IS
ROTTERDAM
VVoorzitterschappen? Ik
was er grossier in'
PLAATSE
GEGETEN EN GEDRONKEN
5s-Gra venburg'
nam
J. van Os van den Abeelen...:
Rotterdams Nieuwsblad
zaterdag
30 apnl 1983
Het klinkt arrogant, maar hij
zegt het toch met slechts
nauwelijks waarneembare,
lichte zelfingenomenheid:
„„Driemaal voorzitter? Daar
blijft het niet bij. Mijn leven
lang was ik grossier in voor
zitterschappen." De heer Jan
van Os van den Abeelen (6-4)
somt er uit de losse pols nog
énkele op, noemt ook zijn
functie van gedelegeerd
commissaris bij Hoogovens
en rondt het lijstje af met een
.achteloos: „Laten we verder
de kleinigheden maar buiten
beschouwing laten." Dat
werkt zonder meer papierbe-
sparend,
De drie ter inleiding van hei
gesprek gereleveerde voorzit
terschappen waren praeses
van de centrale kerkeraad tier
hervormde gemeente Rotter
dam-Centrum, tot eind '80
voorzitter van het college van
bestuur van de Erasmus Uni
versiteit en smds enkele we
ken van de oecumenisch opge
zette stichting "Wilde Ganzen',
die via Ikon - uitzendingen
collecteert voor de Derde We
reld. De heer Van Os: „Na een
uitzending komen er bedragen
binnen, variërend van 50.000
tol 250.000 gulden."
Tot voor kort kende hij 'Wilde
Ganzen' slechts van de radio,
maar hij werd weer eens bena
derd met het verzoek om een
voorzitterschap op zich te wil
len nemen. De heer Van Os:
„Maandelijks moet ik nog din
gen afhouden, maar met de
ganzen heb ik dat niet willen
'doen." Hij heeft zich snel met"
het werk vertrouwd gemaakt.
Dat vermogen, zich snel kun
nen inwerken, weet hij, heeft
hij nu eenmaal.
Hij heeft evenzeer het vermo
gen om snel sprekend in vol
zinnen en zorgvuldig formule
rend. te vertellen wat naar
zijn mening van belang is. Nog
even over de voorzitterschap
pen
Hij noemt nog de interkerke
lijke stichting voor de geeste
lijke volksgezondheid (IKS),
de Hervormde Stichting voor
Maatschappelijk Welzijn Zuid -
Holland, het Centraal Insti
tuut dat „bedrijfspredikamen
het veld instuurt" (CIBB) en
'Disk* oftewel „Dienst aan de
industriële samenleving van
wege de kerken". Van 'Disk' is
hij landelijk voorzitter.
Schoolbanken
Aanvankelijk antwoordt de
heer Van Os ontkennend op
de toch voor de hand liggende
veronderstelling dat hij van
nature dominant zou zijn,
maar geeft dan toch toe...: „Ja,
misschien ook wel, maar het is
ook wel een kwestie van ver
baal vermogen. Van de school
banken af al Als ik me m een
club vertoon, wordt me het
voorzitterschap aangeboden en
j k doe hel graag. Dat wel. Ver
der mag ik buiten de publici
teit graag aan verbindingen
werken. Contacten tot stand
brengen." De schoolbanken
stonden voor Jan van Os van
den Abeelen tn Schoonhoven,
waar zijn vader zilversmid
was. Jan is de oudste van drie
kinderen. Joop („Mijn televi
siebroer van de NOS in Brus
sel") is de jongste. „En er zit
nog een zus tussen."
Crisistijd, werkloosheid. Na de
ulo naar de Rijkskweekschool,
maar niet voor de klas...: „Ik
trok naar Amsterdam en vond
er een baantje bij een bank."
Hij pauzeert even. kijkt op en
zegt dan, de tot dusver wat
plichtmatig voorgedragen mo
noloog spontaan onderbre
kend: „Man, Amsterdam.. Gos
sie, Amsterdam! Ik zie me nog
die stad inlopen."
Dat was in 1940. Zacht pratend
nu. enigszins in de ban van de
herinnering, vervolgt de heer
Van Os: „Ik kwam met kuns
tenaars in aanraking, bezocht
ook kerkdiensten en ik heb
me gek gestudeerd. Boekhou
den, economie, talen." Bijna
verontschuldigend, met een
licht schouderophalen: „Er
moest toch wat gebeuren
De politiek laat hem evenmin
onberoerd, In *42 gaat hij zich
bemoeien met de Nederlandse
Volksunie, komt op de nomi
natie om, als zoveel anderen,
gegijzeld te worden in Sint Mi
chielsgestel. Hij ontspringt de
dans en duikt onder m de pol
der, vertelt nu: „Ik kon vlot
en goed schrijven en ik deed
dat voor de ondergrondse
pers." Hij kijkt weer op. is te
rug in hel heden en zegt, fel
ineens...: „Wat mij altijd zal
bijblijven...De mensen uit het
verzet zouden de touwtjes in
handen moeten krijgen. Voor
een grote vergadering van de
Nederlandse Volksbeweging
in Utrecht heb ik toen, met
trillende knieen, gezegd dal
verzet totaal iets anders vraagt
dan normaal bestuur."
