Economie
Run op subsidies voor windenergie
'Arbowet moet in de ijskast'
■aiaa
Bij Volkerak staat honderdste megaWatt opgesteld windvermogen
Miljardenplan EG schept 450.000 banen
'Duitse zeggenschap in
Fokker blijft beperkt'
Beurs onstuitbaar naar record
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
ËSL
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
45 miljoen voor herinrichting
spooremplacement Waalhaven
CNV'ers nemen genoegen met behoud koopkracht
Linde garandeert 'eigen waarde' Hoek Loos
Gemeente-CAO
onder druk
Papierfabriek
verdient nog
Verlies Chrysler
Lease Plan gaat
op in ABN Amro
Winterschilder
goedkoper
Tomaten vrij
van schimmel
Europa te duur
voor chips
Rotterdams Dagblad
Dinsdag 20 april 1993
Beurs van Amsterdam
De koersrally die de Amsterdam
se effectenbeurs begin dit jaar in
zette lijkt niet te stuiten. Voor de
twaalfde maal en voor de vierde
keer op rij bereikte de CBS-koers-
index gisteren een record. De in
dex steeg 0,4 punt tot 223,5. De
EOE-index sloot ruim 1 punt ho
ger op 325,06 na rond het middag
uur nog een vol punt daarboven
te hebben gestaan. De aandelen-
omzet bedroeg 700 miljoen. Aan
obligaties werd voor 1,6 miljard
verhandeld. Van de hoofdfondsen
spande Hunter Douglas de kroon
met 'een winst vaiv ƒ3,40. op
ƒ52,20. Hoogovens boekte 1,80
winst op ƒ31,50 en Akzo was ƒ2
hoger op 157,30. De uitgevers
werden aangevoerd door De Tele
graaf met 3,50 winst op 116.50.
Elsevier werd 1 hoger verhan
deld op 137,70. VNU moest ech
ter 1,10 terug naar 115,70. Fok
ker werd 0,40 hoger neergezet
op 13,90. Heineken mocht 1,90
omhoog naar 192,80. Aegon
won 0,50 op 84. Nedlloyd werd
ƒ0,30 lager geprijsd op ƒ29.
Scheepswerf Van der Giessen-de
Noord zette de opmars voort met
12 winst op 210. Winsten van
1 tot 2,50 waren ervoor Palthe,
Blydenstein, Fugro McClelland,
Nijverdal-ten Cate, Nedap, Ath
lon, Frans Maas, Macintosh en
Atag. Begemann was uit de gratie
met 7 verlies op 45,50.
Höofdfondsén
Noteringen van dinsdag 20 april 1993 (tot 10:30 uur)
rfividendovef
ho dd
la dd
vk
ok
Ik
Si 2.90
55.8011/3
50.704/2
abnamra
54.90
54.70+
54.80
91192/ 468
65.9019/4
79.104/1
aabaWn
85.90
85.90
173.6019)4
170-204/1
abn-amroli
173 60
173.60
197.90 16)3
191.604/1
abnamrotjl.gr
193,60
193.60
193.60
91 7.35
83.5010/3
74.404/1
aegon
84.00
83.80
84.00
91G
98.4011)3
87.0025/1
ahold
S5.9ÖX
95.60
95.40
91/6.50
158.2020/4
1345013/1
akzo
157,30
157.50
157.50
87/88 5% St. A
229.90 213/4
205.204/1
alrenta
229.30
229.90
229.90
91/3.-
75.3011)3
59.604/1
amevc
70. ?1
70.50
70.00
92 2-84
45.4019)4
37.8028)1
botswesc
45,20
45.40
45.30
91)92/2.45
63.80 1 2/3
50.504/1
csme
60.50
60.60
92/6.44
151.90 8/4
132.3021/1
dordtsche
1SC.50
150.00
150.30
91/8.-
89.6019/4
66.402/3
dsm
88.00
87.30
87.70
91/2.25
138.3015/4
120,004/1
elsevier
137.70
137.40
136-60
91/0.75
16.808/1
6.104/2
fokkerc
13.90
13,70
13.80
91/1.30
45.8019/4
33.0011/1
gist-bfc
45.20
45.30
45.10
91/3.50
197.60 6-4
162.9025/1
heineken
192.80
192.60
193.10
9! f 3.50
172.706/4
140.7028/1
hein hold
169.80
169.60
170.40
90/ 4.40.
