Historisch theater
bij verlichte ruïne
Singelwij ck: monument
van het nieuwe bouwen
GRATIS
VUMOMS BASBUO i
SGHIEDAMSGHE COURANT T=i
NIEUWE WATERWEG COURANT
HET ERFGOED
Vlaardingen stelt
Shell aansprakelijk
Zes weekjes werden
negen lange maanden
É&i
NAAR'N
TOP OPTREDEN
IN BLUETIEK-IN
DISCO
Sokken verraden inbreker
SCHAT werkt aan spektakelstuk
Meer subsidie
voor woningbouw
Tv maakt politie
extra waakzaam
Brandstichter
«toont berouw
Nacht van de
Rijnmond in
Margriethal
Museum bereidt zich voor
op duizenden bezoekers
Kunstklas in
Stedelijk en
Blauwe Brug
.xJÖ&Msj«6886^11^
Schiedam-
collectie naar
zolder museum
WATERWEG
.Regionale redactie: Brede Havenstraat S. 3131 BC Vlaardingen. Postbus 110. 3130 AC Vlaardingen.
VRIJDAG 4 SEPTEMBER 1987
Telefoon: 010-4343229.4352056,4350557 - sportredactie: 4345209
door CAREL VAN DER VELDEN
Schiedam„Het is een mo
nument geworden dat ver
kondigt: er is een nieuwe
tijd aangebroken. Een tijd
die door de Sehiedamsche
ingezetenen en autoriteiten
aangevoeld wordt."
Het is eerU citaat uit de Sehie
damsche Courant van 26 mei
1934, geschreven naar aanlei
ding van het voltooien van 'de
Sehiedamsche wolkenkrabber*
op de Koemarkt. In de volks
mond staat fiatSingelwïjck be
ter bekend als de Hema-flat.
Na de Tweede Wereldoorlog
-werd het bouwen van flats een
routinekwestie, maar het plan
voor de bouw van het eerste
flatgebouw in de stad hield de
gemoederen destijds behoorlijk
Monumenten
in de regio:
in deze serie
wijdt het RN
beurtelings
aandachtaan
oude gebou
wen
en aan mensen
met visie op
monumenten
zorg.
bezig. Niet alleen omdat het ar~
chitektoniseh en stedebouw
kundig een gewaagd ontwerp
betrof, maar ook omdat de er
mee gepaard gaande vestiging
van een grootwinkelbedrijf
niet bij iedereen in goede aarde
viel.
Met name werd gevreesd voor
de_ positie van de plaatselijke
middenstand: „De benarde toe
standen in handelskringen
hier ter stede zijn zoo groot dat
wij protesteren tegen het verle
nen van een vergunning",
schreef de Schiedamse afdeling
van de Algemene Nederlandse
Fascistenbond aan het ge
meentebestuur. Het was niet
voor het laatst dat de heren
zich vergisten.' de Hema bleek
voor vestiging in de stad hele
maal geen vergunning nodig te
hebben.
Vandaar ook dat de creatie van
de Oostenrijker Leppla zonder
problemen gebouwd kon
worden. De Nieuwe Sehiedam
sche Courant zag het gebouw
als de vrucht van „een ernstige
speciale studie op het gebied
van den fiatbouw, niet in het
minst wat de gerieflijkheid der
inrichting betreft".
Leppla stond met zijn ontwer
pen sterk onder invloed van de
Stijl-ideeën, die in deze tijd in
zwang waren onder vooruit
strevende vormgevers, kunste
naars en architecten als J.J.P.
Oud, Leendert Cornells van
der Vlugt, Gerrit Rietveld en
Piet Mondriaan. Het gebruik
maken van voor die tijd mo
derne materialen als beton,
staal en glas, gekoppeld aan een
eigenzinnige indeling van de
woningen, kan geen toeval
zijn: vermoedelijk onderhield
Leppla nauwe contacten met
de uit het naburige Rotterdam
afkomstige architecten.
Tweeenvijftig jaar na de vol
tooiing doet het gebouw nog
immer modem aan, met name
De Hema-flat, ofwel Singel-
wijck: in de stijl van De Still.
vanwege de bijzondere vorm.
Leppla had de opdracht de kop
van de Koemarkt in te vullen,
met inbegrip van het begin van
de Rotterdamsedijk en de
Broersvest Zijn. oplossing was
even simpel als onverwacht: hij
goot de vorm van het gebouw
in die van de bocht, waarbin
nen het gebouw gesitueerd
moest worden. Daardoor kun je
het gebouw als de binnenbocht
van de Rotterdamsedijk en de
Broersvest beschouwen. Ook
met het probleem van het ge
brek aan speelruimte voor de
kinderen had hij rekening ge
houden: op de achtste verdie
ping situeerde Leppla een
speelplaats, met schotten tegen
de harde wind.
