is langs democrati
sche weg tot stand gekomen
en vandaar ook de vraag om
meer steun. Ook dat is gede
mocratiseerd."
Hij geeft toe dat er als het
ware sprake is van een vicieu
ze cirkel.
Is de technicus in Tonkes niet
een beetje ver afgedwaald?
Hij ontkent dat en staaft het
als volgt: „Ik ben nooit een
pur sang technicus geweest. Ik
heb altijd veel aan planning
gedaan, stond als het ware tus
sen organisatie, techniek en fi
nanciering in." Hij geeft toe
dat er een zekere beperking in
zijn werkgebied is gekomen',
maar dat er dank zij de be-
stuurljke rol ook weer sprake
is van enige verbreding. Nog
even over zijn technische ach
tergrond, lachend: „Tot rede
lijk genoegen van de techni
sche dienst laat ik er niet te
veel van merken."
H.H. Tonkes, ingenieur, maar
niet fanatiek. Toch meer een
bestuurder.
Onze samenleving zit toch
eigenlijk maar wonder
lijk in elkaar. Wie iets
wil ondernemen dient
hoog gediplomeerd te zijn
voordat hij zijn gang mag
gaan. Hij moet aan dul-
zend-en-één regeltjes vol
doen en over vergunnin
gen van allerlei soort be
schikken.
Maar wie zich in de poli
tiek stort heeft geen enkel
diploma nodig. Onze niet
hoog genoeg te sehatten
democratie werkt niet
met eisen, waaraan politi
ci moeten voldoen. Je
hebt geen vergunning no
dig om in raden en com
missies je oordeel te ge
ven en aan anderen ver
plichtingen en vergunnin
gen op te leggen.
Dat leidt toch tot vreemde
en verlammend werkende
situaties. Daarbij wekt
het wrevel, dat naarmate
die politici minder over
een zaak te zeggen hebben
hun mond groter wordt.
En dit eenmaal geconsta
teerd hebbend, is het niet
moeilijk te raden, dat we
het weer even met elkaar
over Rijnmond moeten
hebben.
Daar spelen twee zaken.
De eerste is de schip-
sehip-overslag van LPG
in Europoort, Naar be
kend lijkt Mundogas bin
nenkort zijn Hinderwet
vergunning te krijgen om
van schip op schip LPG
over te slaan. Vandaar,
dat de LPG-handelaar een
maand geleden vast met
een tanker petroleumgas
naar Europoort kwam om
van daaruit het spul uit te
venten. Wie een beetje in
de energiewereld is inge
voerd weet, dat wil je
vandaag de dag in deze
slappe handel nog wat
verdienen deze tijd van
het jaar het belangrijkste
is.
Men mag gevoegelijk aan
nemen, dat de veiligheid
sprocedures zonder Hin
derwetvergunning even
secuur worden nageleefd
als met een vergunning.
Per slot van rekening
heeft niemand er belang
bij, dat zo'n schip de lucht
in vliegt. De tanker is in
tussen veilig vertrokken.
Niettemin veel politiek
gekrakeel in Rijnmond.
Waarom is het dan nodig
toch zoveel rumoer te ma
ken? In de wetenschap,
dat de aanvoer van LPG
voorlopig veel beperkter
blijft dan men ooit eens
heeft aangenomen en met
de verwachting, dat - die
Hinderwetvergunning er
toch wel komt, kan men
toch ook een beetje prak
tisch opereren?
Het enige antwoord op
„het waarom" is: om poli
tiek een hoge borst op te
zetten. De haven mag
naar de bliksem gaan, als
er op het milieubeleid
maar niets aan te merken
Is.
Dezelfde situatie komt
men tegen rondom de ber
ging van het havenslib.
Een gigantisch probleem."
In de Rotterdamse raads
commissie voor de haven
had de PvdA gisteren fer
me kritiek op het feit, dat
de voorbereidingsperiode,
die alleen al voor het af
wikkelen van procedures
nodig is, een jaar langer
gaat duren. De slufterdam
voor de slibberging is niet
in 1986, maar pas in 1987
beschikbaar. En dan möet
er niets tegenzitten. Het
door Koos de Gast
betekent, dat het slib een
jaar langer in zee moet
worden gestort. En dat is
de slechtste oplossing.
