Personeels-
tekort nekt
I Schiedams J
theaterleven
Theaterbezoeker wordt in de watten gelegd
fülppü
Bedrijven geïnteresseerd in opgepept havengebied
de Moe! b.v. flj
Jil!l!!i!iiilil!iillllllillllliliillillillIili!llililliil!llll!ii!IliiIIIIll!Iilll!8ii||'
'VOOR SCHIEDAMS PUBLIEK IS HET MOEILIJK PROGRAMMEREN'
PvdA vraagt
Gerard Krul
Nieuwe serie
lezingen over
Cobra in -
Stedelijk
F
kantoer zuid-westS
door KOR KEGEL
Schiedam De Maaskant was
een kwart eeuw geleden wat de
Maasboulevard nu is, en duizen
den Schiedammers liepen op
zonnige dagen de Admiraal De
Ruyterstraat uit Tegenwoordig
komt er zelden iemand. Aan het
eind bevindt zich een hoge gif-
berg. waar je vroeger aan de wa
terkant kon picknicken.
De groene vlakte, met zijn bossa-
ges en de vermaarde ijskraam,
staat in talloze geheugens ge-
grifd. Ook de hele tippel ernaar
toe: voor de meeste kinderen
was het een martelgang, want
het zijn niet allemaal van die
wandelgrage Maarten 't Hartjes.
Voorbij het Sint Jacobsgasthuis,
het Juljanapark en de wine villa
van Brinkman Van der Vlugt
had je rechts de zandvlakte,
waar scholieren uit het westen
van de stad werden uitgelaten.
Links, langs de Westxranke-
landsedijk, stond de machinefa
briek van De Jong; een-paar jaar
geledén vestigde zich ér de Hol-
landse Constructie Groep.
Liep je verder,/dan stonden ér;
aanweerszijden, twee. scheeps
werven waar Schiedam zijn
meeste werkgelegenheid, aari te
danken had: WIIton-Fljenoord
en De Nieuwe Waterweg, 'voor
heen de Furness. Maar als kind
lette je meer op alle. kabaal dan
op de arbeidsplaatsen. In dit.in-
dustraliserende Schiedam was
de Maaskant een oase: een recre
atieoord aan de uiterste rand
van de landengte tussen de Wil
tonhaven en de-Wilhelminaha-,
ven. Uitzicht naar twee kanten
van de Nieuwe Waterweg. -
Maar het ging zo goed met Wil
ton, dat de natuur aan economi
sche belangen geofferd werd..
Altijd hetzelfde: kun je de Brazi
lianen kwalijk nemen dat hele
stukken oerwoud langs dè Ama
zone ten behoeve van de indus-
trie worden omgehakt, als je in'
Schiedam hetzelfde hebt ge
daan?/''
In 1978 sloot De Nieuwe Water
weg zijn poorten. Duizend banen
foetsie. In hetzelfde jaar ging
dok de Gusto r dicht, nog eens
duizend mensen op straat.,.De
aantallen kloppen niet exact,
maar burgemeester Reiniér
Scheeres sprak vrijdag voor een
gezelschap van zakenlieden lie
ver in afgeronde getallen. ,,En.
Achter het onlangs aan de Nieuwe Waterwegstraat gevestiogde bedrijf Piet van der Kooij doemen de staalconstruc ties op, die zelfs vanuit dé-
Botlek duidelijk maken waar da Wilhelpiinahaven ligt. ;;ijï
De Asfaltcentrale (van onder andere De Moei) is de laatste weken opgebouwd en sindsenkeledagemn ge
bruik.
toen ook' nog Tankercleaning
failliet ging, werd het helemaal
akelig stil", aldus Scheeres.
Onmiddellijk ging het met de
Wilhelminahaven bergafwaarts.
Een enkel bedrijfje probeerde
het nog (en soms met succes, zo
als Brown Rooth), maar het
drie hectare grote havengebied
ging achteruit, takelde af. Het
werd een troosteloos, verpau
perd terrein. „Wij waren zo
druk bezig met de uitbreiding
van industriegebied 's-Grave-
land, dat de Wilhelminahaven
eigenlijk een beetje werd verge
ten", erkende Scheeres.
Het werd een haven van niks.
En als een symbool van de ver
loedering stond er jarenlang Jan
de Wandelaar pas op de plaats te
maken. Het peperdure, maar on
behoorlijk nutteloze baggerplat-
form Simon Stevin kostte Rijn-
/Schelde-Vërolme kapitalen
aan havengeld. Sommigen
noemden, het offshore-eiland de
Kameel; de bijnaam Jan de
Wandelaar is van Theo Groerie-
weg, toen RS V - voorlichter,
thans werkzaam voor de Stad-
somroep Schiedam.
