Traditie van De Zeeman leeft voort in 16e eeuws monument Dreigend faillisement huisvesting bej aarden SOKKBJ mwm Premier Lubbers verwelkomt nazaten Kuyper Rampbestrij ders werken voor het eerst samen «MINES SASBIAO SOHIEBAMSCHE GOIIRM NIEUWE WATERWEG CfllMBI HET ESFSOEO Geen openlijke steun voor minima Gemeente opgezadeld met miljoenenstrop Eckr Gdooqd Grenen. Vbon 'n unkIue kc naarStmj'en/ Van Kleef: geen 'zwarte' scholen Schiedammer voorgeleid 'Fraude controleurs geen heksenjagers' VRIJDAG 30 OKTOBER 1987 ffeaionale redactie: Brede Havenstraat 6, 3131 BC Vlaariiingen. Postbus no, 3130 AC Vlaardingen. Telefoon: 010- 4343229, 4352066, 4350557 - sportredactie: 4345209 ■■■■p o Monumenten in de regio: in deze serie wijdt het RN beurtelings aandachtaan oudegebouwen en aan mensen met visie op monumenten- zorg door CAREL VAN DER VELDEN Vlaardingen Gevoel voor historie kan Joop en Mietje Stigter niet worden ontzegd. In 1975 kwamen zij met veel ple zier in de koffie- en theewinkel van Jan van der Sar om te genieten van het nostalgische in terieur én voor de spe ciale koffie- en theewa ren. Toen Van der Sar in dat jaar zijn winkel De Zeeman eraan wilde geven, besloten de Stigters het bedrijf, dat al meer dan 150 jaar zijn wor tels in Vlaardingen heeft, over te nemen. „Omdat we het zonde hadden gevonden als het winkeltje verdwenen was", aldus Mietje Stigter, De Stigters gaven het van de late zestiende eeuw dateren de pand ook nog een flinke opknapbeurt, zodat één van Vlaardings oudste panden voorlopig weer tegen een stootje kon. Traditie genoeg dus aan de Hoogstraat. Wanneer het huis precies is gebouwd, laat zich niet meer achterhalen, maar zeker is dat het al kort na de grote stadsbrand van 1574 was. Het bedrijf van De Zeeman kent zijn oorsprong in 1821, toen Maarten Johan nes van der Boor zich aan de westzijde van de Hoogstraat vestigde als winkelier en ta- bakskerver. Deze grondleg ger van het bedrijf overleed reeds op 23-jarige leeftijd, waarop zijn broer Willem Ja cobus de tabakshandel over nam. Deze pakte de zaken groots aan: hij kocht een sloe- per, verwierf enkele pakhui zen terwijl hij ook een boer derij en een stuk weiland aankocht. Uit de haringvaart trok hij zich al snel terug, zo blijkt uit onderzoekingen van Jan van der Voort. De han del in tabak, koffie en thee, die zich met name richtte op de Vlaardingse vissers, legde Van der Boor dus duidelijk geen windeieren, getuige zijn groeiend bezit. In 1863 nam zijn schoonzoon Corstiaan van Dusseldorp het bedrijf over. Vanaf 1844 ex ploiteerde hij samen met zijn broer Adrianus de pelmolens aan de Galgkade. Deze eerste Vlaardingse industriëlen gin gen voortaan ook de produk- tie van sigaren ter hand ne men. Niet zonder succes, want in 1869 vonden al 41 mensen emplooi bij De Zee man, Bij het overlijden van Van Dusseldorp in 1874 werd zijn vermogen getaxeerd op 361,846 gulden en 7,5 cent. Rond deze tijd drong ook de industriële revolutie tot in Vlaardingen door. Voor het kerven van tabak en het branden en malen van koffie werd namelijk een stoomma chine ingezet Ondanks deze modernisering zouden de gouden tijden voor de Zee man spoedig tot het verleden behoren. De nieuwe eigenaar Willem Jacobus van Dussel dorp pleegde wel veel uit breidingen, maar waarschijn lijk gaf hij het bedrijf onvol doende ruggegraat Kort na dat het in 1897 in een naam loze vennootschap was omge zet, werd de tabaks-, sigaren- en koffiehandel geliquideerd en overgenomen door Ary van der Windt, die in die tijd al het huidige pand van De