14
Marathonlopers zoeken hun eigen grenzei|
'Wij prikkelen en
volgen hinderlijk'
h
li
Recordaantal
atleten van
PAC naar
wedstrijd
van de eeuw
ill
mm
De politiek van de bond van ouderen:
m
m
s?
m
Rotterdams Nieuwsblad
zaterdag
19 maart 19S3
mrnm
Rotterdam Op het bijna
verlaten strand tussen
Hoek van Holland en Ter-
heijde kijkt een eenzame
wandelaar met zijn hond
meewarig het groepje
hardlopers na, dat voort-
ploetert in de richting
Kijkduin. De mannen zoe
ken moeizaam de hardste
stukken zand op, maar het
zojuist teruggevallen tij
laat hun voeten voortdu
rend in het nog zuigende
zand wegzinken. Ondanks
deze handicap kletsen ze
aan een stuk door. Slechts
de man, die achterop
dreigt te raken, zegt niets.
Hij heeft alle moeite om
zijn ademhaling onder
controle te houden.
„Tandje terug, jongens",
roept een van zijn maten,
die het in de gaten krijgt.
„Ik zit effe moeilijk",
steunt hij zijn clubgenoot.
Onmiddellijk wordt het tem
po aangepast. Solidariteit is
troef binnen de groep.
De sfeer van 'ouwe jongens
krentebrood' kenmerkt ook
deze strandtraining van zo'n
slordige dertig kilometer
naar Kijkduin en door de
duinen weer terug naar De
Hoek. Het is er slechts een in
de lange reeks, die de Super
Lange Afstands-groep (ze
noemen zich de SLA-lopers)
van de Rotterdamse atletiek
vereniging PAC 's zondags
ochtends vroeg afwerkt ter
voorbereiding op de Rotter
dam Marathon van 9 april.
Sinds enkele maanden zijn
de mannen, van wie velen
de klassieke afstand al enke
le malen overbrugden, aan
de opbouw bezig. Als willige
slachtoffers onderwerpen ze
zich aan de oefenstof van
hun trainer Dick van San
ten, die nu alweer voor het
vierde seizoen de groep bege
leidt, op zoek naar de eigen
grenzen.
Inmiddels hebben 74 man
van PAC ingeschreven voor
de grote strijd die, gezien de
deelname van de snelste ma
rathonlopers ter wereld, nu
al de 'wedstrijd van de eeuw'
wordt genoemd. De massale
deelname van de Rotterdam
mers is voor Nederlandse be
grippen een absoluut record.
Huiswerk
Eind '79 begon Van Santen bij
PAC met ongeveer vijftien en
thousiastelingen aan een ge
richte training voor het lange
afstandlopen. Inmiddels is de
groep tot zo'n honderd man
uitgegroeid, waarvan ruim de
helft constant meetraint. Drie
maal per week worden er ki
lometers 'gemaakt', waarbij de
club in drieen is gesplitst al
naar gelang de snelheid. Con
ditie en ambitie bepalen wie in
welke groep loopt. Tussen de
clubtrainingen door liggen er
individuele schema's om af te
De SLA-groep verzameld voor een onderlinge krachtmeting over 25 kilometer
werken: het 'huiswerk'. De
laatste twaalf weken voor de
grote dag trainen velen zes
keer per week. Het zwaarte
punt ligt in de laatste zes we
ken. Veertien dagen voor de
marathon wordt gas terug ge
nomen, om zo uitgerust moge
lijk aan het karwei te begin
nen.
In die zware weken worden
meermalen de tempo-duurlo-
pen vanaf het Lange Pad via
de Van Brienenoordbrug uit
gevoerd, een 'ritje' van zo'n
zestien kilometer. Vanaf de
noorderoever is de brug een
geniepig klimmende helling,
maar vanuit het zuiden is het
obstakel nog veel stijler, waar
bij de vaak aanstormende ruk
winden over de Maas het 'be
dwingen' extra verzwaren.
„Dit kan nooit gezond zijn...
door Jan van den Bos
waar doe je het allemaal
voor... zat ik maar vast aan de
pils... miin vrouw heeft het
vanavond weer rustig..." is zo
het te beluisteren jargon. Maar
later onder de douches worden
alle probleempjes weer wegge
spoeld, terwijl de hardlopers
elkaar opjuinen over de ko
mende onderlinge wedstrijd
over 25 kilometer.
De zin van dit masochistisch
tijdverdrijf is niet gemakkelijk
te vinden. 'De een gaat biljar
ten, de ander vissen en ik ga
een stukje lopen', is een veel
gehoorde dooddoener, maar de
wens om 'iets aan het lichaam
te doen' is algemeen.