Het is de vrijdagmiddag voor
Pinksteren. Feest aan boord van
de Spido. yërschillehde bedrij
ven zijh aanwezig bij de rond-'
Slepers van Smit liggen in de Wilhelminahaven, aan de zijde van de
Havenstraat. Aan de overkant ontwaart men het bodemreïngingsbe-
drijfNBM.
vaart, die bij het Hoofd begint
en, alvorens terug te keren, een
tussenstop maakt in dé Wilhel
minahaven. Aan boord bevindt
zich ook de Zuidhollandse gede
puteerde voor economie en toe-"
risme, H.A. van der Meer. De
provinciale CDA'er, afkomstig
uit Numansdorp. is nog zo nieuw
in functie dat hij zijn toespraak
maar op papier heeft gezet; niet
temin klinkt er enthousiasme
door in zijn stem als hij verkon
digt dat Schiedam een nieuwe
weg is ingèslagen, door 'een
nieuw soort werkgelegenheid te
bevorderen. Van der Meer doelt
op afvalverwerking, op recy
cling, op bodemremiging, activi
teiten die Schiedam, mede
dankzij de energiebesparende
maatregelen in de woningbouw
en de plaatsing van windmolens,
de koosnaam Milieustad bezor
gen. De Jeneverstad heeft een
tweede kwaliteit om op haar vi
sitekaartje te zetten.
Van der Meer, eenmaal aan wal.
beklimt een loskraan en wordt
door een vakman geholpen bij
de bediening: de grijper neemt
een hap grint uit de bergen
waarmee de Rival is volgeladen,
de kiezelsteentjes belanden in
een grote bak op de oever, eigen
dom van de Asfaltcentrale
Schiedam BV. Bijna komt het
grint naast de bak terecht ten
slotte is Van der Meer nog maar
pas in functie. Maar het- loopt
goed af, waarmee de officiële,in
gebruikstelling van de nieuwe
kademuur langs de Wilhelmina
haven een feit is.
Nieuw
Het is die kademuur, heeft bur
gemeester Scheeres even tevo
ren aan boord van de Spido uit
eengezet, die het voor een aantal
bedrijven zo interessant heeft
gemaakt zich aan de Wilhelmi
nahaven te vestigen. De provin
cie heeft aan die dam wand mee
betaald, het resultaat is ernaar.
„Dit vergeten gebiedje raakt
weer bewoond", zegt Scheeres,
„en dat is maar goed ook: Schie
dam. heeft altijd het meest gepro-
fiteerd"van bedrijven aan de ha
ven".
Nieuw zijn de Alkmaarse we
genbouwer De Moei en de fir
ma's Bruil uit Ede, Troost uit
Pernis en Blok uit Nïeuwerkerk
aan de Ussel. Met hun vieren, op
initiatief van De Moei, hebben
zij.de; Asfaltcentrale Schiedam
opgericht. Nieuw zijn ook Posei
don en Piel van der Kooij. Met
Poseidon heeft Schiedam er
weer een anker- en kettingfa-
briek bij (de vorige vertrok van
de Buitenhavenweg om op te
gaan in dé HVO in Vlaardin-
gen). En Van der Kooij is een
transportonderneming, die ook
vestigingen heeft in Vlaardin-
gen en'Schipluiden. Niéuw aan
de Wilhelminahaven'is ook de
handelsonderneming Hersbach,
die reeds in Schioedam was ge
vestigd. En binnenkort opent'
Van Tie! Van Schie Milieu uit
Kethel zijn deuren aan de Wil
helminahaven.
„Het is niet alleen die verstevig
de kademuur waardoor de'Wil-;
helminahaven een opwaarde
ring krijgt", leggen enkele ver
tegenwoordigers van genoemde
bedrijven uit. „De bereikbaar
heid via het water is er natuur-,
lijk door verbeterd, maar het het
heeft ook te maken met andere
verbeteringen, met. name in de
infrastructuur voor het wegver
keer. Dat de Weslfrankelandse-
dijk is doorgetrokken naar de
Vlaardingerdijk en dat over een
paar maanden de 'oortjes' bij de
Beneluxmnnel voor het verkeer
worden opengesteld, dal garan
deert ook een uitstekende be
reikbaarheid over de weg".
