Winkeliers voorzichtig
'positief over gratis
parkeren in garages
'Bouw kantoren op
sportpark ShelP
'Sloop deel
Lijnbaanhal'
'Deze penning is een hommage aan aïïe Geuzen9
Schiedam: meer bouwen binnen stadsgrenzen
Bouw garage
Jouberstraat
staat al vast
College boos
op Heerma
Hoofdplein
dicht voor
i bimenzinker
Hardrijders
bekeurd
Lugubere grap
Vlaardingen heeft oogje op Vijfsluizen
Verzetsstrijder ÏJzerdraat en Roemeense geestelijke Tökes geëerd
rib
College reageert op nota ruimtelijke ordening
ÉT
Tekort aan parkeerruimte door
aanleg historische wandelroute
Scholier vindt eerste kievitsei in Maasland
DONDERDAG 14 MAART 1®
PAGINA I?
Regionale redactie: Brede Havenstraat 6,3131 BC Vlaardingen- Postbus 4008.3130 KA Vlaardingen, Telefoon; 010-4343329.4352066,435055? - sportredactie: 4345209. Teleiax: 010-4349754,
Vlaardingen De mogelijke in
voering van gratis parkeren in
parkeergarages roept verdeelde
j reacties op bij de middenstand
en dc ^drijven in het centrum,
maar e^ht afwijzende geluiden
zijn er niet De meeste onderne
mers vinden het idee interessant
genoeg om nader te bestuderen.
'De gemeente presenteerde giste-
'ren het plan om parkeren in de
garage aan de Afrol kosteloos te
maken. Dat zou ook moeten ge
beuren met de nog te bouwen
«parkeergarages aan de Joubert-
straat en bij de Dijksteeg.
jDe parkeergarages zijn nodig om
de parkeerdruk in het centrum
'te kunnen opvangen, zo rede-
sneert de gemeente. Maar, zo
-weet men op het stadhuis ook,
dan moeten ze wel worden ge-
bruikt En daar schort het nu aan
in de garage aan de Afrol. Die
kent een bezettingspercentage
['van slechts twaalf procent en
zorgt voor een jaarlijks verlies
!van vier ton.
IGratis parkeren ïn drie garages
«betekent dat er jaarlijks zo'n
twee miljoen gulden op tafel
moet komen. Dat geld moet via
een verhoging van de onroe-
rend-goedbelasting worden op
gebracht, dan wel via de invoe
ring van een baatbelasting voor
winkeliers. Een combinatie van
die twee is ook denkbaar.
Bedrijfsleider M.Melsen van Al-
bert Heijn op het Liesveld denkt
dat gratis parkeren in de garages
een goede zaak is, ook al kost dat
geld. „Het centrum wordt er be
ter van, Sinds de invoering van
het betaald parkeren merken
wii dat het koopgedrag van het
publiek anders is geworden. Dat
wil niet zeggen dat de omzet ge
daald is, maar de aantrekkelijk
heid van het centrum is er zeker
op achteruitgegaan."
Bedijfsleider Melsen heeft de za
ken er bij collega-filialen beter
op zien worden. „Mensen gaan
speciaal daar naartoe omdat er
gratis geparkeerd kan worden.
Dat winkelt rustiger".
Bedrijfsleider W.van den Berg
van C&A toont zich sceptisch.
„Ik moet nog zien dat wij er baat
bij hebben," zegt hij. „Ik hoop
wel dat er meer klanten zullen
komen als er gemakkelijker ge
parkeerd kan worden, want dan
wordt de bereikbaarheid groter,
maar ik betwijfel of wij er baat
bij hebben." Van den Berg wijst
erop dat de invoering van het be
taald parkeren niet bij hem tot
vermindering van het aantal
kl anten heeft geleid
B. Roodhorst van boekhandel
Den Draak toont zich positiever.
Roodhorst, die ook lid is van de
vereniging 'Het winkelhart
Vlaardingen', zegt dat er wei
eens eerder is gedacht aan gratis
parkeren.
„Wij hebben weieens promotie
activiteiten in het centrum.
Laatst nog met Hans Kazan.
Daarvoor is toen een deel van
het Veerplein afgezet, wat ver
volgens natuurlijk leidde tot
minder parkeermogelijkheden.
