De Loper bang voor
gebrek aan inspraak
a
HET WAAIGAT
Vlaardingen zonder weeshuis ontheemd
...Meubelen voor het leven...
vanaf het begin af aan
HET ERFGOED
VIAA8BN6S DABBIAD
SCHKBAMSCHE COURANT
NIEUWE WATERWEE COURANT
Staelduinse bos regelmatig open
Politie pakt
overvaller
Sloopplannen getuigen van weinig historisch besef
ssiiiB
FïMpi
Ma
Inbrekers
betrapt
Winkeliers vrezen macht grote concerns bij vernieuwing
«lil
Markt 57 - Vlaardingen - Telefoon 01074343685
Wéér nieuw
projeet aan de
Lange Haven
Goudriaan
'interview'
verbijstert
Vlaardingen
Drukker
schenkt
Rode Kruis
een kwart
miljoen
Wintersport
concurrent
van De
Rietzeilers
Vroeg erbij
WATERWEG
jgjfrjwjMMwngraal a. 3131 .G Vayc.r.yn P.i:,.. '1M aC WMKfltgai Taefog, 0;*G Mnllt w MII>l|,j|||L 4345209
VRIJDAG 5 FEBRUARI I98B
Monumenten
in de regio:
In deze serie
wijdt het RN
beurtelings
aandacht aan
oude gebou-
en aan mensen
met visie op
monumenten-
door CAREL VAN DER VELDEN
Vlaardingen„Een opmerke
lijke dissonant in het stads
beeld", durfde Vlaardings wet
houder Bas Goudriaan het
Weeshuis verleden week nog
te noemen. In het Vlaardingse
stadscentrum, waar de project
ontwikkelaars en de gemeente
zich langzaam op lijken te ma
ken voor de 2le eeuw, valt zo'n
oud gebouw nu al uit de toon,
laat staan in de toekomst, als
het winkelend publiek zich
omgeven weet door futuristi
sche gebouwen en zich als kas
plantjes door het overdekte
nieuwe winkelhart van Vlaar
dingen begeeft. Die visie lijken
de mensen die het in Vlaardin
gen voor het zeggen hebben er
in iedergeval op na te houden.
Veelbetekenend was de op
merking van Goudriaan in elk
geval wel. De geïsoleerde posi
tie die het Weeshuis momen
teel inneemt dankt het gebouw
aan de niets ontziende sloop
woede van Goudriaan en zijn
voorgangers, waardoor nieuwe
sloop in hun ogen onvermijde
lijk wordt Dat hiermee het ge
bouw, dat aan de Vlaardingse
weeshuistraditie tot in de L4e
eeuw herinnert, verdwijnt lijkt
het stadsbestuur niet te deren.
Critici vermoeden dan ook dat
de Vlaardingse bestuurders
een bewuste actie voeren om
het verleden van de Haring-
stad consequent uit te stuffen.
„Wie zal in 2074 nog geloven
dat Vlaardingen al 800 jaar be
staat, terwijl het oudste gebouw
dan van vér na 1945 stamt
vragen zij zich af.
Wezen zijn er sinds de jaren 50
van deze eeuw niet meer aan
het Weeshuisplein te vinden,
maar het gebouw vormt na
tuurlijk wel de beste herinne
ring aan de veelbewogen
Vlaardingse traditie van we
zen- en armenzorg, waarvan de
wortels vermoedelijk liggen in
de 14e eeuw. In die tijd kwa
men de lage landen onder in
vloed van de ideeën van de
Graaf van Montpellier, die in
de 12e eeuw in Frankrijk 'Den
Heiligen Geest' stichtte, een
liefdadigheïdsbeweging die
zich inzette voor de minderbe
deelden in de samenleving.
Het is niet meer te achterhalen
waar het Vlaardingse weeshuis
zich in die tijd bevond, maar uit
een overgebleven brief van 20
juni 1497 is wel duidelijk ge
worden, dat het weeshuis in
komsten genoot van de Deken
van het Capittel St. Adriaens. i
De brief bericht van een toege-
kende erfrente van '18 pond 1
Hollands', onder voorwaarde
dat de Vlaardingse kloosterzus- 3
ters ook 8 pond zouden krijgen.