Pioniers
In 1960 een oase, in 1980 een
woestijn in 1990 zal het'weer
een komen eh gaan zijn op de
Nieuwe Waterwegstraat, zoals
het verlengde van de Admiraal
De Ruyterstraat heet. Helemaal
aan het eind zaten al een paar
pioniers: dè bakker van alumi-
niumbroodjes Steihweg, het
Franse graanoverslagbedrijf
Soufflet (vanaf de Havenstraat
is de silo goed te zien) en de bo
demreiniger NBM (,,de NMB",
zei Scheeres, „niet te verwarren
met de NBM...").
Steinweg is inmiddels alweer
vertrokken, maar de gemeente
is in onderhandeling met de
NBM, die het aangrenzende
Steinweg-terrein er graag bij wil
hebben, voorlopig voor vijf jaar.
Na die vijf jaar hoopt de NBM
zijn bestaansrecht in Schiedam
bewezen te hebben, aldus de ai
mabele voorlichter Poldermans.
Het bedrijf stoomt de grond
schoon, die vroeger aan de
Dwarsstraat zwaar verontrei
nigd raakte door de gasfabriek,
maar inmiddels zijn er al nieuwe
transporten geweest van ver
vuilde grond die hier schoonge-/
maakt wordt.
Aan de overkant van de Wilhel
minahaven, dus aan de kant-van
de bewoonde wereld, zijh'"/d£^
laatste twee jaar ook verbeterirt*-
gen merkbaar geweest. Aan-d^l
Havenstraat breidde Hoek-Lods
uit en op de plaats van Tanker^
cleaning vestigden zich
Werkspoor Diesel uit Amster
dam en de sleepdienst van Sniilf
Internationale uit Rotterdam.;!?!'
ieder geval zag burgemeestér
Scheeres redenen genoeg orrJ &£t.
succes van Schiedams eigenzin^
nige erfpachispolitiek nog éec£s
te onderstrepen.
„En nu 'het industriegebi'ècf
Nieuw-Mathenesse nog", zei hij-.
Door de provincie Zuid-Holland'
is het gebied tussen de Bultenha*/
venweg, de Rouerdamsedijkrkfe»
Gustoweg en de Nieuwe M$a$
aangewezen als proefgebied^^
zal èen herstructurering plaats-*
vinden, die onder andere bestaaT
uit een betere aansluiting ojr^te
Buitenhaven weg; hiertoe wordt
de Van Deventerstraat doorge
trokken. De Maasdijk is onlangs
op deltahoogte gebracht, zodat,
ook hierlangs bedrijfsruimtejs
vrijgekomen. Maar het meest in-v
teressant is of er nog eens iets.;gn
wat dan, op het braakliggende
Gusio-terreip komt. (Een bos!A—
om die Brazilianen een voor
beeld te geven.)
SchiedamDoor de perso- 'leidsnota, waarin Connie
nele Onderbezetting wil een Eggink de gebreken van de
Schiedams theaterbeleid Schiedamse theaters op een
E== nog steeds niét goed van de rijtje zet- Daarin wordt niet
grond komen. De Teerstoof alleen voorgesteld het per- EE
en'het Passagetheater moe- soneelsbestand uit te brei-
ten te veel gebruik maken den door de functie van de
van parttimers, vrijwilli- drie parttimers om te zetten
gers en krachten die op af- in een volledige baan. Ook E=
roep beschikbaar zijn. Dat aan het Passagetheater als
heeft een negatieve invloed gebouw kleven nogal wat =EE
op de bezoekcijfers. gebreken ondanks de re-
Bij de twee Schiedamse cente verbouwing van 1,2
theaters werken slechts zes miljoen gulden. Bij dié re-
mensen in vaste dienst, novatié zijn uit kosten over-
waarvan er drie een halve wegingen bepaalde répara-
=5 dagtaak hebben. Het perso- ties achterwege gelaten en
jE= neelsgebrek is vooral dat wordt nu merkbaar. Op
EE merkbaar achter de coulis- het verlanglijstje staat ver-
gzs sen. De technici,die nu der vergroting van de laad-
voor iedere voorstelling en losruimte, die volgens
moeten worden ingehuurd, Connie Eggink moment*, ri
verdwijnen zodra ze elders 'absoluut onvoldoende'is.