Maar goed: de zaak is zo
belangrijk dat je alle fei
ten wel op een rij moet
zetten voor je een besluit
kunt nemen.
Dc raadscommissies van
Rijnmond weten het ech
ter al: ze hebben rap geko
zen voor uiteraard
de duurste oplossing. En
dat niet alleen: ze eisten
nog een aantal tijdroven
de studies extra naar an
dere alternatieven.
Gecommitteerde Johan de
Jong, één van de centrale
figuren in de samenwer
king tussen Rotterdam, s
Rijnmond, Rijkswater-'
staat en provincie, voelt
er niets voor met de op--
dracht van zijn partijge-
noten aan het werk te
gaan. Hij .weet, dat hij
zich in de kring van de
andere partners on moge-
lijk maakt. Met steeds
nieuwe opdrachten in een
toch al uitdijende proce
dure kom je nooit tot een
eind. 't Is te hopen, dat hij
steun uit zijn dagelijks
bestuur krijgt en het been
stijf houdt.
Ook hier wreekt zich de
afstand tussen de realiteit
van alle dag en de politie
ke ambities. Het werkt
verlammend, en dat uitge
rekend in een tijd dat ui
terste spankracht noodza
kelijk is.
Donderdag 4 november
De Schouwburg: RO-Theater speelt
'De koopman van VeneUe' met oa
Peter Tuinman, Marieke van Leeu
wen, Lou Landré, en John Kra<iij-
kamp sr 20 00 uur, Hofpleintheater:
'Duet for one* van Tom Kempinaki,
met Josée Rutter en Dolf de Vries
20 15 uur. Piccolotheater: De Nieu
we Komedie speelt een combinatie-
voorstelling van "De kampioen tramt
voor de strijd" van Michei Deutseh,
en 'Door het bos' van Franz Xaver
Kroetz, regie Heieen van Meurs 20 30
uur Theater Zuïdplein: Wikorvoor-
stellmg: Cheek by "Jowl Theatre
Company speelt 'Gotcha* en 'Rack
Abbey". 20130 Theatergroep Karna
val met 'Het bruiloftsfeest" 20.15 uur.
Passagetheater: Schiedam, Theater
groep F-act speelt "De moed om te
doden' met o a Allard v d. Scheer.
Conny Postel en Hans Dagelet 20.15
uur. De Doelen: Orgelbespeling in
"„lunchtijd door Ane Keïjzer. verzoe
ken van luisteraars en improvisatie
13.00 uur. De Doelen: Rotterdams
Philharmomsch Orkest o l.v. Simon
Rattle, soliste Ida Haendel, viool, pro
gramma van Wansenaer, Brush, en
Rachmaninow 20.15 uur. Luxorthea-
ter: Russisch Staatsensemble Zjok.
folkloristisch ensemble met ruim 80
medewerkers, met zang. dans en mu
ziek 20.15 uur. Het Berenei: Jazzfes-
tival; Soesja Citroen en het Cees Slin
ger Kwintet 21,45 uur. Muziekcafé
In C: Eendrachtsweg 27, A.T.X.
symphonische punkmuziek 21.00 uur
Zaal Harmonie: Vlaardmgen, Op
treden van" De Nieuwe Snaar 22 30
uur J.C. Chïllup: Film 'National
Lampoons Animal House' 20 30 uur.
Zaal JRarmonie: Vlaardingen.
20.00uur' Film "La femme de l'avia-
teur'. en 22.00 uur 'PassionLijn-
baanhallen: Vlaardmgen, 'Pasar Ma-
lam' Indische markt, met dagelijks
optreden van diverse artiesten oa.
Lobo. De Zwarte Vanessa ea. 14.00-
1 24 00 uur.
Vrijdag- 5 november
-De Schouwburg: RO-Theater speelt
'De koopman van Venetië' met oa.
Peter Tuinman. Marieke van Leeu
wen, Lou Landré. en John Kraaij-
'kamp sr 20.00 uur. Hofplein theater:
I 'Duet for one' van Tom Kempmski,
vmet Josée Ruiter en Dolf de Vries
20 15 uur Piccolo theater De Nieu
we Komedie speelt een combinatie-
Voorstelling van i 'De kampioen tramt
"voor de strijd" van .Michel Deutseh,
-en 'Door het bos" van Franz Xaver
Kroetz, regie Heieen van Meurs 20.30
uur. De Lantaren-2: Hare Majesteit
speelt 'De Aansteker' 21.00 uur De
- Doelen: Concertgebouw Orkest o.l.v..
iEdo 'de Waart, programma oa..