Zeeman bewoonde. Boegbeeld Een decennium daarvoor, in 1888, werd de fabriek volle dig verwoest door brand, waarop een nieuw pand op dezelfde plek aan de Hoog straat verrees. Het enige, dat uit de vlammen gered werd, was het boegbeeld van de zeeman met de tabaksblade ren, hetgeen we nu terugvin den aan de gevel op de Hoog straat. Ook de wïnkelinven- taris, met veel oude schappen en voorraadbussen, komt nog van de overkant. In 1934 hield de fabriek, die een tijd lang veel furore had gemaakt met produkten als Beste Zwarte Kauwtabak (met rum) en gezondheidstabak, op te bestaan. Alleen de win kel werd nog door Van der Windt voortgezet op de hui dige plek. Door de Stigters, die de win kel in 1975 overnamen van Jan van der Sar, bestaat De Zeeman dus nog steeds. „Wij verkopen handgedraaide si garen en versgebrande kof fie. Het is dus eigenlijk nog net als vroeger", aldus Mietje Stigter, die dagelijks achter de toonbank te vinden is. Achter de winkel, waar te genwoordig ook koffie genut tigd kan worden, vinden we in de plafondbalken nog ge schilderde ornamenten terug. Waarschijnlijk familiewapens uit de zeventiende eeuw. Rond 1634 woonde er een schrijnmaker in het pand, die waarschijnlijk de schilderin gen beeft aangebracht. Naast deze ambachtsman is De Zee man door de eeuwen heen ook nog de domicilie geweest van bakkers, predikanten en kleermakers, zoals uit een door stadsarchivaris Theo Poelstra uitgevoerd onder zoek blijkt. De lijstgevel van het pand stamt uit de negentiende eeuw. Omdat het huis een hele hoge achtergevel heeft, vermoedt Joop Stigter dat De Zeeman voor die tijd een trapgevel aan de voorzijde heeft gehad. De pleisterlaag, die waarschijnlijk ook rond die tijd is aangebracht, heb ben de Stigters bij de renova tie laten verwijderen, waar door de originele IJsselstenen ook weer zichtbaar zijn aan de Hoogstraat. Het pand van De Zeeman aan de Vlaardingse Hoogstraat. Bo ven de deur Is het bouten gevel bord te zien, dat gered werd bij de fabrieksbrand van 1888. Het bord nodigt de Vlaardingers al generaties lang uit hier hun 'ko loniale'waar te kapen. Lubbers otithult gedenksteen Maassluis Dr.J. de Bruijn, auteur van het boek 'Abraham Kuy per, leven en werk in beeld', kon niet nala ten het te zeggen. In de richting van premier Lubbers (van huis uit katholiek), die de herdenkings bijeenkomst ter gele genheid van de 150- ste geboortedag van Kuyper in de Grote Kerk van Maassluis bijwoonde, merkte hij op: „Vorige week ont ving ik nog een brief van een godgeleerde. Hij vroeg zich af waarom u voor deze bijeenkomst was uit genodigd. Want, zo schreef hij, Lubbers kent het calvinisme niet". De minister-president kon een glimlach niet onderdrukken. De Bruijn veegde de opmer king direct daarna weer van tafel: „Toegegeven, U hebt niet op een jongelïngsvereni- ginp op gereformeerde grond slag gezeten. „Maar daar staat tegenover dat wij u vaak horen spreken over de veronderstelde wederge boorte van de Nederlandse economie. Ook lezen wij tot onze vreugde dat uw beleid steeds meer gaat lijken op dat van Colijn, wat het vermoeden vvettigt dat de omgang met po litici van anti-revolutionaire huize u niet onberoerd heeft gelaten". De minister-president kreeg van De Bruyn twee boekwer ken over het protestantisme en Abraham Kuyper. „Abra ham Kuyper kun je kenschet sen als de grondlegger van het CDA", hield Lubbers de 600 genodigden in de Grote Kerk voor. „Eerlijk gezegd: ik vroeg me ook af of ik hier nu wel iets moest zeggen. Ik heb uit eindelijk 'ja gezegd, want Kuyper was