Wa-taj
Geschiedenis van de Touwbaan
verdient uitgebreidere studie
c
'Die bruine schuttingen vind ik net varkenshokken'
m
Gesloten
Provincie wil netwerk van
natuurgebieden opbouwen
Kerstmaaltijd voor
ouderen
Naailes voor
Hindoestaansen
Uniek concert
in Stedelijk
Wimpel voor harmonie
Inzameling voor Kroatië
Thalita uitgenodigd voor
grootste taptoe Europa
Extra koopavonden
Voorlichtingsavond
óver winkeldiefstal
Zwembad volgend jaar
toch nog open
vlaardingen
maassluis
ili
'fl
m
Irï
Rotterdams Dagblad
Dinsdag 26 november 1991
Schietldm
In Dienstencentrum De Woudhoek wordt zondag 15
december de jaarlijkse kerstmaaltijd voor 100 oude
ren uit Schiedam-Noord gehouden. Men moet zich
vanaf maandagmorgen 2 december bij de balie opge
ven. De maaltijd kost 27,50 gulden per persoon. Op
gegeven kan worden bij wie men aan tafel wil zitten.
Ken Hindoestaanse vrouw verzorgt sinds kort een
naaicursus voor Hindoestaanse vrouwen in Klup-
huis 'Oost'. De cursus wordtin het Hindi gegeven. Er
zijn naaimachines en patronen aanwezig. De cursus
kost 25 gulden per zes lessen, die op woensdagmor
gen worden gegeven Info: 4735435.
De Dordlse Stadspijperskapel Bombarde geeft
woensdag 27 november een concert m het Stedelijk
Museum. Het optreden mag uniek worden genoemd
want alle instrumenten die worden bespeeld zijn van
hout en worden direct aangeblazen via een dubbel-
nel Het (gratis) concert begint om 20.00 uur.
Dat de harmonie Wilton Fijenoord zondag 17 novem
ber brj het concours in Beek en Donk de eerste prijs
in de wacht had gesleept, wisten de muzikanten al.
Maar afgelopen week heerste er wederom een jubel
stemming m het clubgebouw van de Sebiedamse
muziekgroep. Omdat WF al in de hoogste afdeling
uitkomt was promoveren niet mogelijk. Derhalve
werd de harmonie onderscheiden met een wimpel en
kan WF zich met recht een top-orkest noemen.
Vlaardingeii
Buurthuis de Pijpelaar is gestart met een voedsel- en
kledingsaktie voor de vluchtelingen in Kroatië. Nu
de kerst voor de deur staat probeert men extra le
vensmiddelen, kleding maar ook medicijnen te ver
zamelen om op te sturen naar het Kroatische volk.
Mensen die voedsel willen verzenden worden vrien
delijk verzocht lang houdbare etenswaren verpakt in
een kartonnen doos in te leveren. De Pijpelaar is ge
vestigd aan de Willem Pijperstraat 10 en is donder^
dag 28 november van 19.00 tot 21.00 uur geopend
voor de mzameimg Vah de pakketten. Voor meer in
formatie kan men bellen tnet mevrouw S. Jovoné, te-
lefoocn 4349964.
Redactie
Waterweg:
Jan Booister
Ben van
Haren
Peter de
Lange
Sander
Sonnemans
Carel van der
Velden
Brede Haven
straat 6
3131BC
Vlaardingen
Postbus4008
3130 KA
Vlaardingen
Telefoon
4343229,
4352066,
4350557
Telefax
4349754
Sportredac
tie:
Donald Bax
Telefoon
4345209
Showbrassband Thalita is uitgenodigd mee te wer
ken aan de grootste taptoe van Europa die gepland
staat voor 12 september 1992 tijdens de Floriade in
Zoetermeer. Thalita beschouwt de invitatie als een
eer. Er gaat gewerkt worden aan twee nieuwe shows
om goed voor de dag te komen.
Voorafgaande aan Sinterklaas en Kerst zijn er weer
extra koopavonden. Dat zijn geworden donderdag 28
en vrijdag 29 november en maandag 2, dinsdag 3 en
woensdag 4 december. Voor de Kerst zijn die dagen
donderdag 19, vrijdag 20 en maandag 23 december.
De winkels zijn dan tot negen uur 's avonds open.
In het stadhuis is vanavond een voorlichtingsbijeen
komst over winkeldiefstal, speciaal voor winkeliers
etVConsumenten. JALam van het Koninklijk Neder-
-lands Ondememersverbond houdt een inleiding
over het onderwerp. Aansluitend is er een videover-
tonmg. Na de pauze volgt een forumdiscussie, met
onder anderen officier van Justitie mr. J.D,"Wittop en
de korpschef van de politie.
