Schiedamse politie maakt
school met 'bouwstroom'
'We geven gewoon
wat teveel geld uit'
Akzo Chemie ontkent,
maar DCMR houdt vol
T
'Transportcentrum
al snel te klein'
Recreatieschap:
Smit-Kroes is
op verkeerde weg
DO
'Uitgifte grond
Spaland is blunder
van gemeente'
VLAAROINGS DAGBLAD
SCHIEDAMSE COURANT
NIEUWE WATERWEG COURANT
Minister heit fundament nieuw hoofdbureau
Raadsleden: druk of niet veel zin?
De Leede
kritiseert
solistische
Hafkamp
Henk van der Linden (CDA):
Dezelfde winkel, dezelfde kwaliteit en dezelfde service.
Alléén de naam verandert.... Doe Parket wordt
AVI PARKET!
Gouden
camera's
voor
Henk Vos
Viaardingen
promoot
oplaadbare
batterij
Jongen (16)
mishandeld
'Bos langs
rijkswegen
goed voor
het milieu'
DINSDAG 11 APRIL 1989
PAGINA 13
Regionale redactie: Brede Havenstraat 6,3131 BC Viaardingen. Postbus 4008,3130 KA Viaardingen, Telefoon: 010-4343229,4352066,4350557 - sportredactie: 4345209. Telefax: 010-4349754.
Minister Van Dijk, gehuld in een kraakheldere oliejas, slaat de allereerste eerste paal in zijn carrière: die
voor het nieuwe Schiedamse politiebureau.
Schiedam Met zoveel politie
om zich heen kostte het minister
Cees van Dijk natuurlijk weinig
moeite zich de menigte joelende
en trommelsiagende verpleeg
sters van het lijf te houden.
Agenten vormden een cordon,
en de minister was de toegang tot
de bouwplaats ongehinderd ge
passeerd. De protesterende ver
pleegsters, die vijf procent loons
verhoging eisten, bleven met
hun spandoeken noodgedwon
gen buiten het hek.
Met in zijn kielzog een groot aan
tal commissarissen en burge
rambtenaren bracht de minister
van binnenlandse zaken giste
ren een bezoek aan Schiedam.
Hij sloeg er de allereerste eerste
paal in zijn carrière: die voor het
nieuwe hoofdbureau van politie
bij NS-station Nieuwland.
Niet zomaar een eerste paal, be
nadrukte Van Dijk later tijdens
een bijeenkomst in wijkgebouw
de Blauwe Brug, maar feitelijk
het fundament waarop vijf poli
tiebureaus tegelijk rusten. Naar-
den, Laren, Haarlemmermeer,
Noord wijk en Schiedam hebben
volgens de minister pioniers
werk verricht. Door de handen
ineen te slaan en één gezamenlij
ke aannemer en architect te kie
zen, konden de vijf gemeenten
aanzienlijk goedkoper een poli
tiebureau bouwen.
Die methode heeft inmiddels
school gemaakt bij de Neder
landse politie. Delft, Zeist en
Bergen op Zoom hebben samen
al een 'bouwstroom' opgezet en
ook in het zuiden des lands heb
ben verschillende politiekorp
sen de koppen bij elkaar gesto
ken. De Schiedamse korpschef
Piet van den Hengel beveelt de
methode van harte aan bij zijn
collega's: „Op de bouwkosten be
spaar je al gauw 'zeven procent,
op de inventaris hebben we zelfs
een korting van 40 procent we
ten te bedingen".
Ondertussen staat nog niet vast
hoeveel agenten het nieuwe bu
reau gaan bemannen. De Schie
damse politie krijgt er personeel
bij, zoveel is duidelijk, maar uit
hoeveel mensen die versterking
zal bestaan zegt zelfs Van Dijk
niet te weten. Het kabinet heeft
daarover nog niet beslist. Het
aantal van tachtig extra agenten,
waarop Van den Hengel aan
vankelijk meende te kunnen re
kenen, wordt waarschijnlijk
minstens gehalveerd.
Minister Van Dijk is zich overi
gens wel bewust dat het Schie
damse korps met 145 agenten is
onderbezet. Een artikel in Vrij
Nederland van oktober vorig
jaar over het boek Schiedam-
Holland sterkte hem in die over
tuiging. Schiedam werd daarin
geportretteerd als een Versuk
kelde stad'.