In '45 duikt hij weer op, is
korte ujd hoofdredacteur van
de Schoonhovense Krant en
keert dan weer terug naar
Amsterdam, waar hij zich be
noemd ziet tot directie-secreta
ris („Dat was nogal een
sprong") en waar hij zich aan
sluit bij de Partij van de Ar
beid, afdeling West. Jawel,
voorzitter. Hij is intussen, in
september 1945. getrouwd en
wel met de dochter van de di
recteur van de Rijkskweek
school in Schoonhoven, Van
Os: „Dat was daar als het ware
een kleine, sociale revolutie."
Er worden vier kinderen ge
boren, 't gezin gaat in Velsen
wonen, waar Jan van Os in de
gemeenteraad PvdA-fractie-
voorzitter wordt...: „Mijn nei
ging om breed te denken en
breed te werken kon ik daar
botvieren. Ik heb weinig slaap
nodig en ik voelde me daar als
een vis m het water."
Is hij nog altijd lid van de Par
tij van de Arbeid?
Het antwoord klinkt bijna
plechtig: „Ik ben nog altijd lid
van de Partij van de Arbeid.
Daar kan ik iets kwijt van een
stuk ervaring m mijn leven, 't
Is nodig dat zo'n club bestaat."
Hij voegt er aan toe* „Niemand
zou buiten de politiek moeten
blijven."
De keuze
In de 'IJmondperiode', zo rond
zijn dertigste leyensjaar,
vraagt hij 2ich af of hij voor de
politiek zal kiezen.,.- „Men
vroeg msj wel voor de Tweede
Kamer, maar toen ik daar
twee dagen had rondgelopen,
wist ik dat ik dat mei moest
doen. Dat was voor mij zo ver
weg van waar de dingen ge
beuren.
Na rond twintig jaar geeft hij
zondag 1 mei
.Hervormde Gemeenten
Centrum: Laurenskerk. II00
•prof dr M de Jonge. 17 00 ds H Hu
nne Pnnsckerk 10 00 ds H Huting
f'auluskerk. 1030 ds. J Visser Op-
>tandmgskerk, Lispiew 10 00 ds W
Kalkman uit Ameide Hel Trefpunt
10.30 ds A van der Klaauw
Delfshaven: Oude Kerk Aetbrecht-
skolk: 9 00 ds A v d Xlaauw, 10 30
■ds, W Dekker. 17 00 ds J Bogaard
•uit Nieuw-Loosdrecht. 1900 ds W
Radstra ke uit Oud-Iieyerland kerk
dienst voor iedereen, rn m v het "Im-
'mantH'l Kerkkoor Rotterdam' Em-
"raauskapel 9 30 ds W Vos
•Kralingen Hofiaankerk lüOQ ds
£L Ruitenberg. 17 00 ds. J Lems
.Öpsterkapel* 9 30 dr. CG de Kruijf
Laankerk' 10 00 ds. A. Olieman*
17.00 ds J F. Zeemeijer. Jmmanuel-
Jrerk. 9 35 ds J Korpershoek m m v
4mmanuelkerkkoor o t v Hans van
■Röoijen, II 00 ds. O J van der Ploeg
Aula PJ Evenseschool Malmopad
10,00 ds. J F. Zeemeijcr
Hll legers berg Hillegondakerk*
IttjlO ds. B Duisterhof, 17.00ds WH
van Kooien, afscheid Oranjekerk
10.00 ds R Aiers. 17 00 ds. S. vd
Oever, zangdlenst. Alexanderkerk
10.00 ds. J. Verwehus. Waddmxveen
Goede Herderkerk' 10.00 ds. T D.
"van Soest, gezmsdienst Bergkapel
..10.30 ds. J. Laforet Open Hofkerk*
-9.30 ds J, Blonet, 17 00 ds W. vd
_£wan. Zevenkamp: 10,00 ds J. Groe-
neveld Messiaskerk: 1000 ds G. de
"Ru Varenhof. 11.00 ds J. Blonet. St
"Franciscus Gasthuis; 9 00 ds.T-D. van
•Soest.
Overschie Grote Kerk: J0 00 ds N.
'Kleermaker uit Rotterdam-Centrum.
".Adventkerk: 10.00 ds. W. Vos uit
-Delfshaven.
Rotterdam-Zuid: Belle hem kerk.
10.00 ds W. Anker uit Doom.Carnis-
-aehuts Lepelaarsingel: 10.00 ds J
Vermaas Johanneskerk 10 00 dr B
Maarsingh uit Amersfoort. 17 00 ds
CHRJ Gall uit Den Haag Juhan.i-
kerk 10 00 ds JJ van Thiel. 17 00
ds L de Wit Elimkcrk IVOOds JG
Kooren Maranathakerk 10 00 ds
H G Öostinga uil Shed recht. 17 00 ds
Iz Kok Morgensterkerk 1000 dhr
W de Bone, jeugddienst 17 00 dr J
Vlaardmgerbroek, credo Open Hof
Kerk Middelharmsstraat lOOOdr Iz
Kok Vredeskerk 1000 Mevr drs
M A Sijbrandij- Verbist uit Den
Haag CJV Jeugdcentrum Feye-
noord 10.00 ds L de Wit Oude
Kerk 10 00 ds WE den Hertog uit
Den Haag, 37 00 ds J Vermaas Son-
neburgb 1030 dhr JJ Booinvans
Zuiderkapel 10 00 en 35 00 ds JJ
Poort uit Oisterwyk R K kapel.