In die periode is geopperd voor
zo'n dag de parkeergarage af te
huren en gratis te maken
Sprekend namens zichzelf; „Ik
denk dat het niet 20'n slechte
Vlaardingen De gemeente
raad is er nog lang niet uit hoe
in de toekomst het parkeerbe
leid moet worden betaald,
maar dat er een garage met
vijhonderd plaatsen wordt
gebouwd aai de Jouberstraat
staat al vast. Onder die af
spraak met projectontwikke
laar Multi Vastgoed, die het
winkelcentrum Liesveld en
omgeving gaat renoveren,
kan de gemeente niet uit.
Als de gemeente -die afspraak
ongedaan zou willen maken,
draait dat uit „op een heel pit
tig gesprek met Multi", waar
schuwde wethouder Agnes
van Ardenne (CDA) gisteren
de raadscommissie economi
sche zaken.
Sommige commissieleden
hadden er moeite mee een
voorbereidingskrediet voor
de garage beschikbaar te stel
len, zolang er nog geen duide
lijk parkeerbeleid ligt. Eén
van de opties is, automobilis
ten gratis te laten parkeren in
de garages aan de Afrol en de
Joubertstraat. De gemeente
raad moet daar nog uitgebreid
over discussiëren.
Maar de renovatie van het
stadshart vereist een wijzi
ging van het bestemmings
plan En daar is haast bij,
maakte Van Ardenne duide
lijk. Omdat de Joubert-garage
in het plangebied ligt moest
de commissie gisteren wel ak
koord gaan met het voorbe
reidingskrediet. D66,
SGP/GPV/RPF en SP
maakten een voorbehoud Zij
vinden dat ze de consequen
ties van zo'n besluit niet kun
nen overzien.
De bouw van de garage gaat
6,5 miljoen gulden kosten
B. Roodhorst: „Dc denk dat gratis overdekt parkeren méér mensen naar het centrum zal trek
ken" Foto Roel Dijkstra
zaak is, gratis overdekt parke
ren. Wij merken het niet zo dat
er minder mensen naar het cen
trum komen. Ze vinden altijd
wel ergens een plekje. Maar ik
denk dat gratis overdekt parke
ren méér mensen naar het cen
trum zal trekken en dat zal voor
ons de noodzaak om promotie
activiteiten te organiseren doen
afnemen. Ik denk ook dat het fi
nancieel is op te brengen als alle
winkeliers meebetalen, en dan
naar rate."
Ook bij de Hema 2ijn positieve
geluiden te noteren. Bedrijfslei
der T.Distel: „Alhoewel een be
drag van twee miljoen gulden
mij in eerste instantie wat over
dreven voorkomt, lijkt het me
een goede zaak als het centrum
middels gratis overdekt parke
ren aantrekkelijker wordt ge
maakt. Als er nou goed openbaar
vervoer was, dan was net wat
anders. Maar die voorzieningen
zijn niet zo perfect. Dat winkel
bedrijven meebetalen aan goede
parkeermogelijkheden lijkt me
juist, mits de bedragen te over
zien zijn. En dat er op straat al
leen kort geparkeerd kan wor
den, is ook goed. Dat houdt de
zaak levendig."
Jan Bulva van Bulva Verlich
ting op de Hoogstraat wil met als
middenstander alleen reageren.
Hij is ook raadslid (voor de
VVD). „Ik kan geen twee petten
op hebben", zegt hij.
Bulva zegt indertijd te hebben
teld
voorgesteld om gratis parkeren
in de garages mogelijk te maken.
Op de vraag of ae inwone
inwoner van
Vlaardingen via een verhoging
van de onroerend-goedbelastmg
moet (mee)betalen, dan wel dat
de middenstand in de kosten
moet bijdragen, antwoordt hij
dat 'de gebruiker betaalt'. Vol
gens hem is dat 'in de echte zin.'
de automobilist.
Rulva vraagt zich hardop af of
gratis overdekt parkeren jaar
lijks twee miljoen moet kosten.
„Dat lijkt me veel. Voor dat geld
wil ik ook wel bouwen
Schiedam - Het college van bur-
femeester en wethouders van
chiedam heeft bij staatssecreta-
I ris En neus Heerma (volkshuis
vesting) zijn verontrusting uitge-
I sproken over een recente bezui
niging die het onmogelijk maakt
voor woonaanpassingen die
l minder kosten dan 2000 gulden
een vergoeding aan te vragen.
