'De
dierentuin
is een
groot
cultureel
goed'
AGENDA
Minder brugopeningen
nauwelijks haalbaar
GRAAG £EDAAN.
it-
/ÖOJlf .""rl-I 1
Bioloog van Blijdorp
VU houdt
symposium over
werkloosheid
nflTTEDIIAHfl
Hill 1 w llllttUf
hui uiuffim
College, NS en
Gemeente -
werken:
Argumenten
voor tunnel
ongewijzigd
I
Rotterdams Nieuwsblad
donderdacr 9r- iK
RL/RZ/RV/RY/RW/ES 18 november 1982
,APIES KIJKEN' mag van de bioloog van Blijdorp, graag
zelfs, maar daarnaast zou dr. Leo de Boer (35) het publiek er
ook sterker van bewust willen maken, dat dierentuinen veel
meer waard zijn dan waarvoor ze in het algemeen worden
aangezien. In zijn visie is een diergaarde zoals het Rotter
damse Blijdorp een even groot cultureel goed als een na-
tuuur-historisch of een kunstmuseum „van de eerste orde".
Geheel en al in de ban van zijn langzaam op gang gekomen
betoog verklaart hij met veel overtuiging,..: „Je hebt een
flink aantal diersoorten in huis <iie op het punt staan van uit
sterven en 'een uitgestorven diersoort krijg je nooit meer te
rug. Een Rembrandt kun je nog kopiëren/*
met Gijs van Barnevéld
Dit nu valt niet te ontkennen,
hoewel er uiteraard te twisten
zou zijn over het verschil in
waarde tussen een originele en
een nageschilderde Rem
brandt.
Leo de Boer is een van de ini-
tiatiefnemers van de expositie
„Evolutie, 100 jaar na Dar
win", die nog tot 1 maart vol
gend jaar in Blijdorp is te zien.
De aanleiding-was het dit jaar
gevierde 125-jarig bestaan van
de diergaarde èn de herden
king van de honderdste sterf
dag 'van de Britse geleerde
Charles Darwin.
iHoe kom je op het idee om
zo'n tentoonstelling in te rich
tten?
4Dr. De Boer, sinds eind '76 aan
-~de diergaarde verbonden, be
gint met er op te wijzen dat
het gebruikelijk is om de hon
derdste sterfdag van een ge
leerde te herdenken met een
tentoonstelling, herinnert zich
dan.„: „Vier jaar geleden werd
ik gewaarschuwd dat de dier
gaarde in 1982 het 125-jarig ju
bileum zou gaan vieren. Ik
ging toen na wat er in dat jaar
nog meer aan de hand kon zijn
en zo heb ik Darwin gevon
den. Ik kon het idee vrij vroeg
in de museumwereld bekend
maken." Dit laatste, zo blijkt,
om te voorkomen dat hier te
lande een ander er mogelijk
ook aan zou beginnen én om
zo nodig gebruik te kunnen
maken van beschikbaar mate
riaal. In het British Museum in
Londen was het afgelopen jaar
eveneens een aan Darwin ge
wijde tentoonstelling te zien.
Is hij er gaan kijken?
De Boer, zonder veel geest
drift: „Ja, maar pas nadat we
hier zelf ideeën hadden ont
wikkeld." Hij zwijgt even,
voegt er dan aan toe: ,,'t Was
niet zo geweldig."- Even later
gaat in zijn dit jaar in gebruik
genomen, achterin de dier
gaarde gelegen laboratorium,
voor de derde maal in korte
tijd de telefoon. Resoluut
merkt hij op: „Als dit zo door
gaat, gaan we .ergens anders
zitten."
Dr.L.E.M. de Boer
...moeilijke vraag....
Leobertus E.M. de Boer, een
tenger ogend man, maar wel
een man die een zekere onver
zettelijkheid uitstraalt. Van
zijn hand verscheen een boek
werkje over de evolutie-ten
toonstelling. Na een als ijsbre-
kend bedoeld grapje over zijn
„levenswerk", antwoordt hij
koeltjes: „'t Laatste, kleine
stukje, voorlopig. Hopelijk niet
het allerlaatste."