_k Esc her-Largo uit de sinfonia in me-
"moriam Ravel 20.15 our. Harbour
Jazzclub: Birdland Quintet met o.a.
Aart Gisolf 21.30 uur. Theatercafé'
i De Schouwburg: Jazzconcert door
Floor van Zutphen Combo, en vi
deo-programma's 23.30 uur. Charles
ton *79: Coolsingel, Vanessa 23.30
-.uur. Parkzicht: Kievitlaan, Johnny
G; Support: Happy Few 23.00 uur.
Theater de Teers too f: Schiedam,
Dimitrl van Toren 21.00 uur. Luxor-
theater: Robert Long en Leen Jonge-
waard met hun programma 'Tot hier-
ytole heeft de Heere ons geholpen'
m:mv de Combo"o.l.v. Koos Mark
20.15 uur. Galerie W. Pieterse in
Poëzie: Leuerkund ge workshop-
avond 20 30 uur. Zsval Harmonie:
Vlaardingen. 20 00 uui Film 'La fem-
me de l'aviateur', en L2 00 uur 'Pas
sion', Lijnbaanhallen:
'Pasar Malam" Indische markt, met
dagelijks optieden van diverse arties
ten o a. Lobo, De Zwarte Vanessa ea.
14 00-24 00 uur.
Bioscopen
Alhambra 1: 'Ademloos' (16) dag-
2.00-7.00 en 9 30 uur. Alhambra 2:
'Les uns et les autres' (al) dag 2 00 en
8 00 uur, woe alleen 8 00 uur. Calyp
so 1: 'Querelle' (16) dag. 2 00-7 00 en
9.30 uur. Calypso 2: 'Young doctors
m love' (al) dag 1 45-6.45 en 9.15 uur.
Calypso 3: 'Cheech en Chongs mee
dreams'(al) dag 2.00-7 00 en 9 30 uur.
Centraal: 'Huis aan huis' (18) dag.
12 30-2 15-4.00-5.45-7.30 en 9 15 uur.
Cineac (Beurs): 'Piranha-2 Flying
Killers' 16) dag 2 00-6 45 en 9 30 uur.
Cineac (Bijenkorf): 'Grease-2' (al)
dag. 2.00-6 45 en 9.30 uur. Cinerama-
1: "Road Warrior' (16) dag. 2 00-7.00
en 9 30 uur Cinerama 2: 'Poltergeist'
(12) dag 2 00-7 00 en 9 30 uur. Cine
rama 3: "Stripes* (al) dag. 2 15-6 45 en
915 uur. •Cinerama 4: "Brigadcspe-
ciale opdrachten' (16) dag. 2.15-7.15
en 9.45 uur. Cinerama 5: 'Tiroler
blondjes op het liefdespad' (16) dag.
2.15-6.45 en 915 uur. Corso: 'Porky's
pikante pretpark' (16) dag. 2.00-6.45
en 9 30 uur. Kriterion: 'Partners'
(16) dag. 7 00 en 9.30 uur. Lumiere 1:
'Summer Lovers' (12) dag. 2 00-7.00
en 9 30 uur. Lumiere 2: Monty Py
thon live at the Hollywood Bowl' (al)
dag. 2.00-7 00 en 9.30 uur. Lumiere^:
'Time is on our side" (al) dag i 45-
6.45 en 9.15 uur. Lumiere 4: 'De
smaak van water' (16) dag. 6 45 en
9.15 uur. Metro 1: The Wall' (16)
dag. 2.00-7 00 en 9.30 uur, woensdag
avond geen voorstelling i.v.m bingo
Metro 2: 'Ren voor je leven' (al) dag.
2 00-7.00 en 9 30 uur. woe 7.00 en
9 30 uur Rex: 'Nummertje op de
schoolbank' (18) dag doorlopend van
1000-20.00 uur. Thalia; 'Van de koe
le meren des doods" (16) dag 2 00-6 45
en 9 30 uur. *t Venster 1: 'Yol' das.