Stieltjesstraat 14 18 30 oecumenische
dienst. Zuiderkapel 10 00 en 1500,
ds J J Poort Dr Darnel den Hoed
kliniek 9 30 ds J van Dok
IJssclmonde: Adr Janszkerk 30 00
DH. Bosma 17.00 uur WA Jelwna
De Hoeksteen 10 00 J H Boer!ijst
Pelerimskerk 10 00 A de Jong Her-
v/Ger diensi m de Groene Tuin-
kerk, 9 30 uur W A Jrisma Nieuw
Sonneburgh 9 30 dhr. J Luiten Cla-
ra-ziekenhuis 14 45 uur J Voor-
douw.
Diensten voor gehoorgestoorden:
Immanuelkerk Beriagestraat Alexan-
derpclder 930 ds B Bordewjjk en
dhr H A Landman, viering H A
Breepletnkerk (ingang van Matsem-
straat). 17.00 dhr HA Landman,
dankzegging
Ziekenhuizen: Dijkzigt 930 Pastor
J.vd Haak, dienst van woord en ta
fel Bergwegïi ekenhuis 10.30 ds
W.H. v_d Dool. Van Dam/Bethesda
10.15 ds mevr. J.A. Meulendijk. Da-
mél den Hoedkliniek: 9.30 ds. J van
Dok. Havenziekenhuis 10 00 dhr B
v.d. Velden De Twee Bruggen: 1930
ds. H- Brons. Weesp. Eudoxia. geen
opgave. Ikazia Ziekenhuis: 10.30 ds
D Westerveld uit Rozenburg. Rheu-
ma-Centrurn Becthovenlaan: 34.30
J.van Os van den Abeelen ...normen en waarden...
(Foto Jaap Rozema)
met Gijs van Barneveld
ook het raadswerk op en in '72
komt Van Os van den Abeelen
naar Rotterdam. Zijn bank, de
Nederland Overzee Bank, fu
seert met Mees en Hope tot
"Bank Mees en Hope' en men
vraagt hem in Rotterdam dc
leiding op zich te nemen. De
heer Van Os, intussen erebur
ger van Velsen-IJmutden,
weet dan: „Daar kan ik mijn
talenten ook op botvieren."
Wat ziet hij als zijn talenten?
Hij meent: „Ik heb de eigen
schap om mensen met ver
schillende opvattingen aan één
tafel te krijgen en om te kun
nen benaderen wat de geschil
punten zijn. Voor het vormen
van een verzamelpunt voor
mensen van alle richtingen
zou de politiek ook de ruimte
moeten laten."
Hij keert weer in zichzelf te
rug en schetst, de handen ge
vouwen en de ogen bijna gelo
ken, de situatie bij de bank,
die met behoud van grote zelf
standigheid overging naar de
ABN. Hij weef „Daar heb ik
goed en positief aan meege
werkt" en bedenkt: „Eigenlijk
ben ik tegen mijn eigen ver
wachting in zo verschrikkelijk
lang in het bankwezen geble
ven." In '77 schrijft hij een
kort briefje op een adverten
tie, waarin het college van be
stuur van de Erasmus Univer
siteit een voorzitter vraagt als
opvolger van mr. H. C. G. L.
Polak. Uit vele sollicitanten
wordt Van Os van den Abeel
en gekozen. Nu zegt hij, na
drukkelijk sprekend: „Ik ben
nog altijd niet bekomen van de
verwondering over het vreem
de bestuursbestel aan universi
teiten."
Hij licht dat toe, grijpt terug op
de Parijse studentenopstand in
'68 en de weerslag daarvan op
Nederland, verklaart: „Verin-
ga heeft toen als minister van
onderwijs een wet gemaakt,
waar nauwelijks mee te wer
ken valt." Hij zet uiteen hoe
moeilijk het was om de veel
heid van vertegenwoordigers
'tot één club te smeden'. Hij
noemt de administratieve
rompslomp en zegt: „Delege
ren, zodat je alleen de hoofdza
ken op je bureau kreeg, daar
was geen apparaat voor. Wel
heb ik goede contacten kun
nen leggen met de gemeente
Rotterdam en met Rijnmond."
Was dat voorzitterschap een
teleurstellende ervaring?
De heer Van Os, bijna streng:
„Nou moet U zorgvuldig for
muleren, want je hebt zo de
gekste misverstanden."