Hoek van Holland
Het zwembadje aan de Cordesstraat blijft volgend
seizoen toch open. De deelgemeenteraad heeft van
Provinciale Staten van Zuid Holland wederom voor
een jaar ontheffing gekregen en kan het bad in de
huidige vorm exploiteren. Als deelgemeente en
Dienst Recreatie hun finacièle medewerking verle
nen en de toestand van het bad het toestaat, kan er
volgend jaar dus toch weer in het 'Hoekse Badje'
worden gezwommen.
Agenda
SCHIEDAM
dinsdag 26 november
^Thema-avond 'over godsbeelden gesproken', de
Ark, Hargpiein 101,19.45 uur.
Cursus flamenco-dansen, wijkcentrum de Erker,
21.00 uur.
woensdag 27 november
Cursus klusjes doen, stichting Coerke, P.K.
Drossaartstraat, 9.30 uur.
Sinterklaas-instuif, buurthuis de haven, 14.00 uur.
Karate Kid III (jeugdfilm), filmzaal
Stadsgehoorzaal, 14.00 uur,
Cadeauverpakkingen maken, buurthuis de Haven,
14.00 uur.
Cees Steenbergen woont aan
de Roggeakker
in Schiedam-Spaland
Door Peter de Lange
Foto Roei Dijkstra
„Voor mij persoonlijk is het een
mooie buurt. Helemaal niet zo
saai en eentonig als de critici zeg
gen. Trouwens, wat maakt het uit
wat zij er van vinden? Het zijn
mensen die zelf in een huis van
drie ton wonen. Ze komen hier
nooit. En ik heb het hier best. Vol
doende ruimte. Als je kinderen
hebt is er genoeg speelgetegen-
heid, ze hebben een voetbalveldje
aangelegd, een basketbalveldje
en een leuke klimtoren. In de
Vlinderbuurt staat er ook eentje.
De fiat waar je aan de voorkant te
gen aan kijkt is misschien iets te
dicht op deze huizen gezet. Maar
daar tillen wij niet zo zwaar aan.
Je leeft m de woonkamer, niet
waar, en die flat zie je alleen van
uit de keuken. Voor de rest kijkje
op de tuin. En dan zit je toch wel
behoorlijk vrij. Zoals op het Van
Raalteplein wordt het natuurlijk
nooit meer, daar hadden we een
flat, daar keek je een heel eind
weg. Hier zitje aan de grond. Da's
een heel verschil. Maar we klagen
niet hoor. Hier hebben we iets van
onszelf.
's Zomers kan je m de tuin zitten,
dan heb je makkelijk contact met
de buren. In de winterperiode ge
beurt er niet veel. Je zegt de men
sen tegenover je gedag. Veel zie je
niet van ze, de meesten werken
overdag. Met een andere
buurman maak ik ook wel 's een
praatje. Die heeft nogal eens pro
blemen met z'n auto, ik zie hem
vaak rommelen als ik in de kamer
zit. Ach, en aan stilte zijn we wel
gewend. Toen we nog in de flat za
ten zag je ook alleen auto's voor
bij komen van mensen die daar
woonden. Die rust vind ik per
soonlijk niet erg.
Je kan de auto hier makkelijk
kwijt. Daar is ruimte voor in de
tuin. Alleen 's winters zetten we
'm niet achter. Je bent de warmte
kwijt als je door de kamerdeur
van buiten komt. Dus zetten we
de wagen op het parkeerterrein
verderop. Kunnen we door de
voordeur naar binnen. Nee, de
plek voor de wagen achter mogen
we niet bij de tuin trekken. Dat
wisten we al bij de koop.
Verder zijn het mooie huizen. Ze
staan ook in Delft-Zuid. alleen
hebben ze daar houten schuren.
Wij hebben steen. Wel jammer dat
2e zo klein zijn. Da's 't enige na
deel. We mochten wel zelf beslis
sen welke kleur de deuren zou
den knjgen. Daar was een bijeen
komst voor bij Muijs en De Win
ter. Dat zeegroen, of mint of hoe
je het noemt vind ik wel fris. Ze
wilden er iets iets creme-achtigs
opdoen. Dat vonden we veel te
saai. Je hebt tenslotte ook al witte
muren. De tuin mochten we ook
zelf inrichten. Wij hebben conife
ren langs de randen. Sommigen
hebben een schutting genomen.