De plaatselijke kranten, niet
gespeend van een zeker stede
lijk chauvinisme, konden in
het begin van de jaren dertig
niet genoeg benadrukken hoe
bijzonder het gebouw was. Zo
schreef de Sehiedamsche Cou
rant: „Leppla was zich bewust,
dat een architect die zijn taak
goed opvat, een culturele taak
te vervullen heeft".
Op 30 april 1934 bezochten
tachtig Rotterdamse architec
ten de flat, waarschijnlijk on
deraanvoering van J.J.P. Oud.
Dezelfde krant meldde, helaas
zonder namen te noemen, naar
aanleiding van dit bezoek het
volgende: „Bevoegden hebben
verklaard dat wat uit de sa
menwerking van de heren'
Korsten en Leppla is voortge
komen, behoort tot het beste
wat er tot nu toe aan fiatbouw
in ons land tot stand is ge
bracht".
Ondanks het verdwijnen van
de originele raamkozijnen is
het pand nog altijd één van de
meest bijzondere panden uit dit
tijdperk, een stijlvoorbeeld van
het nieuwe bouwen. Mal, dat
flat Singelwijck nog niet op de
monumentenlijst staat.
Vlaardingen De gemeente
vindt dat Shell Pemis moet op
draaien voor de financiële ge
volgen van de olievervuiling in
de Vlaardingse havens op 18 juli.
Burgemeester en wethouders
melden dat in antwoord op
schriftelijke vragen van SP-
raadslid Arnold van Wezel,
De Shell-installaties in Pemis
morsten in die nacht van vrijdag
op zaterdag stookolie, die via de
Nieuwe Waterweg eerst de Bui
tenhaven, toen de Oude Haven
en vervolgens zelfs het Buizen
gat in dreef. Weliswaar werd de
keersluis meteen gesloten, maar
door uitlopend tij gingen de
sluisdeuren een paar uur later
weer op. De wind dreef nog
meer olie de haven in. Pogingen
van de brandweer om al spui
tend de olie achter de sluis te
houden slaagden maar ten dele.
B en W verzekeren Van Wezel,
datde betrokken instanties er al-_
les aan hebben gedaan om de
verontreinigingen binnen de
perken te houden. Dat bleek
echter nauwelijks mogelijk.
De gemeente wiist Van Wezel
erop, dat zij nog altijd het princi
pe 'de vervuiler betaalt' huldigt
Dat principe is vastgelegd in het
beleidsprogramma. Shell ont
ving twee dagen na het ongeluk
met de olie al een telex en zal ook
nog per brief worden benaderd.
Het bedrijf heeft volgens burge
meester en wethouders de aan
sprakelijkheid inmiddels er
kend.
Schiedam Alle voorzorgen ten spijt, liep een inbreker vanmorgen
lelijk tegen de lamp. Om vijf uur hield de politie de 24-jarige Schie
dammer op de Koemarkt aan. De man wandelde daar met een ge-
luidsinstallatrie onder arm. Zijn gedrag viel des te meer op, omdat hij
zijn handen in een paar sokken had gestoken. Dat was om geen vin
gerafdrukken achter te laten, legde hij uit. Hij had de apparatuur
even tevoren in café De Amstelbron gestolen.
Vlaardingen -Het ministerie
van volkshuisvesting, ruimtelij
ke ordening en milieubeheer
„heeft Vlaardingen geld toege-
vzegd voor 55 extra nieuwbouw
huizen in de gesubsidieerde sec
tor. Een meevallertje voor de ge
meente, die een groot aantal
bouwplannen naar volgend jaar
heeft moeten verschuiven we
gens gebrek aan subsidie.
Vlaardingen mag dit jaar 17 wo
ningwetwoningen en 38 premie
huurhuizen meer bouwen. Ook
^Schiedam en Maassluis profite
ren van de tussentijdse herver
deling van de rïjkssteun voor de
woningbouw. Schiedam krijgt 15
woningwetwoningen extra en
Maassluis krijgt er 11 premie-
koopwoningen bij.