Dit nu dient voorkomen te
worden. Vandaar een citaat uit
zijn in augustus '81 gehouden
afscheidsrede (Op medisch ad
vies, de heer Van Os is aan het
rechteroog blind geworden,
legde hij zijn functie neer),
toen hij onder meer zei: „De
mocratisering betekent een
niet aflatende stroom van in
lichtingen van boven naar be
neden en omgekeerd."
Daarvoor ontbraken naar zijn
oordeel aan de universiteit de
mogelijkheden.
Wantrouwen
Later in het gesprek komt de
heer Van Os nog eens terug op
zijn ervaringen als universitair
voorzitter („Ik heb er ontzet
tend veel geleerd") om te filo
soferen over het hanteren van
normen en waarden met be
trekking tot de wetenschap.
Hij zegt: „De Erasmus Univer
siteit verbaasde mij in vele op
zichten." Via wat hij zag als
'het ingebakken wantrouwen
van wetenschappers teh aan
zien van bestuurders' komt hij
op de normen en waarden:
„Aan de Vrije Universiteit in
Amsterdam houdt een com
missie zich bezig met de vraag
in hoeverre de gereformeerde
beginselen in strijd zouden
kunnen zijn met de weten
schap. 't Gaat er ook om de
consequenties van het weten
schappelijk onderzoek te over
zien. Einstein raakte gefrus
treerd toen hij besefte dat zijn
werk mede tot de atoombom
had geleid. Normen en waar
den met betrekking tot de we
tenschap moeten onderzocht
en zo nodig bijgesteld wor
den."
In dil verband betreurt de
heer Van Os het dat in Rotter
dam het Instituut voor Nor
men en Waarden aan innerlij
ke tegenstellingen ten onder is
gegaan. Hij zegt: „Dat zou er
weer moeten komen en daar
zou ik nu al mee moeten be
ginnen." Wat hem ronduit
verbijstert en in hoge mate
verontrust, is de begrenzing
van ook de wetenschap: „Er is
niets geleerd van de crisis in
de jaren dertig."
Hij is ook nog voorzitter van
de centrale kerkeraad van de
Hervormde Gemeente in Rot
terdam - Centrum...
De heer Van Os: „Ja. daar
werd ik ook voor gevraagd. Er
was kennelijk geen dominee
meer beschikbaar en het stu
dentenpastoraat had altijd al
mijn grote interesse". Pein
zend, met de wijsvinger cirkels
beschrijvend op het tafelblad,
zegt hij: „De raakpunten van
godsdienst en wetenschap...Dat
is een ongemeen interessante
zaak." Op de vraag of hij zelf
kerkganger is, verklaart hij
dat hij zich. 'na veel zoeken en
tasten', op zijn veertigste jaar
heeft laten dopen en aanne
men en dat hij als lid van de
kerkeraad de rekkelijken en
de prectezen om de tafel heeft
gehaald.
Aan het slot van het gesprek
reageert hij bijna verontwaar
digd op de suggestie dat hij au
toritair of tenminste hoogst
zelfbewust zou zijn, zegt...:
„Nee, dat eerste woord is niet
juist. Dan zou ik het nooit zo
lang en op zoveel plaatsen
hebben uitgehouden. Zelfbe
wust? Ik probeer wel mensen
te overtuigen door genuan
ceerd te denken."
Er is weer een voorzitterschap
aan de lijst toegevoegd; dat
van de Wilde Ganzen"...
De heer Van Os van den
Abeelen: „Ik hoop nog een
jaar of wat zulke dingen te
doen."
ADRES: 's-Gravendijkwal
X0O-X02, Rotterdam
TELEFOON* 010-36.51.74 en
36.64,21
OPENINGSTIJDEN: keu
ken dagelijks geopend van
17.00-20.00
CATEGORIE: Hotelrestau
rant (men noemt zich *bi-
strotel')
INTERIEUR: pseudo an
tiek-Hollands
CAPACITEIT: ca. 45 plaat
sen
BAR: kleine bar, direct na
de entrée van de voorts L-
vormige ruimte
PRIJZEN: Koude voorge
rechten (2) ƒ7,50 en ƒ14,50
warme voorgerechten (2)
ƒ12,50; soepen (2) ƒ3,- en
ƒ3,50; vleesgerechten (10,
waarvan 4 kipgerechten)
van ƒ9,50 tot ƒ28,50.
MENU: Niet op de kaart
KINDERMENU: Niet op
de kaart
ONZE BESTELLING: Ui
ensoep (ƒ3,50) en kikker
billetjes 'provencale'
(ƒ12,50); de 'House steak'
(ƒ17,50) en 'Medaillon*
chasseur' 27,50).
VERDERE BIJZONDER
HEDEN; Geen
We hadden 's-Graven burg"
'als hotel met ook een eetmo-
gelijkheid* tot nu toe voor
deze rubriek buiten beschou
wing gelaten, omdat wij niet
de indruk kregen dat men
daar aan de 's-Gravendij-
kwal ook specifiek als res
taurateur naar builen wilde
treden. Maar de directie van
's-G ra venburg' denkt daar
blijkbaar anders over, gezien
de advertenties waarmee
men zich de laatste maanden
aanprijst als een bistro waar
het gezellig tafelen is. Dus:
's-Gravenburg' toch maar
eens beproefd.
