15
Ramp bedreigt Vlaardingen
bij opening van het Liesveld
s
Jongerenwerk in Schiedam op de helling
Winkelcentrum ooit 'gouden greep' genoemd, maar ook veel bekritiseerd
Oude aanpak lost problemen van j eugd niet op
^Greenpeace in Wilhelminahaven
_YW helpt vissers
nst
"Politie erbij
Hinder voor verkeer
Betere binnenstad? Buiten proporties?
Mensen, mode en motoren. Parkeren
en paraderen, 't Viaduct, vergissing
en verbinding! Wandelen, winkelen en
wonen tussen warenhuizen. Een serie
over de 'sanering' van een stadscentrum.
fes-
s@r.
sm
e
-T.r^stap.werd
e QCP r.rrr'
_l--Uroer,-;6,cc-a,
-eRte-eft.;c ü,CLrJfL Ge
hetd van 2% e'3.fn
p' Sa»::?4' O tr urr
- ae/~rnberT9g'3
mis,
1111
Rotterdams Dagblad
Dinsdag 9 april 1991
3
RW
Schiedam
Vrouwen over geloof
In buurthuis Nieuwland start 10 april een serie van
zes bijeenkomsten in het kader van de cursus
vrouw-geloof-maatschappij. Besproken wordt wat
feminisme en theologie met elkaar te maken heb
ben. Deelnemen kost 20 gulden Inl
4732035/4745207.
Dansmiddag
De activiteitencommissie van dienstencentrum de
Woudhoek houdt zondag 14 april de laatste dansmid-
dag van het seizoen. Oudere jongeren en 55-plussers
die met de voetjes van de vloer willen, kunnen dat
gratis doen vanaf 14 00 uur. De middag is tevens
voor bezoekers met ademhalingsproblemen uitste*
kend geschikt, want in de zaal mag met worden ge-
i rookt.
De Solo, het onlangs door Greenpeace aangekochte
schip, ligt zaterdag 11 mei afgemeerd in de Wilhel
minahaven waar het van elf tot vier uur te bezichti
gen is. Aan boord van het schip worden diverse pre
sentaties gehouden in de tentoonstellingsruimte en
de filmzaal. Het zevenenzestig meter lange vaartuig
plëgt aan bij Stork Wartsila Diesel, dat is gevestigd
aan de Havenstraat 24 Dit reparatiebedrijf van
scheepsmotoren houdt die dag eveneens open huis.
De Solo van Greenpeace, zaterdag te bezichtigen in de Wilhelmi
nahaven. Archieffoto
Vlaardingen
Vlaardingse sportvissers hoeven voor het vissei-
zoen niet langer de nodige administratieve romp
slomp af te werken om in het bezit te komen van
sportvisactes en aanvullende vergunningen. Van
af heden worden bij de WVaan de Markt alle ver
plichte papieren verkocht en kan men er ook een
ovcrz.chxskaart van Zuid-Hollands beste 'stek-
k'es'verkrijgen.
^pettérsnfdr~É'rïc'
De Vlaardingse Carla Einwachter is van 13 april
tot en'met 5 mei met haar expositie 'Letters for
I Erie' tCvgast-in imuziekinformatie- en doeumenta-
i tiecentrum Ton Stolk. De 46-jarige kunstenares
-- schildert naar aanleiding van de muziek van Eric
pClaptonTop" briefformaat antwoorden op de be-
r;chterï'die;ze viafzijn muziek ontvangt; De me-1
lanchoileke .toon sluit daarbij aan op de de blues-
t klanken, die de gitarist aan zijn instrument ont
lokt. De tentoonstelling wordt 13 april om 16.00
uur geopend met een mime-act van Roos ter
Beek.
Om te weten hoe 'painting the blues' eruit ziet
-kunnen belangstellenden op werkdagen van
10.00 tot 12.00 uur en in de weekeinden tot 17.00
uur in het Keedershuys aan de Westhavenkade 45
terecht.
V>!
V
Maassluis
De poltie van Maassluis heeft er weer dri* leden
bij. Burgemeester Van Es heeft het arie*al giste
ren geïnstalleerd. Een van hen is hoofdi gent M.
Jung die het Vlaardingse korps verlaat voc** een
deeltijdbaan in Maassluis.
