KUNST rtv
9
Hf
De zaak Zwier
van Haren als
prikkelend theater
V ervreemdende
Japanse dans
i
NU TWEE AGFA VIDEOCASSETTES MET GRATIS
SNELSNUFFELAAR.
46 *8
k
Philips gaat
tv-zenders
vervangen
AGFAVIDEO GEEFT KLEUR AAN ELK SYSTEEM.
Fong Leng
m museum
Rotterdams Nieuwsblad
za-erdag
26 maart i?S3
Rotterdam heeft
er 'n vriend bij
André Ha
zes in Ahoy
...als er
mand trots is
ment...
Witte ge
zichten en
weggedraai
de ogen fn
'Zarathustra'
door de Ja
panse groep
Aria done
Sporlpalai» Ahoy', Rotterdam: concert van da tan-
0"r André Hazaa, bagoteid Hoor aan orkwrt o.l.v.
Harry van Hoof. In hal voorprogramma da zangeras
Donna Lynton.
Rotterdam „Men
sen, als er op dit mo
ment iemand trots
rondloopt op deze we
reld, nou, dan ben ik
het...reken maar...gro
te klasse!"
Als ieder ander zoiets van,
het podium zou roepen,
oog in oog met zevendui
zend fans in een bomvol
Ahoy', zou het als nuchte
re toeschouwer niet bij je
opkomen om er ook maar
één woord van te geloven.
Artiesten zeggen zulke
dingen nu eenmaal omdat
de ongeschreven wetten
van de showbusiness dat
voorschrijven.
Het wonderlijke van André
Hazes is. dat bovenstaande uit
roep woord voor woord ge
meend uil z'n mond komt. Dat
Da Lantaren, Rotterdam: da
d»n*groap Ariadone mot 'Za
nt hit» I ra', ChorsografTo: Ko
Nurobuihi. Muziek; Goto 0»a-
rnu, Keith Jarratt, Brian Eno en
Erik Satia. Horhating: vanavond
in D» Untaran.
Rotterdam Als voorproef
van wat, in het kader van het
Holland Festival 1983, op het
gebied van de moderne Japan
se, dans wellicht te wachten
staat. presenteert het Buto-ge-
zeischap Ariadone zich dezer
dagen met een aantal voorstel
lingen in Nederland.
De moderne dans die zich
vanuit Japan zelf ontwikkelde
.wordt Buto genoemd, in tegen
stelling tot Buyo, dat zich ba
seert op de klassieke vorm van
-de-Japanse dans zoals die in
Noh- en Kabuki-theater wor
den gebracht.
Üe groep Ariadone werd in
juli 1974 opgericht door Ko
Murobushi en de danseres
Carlotta Ikeda. Het is de enige
avant-garde dansgroep in Ja
pan, die geheel uit vrouwen
bestaat, Buiten Ikeda. die bij
Martha Graham moderne dans
Als waanzinnig fladderen de
lege handen om koelte te
brengen, terwijl de waaier on
gebruikt blijft.
Het vervreemdingseffect van
de wit gekalkte kinderlijfjes
met de weggedraaide ogen is
zó groot, dat men geen affini
teit voelt. Alleen Carlotta Ike
da weet soms in mooie verstil
de bewegingen een zekere tra
giek op de toeschouwer over te
brengen, zoals in een fragment
waarin zij, gekleed in een rode
jurk, de geïsoleerde positie van
de Japanse vrouw laat
zien.
De slotscène waarin de gol
vende witte lichamen tussen
stromend zand opveren, ter
wijl een lawine van geluid al
les overspoelt, maakt de mees
te indruk.
door
Caroline WilJems
studeerde, werken nog een
viertal danseressen mee.
In Murobushi's anderhalf uur
durende werk 'Zarathustra'
wordt men meegevoerd in een
surrealistische droomwereld,
in-de nachtmerries van een
generatie die gemangeld wordt
tussen de traditionele waarden
en de 'verworvenheden' van
de westerse wereld. Hoewel de
titel doet vermoeden dat de
choreografe zich heeft laten
inspireren door Nietzsches
werk 'Also sprach Zarathu
stra', kan men vari een duide
lijk verband niet spreken.
De trage stroom van de acht
scènes wordt in beweging ge
zet door een gehurkt wezen
dat. met een wit geschminkt
gezicht, wantrouwig loerend
de- omgeving opneemt. Alle
scènes staan los van elkaar, al
leen absurditeit bindt hen. Zo
ziet men hoe twee bedienden
bun 'mevrouwen' kwellen,
doorde veilige beschutting
v$n een parasol weg te nemen.