Uit de tijd van vóór de Refor
matie is dit het enige overge
bleven geschrift, hetgeen
waarschijnlijk alles te maken
heeft met de grote brand in
Vlaardingen van 2 juni 1574,
toen zowel het stadhuis als het
zusterklooster en het weeshuis
in vlammen opgingen.
Recessie
Rond 1580 moet er nieuw wees
huis verrezen zijn. Dat gebeur
de tussen de Vleersteeg en de
Grote Kerk. En alsof het met
de rampspoed niet opkon, be-
leefde Vlaardingen in die tijd
een sterke economische reces
sie. Gelukkig voor de wezen
hadden veel Vlaardingers in
die tijd hun laatste centen over
voor het weeshuis, anders was
het nog slecht afgelopen met de
kinderen. Het weeshuis kamp
te destijds wel met grote tekor
ten.
In 1602 heerste een pestepide
mie, in 1608 brandde de Korte
Dijk tot de laatste steen af. Het
aantal wezen steeg hierdoor
Het weeshuis, dat volgens
wethouder Bas Goudriaan maar
beter kan verdwijnen.
sterk en de kosten werden
steeds hoger. Dat de financiële
crisis bij het weeshuis van
structurele aard was blijkt Wel
uit het feit dat het bestuur er in
1668 toe overging de wezen uit
te besteden. Sommige jongeren
werden naar zee gestuurd, de
allerkleinsten werden bij ge
zinnen ondergebracht. Zo
kwam er ruimte om ouden van
dagen onderdak te bieden. In
tegenstelling tot de wezen,
moesten zij voor hun verblijf
betalen.
In 1772 kwam het weeshuis
vlak vóór het huidige pand te
staan, nabij de Biersloot en de
Ridderweg. Het bestuur kocht
het pand van de erfgenaam
van Willem van Ruytenburgh,
die als 'man in het geel', we
reldbekendheid geniet. Hij
staat namelijk afgebeeld op
Rembrandts beroemdste schil
derij, de Nachtwacht.
Capaciteiten
De sloop in 1891 werd ingege-,
ven door de slechte staat van
onderhoud van het pand en
door het grote aantal wezen,
dat er op dat moment in Vlaar
dingen was. Architect Van den
Berg bouwde het nieuwe wees
huis voor 30.000 gulden achter
het oude pand, dat na voltooi
ing van de nieuwbouw direct
gesloopt werd. Nieuwe tijden
braken aan. In een boek over
het Weeshuis uit de jaren 50,
schetst J.H. van Linden van
den Heuvell een modern wees
huis, waar in tegenstelling tot
vroeger tijden rekening werd
gehouden met de capaciteiten
van de wezen. Het bestuur
stuurde hen niet meer naar zee
door de crisis in de visserij
was dit trouwens ook niet meer
mogelijk maar zocht een
'functie naar capaciteiten*.
Tot de vijftiger jaren, want
toen werd het Hervormd
Weeshuis gesloten. In 1960
werd het pand door de ge
meente overgenomen, waarna
jarenlang touwtrekken volgde
over de nieuwe functie. De
aankoop was geschied met het
idee het Vlaardings vereni
gingsleven, dat met een groot
tekort aan capaciteit kampte,
aan ruimte te helpen. Maar
voordat duidelijk werd welke
verenigingen er in moesten ko
men en hoe het geheel geëx
ploiteerd ging worden, was het
Vlaardings gemeentebestuur
wel een paar jaar verder.
Als GoudrEaans plannen door
gaan, zullen huidige huurders
als de Socialistische Partij,
clubhuis 'De Haven' en de club
van spoorwegmadelbouwers
op zoek moeten naar een ander
onderkomen. Vervelend voor
de huurders, maar ook voor
veel Vlaardingers. Want Gou
driaan slaat met zijn slopersha
mer wederom een episode uit
de plaatselijke historie aan
puin. Wezen mogen er dan in
Vlaardingen nauwelijks nog
wonen, de sloop zal veel Vlaar
dingers zeker een ontheemd
gevoel bezorgen.
Zondag voor het eerst
's-Gravenzande Het Stael
duinse bos wordt zondag voor
het eerst geheel opengesteld
voor het publiek. Na de taJIo-
Schiedam De bedrijfsrecher
che van de Hema heeft tijdens de
koopavond twee Schiedammers
"op heterdaad betrapt bij het ste
len van leren portemonnees. De
mannen, beide drugsverslaaf
den, zijn overgedragen aan de
politie in Schiedam en ingeslo
ten.
