Wat si w®g
17
Ylaardinger in de ban van oud papier
Zittend leven?
I!
Bram van IJperen: 'De kwaliteit van boeken is onvergankelijk'
EDEN Sapvastenkuur
BETAALBAAR
DE LANGE REEK
Andere huisdieren
In de Middellandstraat is nu
DUBBEL GELUK TE KOOP
EDEN f
Zilver voor jubilaris
Sloop in Gorzen
JEZUS LEEFT!
RANA 16
FiSK
NAUTIK
WATERSPORT
Piet van Klaveren 010-4774211
VAN KLAVEREN LAAT DE PRIJZEN DAVEREN!!
Sigaren Speciaalzaak Piet van Klaveren
LITERS NATUUR, KILO'S ERAF!!
het waaigat
£5 hi 3: I ft n
STOKKE
iedere dag
TE KOOP HOLY ZUID
WONINGINRICHTEN
Hard- soft-side
waterbedden
Vakkundige plaatsing
Betaalbare prijzen
I Rotterdams Dagblad
Vrijdag 9 april 1993
Welke huisdieren ik heb meegemaakt in mijn jeugd, was een vraag
die ik na mijn column van vorige week kon verwachten, In de afgelo-
pen veertig a vijftig jaar is, zo constateerde ik immers terloops, heel
wat veranderd. Andere huisdieren kwamen en traditionele huisdie
ren werden opgewaardeerd tot levenspartners.
Paarden en pony's verloren hun functie van lastdier toen ijzeren
honden en andere pk's de voorkeur kregen van groente-, melk- en
rolieboeren. De viervoeters kregen een nieuwe, luxere taak, net als
i -voor honden het waken en voor poezen het vangen of verjagen van
muizen een bijzaak werd. De omstandigheden zijn in al die jaren
f V-aanzienlijk veranderd, voor mens en dier.
Mijn eerste eigen huisdier was een stekelbaarsje. De eerste vis die ik
ikzelf heb gevangen, mocht in een jampotje in de vensterbank rcnd-
zwemmen. Het was vlak na de oorlog, toen mijn vader in de tuin hok-
ken had met konijnen en kippen om het schaarse aanbod van levens-
middelen enige aanvulling te geven,
De kippen hebben we het langst gehad omdat het meer om de eieren
- dan om hun vlees te doen was. Het oudst is volgens mij de kip gewor-
,5. den, die pa Piet eigenhandig verloste van verstikkingsgevaar door
&;haar volle krop open te snijden met zijn oude zeemansmes en de
S^wond vervolgens dicht te naaien met ijzergaien. Zij is tot aan haar
'•'dood herkenbaar gebleven aan de zwarte draadjes tussen de witte
'^|eren.
jtjHoe we later zijn gekomen aan Moortje weet ik niet. Deze slimme,
'^zwarte poes sloop vanuit de Antonie Heinsiusstraat achter me aan
^als ik richting Hoogstraat liep. Pas na honderden meters en een paar
X keer vergeefs terugsturen ter hoogte van de Tulpstraat was ze bereid
ha enig miauwend protest huiswaarts te keren.
De meest bijzondere ervaring met haar vind ik dat 2e voor mijn ogen
op zolder tussen, in een oude theekist opgeslagen, hakboutjes een
veel te vroeg geboren jong zat op te peuzelen, Als klein jochie vond
ik dat maar een vreemde gewaarwording.
Verder was er nog de duif die ik mee naar huis bracht van een reis
met de logger VL 29, waarop mijn oom schipper was. De vogel was uit
de koers geraakt op de Noordzee en had zich, onder de Engelse kust,
bij het invallen van de duisternis, volkomen uitgeput aan boord van
het op Gaardingen terugvarende schip genesteld. De bemanning
schonk deze ranke (of was het vermagerde?) gevleugelde vriend roy
aal aan het opstappertje.
Na een paar dagen is de duif niet meer bij ons zolderraam terugge
keerd, Mijn vader en moeder troostten me door me ervan te overtui-
gen dat het geringde dier zich met ons voer had gesterkt om weer op
zoek te gaan naar zijn broers en zussen.
