ROTTERDAM
19
Romeins
krijgshuis,
hofsteden
en
lustoorden
AGENDA
Crooswijk, zoals "t was...
CROOSWIJK
ZOALS'! WAS
Het college en de
rechten van de raad
"KBÖNÏfK
EN KRITIEK
Politiek-cultureel
café gaat open
«-
Sfc*-" te'
Subsidie voor Kunstgesticht
Rotterdams Nieuwsblad
vnidag
RL/RZ/RV/RY/RW/RS 30 september 1963
Aan het einde van de jaren
zeventig ging in C roos wijk
het ene na het andere 'monu
ment van een volksbuurt' te
gen de grond. Talloze gezin
nen vertrokken. ,.C roos wijk
is Crooswijk niet meer",
klonk het toen. terwijl de ou
dere buurtbewoners mis
troostig naar de open plek
ken staarden.
Het abattoir, waar zelfs al in
1878 Crooswijkers in de rij
hadden gestaan voor een
stuk kopvlees, werd een
prooi van de sloper. De alou
de veemarkt, die in 1867 was
aangelegd om tegemoet te
komen aan de wens om een
centrale plaats voor de 'han
del in koesbeesten', werd vol
gebouwd. Andere monumen
ten verdwenen al eerder. Zo
als de in 1907 gebouwde Ko-
ningïnnekerk, die na een
complete rel waarin uit de
gewelven, opgediepte kokers
een hoofdrol speelden, in
met donderend geraas
ter aarde stortte. En niet te
vergeten de fabrieken van
Jamin en Heineken, waarin
talrijke Crooswijkers vele ja
ren van hun leven hadden
gewerkt.
Toch lag er over Crooswijk
vele jaren lang een sombere
klank. Crooswijk was voor
de buitenstaanders in de eer
ste plaats de begraafplaats,
daar aangelegd om de vele
doden van de cholera-epide-
mieen van 1832 en 1866 te
kunnen herbergen. Naar
Crooswijk ging je in die jaren
niet als je er niets te 2oeken
had; hooguit één keer in je
leven, al was 't dan wel met
een de laatste keer.
Waar geen enkele R' *er-
damse wijk er ook maar een
moment over piekerde om
een stank uitbrakende fa
briek als die van Frangois
Adriaan Molyn onderdak te
bieden, had Crooswijk ge
woon niets in te brengen;
burgemeester en wethouders
van Rotterdam gingen er
zonder dralen van uit dat een
beetje stank op deze plek
geen bezwaar vormde. En zo
werd Crooswijk langzaafn
maar zeker in het verdom
hoekje geduwd. Het werd
een achterbuurt, waarin de
criminaliteit hoogtij vierde
en die bij elk bevolkingson
derzoek veruit het hoogste
scoorde als het ging om bui
tenechtelijke geboorten.
drankmisbruik, armoede en
werkloosheid.
Maar tegelijkertijd vormde
zich in Crooswijk een ge
meenschap, die lak had aan
de buitenwereld. Men han
teerde er zijn eigen wetten.
Jaren later, tijdens de tweede
wereldoorlog, bleek dat zelf
de Crooswijk plotseling een
vluchtplaats voor duizenden.*
Ineens was Crooswijk niet
slecht meer. Weliswaar werd
de buurt het centrum van
een zwarte handel die zijn
weerga niet kende, maar dat
het in donkere stegen met si
garetten en levensmiddelen
leurende legioen zwart-han-
delaren vooral uit niet-Croos-
wijkers bestond, was iets
waar men achteloos aan
voorbij pleegde te gaan.
Crooswijk was ook de plek
waar in mei 1943 een Engelse
bommenwerper tussen de
huizen te pletter sloeg.
Crooswijk werd vaak verge
ten en verguisd. Maar het
was wel de plek waar ïn de
broeierige zomer van 1934 de
met rellen omgeven huureta
king zijn hoogtepunt beieik-
te. Net als in de Amsterdam
se Jordaan patrouilleerde de
politie er met het geweer in
de aanslag. En er werd gé-
schoten.
Crooswijk was ook de plek
waar de voetbalclub Sparta
op een veld aan de Prinsen-
laan zijn eerste kampioen
schap van Nederland behaal
de en er aantrad tegen de
eerste buitenlandse club,
Harwich Parkestone. En
Crooswijk was het Schutters
veld, de plek waar tot 1907
de Rotterdamse Schutterij in
actie kwam en waar later de
Mariniers exerceerden. Het
zijn stuk voor stuk verdwe
nen historische plekjes.
Langzaam maar zeker veran
derde de houding van Rotter
dam ten opzichte van de zo
lang verguisde wijk. Mis
schiet kwam het omdat de
Crooswijkers uitzwierven
over de stad en waar ze ook
neerstreken duidelijk maak
ten nog steeds trots te zijn op
hun buurt. „Crooswijk daar
woon ik", was zo"n kreet
waarmee de bewoners aan
dacht trachtten te trekken.
En het lukte. De krotten gin
gen tegen de vlakte. Maar
daarmee ook de historische
plekjes waar de Crooswijkbr
had rondgezworven en was
opgegroeid. Nu rest nog
slechts de herinnering.