De Westland Marathon heeft op zaterdag 13 april
weer de nodige gevolgen voor de verkeersafwik
keling in Maassluis. Diverse afsluitingen zijn no
dig voor de 22ste editie van het hardloopfestijn.
Sommige maatregelen worden al enkele dagen
eerder genomen.
Zo is de noordelijke rijbaan van de Westlandse
weg (gedeelte tussen Kwartellaan en dr.Jan
Schoutenlaan) van 11 tot en met 15 april afgeslo
ten voor alle verkeer. Op de Maasdijk en de zuide
lijke rijbaan van genoemde weg geldt dan een in-
haaiverbod.
Op de zaterdag zeifis de dr.Jan Schoutenlaan van
twaalf tot zeven uur afgesloten voor alle verkeer,
evenals eerder genoemde zuidelijke rijbaan van
de Westlandseweg. Tussen half drie en zeven uur
is de dr.A. Schweitzerdreef tussen de Stadsmolen
en de Maasdijk afgesloten voor alle verkeer.
De gevolgen van deze maatregelen zijn elders in
Maassluis merkbaar. Er moet met vertragingen
rekening worden gehouden.
Schiedam
dinsdag 9april
Jaarvergadering Katholieke Bond voor Ouderen Dienstencentrum De 4 Molens. 10 00 uur
donderdag 11 april
Sfaófejoeltoumoot, Dienstencentrum De Woudhoek 13 30 uur
«Mopkeys on a rock moderne muziek. Tender. 21 30 uur
•TheHuntfortheRedOctober JohnMcTïernan.Filmhuis,21 30uur
Open avond spirhuele vereniging Harmonie, wijkcentrum Nieuwland, 20 00 uur
zaterdag13april
Rotterdamsedansgroep, Passagetheater, 2015 uur
Vlaardingen
•Th eater sport groep Stadsgehoorzaal improvistiespelletjes voor publiek, Harmonie,20 30 uur
woensdag 10aprll
Naar verre landen jeugdtheater, Harmonie, 14 OOuur
donderdag 11 april
.•Orpheus in der Underweit operette. Stadsgehoorzaal. 2015 uur
^Blueberry Hill, Harmonie, 20 30 uur
vrijdag 12 april
Bingo, Bijenkorf, 14 00 uur
•Bluebeny Hul. Harmonie, 21 30 uur
Don Chaot en defoute architect BertVisscher, Stadsgehoorzaal, 2u 15 uur
—.zaterdag I3aprii
Vogelbeurs Icarus, wykgebouw'IndischeBuurt', 10OOuur
Door Ben van Haren
Vlaardingen - November
1963 voltrok zich de ramp.
Het anders alleen op maan
dag, woensdag en vrijdag
verschijnende plaatselijke
nieuwsblad Nieuwe Vlaar-
dingsehe Courant liet op
dinsdag 5 november van dat
jaar twee extra edities van de
drukpersen bij Dorsman
Odé in de Kuiperstraat rol
len. Naast een lang tevoren
geplande speciale Liesveld-
uitgave viel op die histori
sche dag nog een extra editie
in de bus. De openingskop
luidde: 'Oostenwind spaart
"Vlaardingen voor ramp.'
Door ontleding van kunstmest in
een loods van ENCK-Deltache-
mie (later Windmill, nu Hydro-
Agri) was in de vroege ochtend
brand onstaan, waarbij giftige
gassen vrijkwamen. 'Nitreuze
dampen' heette het in de officiële
berichten.
Geelbruine gaswolken dreven in
de richting van het Westland. De
commissaris van de koningin
stelde de waarschuwingsfase bij
vredesrampen m werking en de
nehting van de wind werd nauw
lettend in de gaten gehouden. Bij
het draaien ervan zou de Vlaar
dingse bevolking geevacueerd
moeten worden.
De gifgassen bleven gelukkig
buiten de woongebieden, waar
door de gevolgen beperkt bleven.
De bijna-ramp leidde er wel toe
dat velen werden wakker ge
schud. Een direct gevolg van de
brand was de oprichting van de
Vereniging tegen. Luchtveront
reiniging in en om het Waterweg
gebied, een club dié1 overheid'en'
beclrijven dwong tot een^strenger
milieubeleid. H d (J i
De bouw van het in de andere
NVC-editie, toen geroemde Lies
veld is volgens velen ook een
ramp-geweest. Stedebouwkundi-
gen"en "architéöten, "maar ook
marktonderzoekers ran deze j^d
zjjh net er over eensrlJe7 groot
schalige nieuwbouw van de jaren
zestig mist, net als in vele andere
steden, de noodzakelijke samen
hang met de oude, historische be
bouwing, In Vlaardingen wordt
deze handicap nog extra ver
sterkt door de aanwezigheid van
doorgaand gemotoriseerd ver
keer over het viaduct, redeneren
zij.
