CONSUMENTEN INFORMATIE
mum»
Bank van
de toekoms*. staat vol apparaten
Boormachines
voor de
echte klusser
IM
Tekort aan vitamine E
komt vrijwel niet voor
m
HEI FERSCHIL TUSSEN DE KIMNT Eï ilEN HUIS-MN-HUIS FOLDER?
DE KRANT WORDT GELEZEN.
Wmmm
li!'
IIMMI
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Ook Revue over
op de DX-code
lil
Prei
iiss»
'-
Rotterdams Nieuwsblad
dinsdag
7 januari 1986
onder redactie van
L.Bakker, Els Kemper en
Guus van den Oudenalder
Echte doe-het-zelvers kiezen niet de eenvoudigste en
lichtste boormachines.
«EWtlMTTK
•nwjtnH.
m
SLAG BOORMACHINES
AEG SiE «20 RL
180
<20
0-1500
17
2.5
AEG Si 2£ Wl RL
180
too
0-950. 0-3000
U
15
D
S A DECKER 0 HORTQUATT.
170
500
0-1750
2.1
IJ
B. i DECKER M 910 *T (JUAri.
«0
ISO
0.1100.0-2700
X*
4.8
4+
BOSCH C5S 470 ME
2oa
470
0-3000
XI
2.1
BOSCH CJi KO-1 tt£
4CQ
ft»
0-I0C0.0-J400
n
2.4
WTACWOYA-fJ-
ISO
(00
0-1050.0-1000
3.0
15
ME7ABO IK 420/25*41
430
<10
0-1400. 0-2800
14
16
HETASO SiEDV 200/23X4 L
490
100
0-950. 0-2400
18
15
SKANDtAjKRBS UW 74J 2 Ï5C
SIS
6S0
150-1125. 300-2251
Z7
1»
SUL 1497 H
270
500
0-900.0-26CO
15
16
ELEKTRO-RNEUMATÏSCHE BOORMACHINE
AEG ENEIWTJC 2000
440
400
0-15»
15
BLACK A DECKER 0 42$ RE
4C0
430
0-9»
L6
2.4
■f
BLACK A DECKERS* 9#*£
«0
500
0-9»
2J
4.9
BOSCH rtH-20 SIE
3»
450
CM 100
23
2.4
HfTACHI OH 14 V
S S0
400
0-1 ICO
11
50'
METABO iH£ 6020 SA+t
.7»
(CO
0-9»
IS
4.0
SXAND1A/KRESS HM 10
400
sa)
0-1200
LS
1.9
SXSL7I0H
77$
550
(HM
U
4,0
ACCUBOORMACHINES
AEG «S-IOM
42S
300. 600
IJ
BOSCH MM 7.2 V
290
300.450
IJ
HITACHI DTC 10
260
280.700
IJ
O
MAKITA iOfO DY/K j
250
600
u
MAKITA 4010 SOW
170
600
IS)
MAWTA i0l2 OWX
325
150.600
IJ
D
METABO SM I00j2 H+L
500
350. 1000
10
METABOMJCJ0*+l
130
150
u
SKANDtA^RISSAS/70
150
400
M
ML 2007 H
2»
100. KO
IJ
ZEER GOED; GOED; REDELIJK;
Wie maar zo nu en dan een gat
te boren heeft kan al voor onder
de ƒ70 een lichte en simpele
elektrische boormachine ko
pen. Maar voor serieuze klus
sers zijn die allereenvoudigste
machientjes niet de geschikste.
Echte doe-het-zelvers kiezen
slagboormachines, hamerboor
machine of boormachines die
geschikt zijn om er schroeven
mee in- en uit te draaien. Vooral
van die laatste zijn er tegen
woordig vrij veel snoerloos, dus
op een oplaadbare accu .wer
kend.
De Consumentenbond heeft
deze drie typen onderzocht. Op
merkelijk bij deze test is dat met
slechts twee uitzonderingen de
zware duurzaamheidstest door
aile machines goed werd door
staan, het merendeel scoorde
zelfs 'zeer goed' op dit punt.
Slagboormachines kunnen
alleen boren, maar ze kunnen
daarbij ook kloppen om gaten te
maken in harde steen en beton.