In twaalf afleveringen
brengt deze krant de belang
rijkste plekjes en gebeurte
nissen terug w de herinne
ring. Crooswijk, zoals 't was...
De eeuwenoude historie van Crooswijk
De historie van de Rotterdamse wijk Crooswijk voert
eeuwen terug. Naar de jaren waarin welgestelde Rot
terdammers er hun buitenverblijven hadden. Maar
zelfs nog veel verder, toen de Romeinse heirseharen er
ten tijde van keizer Hadrianus het krijgshuis Castra
Helium bouwden, en er een met steenslag geplaveide
heirbaan aanlegden.
•i&'ZL
V.
V&T' -
De omgeving bestond toen nog
vooral uit moerasgronden. En
juist daardoor was het, zo re
deneerde men eeuwen terug,
te enen male ondenkbaar*dat
het mensenhanden waren ge
weest, die op deze on door
waadbare plek een krijgshuis
konden bouwen. Hier moesten
hogere machten in het spel
zijn geweest. En zo ontstond de
legende van de reuzin, die op
een dag als uit het niets te
'voorschijn was gekomen, lan-
ge tijd over de moerassige
vlakte had gestaard, vervol-
gens haar enorme voorschoot
had volgestouwd met bergen
zand en pardoes de zuigende
modder was ingestapt Enkele
uren later lag er in hei moeras
een gigantische zandheuvel.
En daarop verrees dan het
bouwwerk.
Omstreeks het jaar 1280 werd
de polder op last van Aleida
van Henegouwen ingedijkt
Was er toen van het bestaan
.van Crooswijk nog geen spra-
.ke, in 1337 werd er zijdelings
•gerept over het bestaan van
een gebouwtje op die plek en
in 1361 verrees er een bouwsel
dal omschreven werd als een
kapel. De naam van de meest
bekende hofstede. Het Duif
huis, dook op in de vijftiende
eeuw.
Méér dan een bouwvallige to
ren, buiten de vesten van de
stad, in het gebied van Ru-
broek, was het echter niet. Ei
genaar was Claes Vranckenz.
In de omgeving van Het Duif
huis bezat ook de in Dordrecht
.woonachtige Jacob Croesingh
Heer van Benthuuysen vier
morgens land. Drie morgens
daarvan werden aangekocht
door de zoon van Claes Vranc
kenz, Vranck CJaesz, met de
bedoeling het bezit 'in de wo-
ninge en onder het Huys te
Krooswykuit te breiden.
Bewoonbaar
De hofstede was toen nog
steeds niet als woning in ge
bruik. Dit veranderde pas in
1584, nadat de zuster van
Vranck Claesz, Annetje
Claesdr, In het huwelijk was
getreden met Adriaen Leên-
dertz Besemer, een uit Ouder
kerk afkomstige handelaar in
koebeesten. Vranck Claesz
was toen al in 1581 overleden,
waardoor zijn vrouw Fijtje Jo-
risdr met twee kinderen ach
terbleef. Het toeval wilde dat
Fijtje hertrouwde met Jan
Leendcrtz Besemer, de zwager
van Adriaen. En deze Jan was
het, die het landgoed nog ver
der uitbreidde en de hofstede
bewoonbaar maakte. Zo pas
seerde er in 1602 een acte van
Het Duifhuis, waarin gespro
ken werd over: 'met de huy-
singen, barch, schuyer, pootin-
ge ende plan tinge daer op
staendc'.
Op dat moment werd ook de
naam Krooswyk officieel gere
gistreerd, want in 1599 hadden
de twee stiefzonen van Jan
Leendertz Besemer, Claes en
Joris Vranckenz, respectieve
lijk korenkoper en bakker van
beroep, hun naam verrijkt met
dc toevoeging Krooswyk,
Maar Jan Leendertz Besemer
overleed en de rechten op
Krooswyk gingen over op zijn
enige dochter Machteld, ge
huwd met de korenkoper Gijs-
brecht Cornel isz Elsewael. Op
het moment dat ook Machteld
overleed, waren de kinderen
uit dit huwelijk nog mindeija-
rig, waardoor hun voogd, Hen-
drick Vermaet, zijn vrouw
Maria Gijsbrechtdr Elsewael,
en de familie Krooswyk. be
sloten Het Duifhuis of Huis te
Krooswyk te verkopen aan
Allard van der Duyn, brouwer
in de Roode Leeuw. De hofste
de veranderde voor een be
drag van /13.000,- van eige
naar. Van der Duyn ging on
middellijk aan de slag om zijn
pas verworven bezit te veran
deren in een buitenverblijf. En
dat hem dit lukte, blijkt uit de
weergave van Jacob Lois in
zijn 'Beschrijving van Schic-
land";
'het huis werd vernieuwt ende
seer heerlijck vertimmert ende
vergroot met schoon e opge->
metselde graften en schoone
plantagien, met seer schoone
hooven en tuinen verciert,
ende noch met eenige perceel-
en van landerijen vermeer
dert'.