Op zijn naam staan al zo'n zes-
tig, publicaties.
Fossielen
Na zijn middelbare schoolop
leiding voltooid te hebben,
aarzelt de jeugdige, in Apel
doorn geboren Leobertus („Ja
wel, een eigenaardige naam.
Mijn overgrootvader heette
zo'nog tot op de Rijksuniver
siteit in Utrecht over de te vol
gen studierichting. De eerste
twee maanden doet hij astro
nomie, maar dat alleen omdat
de geologie weinig of geen
perspectieven bood. Wanneer
de colleges in verband met de
tijdelijke afwezigheid van een
hoogleraar uitsluitend wis- en
natuurkunde omvatten, ver
legt Leo de Boer de koers en
gaat biologie doen, met, zoals
hij vertelt: „In het achterhoofd
paleontologie oftewel, zowel
de studie der fossiele dieren
als die der fossiele planten',
dan wel de wetenschap van
het vroegere leven." Na zijn
kandidaats kiest hij dan ook
de paleontologie als hoofdvak-'
onderwerp voor zijn disserta-
tie, meent, terugblikkend, be
rustend: „Ach; alles komt toe
vallig."
Hij promoveert in mei '74. Een
van zijn leermeesters was prof.
dr. GH.R. von Koenigswald,
de Nederlandse geleerde, die
op Java fossiele, menselijke
voorouders vond. De Boer
werkt onder meer als diens as
sistent in het natuurhistorisch
museum van Frankfurt.
Eind '76 komt hij als bioloog in
Blijdorp werken, na eerst nog
twee jaar als wetenschappelijk
medewerker verbonden te zijn
geweest aan de Vrije Universi
teit in Amsterdam. Waarom
naar een dierentuin?
Aanvankelijk reageert hij wat
onderkoeld met: ,,'t Leek me
.een aardige baan", maar even
later grijpt hij terug op zijn er
varingen met dierentuinen ge
durende de promotie-periode.
Voor zijn onderzoek naar de
werking van chromosomen bij
apen had1 hij apenbloed nodig
en dat verkreeg hij als het
ware in ruil voor zijn aandeel
in het bepalen van het ge
slacht bij vogels. Men had daar
problemen mee. Dr. De Boer:
„Uit die tijd stamt bij mij een
zekere begaanheid met het lot
van de dierentuinen. Toen al
dacht ik dat men anders zou
moeten omgaan met zekere
diersoorten en er stonden be
langrijke dingen te gebeuren."
Hij duidt hierbij op de zo'n vijf
jaar geleden tot stand geko
men wet ter bescherming van
bedreigde, uitheemse diersoor
ten.
De dierentuinen kwamen
steeds meer in de problemen.
Er mochten geen exemplaren
meer uit het wild worden gei-
ïmporteerd, zodat het zaak
werd de voortplanting bij de
in gevangenschap geboren die
ren te bevorderen en daar
komt dan de bioloog in beeld.
Dr. De Boer. ,,'t Gaat om het
onderzoek naar het beter fok
ken met de diersoorten."
Zijn er al resultaten geboekt?
Hij antwoordt niet onmiddel
lijk, zegt dan, zoals steeds zorg
vuldig formulerend: „We ver
mijden nu de fouten uit het
verleden, werken zo veel mo
gelijk samen met andere die
rentuinen en dat komt neer op
het onderling ruilen van die
ren met het oog op het voort-
plantingssucces. Dit gaat steeds
meer toe naar internationale
samenwerkingsverbanden.
Hierdoor kan inteelt worden
voorkomen. We willen af van
het betalen voor dieren en al
leen door ruil het juiste dier op
de juiste plaats krijgen." Even
maar zwijgt hij, gaat dan ver
der: „*t Moet niet langer zo zijn
dat de tuin die het meest be
taalt het dier krijgt, zodat het
de rest van z'n leven in z'n
eentje moet slijten. Een vrije
uitwisseling van dieren is voor
de tuinen én voor de diersoor
ten het beste."