•Twee Schiedammers werden
vaanacht op heterdaad betrapt
bij een poging in te breken in een
winkel aan de Nolenslaan. Om
wonenden waarschuwden de
politie, die juist op tijd arriveer
de. Toen de inbrekers de winkel
.wilden verlaten, stonden agen
ten klaar om ze in de boeien te
slaan.
De politie werd vannacht door
bewoners van het Sebelisplein
gewaarschuwd dat een drietal
mannen bezig was te rommelen
aan auto's. Toen de politie op de
parkeerplaats arriveerde, waren
de mannen echter verdwenen.
In samenwerking met de Vlaar
dingse politie kon het trio in hun
auto worden aangehouden. In de
auto troffen agenten slangen en
jerrycans aan. Het drietal beken
de daarna vlot benzine uit auto's
te hebben gestolen.
ze excursies die het afgelopen
jaar zijn georganiseerd, mag
er nu zonder begeleiding
door het voorheen Verboden
bos' worden gewandeld. Op
rijksniveau wordt binnen
kort over een definitieve
openstelling beslist.
Tussen twaalf en vier uur 's mid
dags staat het hek tussen het oos
telijke en het westelijke deel van
het bos voortaan op zondagen
open voor bezoekers. Door mid
del van provisorische wegver
sperringen wordt aangegeven
waar het publiek niet mag ko
men: het terrein waar de vleer
muizen in bunkers overwinte
ren.
Deze bunkers zijn inmiddels met
beton en hekwerken dichtge
maakt, zodat onbevoegden er
niet in kunnen om de circa zestig
dieren af te schrikken.
Voordat het bos helemaal wordt
opengesteld moeten er nog veer
tig munitieloodsen en andere ge
bouwen worden afgebroken en
moet er een nieuw padenplan
zijn. Ook zullen waarschuwings
borden worden geplaatst rond
het stiltegebied, waarop uitge
legd wordt waarom de mensen
er niet in mogen.
In het stiltegebied verblijft naast
de groep vleermuizen ook een
aantal buizerds en bosuilen. Ook
deze dieren zouden worden ver
jaagd als de rust er wordt ver
stoord. Eén van de bunkers die
niet door de vleermuizen als
winterverbhjfplaats is gekozen,
wordt straks ingericht als expo
sitieruimte over vleermuizen.
Het voetbalveld dat ook tot het
oostelijke deel van het Stael-
duinse bos behoort, wordt waar
schijnlijk een kampeer- en
speelgelegenheid voor 'natuur
liefhebbers op doortocht'. Het
wachtlokaal, dat voorheen dien
de om indringers uit het bos te
houden, wordt in de nieuwe op
zet een kampgebouw voor vrij
willige 'hulptroepen', die in het
bos willen werken en kamperen.
6S0 03
li i nmnrPCT)
Dit massief grenen programma biedt voet mo
gelijkheden.
o.a.: hoogslapers - halfhoog slapers - éénper
soonsbedden - buro's - kinderbedden -
echuifdeurk asten
Waat eens ean...dan laten wij U de vele moge
lijkheden zien.
grenen meubelen
De Lier Met de aanhouding van een 23-jari-
ge Schiedammer heeft de politie in De Lier een
groot aantal overvallen in De Lier, Vlaardin
gen en Schiedam weten op te lossen. De man is
ook verantwoordelijk voor 31 inbraken in het
Rijnmondgebied.
De man kon. worden aangehouden na zijn terugkeer
uit het buitenland. Van de buit, die in totaal drie ton
bedroeg, is geen cent teruggevonden.
De politie onderzoekt momenteel de betrokkenheid
van een 22-jarige Schiedammer, die al gevangen zit.
Hij wordt verdacht van medeplichtigheid aan mini
maal twee overvallen.
Op 9 juni 1987 werd postagenschaphouder J. Mid
dendorp uit Vlaardingen overvallen. Hij en zijn ge
zin werden vijf uur lang vastgehouden onder be
dreiging met een vuurwapen. De buit was echter ge
ring: 170 gulden. Op 3 december werd de Gamma
bouwmarkt in Gorinchem overvallen. Om meer
druk uit te oefenen werd toen de bedrijfsleider be
schoten. Deze opende daarop de kluis en de overval
lers namen een bedrag van 26.500gulden weg.