Het was 1696 geworden toen
de erfgenamen van mr. Corne
ll's Allardsz van der Duyn, de
zoon van Aliard, de hofstede
verkochten aan Mr. Eewout
Prins. In de acte werd gespro
ken van: 'een welgelegen en
zeer vermakelijke hofstede,
van ouds genaamd Het Duif
huis ofte het Huis te Kroos
wyk'. Hierna verkreeg Mr.
Adriaen Deynoot. koopman,
burgemeester en vroedschap
van Rotterdam, de hofstede
door erfschap in zijn bezit,
waarna, na zijn overlijden in
1744, zijn met Abraham Ge
vers gehuwde dochter, vrouwe
Kenau Deynoot, eigenaresse
werd. Zij overleed in 1780 in
het Huis te Krooswyk. De
naam van de hofstede dook
weer op in 1817, toen er op 6
maart in de Rotterdamsche
Courant een advertentie ver-
Scheen met de mededeling dat
het vermaarde Huis te Kroos
wyk zou worden geveild. Het
werd hierin beschreven als:
'een fraai Heerenhuis, nu ook
geapproprieerd tot een volko
men winterverblijf, voorzien
van en fraai je geschilderde
ruime Zaal cn andere spatieu
se Kamers en Vertrekken,
meest gestukadoord en alien
proper behangen, rut me Keu
ken en andere Commoditeiten,
.voorts Tuinmanswoning, Stal
ling voor zes Paarden, Koets
huis', Oranjehuis, Koepel aan
cfe Botte... zijnde in de plaats
die over en langs de Botte een
aangenaam Uitzigt is hebben
de, verscheidene riante partij
en Water- en Slingerbeken,
Houtplantsoen, warmoeziers-
Jand, Boomgaarden en verdere
bepoting, waarbij nog behoort
een Cingel en Private Oprij
Laan met eene Moestuin over
de Plaats gelegen en een stuk
Bosch land. groot c. eene mor
gen
.Eigenaar op dat moment was
Claudius Pieter Gevers. Koper
werd de loodvvitfabrikant
Abraham Demmers, die er
fl 1.250,- voor neertelde, maar
het op 7 mei 1817 alweer ver
huurde aan logementhouder
P.I.Annoké. De huur bedroeg
/I2Q0,- per jaar. Wat Annoké
met het Huis te Krooswyk van
plan was, werd op 25 mei 1817
duidelijk, toen in de krant de
mededeling verscheen:
'De cerstondi.rgeteeke.ndc
brengt bij dezen kennis, dat
hij, in possessie gekomen van
het van ouds genaamde Huis
te Krooswijk, hetzelve na He
den den 24en Mey voor het
Publyk zal openen en met ver
loop van eenige dagen een be
gin maken met het geven van
maaltijden en alles met den
meesten smaak zal ingericht
hebben, tot het logeren van
Familien. welke gedurende
het Zomer Saisoen voor eenige
weken van deze aangename
ligging zouden verkiezen te
jóuisseren ofwel voor langer
tijd eenige Apartementen be
geren. Een goed, gem aki ijk
Rijtuig, alsmede geschikte
Booten, om -zich naar de Stad
te laten vervoeren zullen altijd
voor diegenen in gereedheid
zijn, welke van deze Plaats eh
Huis gelieven gebruik te ma
ken. En voorts, dat het Loge
ment, van ouds genaamd het
Klein Schippershuis, thans het
Heeren Logement, door Hes-
zelfs Zoon Christiaan Annoké
zal worden gecontinueerdzul
lende men tof het houden van
Table d'Hóte als van het Loge
ment niets onbeproefd laten,
om te trachten de Stadgenoten
en Reizigers te voldoenzich
bij deze in hunne Geeerde
gunst aanbevelende".
P.I.Annoké.
C.Annoké.
Pieter Isaac Annoké, ging.
Het Duifhuis toen het nog niet
meer was dan een torenlje.
Kort na net ingaan van een
nieuwe zesjarige huurtermijn,
een compagnieschap aan met
de uit Maastricht afkomstige
Eugemus Severmus de Jonge.
Elk der firmanten bracht dui
zend gulden in voor de nood
zakelijke inkopen om het loge
ment in het Huis te Krooswyk
te kunnen voortzetten. Weer
enige tijd later ging Annoké in
zee mét een nieuwe compag
non, ene Jan Karei Schott.
Kort hierna trok Annoké zich
terug uit de firma,
Voor het Huis te Krooswyk
Waren daarmee de laatste ja
ren ingegaan. Abraham Dem
mers, die officieel nog steeds
de eigenaar was, verkocht het
huis in 1819 voor/12.000,- aan
Bernardus Sepherinus de Jon
ge, een broer van Eugenius.