Doorbraak
Toen wethouder T. de Bruijn
(stadsontwikkeling) in 1956 zijn
plan lanceerde voor de doorbraak
van Westhavenplaats en Hoog
straat met aansluitend de bouw
van een nieuw stadscentrum op
het bestaande Veerpleiimiveau,
klonken er andere geluiden. Hij
kreeg van alle kanten lof.
„Een gouden greep," noemde één
van zijn politieke tegenstanders
het. Anderen betitelden het plan
als 'gemaal' en 'uniek'. Wie be
zwaar maakte tegen de aantas
ting van de oude structuur kreeg
van De Bruijn te horen: „Historie
moet wijken voor een stad met
een nieuw hart."
De uitvoering van het bouwplan
ging binnen een jaar van start. Op
8 augustus 1957 werd de eerste
paal voor de twee complexen win
kels en woningen aan weerszij
den van het Liesveld geheid m
het koolas, dat over alle kaal ge
slagen vlakten was uitgestrooid.
Het Vlaardingse vernieuwings
plan schitterde zelfs dat jaar op
de tentoonstelling Interbau in
Berlijn als voorbeeld voor moder
ne centrumbouw. Vlaardingen -
op weg naar 160.000 inwoners -
was zijn tijd ver vooruit, zo heette
het.
Het verlengen van de Schiedam
seweg op Hoogstraatniveau met
een viaduct voer doorgaand ver
keer was een idee van de Ameri
kaanse stedebouwkundige David
Andrew Jokinen. Hij verweet de
Vlaardingers kortzichtigheid
toen ze in 1963 uit zijn plan de lus
schrapten, die hij ten koste van
vele goede woningen had willen
bouwen tussen Vondeistraat en
Catsstraat om via de Billitonlaan
de aansluiting tussen de uitbrei
dingswijken van de stad in west
en oost compleet te maken.
De gemeenteraad vond het via
duct, dat onafgemaakt eindigde
bij de Markgraaflaan, al duur ge
noeg. In plaats van de geplande
anderhalf miljoen gulden bleek
het ruim twee miljoen gulden te
kosten
I
Ook ;was er al, genoeg gesloopt,
Voor de ontwikkeling van het
nieuwe stadscentrum tussen
Westnieuwland, De Wetstraat,
Cronjéstraat en Kuiperstraat wa-
ren reeds zestienhonderd pand
jes tegen de grond gegaan
Dat werd alleen geaccepteerd om
dat elders Sj des stad nieuwe wo
ningen verrezen." Bovendien wa
ren de gesloopte huizen toch gro
tendeels te kleine krotten, gesi
tueerd aan onder meer de negen
Bierslootstegen en het Van Ley-
denshofje.
Het laatste stukje kaalslag, dat
toen is ontstaan - de omgeving
van het Weeshuis - is overigens
pas drie jaar geleden met post
kantoor, OMA-flat en andere wo
ningen bebouwd.
Voetstappen
Het winkelcentrum kwam sneller
van de grond. In maart 1959 gin
gen de eerste winkels al open,
ruim vier jaar later hadden alle
bedrijven hun nieuwe behuizing
betrokken.
Weliswaar toonden Vlaardingse
middenstanders in de aanloop
naar het nieuwe centrum moeite
met de gedachte, dat ze de groot
winkelbedrijven Hema, C A en
V D als directe concurrent
naast de deur kregen, maar voor
zitter LAM. Braeco Gartner stel
de bij de officiële opening van het
Liesveld op 7 november 1963 vast:
„De aanpassing verloopt goed."
In drie onderdoorgangen van het
viaduct plaatste burgemeester
mr. J. Heusdens op die feestelijke
dag zijn handtekening, voorzien
van koperen voetafdrukken, in
het cement. Eén-ervan is inmid
dels verdwenen. Tussen de win
kels van Crums en Singer herin
nert slechts de voetvorm in het
cement en twee achtergebleven
koperen krammen aan de vroege
re aanwezigheid van de plaat.