Op U januari 1987 drongen twee gewapende man
nen aan de Kijckerweg 's nachts via een .raam de
woning binnen van de familie Koppenol in De Lier.
Hierin is tevens het NMS-agentschap gevestigd. Zij
liepen near boven waar de filiaalhouder met z'n
vrc-uw en drie volwassen kinderen lagen te slapen.
De bewoners werden bedreigd met vuurwapens.
Koppenol zelf werd gedwongen de kluis te openen.
Twaalf dagen later keerden de overvallers midden
in de nacht terug en namen onder bedreiging op de
zelfde wijze een groot bedrag aan geld mee. Uit het
agentschap werd in totaal 35 mille ontvreemd.
Op 11 november 1987 werd een overval gepleegd op
het postkantoor aan de Mgr. Nolenslaan in Schie
dam. De overvallers gingen 's nachts al het filiaal
binnen, waarna in de ochtenduren het eerst binnen
komende personeelslid onder bedreiging met een
mes en een vuurwapen in gijzeling werd gehouden.
Een tweede personeelslid rook onraad en waar
schuwde de politie, waarna de overvallers zonder
buit vertrokken.
De inbraken in bedrijfspanden en woningen wer
den gepleegd in Gorinchem, Hardinxveld-Giessen-
dam, Schiedam, Geldermalsen, Ulvenhout, 's-Gra
venzande en Vlaardingen.
De Loper is opgezet voor en
door de locale middenstand. De
invloed van de concerns mag niet
te groot worden, waarschuwen de
winkeliers.
Schiedam Werden gisteren in
deze krant al een fiks aantal ini
tiatieven voor nieuwbouw- en
verbouw aan de Lange Haven
aangekondigd, de koek blijkt
nog niet op te zijn. De Rotter
damse makelaar Stad Land
onderneemt momenteel pogin
gen om 1000 vierkante meter
kantoorruimte aan de Lange Ha
ven te verhuren. Deze kantoren
moeten gerealiseerd worden in
twee monumenten op de num
mers 37 en 39. Dickhof bouwbe
drijf en architectenbureau Stu
dio 8 zijn daarover al enige tijd
met de gemeente in onderhan
deling.
Woordvoerder Schubbe van
Stad Land liet gisteren weten
dat het de bedoeling is de twee
historische gevels geheel in oude
Juister te herstellen. Met name
het dak en de voorgevel bleken
bij onderzoek in een deplorabele
toestand te verkeren.
In één van de monumentale
Êanden moet een open portiek
omen, terwijl het dak geheel in
glas uitgevoerd wordt. Door het
vele licht dat dan binnenkomt,
denkt de makelaar dat het pand
geschikt is te maken voor een ga
lerie- of museumfunctie. De
schuurtjes, die zich achter de
panden aan de Westvestzïjde be
vinden, worden als alles door
gaat gesloopt, waardoor ruimte
vrijkomt voor parkeerruimte.
Vooruitlopend op een gemeente
lijke bouwvergunning, wordt
onderhandeld met enkele huur
ders. Als de gemeente mee
werkt, hoopt Dickhof bouwbe
drijf dit najaar met de renovatie
te beginnen.
Vlaardingen De winke
liers van De Loper vrezen dat
l zij geen enkele inspraak krij
gen in de brancheverdeling
als het" winkelcentrum in
Holy wordt vergroot. Eind
1988 gaat de bouw voor 4000
vierkante meter extra win
keloppervlak van start en'zo
als het er nu naar uitziet, zal
de projectontwikkelaar de
Amrobank die ruimte he
lemaal naar eigen inzicht
verdelen.
Dat betekent volgens T.W. Bors-
boom, voorzitter van onderne
mersvereniging De Loper, dat er
hoofdzakelijk filiaalbedrijven
van grote concerns worden toe-
felaten: „De plaatselijke mid-
enstand raakt tussen wal en
schip".
Een gemeenteraadslid ver
trouwde de winkeliers in De Lo
per onlangs toe dat er in elk ge
val dit jaar geen inspraakcom
missie meer komt. Die commis
sie, waarin de winkeliers een be
langrijke stem zouden krijgen,
was bedoeld om de branchever-
deling te begeleiden. „Nu dat
buiten onze invloedssfeer gaat
gebeuren, kunnen wij waar
schijnlijk alleen achteraf nog
protesteren", aldus de veront
waardigde Borsboom.