Schiedam Het avondvullende
V ARA - tele visieprogram ma
over alcoholmisbruik heeft zijn
uitwerking op de waakzaamheid
;van de Schiedamse politie niet
gemist. Vannacht vielen bij con
trole drie automobilisten, die ste
vig hadden gedronken, door de
mand. Een man uit Aardenburg,
een vrouw uit Vlaardingen en
een Schiedammer werden met
hun auto van de weg gehaald.
Schiedam De man die gister
avond brand stichtte op volk
stuincomplex Vijfsluizen, kreeg
al na een paar uur berouw van
zijn daad. Vanuit een telefooncel
belde hij om half één 's nachts de
politie: „Kom me maar halen. Ik
sta op de hoek van de Burge
meester Knappertlaan en- de
Bint Liduinastraaf'. Bij de brand
werd een tuinhuisje volledig in
de as gelegd. Het motief van de
dader, een 25-jarige Schiedam
mer, is nog niet duidelijk.
Ambtenaren van bouw- en woningtoezicht verbraken gistermorgen
de zegels op de sauna en het koude bad van sauna Arons in de Vlaar
dingse Waalstraat. Negen maanden duurde de sluiting op last van de
Raad van State, die het gevolg was van fouten van de gemeente Vlaar
dingen en een ruzie met de bovenburen van de sauna, Aad van der
Bergen Ans Bosscher.
De saunaruimte stond niet op de aanvraag voor een bouwvergunning,
die Ben Arons twee jaar geleden indiende voor zijn zwemschool aan de
Waalstraat. Bouw- en woningtoezicht stond de aanleg van de sauna
echter oogluikend toe. Van der Berg en Bosscher dienden een reeks
klachten in bij de dienst centraal milieubeheer Rijnmond over geluids-
en vochtoveriast, schreven bezwaarschriften en gingen te rade bij dB
Raad van State. Die gelaste vorig jaar december de sluiting.
Voor de commissie bezwaarschriften volgde de ene zitting na de de an
dere. „Hoevaak wij daar geweest zijn weet ik niet meer, maar nog even
en we hadden gejubileerd", glimlacht Hans Arons. Vier keer versche
nen de partijen voor de Raad van State. Arons paste sauna en buiten
bad aan de eisen van bouw-en woningtoezicht aan. Ten slotte verloren
Van der Berg en Bosscher een procedure voor het kantongerecht en
werd hen gezegd het bovenhuis te veriaten. Dat deden zij op 3 juli. Af
gelopen dinsdag besloot de Raad van State, dat de gedwongen sluiting
kon worden opgeheven.
,,De gemeente had ons gezegd, dat het binnen zes weken gepiept zou
zijn", verzuchtte Ben Arons gistermorgen. „Het zijn negen lange maan
den geworden. Maar nu zijn wij van de toestanden verlost. Wij kunnen
de zaak weer gaan opbouwen". Arons vermoedt dat hij er door de slui
ting zo'n honderdduizend gulden aan inkomsten bij ingeschoten is. Hij
viert dit jaar het 25-jarig bestaan van zijn zwemschool.
ËiiiiniiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiimiiiiniHiiiiiE
Schiedam De Margriethal
in Schiedam vormt het decor
voor de eerste Nacht van de
Rijnmond. Met een knipoog
naar de Nacht van de Mode,
die ieder jaar in Vlaardingen
wordt gehouden, is organisa
tiebureau Octopus uit Drie
bergen erin geslaagd r *n een
soortgelijk evenement in de
Jeneverstad te organiseren.
Tijdens de feestelijke avond
op 12 september zullen ar
tiesten optreden die voora1 in
de jaren zestig succes had
den. Op het podium verschij
nen onder meer the Blue Di
amonds, Oscar Harris, Nancy
Boyd, The Platters en Scott
Fitzgerald.
„Schiedam bleek in het Rijn
mondgebied gewoon de beste
faciliteiten te hebben", aldus
A. van Keulen van organisa
tiebureau Octopus. „De Mar
griethal kunnen we geheel
naar onze eigen wensen aan
kleden. Gezellig met vloer
bedekking, zithoeken en
noem maar op".
Tijdens de avond, die spe
ciaal is bedoeld voor het wat
oudere publiek, zal een dan-
sorkest voor de muzikale
omlijsting zorgen.
Het feest in de Margriethal
duurt van tien uur 's avonds
tot drie uur 's nachts. De toe
gangsprijs liegt er niet om: 40
gulden per persoon.
MiiiniiiiraiiiiiiiimifiiiiiiniMmiiimiiwiiiiiiiimiiiimimiiiiiiiimiiiMiiiimiimiiiiiiiiiiiiiiiif
Schiedam De wens
van Schiedam om ooit
uit te groeien tot een toe
ristenstad van allure,
wordt misschien dan
toch gehonoreerd.