Maar die bruine schuttingen, dat
vind ik net varkenshokken."
Door Jan Booister
Maassluis - Oud-Maassluizers
bellen elkaar veel op deze dagen.
„Heb je het al gelezen, dat boekje
over de Touwbaan?"
Gedoeld wordt op de recente uit
gave van de Historische Vereni
ging Maassluis, helemaal hande
lend over de voormalige touwfa-
briek, veelal Touwbaan genoemd.
Want de recente geschiedenis van
de eerste stad aan de Waterweg
wordt niet alleen door de visserij
of de sleepboten van Smit be
paald. Ook De Verto-fabriek
speelt daar een hele belangrijke
rol in.
„De Touwbaan was een begrip,
een naam, een ervaring, een ge
bied in Maassluis!" schrijft onder
zoeker Henk van de Meeberg dan
ook in het voorwoord. „Bij de één
geprezen, bij de ander verguisd."
Hoezeer verguisd verwoordt de
Het boekje over de Touwbaan van Maassluis is rij kei ijk geïllustreerd met vooral foto's, zoals deze
die gemaakt is in de Lange-baan en toont hoe kabels worden gemaakt. Repro Gernt de Heus/Roei Dijkstra
«waag 6d november
Baadseie. Verkeer en Milie, stadhuis, 20.00 uur.
Bingo, Koningshof, 20.00 uur.
't Wérd gefluisterd in huis. Heb je het gehoord, hij
van hierachter heeft zich opgehangen. Omdat hij
ontslagen is bij de Touwbaan.
Ik was een ukkie, maar kleine potjes hebben grote
oren. En de Touwbaan betekende wat bij ons in huis,
want mgn vader was er wever. Lange dagen maakte
hij, moest ook werken op zaterdag.
Op vrijdagmiddag mochten we soms mee naar de
doucheruimtes bij de fabriek. Even tien minuten on
der de sproeier. Thuis hadden we een teil, waar we
één keer per week, meestal ook op vrijdag, om de
beurt in moesten. Je klaagde dan bij je moeder als
het broertje of zusje dat voor je was, te lang bleef zit
ten. Dan werd het water te koud. Later gingen we
naar het badhuis aan het Zandpand.
Nee, dan die douches bij de Touwbaan. Heerlijk. En
het was er altijd warm. Officieel mochten de kinde
ren er niet komen, zegt mijn herinnering, maar ei
werd wel vaker gedaan wat eigenlijk niet mocht.
Zo heeft mijn vader een keer een stukje touw meege
nomen, onder zijn overall om zijn middel gebonden.
Het verhaal dat hij erover vertelde was spannend,
want je liep toen risico's, ook al ging het om zo'n lul
lig stukje touw.
Het belangrijkste was langs de portier te komen, zo
herinner ik me. Maar collega's hepen dan altijd om
de persoon die wat meenam heen, zodat een en an
der zelden opviel.
Die portier 2at in zijn hokje achter een groot hek aan
de Lange Boonestraat. Er voorbij komen was uitge
sloten, ook al ging je eten brengen naar je vader als
hij dat vergeten was. Afgeven was het parool, als het
kon bij het hek.
Dat werkte mee aan de gesloten indruk die de fa
briek maakte. Dat grote hek, altijd dicht, en daarach
ter dat enorme terrein, met fabriekshallen. Zelden
zag je iemand buiten lopen. Iedereen was binnen.
Opgesloten.
Jan Booister
bekende Maasslui2er Leen Stig-
ter in een persoonlijke bijdrage m
het boek. Hij ging er in 1929 aan
het werk, overigens niet voor
lang. „De hele touwfabriek was
voor mij een concentratiekamp, 's
Morgens om vijf voor zeven ging
de fluit. Vijf minuten tijd om op je
werkplek te komen. Eén minuut
je te iaat en de portier schreef je
op. Boete werd dan ingehouden
op je loon. Mijn salaris bedraagt
tien cent per uur."
Stigter was mvolger, wat beteken
de dat hij de touwen die werden
gemaakt aan het einde moest
vasthouden bij het oprollen. Dat
betekende meelopen. Eerst zacht,
maar naarmate de rol voller werd,
harder. „Dus voor 4,75 liep ik
per week zo rond de 100 kilome
ter."
Werknemers hadden ook niet
veel te vertellen bij de Touwbaan.