een vaste baan kunnen Omdat de bezuinigende ge-
'~5 krijgen. meen te niet al. te veel geld
Ook.de verzorging van de in het uitgaansleven wil
publiciteit lijdt onder het' steken, heeft de theaterlei-
tekürt aan medewerkers, ding in het verleden steun
'Sg „Dat is een belangrijk on- gezocht bij het bedrijfs-
derdeél van het werk, dat leven. Na een eerste voor- s=s
één van de vaste krachten zichtige sponsor-actie be-
er nu noodgedwongen bij loofde de Algemene Bank
doet. Eigenlijk moet je ie- Nederland met ingang van
mand in dienst nemen die dit seizoen op alle kantoren
dat vak tot in de puntjes be- kaartjes voor de Teerstoof
heerst", aldus directrice en het Passagetheater te
Connie Eggink. Een grote gaan verkopen. Die mede-
handicap zijn ook de uiterst werking is met een jaartje
Ej== beperkte openingsuren van uitgesteld: het ABN-perso-
de kassa. Schiedammers, neel heeft op het ogenblik
die kaartjes willen reser- de handen vol aan een in-
veren, moeten er terdege terne reorganisatie, die
rekening mee houden dat voorrang heeft.
S de' kassa slechts twee uur - S
per dag geopend is en dan Op meer bijstand van plaat- -
nog alleen van dinsdag tot selijke bedrijven wil Con-
en met zaterdag. nie Eggink trouwens niet
Connie Eggink: „Wé horen rekenen: „Veel culturele
regelmatig van mensen dat instellingen storten zich op
ze hier tevergeefs op de die markt. Maar ik vind dat
stoep hebben gestaan en het niet die kant uit mag
S1 hun plan voor een avondje gaan, dat bijvoorbeeld ban-
B/uit tenslotte maar hebben ken de culturele subsidies
laten varen. Een kassa, die van de gemeente overne-
vaker open is, zou stellig men. Sponsoring biedt ook
een gunstige invloed heb- geen enkele garantie: als
ben op 'het aantal bezoe- een bedrijf er na een jaar
kers". geen brood meer in ziet, sta
Nog vóór de grote vakantie je het volgend seizoen met
krijgt de gemeente een be- lege handen".
Rotterdams Nieuwsblad/:
woensdag
'R'.v, 10 juni 1987
Theater en museum gaan zich meer richten qp de jeugd. Oe ptarnen en programma's werden gisteren bekend gemaakt door educatief museum-medewerker Pim Schenke
laars. theaterdirectrice Conriie Eggink, museumdirecteur Hans Paalman, educatief thea termedewerkar Carel Beke en pubiiciteitsmedewerkster Ingrid Reinders,
Schiedam -. De gemiddelde
leeftijd van de Schiedamse thea
terbezoeker zal komend seizoen
niet veel hoger zijn dan twaaii
jaar. Met tientallen jeugdvoor
stellingen in de Passage en de
Teerstoof grijpt de theaterlei
ding terug op het oude, maar
kennelijk nog niet versleten ge
zegde 'wie de jeugd heeft, heeft
de toekomst'.
Voor het basisonderwijs stonden
de afgelopen jaren al met grote
regelmaat uitstapjes naar de
Schiedamse schouwburg op het
rooster. In het nieuwe seizoen
komen ook de leerlingen van
het voortgezet onderwijs aan
bod. De allerkleinsten worden
evenmin vergeten: de Teerstoof
gaat zich op de zaterdagimdcfè-
gen meer richten op kinderen
van 4 tot 8 jaar. De oudere jeugd
kan Is woendagsmiddags in de
Nieuwstraat terecht voor film
en toneelvoorstellingen.
Eduèatief medewerker Carel
Beke verwacht in totaal zo'n
12.000 jongens en meisjes: onge-
veer duizend bezoekers meer
dan beide theaters het afgelopen
seizoen aan reguliere toeschou
wers trokken. Hoeveel kaartjes
er dit jaar verkocht zullen wor-'
den, blijft koffiedik kijken, hoe
wel het deze week gepresenteer
de programma heer wat extraat
jes in het vooruitzicht stelt.
Want ook de volwassenen wor
den door directrice Connie Eg
gink in de watten gelegd. Met di
ners in klassieke stijl, een feesta
vond voor trouwe abonnement
houders, een kennismakings
pakket met een reductie van 50
procent, een foyer die tot mid
dernacht open is en een niet-
goed-geld-terug-actie voor som
mige voorstellingen.
Het programma legt vooral de
nadruk op die lokkertjes, en
mindër op de gezelschappen en
solisten die uiteindelijk voor het
amusement moeten zorgen. In
dat opzicht biedt de lijst voor
stellingen een vertrouwde aan
blik, Jules Deelder, Mathilde
Santing, Youp van 't Hek, Hen-
ny Huisman, Martine Bijl en alle
andere artiesten, die momenteel
relatief volle zalen trekken,
staan in het seizoen '87/"88 weer
op de Schiedamse planken,
Hoogtepunt qua bezoekers
aantal wordt ongetwijfeld het
afscheidsconcert van dè Zange
res Zonder Naam met in net
voorprogramma, een rijwiela
crobaat.