De hoofdtaak van de in Blij
dorp werkende biologen is, zo
blijkt, de wetenschappelijke
begeleiding geworden.
Educatie
Naast die wetenschappelijke
begeleiding is er het werk
voor de educatieve dienst van
de diergaarde. Dat omvat niet
alleen het geven van lessen
aan schoolklassen, maar ook
het op gang brengen van nieu
we, educatieve activiteiten
naar het publiek toe, zoals de
Darwin-tentoonstelling.
Was dat Jeuk werk?
Weer aarzelt dr. De Boer even
met een afgerond antwoord,
reageert: „Een moeilijke t
vraag. In principe is alles leuk i
om te doen. Dit onderwerp
was wel erg moeilijk om een-
voudig te brengen en boven
dien zaten we met zowel ruim
telijke als financiële aspecten, j
Daarnaast dan het controver-
siële in de evolutieleer. We2
hebben de theorie niet als een
soort geloof willen uitdragen
en bewust ook ruimte geboden
aan de tegenstanders." Hier
doelt hij op de „creationisten", 1
vertegenwoordigd door de
Evangelische Hogeschool uit j
Amersfoort. Op de vraag of
Leo de Boer, rooms-katholiek 3
van huis-uit, maar niet langer j
praktiserend, aanhanger is
van de Darwin-theorie, knikt J
hij bevestigend, zonder woor-
den.
In november vorig jaar begon
men met het maken van de 1
plannen voor de tentoonstel-
ling; de laatste tweeënhalve
maand is De Boer er constant
mee bezig geweest. Hij heeft i
daar geen moeite mee, weet: r
„Blijdorp kost veel tijd. 't Is -
geen baan van veertig uur per
week. Je kunt dit werk alleen K
goed doen als je er veel tijd. in n
stopt."
Voor ontspanning is de laatste
paar jaar weinig tijd over ge-
•bleven; niettemin heeft Leo de -
Boer, getrouwd, twee dochter-
jes en wonend in een zelf op- i
geknapt boerderijtje in j,
Schoonhoven, een half jaar ge-
leden de al jaren opgeborgen
saxofoon weer ter hand geno-
men.
Vanwege het jubileumjaar. Uit
het rond 180 man tellende per-
soneel van Blijdorp vormden
de muzikaal begaafden name- f
lijk een orkestje van een man t
of acht. „Vanavond weer repe-
teren", weet dr. De Boer.
Over een eventueel volgende f
tentoonstelling zegt hij bij het
afscheid: „Dat zit wel in mijn i
gedachten, maar daar zal eerst j
intern over gesproken moeten -|
worden."
Diergaarde Blijdorp. Inder
daad meer dan „apies kijken". 3
Donderdag 18 november
De Schouwburg: 20.15 uur; Toneel
groep Theater met 'De leerschool der
vrouwen' van Molière, met o.a. Caro-
'line Beukman, Eric v.d. Donk, Porgy
-Franssen, Bea Meulman en Arthur
Boni, Theater Zuidplein: 20.15 uur;
Blijspel 'De gouden tijd' met Joseph-
,v ne van Gasteren. Jules Hamel en El
len Röhrmann. Theater Zuidplein:
(Arlecchinozaa!) 20.30 uur; De Voor
ziening presenteert 'Het machtig re
servoir' regie Feluc Troch, met Ad
Noyons en Joop Wittermans. Hof-
pleintheater: 20.15 uur; Een avond
;toneel met twee éénacters 'White
Lies' en The public eye' met Ton
van Duinhoven, (janci Geraedts,
Sjoerd Pleysier, Huub Stapel, Broes
Hartman e.a. De Lantaren: 20.30 en
21.00 uur; Performance. Piccoïothea-
I ter; 20.30 uur; Peter Faber met zijn
nieuwe programma 'Wonderen'. De
(Doelen: 20.15 uur; Bachcyclus 82/83;
tTheo Olof, viool, programma Partita
*in*E, sonate in A, partita in D. Con-
servatorium: 20.15 uur; Harmonie-
orkest van het Rotterdams Conserva-
torium o.Lv, Arie van Beek, pro-
j gramma Hindemith, Ives en Köper.