BEN VAN HAREN
De Maassluizer Jacobus Bos heeft gistermiddag uit
handen van burgemeester Sterkenburg de ereme
daille in zilver, verbonden aan de orde van Oranje
Nassau, opgespeld gekregen omdat hij veertig jaar
in dienst is bij Vecom BV,
De jubilaris begon in 1953 bij het bedrijf als uitzend
kracht en werkte zich op tot productiechef. Sinds
1981 is hij chef afvalwaterverwerking. Voorts verte-
gemvoordigde hij jarenlang in de ondernemingsraad
de belangen van de werknemers in het bedrijf.
Bos kreeg-de onderscheiding overhandigd tijdens
een receptie in het bedrijfspand.
Schiedam
vrij das 9 april
JeufiddiscA. buurthuis Niruwland, 20 00-23 30 uur
Maarten Wansmk en Justus van Oei. Passagethealer. 2015 uur
Sweet Emma (film). Filmhuis. 2130 uur
Popproperlv (folk en blues;. Podium. 22 00 uur
zaterdag-10 april
Indianer.tentoonsteliinfi. bibliotheek Bachplein. l/ir- -1 mei
Poppentheater Enea Burgeijon, De Teerstoof, 14 00 uur
Foto-expositie, kerkgebouw NPB. Wets vest 90,14 00 uur.
Brngo-dansant, dienstencentrum de 4Molens 19 00 22 30 uur
Passie-paaszangavond. Grote Kerk, 20 00 uur
Hans Dorrestij n (cabaret). Passage-theater. 2015 uur
Peter de Vries all star band. Podium. 22 30 uur
zondag 11 april
Ruilbeurs, dienstencentrum de 4 Molens 13 30 u ur
Jamblers(muziek uit 60-erjaretn Podium 2130 uur
maandag 12 april
•Vlooienmarkt Margnethal, 10 00-1800uur
Paasbrunche, dienstencentrum de Woudhoek. 10 30 uur
Carla Bog.iards en Sander Hoving (muziek en gedichten) Film
huis 14 00 uur
Vlaardingen
zaterdag 10 april
Vogelteurs, wijk gebouw De Indische Buurt. 1100-15 00 uur
Sammy's Super t-shirl (film). Triangel. 13 30 uur en Leger des
Heils. 14 30 uur
Wayne s world ifijm). Triangel 19 30 uur
zondag II april
Greenpeace-voetbaltoernooi, terrein VFC, 12 00 uur
maandag 13 april
Streekmuseum extra open Kethelweg 50.14 00-10 00 uur
Paaszang Grote Kerk, 2100 uur
dinsdag 13 april
jnfo-avond voor aanstaande ouders, Emmauskerk, 20 00 uur
woensdag 14 april
Lady en de vagebond (tekenfilm). Stadsgehoorzaal. H 00 uur
Maassluis
zaterdag 10 april
Speel o-lheek. Koningshof. 1000 uur
Pbstzegelruilbeurs, Koningshof, 13 00 uur
maandag 12 april
Paaseoncert Jaap Kroonenburg. Grote Kerk. 20 15 uur
dinsdag 13 april
Speel o-theek. Koningshof. 13 30 uur.
Spreekuur Ziekenfonds Koningshof, 14 00 uur
Bingo. Koningshof, 20 00 uur.
De Bewonersvereniging Schiedam-Zuid is in de pen geklommen naar
aanleiding van een passage m een arlikel in het Rotterdams Dagblad,
waarin ik een verband zou hebben gelegd tussen de opstelling van wet
houder Reijnhout over de sloopplannen van de WBS in Schiedam-Zuid
en zijn relaties met het BVSZ en D66-bestuurs!id André Marbus.
Wie het artikel rustig terugleest zal opmerken dat de bewuste passage
niet tussen aanhalingstekens staat. Het is dan ook geen citaat van mij,
maar een eigen bijdrage van de journalist.