Zonder dergelijke publiekstrek
kers kunnen de theaters het niet
stellen. Voor het Schiedamse pu
bliek is het volgens Connie Eg
gink traditioneel moeilijk pro
grammeren, en dat heeft niet zo
zeer met plaatselijke kieskeurig
heid als wel met de bevolkings-
opbouw te maken. Migranten
waarvan Schiedam er enkele
duizenden telt komen zelden
of nooit naar Brigitte Kaandorp
luisteren, ouderen die ook een
groot deel van het inwonertal
uitmaken durven 's avonds de
deur niet uit en de talrijke mini-,
ma hebben vaak geen geld voor;
een kaartje. Vandaar de schap
pelijke toegangsprijzen.
Vorig jaar begon de slag om de
consument met een Uitstuif, een
kennismakingsdagje in de Pas
sage, opgeluisterd door artiesten
die vast een voorproefje van hun
Schiedam Gerard Krul, op^
volger van Herman WigboJd Aïs'
hoofdredacteur van Het Vrije.
Volk, gaat woensdag 17 junrfriZ
op vragen van Sehiedaitwe:
PvdA'ers over.zijn krant, Öc'
PvdA-afdeling heeft hem uiigg-,.
nodigd om HVV's mediabel£k£-
toe te lichten, wat zal gebeuren/
in zaal Irene aan de .Nieuwe Ha-'
ven. Het Vrije Volk experimen
teert met een gewijzigde formu
le; een gevolg is dat de, lezer»
minder Schiedams nieuws in/de.:
bus krijgen,
De PvdA-vergadering vangt-,
aan om acht uur 's avonds. Ejtyyi
deel van de avond is ingeruimd'
voor een evaluatie van
werk, dat de PvdA-fractie
gemeenteraad het afgelopen j'aar
heeft verricht '"7TT1
Schiedam In het Stedelijk
Museum worden dit en komend-
jaar voor het eerst sinds het y^r-J
trek van directeur Pierre JaruK-
sen weer lezingen gehouden;
over de Cobra-kunst. De'-ibê4-
roemde collectie is in-1988 pré-^
cies 40 jaar in het bezit, van:het
Schiedamse museum, maar>d&i"
is niet de voornaamste aanléi-.
ding om de kunstwerken yaVé
Cornell ie, Appel en hun géést^
verwan ten weer eens voor hét'
voetlicht te halen.
Het Stedelijk ziet in voordrach
ten over de kostbare verzame
ling vooral een manier, om"wat
meer bezoekers over de drempel
te krijgen. De toehoorders zullen
uitsluitend bestaan uit middi^
bare scholieren met kunstge
schiedenis in hun pakket. i».v
Volgens directeur Hans IJafctr
man gaat het'museum,'in navol
ging van detheaters, met déze
en andere activiteiten proberéri'
de. schooljeugd meer te betrakJ
ken bij het plaatselijke cullurgle
leven.. Net als de.theaters hééft
ook ;het museum daarvoof_een
educatief medewerker aange
trokken: Pim SchenkelaarsT Hij
gaat de lezingenverzorgeri;lai
dan niet geassisteerd door Paal-
man.
Om de bekendheid van het Sté-
deliik te vergroten timmert'
Paalman ook in de'Uit in Schie-
dam'-krant aari de weg, het blad
met hét volledige theaterpro
gramma voor het seizoen '87/'88.
In september zendt de NCRV
een aflevering van 'Kerkepad'.
uit waarin ook het museum"
vroeger immers deels als kerk Sri'
gebruik ter sprake komt. Van
de bezoekersstroom, die de "tv-
uitzending naar Schiedamjöó"
dagen een film die een muzikale A gang zal brengen. hoopLPaqL
önk legt met een komend con-eveneens een graafitjelt'é
Cért. j' kunnen meepikken.
nieuwe programma gaven.. Het
onder andere door het slechte
weer geflopte evenement krijgt
geen vervolg: in september zijn
overal al in de omtrek al uit
markten, het voorjaar is te vroeg
en in de zomer zit half Schiedam
op de camping. De huis aan huis
verspreide Uit-in-Schiedam-
krant blijft daarom het voor
naamste kompas van de vertier
en cultuur zoekende stadsge
noot
Een andere.manier om met het
theater kennis te maken blijft de
wekelijkse muziekavond rin de
Tender. De serie jazzconcerten
op donderdagavond wordtin
oktober niet alleen voortgezet
maar zelfs uitgebreid. In de Roo
Roosen-zaal draait elke veertien