Het Berenei: 21.45 uur. Rein de
Graaf en Ferdinand Povel Kwartet
J(bebop-jazz). Grote Kerk: Vlaardïn-
gen, 12.45 uur; Lunchconcert op het
j orgel. Kunstmin: Dordercht, 20.00
luur; Operettevereniging 'Ons Koor'
met de operette 'Venus in seide' van
Robert Stolz J.C. Chillup: 20.30 uur;
Film 'Escape from NewYork*. De
'Kandelaar: 20.00 uur; Film 'Years of
we beast' (14). Ahoy Complex:
,11.00-17.00 en 19.00-22.30 uur; "Eigen-
handig' beurs voor doe het zeivers,
J woningverbetering, en vrijetijdsbe
steding. Zaal Harmonie: Vlaardin-
.gen, 20.00 uur; Film 'The bad and the
•beautiful'. 22.00 uur; 'Schlussakkord'.
(Zaal Harmonie: 20.30 uur, 'One
.world poetry festival', m.m.v, dïch-
iters uit Amerika, Israël. België, en
uit Nederland Simon Vinkenoog en
JJules Deelder.-
'JfUdag 19 november
Theater Zuidplein: 20.15 uur, Blij-
,spel 'De gouden tijd' met Josephne
- Gasteren. Jules Hamel en Ellen
tt ,rmann- Theater Zuidplein; (Ar-
Jiecchinozaal) 20.30 uur, De Voorzie
ning presenteert 'Het machtig reser-
fvoir regie Felix Troch, met Ad Noy-
ÏJSP5 ®n Joop Wittermans. Hofpleïn-
^tneater: 20.15 uur; Een avond toneel
twee éénacters "White Lies' en
£pie public eye' met Ton van Duin
hoven, Canci Geraedts, Sjoerd Pley-
4*^'» ub Stapel, Broes Hartman e.a.
- '"«Lantaren: 20.30 en 21.00 uur;
'performance. Piccolotheater: 20.30
Jinr, 'Peter Faber met zijn nieuwe
ff ff®™*13 'Wonderen'. Theaterca-
De Schouwburg: 23.30 uur. De
Engelse acteur Paul Clark met zijn
Programma Harmony Monday', en
-video-tapes van het 'World wide vi-
aeo festival'. De Doelen: 20.15 uur
t-fyRotterdams mannenkoor "Vari-
1 fO-m.v. het Schie's gemengd
,^°r' Pauline Wesselman, sopraan,
A"? Schuurrnans. piano. Peter Beij-
,;vrsDergen van. Henegouwen, piano,
5*® volksdansgroep La Popoldan-
y-cantoj.-De Doelen: 20.15 uur;,Jubi-
- imponeert 45 _:j3e Verenigde
"ït Barendrecht. m.m.v.-de"
Marinierskapel der Kon. Marine,
Hanneke Kaasschieter, sopraan, Jay
Delmore, bariton. Jan van Weelden,
orgel. Harbour Jazzclub: 21.30 uur;
Bill Brunkill's Jazzmen/ 'Charleston
*79: Coolsingel, 23.30 uur Lorï Spee.
Parkzicht: Kievitlaan, 23.00 uur; Ed
Banger Support Grote Kerk:
Viaardingen, 20.00 uur Orgelconcert
door Ewald Kooiman. Buurtcafé
Overwerk: Rott. Rijweg 1, 21.30 uur
Borderline met Ierse folkmuziek.
Stadsgehoorzaal: Viaardingen, 20,00
uur Muzikale show 'Wir machen
musik, door het Rotterdams Operette
Gezelschap, dirigent Dick Bos.