32.30 20/4
20 80 2/3
hoogovensc
31.50
32.00
32.10
91/2,-m
53.0019/4
35,eo 26/2
hunf.doug.
52.20
52.20
53.00
91/3.10;
68.7019/4
54.504/1
Intnedgrc
67.70
67.70
67.30
9t 2.50:
32.9019/3
27.004/3
konknpbl
kim
30.10
30.10
30.10
91/92/IS-
30.0013)4
23.104/2
28.80
26.80
28.60
91/8.20
164.10 7/4
142.5025/1
kon olie
162.70
162.20
162.30
69 3.30
36.00 5't
22-9024/2
nedlloyd
29.00
28.30
28.80
92/2.25
49.9076/3
38.0012/1
océ
46.20-
46.20
46.10
91/2.15
41.5010)3
32.8029)1
pakhoede
40.20
40.00
40.00
69/2.00
26 2014/4
19.804/1
philips
25.50
25.40
25.20
91/0.60
51.5011/3
43.0012/1
polygram
48.50
49.20
49.10
92/3--
61.4010/3
58604/1
postb betfd
60.10
60.20
124.8059/4
121-304/1
rgflor.ld
124.80
124.80
91 f3.52
109.2019/4
96.70 25/1
robeco
108.80
108 50
108.50
91/52/ 3.40 v
55.1015/4
46.604/1
fodamco
54.90
54.90
54.80
91/2.16
107.6019/4
953025/1
rolinco
107.60
107.2O
107.20
?8/4.40r5%SlA
85.70 20/4
80 00 6/1
rorento
85.60
85.70
91/1.60
35-5016/4
26.504/1
stork
34.60X
34.50
34.40
91/5.56
217.5011/3
187,9013/1
unlleverc
208.20
208.90
20880
91 1.95
38.7016/4
31.5011/1
vommerenc
38.40
38.40
35-70
91/3.60
119.8015/4
87.704/1
vnu
115.70
116,00
116.00
91/1.16
95.3015/4
81.00 6/1
wolt-kluwc
94.50
94.40
9370
8EURSDA6 20-APR-93
fugro-mccln
32.80
32.50
nutncia gb
130.20
130.20
vk
Ik
gamma he'd
87.20
87.70
nutrvbc
134.60
135.20
aalbetis
51.50
51.60
getromes
38.00
38.70
nijv-t.cate
8000
79,80
abn-amropr
6.77
6.77.
geveke
15.60
15.40
opgc
41.50
41.00
acf holde
41.80
41.60
gi essen
210.00
208.50
orcobankc
86.50
85,10
aivendg/c
79.00
79.00
goudsmit
30.00
30.00
otra
267.50
26600
airhotic
0.40
ONG
grofschc
201.50
201.50
palthe
31,00
32.CO
aoi
10.20
10,20
gtihold
184.00
pirelütyr
11.60
11.60
amstnrbfe
2.20-
„2.15
Itagemeyer
152.70
152.70
polyhomie
137.00
antverf I
390.0|)_,
- '~j
i haljrust;.
14.40-
14.30
porcfles
12400
124.00
staghddfc -
122,00
"122.00
haftriï
14.40
14.30
randsladh.