De nieuwe eigenaar bewoonde
het buitenverblijf tot 1828, het
jaar waarin het huis opnieuw
openbaar werd geveild. Erg
veel interesse was er niet,
waardoor bij de toenmalige be-
stuurderen van Rotterdam het
plannetje rees om voor een
zacht prijsje eigenaar van het
buitenverblijf te worden. Op
die plek zou dan een begraaf
plaats kunnen worden aange
legd. Maar dan moest er snel
worden gehandeld. En dat nu,
was in strijd met hei stedelijk
reglement, dat bepaalde dat
elke aankoop van onroerend
goed eerst aan de gemeente
raad moest worden voorge
legd. Prompt besloot het colle
ge alle raadsleden vertrouwe
lijk van de voorgenomen aan
koop op de hoogte te brengen,
schakelde vervolgens een stro
man in en werd aldus voor
een bedrag van /12.450,- eige
naar van het Huis te Kroos
wyk. Enige tijd later werd het
gebouw gesloopt.
Het was opvallend hoe bur
gemeester Bram Peper in de
raad van gisteren veel tege
moetkomender reageerde op
wensen van de oppositievoe-
rende partijen dan de wet
houders in eerste instantie
in hun beantwoording de
den. Het college lijkt er dui
delijk moeite mee te hebben
de rechten van de raad in
het oog te houden. Voor zo
ver dat de coalitie geldt
moet het dat zelf weten. Als
de belangen van VVD en
CDA in het geding zijn,
komt Peper vrij nadrukke
lijk tussenbeiden. En zo
hoort het natuurlijk ook.
De eerste keer geschiedde
dat tijdens het vragenhalf-
uurtje. Het was lang geleden
dat een raadslid met een zo
brandende vraag zat. Het
ging dit keer over de ver-
keersvermïndering door de
Graaf Florisstraat. VVD en
CDA hadden daarover op
korte termijn een raadsde-
bat gevraagd, want er gebeu
ren met het midden- en
kleinbedrijf in deze buurt
ongelukken. Het eerste ho
telletje, juist in een bijzon
der gunstige prijsklasse, is
al failliet gegaan, doordat
het aantal gasten sinds de
afsluiting met meer dan de
helft daalde.
Komt dat wel door de afslui
ting, zo redeneren PvdA en
'klein links' dan nog. Hoe
veel van de teruggang is aan
de verkeersmaatregelen te
wijten en hoeveel aan de te
ruggang van de economie?
Daarop moet de Dienst Mid
den- en Kleinbedrijf eerst
meer eens studeren. Over
drie maanden kan er dan
eindelijk over dc diagnose
worden gepraat.
Maar wat heeft praten over
de diagnose voor zin als de
patiënt intussen is overle-
den? Dat wordt meer een
kwestie van sectie verrich
ten. Wat maakt het uit waar
door het met bedrijven in
die straat slecht gaat. Ook
als het door de recessie is, en
je kunt door een verkeers
maatregel de pijn verlich
ten, dan doe je dat toch?
Onbegrijpelijk, dat wethou
der Jan Laan (verkeer en
vervoer) in zo'n toch emotio
neel geladen zaak niet soe
peler reageert. Een kind met
enig politiek gevoel in de
pink zal al zeggen, dat als
KersthoU (VVD) gelijk
heeft er subiet iets aan de si
tuatie dient te worden ver
anderd. De raadscommissies
komen elke veertien dagen
bijeen, het hoeft heus alle
maal niet zolang te duren.
Maar Laan houdt stoïcijns
een termijn van drie, drie-
en-halve maand aan. Wet
houder Den Dunnen (met
zijn partijgenoot Zevenber
gen vóór het wegnemen van
hindernissen in de Graaf
Florisstraat; heeft wat dat
betreft irae*kt feeling en be
loofde een rapport op een
termijn van drie, vier weken
in de commissies te hebben
(waar VVD en CDA niet in
zitten). Ook dat voldeed dus
niet aan de wens van Kerst-
holt om de Graaf Floris
straat over vier weken op de
agenda van de raad te heb
ben.
Waarop Peper resoluut de
knoop doorhakte: als Kerst-
holt er over vier weken over
wil praten, moet dat gebeu
ren, vond hij.
Ook in het tweede geval
kwam hij de VVD een eind
tegemoet. Voor de zoveelste
keer wond Minus Polak
(VVD) zich op over het feit,
dat de directeur voor een ge
meentelijke dienst (in dit
geval het Gemeentelijk Wo
ningbedrijf) op basis van
een enkelvoudige voor
dracht diende te worden be
noemd. 'Ik twijfel er niet
aan, dat het een beste kandi
daat is, aldus Polak, maar
ik wil voor mezelf de zeker
heid dat wc de allerbeste
man op de lastigste plaats
bij het woningbedrijf krij
gen'.
Wat was het geval geweest?
Op de interne oproep had
den zich twee sollicitanten
gemeld, van wie er één al di-
rect was afgevallen. Met één
man is de slectiecommissie
dus verder gegaan en toen
dat een geschikte kandidaat
bleek hadden commissie en
college externe werving on
nodig geacht
Wat heeft de raad dan nog te
benoemen, vroeg Polak zich
verdrietig af. In de procedu
re staat niet voor niets, dat
de raad zo mogelijk uit een
tweetal moet kunnen kiezen.