Kunstmin: Dordercht 20.00 uur
Operettevereniging 'Ons Koor' met
de operette "Venus in seide' van Ro
bert Stolz. Zoldertheater *t Hof:
Dordrecht, 20.15 uur 'Kwartetten op
vrijdag', barokconcert door Sonata da
Camera, bestaande uit Willem Noske,
viool, Piet Nijland, viool, Victor Bou-
guenon, cello, en Jaap Spigt, clave-
ciznbel. De Schouwburg: 20.15 uur;
Freek de Jonge met het programma
'De Mars'. De Klimmende Bever:
IJsselmonde, 20.15 uur Cabaret
Guikje Roethof en Ad van Dijk met
'Als je toch wilt gaan'. De Teerstoof:
Schiedam, 21.00 uur Cabaret van
Santen met 'Santerover'. De Kande
laar: 20.00 uur Film 'Years of the
beast* (14). Zaal Harmonie: Viaar
dingen, 20,00 uur Film 'Zu neuen
Ufern'. 22.00 uur 'La Habanera".
Ahoy' Complex: 11.00-17.00 en
19.00-22.30 uur, 'Eigenhandig' beurs
voor doe het zeivers, woningverbete
ring, en vrijetijdsbesteding.
Bioscopen
Alhambra 1; 'Ademloos' (16) dag.
2.00-7.00 en 9.30 uur. Alhambra 2:
'Grease H' (al) dag. 2.00 en 7.00 uur.
'Goldfinger* (12) dag. 9.30 uur. Ca
lypso 1: 'Road Warrior' (16) dag.
2.00-7.00 en 9.30 uur. Calypso 2: 'La
passante du Sans-Souci' (al) dag. 1.45-
6.45 en 9,15 uur. Calypso 3: 'Carnal
knowledge' (16) dag. 2.00- 7.00 en 9.30
uur. Centraal: 'Een cirkel van totale
liefde' (18) dag. 12.30- 2.15-4 00-5.45-
7.30 en 9.15 uur. Cineac (Beurs):
The class of '84', (16) dag. 2.00-7.00
en 9.30 uur. Cineac (Bijenkorf):
'Piranha-2' (16) do. 2.00, 7.00 en 9.30
uur. Cinerama 1: 'Blade Runner' (12)
dag. 2,00-7.00 en 9.30 uur. Cinerama
2: Young doctors in love' (al) dag.
2.00-7.00 en 9.30 uur. Cinerama 3:
'Poltergeist* (12) dag 2.15-6.45 en 9.15
uur. Cinerama 4: 'Querelle* (16) dag.
2,15-7.15 en 9.45 uur. Cinerama 5:
'Stripes' (al) dag. 2.15-6.45 en 9.15
uur. Corso: The Thing' (16) dag
2.00-7.0O en 9.30 uur. maandagavond
geen filmvoorstelling i,v.m. bingo.
Kriterion: *La nuit de Varennes' (16)
dag, 8.00 uur. Lumiere 1: The entity'
(16) dag. 2.00, 7.00 en 9.30 uur. Lu
miere 2: 'Porky's pikante pretpark'
(16) dag. 2.00-7.00 en 9.30 uur. Lu
miere 3: 'Monty Python live at the
Hollywood Bowl' (al) dag. 1.45-6.45
en 9.15 uur. Lumiere 4: 'Summer Lo
vers' (12) dag. 1.45-6.45 en 9.15 uur.
Luxor: 'Once upon a time in the
west" (ai) dag- 2.00 en 8.00 uur. Metro
1; The Soldier' (16) dag. 7.00 en 9.30
uur, woensdagavond geen voorstel
ling i.v,m. bingo- Metro 2: 'Goldfin
ger' (12} dag. 2.00-7.00 en 9.30 uur.
Thalia: "Van de koele meren des
doods' (16) dag; 2.00-6.45 en 9 30 uur.