50'00
•-"50.00 -
auto-ïr 1
48.00
48.0fl:i"oHcsteÖ5n
0.011
ONG
rarasi
5:70
s 'QNG-
autoindpL
46.00,
.45.00
has-beheer
13.00
13.40
reesinkc
81.COX
81.00
94:50"
=94.50
Iwek'smach
63.00
63.20
samasc
37.00
37.00
-"152.50 -
152.50'
holland sea
0.28
C.E3
sarakreekS
13.70
13.70
beers
.123.00
122.00
hgllind
34.70
34.70
schuitema
1710.00
1710-00
begemann
45-50
47.00
hbg
234.00
234.00
schutters-,'
32.10
32.20
be/r.doc
288,50
2B8.50B
vdhoop
8.1C
8.10
smitintc
23.20
2300
blydwilt
30 50
30.50
hunlerdpr
2.00
sphinx c
57.00
56 50
boerboekh
21.60
2160
ihccaland
116.00
116.20
staal bank c
1630
1600
boer wink c
79-00
76-00
iritem.mul
63.50
63.20
stad rotte
44.00
4350
bolsc
52.00
kas-assc
42.00
42.80
telegraaf c
11650
116.50
borsumijc
90.10
90.00
kempen co
9.40
9.30
text twenths
7750L
77.00
boskalis c
29-30
29.10
kiene holcf.
91.00
31.00
tulip com p
10.20
1020
boskal pre
29-20
29.20
kondorwes
33.70
33.70
twkabeihc
130.50
15050
braaibéh
20 00
28.00
kbb
85,70
86.00
pbbink
74.50
74.00
oredero
600
ONG
koppeipooit
krasnapols.
399.00
399.00
urtilever
208.00
208.50
bredere
S.S0
ONG
192.40
192.40
uni!7pr.
1050.00
örewaste
920
910
laraJteglt
macintosh
43.00
4300
uni!7cpr
103.00
10300
buhrmtetc
29.20
49.10
4920
unilüpr
87,50
87.50
calvé
1285.00
1290.00
mend gans
9400.00
9400.00
und.4 pr
58.50
58.50
calvéc
1290.00
1295.00
moe3ra
1324.00
1320.00
gnion
46.00
45.70
calvepr
825.00
325.00
moeara opt
17050Q.
170500.
united d.g.
0.15
ONG
cinduint
103.50
103.50
moeara cop
17150.0
17150.0
ver. glas nb
507.00
507.00
daimindoc
289.00B
290.008
moeara wü
18350.0
18350.0
vnu7pr
20.00
corient beti
23.50
23.50
moolenhold
30.00
30.00
veitoc
1620
1C.OO
credlyonn
csm
28.90
28.90-
mulder bosk
45.10
45.50
volk sieve
59.00
59.00
60-30
60.30
mubi house
320
3.20
volmac
19.60
19.60
daf
0.30
ONG
naeff
440,00
vredestc
15,20
15.20
delft instf.
19,00
19.00
nagronc
55.80
56.30
vrg
25,40
dorp groep
38.50
38.50
nat.inv.bnk
76.20
7580
wegenerc
82'jO
81.50
drakan.
25.30
25.30
nbm-am5lel
10.00
9.90
#esl invest
',.C0
8.00
econQS»*:
21.40
21.50
nedap
41.00
west-invwb
B5.C0L
65.G0L
emba
130.0QB
nevas
60.00
60.00
westersuik
63,001
62.50L
enks
84.50
84.30
nk[hotóc
114.00
11300
woi-klcpc
369.00
369.50
Oexovii
51.50L
51.501
norit
19.00
18.90
wyers
16.60
16.80
frmaase:;
45.60
45.30
npme
49.40
49.40
Beleggingsinstellingen
vk
tk
tng dutch f
48.40
4880
aabaandf
85.10
86.40
inggeldfo
57.91
57.91
aabaibefo
51.90
52.10
ingglobf
48.40
43.60
aabamfd
70.50
71.20
ing obl.f.