Overbelasting
De groei van de PAC-groep is
duidelijk een afspiegeling van
de turbulente ontwikkeling,
die het lange-afstandlopen mo
menteel in ons land door
maakt. De fitheids-cultus,
overgewaaid uit Amerika,
heeft ook Nederland volop in
beweging gezet. Veel mensen
beseffen echter nauwelijks, dat
lopen ook nog een aantal vaar
digheden vereist. Trainer Van
Santen: „Ze denken vaak, dat
lopen het makkelijkste van
alle sporten is. Veel jongens
gaan kapot, doordat ze onver
antwoord trainen. Ze maken
mekaar gek met hun verhalen
en willen te snel resultaten
boeken. Hierdoor ontstaat het
gevaar van overbelasting met
alle gevolgen vandien. Vol
gens mij heb je zeker twee jaar
serieuze training nodig om een
marathon goed te kunnen lo
pen. Maar ja, je kan ze niet te
genhouden."
Een bewijs voor de serieus ge
volgde trainingen leverde de
SLA-ploeg vorig jaar tijdens
de Rotterdamse marathon.
Van de veertig gestarte atleten
moesten slechts twee mannen
uitstappen, dus vijf procent.
Het percentage uitvallers van
alle deelnemers lag bijzonder
hoog: ongeveer 25 procent.
Een plotselinge weersverande
ring tijdens de wedstrijd kreeg
de schuld.
Van Santen vindt, dat hij best
een beetje streng mag zijn voor
zijn groep. „Dat ben ik ook
voor mezelf. We zijn immers
toch een wedstrijdploeg en
geen trimploeg. Ik neb een he
kel als ze tijdens het trainen
lopen te spelen: duwen of hiel
tje aantikken bijvoorbeeld. We
komen om te werken. Laatst
moest er eentje tijdens een
tempoverhoging zo nodig met
de broek af. Hij liep maar zie
lig te steunen en daarom heb
ik de versnelling extra gerekt.
Pas na vier minuten liet ik
hem tussen de bosjes vluch
ten."
Onmisbaar team
Na ruim een uur 'bikkelen' be
reikt de SLA-ploeg van PAC
het keerpunt: het Atlantic ho
tel boven op de duinen, dat als
een 'fata morgana' in de och
tendnevel onbereikbaar
scheen. De warme thee, bouil
lon of sportdrank, aangereikt
door de vrouwen van enkele
lopers, vinden gretig aftrek.
Dickie en Ans Kloos, Janny
van Santen en Adri Schreuder
vormen een onmisbaar team,
dat bij de lange duurlopen het
verloren gegane vocht weer
aanvult. Weer of geen weer,
de dorstige mannen kunnen
altijd op hen rekenen.
Het mannengezelschap van
PAC (de enige vrouw van vo
rig jaar is er nu niet bij) ver
volgt even later zijn weg. Over
het fietspad door de duinen
gaat het nu terug naar De
Hoek, terwijl de vermoeidheid
langzaam in de kuitspieren
sluipt. Het ouwe-wij vengekJets
verstomt.
Deze serie trainingen weegt
misschien wel zwaarder dan
die ene helse tocht straks door
Rotterdam. Alleen, dat weet
geen mens. De ogen van de
toeschouwers zijn straks ge
richt op kanonnen als Salazar
en De Castella, terwijl de
'oranje-groenen' van PAC er
gens achteraan, in de anonimi
teit, hun eigen gevecht leve
ren...
Rotterdam 'Als je tachtig
bent, is elk half iaar dat je
leeft meegenomen De heren
Huiskes en Degenaar vech
ten voor de belangen van
liefst twaalfduizend mensen:
de ouderen. Want wederom
lijkt deze groep de dupe te
worden van de economische
teruggang. „Wij kunnen nu
eenmaal niet meer rennend
de straat op, maar wij prik
kelen en volgen hinderlijk."
De subtiele strijdvaardigheid
van de Rotterdamse bond
van Ouderen, de Cosbo.
Heel passend vormen oude
filmsterren de achtergrond
van het gesprek. G. J. Huis
door Karin Kuijpers
foto Jacques Zorgman
kes en R. P. Degenaar praten
over de positie van de oude
ren in restaurant Engels.
Huiskes is voorzitter en De
genaar secretaris van de Cos
bo in Rotterdam. In dit over
koepelend orgaan zijn drie
bonden, de algemene, de ka
tholieke en de protestants-
christelijke ondergebracht.
Met een drietal doelstellin
gen: belangenbehartiging,
vorming en recreatie en het
bezoeken van zieken en een
zamen.
Dat er veel werk te doen is,
met name de belangenbeharti
ging, is duidelijk. Want juist de
ouderen worden in deze tijd
bedreigd in hun inkomens-,
woon- en levenspositie. De
minst weerbare groep, denkt
politiek 'Den Haag' misschien,
of de groep die het min of
meer gewend is. Huiskes ver
telt wat jongeren zich veelal
niet bewust zijn.
