15
De Distillateur is ook een zaaiende boer
Ylaardingse 'chef Cees Stenis is uitgekookt
1
DALUREN TENNIS
Brabander Theo Stevens maakt gevoelig 'jeneverbeeld' voor Schiedam
UITNODIGING
Gemeentedag
Dahlia-tentoonstelling
Laatste Hofconcert
Rennen voor scouting
Bieb verkoopt boeken
Actie voor Kroatië
SPORT- EN EVEMENTENHAL MARGRIET
KRUISWERK
NIEUWE WATERWEG SSJ
NOORD
Rotterdams Dagblad
Vrijdag 18 september 1992
Schiedam
Net als 190 andere gemeenten doet Schiedam mor
gen mee aan de Gemeentedag waaraan dit jaar het
thema 'veiligheid' is verbonden. In de brandweerka
zerne aan de Breedstraat laten zeven gemeentelijke
diensten tussen 11.00 en 15.00 uur aan hel publiek
zien wat zij doen aan veiligheid.
De brandweer zelf geeft enkele demonstraties, de
openbare bibliotheek laat zien welke informatie in
huis is over veiligheid in en om de woning, in het ver
keer en in de gemeente en de dienst Woningbeheer
benadert het thema door middel van een tentoon
stelling. Verder iaat het bureau Criminaliteitspre
ventie met behulp van dia's en een videofilm zien
wat de gevolgen zijn van vandalisme voor de veilig
heid op straat. De Dienst Gemeentewerken geeft aan
hoe zij op haar gebied de veiligheid in Schiedam
tracht te verbeteren.
Uiteraard zijn ook de GGD en de politie van de partij.
De GGD komt met een tentoonstelling waarin wordt
getoond hoe ouderen ongelukken in huis kunnen
voorkomen en verschaft informatie over onderwer
pen als alcohol cn verkeer en sportblessures. De poli
tie toont hoe misdrijven kunnen worden voorkomen
en biedt de bezoekers de gelegenheid enkele voor
tuigen te bekijken. De eerste 200 bezoekers krijgen
een paar veilige werkhandschoenen.
Liefhebbers van bloemen kunnen komend weekein
de ongetwijfeld hun hart ophalen in het clubgebouw
van tafeltennisvereniging De Reling aan de Singel 8.
Daar wordt op zaterdag 19 september van 10.00 tot
17.00 uur en zondag 20 septmber van 10.00 tot 17.00
de jaarlijkse tentoonstelling gehouden van Dahlia
Vereniging Schiedam die tijdens de Floriade op de
tiende binnen tentoonstelling goed was voor een zil
veren medaille. De toegang is gratis.
Vlaardingen
Showbrassband Thalita is de eer ten deel gevallen
om het laatste concert in de muziektent van het
Oranjepark te verzorgen. De muziekformatie brengt
enkele 'stevige' Engelse marsen ten gehore maar er
staan ook luchtige concertwerken op het program
ma. Het muzikale evenement begint om 19.30 uur en
het publiek wordt aangeraden zelf klapstoclen mee
te brengen.
Belangstellenden die nader kennis willen maken
met Thalita zijn elke dinsdagavond van 19.30 tot
22.00 uur welkom op de repetitie in het clubgebouw
aan de Surinamesingel 101.
In het oude centrum treft men morgen niet alleen
winkelend publiek maar onk hardlopers aan. In sa
menwerking met de winkeliersvereniging van de
binnenstad en atletiekvereniging Waterweg organi
seert de Tafelronde Maassluis namelijk een sponsor
loop ten behoeve van Scouting Maassluis. Ruim
twee jaar geleden brandde het scoutingsgebouw aan
de Vlaardingsedijk af en nog altijd worden er acties
op touw gezet om de scoutinggroep 'uit de brand te
helpen'.
Alle clubs en scholen kunnen morgen meelopen om
geld in het laatje te brengen en maken kans op de
groepsprijs van 1000 gulden. Het startschot klinkt
om 12.30 uur op de Zuidvliet tegenover dc Schuur-
kerk en één ronde is 400 meter lang. Alle deelnemers
ontvangen na afloop een leuke attentie en een war
me croissant. Voor de meest origineel verklede deel
nemers zijn mooie prijzen weggelegd.