De boodschap van mijn verhaal luidde dat de wethouder mijns inziens
een plan moet opstellen over het aantal woningen met een lage huur dat
er in Schiedam als geheel nodig is om de Schiedammers met de laagste
inkomens de komende jaren in eigen stad te kunnen huisvesten. Het
streven naar een meer gemengde bevolkingsopbouw is best, maar de
eerste zorg moet zijn het huisvesten van de eigen bevolking. Als zou
blijken dat de behoefte aan goedkope woningen groter is dan het aan
bod, komt de sloop van woningen in een heel ander daglicht te staan.
Zolang daar nog geen duidelijkheid over is, dreigen discussies over af
zonderlijke sloopplannetjes (of het nu in Zuid of in Nieuwland is) te
worden beheerst door tamelijk willekeurige argumenten en invloeden,
zoals of een wijkje aardig oogt (In wiens ogen eigenlijk? Van de politici?
Of mogen de bewoners van de door sloop bedreigde blokken in Nieuw
land dat straks ook zelf bepalen?) en bijvoorbeeld wie er in de bewo
nersvereniging van de onderhavige wijk actief is.
Dit laatste slaat niet alleen op Zuid en evenmin alleen op D66 en ik heb
het dan ook niet over personen gehad. Gelukkig hebben inderdaad ook
vele politici ervaring in een bewonersvereniging en zijn PvdA'ers in de
ze clubs actief. Dat dat ook van invloed is op de stellmgname van poli
tieke partijen en hun vertegenwoordigers behoort tot de natuurlijke
gang van zaken en is zelfs gezond, mits althans de discussie in de eerste
plaats op inhoudelijke gronden wordt gevoerd. Vandaar mijn pleidooi
voor een plan dat die zakelijke discussie mogelijk maakt. Zolang dat er
niet is moeten we zuinig zijn op onze goedkope woningvoorraad.
Hans Bakker, fractievoorzitter PvdA-Schiedam
Door Ben van Haren
Vlaardingen - 'Saus familie' is het
beroemdste boek van de Franse
schrijver Hector Maiot. In Neder
land kennen we het als 'Alleen op
de wereld'. Van deze, in 1907 over
leden, auteur bezit de Gaardin-
ger Bram van IJperen een Frans
origineel uit de vorige eeuw en
bovendien het hier onbekende
vervolg 'En familie'. Prachtige
boeken, rijk geïllustreerd met
haarscherpe houtgravures.
Het zijn overigens niet de oudste
exemplaren in de indrukwekken
de verzameling van de leraar
Frans aan het MaascoUege in
Maassluis. Dat is een filosofisch
werk van Voltaire uit 1784.
Heel bijzonder vinden Van IJpe
ren en zijn vrouw Loes het boek
'De Avonden' van SIMON van het
Reve, dat ze in de kast hebben
staan. Het is niet gedateerd maar
waarschijnlijk een eerste uitgave
uit 1947 van deze allereerste ro
man van de later als Gerard Kor-
nelis van het Reve en nu als Ge
rard Reve geadoreerde Neder
landse auteur.
Rotterdamsch Dagblad
„Ik verzamel graag oud papier."
bagatelliseert de 46-jarige Gaar-
dinger zijn hobby. Hij kwam on
langs met een 'Rotterdamsch
Dagblad. Volksblad voor Neder
land' van 3 juli 1897 op ons redac
tiekantoor langs. Dit oudste tot
nog toe gevonden Rotterdamsch
Dagblad (in de Koninklijke Bi
bliotheek in Den Haag liggen ook
exemplaren van de derde jaar
gang maar pas vanaf november
1897, BvH) was hij tegengekomen
op de bodem'van een kistje, dat
het echtpaar Van IJperen-Jans-
sen 23 jaar geleden bij zijn trou
wen had gekregen.
„Het is een onbelangrijk kistje,
afkomstig van mijn grootouders
van moeders kant. Van Blitters-
wijk uit Rotterdam. Daarin be
waarde ik mijn boeken," ver
klaart Loes de-herkom st.
Oude kranten is met echt het pa
pier dat Bram van IJperen in de
ban heeft. Zijn belangstelling
gaat meer uit naar steviger druk
werken vooral als het goed geïllu
streerd is. Zo'n 25 jaar geleden be
gon hij het te verzamelen.