Het hart van de procedure
is, dat er zo waarborgen
worden geschapen, dat de
kwaliteit in topfuncties ge
handhaafd blijft.
Het antwoord van D'66-wet-
houder Jansen (APO) leek*
nergens op. Natuurlijk: in
het kader van de bezuini
gingsoperaties moet er ge
streefd worden naar de ver
vulling van vacatures uit
het interne aanbod. Maar
dat mag nooit betekenen,
dat men ook voor door de
raad te benoemen functiona
rissen zo gemakkelijk afziet
van externe werving.
Door dat wel te doen zet het
college de raad voor het
blok. Bij benoemingen kan
men namelijk niet tegen
stemmen. Men kan alleen
blanco stemmen of zijn stem
ongeldig maken. In theorie
is het mogelijk, dat iemand
met 44 ongeldige stemmen
en één stem vóór wordt be
noemd....
Ook hier een weinig toe
schietelijke wethouder, al
wil Jansen er dan wel bij de
behandeling van de begro
ting op terugkomen. Ook nu
gaf Peper VVD en CDA de
genoegdoening, dat de woor
den van Polak voor hem
aanleiding zijn er in het col
lege over te praten.
En dan hadden we nog de
botsing tussen George van
Gent (VVD) en wethouder
Henk van der Pols (bedrij
ven). Eind juli hield Van
Gent een uitstekend verhaal
over het krakkemikkige
voorstel om bewoners uit
stadsvernieuwingswijken,
die naar Delfshaven-buiten-
dijks en het Buizengat ver
huizen, J700 uit te keren
voor de aanschaffing van
elektrische kookplaten en
pannen, omdat er in deze
door stadsverwarming ver
warmde huizen geen gasbui
zen liggen.
Van Gent vindt dat vol
strekt onaanvaardbaar: ie
mand, die door de stadsver
nieuwing gedwongen wordt
te verhuizen en kiest voor
een huis in Rotterdam-Oost
heeft naar zijn mening even
veel recht op het platen-en-
pannengcld.
Maar dat is noch het college,
noch de PvdA-fractie aan
het verstand te peuteren.
Van Gent wond zich daar
hogelijk over op. Gelijke ge
vallen moet je gelijk behan
delen, vindt hij.
In wezen wreekt zich op
nieuw het feit. dat VVD en
CDA de raadscommissies
mijden. In de commissies
kun je misschien nog met
andere partijen zakendoen.
Slerke argumenten kun je
daar moeilijk onder tafel
werken. Maar in de raad lig
gen de standpunten vast en
heb je je te schikken in de
macht van het getal. In dit
geval 27 tegen veertien.
Deze keer was het dus Van
Gent, die met dat hopeloze
gevoel bleef zitten zijn ge
lijk niet te kunnen verzil
veren in een politiek succes-
't 46-ste.
Rotterdam Het Rotterdams Kunstgesticht krijgt 20.000
gulden subsidie om zich te specialiseren in oude druk
technieken. De afgelopen jaren heeft het Kunstgesticht
zich beziggehouden met oude druktechnieken en de ver
koop van tweedehands platen en boeken. Door de gerin
ge belangstelling heeft men de winkel moeten sluiten.
Voor de uit 1909 stammende stopcylinder-snelpers was in
de winkel geen ruimte. Kunstgesticht wil nu cursussen
gaan geven om mensen te bekwamen in oude druktech
nieken.
Rotterdam Vanavond
om acht uur gaat in het
gebouw van de Nivon aan
de Dirk Smitstraat 76 een
politiek-cultureel café van
start. Het is de bedoeling
van de initiatiefnemers,
dat iedere vrijdagavond
een discussie over een po
litiek actueel onderwerp
wordt gevoerd. Daarna is
er immer gelegenheid tot
verdere discussie aan de
bar.
Vanavond is het onder
werp: racisme en de rol
van de media. Journalis
ten van het NRC, Het
Vrije Volk, De Waarheid,
Vrij Nederland, het NOS-
programma Radio Thuis
land en van deze krant
zullen zich onder het pu
bliek mengen, om bij te
dragen aan de discussie.
Omdat het de openingsa
vond betreft, zal na de dis
cussie de Molukse new-
wavegroep H. Gang optre
den.
Vrijdag 30 september
De Schouwburg: 20 15: RO Theater,
'De Vlieg" van Jean-Paul Sartre Re
gie Wilfried Mmks (try-out). De Lan
taren-2: 2100: Lantarenproduklie;
'De Bruiloft' van Elis Caneiti Stads
gehoorzaal: Viaardmgen. 20.15: Blij
spel 'Aan hei langste eind" met oa
Kmv Courbois en Gerard Thoolen.
De Doelen: 20.15. Rotterdams Phd-
harmomsch Orkest, dirigent James
Conlon, soliste Bella Davidovich, pia
no Brahtns-programma Hofplein-
theater: 20.15 Tineke Schouten met
'Tineke Schouten'» wan woemen
sjoow' Luxortheater: 20.15: Herman
van Veen met zijn nieuwe one-man
show Harbour Jazzclub: 2130.