Direct al bij binnenkomst
lijkt de aanduiding "bistro' te
frivool. De kaart zou anders
kunnen leren, maar onze
eerste conclusie kwam neer
op een pseudo antiek-Hol
landse eetgelegenheid, ten
huize van een middenstands
hotel. Niet ongezellig, maar
tegelijk ook een beetje vaal
en sleets, zo'n ruimte, waar
soio op reis zijnde zakenlie
den zich nogal alleen kun
nen voelen.
De kaart
Een bepaald beperkte kaart,
zowel ïn voor- als hoofdge
rechten, met in die laatste
categorie vis als grote afwe
zige. Hoewel hier en daar
toch enige moeite viel af te
lezen om wat anders dan an
ders te doen, verder niet di-
door Mark van Vlierberghe
reet een collectie die van in-
ventiteil getuigde. Voldoende
variatie om 'even warm te
eten', maar voor een 'verras
send dinertje' 2onder meer te
summier. Een op het oog
redelijke prijsstelling, wie
het bij 's-Gravenburg' zuinig
aan wil doen, kan de nota
inclusief vloeibare versnape
ring makkelijk beperken
tot rond drie tientjes per per
soon.
De maaltijd
Tja, wat moeten we er van
neggen. Worden door bedie
ning en entourage geen hoge
verwachtingen gewekt, het
eten geeft nauwelijks aanlei
ding tot vreugde. De bedoe
lingen zijn ongetwijfeld goed,
gezien de pogingen die wor
den ondernomen, maar in 's-
Gravenburg' ontbreekt dom
weg elementaire kunde.
Aan een uiensoep van ƒ3,50
kunnen moeilijk hoge eisen
worden gesteld, maar iets an
ders dan bouillon waarin een
suf gekookt, bitterig uien-
papje mag toch wel verwacht
worden. De kikkerbilletjes
kwamen naturel gebakken
ter tafel, aan het beloofde 'a
Ia provencale* werd dus niet
voldaan. De hoofdgerechten:
Tinky meldde dat haar vlees
behoorlijk van kwaliteit was.
Hoewel: „Als dït 'medaillon
chasseur* is, dan raad ik aan
dat ze voor dit restaurant
toch eens enkele behoorlijke
kookboeken aanschaffen",
voegde ze er bestraffend aan
toe.
De steak 'van het huis*. Ik
kan niet anders zeggen dat
het een aardige compositie
was, met een sausje waarin
ananas en champignons.
Maar de steak zelve had een
structuur, die het beste met
'slap', 'rafelig' en 'dor' kan
worden uitgelegd. Zo uit de
diepvries de bakpan inge
gaan De gerechten werden
vergezeld van een toef rauw
kost, een verse groente en
Parijse aardappeltjes.
Behoudend
De bediening verliep via een
oudere dame, die alles naar
beste weten verrichtte, maar
niettemin hevig de indruk
achterliet dat ze toevallig
even bijsprong. Laten we
zeggen: een behoudende be
diening, die z'n climax be
reikte bij het bestellen van
de wijn. Naar aanleiding van
een glaasje van de huiswijn
vooraf, besloten we namelijk
iets beters te proberen en se
lecteerden op de wijnkaart
een Brouilly (een van de
apart geklasseerde wijnen uit
de Beaujolais) van het be
trouwbare huis Bouchard.
Een Brouilly overigens uit
1973, aldus de kaart, de
vraag was of die de reis naar
1983 overleefd zou hebben.
Maar voor een prijs van
slechts J 24,- wilden we dat
ongewisse best voor lief ne
men.
Langdurig werd er gerom
meld in de wijnrekken, in de
kelder en waar al niet. 'He
laas, geen Brouilly'. Dan
maar een simpele streek wijn
uit de Bordeaux, voor J 25,-
op de kaart. Na zich nog uit
gebreid in de naam vergist te
hebben, kwam onze dame
dan toch met de fles naar
tweede keuze opdragen, om
daarbij te vertellen 'dat deze
wijn vrijwel net zo zou sma
ken als de Brouilly'. Nu
hoeft een ober of oberes vocfr
mij geen wijn kenner te zijn,
maar een béétje elementaire
kennis over drank is toch
met name in de horeca nooit
weg, De Beaujolais ligt ten
slotte Frankrijk-breed van
de Bordeaux verwijderd ch
de kenmerkende smaken
verschillen ongeveer even
veel ais die van kersenlimo
nade en appelsap,
De wijn die we dronken
proefde nog minder dan sim
pel: armetierig.
De koffie 1,75 per kopje
'kaal'). Hoera, toch nog een
blijmaker op de valreep
voortreffelijke koffie.
De punten
Voorgerecht (soep 4, kik-
kerbilletjes 6) 5; hoofdge
recht 6; sfeer 6; bedie
ning 6; inventiviteit
geen punten extra; koffie
9; algemene indruk 6;
dat is 38 uit maximaal 70
punten.
ds Goudswaard Sint Ciarazickcn-
huis 34 45 ds J Voordouw uit 's-
Gravenzandc Sint Franciscus 9 00
ds TD van Soest Zutder ziekenhuis
30 45 ds J van Dok
Gereformeerde Kerken:
Rotterdam-Centrum: Bergsmgel-
kerk 30 00. 17 00 geen diensten.