Loes: „Eigenlijk zijn mijn boeken
het begin van de verzameling. Ik
las als kind al erg veel. Ik kreeg
ook veel boeken en heb die altijd
bewaard. Alle boeken bijvoor
beeld uit series van de Arbei
derspers, waarmee de bezorger
van Het Vrije Volk tussen 1945 en
1950 langs de deur kwam. Bram
heeft gevoel voor mooie dingen
en zo heeft hij de verzameling
steeds verder ontwikkeld. Hij stu-
Paassamenkomst
voor iedereen
1e Paasdag 10 uur
HAVEN-KERK
Lange Haven 70
SCHIEDAM
uw waters partadres voor.
roei-, vis- en volgboten
(Pioner), zeewaardige
visboten (Rana),
opblaasboten (Bombard/
Zodiac)
Verkoop en
reparatie wo
Mercury B.8.-roo(oren
Div ski's en onderdelen
Trailers en div accessoires
Bram van IJ
peren, tussen
zijn verzame
ling'oud-pa
pier', opkij
kend uit het
spannende
jeugdboek
'De geheim
zinnige Chi
nees .dat
zich afspeelt
meen nog be
staande villa
in Vlaardin
gen. Foto Roel
Dijkstra
deerde Frans en kocht van lie
verlee steeds meer oude Franse
kinderboeken. Al in onze verke
ringstij d gingen we naar markten
in Frankrijk."
Bram zelf herinnert zich nog zijn
eerste aankoop op de boeken
markt in de schaduw van de Lau-
renstoren in Rotterdam.
„Ik kocht bij De Raaf. die altijd
onderaan de trap stond. Voor hon
derd gulden, en dat was heel wat
in die tijd. kocht ik Franse kin
derboeken. Ik geloof dat dit erbij
zat," zegt hij. lopend naar een
fraaie oude wandkast. .Ja. hier.
NosPetitsAmis."
We krijgen een bruin boek, met
kleurrijk ingelegde kaft te zien.
Van IJperen bladert en wijst ons
op de verschijningsdatum, 1889.
en op de vele scherpe zwart-wit
tekeningen. „Echte houtgravu
res. Zo mooi. zo haarfijn. In die
tijd warm er heel veel goede illus
tratoren."
Bij De Raaf heeft Bram van IJpe
ren heel wat weggehaald ..Hij
ontving mij altijd allerhartelijkst,
maar ik hoorde hem ook wel
brommen. Ik sta hier vooi niks,
de mensen kopen liever warme
worsten, kon hij soms klagen.''
Maar ook elders ging de Gaardin-
gcr op zoek. Zoals in Frankrijk of
bij De Slegte. „Bij de Siegte in
Rotterdam heb ik mijn oudste
boek vandaan gehaald Die Vol
taire uit 1784. Ik heb het uit een
brandschade gekocht, zoals nog
te zien is. Het was goedkoop en ik
vond het aardig om te hebben.
Het is nog heel goed te lezen en
goud op snee. Er zat bovendien
een envelopje in met allerlei aar
dige dingen, die als bladlegger
waren gebruikt. Krantekmpsels
en een handgeschreven briefje
uit een periode tussen 1789 en
1800. Dat is te zien aan de dagaan
duiding. die erin voorkomt. Het
gaat over de twaalfde messidor.
een tijdtelling op de Frans Repu
blikeinse kalender."
Naaktfoto
Een sigarenkistje van het eigen
merk Keurmeesters van Brams
voorvaderen, die ooit drie siga
renzaken in Vlaardingen hadden,
voorzien van een kleurenplaat
naar een schilderij van een ande
re Van IJperen. ligt vol met aller
lei soorten uit oude boeken te
voorschijn gekomen bladleggers.
Oude tramkaartjes van RET en
HTM, knipsels, papiertjes met
aantekeningen, het wikkel van
een Victoriareep, poëzieplaatjes,
wenskaartjes, bidprentjes en
zelfs eigen gemaakte naaktfoto's
zitten ertussen.