Schiedam Hebben sommige raadsleden het zo druk, of zijn
zij onverschillig? De vraag drong zich gisteravond bij toe
schouwers op, toen een aantal raadsleden van de PvdA zich
halverwege de raadsvergadering terugtrok in een achteraf-
zaaltje.
Het selecte gezelschap, onder wie de raadsleden Hans Bakker
en Joop de Jong, miste zeker drie kwartier van de raadsdïs-
cussies. Het gezelschap, waarbij zich even later ook fractielei
der Gé, Brouwer voegde, was volgens hun partijgenoot Arie
van Loenen druk in de weer met de voorbereidingen voor
een commissievergadering.
„Ze houden niet eens de schijn op, dat zij hun rol als volksver
tegenwoordiger serieus nemen", schimpte een aanwezige.
„Wat een poppenkast!"
Meer raadsleden waren aan het freewheelen. Wethouder
Hans van Kleef rende zo nu en dan wat in het rond, terwijl
zijn collega Chris Zijdeveld vrolijk wuifde naar een bekende
op de publieke tribune. Zijdeveld stond op, liep naar de pu
blieke tribune en ging even keuvelen.
Maassluis/Maasland De Oude
Campspolder-Zuid zal al snel te
klein zijn, als een daar aan te leg
gen transportcentrum voor het
Westland zo hard groeit als nu de
verwachting is.
.Groeit de tuinbouw jaarlijks al
rhèt rond acht procent, dan kan
volgens voorzitter A. van Daalen
van de stichting Transportcen
trum Westland (STW) bij de
transporteurs een groei van
veertig procent worden ver
wacht.
Van Daalen stelde dat gisteren
•tijdens een discussieavond in
Maasland. Voorlopig willen vijf
tien bedrijven zich op het trans
portcentrum vestigen. Daarmee
zou al twintig van de'in totaal 33
hectare in gebruik komen. „Ik
schat echter in", vervolgde Van
Daalen, „dat er zeker twintig be
drijven komen. En of die alle
maal op dat terrein kunnen, is
nog maar de vraag".
Schiedam Met het krediet
ging de gemeenteraad gisteren
uiteindelijk akkoord, maar met
name PSP/PPR-raadslid Bart
de Leede plaatste kritische kant
tekeningen bij de wijze, waarop
wethouder Luub Hafkamp ope
reert in de herstructurering van
de voetbalvelden.
Volgens De Leede geeft het geen
pas, dat de wethouder de voet
balclubs zes ton toezegde op een
moment dat de raaa nog van
niets wist In het tweede rapport
over het inkrimpen van het aan
tal voetbalvelden opperde de
sportraad het idee om voetbal
clubs, die vrijwillig zouden over
gaan tot samenwerking, finan
cieel schadeloos testellen.
De gelden, benodigd voor het be
vorderen van de samenwerking,
zijn in enkele gevallen al maan
den geleden toegezegd. Zo kreeg
Ursus naast een vergoeding voor
de oude accommodatie van
280.000 gulden nog eens 60.000
gulden om de samenwerking
met HBSS in goede banen te lei
den.
Ook WK en DHS en FCN en
Martinit hebben de gelden voor
de samenwerking reeds toege
zegd gekregen. Op basis van
deze informatie zijn sommige
voetbalverenigingen momenteel
al hard in de weer met nieuw
bouw en verbouw van de com
plexen. „Alleen daarom ga ik
met het krediet akkoord'liet
Bart de Leede weten. „Maar het
is duidelijk dat de wethouder het
budgetrecht van de raad met
voeten heeft getreden".
Door de samenwerking tussen
de voetbalverenigingen is de
herstructureringsoperatie bijna
afgerond. Alleen de ambitieuze
uitbreidingsplannen van SW
stellen wethouder Luub Haf
kamp momenteel voor een
nieuw probleem. Door de sterke
groei van het aantal leden en de
nïeuwbouwplannen van de pro
fessionals lijkt er voor het uit Bij
dorp afkomstige Olympus geen
plaats op het SW-terrein.
De beoogde lokatie ligt bij afslag
Maassluis-West van rijksweg 20,
op Maaslands grondgebied maar
direct grenzend aan Maassluis.