Deelnemerskaarten kunnen worden afgehaald bij
bloem sierkunst Palet {winkelcentrum Palet), sport-
huis Biesheuvel (binnenstad), schildersbedrijf Van
Eijmeren (winkelcentrum Reigerstraat) en VTM Te
lecommunicatie (winkelcentrum Steendijkpolder).
Agenda
Schiedam
vrijdag 18 september
The Fisher King (film). Filmhuis. Nieuu-straal 12.21.30 uur.
xaierdag J9 september
Rommelmarkt de Rielreüers. Elzensleeg, 10.00-17.00 uur.
Seleciie-avond Caniaretten, DeTeerstoof. 20.30 uur.
zondag 20 september
N'OF Orgelconcert. Passage, 1.00 uur.
Reünie Vrijzinnige Geloofsgemeenschap N'HB. kerkgebouw
Wcslvest.
maandag 21 september
Klaverjassen en jokeren. Kluptiuis Oost. 20.00 uur.
dinsdag 22 september
Knutsc-Jciub voorkinderen, Blauwe Brug. 15.-1517.00 uur.
Vlaardingen
zaterdag 19 september
Peter Pan (tekenfilm). Vredeskork. 10.30 en 14.00 uur.
Peter Pan uekenfiiriij. iemrujikt-rk. 13.Ou uur.
'Wat vrouwenhanden maken' (expositie). Coerke. P.K. Drcssaarl-
straal 65.14.00-16.1)0 uur.
Wandeicuncerl Grote Kerk, 15.00-17.00 uur.
Maassluis
zaterdag 19 september
Speel-o-theek. Koningshof. 10.00 uur.
maandag 21 september
Seniorenbridge. Koningshof, 13.30 uur.
Bridge, Koningshof, 19.45 uur.
Redactie
Waterweg:
Jan Bootster
Ben van
Haren
Peter de
Lange
Sander
Sonnemans
Carel van der
Velden
Westhaven
plaats 22
3131 BT
Vlaardingen
Postbus 4008
3130 KA
Vlaardingen
Telefoon
2340055
Telefax
4349754
Sportredac
tie:
Donald Bax
Telefoon
2340055
In de Openbare Bibliotheek aan de Lange Haven
wordt vanaf zaterdag 19 september grote schoon
maak gehouden. Om plaats te maken voor nieuwe
boeken wordt een aanzienlijke partij oud leesvoer
voor een prikkie van de hand gedaan. Vanaf zaterdag
a.s. van 10.Q0 tot 13.00 uur kunnen er romans, kin
derboeken, strips en hobby- en studieboeken wor
den gekocht. Dc verkoop gaat in de week van maan
dag 21 tot en met zaterdag 26 september door tijdens
de uitleenuren van de bibliotheek.
Stichting De Opbouw Schiedam voert momenteel
een actie voor de Kroatische stad Gospic en stuurt al
lerhande materiaal naar de hulpbehoevende stad.
Mensen die willen bijdragen in de hulp worden ver
zocht voedsel, toiletartikelen, schoonmaakmidde
len. babyspullen en beddegocd beschikbaar te stel
len. De goederen worden na een telefoontje naar
4707817 thuis opgehaald. Belangstellenden die fi
nancieel hun steentje willen bijdragen, kunnen hun
bedrag storten op girorekening 5188, t.n.v. De Op
bouw Schiedam.
Door Peter de Lange
Schiedam - Van zijn vak is hij ei
genlijk bouwkundig ingenieur.
Maar het bloed kruipt waar het
niet gaan kan. „Al op de HTS had
ik moeite om van het linnen af tc
blijven. En zodra ik ging schilde
ren. was het met de studie ge
daan." Schilderen doet Theo Ste
vens nog steeds. Hij heeft zijn
brood voornamelijk verdiend mei
les geven in tekenen en boetse
ren. Beeldhouwen is echter zijn
grootste talent. Schiedam kan dat
binnenkort met eigen ogen vast
stellen.