De woordvoerder van de Loper
winkeliers is verbijsterd dat de
gemeente alles op eigen houtje
bedisselt: „Je hoort ontzettend
weinig, zeg maar. helemaal
niets, van het stadhuis. Daar vin
den ze blijkbaar dat inspraak de
boel alleen maar ophoudt. Maar
er zijn afspraken gemaakt, en
daar moet de gemeente zich aan
houden. De mensen die nu een
zaak hebben in de Winkelhoeve
in Holy-Noord en in de Holiër-
hoek, zouden voorrang krijgen
bij de invulling van de ver
nieuwde Loper. Daar horen we
ook niets meer over".
De winkeliers vinden dat de ge
meente niet alleen om morele
redenen verplicht is, hun een
stem in het kapittel te verlenen.
Aan de uitbreiding van het win
kelcentrum is een huurverho
ging gekoppeld voor de zaken in
het al bestaande deel van De Lo
per. De winkeliers willen best
hun deel van de twee miljoen
gulden kostende operatie bijdra
gen, maar dan wel op voorwaar
de dat ze een stevige vinger in de
pap krijgen.
Volgens Borsboom wordt het an
ders een onderonsje van de
grootwinkelbedrijven. „De
Amro-bank kan de boel moeite
loos zelf opvullen, want er zijn
legio aanmeldingen. V 8c D,
waarmee die bank vast en zeker
wel eens zaken doet, heeft bij
voorbeeld genoeg dochteronder
nemingen die staan te trappelen.
Hunkemöller, Dixons, Miss
Etam. Tegen zulke bedrijven
kunnen wij niet op. Die kunnen
makkelijk een jaar met verlies
draaien: wij niet".
De ondernemers van De Loper
hebben de Vlaardingse gemeen
teraad deze week een brief ge
schreven-en aangedrongen op
het alsnog formeren van een In-
spraakcomissie.
Vlaardingen Jan van
Hemert is verbijsterd
over de opschudding in
Vlaardingen na publica
tie van een gefingeerd in
terview met wethouder
Bas Goudriaan. In het
door VVD-raadslid Van
Hemert verzonnen
vraaggesprek kondigt
Goudriaan de sloop aan
van de Visbank, de bank
Mees en Hope, de Stads
gehoorzaal en het voor
malige stadhuis van
Vlaardinger-Ambacht.
Onder de kop 'De glasnost
en schuivende panelen van
Bas Goudriaan' werden deze
en soortgelijke pittige uit
spraken gisteren gepubli
ceerd door het huis-aan-
huisblad Groot Vlaardin
gen, echter zonder de ver
melding dat het om een grap
ging. Daardoor vatten veel
Vlaardingers het artikel se
rieus op. Goudriaans Voor
nemens' leidden hier en
daar tot grote verontwaardi-
ging,
„Dat is nooit mijn bedoeling
geweest", reageert de ge
schokte Van Hemert. Hij is
nogal ontdaan, dat Groot
Vlaardingen het verhaal in.
deze vorm heeft gebracht.
Van Hemert schreef het ar
tikel oorspronkelijk voor
het afdelingsblad van de
WD, waarin het al in de
cember vorig jaar ver
scheen. In een voorwoord
liet het raadslid doorsche
meren dat het om een grap
ging. „En iedereen die even
doordacht, begreep dat het
om een schertsinterview
ging". Hoe een krant het
verhaal twee maanden later
zonder enig commentaar
kan publiceren, is voor Van
Hemert een raadsel.
Van Hemert vindt het ook
„hoogst bedenkelijk dat er
zoveel Vlaardingers zijn, die
Bas voor zulke dingen aan
zien". Persoonlijk vind hij
hem een prima vent, met
wie hij graag een pilsje,
drinkt.
Schiedam Drukkerij Elba,
het Schiedamse bedrijf dat de
nieuwe paspoorten gaat
drukken, heeft het Neder
landse Rode Kruis een schen
king ter waarde van een
kwart miljoen gulden ge
daan. Elba drukt voor het
Rode Kruis gratis ruim drie
miljoen kleurenfolders. De
folders worden huis aan huis
verspreid om de teruglopen
de belangstelling voor de bin
go-actie van de hulporganisa
tie nieuw leven in te blazen.