„Vooral jongere mensen besef
fen zich niet goed wat de leef
tijdsgroep van zeventig jaar en
ouder allemaal heeft meege
maakt." En Huiskes betoogt,
„Twee wereldoorlogen, twee
crises in de jaren '20-'22 en '32-
'38, de deportatie naar Duits
land, de hongerwinter. De
Rotterdammers kwamen terug
in een stad die was leegge
roofd en verwoest. Tachtig
procent van de havens was
vernietigd, machines in fabrie
ken gestolen, er was geen
openbaar vervoer. Bedenk dat
eens even. Minister Smit wil
nu wel dat we meer te voet
gaan, maar na de oorlog deden
we niets anders." ?,We kregen
de geleide loonpolitiek, net na
de oorlog. Deze bevriezing van
de lonen was noodzakelijk om
de productiekosten zo laag mo
gelijk te houden, te kunnen
exporteren, deviezen binnen
te krijgen en zodoende weer
een gezond land te worden.
Jarenlang hebben we onder
die geleide loonpolitiek ge
leefd. Toen in 1951 de eerste
huurverhoging van tien pro
cent werd ingevoerd, bedach
ten knappe koppen dat dan
ook de kosten voor levenson
derhoud omhoog moesten."
'Boem'
„In 1960 werd de geleide loon
politiek losgelaten en kregen
we de loonexplosie. Dat bete
kende harder werken en dus
meer geld. Maar let wel, de
mensen die de twee wereld
oorlogen hadden meegemaakt,
zaten toen in de leeftijdsgroep
van vijftig jaar en ouder. Die
waren niet meer in staat om
'boem' er tegen aan te gaan om
meer geld te krijgen. Zij heb
ben dus minder kunnen profi
teren van die geweldige loon
explosie. Dan kun je nu die
ouderen niet ongenuanceerd
aanpakken. En al deze dingen
realiseren ze zich niet in Den
Haag."
Huiskes heeft dit verhaal al
honderden keren afgestoken
tegen iedereen die maar luiste
ren wil. „Of ze het gezeur vin-
Huiskes en Degenaar van de bond voor ouderen: „Straks
kan de oudere zich alleen met een zwaard veilig op straat
vertonen."
den of niet, maar er zijn in Ne
derland 1,5 miljoen ouderen,
waarvan er 750.000 van een
aow moeten leven. Als echt
paar ontvang je dan 1400 gul
den netto per maand.
Vorig jaar op 19 januari heb
ben de landelijke ouderenbon
den een vuist gemaakt en ge
demonstreerd in Den Haag.
Een zeer verstrekkende actie
voor de ouderen, want oh wat
was men bang dat het een
gure koude dag zou zijn. Het
Rode Kruis was aanwezig, het
weer viel mee en de dag werd
een groot succes.
„Maar zoiets kun je niet elke
drie maanden doen", zegt
Huiskes. „Dan loop je collec
tief een verkoudheid op. Wij
moeten het anders aanpakken,
dus prikkelen wij en volgen
hinderlijk." En zo krijgt wet
houder Van der Have een
keurig briefje als de Cosbo
hoort van mistoestanden op
het gebied van het bejaarden
beleid. Horen ze na een maand
niets, dan volgt er weer een.
„U begrijpt", zegt secretaris
Degenaar grinnikend, „dat we
dat ondertekenen 'met vrien
delijke groeten' maar we heb
ben het wei weer even ge
zegd."
Onzeker
Onlangs nog ontving het colle
ge van burgemeester en wet
houders een brief, waarin de
Cosbo aandringt op versnel
ling van de renovatie van de
bejaardenoorden. Rotterdam
wil namelijk deze ingrijpende
renovatie uitsmeren over meer
jaren dan de geplande tien
jaar. „Kijk", zegt Huiskes min
zaam, „voor iemand die tach
tig jaar is, is elk half jaar dat
hij leeft, meegenomen. Wij
kunnen ons niet neerleggen bij
het idee dat die renovatie nog
langer gaat duren. Want een
oudere is lichamelijk en gees
telijk erg kwetsbaar en snel
onzeker. Dat realiseren ze zich
niet in Den Haag. En wij vin
den dat wethouder Van der
Have ons niet kan afschepen
met het argument dat er g^n
geld is en dat hij zich n-er
moet leggen bij de wensen \an
Den Haag. Dat is te gemakte-
tijk. Dus moeten we druk tit-
oefenen."
Struikrover
De Cosbo vindt dat 'Den Hag'
veel meer rekening moet h«u-
den met het draagkrachtbe
ginsel bij ouderen. „Er is en
categorie ouderen, die best tan
inleveren, maar pak niet de
mensen die rond moeten ko
men van een aow. De politieke
partijen in Rotterdam realise
ren zich ons bestaan ook te
weinig. Het zijn toch immus
mensen, die niet meer deehë-
men aan het productieproces,
maar laten ze zich niet veras
sen, want wij bezoeken toe^I-
lig wel de meeste politie
Vergaderingen.