37.60
37.80
aabeurfd
73.00
72.80
ing rentage
127.10
127.20
aaoi-eld
64.40
63.50
mgsp.div.l5
104.94
10466
aabnelid
95.00
95.50
ingvg
32.00
32.10
aabr-dfd
157.40
157.50
innoves!
61.60
61.50
aegonaandf
38.30
38.30
interbonds
516,00
516.00
aegon spaarpi
5.308
5-308
invesia
69.70
69.70
aktóarS
30-30
30.40
jade fends
175.00
173.00
alg.tcndsb
233.00
234.00
japan fd c
19.80
20 50
amrpnafd
70.90
70.50
Kquirenf
51.80
51.80
amvabei
105-30
105.10
meesobdvf
120.10
119.90
asiapgfS
asianself
31.30
31.00
moncitiel
7680
76.80
74.00
73,30
oamt
14.80
14.75
asiantiger
76.40
75.60
obam
279.60
278.70
belegglned
72.40
72.60
Orange rund
21.50
21.50
bemco
60.70
60.70
piersonrg!
12360
123.60
bever hold. S
2.60
2.60
postb aandf
52.20
52.20
dnoblöf
113160
113.80
postb obi
51.50
51.50
dnoblwf
125.40
125 SO
postb vermg
59.30
59 60
colon gre
22.50
22.50
rentaieni
16540
165.40
tütoyöïw
28,90
23.10
remoiaai
38 40
eraf rente c
83.50
83.10
rgamenca
122.20
122.00
enftobef
203.00
203.00
rgdivirent
53.00
53.00
eoemde*
34900
347.00
rceuropc-
103,00
103.50
esmera&a
35,10
34 70
rg pacific
110.80
109.70
etirgrfd
47.20
47.20
rg blauw
58.50
5860
eur.ass.tr.
6.90
6.90
rggeei
55.00
55.00
eurmongr
103.60
103.90
rg groen
59.80
59.80
13.80
eurmonnc
10220
102.50
scitech
13.60
ewmoBott
102.90
103.20
trcuropet
76.50
76.40
far east sel f.
65.00
66.00
uni-invest.
20.50
20.50
goya fund
35.60
3630
vwn
51.00+
51.50
groeigaran?
1.43
1.41
vastned
104.50
104.00
holl.e'uro
52.00
51.60
vastnedd93
96.40
95.30
hcH.fund
77.00
77.50
vib
57.60
57.40
noli oh!.fd
135.50
135.50
vsboblgF
109.10
109.10
bolpacW
110.50
vsbmixfd
57.00
57.10
twiseitds
92.00
92.10
vsb rente f
116.60
116.60
«bomt
72.00
7190
weie'dhave
96.20
96.30
asnaandl
alanberi
artubiolc
perghuizer
vai nesouw
D-ogronÖ
docdatö
dutch take o
free record
geld pap. c
gpudavuurv
groenendijk
grommijc
gr.hand.9eb.
helvoet notd
polland col
interview
fcuhne-heitz
icicomp
vanmellec
nedcongr.c
ned.eiev.
nedschroel
neways el
opraaand.fa
onraSiqgl
opraodicitf
onraoblgi
ohraonrgl
otvatotto
ordina
pïlOHYJ
pie medical
rood lesJh
simac
siigrobeh
vhs
vigilanier
vilenMJim
weina
weweierc
wolff
4.90
31.70
2900
10.60
2.80
39.00
15.40
48.20
47.50
26.20
47.60
123-20
26.00
47.20
31.70
29.00
39.00
15.50
49.20
47.50
26.20
123.10
28.00
47.00
62-60 62.60
35-20 66 00
170O-0OL 1700.00L
55 60
51-80
55.50
54.00
60 50
55 80
14.40
0-95
12.40
66-40
1.90
75.50
27.30
41.00
5570
51.80
55.70
54.10
59.90
55.90
14.30
0.95
12.40
6620
cng
75.50
27.60
41.00
Den Haag - De nieuwe Arbowet-
geving (arbeidsomstandighe
den) moet de ijskast in, nu mi
nister De Vries heeft toegegeven
dat zij te ver is doorgeschoten,
vindt directeur Weitenberg van
het. Nederlands Christelijk
Werkgeversverbond (NCW)..