Daartoe heeft de bewindsman
een wijziging aangebracht in de
Regeling geldelijke steun buis-
vesting gehandicapten.
'Het college betreurt de ingreep
Lomdat de kosten als gevolg van
Ldr
I "sen een voorziening vragen die
I minder kost dan 2000 gulden en
de gemeente daar nu zelf voor
moet opdraaien.
B en W vinden-'de bezuiniging
'principieel oniqist'. Er wordt ge
sproken van'het afwentelen van
deze kosten op defcemeente\
De brief'aari Heèrma woreft ori-
I dersteund door vijftien andere
I gemeenten-
Schiedam - Het Hoofdplein en
de Voorhavenkade in Sch f dam
gorden tijdelijk afgesloten. Dat
gebeurt in verband met de aan
leg van een nieuwe buizenzin
ker door de Nieuwe Maas. Het
Blectriciteitsbedrijf Zuid-Hol-
land brengt met behulp van een
gestuurde Doormethode de nieu-
we waterkruising tot stand van-
i af het Hoofdplein naar een punt
bij de Quaraniaineweg in Rot
terdam. In aansluiting hierop
worden 150kV-kabels in de bui
zen van de nieuwe -waterkrui
sing getrokken.
De afsluiting geschiedt in ver
band met de opstelling van de
benodigde apparatuur. Hinder
wordt er niet verwacht. De
Maasboulevard blijft vanaf de
Havendijk bereikbaar. Het werk
.begint deze week en duurt tot
half juli.
•Schiedam Tijdens snelheids
controles, die gisterochtend van
half elf tot kwart voor een op
verschillende plekken in de stad
werden uitgevoerd, is een fiks
aantal bekeuringen uitgedeeld.
Op de 's Gravenlandseweg over
schreden maar liefst zesentwin
tig automobilisten de maxi
mumsnelheid van vijftig kilo
meter per uur. De hoogste snel
heid die er werd gemeten be
droeg 87 kilometer. Op de Mo-
zartlaan werd aanzienlijk rusti
ger gereden. Daar werd negen
maal een proces verbaal opge
maakt.
Schiedam Een vrouw die
bij station Nieuwland op de
tram stond te wachten kreeg
vanochtend om half negen
"de schrik van haar leven
toen ze in de goot tussen de
traïmrails en de rijbaan een
bebloed hoofd zag liggen.
De vrouw spoedde zich naar
het politiebureau aan het
Bijdorpplein om haar op
merkelijke vondst aan te ge-
/ven. Onderzoek van de poli
tie wees echter uit dat het
.agepoD die door een grap
penmaker moet zijn neerge-
gingom de kop van een eta-
lagep
penn w
Iegd. Doordat het nep-li-
chaamsdeel was „opgevuld
met schuim en gekleurd met
rode .verf leek het hoofd be
drieglijk echt.
Vlaardingen - De gemeente
Vlaardingen wil het sportpark
Vijfsluizen kopen van Shell. De
gemeente vindt het recreatieter
rein tussen de spoorbaan en
rijksweg *19 ideaal voor de bouw
van kantorenflats. Het sport
park wordt in planologenjargon
een 'Al-lokatle genoemd. Door
dat het aan de afslag van de
rijksweg ligt is het gemakkelijk
bereikbaar.
Tussen Shell en de gemeente zijn
nog geen onderhandelingen ge
voerd. De multinational weet
trouwens nog van niéts. Voorlo
pig gaat het om een papieren
idee uit bestuurlijke kring, dat
voor het eerst werd geopperd in
het OOR, het overlegorgaan van
achttien Rijnmondgemeenten.
De mogelijkheid van een kanto
renpark op Vüfsluizen is opge
nomen in de Strategische visie
op de ontwikkeling van het
Rijnmondgebied.
Ook het Vlaardingse gemeente
bestuur weet nog niet in hoever
re het om een reele optie gaat.
Veel hangt af van de bereidheid
van Shell om het sportpark in
Vlaardingen-Oost te verkopen,
hoewel de transactie niet per se
Premier Lubbers reikte gisteren in de Grote Kerk de Geuzenpenningen uit Links van de pri
meur zit bisschop TÖkes, rechts Dina IJzerdraat, de dochter van de posthmim onderscheiden
verzetsstrijder Bernard IJzerdraat
op basis van vrijwilligheid hoeft
plaats te vinden. Een ambtenaar
zei gisteren lakoniek dat de ge
meente ook over mogelijkheden
beschikt om het terrein op ande
re wijze te verwerven.