tenslotte ook pre mier en hij heeft veel voor ons land betekend". Het was in de Grote kerk een sfeervolle bijeenkomst. „Wel kom, nazaten van Kuyper", sprak de premier toen hij het ■voord voerde. En terecht, want de ARP mag dan zijn op gegaan in het CDA, de anti-re volutionaire gedachte laat zich niet opslokken in een christe lijk bolwerk als het CDA. Veel vooraanstaande CDA'ers, on der wie fractievoorzitter Bert de Vries, en ARP'ers van wel- (zoals ex-Shell topman Wagner, ook een oud inwoner van Maassluis) en kamerleden v^n klein rechts woonden de bijeenkomst bij. Bijzonder was de aanwezigheid van de twee kleindochters van Abraham Kuyper en zeven achterklein dochters. Premier Lubbers onthulde la ter, op de plaats waar het ge boortehuis van de grote voor man heeft gestaan aan de hui dige Dr. Kuyperkade (voor heen Zuidvliet) een gedenk steen. Iets wat overigens aan een groot deel van de genodig den voorbij ging. Want toen zij, lopend vanuit de Grote Kerk de Dr. Kuyperkade be reikten, had Lubbers, onder zeer grote publieke belangstel ling, de herinneringssteen al onthuld. Het plaatsen van de plaquette was een initiatief van de kies kring Maassluis van de ARP. Toen die zeven jaar geleden, na een bestaan van 92 jaar, werd opgeheven, opperde se cretaris Wim van der Spek het idee om het batig saldo te be nutten voor een gedenksteen ter nagedachtenis van de op richter van de ARP, dr. Abra ham Kuyper. Met financiële steun van het historisch documentatiecen trum voor het Nederlands pro testantisme van de Vrije Uni versiteit van Amsterdam, kon dat project tenslotte gestalte krijgen. Vlaardingen Veertig oe fenslachtoffers en hon derdvijftig vrijwillige hulpverleners waren van daag betrokken bij een groots opgezette rampenoe fening in het Vlaardingse industriegebied Het Scheur. Om twaalf uur la gen de 'slachtoffers' van een explosie op een schip in de Nieuwe Waterweg klaar en rukten de hulp verleners uit. Oefening In tegratie '87 was begonnen. Een woordvoerder van de bedrijfszelfbescherming (BZB) op het stadhuis noemt het 'de grote ver dienste van de burgemees ter', dat zes vrijwilligersor ganisaties vandaag voor het eerst samen aan een oe- Meer dan 2.500 m2 antiek en, nieuw geloogd grenen. Nederlands grootste specialist Grootste ke me in authentiek Lioyd-Loom uit do 30er jaren. Chr. Huygensstraat3(ïnd.ierr.) Sirjjen (Zuidholl. eilanden) Tel. 01854-3000 fening deelnamen. Behalve de BZB deden een algeme ne en een rooms-katholie- ke EHBO-brigade, de reser vepol itie, het Rode Kruis en de Lotusgroep mee aan Integratie '87. Om negen uur vindt een ontploffing plaats op een schip dat vaart op de Nieu we Maas, ter hoogte van de Maasboulevard, zo stond in het draaiboek. Bat ge beurde niet echt, het werd zelfs niet in scène gezet. Het stond in het draaiboek om de inzet van vrijwilli gers bij een tweede ramp te rechtvaardigen. Want aan die eerste explosie zou den de professionele hulp verleners hun handen vol hebben. De tweede ontploffing, bij Het Scheur, noopte de bur gemeester vervolgens om de 140 vrijwilligers te alar meren. Die waren tot drie uur in de weer met het ver lenen van eerste hulp, het redden van slachtoffers, het bestrijden van branden en het inrichten van een gewondennest en een basis kamp. Over een maandje wordt aan de hand van vi deobeelden de oefening be sproken. Vlaardingen De alge mene stichting voor huis vesting en verzorging van bejaarden (ASHVB) in Vlaardingen dreigt ko mend vooijaar failliet. Tot die conclusie komt de werkgroep ASHVB, waar in naast de