Naast de uitgebreide Arbeids
omstandighedenwet kent Ne
derland 30 afzonderlijke Beslui
ten op Arbogebied, met in totaal
1.200 wetsartikelen. Donderdag
praat de Kamer over een herzie
ning van. dé Arbowet, waarbij de
werkgever wordt verplicht zich
bij te laten staan door een Arbo-
diénst. „Geen ondernemer die
de bomen nog door het bos kan
zien," aldus Weitenberg. „Ter
wijl De Vries in zijn nota 'Strate
gische Verkenningen' kiest voor
een terugtredende overheid en
zelfregulering door sociale part
ners, verlaat hij deze filosofie en
zadelt het bedrijfsleven op met
onnodige, gedetailleerde regel
geving. Terwijl de arbeidsom
standigheden in ons land boven
de Eruopese maat uitsteken.
Volgens Weitenberg schiet De
Vries dan ook door, en dat heeft
hij blijkbaar zeifin de gaten. Vo
rige week kondigde hij aan dat
de 30 Arbobèsluiten en 1.2ÖQ be*
palingen wat hem betreft in een
hieuw, overzichtelijk besluit
moeten worden omgezét en dat
de "Wet zelf ook aan vernieuwing
toe is. „Toch wil hij er nu nieuwe
wetgeving aan toevoegen," aldus
Weitenberg:
De verplichte Arbodiensten
moeten vooral verzuimpreven-
tle- èn begeleiding van de grond
tillen. Veel bedrijfstakken voe
ren echter al jaren zo'n beleid, al-
dus Weitenberg. Bovendien is
bijna de helft van het verzuim
niet het gevolg van arbeid.
Utrecht - De Nederlandse Spoorwegen hebben maandag 45 miljoen
subsidie gekregen van minister Maij (Verkeer) voor de herinrichting
van het spooremplacement Waalhaven-Zuid. De subsidie is een onder
deel van het NS-toekomstrapport Rail 21 Cargo.
De herinrichting van het emplacement dient als voorbereiding voor een
nieuw te bouwen Rail Service Centre in de Rotterdamse Waalhaven. Mi
nister Maij onderhandelt nog met de NS en de gemeente Rotterdam
over de financiering van dat centrum. Op het nieuw ingerichte emplace
ment gaat NS Goederen in de toekomst treinen rangeren en 'opstellen
voor het zogenoemde gecombineerde cargovervoer. Dat is een vervoers
systeem, waarbij goederen eerst per boot, vervolgens per trein en daar
na per vrachtwagen worden vervoerd. Het Rail Service Centre in Rotter
dam is straks de plaats waar de goederen worden overgeladen.
De goederentreinen („shuttletreinen") rijden vervolgens in een vaste
samenstelling en op vaste tijden vanuit Rotterdam naar een beperkt
aantal economische centra in Europa. Daar worden de goederen op
nieuw overgeslagen om met de vrachtwagen of de goederentrein op de
plaats van bestemming te komen.
Goud en Zilver
GOUD
onbewerkl
bewerkt
Nieuw Vorige
13580-20130'9300 -1S900
21780 21500
ZILVER
onbewerkt 195-265
Pewerkl 310
Opgave: Drijlhout. Amsterdam
Buitenlands geld
BronGWKCDK-Sank
verk.
aank.
amenk. dollar
I.750
1,370
iersepono
austt.dpliar
1.24
1.36
iial.kre
t-1#,
(too:
535
jap. jw
cared do'iar
1,370
1,490
noorse kroon
deonse kroon
(130)
27.75
3025
oosbscbil!.
duitsemark
(100)
109.80
113,60
pon.escudo
engelse pond
2.64
2.89
spaansepes.
finsema*
11 Mi
3t,00
33.50
lurkseiira
franse [rank
1100}
31.60
34,35
zweedse kr.
gnsl.se dr.