De 66-jarige Stevens, geboren en
getogen in Tilburg, is de maker
van De Distillateur. Schiedams
derde jeneverbeeld' dat zaterdag
26 september wordt onthuld. Het
beeld is bedoeld als hommage aan
de jeneverbaronnen' die het in
vroeger eeuwen financieel, be
stuurlijk en als werkgever voor
het zeggen hadden in Schiedam.
Wegens zijn eeuwig rokende
schoorstenen van honderden
branderijen stond Schiedam des
tijds bekend als Zwart Nazareth.
Dat was bepaald geen flatteuze
naam. Bijna de gehele beroepsbe
volking was actief in de jenever-
industrie en veel mensen bezwe
ken onder de zware lichamelijke
arbeid of raakten aan de drank
om het uitzichtloze van hun be
staan te vergeten. Hoe inspan
nend het werk was laten de twee
al bestaande jeneverbeelden (De
Brandersknecht en De Zakken
drager) overduidelijk zien. Met
gekromde rug torsen ze hun lood
zware last.
Geen pias
Hun tegenpool, de distillateur, de
man die in de branderij de lakens
uitdeelde, was tot dusverre nog
niet in brons vereeuwigd. Zo'n
monument moest er wel komen,
al was het alleen maar om het so-
In de bronsgieterij van Frank Minnen en Goof Koene in Eindho
ven bekijkt Theo Stevens zijn beeld, dat zojuist uit de oven is ge
komen. 'tk heb 'm geen hoge hoed gegeven, ik wilde geen pias
neerzetten.' Foto Roel Dijkstra
ciale plaatje van het verleden te
completeren, vond het comité De
Brandersknechf, dat ook het ini
tiatief nam voor de eerste twee
standbeelden.
Theo Stevens heeft het contrast
tussen arbeider en baas goed aan
gevoeld cn de laatste geportret
teerd als een voornaam man. een
soort intellectueel. Stevens maak
te er een statige, kaarsrechte fi
guur van met een pandjesjas en
een indringende blik. Zonder ho
ge hoed. „Want ik wilde geen pias
neerzetten, maar een man met al
lure."' zegt de beeldhouwer zelf.
„Een gevoelig beeld. Het is geen
monument van een strijder of van
een Romeinse veldheer. De toe
schouwer moet duidelijk kunnen
zien dat zo'n distillateur hersens
had. Dat hij een manager was.
kwaliteiten had. Die had je ook
hard nodig in dat vak. want er wa
ren er een heel stel distillateurs
die het niet volhielden."
Die kennis heeft de Brabander
opgedaan uit boeken over het
Schiedams gedistilleerd, want
voordat hij de opdracht kreeg was
Stevens zelden of nooit in het je
neverstadje geweest. Toen hij er
een kijkje ging nemen werd hij
getroffen door de( authentieke
sfeer van dc Lange' Haven, waar
zijn beeld straks komt te staan.
Geheimen
„Al rondkijkend, kon ik me wel
voorstellen hoe het daar in
vroeger dagen moet zijn geweest.
De mensen moesten verschrikke
lijk hard werken, en ze dronken
vaak twaalf borrels ol' meer per
dag om het vol tc houden. Ik ken
het arbeidersleven vrij goed, mijn
vader had een steenfabriek en bij
ons liepen ook stokers die zwart
zagen van het roet. Het enige ver
schil met de jeneverindustrie was
dat ze die stenen niet konden
drinken."
Stevens' beeld straalt weliswaar
gezag en deftigheid uit. maar de
toeschouwer kan er niet direct
aan zien dal het om een jeneverfa
brikant gaat. Die bronzen figuur
kan net zo goed een schrijver zijn,
of een dominee. De boeken die hij
met de linkerhand tegen het li
chaam drukt wijzen in elk geval
in die richting. „Dat klopt." geeft
dc beeldhouwer toe. „Maar de
omgeving waarin hij staat spreekt
toch voor zich? Hij staat voor de
Beurs, waar vroeger het koren
voor dc stokerijen werd verhan
deld. en vlak in de buurt van die
twee andere beelden."