stichting ook de gemeente, de nationale woningraad en het ac countantskantoor van de VNG zitting hebben. In maart zou de stichting surcéance moeten aanvra gen. De geldschieters, die een bedrag van bijna vijf tig miljoen gulden tegoed hebben, kloppen dan bij de gemeente aan. Voor de ASHVB, dat de be jaardencentra De Wouthof, De Valkhof en Drieën-Huysen be heert, dreigen miljoenenschul den. Het reservepotje is al ge ruime tijd biina uitgeput. Wij zigingen in ae huurprij2enwet woonruimte, waardoor de hu ren voor de woningen met on geveer 150 gulden per maand moesten worden verlaagd, ga ven de stichting in juli vorig jaar de nekslag. Mede door die huurverlaging lonen alleen al de verliezen op De Wouthof tot 1999 op tot meer dan twaalf miljoen gulden. De werkgroep, waarbij waar nemers van het ministerie van volkshuisvesting aanwezig wa ren, heeft drie mogelijke op lossingen voor de gigantische Eroblemen bedacht. De haal- aarheid van de drie alterna tieven vair echter te betwijfe len. Allereerst wil de werkgroep het ministerie herinneren aan de honderd procent contra-ga rantie, die zij heeft verleend voor exploitatieverliezen. Maar het ministerie heeft bij monde van directeur woning- beheer en huurbeleid mrJ. Samson al laten weten, dat de gemeente eerst zelf alles in het werk moet stellen om de ver liezen te beperken. De gemeente zal ook her nieuwde pogingen m het werk stellen, om bij geldschieter ABP een lagere rente te be dingen. Wethouder Bas Gou- driaan heeft dat echter al eens geprobeerd, zonder resultaat. Een derde plan van de werk groep is om De Wouthof te verkopen aan een Vlaardingse woningcorporatie. Maar dat plan heeft wemig kans van slagen, als niet de rente op de leningen kan worden ver laagd. Vandaag is een brief naar be woners van de ASHVR-wo- ningen gestuurd, waarin het bestuur tracht hen gerust te stellen, „De huidige problema tiek zal voor u als bewoner geen nadelige gevolgen ople veren", schrijft het bestuur. Schiedam Om te voorkomen dat Schiedam straks 'blanke' en zwarte' scholen heeft, gaat de gemeente de regels voor huis vesting van migranten aanpassen. Wethouder Hans van Kleef onderwijs en volksh uisvesting) zal daar desnoods het Instru ment van de huursubsidie bij gebruiken. Volgens de PvdA-wethouder zijn niet alleen Nederlandse ou ders gekant tegen scholen met een groot percentage buiten landse leerlingen. Ook steeds meer Turkse ouders zouden hun kinderen liever naar scholen sturen met evenwichtig samen gestelde klassen. Van Kleef haalde deze week in de gemeenteraad het voorbeeld aan van een Turkse vader uit Nieuwland, die op het stadskan toor was komen informeren naar de onderwijsmogelijkheden m Groenoord. Hij vond de klassen met overwegend Turkse leerlingen in zijn eigen wijk nadelig voor zijn kind. Volgens Van Kleef kan dat verschijnsel alleen worden bestreden als migranten de kans krijgen zich te verspreiden over alle wij ken van de stad. Een groot deel van de culturele minderheden is nu gehuisvest m Nieuwland, een wijk met betrekkelijk rui me en goedkope woningen. Schiedam Een 25-jarige Schiedammer wordt vandaag voorgeleid aan de officier van justitie in verband met drie ge wapende roofovervallen, die hij deze maand zou hebben ge pleegd. De man heeft tegen over de politie twee van de drie overvallen bekend. De Schiedammer bekende een overval op een filiaal van de Marskramer aan de Mgr No- Je nslaan op 12 oktober en op supermarkt Meermakt aan de Parkweg, vijf dagen Ja ter. Hij kwam tegen sluitingstijd bin nen met een voorwerp dat op