De ouderen willen volgens
Huiskes en Degenaar zo laig
mogelijk zelfstandig blijven,
maar dan zullen de diensten
centra in moeten springen op
de dingen die ouderen pet
meer kunnen. Ook de onvei
ligheid is een factor die m$-
speelt bij het wel of niet zelf
standig blijven.
„In de wijk Vreewijk, waant
woon, is al een aantal main
ingebroken. Een jongerph
dringt via het keukenraam
binnen en gaat naar de slaap
kamer, waar een tachtigjarge
vrouw ligt te slapen, en vraigt
haar geld. Dan sluit hij har
nota bene nog op in de klenn-
kast. Zoiets is toch ongehocd.
Je ziet 's avonds de menen
hun deuren barricaderen, ils
er gebeld wordt, gluren ze nel
kloppend hart door de her
van het gordijn wie er voorde
deur staat. We gaan toch zeier
niet terug naar de Middeleu-
wen. naar de struikrovers.
Straks kan de oudere zich al
leen met een zwaard aan ijn
veilig op straat vertonen."^
'Int
•vei
blij
ós»
K*
drt
-val
tal
ren
dat
Spi
<*yej
fiér
i'Sf
«wgi
«mi
«Êf6
$z
uur
»er
Cei
gen
waE
Tfat
uStec
De
Staa
'fan
iw;
r»0€
aex-
zondag 20 maart
Hervormd# G*ms#nt«n:
Centrum: Laurenskerk. 9-30 ds. F.
Oberman uil Capeiie a.d. Ussel. 11.00
prof. dr. W. Verdonk uit Amsterdam.
Prinsekerk: 10.00 ds. N. Kleermaker.
Pauluskerk: 10.30 ds. F. Damman-
Verboom, dienst voor jonge mensen.
Opstand ingskerk, Lisptein: 10.00 ds.
L. de Wit. 17.00 drs. C. Btenk uit Ou-
öewater. Het Trefpunt: 10.30 ds. J.D.
Hoekstra.
Oeffshsven: Oude Kerk Aeibrecht-
skolk: 9.00 ds. 2. de Graal utt Hazers-
woude. 10.30 Vw. P.J.H. Overduln uit
Overschie. 17.00 ds. J. Boogaard uit
Nieuw Loosdrecttt, 19-00 ds. J.M.D.
v.d. Berg uit Werkendam, kerkdienst
voor Iedereen, m.m.v. het interkerke
lijk Koor 'Bleiswijk*. Em au s kapel: 9.30
ds. W. Vos.
KraÜngan: Hoflaankerk; 10.00 dr.
G.G. de Kruijf. Pro-Rege: 17.00 ds. J.
Lems. Oosterkapel: 9.30 ds, O.J. v.d.
Ploeg. Laenkerk: 10.00 ds. A. Otto
mans. 17.00 ds. O.J. v.d. Ploeg, Im-
manuelkerk: 9.30 ds. J.F. Zeemeijer.
Aula PJ. Evertseschool Malmöpad:
10.00 ds. J. Korpershoek.
tfllegersberg: Hillegondakerk: 10.00
ds. W.H. van Kooien, 11.15 ds. R.
Alers. Jeugddienst. 19.00 ds. F. Ober
man utt Capefle a.d. Ijsset. Messias-
kerk; 10.00 ds. B. Duisterhof. Oranje
kerk; 10.00 ds. mevr. W. Hudig.
Alexanderkerk: 10.00 ds. J. Bionet,
17.00 ds. R. Boelman utt Waddinx-
veen. Goede Herderkerk: 10.00 ds.
W.H. den Ouden. Berg kapel: 10-30
ds. J. van Woerden-Surink gez.
dienst met Remonstranten. Open
Hofkerk: 9.30 da. T.D. van Soest,
17.00 ds. W. v.d. Zwan, Var en hof:
11.00 ds T.D. van Soest. Zevenkamp;
10.00 ds. W. v.d. Zwan.
OverschiK Grote Kerk: 10.00 ds. E
van Wterlngen. Adventkerk; 10.00 ds.
H.W. Waardenburg. viering HA
Rotterdam-Zukfc Bettebemkerfc:
10.00 ds. J. van Vliet. Camtosahuls.
10.00 dr. C.H. v.d. Graaf uil VlaarCSn-
gen. Johanneskerk: 10.00 ds. D.
Goudswaard uil Dirk stand. Juliana-
kerk: 10.00 ds. J. van Du hemen uit
Mijnsherenland, 17.00 ds. J- van Dok.
Maranathakerk: 10.00 ds. Iz. Kok.
17.00 da. J.R. Volk utt Bleakerwgraal.