SCHAT, het onlangs op
gerichte Schiedams Col
lectief Historisch Ama
teur Theater, wil de je-
neverstad graag helpen
om die opwaardering als
toeristische trekpleister
gestalte te geven.
Volgend jsar mei moet dat ge
beuren met de opvoering van
een historisch theaterstuk tegen
het decor van de ruïne bij het
stadskantoor.
Voorlopig wil SCHAT het eeu
wenoude 'Het spul van Joncker
Franssen Oorloch' vier maal op
voeren. „Als het aanslaat wordt
het om hét jaar herhaald", meldt
de enthousiaste mede-initiatief
neemster Corine Sey.
'Joncker Franssen' is niet zo
maar een oud theaterstuk. Het is
van Schiedamse makelij, dateert
uit de zestiende eeuw en is daar
mee het oudste nationaal histo
risch drama in onze Nederlandse
letterkunde. Het stuk is geba
seerd op ware gebeurtenissen uit
zestiende eeuws Schiedam.
Het idee om het theatererfgoed
nieuw leven in te blazen is één
ding, de verwezenlijking een an
der. Toch ziet het er volgens Co
rine Sey allemaal rooskleurig
uit. „Gemeente en provincie wa
ren direct enthousiast en hebben
elk 15.000 gulden subsidie toege
zegd. We denken in totaal 65.000
gulden nodig te hebben, maar uit
contacten met potentiele spon
sors blijkt dat we dat bedrag ta
melijk gemakkelijk bij elkaar
moeten kunnen sprokkelen".
Ook een ander, niet gering pro
bleem, Is inmiddels getackeld:
het omsmeden van de tekst in
gangbaar hedendaags Neder
lands. De schrijver/regisseur
Bernard Bernardo heeft zich aan
dat karwei gezet. „Ik heb de sy
nopsis ingezien en het wordt
prachtig", verklapt Corine Sey.
„We moesten wel drastisch in de
oorspronkelijke tekst schrappen,
want -in die tijd werd alles m
dichtvorm gedeclameerd. Als
we daaraan zouden vasthouden,
loopt het publiek binnen vijf mi
nuten weg".
Bernardo maakt er volgens haar
een speels stuk van dat de histo
rische gebeurtenissen intact
houdt, maar tegelijkertijd aktie,
spanningen spektakel biedt. Te
gen het decor van een verlichte
rume het is de bedoeling de
voorstelling pas na elf uur 's
avonds te beginnen - moet dat
volgens haar een schouwspel op
leveren, dat ook veel publiek
van buiten de stad naar Schie
dam zal Tokken.
In totaal zijn veertig acteurs en
actrices en nog een reeks figu
ranten nodig om de moderne
versie van 'Joncker Franssen'op
de planken te brengen. Audities
daarvoor vinden 10,17,19 en 26
september plaats In wijkcen
trum De Blauwe Brug. Voor het
aanmelden voor de auditie kan
men bellen met Corine Sey op
het stadskantoor, telefoon
4260500, toestel 295.
In het Stedelijk Museum werd gisteren de laatste hand gelegd aan het Inrichten van de exposities voor de wandelaars
van Kerkepad.
Schiedam Als het Stedelijk
Museum nooddeuren had, zou
den die zaterdag aénstaan. Dui
zenden, misschien zelfs tiendui
zenden bezoekers verwaeht di
recteur Hans Paalman, wiens
kunstpaleis aan de Hoogstraat is
opgenomen in de route van Ker
kepad. Met het oog op de stroom
toeristen heeft Paalman extra
suppoosten Ingehuurd en bij de
ingang een electronisch teller
geïnstalleerd die het aantal be
zoekers feilloos registreert.
Eindelijk staan de mensen, weer
eens in de rij voor het museum",
wrijft Paalman zich bijvoorbaat
inde handen.
Het Stedelijk waarvan de aula
ooit als godshuis in gebruik was
biedt zaterdag meer dan vei
ligheidsmaatregelen alleen. Te
koop aangeboden worden origi
nele en gedrukte prenten van
Theo (Doop) Wiegman en in de
entreehal is een expositie inge
richt waar kerkepadgangers
fragmentjes van de Schiedamse
geschiedenis kunnen oppikken.