Nieuwe Oosterkerk 10 00 ds J. Snij
der, Kerkzaal Atrium 1000 geen
dienst Kerkzaal Eudoki» 10 30 ds P
Sijtsma Jeugdhaven "t Ruim. Van
Spevkstraat 33 45 ds H IJzerman
Delfshaven: Kerk Duyststraat. 10 00
mw H Burger, leerdienst Zaal Burg
Memeszsiraat 16 45 werkdienst Aula
Techn School "De Poort'* 1000 ds F
van Zuthem De Rustcnburch geen
opgave ontvangen
Kralingen: Pro Rege 10 00 dhr A
van Endbover» Hofiaankerk 10 00
ds J Lems, 17 00 ds J Lems
Overschie: Maranathakerk 30 00. ds
E J Duuisema te Charois. 17 00 ds R
Klijnsma te Zoetermeer
Terbregge/Ommoord/Zevenkanip:
Salvatorkerk* IO.OO ds P A E Sillevis
Smut Open Hof 9.30 ds J Blonet,
17 00 ds W vd Zwan Varenhof
11 00 ds J Blonet Gebouw D G S W
Roer 20 10 00 mevr J G. Groene-
veld-Bijl.
Hillegersberg/Schiebroek: Mei
doorn kerk 9 30 ds Iz Meijer Vrede-
vorstkerk 9 30 geen dienst. 17.00 ds
EJ. Duursema te Charlois Nassau-
kerk 10 00 ds. J van Reeven. 1700
ds Iz Meijer
Kralingseveer: 1000, ds. A Olie-
mans en 1" 00 ds J F Zeemeyer.
Lombardijen: Petrakerk: 9 30 drs K.
Kuiper, 17.00 drs. M de Geus uil
Westmaas De Elf Ranken. 14.30 ds
J F. Mantz uit Rozenburg
Alexanders tad: Verrijzeniskerk
9 30 en 17.00 ds J Te vel.
Rotterdam-Zuid: Breepleinkerk'
1000 en 17.00 ieesdienst
Charlois: Beihelkerk: 900 en 10.30
ds J. Vlaardingerbroek. H A 16.30
ds BJ Oldenhuis. H.A en Dankzeg
ging, Waelestein 930 ds J van An
der 1 te Capelle a d. I Jsse voorbcr.
H.A.
PendrechC Chr. Triomfatorkerk:
9 30 dr V. Feenslra uit Rotterdam
Open Hofkerk 17.00 drs AJ de
Bakker uil Schiedam.
IJssclmonde: Groene Tutnkerk 9 30
ds. W.A Jelsma, H A Zomedand-
kerk 9 30 ds HJ Brumng, Sonne
burgh: 9 3D dhr J Luiten, Ciarazte-
kenhuis 14 45 ds J. Voordouw.
Zuidwijk: Credokerk; 10.00 ds. KJ
Sehaafsma uu Utrecht. Morgenster-
kerk, 17 00 dr. J. Vlaardingerbroek
Katholieke Kerken:
Oud Katholieke Kerk
Petrus en Paulus-Paradijskerk zon
dag 9.30 H.mis Laurentius en Maria
Magdalena Nobelstraat 22* zondag
Geen dienst. H.Mis te Schiedam,
Dam 30 om 10 00 u
Rooms-katholleke Kerk
Centrum: Boqe zar 1830. zond.
10 30 en 1200 Eendraehtskerk zal.
18 00 (Spaans), zond 10 00, 1130
(Spaans) en 12 45 Jozef-Paradijskerk
zat 1730, zond. 11 DO Steiger, zal
18 30, zond 1030 en 12 15 Kapel
(Karei Doonnanstraat). zond 1100
(Italiaans) Schipperscentrum zond
1100. Araunagemeente ïn de Doops
gezinde Kerk Noordmolenwerf.
zond 8 45 Apostolaat ter Zee. zat
20 00. zond. 10.00 en 20.00
West: Amonius Abt, Mathenesserdijk
459* zat 18.45 Kapel Franciscus-col-
lege- zond 10,30 (Franse Mis) Lau
rentius en Elizabeth (kathedraal) zat.
19 00, zond 09 45, 11,30 en 1300
(Kroalisch). Oud-Mathenesse
(H.Hart)' zat. 17.00, zond 9-30 Wjlli-
brord' zat. 19.00. zond 9 45 en 11.30
Spangen (Nicolaas) zond. 11.00. Ka
pel Hondiussiraac zaL 18.00 (Portu
gees).
Overschie: O L Vrouw v. altijdd bit-
stand. zau 18 45, zond 9 00, 30.30.