't Venster Ir Tassion' (16) dag. 19.30
en 22.00 uur, ma. gesloten, 't venster
2: "The atomic café' (16) dag. 20.00 en
22.30 uur, ma.; gesloten, 't Venster 3i
Kindervoorstellingen (al)
Cineac (Bijenkorf): 'Bugs Bunny'
zat. zond. en woe. 2.00 uur. Calypso-
3: 'Kuifje en de zonnetempel' zat.
zond. en woe. 2.00 uur. Passage:
'Heksen en bezemstelen' zat. zond. en
woe. 2.00 uur. Metro 1: 'Het zwaard
van Robin Hood' zat. zond. en woe.
2,00 uur.
Dordrecht
Euro Cinema: Zaal-1: 'The Wall' (al)
dag, 2,00-6.45 en 9,30 uur, zond. 1 45-
4.15-6.45 en 9.30 uur. Zaal-2; 'I, the
jury' (16) dag. 2.00-6.45 en 9.30 uur,
ïond. 1.45-4.15-6.45 en 9 30 uur. Zaal-
3: 'Class of 1984' (16) dag. 2 00-6.45 en
9.30 uur, zond, 1.45-4.15-6.45 en 9.30
uur. Cinode: 'Fitzcarraldo' (161 dag.
8 00 uur.
Kindervoorstellingen (al)
Cinode: 'The Muppet Movie* zat.
zond. en woe. 2.00 uur.
Nachtvoorstellingen
Euro Cinema: 'Ik ga vreemd schat*
(18). 'Exorcist-2' (16). 'Class of 1984*.
Alle voorstellingen zat. 24.00 uur.
Hellevoetsluis Tivoli-theater: 'Por
ky's pikante pretpark' (16) dag. 20.00
uur, zat 17.00 en 20.00 uur. Kinder-
voorstellingen (al) Tivoli-theater:
'Buddy goes west' zat. en woe. 1430
uur
Nach tv oorstellingen
Tivoli-theater: 'Een nest met jonge
meisjes' (18) vrij. en zat. 23.00 uur.
Medische Diensten
Apotheken: De Rotterdamse apothe
ken zijn dagelijks geopend van 8.30-
17.30 uur. Buiten deze tijd, dus ook in
de weekeinden Is voor spoedgevallen
een waamemingsregelïng. Men kan
via het antwoordapparaat of het me
dedelingenbord van uw eigen apo
theek te weten komen welke apo
theek waarneemt. Betreft het een
spoedrecept, dan kunt u een taxi ne
men. Vraag een taxibon die u aan de
chauffeur overhandigt. Taxi Tele
fooncentrale, Tel: 010-361222. Art
sen boodschappendienst: Tel: 206611
(ook voor Viaardingen en Schiedam)
Integraal Kankercentrum Rotter
dam: „Telefoonbaken voor vragen
over kanker" I.K.R. Tel: 010-634130.
Ambulancedienst: Voor Berkel,
Bergschenhoek en Bleiswijk Tel: 010-
333300.
Diversen
Telefonische Hulpdienst Rijn
mond: Rotterdam 010-362244, Schie
dam 010-731161. Voor hulp bij maat
schappelijke en geestelijke noden.
Telefonische Hulpdienst Spijke-
nisse: (van 22.00 tot 04.00 uur): Tel:
01880-25952. H.I.C.: Hulp- en infor
matiecentrum Postkantoor Coolsingel
Tel: 172929, sociale en culturele in
formatie, rechtshulp, studie en on
derwijszaken, vacaturebank, Ioon-
technisehe dienst enz. Geopend
maand. 11.00-17.00 uur, dinsd. t/m
vrij. 8,30-1700 uur. Crisiscentrum
Rotterdam: Mathenesserlaan 270,
tel: 76 39 44. Voor mensen met accute
problemen op elk gebied. Geopend 24
uur per dag ook zaterdag en zondag.