Van Daalen tilde niet zwaar aan
de in Maasland gehouden protes
tacties. „Dat is gebeurd door het
ontbreken van kennis", wimpel
de hij de ruim duizend handte
keningen af. „De inwoners van
het dorp hebben beslist geen
overlast van het centrum". Hij
verzekerde hen dat er geen extra
claim op woonruimte in Maas
land komt te liggen, dat aan alle
milieu-eisen zal worden voldaan
en dat de geluidsbelasting straks
niet zal toenemen.
Ir.D.J. Pigge van het bureau Re
alisatie Ruimtelijk Beleid stelde,
dat de Oude Campspolder van
de zeventien onderzochte loka-
ties de geschiktste is. De aanleg is
weliswaar in strijd met de recon
structiewet Midden-Delfland,
maar daarvoor zouden gedepu
teerde staten een eenmalige uit
zondering willen maken. Pigge
verwacht dat de provincie zich
in juni definitief zal uitspreken.
De reconstructiecommissie Mid
den-Delfland doet dat op 26 april
en de raad van Maasland ver
moedelijk in de vergadering van
23 mei.
Tegenstander D. van den Bosch
van de Midden-Delfland Vere
niging stelde, dat die in maart
1977 aangenomen reconstructie
wet er niet zomaar was geko
men. „Het is een zaak van natio
naal niveau. Midden-Delfland
vormt een bufferzone tegenover
de verstedelijking van de omlig
gende gemeenten. Dat betekent
in het reconstructieprogramma
een agrarische functie. Als we zo
doorgaan met de rijkswegen 19
en 24 en dit transportcentrum,
kunnen we wel een streep door
Midden-Delfland halen".
Voor de Maassluise gemeente
raadsleden moet de discussie on
bevredigend zijn verlopen. Op
de belangen van die gemeente,
met de bebouwing in de Steen-
dijkpolder heel wat dichterbij
dan die van Maasland zelf, ging
het forum niet in. Ir. Pigge stelde
slechts dat er dan maatregelen
moeten worden genomen om die
overlast tegen te gaan.
Het door de Open Groepering
aangedragen alternatief om het
transportcentrum in de Oranje-
Buitenpolder te vestigen, zag
noch Van Daalen noch Pigge zit
ten. Volgens Pigge is dat twee
keer zo duur (en realisatie in de
Oude Campspolder kost al gauw
dertig miljoen gulden), Boven-
d ien heeft die lokatie geen goede
ontsluiting, omdat Rijkswater
staat aan het doortrekken van
rijksweg 20 geen urgentie geeft.
Viaardingen Met een ver
frissende luchthartigheid
presenteerde CDA-wethou-
der Henk van der Linden gis
termiddag'zijn eerste meerja
renbegroting. „We hebben
geen tekorten, ben je gek, we
geven gewoon teveel geld
uit", zei hij over de traditio
nele miljoenentekorten in
het meerjarenplan. „Het is
niks nieuws dat wij als ge
meenteblijkbaar meer willen,
doen dan we kunnen. We
willen allemaal altijd mee*-
hebben".
De wethouder rekende voor dat
van de 260 miljoen gulden die de
gemeente jaarlijks kan besteden
de vaste lasten liefst 210 miljoen
gulden bedragen. In de resteren
de vijftig miljoen gulden moeten
de bezuinigingen worden gevon
den, waarmee de gaten in de be
groting worden gedekt
Voor volgend jaar vertoont de
begroting nog een gat van 2,5
miljoen gulden. Dat tekort wordt
voor het grootste deel opgevan
gen door een bezuiniging van
eén miljoen bij de dienst ge
meentewerken en van negen
honderdduizend gulden op de
personeelskosten. De raad zou
kunnen besluiten om ook de
driehonderdduizend gulden die
het rijk met ingang van 1989
kort op de uitkeringen van het
welzijnswerk volledig door te
berekenen. „Dan is er nog maar
een gat van drie ton. En zo kom
je bij stukjes en beetjes op nul
uit", zei Van der Linden.
„Door de omvang van de reste
rende tekorten zullen nog ver
dergaande bezuinigingsmaatre
gelen dan de nu genoemde nodig
zijn. In verband hiermede zullen
de kosten van de diverse voor
zieningen in onze gemeente en
het ten aanzien hiervan gevolg
de tarievehbeleid opnieuw wor
den bezien", schrijven B en W in
de aanbtedingsnota bij de meer
jarenbegroting.