19 30 en 22.00 uur, ma. gesloten, t
Venster 2: 'Jules et Jim' (16) dag
20 00 en 22 30 uur, ma. gesloten. rt
Venster 3: 'De kleur van granaatap
pels' (16) dag. 19.30 en 22.00 uur, ma.
gesloten.
Kindervoorstellingen
Alhambra-2: 'Bugs Bunny* 2at zond
en woe. *2 00 uur Lumiere-4: 'Te
vuur en te zwaard' dag. 1 45 uur Me
tro 1: 'De nieuwe avonturen van Dik
Trom' zat zond. en woe. 2.00 uur.
Passage: 'Woody Wood Pecker festi-
vaf zat. 2»nd. woe. 2 00 uur.
Dordrecht
Euro Cinema: Zaal-1* 'Van de koele
meren des doods' (16) dag 2 00-6 45
en, 9.30 uur, zond. 145-4 15-6 45 en
9.30 uur Zaai-2. 'Rocky-3 Ëye of the
tiger" 16) dag. 2 00-6.45 en 9 30 uur,
zond. 1.45-4 15-6.45 en 9 30 uur Zaal-
3* 'Poltergeist' (16) dag. 2 00-6 45 en
9.30 uur, zond 1.45-4.15-6.45 en 9.30
uur. Cinode: "The last waltz' (al) dag.
8 00 uur, vrij en zat. 7.00 en 9.30 uur.
Kindervoorstellingen (al) -
Cinode: 'Mijn vriend de walvis' zat.
zond. en woe. 2.00 uur.
Diversen
Artsenboodschappendienst: Tel:
206611 {ook voor Vlaardingen en
Schiedam). Integraal Kankercen
trum Rotterdam: „Telefoonbaken
voor vragen over kanker" I.K.R. Tel
010-634)30. Telefonische Hulp
dienst Rijnmond: Rotterdam 010-
362244, Schiedam 010-731161, Voor
hulp bij maatschappelijke en geeste
lijke nódert.
Rotterdam Erasmus
Darwin Barlow (67) heeft
vanmiddag de tentoon
stelling 'Evolutie 100 jaar
na Darwin' in de 125-jari-
ge Diergaarde geopend.
Hij deed dat door op een
knop te drukken, waarna
het portret van zijn over
grootvader oplichtte. Voor
de/ medicus Barlow- en
diens echtgenote een bij
zonder familiaire beelte
nis. Het echtpaar toonde
zich in Blijdorp verrast
over de deskundige wijze,
waarop de expositie is sa
mengesteld.
Vooral de achterkleinzoon
van de bioioog-van-de-evolu-
tietheorie is tot beoordelen
bevoegd. Hij is zeer geïnte
resseerd in de natuur en
heeft gedurende een- lange
t Erasmus voor de Rotterdamse Erasmus.
reeks- van jaren met name
vogels geobserveerd. Die ob
servaties mondden in tal van
gevallen uit in fraaie foto's.
„Ik deed dat louter en alleen
als hobby", vertelt dr. Bar
low, wie men 'Darwinisti
sche' familietrekken niet
kan ontzeggen. „Je kunt me
dus een belangstellende ama
teur noemen." Maar de2e
'amateur' is dan toch sinds
enkele jaren vice-president
van de stichting, die de Lon
don Zoo en het Whipsnade-
park ten noorden van de
Britse hoofdstad beheert.
Toén hem een aantal maan
den geleden door Blijdorpdt-
recteur ir. D. van Dam werd
gevraagd de Darwin-expostie
te openen, zei hij meteen 'ja'.
Dit betekent overigens niet
dat hij een discussie van
.voor- en tegenstanders van
de evolutietheorie erg nuttig
vindt.
„De ervaring heeft geleerd,
dat het twee groepen van ui
tersten zijn, die elkaar niet
kunnen vinden", is zijn me
ning. Voor hen, die zich
strikt aan de letter van de
Bijbel houden, is de beant
woording van de vraag
'Adam of aap?' een soort
vloek. Het was voor deze ca
tegorie Adam, het is Adam
en het zal Adam Mijven."