Morgen ster kerk. 10.00 ds. J.G. Koor-
en. Uredokerk: 17.00 ds. J. v.d. Haa-
gen, Herv/Ger. dienst. Open Hof Mid-
detharnisstraal: 10.OO ds. C. Wismey-
er uil Wesimaas. VredeskBrk: 10.00
drs- R-A. van oosten, Zelhem, 19.00
Vesper. Oude Kerk: 10.00 d3. W.E.
den Hertog uit den Haag. Sonne-
burgh: 10.30 dhr. J. Luiten. Zuiderka
pel: 10.00 ds. J.J. Poort uit OistBr-
wljk, 15.00 ds. A.H. van Gent uit
Vughi.
Usaefmonde: Adr. Janszkerk: 10.00
ds. M.C. Don, 17.00 ds. J- Mettau,
Herv/Ger. dienst. De Hoeksteen:
10.00 ds. J. Mettau. Pelgrimskerk:
10.00 ds.-G. Zonneveld. Nieuw Son-
neburgh: 9.30 dhr. J.J. Roolmans.
Meerweide: 10.30 dhr. D. Baren-
drechf.
Diensten voor gehoorgestoorden:
Rebolhkerk, Noordsingel: 10.30 dhr.
P.C. v.d. Bos. Breepleinkerk (ingang
van Maisemslraat): 17.00 C. Haaring.
Ziekenhuizen: Dijkzigt: 9.30 ds. A,
v.d, Klaauw, dienst van woord en ta
fel. Bergweg: 10.30 dhr. P. Dam-
sleegt. Van Dam/Bethesda: 10.15 ds.
M.N. Schrale. D&niél den Hoedkliniek:
9.30 ds. J. van Dok. Havenziekenhuis
10.00 dr. J.F. van Royen. Geriatrische
Kliniek Pascalweg: 19.30 ds. C. Vroe-
©indeweij. Eudokla: 10.30 ds. A.
Reen. ikazia Ziekenhuis: 10.30 dr. J.
Vlaardingerfcroek. Rh au ma-Centrum
Boothovenlaan; 14.30 ds. PA.E. Sille-
vis-Smitt, viering HA. St, Clara Zie
kenhuis14.45 da. E Massefmk. Sint
Franciscus: 9.00 ds. R.D, Beukema.
Zuiderziekenhuis: 10,45 ds. J. van
Dok,
Oef tom—ede Kerken:
Rotterdam-Centrum: Nieuwe Onster
ker*: 10.00 Dienst. Jeugdhaven 't
Ruim, Van Speykstraat: 11.45 ds. H.
IJzerman. Studentengameente:
Doopsgezinde Kerk Noordmoienwerf:
12.00 themadtonst.
DeHshsverc Kerk Duyststraat: 10.00
drs. A. Ver doorn uit Waddlnxveen.
Zaai Burg. MeineszstraaL' 17.00 ds. F.
van Zuthem, viering HA. Aula Techn.
Schooi 'De Poort4: 10.00 ds. A. van
Zuthem, viering HA. De Rustenburch:
10.30 Dienst.
Kra linger* Pro-Rege: 10.00 en 17.00
ds. J. Lems.
K reling se veer: 10.00 uur ds. A. Olie
mans, 17.00 ds. O.J. v.d. Ploeg.
Lombardijen: Petrakerk: 9.30 ds. L.
van Dalfsen van Overschie, 17.00 ds.
EJ. Duursema. De Elf Ranken: 14.30
ds. A.C. Mooy uit Rljsoord.
Alexanderatad: Verrijzeniskerk: 9.30
en 17.00 ds. B. Koekkoek.
Rotterdam-Zuid: Breepieinkerk: 9.30
Dienst.
Clurloit: Betheikerk: 10.30 en 16.30
Dienst Waelestein: S.30 Dienst.
Fsijenoord: Kerkgebouw Pr. Hendrik-
laan- 10.00 en 17.00 Dienst,
Rendrachl: TrJomfatOrkerk: 9,30 ds.
H. Bénard. Ellmkerk 17.00 da. H. Bé-
nard.
Uwe!monde: Groene Tuinkerk; 9.30
Dienst. Zomerland kerk: 9.30 Dienst.
17.00 Herv/Ger. dienst ds, J. Mettau
in de Adr. Janszkerk.
Zuidwijk: Credokerk: 10.00 en 17.00
ds. J. v.d. Haagen van Poortugaai,
Herv/Ger. dienst.
Katholieke Kerken:
Oud-Katholieke Kerk
Petrus en Paulus-Paradljskerk: zon
dag 9.30 H.mï5. Laurentius en Maria
Magdaiena Nobelstraat 22: zondag
10.00 H.mis, Schiedam (Passiezon
dag).
Rooms-Katholieke Kerk
Centrum: Bosje: zat. 18.30, zond.
10.30 en 12.00. Eendrachtskerk.- zat.
18.00 (Spaans), zond. 10.00, 11.30
(Spaans] en 12.45. Jozef-Para dl js-
kerk:zat. 17.30. zond. 11.00. Steiger:
zat. 18.30, zond. 10.30 en 12.15. Ka
pel (Karei Ooormanstraat): zond.