Jazztcrix, Theater Zuidplein: 20 15
Peter Weekers groep, composities
van Peter Weekers, Rob vd Vlugt,
Frans Leerdam Rob Hursmann. 20 30
(Arlecchtno) Purper, een theaterpro
gramma dat naast eiose-hafmony.
scenes, gedichten, een operapersifia-
ge bevat De Lantaren: 2030. Mu-
zicktheaterproduktie Yusa, met Aat
Ceolen en Thijs vd. Poll, Geprodu
ceerd door de Stichting Or kater.
Folkhouse Matrix: 20 30 Kikker-
folkfestival met Stapel. Calcia. Irolt
en Trefoil Theatercafé De Schouw-
burgt 23.00* Video; 'De spelende
mens'. 23 30 Cupcakes, muziek uit de
laren '50 en '60. Ahoy' Complex:
23.00. Veronica's Rockmght, met o.a
30 CC, Peter Tosh, Spandau Ballet.
Zaal Harmonie: Schiedamseweg,
Viaardmgen, 22.30* Ja2zcafé Leo
Kuyper Kwartel. De Doejen: 10.00-
23.00 Tweede Europese Milieuhlm-
fcstival; thema 'Mens en water', met
o a, een informatief en een wedstrijd-
programma en zes tentoonstellingen.
Piccolotheater: 20.30: Saskia Ker
senboom met klassieke dans uit Zuid-
India. Zaal Harmonie: Schiedamse-
weg, Viaardmgen. 20 30; Film "Can
terbury Tales'. Theater de eer-
Stool: bchiedam, 21 00 Cabaretgroep
Nar. Ahoy* Complex: 1100-17 00 en
19 00-22 30. 'Femma' consumenten-
thuishoud beurs
Zaterdag 1 oktober
Theater Zuidplein: 20 15 De Haagse
Comedie speelt 'Het bal van de etala
gepoppen' met o a Lou Landré en
Bas ten Batenburg De Schouwburg:
20 15* RO Theater, 'De Vlieg' van
Jean-Paul Sartre Regie Wilfried
Mink» (première). De Lantaren-2:
21.00: Lamarenproduktie, 'De Brui
loft' van Elis Caneiti Hofpleinthea
ter: 20 15* Tineke Schouten met Ti
neke Sehouten's wan woemen sjoow'
Luxortheater: 2015 Herman van
Veen met zijn nieuwe one-man show
De Lantaren: 20 30* Muziektheater-
produktie Yusa. inet Aat Ceelen en
Thijs v d Poll Geproduceerd door de
Stichting Orkater Harbour Jazz
club: 213ö- The South Jazzband
Theater Zuidptein: 20 30 (Arleccht
no) Purper, een theaterprogramma
dat naast close-harmony, scenes, ge
dichten, een operapersiflage bevat
Folkhouse Matrix: 20 30. Ktkker-
folkfestival met Makam es Kohnda,
Katastroof. Tiiotendirk en Battlefield
Band Ahoy' Complex: 20 00 TV-
sterrengala mei o a Vader Abraham,
Corrie Komngs, Freddy Breek en
The Shorts Oude Kerk: Delfshaven,
16 00 Orgelconcert door Gerard Le*
gierse L 'Esprit; Weiideidijk 25,
22 00* Chipolata Jazzband De Stoep:
Spijkemsse, 20 15* De Nieuwe Snaar,
muziektheater, en na de pauze Thea
tergroep Carrousel met 'Iets in de re
gen' De Doelen: 10 00-23 00 Tweede
Europese Milieu filmfestival: thema
Mens en water', 's avonds bekend
making filmprijzen Ahoy' Complex:
1100-10 00. 'Femtna* consumenten-
t huishoud beurs Piccolotheater:
H00* Workshop 20 30 Saskia Ker
senboom met klassieke dans uit Zutd-
India Poppentheater Belle Psss:
Waterloostraat 137b. 14.30 Het pop
pentheater speelt 'In de kijkdoos van
Kiko'. De Kandelaar 20 00: Film
The hon. the witch and the wardro
be'
Bioscopen
Altiambra 1: 'Sophie's Choice' <16)
dag, 2 00 en 800 u. zond I 30-4.45 en
3 QO u Alhambra 2 'Octopusay' (12)
dag 200-6 45 en 9 30 u. zond 1 15-
4 00-6 45 en 9.30 u Calypso 1:
'Woodstock' (12) dag 145 en 7 45 u.