Naast illustratie, leeftijd en ver
dere vormgeving heeft Bram van
IJperen ook belangstelling voor
de inhoud van de boeken. En ze
ker met alleen de anekdotische
inhoud, die in het sigarenkistje
terecht is gekomen. Ook de tekst
heeft hij geanalyseerd, maar be
kent de maatschappelijk kriti
sche Vlaardinger, die werkelijke
inhoud is met bepalend of hij een
boek van de hand zal doen.
„Museum voor de Jeugd is mijn
oudste Nederlandse kinderboek.
Het is uit 1852, van E. T. M. van
Leeuwen. Heeft prachtige kleu
renplaten maar is heel moralis
tisch. Aan 'Eigen Haard, verhalen
en versjes' hecht ik meer om de
inhoud. Het laat kinderen in hun
eigen waarde." vertelt de leraar
en vader van twee zoons van 14 en
11 jaar. De kwaliteit van boeken is
onvergankelijk, vindt hij. „Ik heb
heel wat voorgelezen voor mijn
kinderen toen ze tussen de zes en
tien jaar waren. Uit mijn verzame
ling oude boeken. Als het dc
moeite waard was, luisterden ze
gespannen. In andere gevallen
stopte ik snel omdat het ook niet
viel voor te lezen. Een goed kin
derboek, hoe oud ook. leest mak
kelijk voor en boeit nu nog. Kijk
naar die boeken van Hector
Malot. Hij schreef rond de laatste
eeuwwisseling over kinderarbeid
en armoede, terwijl bijna al die
oude Franse boeken moralistisch,
vertellend waren en het nationaal
gevoelsleven ophemelde."
Spreekwoorden
Vol lof spreekt hij over een Neder
landse illustrator als Tjeerd Bot-
tema en over schrijvers die
spreekwoorden en gezegden in
hun zinnen verwerkt hebben.
„Prachtig zoals hier gras'zoden
aan de dijk' worden gezet en hoe
'boeren met kiespijn' worden op
gevoerd. In Dik Trom kom je zul
ke taalkunsten ook tegen, bij
voorbeeld hoe de poes zyn jonge
katjes 'in de doofpot' heeft ge
stopt. Ik kan daar echt van genie
ten."
Hoeveel boeken hij inmiddels
verzameld heeft, weet Bram van
IJperen niet. „Zo'n driehonderd."
schat hij, staande voor een grote
wandboekenkast, die bij globale
telling al zo'n duizend boeken en
boekjes bevat. Nog wekelijks
struint hij tweedehandsboekhan
delaren af of rommelmarkten en
beurzen in de hoop een ontbre
kend exemplaar aan te treffen.
„Wat mijn allermooiste onderdeel
van de verzameling is? Ik zou het
eigenlijk met weten Ik heb zo
veel. Of hier misschien, mijn
complete serie plaatjesalbums
van alle Nederlandse provincies:
'Zwerftochten door ons land' van
Koek- en Biscuitfabriek HiIIe uit
Zaandam."
Het staat tussen zondagsschool
boekjes en series, die hij om hun
inhoud meer waardeert maar die
niet helemaal compleet zijn. „Van
'Voor den Kleinen' van W. G. van
de Hulst, een uitgave van Callen-
bach uit Nijkerk, mis ik deeltje 21
helaas. En in de spannende serie
van Pim Pandoer ontbreekt mij
nog nummer zes, het 'Raadsel
van de Jordaan' van Carol Beke."
Stereoscopie
Bram van IJperen heeft zich ove
rigens met tot boeken beperkt. In
de loop van de tij d is er veel ander
'oud papier' bij gekomen. Op een
prachtige oude houten standaard
plaats hij stereofoto's van land
schappen 'en straatbeelden, die
bij de juiste instelling diepte als
extra dimensie krijgen. Hij heeft
ze ook als dia's, stereoscopieén en
glunderend zegt hij: „Afgelopen
week heb ik zelf een origineel ca
meraatje voor deze fotografie ge
kocht."