11.00 (Italiaans). Schip perscentrum:
zond. 11.00. Araunagemeente in de
Doopsgezinde Kerk Noordmolenwerf:
zond. 8.45. Apostolaat ter Zee: zat.
20.00, zond. 10.00 en 20.00.
Weet: Antonius Abt, Mathenesserdljk
459: zal. 1B.45. Kapel Franclscus-col-
lege: zond. 10.30 (Franse Mis). Lau
rentius en Elizabeth (kathedraal): zal.
19.00, zond. 09.45. 11.30 en 13.00
(Kroatisch). Oud-Mathenesse
(H.Hart): zat. 17.00, zond. 9.30, Willi-
brord: 2aL 19.00. zond. 9.45 en
11.30. Spangen (Nlcoiaes): zond.
11.00. Kapel Hondlusstraat: 2at.
18,00 (PortugBes).
Ov«rectiIe: O.L. Vrouw v. altijdd. bij
stand: zat. 18.45, zond. 9.00, 10.30,
12.00 Bn 18.45. St. Petrus Banden
(Detttwog 13): zal. 18.45, zond. 9.15
en 10.30.
Noord: BÜjdorp: zat. 19.00, zond.
11.30. Crooswijk Nieuwe Kerk Barba-
ra-Veriosser Crooswijkseweg 36: zal.
18.00, zond. 9.30, 10.30 en 12.00
(Portugese- Mis). Famillekerk (Berg-
singel): zat. 18.45. zond. 9.30 en
11.00. Hlldegardis: zat. 18.00, zond.
10.30, 12,00 en 18-00. Provenier
(Dienst weent rum Walenburgerweg):
zond, 10.00, Kapel Walenburg: zond.
11.00 (Engelse mis).
Hillegerabsrg/Schïebrosk: Christus
Koning; zat18.30, zond. 9.30 en
11.00. Udulria: zat. 19.00, zond. 9.30,
11.00, 12.30 en 19.00. PauluS: zat.
19.00, zond. 9.30 en 11.30. Verrijze
niskerk: zat. 19.00, zond. 9.30 en
11.00.
Oost; Kralingen Lambertuskerk: zat.
19.00, zond. 9.00, 10.30, 12.15 en
19.00. AJexan derpol der (Caeclfla):
zond. 10.00. Ommoord (Open Hof):
zat. 19.00, zond. 11.30.
Chariois: Michael en Clemens: zat.
19.00, zond. 8.30. 10.30 en 12-00.
Pendrechi Bavo: zat. 19.00, zond-
10-00 en 11.30. Zuidwijk (Parochie
O.L Vrouw onbevlekt Ontvangen):
zat 19.00. zond. 10.00 en 11.30.
Zuid-Wast: Heyplaat (Bonifatlus): zat.
19.00, zond. 10.00. Hoogvliet (Maria-
kerk): zat. 18.30, zond. 10.30 en
18.00. Hoogvliet-Meeuwen plaat: zat.
18,30, zond. 11.00. Pemis (EmanueH
kerk): zond. 9.00.
Zuid-C: H. Franciscus van AssisW
(Huize Maasveld Afrikaanderplein):
zat. 19.00. zond. 9.45. H.H. Martela-
ren van Gorcum en O.L.Vrouw vari
Lourdes, Stieltjesstraat 14: zat. 18.30
en zona. 9.30, 11.00. H. Margaretha
M. Alacoque: zond. 11.15. Krulsvin-
dingkerk: zat. 19.00, zond. 9.30 en
11.00. Teresiakape! (Lange Hllleweg):
zat. 18.30, zond. 9.30.
Zuid Oost: Lombaidljen (Engelbe
waarders): zat. 19.00, zond. 10.00.
IJsselmonde (Kruisverheffing): zat.
19,00, zond. 10.00 en 11.30. IJssel
monde (Wederkomst): zat. 19.00,
zond. 9.30 en 11.30.
Baf ndr«ehfc St. Augustinuskerk: zat.
19.00 Eucharistieviering, zond. 10.30
Hoogmis, 12.00 Eucharistieviering.
Overige diensten:
Vrijzinnig Hervormden: De Scheeps
brug. Stationsplein: 10.30 dr. J. Buit
kamp.
Doopsgezinde Gemeente: Doopsge
zinde Kerk Noord molen werl, 1O.30
ds. W.H. Kuipers.
Evangelisch Lutherse Kerk: Andre-
ask er k, Heer Vrankestraat 51: 10.00
Dienst. Luther kapel. Nozemanstraat:
10.00 Dienst. Vaste Burchtkerk, van
Swleteniaan 1: 10.00 Dienst. Kinder
diensten elke zondag 10.00 in Andre-
askerk en Vaste Burchtkerk.
Basisgroep 12 tot 2: Pauluskerk Mau-
ritsweg: 12.00 Dienst met als thema
'Waken, vasten en bidden voor de
vrede".