Calypso 2: 'Blue Thunder" (12) dag
2 00-7 00 en en 9 30 u. zond 130-4 00-
7 00 en 9 30 u Calypso 3: 'Gejaagd
door de wind' (16) dag 1 45 en 7 45 u
Centraal: "Supersterren in 3D' <18)
dag 1215-2 00-3 45-5 30-7 15 en 9 00
u Cineac (Beurs): 'Qctopussy' (12)
dag. 2 00-645 en 9.30 u zond 1.15-
4 00-6 45 en 9 30 u Cineac (Bijen
korf): 'Highroad to China' (161 dag
2 00-7 00 en 9 30 u. zond 7 00 en 9 30
u. woe. 2.00 u Cinerama 3: 'Space
Hunter" (12) dag 1.45-7 00 en 930 u.
zond. 1.30-4 00-7.Ö0 en 9 30 u Cinera
ma 2: 'Een moordboeF (16) d«»g I 45-
6 45 en 915 u. zond. 1 30-4.00-6 45 en
9 15 u Cinerama 3: 'De Lift" (12)
dag 145-6 45 en 9 15 u. zond I 15-
3 45-6 45 en 915 u Cinerama 4:
'Flashdance' (al) djig 1 45 en 6 45 u,
zond 130-4 00 en 7 00 u. en 'Psycho-
2' (16) dag 9 30 u Cinerama 5: 'Hot
Bubblegum in het leger' (16) dag
2 00-7 00 en 9 30 u, zond 130-4 00-
7 00 en 9 30 u Corso: 'Vrijdag de der
tiende' (16) dag 2.00-7 00 en 9 30 u,
zond 2 00-4 30-7 00 en 9 30 u Krite-
rion: "De stem van het water" (al)
dag 7 00 en 9 30 u, zond 2 15-7 flÖ en
9 30 u. ma alleen 8 00 u. Lumiere 1:
'The Bronx Warriors' (16) dag. 2.QÖ-
7.00 en 930 u, zond 1.15-4 00-7 00 en
930 u Lumiere 2: The meaning of
life* (16) dag, 200-7 00 en 9 30 u,
zond 1.15-4,00-7 00 en 9 30 u. Lumie
re 3: 'An Bloem* (12) dag 1,45-6.45 en
915, zat en woe. 6 45 en 9 15 u, zond.
4 00-645 en 9 15 u. en 'Heidt' zat en
woe. 1.45 u, zond 1.15 u. Lumiere 4:
"Porky-2, de volgende ochtend' (16)
dag 1.45-6.45 en 9 15 u. zond 1 15-
4 00-6 45 en 9.15 u Metro-1: 'De dui
vel hale je' (16) vrii 7.00 en 9 30, ma
di en woe. bingo Metro-2: "De vloek
van de mummie' (12) vrij zat. cn
zond. 7.00 en 9.30 u. en "Ik ga vreemd
schat" (18) ma. Um woe 800 u. Rex:
'Hdt Babes' (18) dag. van 10 00 u s'
morgens tot 10 00 s' avonds Thalia:
'Brandende liefde* (16) dag 2 00-7 00
en S> 30 u. zond 21)0-4 30-7 00 en 9 30
u 't Venster-1 'Another Way' (16)
dag 19 30 en 22 00 u. ma gesloten 't
Venster-2: 'Dagboek van een verlo
rene' (16) dag 20 00 en 22 30 u. ma
gesloten 't Venxter-3: 'Lianna' (16)
dag. 19 30 en 22 00 u, ma gestoten
Nachtvoorstellingen (16)
Calypso-1: The Exorsist" vrij en zat
00 15 u Calypso-2: 'Zweedse slipjes
ut Tirol' vrij en zat 00 15 u Calyp-
so-3: 'Cheech Chong's next movie'
vrij en zal. 00 15 u. Cineac (beurs):
'The Zen-Kwundo bottenbrekers' zat
00.15 u. Lumiere-1: The Bronx War
riors' vnj en zat 24 00 u Lumiere-2:
'Ilsa de harembewaakster van de
ohesheiks' (18) vnj en zat 24 00 u
Lumiere-3: 'Skyriders' vnj en zat
24 00 u 't Venster-1: 'La citta del
donna' vnj en zat 00 15 u. 't Ven-
ster-2: 'Hecate' vrij en zal 00 30 u 't
Venster-3: 'Law and disorder' vrij
en zat 00 !5 u
Kindervoorstellingen
Lumiere-3: 'Heidi' zal. 2ond en woe
1 15 u Metro-2: 'Oom Ferdinand en
de toverdrank' zat zond. en woe. 200
u. Passage: 'De fluit en de zes smur
fen' zal zond en woe. 2 0Q u
Spijkenissc
Euro 1: 'Brandende liefde' (16) dag
C 45 en 9.15 u. zat zond en woe 1 30-
6 45 en 9 15 u Euro 2: 'Porky"s-2. de
volgende ochtend* (16) dag 6 45 en
9 15 u. zat zond en woe 1 30-645 en
9 15 u Euro l: 'Flashdance' tal) dag.
6 45 en 9 15 u, zat zond. en woe 1 3D-
6 45 en 9 15 u Euro4: 'Octopussy'
(12) dag 6 30 en 9 15 u
Kindervoorstellingen
Euro: 'Kuifje en het haaienmeer'
woe 1 30 u.
Hellcvoetsluis
Tivoli-theateK 'Bad Boys' (16) vrij.
en zat 19 00 u, zond. 16.00 u 'Por-
ky's-2, de \olgende ochtend' <16) vrij
en Zat. 21 30 u, zaond. ma en woe.