(100)
0.72
0.90
zwiis.fr.
(100/
(100/
fiOO)
(K30;
1100)
(ioo)
verk.
aank.
2.59
2,84
10.65
12.35
2490
2740
15.66
16,19
112
1.30
t.45
1,63
0.0150
0.0230
22.65
25.15
120.00
124,50
Willemstad - Het ministerie
van Economische Zaken be
raadt zich over een verant
woorde toewijzing van projec
ten voor windenergie, nadat
op Goede Vrijdag binnen één
uur 180 megaWatt aan projec
ten werd ingediend en het be
schikbare subsidiebudget
met zo'n honderd miljoen gul
den werd overtroffen. Dat
bleek gisteren in Willemstad
waar bij de Volkeraksluizen
het bereiken van 100 mega
Watt aan windturbines in ons
land werd gevierd. Dat is twee
jaar later dan gehoopt, maar
het ministerie is nu optimis
tisch.
In het begin van de jaren tachtig
lag de prijs voor windenergie nog
rond de 70 cent per kiioWattuur,
in 1986 was dat al verminderd tot
veertig cent en inmiddels kan
met eer. ir. ons land gebouwde
windmolen elektriciteit worden
opgewekt voor 17 cent per kilo
wattuur. De Nederlandse indus
trie heeft eon inhaalslag gemaakt
met de Deense en Duitse concur-^
rentie: Om- échte conéurrènttë
met fossiele brandstoffen nodig
te maken is serieproduktie nodig
en daarvoor is een solide markt-
basis in de vorm van adequate
vergoedingen voor windenergie
noodzakelijk. Directeur ir. D.
Kooman van NedWind, fabrikant
van windturbines, wond zich in
zijn toespraak op over de grote
toeloop op Goede Vrijdag. „Het is
een beschamende vertoning en
niet bevorderlijk voor een stabie
le markt." Volgens hem werkteen
voldoende tarief voor de produ
cent van windenergie beter dan
subsidie voor windturbines en
moet de rest aan de markt worden
overgelaten. Wetenschapper prof.
dr. C.W. Turkenburg van de
Rijksuniversiteit Utrecht was de-
Bij de Volkeraksluizen werd gisteren gevierd dat in Nederland IOO megaWatt aan windenergie staat opgesteld. Plannen voor nog
eens 180 megaWatt zijn inmiddels ingediend. Foto Cees Kuiper/Rotterdams Dagblad
zelfde mening toegedaan. Hij
pleitte voor hogere tarieven aan
particuliere eigenaren van wind
turbines en het subsidiëren van
prestaties (de geleverde energie
door windturbines) in plaats van
investeringskosten. Directeur-ge
neraal van het ministerie van
Economische Zaken mr, drs.