De hamerbeweging wordt ver
oorzaakt door twee getande rin
gen die ai ronddraaiend 'opwip
pen' en die beweging doorgeven
aan de boorkop.
Er zijn ook hamerboormachi
nes, speciaal voor extreem hard
materiaal bestemd. Deze boor
machines werken niet met ge
tande ringen maar elektrop-
neumatiseh. Een op luchtdruk
werkende zuiger slaat daarbij
letterlijk de draaiende boor in
het materiaal. Je kunt er beslist
de allerhardste steensoort mee
te lijf. Maar er is nog een voor
deel.
Je hoeft met zo'n boormachine
veel minder hard te drukken
dan met een slagboormachine.
Je hebt speciale (extra sterke)
boortjes nodig voor deze machi
nes.
Steeds vaker kom je tegenwoor
dig oplaadbare accuboorma-
chines tegen, ook wel snoerioze
boormachines genoemd. Je
kunt er mee boren, maar ze zijn
vooral bedoeld op er schroeven
mee in en uitte draaien. 2e heb
ben soms twee toerentallen, een
laag om te schroeven en een
hoog om te boren, Traploos re
gelbaar zijn ze niet
De tabel
Behalve de prijs zijn bij al deze
machines het vermogen, de toe
rentallen, het gewicht en de
snoerlengte (beide laatste voor
boven je hoofd werken vooral),
de prestaties bij het slagboren
en bij het schroeven en tenslotte
de duurzaamheid van belang.
Al deze feiten staan in de hierbij
afgedrukte tabel.
Let er bij aanschaf ook op of er
vervangingsaccu's leverbaar
zijn voor uw type machine. Ze
gaan namelijk kapot als ze niet
regelmatig worden ontladen en
weer opgeladen.
Het complete onderzoek staat in
het januari-nummer van de
Consumenten gi ds.
Ook de kleurennegatieifilms in
kleinbeeidformaat van Revue
(het huismerk van Foto Quelle)
zijn nu voorzien van de DX-
code. Voorlopig alleen de 100
ISO-films in 24 en 36 opnamen.
De 200 en 400 ISO films volgen
zeer spoedig en weer wat later
ook de kleinbeeld diafilms. Alle
andere grote merken hadden
hun filmrolletjes als eerder
voorzien van een DX-code op
de kleinbeeldcassettes.
Zoals bekend worden bij came
ra's die voorzien zijn van DX-
kontakten de filmgevoeligheid
en het aantal opnamen automa
tisch ingesteld via de gecodeer
de films. Van het merk Revue is
zo blijkt uit de herfst-winter
catalogus van het fotohuisnu
ook een compact-camera voor
zien van de DX-contacten. Het
is de autofocus (zelfscherpstel-,
lende) Revue 650 AF met een
winkelprijs van349.
De Reclame Codecommis
sie is onlangs heel boos ge
weest op een bedrijf waar
je per postorder allerlei
net-niet-geneesmiddelen
|kan bestellen. Een van de
'aanbevolen mi'ddeltjes was
tarwekiemolie met vitami-
ine E. De postorderfirma
1 prees de vitamine E aan
'vanwege de bijzondere rol
die het in het menselijk li
chaam zou spelen: „Het
zorgt voor het geslaehtse-
venwicht en het is onmis
baar voor de voortplanting
zowel bij mannen als bij
vrouwen. Vele weten
schapsmensen vragen zich
dan ook af, of de daling
van het geboortecijfer in
de Westerse wereld niet
mede wordt veroorzaakt
door het gebrek aan vita
mine E in onze voeding".
Waar komt zo'n raar verhaal
vandaan? Is het alleen maar on
zin, of zit er misschien een
grond van waarheid in?
Het antwoord stond toevallig in
Voedingsinformatie, het blad
van het Voorlichtingsbureau
voor de Voeding, vlak voordat
de Codecommissie de postor-
derfirma veroordeelde.
Wijd verspreid
Niemand hoeft bang te zijn voor
een vitamine E-tekort, zeggen
de voedingsdeskundigen. Deze
vitamine komt zo wijd ver
spreid in ons eten voor, datje er
altijd wel genoeg van in voor
raad hebt.