Daarnaast spelen de financiën
een belangrijke rol. „Het is een
kwestie van het prijskaartje. Dat
kan wel eens hoog uitvallen, ze
ker als je luid en duidelijk zegt
dat het om een toplocatie gaat
aldus de Vlaardingse ambtenaar.
Het gemeentebestuur denkt dat
de oliemaatschappij in principe
wel bereid zal zijn het in de jaren
vijftig aangelegde sportpark van
de hand te doen. „De filosofie dat
bedrijven hun personeel van de
wieg tot het graf verzorgen en in
de watten leggen wordt langza
merhand verlaten".
Een reactie van Shell maakt dui
delijk dat het olieconcern de»
gedachtengang echter nog steeds
aanhangt, „Vijfsluizen speelteen
rol in de faciliteiten die wij oru
personeel aanbieden", zegt een
woordvoerder. Dat Vlaardingen
belangstelling heeft voor oet
sportpark is de multinational
volslagen onbekend. „We over
wegen ook absoluut niet het ter
rein te verkopen".
Vlaardingen De Stichting
Geuzenverzet houdt het verle
den nog steeds levend, maar zij
blijkt bij haar jaarlijkse herden
king van de gevallen verzetshel
den toch sterk afhankelijk van
haar gasten. Baanden koningin
Beatrix en de Duitse bondspresi
dent Richard vonWeizsSacker
zich verleden jaar een weg over
een eivolle Markt, gistermiddag
kon premier Lubbers op zijn
dooie akkertje over het plein
kuieren.
Ondanks het ontbreken van
staatshoofden trok de jaarlijkse
kranslegging bij het Geuzenmo-
nument gisteren toch enkele
honderden belangstellenden.
Met name voor de voormalige
Geuzen betekende dit een emo
tioneel moment, want gisteren
was het op de kop af vijftig jaar
geleden cat vijftien verzetska-
meraden en drie deelnemers aan
de Februaristaking op de Waals-
dorpervlakte werden gefusil
leerd.
Een van hen was Bernard IJzer
draat, een in Schiedam woon
achtige onderwijzer die reeds in
de meidagen van 1940 het verzet
tegen de Duitse bezetter oppak
te. Direct na de capitulatie riep
hij zijn landgenoten op tot sabo
tage en spionage. Hij spiegelde
zich aan de Geuzen, die zich in
de 80-jarige oorlog uiteindelijk
met succes hadden verzet tegen
de Duitse bezetter.
Naast het schrijven van zoge
noemde Geuzenberichten was
hij de initiatiefnemer van de eer
ste verzetsgroep in Nederland.
Na verraad werd deze Geuzen-
Leerlingen van de scholengemeenschap De Vaart, die het momument bij de Grote Kerk hebben
dopteerd, hebben een krans gelegd, waar burgemeester Van Lier ook eerbied toont. Foto's
ïl Dijkstra
groep grotendeels opgerold. Met
veertien voor het merendeel uit
Vlaardingen, Schiedam en
Maassluis afkomstige kamera
den moest hij het verzet met de
dood bekopen.
In navolging van koningin Wil-
helmina werd dit jaar een Geu
zenpenning posthuum toege- mevrouw Daia IJzerdraat.
kend aan Bernard IJzerdraat. In „M ijn vader deed gewoon wat hij
een bomvolle kerk reikte minis
ter-president Ruud Lubbers de
medaille uit aan zijn dochter,
jrdr.
Schiedam - Er moet veel meer
binnen de stadsgrenzen worden
gebouwd en minder daarbuiten.
Maar dan moet de rijksoverheid
wel geld beschikbaar stellen om
die terreinen in de stad geschikt
te maken voor bebouwing. Dat
betekent onder meer bijdragen
in de kosten van bodemsanering.
Zo reageert het Schiedamse col
lege van burgemeester en wet
houders op de Vierde Nota
Ruimtelijke Ordening Extra. In
dat stuk staat dat het Rijk nog
veel woningen wil bouwen in de
Randstad.