12 00 en 18 45 St. Petrus Banden
(Delftweg 13)" zat. 1845, zond. 9 15 t*n
1030
Noord: Bhjdorp zat. 1900. zond
11.30 Crooswyk Nieuwe Kerk Bar-
bara-Verlosser Croo*wtjkseweg 36
zat 18.00. zond. 9 30. 10 30 en 12.00
(Portugese- Mis). Famiiiekerk (Berg-
singel) zat. 18.45, zond 930 en 1100
Hildegardts: zat. 18 00, zond 10 30,
12 00 en 18.00 Provenier (Diensten
centrum Walenburgerweg) zond,
10,00. Kapel Walenburg zond. 1100
(Engelse mis)
Hillegersberg/Schiebroek: Christus
Koning zat.18 30, zond 9 3D en H 00
Liduina: zat 19.00, zond. 9 30. II 00,
12 30 en 19.00, PauZus* zat. 1900,
zond 9 30 en 11.30. Verrijzeniskerk
zat 19 00, zond. 9 30 en II 00
Oost: Kraltngen Lambertuskerk zal.
19.00. zond. 9.00, 10 30. 12 15 en 1900
Alexanderpolder (Caecilia) zond
10 00. Ommoord (Open Hof) zal
1900, zond 11.30
Charlois: Michael en Clemens* zat.
19 00, zond. 8 30. 10.30 en 12 00. Pen-
drecht Bavo: zaï 19 00. zond 10 00 en
IJ 30. Zuidwijk (Parochie O.L.
Vrouw onbevlekt Ontvangen) zat.
19 00, zond 10 00 en 11 30
Zuid-West: Heyplaat (Bomfatius).
zat 19.00. zond 10 00 Hoogvliet (Ma-
riakerk)* zat. 18 30. zond 10 30 en
18 00. Hoogvhet-Mecuwenplaat' zat
18 30, zond. li 00 Pernis (Emanuel-
kerk) zond. 900
Zuid-C: H Franciscus van Asstsie
(Huize Maasveld Afnkaanderplein)
zat 19 00. zond 9 45 HH Manelaren
van Gorcum cn O L Vrouw van
Lourdes, Stielljessvraat 14: zat. 18 30
en zond 3 30, lj.OO H Margaretha
M Alacoque. zond 11 15. Krujsvm-
dmgkerk zat 19 00. zond 9.30 en
1100 Teresiakapel (Lange Hilleweg)
zat. 1830, zond. 9.30.
Zuid Oost: Lombardijen (Engelbe
waarders): zat 19.00, zond. 10 00 IJs-
selmonde (Kruisverheffing)* zat
19 00. zond. 10 00 en 11,30 Usselmon-
de (Wederkomsi): zaL 1900. zond
9 30 en 11.30.
Barend recht: St Augualinuskerk:
zat 19 00 Eucharistieviering, zond
T
10 30 Hoogmis. 12 00 Eucharistievie
ring
Overige diensten:
Doopsgezinde Gemeente: Doopsge
zinde Kerk Noord molen werf, 10.30
ds W van Woerden Surink.
Evangelisch Lutherse Kerk: An
ti reaskerk. Heer Vrankestraat 5i:
1000 ds. BB Wertz Lutherkapel,
Nozemanstraat. 1000 ds. J. de Ruyter
uit Maassluis. Vaste Burchtkerk. van
Swietenlaan 1 10.00 ds W J. van
Beek. Kinderdiensten elke zondag
10 00 ir Andreaskerk en Vaste
Burchtkerk.
Remonstrantse Gemeente: Mathe-
nesserlaan* 10 30 ds G Ch Dumker
Vrije Evangelische Gemeente: Rot
terdam-Centrum: 10 00 ds J Moer
land. viering avondmaal Rotterdam-
Zuid. Aristoielesstraat* 10 00 Dienst
Pinkstergemeente: Filadelfiacen-
trum Espelo: 10 00 en 19 30 dhr P
Quist. maandag 20 00 Bijbelstudie,
dinsdag 20 00 Interkerkelijk Jonge
ren Contact. Woensdag 14 30 Kinder
Bijbelclub
Gereformeerde Gemeente: Rotter
dam-West. Willem van Zuylenstraat*
10 00 Leesdienst, 19.00 ds. C J. Meeu-
se Rotterdam-Zuid, Mynsherenplem
9. 10.00 en 16 30 ds. C.J. Meeuse.
Alexanderpolder 10.00 en 1600 ds.
T M. van Dnk
Kerk van de Nararencr: Carmsse-
singel 240. 10 30 ds. J Spijkman.
19 00 ds E Meenderink
Baptisten Gemeente: Rotterdam-
Centrum: 10 00 dr. O. de Vries. Rot
terdam-Zuid Jagerslaan 9. 9.30 ere
dienst, ds A. Boescboten. Usselman-
de Kreekpad 7. 9 30 en 18 30 ds F.
.Lourcns, 18 30 HA -maal.
Nieuw-Apostollsche Kerk: Rotter
dam-Zuid (HlUevliet 139) 09 30 en
16 00 Dienst. Rotterdam-West (Germ
vd Lindestraat 63a). 9 30 en 16.00
Dienst, dond. 20 00 dienst. Rotter
dam-Hoogvliet (Kruisnetlaan 200)
9.30 en 16 00 Dienst,
gereformeerde Kerken (vrijge-
T
maakt): Rotterdam-Centrum Schie-
kade: 9.30 en 16 30 ds C J. de Ruyter
Delfshaven Kuiperstraat 930 en
16 30 ds C. van der Leest Rotter
dam-Noord Larixlaan* 9.30 ds J J.