A.A. werkgroep Rotterdam: Berg
weg 307a, tel: 673815, voor mensen
met alcoholproblemen. Stichting
Rechtswinkel: tel: 525690, Kralin
gen: Lusthofstraat 102, di. 17.00-18,30
uur. Goudse Rijweg 39b, di 19.00-
20.00 uur. Bloemhof; Violierstraat 1
di 17.00-20.00 uur, Spangen: Potgie
terstraat 8, do. 17.00-20.00 uur Bureau
voor Rechtshulp Zuid: Pleinweg 218-
220, di t/m vrij. 10.00-12.30 uur.
Noord: Teilingerstraat 59, ma 13,00-
16.00 uur, di. t/m vrij. 10.00-16.00 uur
do. 19.00-21.00 uur, vrijdag, van ijfóX)*
16.00'notaris aanwezig..
Rotterdam In 1973 heeft rijkswaterstaat berekend,
dat rond 1990 voor zo'n drieduizend vaartuigen een
brug over de Koningshaven open moet, als die brug
op Rijnvaarthoogte ligt Kort geleden zijn deze prog
noses nog eens bekeken en dit heeft geen andere cij
fers opgeleverd.
Dat schrijft het college van Rotterdam in antwoord
op vragen van leden van de VVD- en CDA-fractie
over het aantal te verwachte schepen, dat in de toe
komst een. Willemsverbinding over de Nieuwe Maas
moet passeren.
Volgens het college is het nauwelijks mogelijk met
minder brugopeningen te werken dan thans het ge
val is zonder de belangen van de scheepvaart te
schaden. Vermindering van het aantal schepen, dat
de brug moet passeren kan alleen bij verdubbeling
van het aantal drijvende bokken, waarbij de helft
aan de ene en de helft aan de andere kant van de
brug wordt neergelegd. Het afmeren van de huidige
bokken aan de andere kant van de brug heeft vol
gens deze prognoses in principe geen invloed op het
aantal brugpassages.
B en W stellen dat ten opzichte van het huidige aan
tal treinpassages op de Willemsspoorbrug een vier-
sporige tunnel ongeveer 90 procent meer treinen kan
verwerken. (De NS spreekt zelf over een capaciteit
suitbreiding van zeventig procent bij een korte tun
nel) Een ongestoorde dienstregeling overdag, een eis
van de NS, kan alleen met een tunnel worden be
reikt, aldus B en W. De prijs van een nieuwe vicr-
sporige brug en een viersporige tunnel is volgens het
college voor een brug op prijspeil 1982 490 miljoen
gulden en voor "een tunnel 650 miljoen gulden.
De NS zegt zelf nog geen reactie te kunnen geven op
het plan van Waldex Kooyman. „Wij hebben het
rapport officieel nog niet ontvangen en kunnen be
studeren", aldus een woordvoerder. Voor een goede
beoordeling van het spoorbrugplan is volgens hem
een enorme studie nodig.
Volgens NS is in het verleden wei degelijk een „wel
overwogen en zorgvuldige" afweging gemaakt tussen
een brug en een tunnel. „Het onderwerp brug is al
lang gepasseerd", aldus de NS-woordvoerder. Zolang
er geen wezenlijk andere gezichtspunt op tafel ko
men, houdt de NS volgens hem vast aan een tunnel.
Spoortunnel beste
In de discussie over nieuwe Willemsspoortunnel of
een nieuwe viersporige viaduct-tunnel-variant heeft
nu ook directeur ir. A.B.M. van der Plas van Ge
meentewerken zich gemengd, Hij wijst erop, dat de
afweging tussen een tunnel en een viaduct-brug al
lang geleden aan de orde is geweest. Van 1972 tot
1976 heeft het Nederlands Economisch Instituut een
groot aantal brug- en tunnelvarianten op een rijtje
gezet. Daarbij is in het bijzonder gekeken naar de
maatschappelijke kosten van scheepvaart, weg- en
spoorverkeer. Die studies leidden tot de conclusie dat
een brug voor het wegverkeer en een tunnel voor
het treinverkeer de beste oplossing was.