Het college vraagt zich verder af
of er wel zoveel woningen nodig
zijn als het Rijk heeft berekend
„Het lijkt de moeite waard die
aantallen nog eens goed tegen
het licht te houden", menen B en
W.
Andere kosten die Schiedam zou
moeten maken om stukken
grond binnen de stadsgrenzen
geschikt te maken voor bebou
wing worden veroorzaakt door
te hoge boekwaarden en milieu
zoneringen. Het college vindt
dat alle mogelijkheden om bin
nen de gemeente te bouwen
moeten zijn benut voordat daar
buiten huizen worden neergezet.
„De voorgestelde nieuwe steden,
zoals het tussengebied (de Yark-
stad') nabij Nootdmj^ Pijnacker,
zouden pas als laatste mogelijk
heid ter sprake moeten komen".
In de brief aan 'Den Haag' wordt
nadrukkelijk om aandacht en
geld gevraagd voor de oplossing
van de problemen in de na-oor-
logse wijken.
Schiedam is het ermee eens dat
in het Rijnmondgebied vanaf
het poldergebied naar de rivier
groenzones moeten komen. In
Schiedam is zo'n gordel er overi
gens al.
In de reactie wordt met genoe-
fen geconstateerd dat er meer
edrijvigheid moet komen rond
het NS-station Schiedam/Rot
terdam-West. Schiedam steunt
het Rotterdams^^n om de me-
tro vanaf het Marconiplein naar
het station door te trekken. Ver
der vindt het college dat er een
metroverbinding én een fiets-
tunnel moet komen door de
tweede Beneluxtunnel,
B en W hopen dat dergelijke ont
wikkelingen stimulerend zullen
werken op de invulling van het
industrieterrein Vijfsluizen (een
voormalig Wilton-Fijenoordter-
rein). „Zeker indien bedacht
wordt dat op het aangrenzend
Vlaardingse -jrondgebied wel
licht ook mogelijkheden ont
staan voor nieuwe bedrijven".
Schiedam blijft overigens voor
stander van de sluiting van
vliegveld Zestienhoven.
dacht dat gedaan moest worden.
Ik beschouw deze penning als
een hommage laan alle Geuzen",
vertelde Daja IJzerdraat, die
zich verheugd toonde dat het co
mité ook de Roemeense bisschop
had bedacht met een Geuzen
penning.
„Het getuigt van realiteitszin dat
het stichtingsbestuur de geschie
denis ook naar het heden
brengt". IJzerdraat hoopte, dat
de bisschop kracht zou putten uit
de medaille. „Moge deze onder
scheiding voor u een steun zijn in
de strijd voor gerechtigheid voor
uw volk".
Tökes, de gangmaker van de
Roemeense decemberrevolutie,
zag een sprekende overeen
komst tussen de strijd van de
Geuzen en de Hongaarse onaf
hankelijkheidsoorlog van 1848.
„Op 15 maart wordt deze op
stand herdacht", sprak de bis
schop, die tot de onderdrukte
Hongaarse minderheid in Roe
menie behoort, „Bijna op de dagv
dat Nederland de heldhaftige te
genstand van de Geuzen in her
innering roept. Dit samenvallen
in de tijd symboliseert een over
eenkomst van denkbeelden".
Eén verschil is er wel: In Neder
land krijgen de Geuzen alle gele-
fenheid het verleden te herden
en, terwijl er in Roemenië op
nieuw een verbod rust op de vie
ring van de nationale Hongaarse
feestdag. „Onder hei voorwend
sel dat de viering niet past bin
nen de meerderheidsdemocratie
mogen wij dit feest niet vieren.
De machthebbers trachten.de
ontluikende democratie weer op
zijspoor te brengen".
VlaardingenOm het nijpende
tekort aan parkeerrruimte rond
de Vettenoordsekade op te van
gen overweegt de gemeente de
middelste van de drie Lijnbaan-
hallen te slopen. Het idee daar
een parkeerterrein aan te
houdt verband met de
van de wandelroute 'Van 't
naar 't Ooft'. Daardoor zal een
deel van de parkeerplaatsen
langs de Westhavenkade ver
dwijnen.
Ondernemers aan de haven zijn
een handtekeningenactie begon
nen om de herinrichting van de
kade tegen te houden. Zij vrezen
omzetverlies als hun klanten de
auto niet meer in de buurt kun
nen parkeren.