Vitamine E werd in 1922 ont
dekt; twee heren, Evans en Bis
hop vonden in vet een stof, die
noodzakelijk bleek te zijn voor
de voortplanting van ratten...
Sindsdien zijn er bij diverse ex
perimenten verschijnselen van
vitamine E-tekort bij dieren
aangetoond.
Bij mensen heeft men echter
nooit tekorten kunnen vinden,
behalve in speciale ziektegeval
len. Vet wordt normaal via de
Voortplanting dankzij vitamine E, beweert sommige reclame. Maar we krijgen er genoeg van
binnen, dus extra slikken is overbodig.
darmen opgenomen, maar er
zijn mensen bij wie dat niet ge
beurt. Aangezien vitamine E
juist in vet {speciaal plantaardig
vet) 2it, nemen ze die vitamine
ook niet op. Verder is bij te
door Els Kemper
vroeg geboren babies wel eens
een vitamine E-tekort geble
ken.
Belangrijk
Vitamine E speelt overigens
■wel een belangrijke rol. Het
zorgt ervoor dat weefsel (met
name celwanden) niet wordt
beschadigd door bepaalde che
mische reacties in het lichaam.
Een ander verhaal dat over vi
tamine E de ronde doet, is dat
het 'hart- en vaatziekten zou
kunnen voorkomen. Uit dier
proeven is wel eens een gunstig
effect op hartziekten gebleken,
maar bij mensen is dat nooit
aangetoond. Voor bescherming
tegen atherosclerose (vaatver-
nauwing) is evenmin genoeg
bewijs gevonden.
Olie
De meeste vitamine E halen we
uit plantaardige olie zoals maïs
olie, tarwekiem-olie, soja-olie,
arachide ofwel pinda-olie en
zonnebloemolie. Allemaal soor
ten die tegenwoordig ruim
schoots in de supermarkten
worden aangeboden. Er wordt
vaak in gefrituurd. Het is tevens
.de olie waarmee mayonaise
wordt gemaakt, en die door de
levensmiddelenindustrie ook in
margines zoals Becel wordt ge
bruikt.
Maar vitamine E krijgen we
ook, zij het in mindere mate, uit
aardappelen, groenten en fruit,
uit melk, eieren en kaas, uit
vlees, vis en gevogeltje, en uit
noten.
Het lichaam heeft steeds een
voorraad van verscheidene
grammen E, die slechts lang
zaam wordt aangesproken.
Extra hoeft niet
Uit niet blijkt, zo zeggen de voe-
dingsspecialïsten, dat mensen
extra vitamine E nodig zouden
hebben. Het tientje dat u uit
geeft aan een potje met tarwe-
kiemolie-eapsules waar zoveel
vitamine E m zit, kunt u dus be
ter voor wat leukers bewaren!
In 66% van de gezinnen
komt regelmatig prei op ta
fel, gemiddeld ruim zes kilo
per jaar. In het najaar en in
de winter gebruikt men prei
het meest. Bij 15% van de
huihoudens komt prei uit de
eigen tuin.
Het 'nieuwe geld' is in aantocht. V krijgt er in de ko
mende jaren onherroepelijk mee te maken. In een se
rie artikelen vertellen wij u wat er tot dusver over
bekend is.
Het 'nieuwe geld' is geen bankbiljet of munt. Het be
staat uit plastic kaartjes. II stopt ze in een gleuf en
ze sluiten in één keer de kassa van een winkel aan
op uw rekening bij bank of postgiro.
Er bestaan ook kaarten waar als het ware een elek
tronisch portemonneetje in zit, telkens als u hem ge
bruikt gaat er wat van uw geld uit, onzichtbaar geld.
U kunt met uw plastic kaart ook echt geld krijgen,
uit automaten. Wie op die manier betaalt of geld op
neemt, dient op drukknoppen een geheime code aan
te slaan, die hij uit zijn hoofd moet onthouden. U zult
dit gaandeweg steeds meer tegenkomen. Bij de ban
ken, in de winkels, overal waar met geld wordt ge
werkt.