Eihdhoven Philips gaat ko
mende jaren alle UHF-televi-
6iezenders in Nederland ver
vangen. Het concern heeft
daartoe opdracht gekregen
van de Nederlandse Omroep
Zender Maatschappij (NOZE-
MA). Met die order is een be
drag gemoeid van ƒ16,5 mil-'
joên. De nieuwe apparatuur
verbruikt aanzienlijk minder
énergie dan de huidige, die ze
ventien jaar geleden ook door
Philips werd geleverd. Die
rendementverbetering is
vooral het resultaat van de
.toepassing van een nieuwe,
door Philips ontwikkelde
émdversterkerbuis. Dit jaar
worden de zenders Smilde
tNederland 2), de Wieringer-
mëer (1 en 2) vervangen.
"Daarna volgen Lopik (2), Goes
(T en 2), Roermond (2). Marke-
lo (2) en Arnhem (1 en 2).
door
Rob Vermeulen
niemand eraan twijfelt. Want
is het niet logisch dat Hazes
zoals hij dat ook zelf in talloze
interviews de laatste tijd heeft
beweerd zich reuze zenuw
achtig heeft lopen maken voor
Ahoy'?
Dat hij het Concertgebouw
eind vorig jaar aan zijn voeten
kreeg maakte niet zoveel uit,
dat was tenslotte een thuis
wedstrijd. Maar een rasechte
Amsterdammer op nog geen
kilometer afstand van de
Kuip, met druipend romanti
sche levensliedjes temidden
van het nuchtere werkvolk
van de Maasstad-
Het had ondanks alle succes
tot nu toe best weieens mis
kunnen gaan!
Al die overwegingen waren op
slag tot onzin verworden op
het ogenblik dat André Hazes
gisteravond het podium be
trad. Waar veel van zijn colle-
gas minstens een half concert
voor nodig hebben, bereikte
hij al nog voor één toon te
hebben gezongen. Het inzetten
van "n Vriend" door het ruim
bemeten orkest van Harry van
Hoof had een massaal meezin
gen tot gevolg. Na nog geen
minuut had André al zeker
twintig zoenen uitgedeeld en
daar evenveel boeketten voor
teruggekregen.
Ahoy ging neer in de eerste
ronde, en de kleine Hazes
overigens heel wat pondjes
lichter dan een half jaar gele
den genoot zichtbaar. Met
volle teugen dronk hij het en
thousiasme van de zaal naar
binnen, en met evenveel
kracht ademde hij de ene hit
na de andere uit. 'Zeg maar
niets meer'. 'Het is koud zon
der jou', 'Een beetje verliefd',
er was bijna niemand die niet
alle teksten tot de laatste letter
kon meegillen.
Goed voorbereid
Gezegd moet wel worden, dat
de entree van de ster goed was
voorbereid. Het voorprogram
ma van Donna Lynton was op
maat gesneden om het publiek
alvast in de volstrekt on-agres-
sieve, warmhartige stemming
le brengen waar Hazes zo
dankbaar gebruik van maakt,
Een voorprogramma met ove
rigens weinig muzikale pre
tenties, maar desondanks toch
kwaliteiten: Donna Lynton
heeft een niet zo originele,
maar wel krachtige stem
waarmee ze louter sympathie
overbrengt.
Het trapje naar het podium,
omringd door dranghekken en
constant bewaakt door twee
potige ordedienaren, had een
sleutelpositie in de opbouw
van het concert. Na afloop van
elk nummer werd er een
handvol fans op toegelaten
met bloemen en zoentjes, en
tijdens sommige liedjes daalde
André Hazes de treden af om
de zelfde ruilhandel te plegen.
Vredig
Dat hem daarbij niet de kleren
a Een van de twintig zoentjes
in de eerste minuut.
van het lijf werden gerukt lag
niet aan een gebrek aan popu
lariteit. Dat had alleen te ma
ken met de vredige, bijna heve
sfeer die het hele optreden
kenmerkte. Om Hazes te cite
ren: "D'r is hier helemaal geen
gesodemieter, want we geven
mekaar allemaal wat ik nou ga
zingen: Amor. amor, amor..."
En de liefde uit de teksten van
Hazes werd werkelijkheid. De
vriendschap, ook een vaak te
rugkerend onderwerp in zijn
liedjes, werd eveneens ruim-
André tussen zijn meisjes.
school geëtaleerd. Een eerbe
toon aan „m'n beste vriend Uit
Den Haag'' Johnny Lion, duo
voor de in de zaal aanwezige
Willem van Hanegem en ex
cuses aan Rudi Koopmans.