In zijn verzameling zijn verder
nog te vinden oude wens- en fan-
tasiekaarten, keurig opgeborgen
in albums uit die tijd en met zo nu
en dan de beschreven kant naar
boven. Ansichten van zijn geboor
teplaats Gaardingen en andere
steden ontbreken evenmin. Ook
heeft hij inmiddels een serie oude
schoolplaten in huis gehaald,
maar voor zijn idee om die door
het gehele woonhuis aan de wan
den te hangen was de rest van het
gezin niet te vinden. „Daar doe ik
er dus maar weer een stel van
weg," klinkt, een beetje beteu
terd, de eindconclusie van 'oud-
papierverzameiaaf Bram van IJ
peren.
46 MIDDELLANDSTRAAT 99A
Sigaren Speciaalzaak
MIDDELLANDSTRAAT 99A
Sigaren Speciaalzaak
Deze maand biedt dc Nederlandse Staatsloterij u
een extra hoofdprijs van 500.000.-.
Koop nu uw lot bij de regionale gelukswinkel en
maak kans op vele (hoge) prijzen, die elke
trekking bij ons vallen. Uw (speciale) nummers,
straatjes, blokken of gewoon een vijfje liegen altijd voor u klaar.
Sportnet Lotto/Toto Staatsloterij Tram- en Abonnc-
menukaarten Telefoonkaarten Officieel Commodoor
Watch Dealer Balmoral en Oud Kampen Assortiment f
Officieel Zippo Lighter Dealer
Firma P. van Klaveren
le Middellandstraat 99A
3021 BD Rotterdam
Tel.: 010-4.77,42.11
Postadres: Postbus 26040
3002 EA Rotterdam
De beproefde zeven dagen kuur
Win aan gezondheid en verlies overgewicht 4 a 6 kilo
zonder honger met de vitammenjke
Do vaak beproefde, graag geproefde SLANKDRANK. Drinkt
als voedzame delicatesse. Werkzaam als levenselixer Sappen
waarmee u kracht verorbert en conditie verovert In één
week Al reinigend loost u met EDEN gelijktijdig overtollige
vetten en slakken Resultaat perfecte stofwisseling, een jong
figuur en een nieuwe ontdekking voor daadkracht in li
chaam en geest De complete EDEN-kuur voor een vitaal in
nerlijk en uiterlijk is nu verpakt m handzame verpakking
met 1 fles Zuurkoolsap, 6 flessen Groente Cocktailsap,
1 pot Allerlei Salade, 1 fles Bio-
Strath Elixer (essentiële voe
dingsstoffen), 1 boekje "Natuur
Beter Sapvasten" met uitgebreide
beschrijving, tips en recepten. IrCJt
r ,DE
Verkrijgbaar bij:
Hoogstraat 165, Vlaardingen. De Loper 63,
Vlaardingen. Hoogstraat 15, Schiedam.
STOKKE stelt zitgewoontes ter
discussie. Sinds jaren biedt
STOKKE 'n alternatief voor het
starre, traditionele zitten.
Zo heeft uw STOKKE-deafer ook
de GRAVITY. Deze onvergelijkbare
zitligger ontsluiert het geheim van
maximale ontspanning.
G R A VIT Y ba I a n s*' Markt 57 Vlaardingen
DESIGN: PETER OPSVIK Tel. 010 -434 36 85
Shcbling LEZEN Keizersgracht 3!
1016 EJ Am sief dam
Hendrik Casimirstraat
EENGEZINSWONING
L-vormige woonkamer met schuifpui, keuken
met inbouwapparatuur. 1e etage: 3 kamers
en badkamer. 2e etage: hobby ruimte plus
ruime kamer met dakkapel.
Oplevering september 1994.
Prijs 239.000,-, erfpacht 536.- p. jaar.
Tel. inl. van 9.00 tot 17.00 uur 4701231
vloerbedekking slaapkamers
gordijnen matrassen
vitrages dekbedden
zonwering overtrekken
Showtoom en kantoor. Bettoweg 17 c Spaanse Potdei Schiedam
Tel. 010 - 437 49 44 Fax 010 - 437 40 07