Vrije Evangelisch* Gemeen Is: Rot
terdam-Centrum: 10.00 ds. J. Moer
land. Rotterdam-Zuid, Aristoteles-
straat 10.00 ds. de Goede.
Pinksterg*m**ni*: Filadelfiacentrum
Espelo: 10.00 dhr. M. van Stopele.
19.30 dhr. N. den Duik, maandag
20.00 Bijbelstudie, dinsdag 20.00 In
terkerkelijk Jongeren Contact.
Pinkstergemeente 'Gemeente Gods':
Kapel Bonaventurastraat 15: 10-00
br. K. van Balen.
Gereformeerde Gemeente: Rotter
dam-West, Willem van Zuylenstraat:
10.00 en 17.00 ds. J. de Pater. Rot-
lerdam-Zuid, Mijnsheren plein 9:
10,00 en 16.30 ds. C.J. Meeuse.
Alexanderpolder 10.00 en 16.00 ds.
T.M. van Dijk.
Kerk van de Nazarener Carnissesln-
gel 240: 10.30 ds. J. Smink, 19.00 ds.
E Meenderink.
Stichting Alisdagkerk R'dam: St.
Laurenskerk: dinsdag 22 maart; 12.40
ds. C. van Andel.
Bsptisten Gemeente: Rotterdam-
Centrum: 10.00 ds. J.B. v.d. Veen.
Rotterdam-Zuid Jagerslaan 9: 9.30
ds. H. Ploeger, 19.30 Jeugddienst br.
A. Touwen. IJsselmonde Kreekpad 7:
9.30 eredienst ds. Lourens, m.m.v.
kinderkoor, 19.30 Lofdienst ds. Lou
rens.
Nieuw-ApostoIische Kerk: Rotter
dam-Zuid (Hillevliet 139) 09.30 en
16.00 Dienst. Rotterdam-West (Gerrit
v.d. Lindestraat 63a), 9.30 en 16.00
Dienst, dond. 20.00 dienst. Rotter
dam-Hoogvliet (Kruisnetlaan 200)
9.30 en 16.00 Dienst-
Gereformeerd# Kerken (vrijge
maakt): Rotterdam-Centrum Schle-
kaüe: 9.30 en 16.30 ds. C.J, de Ruy-
tar. Dellshaven Kuiperstraat: 9.30 en
16.30 ds. C. van der LeesL Rotter
dam-Noord Larlxlaan: 10.00 ds. A.
Kooy, 17.00 ds. ds. P.L Voorberg.
Rotterdam-Oost Berlagestraat: 8.15
en 16.30 ds. A. Veerkind. Rolterdam-
Zuid/IJsselmonde Bollenland: 9.30 en
16.30 ds. P. Plaatsman. Charlois Ta
lingstraat: 9.30 en 16.30 Dienst
Leger des Hails; Centrum, Congres
zaal (William Boothlaan 6-10): 10.00
en 18.30 Samenkomst. Noord (Teilln-
gerstraat 13-15): 10.00 en 19.30 Sa
menkomst. Delfshaven (Spanjaard
straat 11): 10.00 en 19.30 Samen
komst. Kralingen (Hoge Boezem 1-2):
10.00 en 18.45 Samenkomst. Rotter
dam-Zuid (Taxelsestraat 37y. 10.00 er
17.00 maj. J.C. da Rijke, m.m.v, zang
brigade en muziekkorps. Fei jen oord
(Oranjeboomstraat 74): 10.00 er
18.30 Samenkomst.
Remonstrantse Gemeente: Remon
strantse Kerk Matheressertaan; 10.30
ds. J.W. Wory.
Kerk van Jezue Christus van ds hei
liger der Isatste degen: Rotterdam-
Noord Oosteinde 73: 8.30 Avond-
maalsverg adering. 10.50 zondag
school, 11.40 Priestersch. verg, en
zusters hulp ver. 10.50 Jeugdwerk.
Rotterdam-Zuid Bas Jungeriusstraat
121: 8.30 Avondmaalsvergaderlng,
10.50 zondagschool, 11.40 Pries-
tarsch. verg. en zusters hulp ver.
10.50 Jeugdwerk. Schledam/Viaar-
dingen Schiedamseweg 115 Vlaardin-
gen; 9.30 Priesterschap verg. en zus
ters hulp ver. 10.30 zondagschool,
11.20 Avondmaalsvergaderlng. 9,30
Jeugdwerk.
Nederlands-Gereformeerde Kerk;
Vereniglngsgbouw Oranjestraat 6,
Overschie:.9.30 en 16.30 Dienst.
D* Christelijke Wetenschap: (Schle-
damsevest 190) 11.00 thema 'De
Stof', avonddiensten ie en 3e woens
dag van de maand 20.00.
Pinkstergemeente 'Ds Kandelaar':
(Nieuwe Binnenweg 326) 10.00 br. A.