Fragmentjes, want Een dam in
de Schie is bijna net zo willekeu
rig opgezet als de NCRV-wande-
ling. Waar Kerkepad slechts een.
freep doet in Schiedams ker-
enbestand, loopt de tentoon
stelling met zevenmijlslaarzen
door de historie. Archeologische
voorwerpen staan er zij aan zij
met het portret van de 19e eeuw-
se dominee-dichter Francois Ha
ve rschm id t en opeens blijkt er
verband te bestaan tussen een
bodebus en de heilige Liduina.
In een hoek staat de galg waar
aan misdadigers in vroeger eeu
wen moesten boeten voor hun
wandaden.
Meer lijn zit er in de tentoonstel
ling Grafiek *87, een drieluik
waarvan de prenten die groot-
kruidenier Albert Heijn bij het
honderdjarig bestaan voor zijn
personeel selecteerde, de basis
vormen. Uit voorzorg laat Paal
man Pierre Janssens uitver
kochte en veelgevraagde boek
Het Dagelijks Leven, dat bij de
expositie hoort, aan het tafelblad
vastschroeven. Janssen, die vóór
Paalman directeur was van het
Stedelijk, woonde de opening
gisteren niet bij: wel had het
supermarktconcern een afge
vaardigde gestuurd.
Het Dagelijks Leven, met werk
van onder anderen Andrea Ber-
serik, Westerik en Spermon,
wordt een etage hoger vervolgd
met Recente grafiek uit de steen
drukkerij Amsterdam, een staal
kaart van abstracte prenten van
Nederlandse én buitenlandse
kunstenaars. Het drieluik wordt
gecompleteerd door de educatie
ve tentoonstelling Oplage ge
nummerd, die speciaal voor de
schooljeugd is bedoeld. Oplage
genummerd laat zien welke ver
schillende grafische technieken
er bestaan en wat het verschil is
tussen bijvoorbeeld een zeef
druk, een litho en een ets.
De tentoonstellingen zijn te zien
tot 5 oktober.
Schiedam Kunstenaars
geven ook dit jaar weer les
in de kunstklassen die in
een museumzaal van het
Stedelijk Museum en in de
Blauwe Brug worden ge
houden. In totaal elf 'klas
sen', waarvan negen in het
museum, kunnen meedoen.
De kunstenaars maken de
deelnemers, die geen enkele
vooropleiding hoeven te
hebben, wegwijs in ver
schillende technieken.
De woensdagmiddag en za
terdagochtend is bestemd
voor kinderen en op dins
dag- en woensdagochtend
en woensdagavond kunnen
volwassenen terecht. De
kunstenaars Bart Isings,
Roel Rienstra en Marjo van
Soest begeleiden de creatie
ve werkplaatsen. Opgeven
kan bij het museum, tele
foon 4269067.
(ADVERTENTIE)
Doe voor f 2,50 mee met
de RANO muziekenhuis-
aktie
Binnenkort vindt u gedurende
10 weken in het "Uil Journaal"
een puzzel voor de RANO
Muziekenhuis aktie. U kunt
vele prachtige prijzen winnen.
Doe mee en steun het werk van
de Rotterdamse Ziekenomroep
RANO.
i//
Schiedam Directeur Hans
Paalman wil de zolder van het
Stedelijk Museum aan de Hoog
straat inrichten voor een min of
meer permanente expositie over
de geschiedenis van Schiedam.
Paalman heeft daarvoor een
aanvraag ingediend bij het colle
ge van Ben W,
De 'Schiedam-collectie', die voor
een belangrijk deel uit archeolo
gische vondsten bestaat, zwerft
door het gebouw sinds een deel
van de kelder tot restaurant
werd verbouwd. Paalman vindt
het nog steeds een 'verschraling'
dat hij die ruimte op last van
toenmalig wethouder Herman
Posthoorn voor horeca-doelein-
den moest afstaan: in de kelder
kon hij een deel van de collectie
kwijt.
Met de voorwerpen en schilde
rijen die betrekking hebben op
de plaatselijke geschiedenis kon
het museum uit ruimtegebrek
tot dusverre nooit goed uit de
voeten. Ooit bestond bet plan de
Lindenhof, het voormalige
weeshuis aan de Lange Achter
weg, bij het museum te trekken
en daar de historische verzame
ling onder te brengen. Maar de
Lindenhof kreeg een woonbe
stemmingen een alternatief was
niet direct voor han den.
De collectie onderbrengen in
een apart Historisch Museum
vindt Paalman te vergaan, daar
voor is de verzameling te onsa
menhangend. Verrsnippering
van het museumbezit over
meerdere panden vindt de direc
teur ook niet wenselijk.