Chef W.D. Sperling van de zware
touwafdeling vertelt daarover:
„Een eigen mening was niet in
tel. Als bij wijze van spreken er
eén een grote mond had, stond hij
een half uur later op straat
En verder: „Je moest het ook niet
wagen om even te gaan zitten, oh
nee, als de directeur per ongeluk
langs kwam en hij badje zien zit
ten, stond je een kwartier later op
het matje op zijn kantoor. Zo was
dat toen."
Van der Lely
De Touwbaan bood honderden
mensen werkgelegenheid m
Maassluis. Het was verreweg de
grootste werkgever, in 1919 ont
staan uit allerlei kleine bedrijfjes.
Onder meer de familie Van der
Lely was bij de oprichting betrok
ken. Het bedrijf ging als gevolg
van slecht directiebeleid en ont
wikkelingen op de markt na di
verse inkrimpingen uiteindelijk
m 1983 op de fles.
De fabriek bood, zoals m die tijd
wel vaker gebruikelijk was, mepr
dan werk. Er was een wandelver
eniging (VTM) aan verbonden,
een voetbalvereniging (VDL), een
vis- en een klaveijasvereniging,
een muziekvereniging (Kunst na
Arbeid) en een gymnastiek- en
reisvereniging. De mensen die bij
de Touwbaan werkten hadden al
les voor elkaar over, schrijft Henk
van de Meeberg. „Ze kenden hun
mensen: ze wisten wie een goed
stukje touw kon maken en beoor
deelden dit tussen vingertoppen
en tanden. 'De fabriek' betekende
ook bijna alles voor de Maassluise
bevolking."
In het boekje, dat is verschenen
in de serie 'Historische schetsen'
beschrijft Van de Meeberg de ma
terialen waarmee werd gewerkt.
En hij meldt kort hoe de produk-
tie in zijn werk ging, welke afde
lingen er in de fabriek waren. Dan
heeft hij het over de hekelarij, de
ververij, deteerdenj, de glanzenj,
de spinnerij, twijnerij, twisterij,
scheerdenj, weverij, enzovoorts.
Ook heeft hij het over de ont
staansgeschiedenis en zijn er en
kele persoonlijke herinneringen
i n het boekj e verwerkt.
Maar voor alle onderdelen geldt
dat Henk van de Meeberg het
kort heeft moeten houden. Te
kort, maar dat valt de schrijver
niet te verwijten. Niet voor niets
heet de serie 'Schetsen'. En bin
nen die kontext heeft Van de
Meeberg een behartenswaardig
boekje afgeleverd, waarin hij over
alle aspecten wel wat heeft ge
meld.
Maar de invloed van de Touw
baan op de gang van zaken bij
veel gezinnen thuis verdient een
uitgebreider verhaal. Want de ge
schiedenis van Maassluis is voor
een belangrijk deel bepaald door
deze fabriek. En veel van de men
sen die daarover kunnen vertel
len, leven nog. Uit papieren is
niet veel te halen omdat het ar
chief van de fabriek tijdens het
bombardement van Rotterdam in
de Tweede Wereldoorlog vernield
werd.
De Historische Vereniging Maas
sluis schrijft zelf ook dat de uitga
ve niet voldoende is om alles over
het bedrijf en wat daar aan vast zit
te vertellen. Gelukkig wekt de
vereniging de leden op hun herin
neringen op schnft te stellen, zo
dat later nogeens wat uitputten
der op de zaak teruggekomen kan
worden. Maar de vraag blijft of de
gemeente Maassluis met eens
een historicus een paar maanden
moet inhuren.
De actieve en sterk groeiende
Historische Vereniging Maassluis
heeft ook een kalender over oud
Maassluis het licht doen zien. Fo
to's van onder meer de Nieuw-
straat, molen De Hoop. Zuidvliet
en Markt sieren deze uitgave, die
is aangevuld met informatie over
de korenmolens van Maassluis.
Nederlek - „Bij iedere"schending
van uw grond, sluipt als een gif de
wanhoop in mij rond." Met deze
dichtregel begint het beleidsplan
Natuur en Landschap van de pro
vincie Zuid-Holland. Het eerste
exemplaar is kort geleden in res
taurant 'De Loet' door gedepu
teerde 'L. Blok overhandigd aan
de directeur van de stichting Na
tuur Bos Landbouw en Fauna
(NBLF), J.B. Pieters. Met de pre
sentatie van het beleidsplan werd
het startsein gegeven voor een
nieuwe periode in de strijd om het
behoud, bescherming en de uit
breiding van natuur en landschap
in Zuid-Holland.