20 00 u 'Dc Pornoboerderij* (18) do.
en d» 2000 u i
Kindervoorstellingen
Tivoli-theaten 'Bugs Bunny zet de
boel op stelten' zond 1100 u. woe
14 30 u
Brielle
Apollo-theater: 'Evil Dead' (16) do
en ma 20 00 u, vrij en /,u '22 00 u,
zond 21 00 u 'Blue Thunder' (12) vnj
en zat 1930 u, zond 16 30 u, woe
20 O0 u
Kindervoorstellingen
Apollo-theaten 'Lutky Luck en de
vier Daltons' 2<it zond "en woe 14 00
Dordrecht
Euro Cinema: Za.il-1 'Buil deelt dof
fe dreunen uu' (ai) dag 6 45 en 9 30
u. zal zond en woe. 1 45-6 45 en 9 30
u Zaal-2 'Flashdance' (al) dag 6 45
en 30 u, zat zond eu wue 1 45-6 45
en 930 u Zaal-3 'Brandende liefde'
(16) dag 6 45 en 9 30 u. zat zond eri
woe 1 45-6 45 en 9 30 u
Euro Cinrma-4: (Voorstraat 291)
'Vrijdag de dertiende' (16) dag 6 45
cn 9 30 u, zat zond cn woe 1 45-6 45
en 9 30 u Cinode: 'The Verdict' (16)
dag 8 00 u, vrij en /at 7 00 en 9 30 u
Kindervoorstellingen (al)
Cinode: 'Kuifje en de zonnetempel'
woe. 2 00 u
Medische Diensten
Apotheken: Do Rotterdamse apothe
ken zijn dagelijks geopend van 8 30-
17.30 u Buiten deze tijd, dus ook in
de weekeinden is voor spoedgevallen
een waarnemingsregL'ling Men kan
via het antwoordapparaat of het me
dedelingenbord van uw eigen apo
theek te weten komen welke apo
theek waarneemt Betreft het een
spoeo i ept, dan kunt u een taxi ne
men Vraag een taxibon die u aan de
chauffeur overhandigt Taxi Tele
fooncentrale, Tel: 010-361222. Art-
sen boodschappend ie ast: Tel: 206611
(ook voor Viaardmgen en Schiedam).
Integraal Kankercentrum Rotter
dam: Telefoonbaken voor vragen
over kanker" I.K R Tel: 010-63-1130.
Ambulancedienst: Voor Bcrkcl.
Bergschenhoek en Blciswijk Tel: 010-
333300 t -
Raad en Daad: Vragen kunnen
schriftelijk worden gesteld aan Re
dactie Sijthuff Pers. rubriek Raad c-n
Daad. Postbus 16050. 2500 AA Den
Haag Op donderdag kan lussen 9 00
en 1100 uur telefonisch informatie
worden ingewonnen ut> tel 070-
190749 G.E.B. Voorlichtingscen
trum Rotterdam: (Rochussen&traat
198. Tel 010-575840Voorlichting
nver energie, besparing, CAI. tarie
ven L*d Openingstijden maand t/m
vrij van 9 00-16 45 uur. Telefonische
Hulpdienst Rijnmond: Rotterdam
010-362244, Schiedam 010-731161.
Voor hulp bij maatschappelijke en
geestelijke noden Telefonische
hulpdienst voor jongeren: Tel 010-
552539. dag van 17 00-24 00 u Tele
fonische Ilulpdicnst Spijkenissc:
(van 19 00 tol 03 30 u) Tel 01880-
25952 Hulp- en informatie
centrum Postkantoor Coolsmgel Tel.
172929. sociale en culturele informa
tie. rechtshulp, studie en onderwijs
zaken. vacaturebank, loon technische
dienst enz Geopend maand 11.00-
17 00 u, dinsd. t/m vrij 8 30-1700 u.
Crisiscentrum Rotterdam: Mnthe-
nesserlaan 270, tel 763944, Voor
mensen inet accuie problemen op elk
gebied, Geopend 24 uur per dag ook
zaterdag en zondag. A.A. werkgroep
Rotterdam: Bergweg 3G7a, tel.
673815, voor mensen mei alcoholpro
blemen Stichting Rechtswinkel:
tel 525577 en 525690 (op werkdagen
van 10.00-14 00 uur): Krahngen:
Goudseryweg 21. di. 17 00-19 00 u.
Bloemhof- Vioherstraat 1. dt 17.00-
19.00 u. Spangen. Potgicterstraat 8.
do. 17.00-20 00 u. Bureaus voor
rechtshulp: Zuid. Plein weg 218-220
(tel: 843433): maand 13.00- L5 00 u.
dond. 9 30-L 1.30 u Noord: Teilinger-
straat 59 (tel 658777). ma 13.00-16.00
u. di. en vrij. 1000-12.00 u. Schiedam
Hoogstraat 198 (tel. 737433) maand,
en dinsd. 14 00-16.00 u, dond. 17.00-
19 00 u, dinsdagmiddag Turkse tolk
aanwezig West Mathenesserlaan 173
(lel 3363711); do, 13.00-15.00 uur.
voor maand, en dinsd. kan afspraak
worden gemaakt. p'