Niet gepoetst, wel schoon en lees
baar, liggen de twee andere exem
plaren in het trottoir. Tussen de
modewinkels Papoen en Heer-
dink en tussen reisbureau Hol
land International en juwelier
Van Heijst valt te lezen: „Deze
voetstap werd door mij, Burge
meester van de Gemeente Vlaar
dingen, geplaatst ter gelegenheid
van de officiële opening van het
Liesveld Winkelcentrum op 7 no
vember 1963."
De overgebleven twee koperen
voetstappen van de inmiddels
overleden mr. Heusdens zullen
overigens, als ze geen andere
plaats krijgen, straks onvindbaar
worden. In de nieuwe plannen is
het gebied onder en direct naast
het viaduct namelijk volledig ge
reserveerd voor winkels en een
niet voor publiek bereikbare ex
peditiestraat.
In zijn toespraak benadrukte bur
gemeester Heusdens destijds hoe
'de gezelligheid op het Liesveld
zal worden versterkt door de bij
zonderheid van ongestoord voet
gangersverkeer,'.
Rol
De tijden zijn grondig veranderd.
Het zogenaamde recreatief win
kelen speelt in de discussies over
het Vlaardingse winkelcentrum
nog wel een belangrijke rol, maar-
de open ruimte op het Liesveld
lokt vanwege ons Hollandse kli
maat onvoldoende. Bovendien
vormen de stinkende tunneltjes
tussen C A en Hema een barri
cade voor het soepel in elkaar
vloeien van het 'nieuwe' "rinkel-
gebied op Liesveld- en Ve' ''fin-
niveau met de aantrek te
knusheid van de 'oude' wmxels
aan de tot voetgangersgebied om
getoverde Hoogstraat.
Het volstampen van de stad met
woningen ten behoeve van een
groei naar meer dan honderddui
zend inwoners is later stopgezet.
68/3
De inmiddels afgedankte ma»,
generatie politici bepaalde
1974 het maximum op
nu ook onhaalbaar is bVWU
Wel is het autobezit anno m
aanzienlijk groter dan ooit
gedacht Ook willen de 'winket
recreanten', die heel wat mm te
besteden hebben gekregen af
leen tussen de winkels onge
stoord wandelen maar met Un»
einden ernaar toe 5
Plannen
Halverwege de jaren zevento
klinken van verschillende zfc
al vragen over de verbetering v®
het Vlaardingse centrum. Er to
men wat ideeen op tafel en ij,
1979 verschijnt een voorstel lot
herinrichting van het centrum
van Raadgevend Technisch Bu
reau MAB uit Den Haag, dat on
langs in Schiedam als project
ontwikkelaar is aangewezen orr
de Passage te moderniseren, te
verlengen en met een meikt
Hema uit te breiden De onderne
mers roeren zich sindsdien a
piojectontwikkelaars staan regel
matig op de stoep van het stad
huis.
De commercie hamert op een're-
vitahsatie', meer verkoopopper
vlak en vrij baan voor het auto
verkeer De terugkeer van bew>-
ners in het centrum om de bin
nenstad levendig te maken, heeft
bij anderen voorrang De invoe
ring van betaald pakkeren in di
binnenstad levert veel politieke
actie, ja zelfs nieuwe gemeente
raadsleden op. Politici buitelenin
die periode bij voortduring ove
elkaar heen; er vinden veel cofie-
gewisselingen plaats waardoor
besluitvorming vertraagt.
De planontwikkeling komtwelop
gang. Werkgroepen met verte
genwoordigers van de warenhui
zen, middenstand, bewoners, wo
ningbedrijf en gemeente begin
nen studies. Het gemeentebe
stuur besluit twee projectontwik
keiaars de kans te geven om
met twee plannen de mogelijkhe
den tot verbetering aan te geven.
Vier architectengroepen
hun ideeen op tafel.
In opdracht van "Wilma Vastgoed
ontwerpt Rotterdammer Henk
Klun der op het viaduct een
nj hoge palen waar met tuidradei
in wisselende vormen daken han
gen voor nieuwe winkels op
Liesveld. Tussen het Veerpleia
en de Markgraaflaan pakt hij M
viaduct in met een parkeergara
ge, woningen en winkels in hoog
bouw. Een rolbaan en trappen
tussen C A en Hema knjga
een speels gevormde overkap
ping.