Daarnaast, zegt Stevens, mag van
dc toeschouwer ook wel enig
denkwerk en invoelingsvermo
gen worden gevraagd. Wie goed
kijkt, ziet dat het onmiskenbaar
om een jenever baron gaat. En ter
toelichting: „Een kunstenaar
mag niet al zijn geheimen ver
klappen. Je moet bijvoorbeeld
niet vragen wat die figuur in zijn
rechterhand heeft. Het is geen
uitgesproken voorwerp, al zou het
in de verte kunnen doorgaan voor
een jeneverglaasje. Maar het
beeld staat heel licht gebogen, en
omdat jenever alles met graan te
maken heeft zou je kunnen den
ken dat hij iets heeft van een boer
die aan het zaaien is."
Koppen
In dit verband is hel aardig om te
weten dat Theo Stevens bij het co
mité Brandersknecht oorspron
kelijk twee ontwerpen indiende.
Het ontwerp dat het niet heeft ge
haald had nog veel meer weg een
zaaiende boer. Maar het leek, met
zijn gekromde rug, teveel op zijn
twee voorgangers. Mr. Van Vel-
zen, voorzitter van het comité,
hoefde dan ook geen seconde
over dc keuze na tc denken. „Hij
zei meteen: die daar, die rechtop
staat, dat is 'm. Helemaal."
De Distillateur is Stevens' eerste
beeld in het westen van het land,
op een objectje in Bodegraven na.
Zijn werk is vooral te vinden in
Brabant. In. het kader van de één-
procentsregeling voorzag hij me
nig schoolplein en menige gevel
in zijn geboortestreek van beel-
den en relicfs. Daarnaast maakt
hij in opdracht veel koppen vai
industriëlen en bestuurders. Poj
tretten in brons en steen zijn ri
specialiteit, en dat is ook derodes
dat zijn Distillateur zo'n uitgfr
sproken voorkomen heeft.
Stille kunstenaar
Theo Stevens begon zijn loop.
baan als beeldhouwer aan heteiij
de van de jaren vijftig, kort nada
hij om den brode in dienst was
treden bij een ingenieursburcat
in Utrecht. „Ik moest wel. wantij
had vier kinderen en er was eet
vijfde op komst. Maar al na eet
maand of zo had de directeur it
de gaten dat ik eigenlijk iets ait
ders wilde. Hij riep me bij zich et
vroeg: wat zijt gij eigenlijk vod
iemand? Toen hij wat schetsen er.
ontwerpen van mijn werk zag
hij me een opdracht voor eet
beeld bij het Hertog Jan College
in Valkenswaard, wal toen net gd
bouwd werd. Zo is het begonnen.'
Sindsdien heeft Stevens zijn prd
vincie voorzien van een groot aa»
tal objecten in de meest uiteend
pende stijlen. Zijn werk doet na
eens aan Rodin denken, dan weer
aan het kubisme, maar vertoon!
even gemakkelijk abstracte trek
jes. Die verscheidenheid ver:
klaart hij uit het feit dat hij nooit
een vaste leraar heeft gehad, es
dus ook niet in een bepaalde rictt
ting is gevormd.
Ondanks zijn veelzijdigheid
zijn iioge produktie, weet alieea
een handjevol kenners wie Thei
Stevens is. Roem heeft hij nood
gezocht, en publiciteit schuwde
hij consequent. Dat hij „helemaal
uil Sehiedam"een opd: acht
kreeg, was een grote verrassin)
voor hem. „Want ik hou er hele
maal niet van om aan de weg ti
timmeren. Laat mij maai' gewoon
lekker werken. Ik ben altijd een
stille kunstenaar geweest. Da*,
moet maarzo blijven ook."
Door Henk van Dijk
Vlaardingen - Een bevlogen keu
kenmeester is hij zeker. Veertig
jaar lang heeft Cees Stenis (56)
zich met hart en ziel ingezet voor
zijn vak. Nu houdt de chef-kok uit
Vlaardingen het voor gezien. Na
veertig tropenjaren in Rotterdam
en in Maasdam zet hij een dikke
punt achter zijn lange loopbaan.
De langste tijd heeft chef-kok
Cees Stenis gediend bij het ge
renommeerde restaurant Engels
in Rotterdam. De afgelopen vijf
jaar heeft de kok met dc pollepel
gezwaaid in de keuken van res
taurant D; oogt in Maasdam.