Lock, 19.30 gastspreker.
Gereorganiseerde Kerk van Jezus
Christus vsn de Heiligen der laats té"
dagen: Groenazoom 256: 11.00
Dienst.
Scandinavische Kerken; Den Norske
SjömannsklrVe, Noorse Kerk Droog
lever Foriuynpieln 4: ki. 11 Höymesse,
ki. 20 Attensang of lest. Pastor Tryg-
ve Danlelsen. Kong Olavs Kapell. Eu-
ropaweg 224 Europoort Rozenburg:
kl. 19.30 Attensang og fest, pastor
Atle JcHansen. Svenska SjÖmanskyr-
kan, Zweedse Kerk Parklaan 5: kl. 11.
Högmössa med nattvard, Pastor Karl-
Gustav Lundmark. Dansk Sömands-
klrke, Deense Kerk Coolhaven 1-7: ki
11. Gudstjeneste, Pastor Viggo Ja-
cobsen. - Suomen Merlmtokfrkko,
Fin ska Sjömanskyrkan, Finse Kerk 's
Gravendijkwal 64: klo. 19. Jumaian-
p al vel us, kl. 19. Gudstjënst. Pastor
Ksario Kalkala.
Deutsche Evangelisch* Gem sinds:
(Centrum 's Gravendijkwal 65) 10.00
uhr Pfarrer Nocke.
Scotch Church: (Schiedamsevesl
119) 10.30 a.m. rev. M. Isherwood.
SL Mary's Church: (Church of Eng
land) 9.30 a.m. Holy Communion,
10.30 a.m. Parish communion, 7.30
pzn. evening prayer.
Russisch Orthodox* Ksrk: (Persijn-
strast) 10.30 Heilige Hturgle, za. 19.30
Vigiije.
Omgeving:
Hoogvliet: Antwoordkerk: 10.00 ds.
S. v.d. Veer ult Drimmelen. Do os
kar k: 19.00 ds. C. van Wijngaailen
uit PBrnis. Vaste Burchtkerk: 1(00
ds. H. v.d. Heuvel. Herv/Ger. dieut
Oeltakerk: 17.00 ds. J. de RuytefUit
Nootdorp. De Bron: 9.30 dhr. Asfpn
Endhoven uit Rotterdam. Antwocd-
kerk: 17.00 ds. Schouten uit Rosfi-
burg. s',
Pemis: Nederlands Hervormde Knc
9.30 ds. C. van Wijngaarden,
ds. GA. Cnossen uit Delft- Geraïf*
meerde Kerk: 9.30 ds. A. van Mau
wen uit Heemskerk, 17.00 ds. P. '8Ji
Hall. Baptisten Gemeente: 9.45 daM.
v.d. Vlugt uit Harderwijk. R.K. Ett-
nuelkerk: zond. 9.30 H.mis. R
Rhoort: Ned. Herv. Kerk DorpsJJfc
10.00 ds. G.J. Ruitenberg, m.m.v W
Herv. Can to rij. Hervormd Centrrtn
10.00 zondagschool. 17.00
jeugd dien si ds. J. Kroeze. Maran»
kerk, Klei dijk: 10.00 ds. J. Kroqft
m.m.v. het Maranathakoor, 17.00 ft
jeugddiensl in Herv. Centrum. Gr£
formeerde Kerk (vrijgemaakt): W
ds. A. Veetkind, 16.30 ds. J. Grott*
veld uit Ridderkerk. Rooms KathdJ-
ke WilIIbrorduskeric zat. 19.00
zond. 10.30 Hoogmis, m.m.v. dar»)-
koor. Kapel Deltaziekenhuis (PooW-
gaal): zond. 9.00 H.mis. 1
ZukHsnd: Gereformeerde Kerk: i»»
ds. C.J. Tlssink uit 's Gravend*
16.00 ds. H.J. van Dalen.
Bleiswijk: Ned. Hervormde Kerk:t®
18.30 dienst, Gereformeerde
9.30 ds. J. Snijder uit Rotlan*i
18.30 ds. G. Assies uit Zoeiemv*.
Rooms Katholieke Kerk: Zateri»
19.00 mis. zondag 8.30 mis, 1(9?
hoogmis en 11.30 Mis.
Berkel «n Rodenrijs: Ned. HerVdri;
de Kerk: 10.00 ds. G. Jukema, 11»
dienst. *f
Rodenrijs: 10.00 ds. H.J. van af
Steen uit Waddlnxveen. Gerefomief*
de Kerk: 10.00 en 17.00 dienst, x,
Berkel: Rooms Katholieke Kerk:Zr
terdag 19.00 gewone mis, zot*D
9.00 gewone mis. 11-30 gewonej*
Rodenrijs: Zaterdag 18.00
zondag 10.15 gewone mis. De np
stok: 10.30 dienst |n gezondhelds*»-
trum.