Voor dezelfde projectontwikke
laar maakt het Voorburgse bu
reau Reijenga Postma Hagg eei
twee verdiepingen tellende win
kelpassage van het viaduct, dal
tussen Veerplein en Markpaal
laan wordt gesloopt. Het autover
keer wordt in dit ontwerp
leid.
Multivastgoed presenteert archi
tect J. de Bruijn uit Maassluis
met een ontwerp, waarin drie ap
partementengebouwen over £5»
een kantorengebouw tegen het
viaduct worden gebouwd terwijl
twee brede trappen halverwege!
verbindingen met het Liesveld
vormen. Parkeergarages en tf
kopgebouwen verrijzen langs
viaduct bij de Markgraaflaan.
De keuze valt op Jan Decker van
AGS Architecten en Planners ml
Heerlen, die een markante be
bouwing (appartementengebouw
en kantorentoren) op de kruising
van Veerplein en viaduct oni
werpt en het Liesveld volledig-
volbouwt met winkels, waarboye
nop hij nog twee woontorentjes
plaatst. Parkeergarages en tra;
woongebouwen vormen de aan
sluiting op de Markgraaflaan.
Persbericht nr. 200 van de Ge
rneente Vlaardingen meldde in
december 1937 optimistisch-
„Naar verwachting begint nog in
1988 de uitvoering van een groot
schalige vernieuwing van het
deel van de binnenstad rond hei
Veerplein en het Liesveld, gk
baal begrensd door de warenhui
zen C &A, Hema, V& Den het
Liesveldviaduct."
Deze maand zal pas de beslissing
vallen over de uiteindelijke vont
van het nieuwe Liesveld. Eind dj
jaar moet de eerste paal de grom
in.
Morgen: De ontwerper en zy»
creatie.
Schiedam - Het jongerenwerk in
Schiedam gaat op de helling. De
opvang in traditionele jongeren
centra blijkt de laatste jaren vol
ledig te falen.
„Daarmee zijn de problemen van
de randgroepjeugd niet meer op
te lossen," erkent wethouder
"Bart de Leede. Hij heeft een pro
jectgroep gevormd die een nieu
we aanpak van de jeugdhulpver
lening moet formuleren.
Hoe het nieuwe recept eruit zal
gaan zien is nog een open vraag.
„Niemand heeft een pasklaar
antwoord," schrijft De Leede in
een brief aan de raadscommissie
voor welzijn.
Duidelijk is voorlopig alleen, dat
de oude methode de problemen
van de doelgroep niet oplost. De
moeilijkheden worden er eerder
groter op.
Jongerenwerkers raken overbe
last, omwonenden van jongeren
centra klagen over overlast en in
de maatschappelijke positie van
jongeren komt geen enkele ver
betering, wat zich uit in stagen
de criminaliteit
Hoewel deze verschijnselen zich
in heel Nederland voordoen, zijn
er in Schiedam extra argumen
ten voor een herbezinning, de
sluiting van twee jongerencentra
(in Nieuwland en Zuid), de plan
nen voor nieuwe initiatieven in
Oost en jongerenprojecten die in
het kader ran de sociale vernieu
wing zijn aangekondigd.
De projectgroep die het nieuwe
beleid vorm moet geven bestaat
uit ambtenaren en beroeps
krachten uit de jeugdhulpverle
ning en het sociaal-cultureel
werk. De Leede wil dal deze dub
specialisten snel met aanbeve
lingen komt, in elk geval voor
bet einde van dit jaar.
Met dit 'stappenplan' poogt de
wethouder van Groen Links zijn
critici de wind uit de zeilen te ne
men.
Na de bewonersvereniging
Schiedam-Zuid, die niet werd
gekend in het besluit jongeren
centrum De Dijk te slopen, heeft
ook de WD vraagtekens gezet
bij het beleid van De Leede. Vol
gens WD-fractieleider Will van
Wijk had De Leede ais raadsbL
in de opposïtiebanken een bete-
re kijk op het jongerenwerk daruj
als wethouder.
Zijn visie heeft plaats gemaakt
voor 'iets wat nauwelijks een be
leid genoemd kan worden,' aldus
Van Wijk. De WD'er beklaagt
zich er tevens over dat het sloop:
besluit voor De Dijk zonder noe
menswaardige discussie werd
genomen.