een pistool leek en dwong de verkopers om het geld uit de kassa te overhandigen Zo maakte hij vierduizend gulden buit De politic verdenkt de man ook van een overval op het benzinestation van Totail aan de Horvathweg. «SS i0Q Fest>val Schiedam De minima zijn de grote verliezers ge worden van de begro tingsdebatten in Schie dam. Alle voorstellen om de laagstbetaalden en laagstgeschoolden te hei pen werden gisteren op de derde en laatste avond van de discussies door de gemeenteraad afgestemd. Er komt geen kwijtschel- dingsbeleid voor het rei nigingsrecht, geen soepe ler toepassing van de indi viduele huursubsidie en geen werkgelegenheids plan voor migranten. Een meerderheid in de raad geeft de voorkeur aan voor zichtig manoeuvreren boven openlijke steun aan mensen met een smalle beurs. De klei ne linkse fracties (CPN, PPR/PSP en D66) drongen aan op actieve hulp, maar het PvdA/VVD-college wil geen reprimande van 'Den Haag' riskeren, Andere steden waar minima bijvoorbeeld geen reimgings- belastmg hoeven te betalen, helpen de financieel zwakke ren eerder van de wal tn de sloot, redeneren B en W van Schiedam Het rijk duldt zo'n 'inkomenspolitiek' niet en let tegenwoordig heel scherp op of gemeenten sommige groe pen inwoners niet bevoorde len. De wethouders Aad Wiegman (financiën) en Chris Zijdeveld (sociale zaken) zoeken het daarom liever in maatregelen die nog net door de beugel kunnen. Voorwaarde Is dan wel dat daaraan niet te veel ruchtbaarheid wordt gegeven. Links vindt die verklaring wat al te vrijblijvend, maar is er niet tn geslaagd een rnotie met duidelijke beleidslijnen door de raad te loodsen. Een motie van Bart de Leede (PPR/PSP), waarin de ge meente zegt meer ambtenaren onder de culturele minderhe den te willen werven, haalde het wel. Maar door de afge zwakte tekst blijft dat een loos gebaar. Burgemeester Remier Scheeres zei eerder deze week dat migranten door hun lage scholing en slechte kennis van U,.i ..„ll- i .twv.ra.iuj YVCUllg (VdlIS maken op een overhetdsbe- trekking. Hij haalde de in spanningen van de Schiedam - se politie aan, die tien 'buiten landers' naar het selectiecen trum stuurde en alle kandida ten zag stranden. Schiedam Wethouder Chris Zijdeveld (PvdA) wil geen kwaad woord horen over de fraudecon troleurs van de sociale dienst. Deze sociaal re chercheurs zijn er volgens Zijdeveld niet op uit, bij standmoeders het leven zuur te maken, maar pro beren 'grote zaken a la RSV' op te sporen. „Ze houden zich niet bezig met pepernoten". Zijdeveld nam gisteravond in de gemeenteraad de fraude controleurs tn bescherming te gen de kritiek van de commu nist Ulferd Bruseker, die een heksenjacht op vrouwen met een bijstandsuitkering vreest. De wethouder sociale zaken trachtte dat vooroordeel weg ie nemen aan de hand van een lijstje met concrete fraudege vallen. Zijdeveld noemde als voorbeeld een Schiedammer met een WWV-uitkering die er clandestien een café-restau rant op na hield en die de soci ale dienst voor 5Ö.D00 gulden oplichtte. Een ander geval betrof een sa menwonend paar. beiden met een uitkermg. die een café hadden in België. De man handelde bovendien m valse horloges. Kosten voor de ge meente Schiedam: 190.000 gul den. Eén tegen de lamp gelopen fraudeur zal zo goed bij kas dat hij het bedrag waarvoor hïi de GSD had opgelicht 30.000 gulden in één keer contant terugbetaalde.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Rotterdamsch Nieuwsblad / Schiedamsche Courant / Rotterdams Dagblad / Waterweg / Algemeen Dagblad | 1987 | | pagina 1