De provincie is de eerste die, in
navolging van het landelijke Na
tionaal Milieu Beleidsplan
(NMP), het officiële startsein
heeft gegeven voor een milieu be
leidsplan op provinciaal niveau.
Volgens gedeputeerde Blok
wordt Zuid-Holland meestal nooit
in verband gebracht met waarde
volle natuur.
„Natuurlijk hebben we nier te
maken met de meest dichtbevolk
te provincie, met groeiende ste
den. havens en industrieterrei
nen," vertelde Blok. „Wat echter
nogal eens wordt vergeten, zijn
die vormen van natuur die zo
enorm kenmerkend zijn voor ons
land. Ik denk dan alleen al aan de
meest uitgestrekte en gevarieer
de duinkust, maar ook aan het
Deltagebied en het veenweidege-
bied. Wij hopen dan ook deze
twee uitersten binnen het grond
gebied van onze provincie te ver
enigen en de aftakeling van de
natuur als gevolg van maatschap
pelijke ontwikkelingen om te bui
gen in de richting van herstel."
Uit het plan komen vier prioritei
ten naar voren. Zo stelt de provin
cie zich als belangrijkste eis om
een ecologische hoofdstructuur
voor de provincie te realiseren
Dit houdt in dat men de komende
jaren een netwerk van natuurge
bieden wil opbouwen, waar de be
langrijkste natuurwaarden in le
ven kunnen worden gehouden.
Er wordt daarbij extra aandacht
besteed aan de duinen, het Delta
gebied en de veenweiden. Om
zo'n netwerk van natuurgebieden
te kunnen realiseren, zal het Rijk
extra geld ter beschikking stellen
voor de aankoop en aanleg van
nieuwe natuurgebieden.
Verder zoekt de provincie ook
naar een oplossing voor het pro
bleem van de hoge beheerslasten
van de natuurgebieden. Er wordt
gedacht om een overeenkomst
met de boeren in de beheersge
bieden af te sluiten. De boeren zal
dan worden gevraagd om in hun
bedrijfsvoering rekening te hou
den met de natuur. Als tegenpre-
satie zal de overheid de boeren
dan moeten betalen voor de even
tuele gederfde inkomsten en ex
tra beheerskosten.
Het tweede punt wat uit het plan
naar voren komt, is de landschap
pelijke vernieuwing in de zuid
vleugel van de randstad. Zo moet
er voor het jaar 2000 ^en groot bos
worden aangelegd ten oosten van
Zoetermeer. Daarnaast staan er
nog twee bossen gepland in het
noorden van de Hoeksche Waard
en in het zuiden van de bollen
streek.
Het derde punt op het verlang
lijstje is de realisatie van een ba-
siskwaliteit van de natuur. Deze
nogal omslachtige benaming
houdt in, dat er ook buiten er
kende natuurterreinen plaats
voor natuur moet zijn. Er moet
dan worden gedacht aan bepaalde
ruimtes met struikgewas, waarin
de kleine zoogdieren zich kunnen
schuilhouden.
De provincie zal hierbij een be
roep doen op gemeenten, water
schappen en agrariërs. Omdat het
overgrote deel van het landelijk
gebied in Zuid-Holland wordt be
heerd door boeren en tuinders,
spelen zij een grote rol bij de in
standhouding van de natuur. Het
provinciebestuur zal dan ook een
Stimuleringsfonds voor agrari
sche projecten vormen voor het
subsidiëren van activiteiten die
leiden tot een beter samengaan
van natuur, milieu en landbouw.
Er wordt gedacht aan een stimu
lans voor het telen van milieu
vriendelijke produkten en er 2al
voorlichting komen over een na
tuurvriendelijk beheer van de
graslanden en de weidevogelbe
scherming.
Als vierde en laatse punt schi ijfl
het rapport over het veiligstellen
van bijzondere landschappelijke
waarden. Zo zal er fmanciele
steun worden gegeven voor dege
ne die zich inzet voor belangrijke
landschapselementen. Voor die
steun is het Stimuienngsfonds
Natuur en Landschap m het leven
geroepen. Feit is echter wel dat de
geldmiddelen die de provincie tot
zijn beschikking heeft, lang niet
toereikend zullen zijn. Om dit te
kunnen opvangen zal de provin
cie met de compensatieboekhou
ding gaan werken. Dit houdt in
dat, als door menselijke activitei
ten belangrijke natuurwaarden
worden aangetast, of verdwijnen
de Vervuiler of veroorzaker be
taalt.' Met de opbrengst van deze
regeling hoopt men dan op een
andere plaats een nieuw land
schap te Financieren.
ulu