Sinds Cromwell
De moeder van dr. Barlow
stamt van de beroemde en
ook wel omstreden bioloog
af. De medicus is, wat zijn
voornaam Erasmus betreft,
vernoemd naar een broer
van zijn moeder, die in de
Eerste Wereldoorlog is ge
sneuveld bij Dieppe in
Frankrijk. Van de achter
naam Darwin werd een
voornaam gemaakt en dus
werd hij in 1915 gedoopt als
Trots poseert de achterkleinzoon voor portretten voor zijn illustere voorvader.
Erasmus Darwin Barlow.
„Ik meen, dat in onze familie
al tijdens Cromwell de naam
Erasmus voorkwam", aldus
dr. Barlow. „Mogelijk heeft
men Erasmus van Rotterdam
als voorbeeld genomen."
Een voor de hand liggende
vraag is of hij zelf bioloog
had willen worden.
„Nee", antwoordt Darwins
nazaat, „als jongetje zei ik al,
dat ik dokter wilde worden,
net als vele familieleden van
me. Nou, dat is gebeurd. Ik
heb echter ook het nodige
wetenschappelijke werk ge-
door Ben Swaep
Foto's: Ben Blumers
daan. Zo heb ik me bezigge
houden "met onderzoek om
een antwoord te kunnen ge
ven op de vraag, waar de
mensen bij bombardementen
het beste kunnen verblijven.
Om het eenvoudig te stellen:
buiten, binnen, onder de ta
fel, onder de trap. Ik zat ook
in een team, dat de gevolgen
van explosies voor het ge
hoor heeft onderzocht. Aan
het front ben ik in de oorlog
niet geweest, want kort daar-,
voor had ik een ernstig onge
luk met een motorfiets ge
had. Ik was nogal zwaar ge
wond en ik was blijvend ge
deeltelijk doof aan één oor."
'Daar iis ie weer!'
In de familie wordt nogal
eens over dè Darwin gespro
ken, hetgeen mrs. Barlow
zelfs doet uitroepen bij het
zien van diens grote portret
in de Rivièrahal: „Daar is-ie
weer!"
Het doet sommige leden van
de familie nogal eens pijn
wanneer de bioloog wordt
uitmaakt voor een 'ongelovi
ge Thomas'. Dr. Barlow: „Hij
was beslist niet ongelovig.
Anders was zijn - stoffelijk
overschot zeker niet bijgezet
in de gewijde aarde van
Westminster Abbey. Maar hij
scheidde geloof en weten
schap zeer streng. Bovendien
had hij zo zijn eigen voorstel
ling van een opperwezen.
Met dit alles had hij het niet
gemakkelijk. Het was niet ie
mand,-die graag grote mas
sa's toesprak. Als er moest
worden gediscussieerd ónt--.
ving'*hij daartoe het liefst de
mensen bij hem thuis in het
plaatstje Downe in het'graaf-J'
di
schap Kent. Dat is nu mgt..
richt als museum."
Het blijkt 'dat dr. Barlow oo
verwant is aan deWedg'
woods van het befaamde aai1
dewerk en dat er door al dr
generaties heen nogal wrf
adellijk bloed heeft gc.
stroomd. Zowel hij "als zij;
vrouw zijn bepaald enthdij
siast bij het voorstel ht,
standbeeld van Erasmus
gaan bekijken. En mevrou"
Barlow het echtpaar heêf
twee dochters een zoon -1
wil graag naar een po'pulaj
warenhuis en naar het MC.
seum Boymans van Beunin
gen. Maar veel tijd is er ma i
meer, want morgen keren dl
Barlows terug naar hun Ai
bion. i j\'t
Voordat vanmiddag de Da» /i
wintentoonstelling werd gecj
pend, zou minister De
nïng dat doen met de exposé^l
tie 'Huisdierrassen in.Neder-Jk
land', die gelijktijdig wortjw^
gehouden. Daartoe stond ekjufl
sjees gereed, vanwaar' uit dxf
De Koning deze .tentoonste^j
ling moest openstèkëO
Waarschijnlijk zijri.laatste,
ficiële'daad als mintstèh ya| |c
Landbouw en VisserijfvóoiH'
dat hij^het^overstapje rpaaaE jj
haar Sociale/Zaken?-J"