De grote publiek-banken lopen bij de ontwikkeling
van deze nieuwe geldsystemen voorop. Zij hebben
elektronische apparaten aan de balies staan waarbij
klanten die geld bij de kas komen halen zich kunnen
legitimeren. Daartoe heeft men de Eurochequepasjes
een magneetstrip gegeven, waarin de persoonsgege
vens van de rekeninghouder zijn opgenomen. Klan
ten van de ene bank kunnen al met hun magneetpas
je en hun geheime code een bankfiliaal van de con
current binnenlopen en daar geld opnemen. 'Gastge
bruik' heet dit. Ondermeer hierover gaat deze eerste
aflevering van onze serie 'Het nieuwe geld'.
'Met je magneetpas kom je bij de Nutsspaarbank, na sluitingstijd, in de ruimte waar de geldaf-
glfte-automaten staan opgesteld.
Nadat je het speciale pasje
in de automaat hebt gestoken
moet nog de PlN-code (per
soonlijk Identificatie nummer)
worden ingetoetst, wit men
geld kunnen opnemen. Die
code moet geheim blijven dus
laat niemand meekijken bij
die handeling.
Elektronische geldafgifte- en identificatie-aparatuur bij de
'bank-van-de-toekomst' in Zeist.
De banken zijn 1986 ingegaan met volop plannen voor
het 'nieuwe geld'. Onze redactie heeft onder hen een
uitvoerige rondvraag gedaan om u een idee te geven van
de stand van zaken nu, en de experimenten die onder
nomen worden.
De toekomstige banken zullen vol staan met elektroni
sche apparaten voor zelfbediening. Apparaten om geld
op te nemen, om het eigen saldo na te gaan, enzovoort.
'Minibank'. Eind 1985 waren er
16, daar komen er spoedig meer
van. De klanten kunnen er 24
uur per etmaal terecht met een
magneetstrippas-om geld op te
nemen. In sommige kantoren
kunnen ze ook zelf elektronisch
hun saldo opvragen.
De Verenigde Spaarbank
heeft in Zeist al zo'n 'kantoor
van-de-toekomst' geopend om
er ervaring mee op te doen. Een
bank met video-apparatuur, be
taalautomaten (snelkas), perso
nal computer voor financiële
adviezen, een voorlichtings
lichtkrant en Viditel.
De bestaande 'snelkassen' in de
andere kantoren van de Vere
nigde Spaarbank krijgen, voor
zover ze het nog niet hebben, dit
jaar allemaal een elektronisch
identificatie-apparaat aan de
balie. De identiteit van de klant
die geld komt halen, wordt daar
aan de hand van z'n bankpas
met-magneetstrip, en de gehei
me code die de klant zelf in
toetst, vastgesteld.
Verscheidene kantoren van de
Verenigde Spaarbank hebben
geldautomaten onder de naam
De Nutsspaarbank te 's-Gra-
venhage heeftal sinds 1982gel
dautomaten, die ook 24 uur per
dag werken. Nu zijn er 6 Nuts-
kantoren in Den Haag, 3 ip Lei
den en 2 in Zoetermeer mét zo'n
apparaat. In de komende twee
jaar worden er nog 13 automa
ten bijgeplaatst.
De Nutsspaarbank heeft eind
1985 de betaal- en Europassen
van de klanten uitgerust met
een magneetstrip, voor deze gel
dautomaten en voor gastge
bruik elders. Men denkt verder
aan uitbreiding metsaido-infor-
matie en automatisch overboe
ken, het plaatsen van een prin
ter om zelf een afdruk van je
bankrekening te maken en nog
meersnelkassa's.
Korter wachten
De Amro-bank is vorig jaar be
gonnen met het plaatsen van
snelkassen in de 80 drukste
kantoren. ,.In de praktijk is
daardoor al sprake van een 60
procent kortere wachttijd aan
de balie", zegt een woordvoer
der van de bank. Identificatie
apparaten aan de snelkasbalie
zullen de wachttijd binnenkort
nog meer verkorten. Als proef
hebben twee kantoren (Kneu
terdijk in Den Haag en Stations
weg in Leiden) ze al.
Rabobank Nederland heeft
50 kantoren een geldautomaat
en binnenkort zullen het er 60
zijn.