Jan van Lopik van de gelijkna
mige zaak in kantoorartikelen
vraagt zich af „waar de gemeen
te mee bezig is". „In andere ste
den polst de gemeente eerst de
ondernemers voordat een plan
wordt uitgevoerd. Hier gebeurt
dat nooit", klaagt de woordvoer
dervan de middenstanders.
Volgens Theo Eliasberg, ambte
naar bij Gemeentewerken, valt
het verlies aan parkeerplaatsen
langs de kade wel mee. Hij schat
dat het om veertig vijftig plaat
sen gaat Die ruimte is nodig om
de wandelroute 'aan te kleden'
met bankjes en kunstobjecten.
Tussen de Julianabrug en de
Credit Lyonnais Bank Neder
land bevinden zich nu ongeveer
honderdnegentig parkeervak
ken.
De plannen voor de historische
wandelroute zijn al in een verge-',
vorderd stadium. Volgend jaar
wordt begonnen met de herin
richting van het gedeelte tussen;
de Westhavenplaats en de Day-;
er. Volgens de plannen wordt de,
Westhavenplaats veranderd inj
een 'stadsplein', waar de voet-»
ganger meer ruimte krijgt De;
verkeerslichten bij de brug ver-;
dwijnen op termijn, omdat dft
toekomstige zuidelijke randweg;;
naar verwachting veel verkeer
uit de binnenstad zal wegzuigen.'
De gemeente hoopt dat de on
dernemers langs ae haven wil-;
len meewerken aan de face-lift'
De ijskraam van Winzo en de pa?
tattent van Harteveld, die er vol-,
gens Eliasberg „bummelig en ta
melijk ordinair" uitzien moeten
bij voorbeeld meer uitstraling
krijgen.
Wat de parkeerproblemen bei
treft stelt de gemeente voor dat
de ondernemers zelf meer ruimt
te scheppen aan de achterzijde
van hun panden. Daarnaast wil
de gemeente langs de haven eed
nieuw parkeerregime invoeren;
kortparkeerders (klanten van w
ondernemers) kunnen er straks
nog terecht, langparkeerders
moeten uitwijken naar het pp
keerterrein bij het NS-station
aan de Parallelweg, „Daar iS
plek zat", meent Theo Eliasberg.
Maasland Maarten Hoogen-
dam liep er al een paar jaar op te
vlassen om de vinder van het
eerste kievitsei in déregio te zijn.
De 14-jarige scholier van de
land- en tuinbouwschool in
Maasland was er vorig jaar al
dichtbij, maar bleek toen net niet
de eerste.
Maar gisteren was het dan toch
zover. Nog voor schooltijd ging
Maarten in de Duifpolder nog
een poosje zoeken en met succes.
Om kwart voor acht had de jeug
dige Maaslander zijn ei gevon
den. Waarmee hij zeker ge eer
ste in Maasland, maar voorzover
bekend ook de eerste in dè wijde
omtrek was.
Afgelopen zondag ^yerd er al
vonden en dinsdag ontving com
missaris van de koningin mr.
Hans Wiegel van Friesland al
een eerste kievitsei.
Maarten Hoogendam heeft er
nog een dag eerder ëen kieviet-
sei aldus de trotse vinder, die
het aan burgemeester Mary
Kokxhoom heeft aangeboden.
„Toen was ik net niet de eerste,
nu wel- Eindelijk is het een keer
gelukt".
Maarten Hoogendam vindt het
zoeken naar het traditionele eer
ste kievitsëi een leuke en span
nende bezigheid. Hij vindt het
niet nadelig voor de natuur, ook
het zoeken door middel van een
vergunning enigszins aan ban
den te leggen. Maarten is lid van
de Maaslandse weidevogel-
wacht, die juist een voorstander
van het beschermen van nesten
met broedende vogels is.
Na april is de vogelwacht actief»
want dan dreigt er voor de kje-
vitten, grutto's en andere weide
vogels het meeste gevaar van
maaiende landbouwmachine,
trekkers en ook de grazende
koeien. „We zetten dan stokkeö
bij de nesten, zodat die gespaard
kunnen blijven". Volgens de
scholier is de vogelwacht ntè'
zo'n grote groep, zodat niet alle
weilanden onder handen ki^'