In het beleidsprogramma staat
dat de gemeentelijke tarieven en
belastingen niet worden ver-
hdogd. Of dat standpunt nu
wordt verlaten zei Van der Lin
den niet. „Je zou kunnen over
wegen of je aan de tarieven iets
moet doen", zei hij, en: ,,'t Zou
best kunnen, dat zal de raad
moeten besluiten. Er is geen vast
omlijnd plan op dit moment".
Viaardingen Het recrea
tieschap Midden-Delfland
heeft forse kritiek op het
structuurschema Verkeer
Vervoer van minister Smit-
Kroes. Het structuurschema
houdt een ernstige bedrei
ging in voor Midden-Delf
land.
In het polderlandschap, dat voor
210 miljoen gulden wördt herin
gericht voor de recreatie, zijn
drie autosnelwegen gepland. Pe-
te$ van Heemst, voorzitter van
het in de Vlaardingse Zuidbuurt
gevestigde recreatieschap,
vreest dat de autowegen „on
overkomelijke schade" zullen
toebrengen aan de natuur en aan
de recreatiegebieden.
Van Heemst, ook als provinciaal
bestuurder verantwoordelijk
voor het reereatiebeleid, verwijt
Smit-Kroes dat zij niet heeft ge
probeerd de capaciteit van de be
staande wegen beter te benutten.
Mogelijkheden zijn volgens hem
onder andere het gebruik van
vluchtstroken tijdens de spits en
de inzet van spitsbussen.
Door te kiezen voor de aanleg
van én een Blankenburgtunnel
én rijksweg 19 én de A 24, een
nieuwe verbinding tussen
Viaardingen en de A13 bij de
Doenkade in Rotterdam, is de
minister volgens Van Heemst op
de verkeerde weg. De 1,5 mil
joen inwoners van de zuidelijke
Randstad hebben grote behoefte
aan groen in hun omgeving. Van
die bufferzone blijft straks niets
over door het toenemende auto
verkeer.
Schiedamseweg 2a, 3134 BJ 'Viaardingen,
Tel. 010 - 4349923
Een kat, gevangen in het licht en
hautain naar boven starend, le
verde de Schiedamse portretfo
tograaf Henk Vos 'De Gouden
Camera' op in de categorie dle-
renportret. Daar bleel het niet bij,
want de 38-jarige fotograaf werd
ook het best geacht in de catego
rie familieportret. Beide Gouden
Camera's ontving Vos uit handen
van tv-presentator Bob Bouma.
'De Gouden Camera' is een door
Kodak Ingestelde tweejaarlijkse
prijs in zes categoriën. Voor de
vierde editie dongen elfhonderd
foto's mee naar de hoofdprijs.
Schiedam Niet de bewo
ners, maar de gemeente zelf
heeft onverantwoordelijk ge
handeld bij de uitgifte van de
grond in Spaland. Met deze
woorden reageert de toekom
stige Spaland-bewoonster In-
grid Post op uitlatingen van
wethouder Chris Zijdeveld.
Door het uitblijven van de loka-
tiesubsidies voor de wijk dreigen
tientallen huizenkopers een flin
ke financiële veer te moeten la
ten. Wethouder Zijdeveld be
weerde onlangs in deze krant,
dat de gemeente geen blaam
treft voor de enorme vertragin
gen in de bouw van Spaland.
Door de vertraging, die nu al is
opgelopen tot ruim een halfjaar,
dreigen kopers van woningen in
de wijk met veel hogere maand
lasten te worden geconfron
teerd. Door de rentestijging van
bijna één procent in de laatste
acht maanden kunnen de maan
delijkse rentelasten oplopen met
bedragen tussen de 100 tot 150
gulden.
"Volgens Zijdeveld viel de ver
traging in het najaar absoluut
niet te voorzien. De hogere las
ten, waarmee bewoners nu te
maken krijgen, noemde Zijde
veld een vervelend bijeffect.
„Huizen kopen heeft echter al
tijd iets speculatiefs", vertelde
Zijdeveld. De wethouder is van
mening dat bewoners, die dit
soort ontwikkelingen niet incal
culeren, in feite onverantwoord
handelen.