„die ik laatst met voetballen
een beetje te hard heb ge
schopt, zodat 'ie nou gebles
seerd is". En niet ie vergeten
een ode aan 2ijn grote vocale
voorbeeld Willy Alberti. in de
vorm van 'Come prima', één
van de spaarzame met-Neder
landse teksten tijdens het con
cert.
Want Nederlands is Hazes bo
venal. Niet alleen omdat hij bij
het noemen van enkele bedrij
ven, die daarvoor betaald had
den, vermeldde dat hij blij was
dat ze het concert 'gesponso-
reerd* hadden. Maar ook om
dat hij de moeilijk te slechten
hindernissen, die er nu een
maal per definitie liggen tus
sen Amsterdam en Rotterdam,
moeiteloos wist te nemen
Foutje
Eén foutje maakte André Ha-
zes slechts, een misser die
trouwens te verwachten was
bij een door zo'n enorme popu
lariteit opgestuwd artiest. Als
eerste van een reeks toegiften
bracht hij een keihard rock *n
roll-nummer in de stijl van de
jaren vijftig, zichzelf begelei
dend op vier trommels. Ten
eerste kan hij dat niet, ten
tweede valt zoiets met hele
maal goed bij zijn publiek, dat
dergelijke uitstapjes liefdevol
tolereert, maar dat er absoluut
met op zit te wachten.
Maar bij die ene wanklank
bleef het. en verder was er zo
als gezegd een louter vredige
sfeer. In het volgepakte Ahoy'
viel geen enkele calamiteit
waar te nemen. Zelfs geen ac-
cute gevallen van appelflauw
te. Storten bij 'Doe Maar' meis
jes van omtrent veertien zich
m de hyperventilatie, de lief
hebsters van Hazes zijn ol
meisjes van onder de tien of
meisjes van boven de veertig.
En die zijn te argeloos c.q. te
gehard om zich door een idool
geestelijk door het behang te
laten jagen.
Vader Onno Zwier van Haren (Carol van Herwijnen) in bed, met aan het voeteneinde dochter
Doekje (Ada Bouwman) en mevrouw Zwier (Coby Stunnenberg) in 'Schandaal in Holland'.
Tonaeltchuur, Haarlem:
"Schandaal In Holland1 van
Guua Vleugel en Ton Voraten-
fcoech naar de romen ven E. du
Perron door Toneelgroep Cen
trum. Regio: Mette BouhulJ».
Oekon Peul van den Berg. Koa-
luums: Leonie Polak. Medeepe-
lenden: Carol van Herwijnen,
Coby Stunnenberg. Henrietta
Tol, Rla Mark», Marieke van der
Pol, Ada Bouwman, Polio Ham
burger, Ben Hulaman, Luk van
Mello, Son Koper e-a. Tot en
«nat 9 april in Haarlem (Toneel
schuur} en van 14 t/m 28 april
Amatardam (Bellevuaj.
ADVERTENTIE
AGFA CASSETTE UO
VIDEO RECORDER
NOtSE REDUCTION
STEREO OAV
rnte
DATE
Si?O- fbTPD 1?.
misiQ.
i srr-3.575- 1 *t/ia
WoclOA*. Ê+l
Ztyjw&yT
Qiidl
mm.pw
Koopt u nu t.-vee Agfa High Color videocassettes VHS E 1£0 o:
VCC 3G0 of Beta L 750 aan ut Gaar zomaar gratis een handigvtdeo
inaexboekje Di| (tvaarde 12,50; Om uw spannende, ontroerende,
gekke opnamen snel terug te vinden Gelaig tot 1 mei 1583
AGFA VIDEO DEALERS: R0TTERDAM:C3Di Lü* Co'cramj TV Correct D^.ödra Elertoram<j Fj LU'Ofvi F,? Fa Jicccs Rac
O-Jde a- c RaccSv V*.w. VaitVerVaiV-V V.ebc- VLAARD1NGEN: Bas .an Delft Radio V'aar&rgen RIDDERKERK:c a Cc Li-
Fa A->3»w,-g 'S-GRAVENDEEL: Raio B-sra Ook ver^ig^r c vroom^dreesmann
i L---D Rad s. Paciz
OUD-8EUERLAND:
Haarlem Het duo Guus
Vleugel en Ton Vorstenbosch
is in zijn tweede prestatie ver
rassend goed voor de dag ge
komen met een toneelbewer
king van E. du Perrons roman
'Schandaal in Holland', geba
seerd op een een historisch ge
beuren in het midden van de
achttiende eeuw.