De gift markeert de ingebruik
name van een nieuwe, vier mil
joen gulden kostende, pers waar
op Elba de paspoorten naar Eu
ropees model gaat maken. Vol
gens Elba-directeur W.L. Baard
is het gebruikelijk dat het bedrijf
bij de aanschaf van kostbare ap
paratuur een schenking doet aan
een goed doel.
De nieuwe pers van de Schie
damse onderneming werd deze
week in. gebruik gesteld door C.
Vogelzang, directeur van het
Nederlandse Rode Kruis.
Schiedam Carnavalsvereni
ging De Rietzeilers laat zich. niet
langer door fenomenen als win
tersport en Center Pares in de
luren leggen. Als de carnavals
optocht, die zaterdagmiddag
door de stad trekt, dit keer meer
deelnemers telt dan in voor
gaande jaren, dan is dat louter te
danken aan een slimmigheidje
van de Rietzeilers-senaat. De
vereniging ontdekte namelijk
dat het zottenfeest pleegt samen
te vallen met de crocusvakantie.
„Vervroeg de optocht met één
week en je hebt meer deelne
mers", redeneerde de senaat.
Een redenering waar geen speld
tussen te krijgen valt, zo bleek.
De als pr-man aan de senaat toe
gevoegde Luc Veger, die hele
dagen in een kantoor^e van
Prins Frans II (alias Frans van
Krugten) telefonisch deelne
mers probeert te werven, heeft
tot nu toe zo'n 40 particulieren
en bedrijven voor de optocht we
ten te strikken.
Hulp krijgen De Rietzeilers dit
jaar ook van de openbare nutsbe
drijven, die twee vuilniswagens
beschikbaar stellen aan jeugd
vereniging Eldos. De jongens en
meisjes van deze vereniging mo
gen de auto's naar eigen inzicht
optuigen. Verder hebben de
ONS ook een 'dweilprijs' uitge
loofd, een gebaar dat voortaan
elk jaar zal worden herhaald.
Ook de gemeente Schiedam
blijkt het feest een warm hart toe
te dragen: loco-burgemeester
Chris Zijdeveld reikt zaterdaga
vond rond elf uur voor het eerst
een gemeentelijke wisselprijs
uit, een plaquette ontworpen
door Piet Kuük, die ook de
stadssleutel maakte voor Prins
Frans II. De prijs is bestemd voor
de deelnemer die in de optocht
de meeste aandacht trekt.
De Rietzeilers verzonnen zelf
ook een extra attractie. Om zo
veel mogelijk kinderen voor de
stoet te werven, loopt Clown
Rikki als een soort Zwaan-kleef-
aan in de optocht mee. De leukst
verklede kinderen die zich bij
Rikki aansluiten, mogen reke
nen op een bescheiden prijsje.
De optocht vertrekt om onge
veer één uur vanaf de Vier Mo
lens en arriveert rond half twee
bij het oude stadhuis, waar bur
gemeester Reinier Scheeres de
stadssleutel overhandigt aan de
prins, 's Avonds volgt in de Blau
we brug het Brandersbal met de
bekendmaking van het Zwarte
Schaap. Het Prinsenbal wordt
een week later (zaterdag 13 fe
bruari) gehouden, de slotavond
van het carnaval valt dit jaar op
woensdag 16 februari.
's-Gravenzande/Hoek van Hol
land Een 13-jarige jongen uit
Hoek van Holland is vanmorgen
om half vijf door een passant in
de kraag gevat en aan de politie
overged ragen. Dat gebeurde aan
de Van der Horstweg in 's-Gra
venzande, waar de jongen had
ingebroken in een geparkeerde
vrachtauto.
Met een hamer had hij de voor
ruit van de cabine ingeslagen,
waarna hij probeerde het zend-
je los te wrikken. Toen dat
mislukte vernielde hij tal van
spullen, waaronder de tacho
graaf, en eigende zich enkele
vlaggetjes en cassettebandjes toe.
Op het politiebureau bekende hij
anderhalve week geleden in zijn
woonplaats al eens twee zend-
bakjes te hebben ontvreeird.