Onder zijn bezielende leiding
sleepte deze horeca-gelegenhcid
Tennist u graag en betreurt u het dat het zomerseizoen bijna is afgelo
pen? Sport- en Evenementenhal Margriet biedt de mogelijkheid om te
gen daluren-tarief binnen te tennissen. U betaalt dan maar 20.- per
uur per baan. Als u voor het hele winterseizoen een baan huurt (mini
maal vier maanden), dan ontvangt u nog een extra korting van tien
procent.
Wanneer: dinsdag, woensdag en donderdag van 12.00-17,00 u.
Kosten: 20.- per uur per baan, buiten daluren 28.-
Reservering: bij de sporthal op onderstaand telefoonnummer
Nieuwe Damiaan 5
3119 KA Schiedam
Tel. 4700791
Uwe jaar geleden Neerlands Dis
bokaal in de wacht. Niet voor
niets noemt hij het restaurant
'een ontzettende leuke zaak'. Een
andere aanduiding is bovendien
niet te verwachten van iemand
die vijf jaar met plezier in het
Hoekschewaardse dorp heeft ge
werkt.
Bakken, koken cn braden was im
mers zijn vak, zijn leven. Als
klein ventje zag Stenis zich al
staan achter potten cn pannen.
„Toen ik een kleine hummel was,
wilde ik kok worden op een schip.
Vanaf het moment dat ik kon pra
ten, heb ik dat gezegd. Het schip
is er echter bij ingeschoten toen
ik verkering kreeg. De zee is na
tuurlijk. schitterend, maar door
mijn vriendin had ik daar geen
zin meer in. Ik ben dan ook in de
horeca aan wal terechtgekomen."
Dc koksopleiding van dc am
bachtschool rondde Stenis af toen
hij 16 jaar was. In het leerlingwe-
f"i hij hot Parkhotel in Rotter
dam werd de geboren kok verder
klaargestoomd voor zijn vak.
„Maar toen ik achttien werd, was
ik overal vanaf. Ik kon toen aan
de slag gaan."
„Het leukste vind ik iets uitdok
teren en het dan maken. Sauzen
zijn, denk ik, wel mijn speciali
teit. Maar ik heb eigenlijk aan
niets een echte hekel. Ik vind het
gewoon leuk om te koken en te
i
Bevlogen keukenmeester Cees Stenis (links):'Ik beoordeelde maaltijd vooral op warmte. Niets is
zo erg als een ovenschotel die koud is.' Foto Fox
••••ft
-■ r.4Tfr-rr -:••••
a T
Hierbij nodigen wij u uit tot het bijwonen van de jaarlijkse bijeenkomst van
het Kruiswerk Nieuwe Waterweg-Noord, De heer G. B. F. van Weelden, di
recteur van genoemde organisatie zal een uiteenzetting geven over het ge
voerde beleid van het afgelopen jaar van het Kruiswerk. Tevens za! hij een
en ander vertellen over het toekomstige beleid met ingang van 1 januari
1993.
De bijeenkomst vindt plaats op 6 oktober 1992 om 20.00 uur in het gebouw
Westhavenkade, Gaigkade 3 te Vlaardingen.
Wij hopen u op deze avond te mogen verwelkomen.
Raad van Toezicht Stichting
Kruiswerk Nieuwe Waterweg-Noord
bakken aan de kachel. Wild is ook
heel gezellig, zoals hazepepers in
dc winter."
De disbokaal die het Maasdam se
restaurant De Hoogt won, is een
lastbaar bewijs van Stenis' vakbe
kwaamheid. „Ik heb toen een
warme marinade bereid waarin ik
rauwe zeewolf en zalm deed. Dat
is iets wat niet veel gebeurt met
rauwe vis. Meestal wordt de vis
eerst geblancheerd, in blokjes ge
sneden en opgediend met tuin
kruiden." Overigens heeft niet al
leen kookkunst gezorgd voor de
prijs, stelt de Vlaardinger. „Het is
de hele ambiance, de sfeer, de be
diening, ai wordt de prijs hoofdza
kelijk toegekend op grond voor
wat in de keuken gebeurt."