In een brief aan Zijdeveld laat
Ingrid Post weten, dat de
meente er zich op deze manier
wel erg gemakkelijk van af
maakt. „Juist de gemeente
Schiedam handelt onverant
woordelijk", schrijft de Spaland
bewoonster in spé. „De gemeen
te was te happig op het uitgeven
van stukken grond aan diverse
projectontwikkelaars. Op het
moment dat dat gebeurde, was
men al op de hoogte van de pro
blematiek met de lokatiesubsi
dies".
Op hetzelfde moment werden
burgers volgens Post door publi
caties in nieuwsbladen en het
Spaland-bulletin al verleid een
woning in de wijk te kopen.
„Mensen die toen een huls koch
ten hadden toch wel een ander
commentaar van de wethouder
verwacht", vindt Ingrid Post.
„Iedereen spiegelde ons voordat
de bouw in oktober/november
zou beginnen. Een hypotheekof
ferte, die in de meeste gevallen
voor vier maanden werd afge
sloten, leek op dat moment zelfs
vrij ruim gekozen".
Met name kopers van premie
woningen kunnen door de ren
testijging in grote problemen ko
men. Voor deze groep kopers,
die in de meeste gevallen aller
minst tot de hogere inkomens
gerekend kunnen worden, is de
kostenstijging volgens Ingrid
Posteen hardgelag.
Schiedam/Viaardingen Hel in de Botlek geves
tigde bedrijf Akzo Chemie ontkent de veroorzaker
te zijn van de stankgolf, die dit weekend over
Viaardingen, Schiedam, Hillegersberg en Om
moord trok.
De chlooriucht, waarover de dienst Centraal Mi
lieubeheer Rijnmond (DCMR) 95 telefonische
klachten binnenkreeg, is volgens een Akzo-
woordvoerster niet van dit bed rijf afkomstig.
Maar de DCMR blijft ervan uitgaan, dat wel dege
lijk de stopzetting van de vinylchloridefabriek van
Akzo tot luchtvervuiling heeft geleid. Het ging
hier om een routinekwestie: periodiek wordt deze
fabriek stil gelegd, volgens vaste voorschriften.
„Het kan best zijn dat er ook nu volgens de stan
daardprocedure is gewerkt, maar dat er tc/ h iets is
misgegaan", aldus de voorlichtster Van de DCMR.
De inspectie van milieubeheer Rijnmond had dit
weekeinde al om een rapportage gevraagd, maar
liet Akzo gisteren weten aanvullende gegevens
nodig te hebben, Over een week verwacht de
DCMR hieraan harde conclusies te kunnen ver
binden.
Maar de Akzo-woordvoerster zegt dat de milieu-
inspectie al liet weten, dat de bron een andere moet
zijn dan het bedrijf aan de Welplaatweg in Botlek.
„Wij houden het op Akzo", zegt echter de voor
lichtster van de DCMR.
Een jongen uit Schiedam-Noord, Bart Kemps, is
met een verhevigde oogvliesontsteking opgeno
men in het Oogziekenhuis in Rotterdam. Zijn va
der, een bekende gemeenteambtenaar in Schie
dam, brengt de irritatie aan het oog van zijn zoon in
verband met de luchtverontreiniging. Jan Kemps
heeft de politie nog gevraagd, of het ernstig was.
Hoewel hij aanvankelijk gerustgesteld werd, bleek
de politie later niets van de klachten te weten, laat
staan van de oorzaak.
Commissaris Jan van Hoff zegt dat de politie ge
woonlijk klagers over milieu doorverwijst naar de
centrale meld- en regelkamer van de DCMR. De
Schiedamse politie heeft de vereiste deskundig
heid niet in huis om op te treden. In sommige ge
vallen echter behoort de politie een milieubij
standsteam in te schakelen, aldus de DCMR. Bij
voorbeeld als bepalingen in een hinderwetvergun
ning worden overtreden. In het geval van Akzo
trad de Rijn mond-die r.st zelf op. De DCMR is be
voegd proces-verbaal op te make:
Viaardingen In samen
werking met 21 winkeliers
begint de gemeente Viaar
dingen een actie om het ge
bruik van oplaadbare batte
rijen te bevorderen.