C.W.M. Dessen vond de kantteke
ningen van het tweetal te theore
tisch. „In de eerste plaats vinden
investeerders subsidies voor
windturbines prettiger. Ten twee
de wordt de afrekening met pro
ducenten bij een hoger tarief las
tiger." Voorzitter Van den Akker
van de FME (tiLetaalbedrijven)
toonde zich weinig ingenomen
met de rol van de distributiebe
drijven tot dusver. Ze kwamen
niet tot een goede samenwerking
en verschillende energiebedrij
ven vonden het verstandiger om
windenergie te ontwikkelen in sa
menwerking met buitenlandse
bedrijven. De FME-voorzitter
drong er bij de regering op aan
concurrcntie-vervalsing binnen
Europa aan de kaak te stelen. Bij
het in werking stellen van de
windturbine hekelden diverse
sprekers ook- de gebrekkige sa
menwerking in Nederland. Zo
zouden sommige gemeenten
dwars liggen omdat de windturbi
nes hén door de provincie worden
opgedwongen. Dessen vond daar
om ook dat de benadering van
'onderaf, bijvoorbeeld een boer
die een windmolen wil aanschaf
fen, moet worden bevorderd. De
provincie Zuid-Holland heeft mo
menteel 36 windturbines die te
zamen goed zijn voor een vermo
gen van 19.9 megaWatt. Het Ge
meentelijk Energiebedrijf Rotter
dam (GEB) exploiteert er 28, op de
Maasvlakte en bij de Slufter. Dit
jaar wil het GEB dit aantal uit
breiden met tien stuks bij het-
Hartelkanaal (Europoort). Vol
gens een akkoord tussen dezeven
'windrijke' provincies in Neder
land en rijksoverheid moet in
2000 in totaal 1100 megaWatt aan
vermogen door windenergie mo
gelijk zijn. Zuid-Holland zou
daarvan 150 megaWatt voor haar
rekening moeten nemen.
Brussel - Een EG-plan om de die
pe economische crisis te bestrij
den, zal de komende twee jaar on
geveer 450.000 banen opleveren.
Europees commissaris Henning
Christophersen rekende dat gis
teren voor aan de EG-ministers
van Financiën in Luxemburg.
Door het 19 miljard gulden kos
tende EG-plan kan de economi
sche groei volgend jaar een half
procentje hoger uitvallen dan
voorzien. Onduidelijk is hoeveel
Nederland profiteert van de EG-
plannen.
Christophersen deed zijn voor
spellingen tijdens een bijeen
komst waar de 12 ministers van
Financien de laatste hand legden
aan wat plechtig wordt genoemd
een 'Europees groei initiatief.
Het crisispakket moet het ant
woord van de EG worden op de in
middels naar 17 miljoen mensen
(11 procent) opgelopen werkloos
heid.
De hoofdlijnen van het met enige
bombarie aangekondigde pakket
waren overigens vorig jaar de
cember al vastgesteld tijdens de
EG-topconferentie in Edinburgh,
De economische recessie is sinds
dien alleen maar dieper gebleken
dan voorspeld was. Volgens Ne
derlandse onderhandelaars is het
pakket „geen tovermiddel, geen
wonderoplossing" cn onvergelijk
baar met het veel omvangrijker
stimuleringsprogramma dat Ja
pan onlangs aankondigde. In to
taal wordt 19 miljard gulden aan
leningen verstrekt voor investe
ringen in het midden- en kleinbe
drijf en voor financieren van gro
te infrastructurele bouwwerken.
Utrecht - De meeste leden van de
CNV-bonden nemen in de ko
mende vijfjaar genoegen met het
behoud van hun koopkracht,
blijkt uit een enquête van de vak
centrale. Voorzitter A. Wester-
laken maakte de uitkomsten van
het onderzoek gisteren bekend
tijdens een symposium van
Groen Links in Den Haag.
Westerlaken kwam vorig jaar met
de suggestie om vijf jaar lang al
leen de koopkracht te garande
ren. Van loonsverhogingen zou
moeten worden afgezien, op voor
waarde dat de middelen die vrij
komen worden gebruikt voor het
milieu, de kwaliteit van de arbeid
en steun aan de Derde Wereld.
Zeventig procent van de leden
staat positief tegenover het plan,
dat al geruime tijd een sluime
rend bestaan leidt. Westerlaken
schetste gisteren contouren.
Werknemers moeten niet elk jaar
kiezen voor een hoger inkomen.
De economische groei zal 'be
scheiden' dienen te blijven. Ver
vuilingen gebruik van niet-duur-
zame gronstoffen moeten duur
der worden. Meer werkgelegen
heid in arme landen en een beter
milieu en een hogere kwaliteit
van de arbeid rechtvaardigen vol
gens Westerlaken een vertraging
in de inkomensontwikkeling.