Ook de stuurgroep Willemswegverbinding kwam in
1975 met het advies ruimte te reserveren voor een
spoortunnel. In 1979 heeft de Rotterdamse gemeente
raad unaniem voor een tunnel gekozen en dat in
1982 nog eens bevestigd. Volgens de heer Van der
Plas heeft de huidige studie van de Workshow Wal
dex Kooyman naar een brug-viaduct geen belangrij
ke wijzigingen in de pro's en contra's ten opzichte
van een tunnel op tafel gelegd.
Conflict
De directeur van Gemeentewerken wijst erop, dat de
raad wist, dat de bouw van een tunnel meer overlast
voor de stad zal geven dan een brug-viaduct, toen de,
raad voor een tunnel besloot. De argumenten om'
voor een tunnel te kiezen waren, dat het conflict tus-J
sen scheepvaart en spoorwegen dan definitief tot het
verleden behoort, dat er in de binnenstad bebou
wingsmogelijkheden komen en dat men geen vier-£
sporig, zeer massief aandoend viaduct in de-bmnen^-
stad wenste, zowel wegens het ruimtelijk aspect als
wegens de geluidsoverlast. Volgens de heer Van der
Plas verandert de studie van Waldex Kooyman niets
aan deze argumenten.
De bouw van een tunnel zal volgens de directeur
Gemeentewerken de stad niet elf jaar lang open leg
gen. Er wordt in fasen gebouwd, waarbij de bouw-
sieuf de verkeerswegen en winkelstraten loodrecht
kruist, zoals bij de Meent, de Hoogstraat en de Blaak.
Door deze loodrechte kruisingen is het mogelijk tij
delijke bruggen over de sleuf te leggen en de ver
keersverbindingen volledig in stand te houden. Al
leen bij het Pompenburg zal het verkeer tijdelijk
moeten worden omgeleid. De spoortunnelbouw zal
volgens hem daarom minder overlast en verkeers-"
hinder geven dan de metrobouw.
Gemeentewerken houdt vast aan een bouwtijd van
elf jaar, waarbij de feitelijke tunnelbouw door de
stad en onder de Nieuwe Maas door ongeveer zeve-i
nenhalf jaar duurt. Alleen bij de Binnenrotte duurt 1
de bouw daarna nog drieënhalf jaar, omdat daar niet
in één keer een viersporige tunnel aanlegd kan wor-
den, maar er tweemaal twee sporen gemaakt moeten
worden. Waldex Kooyman geeft voor de bouw van
een viaduct-brug een bouwtijd van acht jaar aan. I
Er zijn mensen die onze krant nog niet
lezen. Uw beste vriend of vriendin
misschien. Breng daar even f Naam.-
verandering in.
Maak hem of haar abonnee. Zo gefikst 9 Postc lT~"
en goed beloond! Want voor die kleine* e'
moeite krijgt u een verzilverd
miniatuur van het Rotterdamse
Stadhuis.
Q kw-"^boe„:tchr,i^9;
I P°sl=ode.
f Shuirde.
Rotterdam Een symposium over de groeiende
werkloosheid wordt donderdag 2 december gehouden
ter gelegenheid van het 65-jarig bestaan van de Vere
niging Volksuniversiteit. Burgemeester Peper zal in
de kleine zaal van de Doelen twee projecten openba
ren die arbeidsplaatsen opleveren.
Verder zijn er lezingen van dr.A. Bos van het Insti
tuut voor Organisatie en Ontwikkeling, Hein Hane-
graaf van de federatieve vereniging Vrijbaan, direc
teur van het Arbeidsvoorwaardenbeleid SVZ, de heer
G, Zeebregts en wethouder Roel den Dunnen van Ha
ven en Economische zaken.
De volksuniversiteit geeft de voorkeur, aan een vie
ring van het lustrum met een aanpak van het werk
loosheidsprobleem boven een traditioneel feest Uit-
-gangspunt van het symposium is een nauwere samen-
werking te stimuleren tussen overheid, werklozen en
het-bedrijfsleven.;.,'
«,w,ma.;, 3,