Verwey. Rotterdam-Oost Berlage-
straat: 8.15 en 16 30 ds. A. Veefkind.
Rotterdam-Zuid/ÏJsselmonde Bollen
land* 9.30 en 16 30 ds P Plaatsman.
Charlois Talingstraat* 9.30 en 16 30
Dienst
Protestantenbond: Het Nieuwe Ver
bond Jagerslaan 9. 11.00 E. Westra
uit Voorburg Schiedam kerkgebouw
West vest 92 's-morgens geen dienst,
's-middags. 3 00 uur ds H.J. Bos
Gereformeerde Kerk; Veren i-
gingsgbouw Oranjestraat 6. Over
schie: 9 30 en 16 30 Dienst
Gereorganiseerde Kerk van Jezus
Christus van de Heiligen der laat
ste dagen: Groenezoom 256 1100
Dienst.
Scandinavische Kerken: Den Nors-
ke Siomannskirke, Noorse Kerk
Drooglever Fortuynplein 4* kl 11.
Gudstjeneste og Söndagsskloliur med
friluftsgudstjeneste, kl 20. Aftensang
og test, Pastor Trygve Damdsen
Kong Olavs Kapell, Europaweg 224
Europoort Rozenburg kl. 16 Famt-
liegudstjeneste. kl. 19 30 Aftensang og
fest, pastor Atle Johansen Svenska
SjOmanskyrkan. Zweedse Kerk
Parklaan 5. kl 11 Högmassa med
nattvard. Pastor Karl Gustav Land
mark. Dansk Somandskirke, Deense
Kerk Coolhaven 1-7: kl 20 Gudstje
neste, Pastor Viggo Jacobsen. Suo-
men Merirnieskirkko, Finska Sjö-
manskyrkan, Finse Kerk 's Graven-
dijkwal 64: klo 19. Jumalanpalvelus,
kl 19. Gudsyanst, Pastor Kaario Kal-
kala
Waalse Kerk: (Schiedamsevest) 9.30
Pasteur F. Hoyois.
Deutsche Evangelische Gemeinde:
(Centrum 's Gravendtjkwal 65) 10 00
uhr Pfarrer Nocke.
Scotch Church: (Schiedamsevest
119) 10.30 a m. rev. M Isherwood
SL-^tary's Church: (Church of Eng
land) 9 30 am Holy Communion.
1030 am Parish communion, 730
straal) 10 30 Heilige liturgie, za 1930
Vigilie
Omgeving:
Hoogvliet: Antwoordkerk 10 00 ds
C van Wijngaarden uit Perms, H
Avondmaal Deltakerk 1000 ds A
Bakker. H. Avondmaal, kindernc-
vendienst, 17.00 ds G J van der Lin
de. Dorpskerk: 19 00 H Avondmaal
De Bron, 9 00 ds G.J. van der Linde,
H Avondmaal Vaste Burchtkerk
10 00 ds H. v d. Heuvel. H Avond
maal, kmdernevend
Pemls: Nederlands Hervormde
Kerk* 9 30 ds M C Malipaard, 18 30
ds. L dc Ru uit Schiedam Jeugd
dienst Gereformeerde Kerk 9 30 ds
A van Vliet uu Alblasserdam. 17 00
ds mevr R. van der Kolff uit Conn-
schem. Baptisten Gemeente 9 45 ds
A A Boeschoten uit Dodewaard, vie
ring H A
Rhoon: Ned. Herv Kerk Dorpsdijk
9 30 Dienst Hervormd Centrum. 9 30
zondagschool Mararxthakerk, Klei-
dijk: 9 30 en 17 00 Dienst Ger. Kerk
(vrijgemaakt), 9 45 en 16 30 Lees*
dienst. Rooms Katholieke Wtllibror-
duskerk: zat 19.00 H mis. zond. 1030
Hoogmis, m m v. dameskoor Kapel
Deltaziekenhuis (Poortugaal) zond
9 00 H mis
Biels wijk: Ned Hervormde Kerk
9 30 en 18 30 dienst. Gereformeerde
Kerk. 10 30 ds W.A. v d Berg uit Bo
degraven, 18 30 ds G Assies uit Zoe
termeer. Rooms Katholieke Kerk.
Zaterdag 19 DO. mis. zondag 8.30 mis-
10.00. hoogmis. 11.30. Mis.
Berkel en Rodenrijs: Ned. Her
vormde Kerk: 10 00 ds B Veldkamp
uit Den Haag, 19.00 kand J A. Wege-
reff uit Spijkenisse. Gereformeerde
Kerk: 10.00 en 17 00 dienst. Berkel:
Rooms Katholieke Kerk: Zaterdag
19.00 hoogmis, zondag 9 00 eerste
communie. 11 30 gewone mis