Algemene Bank Nederland
heeft in 1982 de eerste geldauto
maat in Amsterdam geplaatst
„Met die proef zijn goede erva
ringen opgedaan, ai loopt het
publiek niet te hoop", zegt een
woordvoerder van de bank. In
middels is de proef uitgebreid
tot 9 gelduitgifte-automaten die
ook geschikt zijn voor gastge
bruik door klanten van andere
banken. In alle kantoren zal
men in de loop van dit jaar iden
tificatie-apparaten aan de balie
installeren.
Hoofdzakelijk
'gastgebruik'
Bij F. van Lanschot Bankiers
is voorlopig één gelduitgifte-au-~
tomaat gekaatst (in Den Bosch).
De bank is begonnen met de
uitgifte van magneetstrippas-
sen. waarmee men ook als 'gast'
bij andere banken in de auto
maat terecht kan. De Neder
landse Credietbank (en zijn
Directbank) geven alleen
magneetstrip bankpassen uit
voor gastgebruik elders. Men
plaatst zelf nog geen automaten.
Voorbereidingen voor gast-pas
sen voor hun klanten treffen
ook Staal Bankiers in Den
Haag en de Paribas Bank.
Voor zichzelf ziet men bij deze
banken nog altijd meer in de
persoon] ijke balie-service.
Bij Pierson, Heldring Pier-
son worden geldautomaten
noch snelkassa's of bankpasjes
voorbereid. Ook deze handels
bank moet het van andere vor
men van dienstverlening heb
ben.
Mees Hope heeft als proef
aan de balie van het Haagse
kantoor elektronische identifi
catie-apparaten geplaatst. Men
overweegt ook mee te gaan
doen aan het gastgebruik bij an
deren via magneetpassen voor
de klanten.
Tot in Spanje loe
De Nederlandse Midden
stand Bank heeft de Euroche
quepasjes al eerder gemagneti
seerd. De houders van zo'n pas
konden afgelopen zomer in
Spanje elektronisch benzine be
talen via de computer van twee
aan een proef meewerkende
Spaanse banken. Vóór maart dit
jaar zullen ook alle NMB-bank-
pasjes de magneetstrip hebben.
De NMB heeft vijf geldautoma
ten in Groningen, Enschede,
Hilversum, Eindhoven en Ca-
pelle a.d. IJssel. Dit jaar volgen
nog Haarlem. Den Haag. Heer
len en Amsterdam, Over en
weer is gastgebruik bij andere
banken mogelijk.
Grenswisselkantoren (Cre
dit- en Depositie Kas) is niet
van plan automaten te plaatsen
of magneetpassen te verstrek
ken aan zijn eigen bankklanten.
„Wij hebben spaarders en hypo
theek-leners die elders al een
gewone bank- of girorekening
hebben, dus we hebben er geen
behoefte aan", aldus een voor
lichter van deze bank.
Wel studeert men op de moge
lijkheid begin 1987 elektroni
sche identificatie-apparaluur
aan de balies te plaatsen voor
een andere categorie klanten.
Er komen bij de Grenswissel
kantoren erg veel mensen geld
opnemen of wisselen met bank
pasjes, ook veel buitenlandse.
Met elektronische 'pasjeslezers'
zijn die beter te controleren dan
met de hand.
Bij het GWK-kantoor op Schip
hol is wel een geldafgifteauto
maat aanwezig, maar die is van
American Express en alleen
bestemd voor de bezitters van
een American Express-kaart
met magneetstrip. Zulke appa
raten staan ook in de American
Express-kantoren in Amster
dam, Rotterdam en Den Haag.
Voor Roparco geldt hetzelfde
als voor de bankklanten van
Grenswisselkantoren. „Voor
onze spaarders is een elektro
nisch systeem niet interessant",
zegt men.
Bij twee postkantoren In Bra
bant zal de Postbank een proef
gaan nemen met geldafgifte-au
tomaten aan de muur. Aan de
loketten wordt bij de kantoren
in Tilburg en Goirle al gewerkt
met identificatie-apparaten,
waarin 'Giromaat' pasjes ge
bruikt worden en de kianten
hun geheime persoonscode
moeten intoetsen. Fraudebe-
strijdings-terminals noemt de
Postbank ze. 2e komen ook in
andere kantoren.