De arrogante Friese regent
Onno Zwier van Haren stijgt
snel in macht en aanzien en
wordt afgevaardigde voor zijn
gewest in de Staten-Generaaï
in Den Haag. Als hij zich lijkt
te hebben vergrepen aan twee
van zijn dochters wordt ïnj ten
val gebracht. Zijn familieden
dwingen hem min of meer een
bekentenis te tekenen. Hij
doet het om schandaal te ver
mijden. Dat barst echter toch
los, omdat zijn familie hem lie
ver kwijt dan rijk zijn. Onno
moet terugkeren naar Wolve-
ga in Friesland en tracht zich
daar dichtend en schrijvend te
verdedigen.
De beroering, die over dn
door
Piet Ruivenkamp
voorval ontstond, heeft vooral
in de literatuur nog lang nage
werkt- Busken Huet en Potgie
ter onder anderen en tenslotte
Du Perron hebben ztch met de
ontspoorde regent bezig ge
houden. De laatste werd uiter
aard door het thema van een
hypocriete regentenmentaliteit
aangesproken.
'Schandaal in Holland' als to
neelspel is veel meer dan een
keurige reconstructie in galan
te kostuums van een bejaard
incident geworden. Veel meer
dan dat, het is eigenlijk een IJ
zersterk stuk door het prikke
lende procédé, dat de bewer
kers van de stof tot ontwikke
ling hebben gebracht. En daar
door valt er veel plezier aan
deze voorstelling van Centrum
te beleven.
Op het nuffige wereldje, dat m
knap geschreven oud-Neder
lands met veel verfranste
woorden spreekt is een lako-
nieke nuchterheid geent, die
telkens even aan de orde komt
als de personages met hun zit
vlak op de grond terecht ko
men en de gekunstelde poses
moeten laten varen. Die con
structie bereikt, dat zo op een
ingenieuze manier een hoogst
modern commentaar zeg
maar spot in 'Schandaal in
Holland' is ingebouwd. De toe
schouwer kan zich voortdu
rend verkneukelen over hoe
de schijnheiligheid van de fi
guren om Onno Zwier van
Haren wordt doorgeprikt.
Bovendien is knap een thrille
relement verwerkt in de vraag
of de Friese regent nu wel o£
niet zijn euveldaad heeft be
gaan, Met stukjes en beetjes
moet men wijzer worden en
aan het slot bestaat nog steeds
geen volledige zekerheid
Zijn vrouw Adeleide, blijft on
gebroken in haar regent gelo
ven en dat levert een prachtig
staaltje 'waar werd oprechter
trouw* op.
In een aantrekkelijke aankle
ding wist regisseur Mette Bou-
huijs de spanning tussen de
milieubeschrijving van een
tijdsperiode en het spottende
commentaar daarop in vele
geestige mogelijkheden uit te
buiten. Het enige zwakke punt
van de voorstelling is de on
voldoende dictie bij een aantal
jongere spelers, waardoor het
volte raffinement niet uit de
dialogen wordt gehaald. Carol
van Herwijnen bereikt wel
een heel subtiel uitgewerkte
rol als de Friese regent. De
monoloog, waarin hij zijn dich
terlijkheid ontdekt, vormt een
hoogtepunt. Hij komt daarmee
geschilderde portretten uit die
tijd (met minzaam glimlachje)
langszij. Coby Stunnenberg,
Luk van Mello en Son Koper
komen eveneens met schilder
achtige figuren bij wat even
een HoTiandse 'King Lear"
lijkt. Maan dan wel heel an
ders'.
Fong Leng
Utrecht In het Histo
risch Kostuum Museum in
Utrecht is gisteren een
tentoonstelling geopend
met werk van de Neder
landse mode-ontwerpster
Fong Leng. Er zijn japon
nen, mantels en kleding-
accesoires le zien.
Fong Leng kleedde onder
anderen de in 1977 overle
den Mathilde Willink, van
wie op de tentoonstelling
ook verschillende kleding
stukken staan opgesteld.
Hel is de eerste keer dat
een Nederlands museum
een tentoonstelling wijdt
aan het werk van een Ne
derlandse couturier. Het
Utrechtse Kostuum Mu
seum is echter van plan
hiervan een traditie te ma
ken. Er bestaan plannen
om voortaan ieder jaar het
werk van een Nederlandse
mode-ontwerper te belich
ten met een speciale expo
sitie. Volgend jaar zal dat
naar alle waarschijnlijk
heid Frans Molenaar zijn.
De Fong Leng-ten toonstel
ling duurt tot en met 19
juni.