Smaakvol
Het idee waarmee Stenis in de
prijzen viel, is volgens hem een
bewijs dat'ook de Nederlandse
keuken smaakvol kan zijn. „Dat
is heus niet alleen het balletje
gehakt." Wei houdt Stenis ervan
om alles eenvoudig te houden.
„Ook van een sueadclapje met
tuin boontjes kun je heerlijk
eten."
Bij Engels had chef-kok Stenis
met meer dan vijfentwintig koks
een grote verantwoording. „Aan
koken kom je dan niet meer toe.
Je vergelijkt de inkoop en de ver
koop met elkaar en dat moet
winst opleveren. Dat is dan eigen
lijk je werk. Verder moet je goed
voor je personeel zorgen. Over
werk wordt nu eenmaal in de ho
reca niet betaald. Dienstïijstc-n
moeten dan ook goed in elkaar
zitten."
Door de lange periode dat Stenis
in de keuken heelt gewerkt, heeft
hij veel veranderingen in de
kooktcchnieken meegemaakt. Al
leen al de magnetron heeft het
werk een ander aanzien gegeven.
Hoewel de snelheid daarmee
wordt verhoogd, is Stenis niet
laaiend enthousiast over dit soort
apparaten.
„Het is echt niet altijd smak lijk
iets van te voren klaar te maken
en snel op te warmen. Het gaat
vlugger, maar of het ook gezonder
is? Bovendien krijgen de gasten
in een restaurant een klaarge
maakt bord voorgeschoteld. Dat
is niet altijd gezellig. Het uitser-
veren geeft toch een bepaalde
sfeer en voor de gasten een be
paalde status. Mensen zijn geen
klanten, maar gasten. Je moet ze
dan ook sfeervol ontvangen."
Ook wijst de Vlaardinger op de
eetgewoonten van Nederlanders,
die de afgelopen veertig jaar be
hoorlijk zijn veranderd. „Vroeger
was het in de keuken eenvoudi
ger. Je hebt nu meer variëteiten.
Denk eens even aan pizza's en
shoarma. Mensen gaan tegen
woordig naar verre landen en dan
nemen ze de plaatselijke eet ge
woonten mee, Daardoor zijn dc-
gasten ook kritischer geworden.
Dat juich ik toe. Zij betalen er
voor. ze hebben er recht op."
Kritisch
Hoewel Stenis zijn koksmuts de
finitief heeft afgezet, zal zijn
koksbloed altijd wel blijven stro
men. „Als ik ergens ga dineren
dan bekijk ik het gebodene op
zeer kritische wijze. Ik beoordeel
dc maaltijd vooral op warmte.
Niets is zo erg als een ovenschotel
die koud is."
Ondanks zijn liefde voor het vak,
zal de Vlaardingse kok niet snd
meer achter het aanrecht krui
pen. „Nu vind ik het wel genoeg.
Het zijn echte tropenjaren ge
weest. Je bent gewoon nooi:
thuis. In veertig jaar ben ik tvrö
keer met de kerstdagen een dag
thuisgcwecst."
Wat daarvan zijn leukste periode
is geweest, weet de oud-kok ei
genlijk niet. Alleen de twee jaren
dat. hij in Schiedam en Den Haag
heeft gewerkt, zijn uitgelopen op
een flop. Maar kiezen tussen Eg;
gels en De Hoogt? „Een nadee.
van een klein restaurant is dat e.r
veel minder voorvalt. Bij Engcb
ben je met tachtig man. Dan ge
beurt er veel meer," lacht dc oud-
kok. „Ik heb meegemaakt dau«
een koud buffet hadden klaarge
maakt voor de buitendienst. Een
maal in een vrachtwagen geladen
was het geheel niet goed vastge
zet. De wagen had nog geen bon;
derd meter gereden of het buM
lag op straal.
Bij een uitspanning met slechf
drie koks is de sfeer echter gé
moedelijker. De weegschaal va|
zijn keuze slaat voor Stenis djff
ook door naar restaurant Dt[
Hoogt in Maasdam. „Daar heb j
de tijd van mijn leven gehad...'