Vanaf 18 april geven de
deelnemende, winkeliers
een gulden korting op een
verpakking batterijen en
twee gulden vijftig op een
oplader. Bij aankoop krijgt
de klant een sticker met de
tekst 'Viaardingen laadt ze
op voor een beter milieu'. De
gemeente neemt de kosten
van de stickers en van de
publiciteit rond de actie voor
haar rekening. Die kosten
zullen zo'n tweeduizend gul
den bedragen.
Gemeente en winkeliers
denken dat de prijs van op
laadbare batterijen en opla
der, en onbekendheid met
de voordelen van die batte
rijen. de consument ervan
weerhouden om ze aan te
schaffen. Met de reclame
campagne, die loopt tot 2
juni, willen zij die drempels
wegnemen.
Als de kortingsactie is afge
lopen zal Viaardingen ande
re gemeente per brief vra
gen, om haar voorbeeld te
volgen. „Zo wordt het ge
bruik van de normale weg-
werpbatterij teruggedron
gen en daarmee de hoeveel
heid chemisch afval in het
milieu", aldus de gemeente.
Schiedam Vrijwel voor de
deur van de brandweerkazerne
is gisterochtend een 16-jarige
Schiedammer door drie leeftijd
genoten in elkaar geslagen. Het
drietal, gezeten op twee brom
fietsen, hield de jongen rond
acht uur in de Breedstraat aan.
Ze eisten dat hij zijn portemon
nee zou afgeven.
De jongen weigerde, waarop hij
werd geschopt en geslagen. De
overvallers doorzochten zijn
zakken, vonden 75 gulden en
gingen er op hun brommers van
door. Het slachtoffer verklaarde
tegenover de politie dat hij de
daders niet kende.
Goudriaan lanceert oud
plan
Viaardingen Plant produktie-
bossen bij op- en afritten en op
ongebruikte grasstroken langs
rijkswegen. Dat plan zal de
Vlaardingse milieuwethouder
Bas Goudriaan (PvdA) minister
Smit-Kroes van verkeer en wa
terstaat aan de hand doen. „Ik
loop daar al jaren mee rond",
zegt Goudriaan. „Nu er zo ge
praat wordt over het gebruik
van hardhout en het kappen van
tropisch regenwoud, is de tijd er
rijp voor".
Het is Goudriaan, die vaak langs
de weg zit, al dikwijls opgevallen
dat Nederland zo kaal is. „In alle
andere landen rijd je langs bo
men, in Nederland zie je alleen
maar vangrails. Bij klaverbla
den zijn lappen grond waar al
leen maar grassprietjes groeien".
Goudriaanvinatdat zonde.
Op al die kale plekken langs
rijkswegen kan veel beter bos
worden geplant, heeft de wet
houder al lang geleden bedacht,
„Dat brengt geld op. Je kunt
makkelijk uitrekenen hoeveel
hout je daar over twintig jaar
vanaf kunt halen". Het zal wat
moeilijk zijil om de bomen te on
derhouden en te kappen, maar
dat probleem is volgens Goudri
aan niet onoverkomelijk.
Nederland zou met de stukjes
produktiebos beter in zijn eigen
houtbehoefte kunnen voorzien.
„Dat betekent toch minder aan
slagen op het tropisch regen
woud", zegt Goudriaan. „Na
tuurlijk is het een druppel op een
gloeiende plaat. Maar als je het
daarom zou laten als je zo re
deneertdan doe je niks. Het is
een druppel op een gloeiende
plaat, maar wel"een flinke drup
pel".
De milieuwethouder heeft het
ministerie van verkeer en wa
terstaat en dat van volkshuisves
ting, ruimtelijke ordening en mi-
lieu al eerder gepolst over zijn
plan. Toen viel het niet in goede
aarde, „Bomen langs rijkswegen
zouden gevaarlijk zijn, want er
vallen blaadjes vanaf en dat leidt
weer tot gladheid". Goudriaan
vindt dat argument flauwekul.
„Iedereen in Europa is eraan ge
wend dat er langs snelwegen bo
men groeien. Alleen Nederland
is helemaal kaalgeplukt".
De PvdA'er denkt dat zijn plan.
nu wel een kans maakt. „Ik heb
de indruk dat minister Smit-
Kroes de faatste tijd meer in is
voor milieuvriendelijke plan
nen". In de brief aan de minister"
laat de gemeente Viaardingen
weten, dat zij graag bereid is mee
te werken aan een proef met
produktiebos langs snelwegen.