Amsterdam - Het is onmogelijk
dat Deutsche Aerospace (Dasa)
als meerderheidsaandeelhou
der bij Fokker door de benoe
ming van commissarissen zo
veel invloed krijgt dat zij Fok
ker in feite zou kunnen ontman
telen. Met. die mededeling rea
geerde het bestuur van Fokker
gisteren op de algemene verga
dering van aandeelhouders op
de ongezouten kritiek over de
Duitse overneming van de Ne
derlandsevliegtuigbouwer.
Die overneming werd met veel
gemak door de vergadering, ge
jast, zeker toen het administra
tiekantoor Fokker, dat ruim 22
miljoen van de in totaal 33 mil
joen aandelen onder zich heeft,
zich voor de wijziging van de
statuten uitsprak.
De enkele honderden aanwezi
ge certificaat- en obligatiehou
ders voelen zich buiten spel ge
zet, omdat zij niet meeprofite
ren van het bod van 30 per aan
deel. Dat heeft volgens de finan
ciële topman van Fokker, R.
Hendriksen. alles te maken met
dé grote tegenprestatie die de
staat levert bij de herfinancie
ring van Fokker.
Onvoorwaardelijke Duitse zeg
genschap is volgens de nu ge
maakte afspraken uitgesloten.
Volgens Hendriksen is namelijk
met de Duitsers overeengeko
men dat zij geen gebruik zullen
maken van het normale recht
van aandeelhouders om be
zwaar te maken tegen voor
dracht van nieuwe commissaris
sen voor zover die behoren tot
de Fokker-kandidaten. Alleen
indien het belang van Dasa in
Fokker onverhoopt stijgt van 51
procent tot 75 procent, mag Da
sa zes van de negen commissa
rissen benoemen in plaats van
vijf zoals nu is overeengeko
men. Gisteren werden deze vijf
Dasa-commissarissen benoemd.
Schiedam/Amsterdam - De zelf
standigheid van Hoek Loos (gas
sen en disposables/diensten voor
gezondheidszorg) is door de Duit
se grootaandeelhouder Linde
voor tenminste tien jaar gegaran
deerd. „Linde heeft zich toen zij
vorig jaar de meerderheid ver
wierf heel zorgvuldig en correct
opgesteld," aldus bestuursvoor
zitter ir. J.P. Jager Bruining giste
ren bij de presentatie van het
jaarverslag.
Linde verkreeg vorig jaar de
meerderheid (58 procent) na de
overdracht van de Nederlandse
gassenactiviteiien van Linde in
IJmuiden aan Hoek Loos voor 1,5
miljoen aandelen. In IJmuiden
worden zuren gemaakt voor
Hoogovens, vloeibare gassen voor
diverse afnemers en stikstof voor
de Gasunie.
De overdracht van Linde IJmui
den betekende een omzettoena-
me van 100 miljoen per jaar. Daar
door is de positie van Hoek Loos
als marktleider op de Nederland
se gassenmarki nog verder ver
sterkt. Het marktaandeel schat
Jager Bruining op rond de 38 pro
cent. Europees gezien is Hoek
Loos met een aandeel van 2.2 pro
cent nog maar een kleintje, maar
samen met grootaandeelhouder
Linde staat het met 18 procent op
de tweede plaats.
Het jaar 1992 is volgens de be
stuursvoorzitter „een uitzonder
lijk jaar" geworden. Vooral door
een aantal acquisities en samen
werkingen bedroeg het netto-in
vesteringsbedrag 291,4 miljoen
gulden tegenover 42,5 miljoen in
het jaar daarvoor. Nooit tevoren is
er zoveel door het bedrijf geïnves
teerd, aldus Jager Bruining. Het
investeringsbedrag voor het lo
pende jaar zal ook weer hoger zijn
dan de afschrijvingen en naar
schatting 60 miljoen gulden be
dragen. Dat is exclusief nieuwe
acquisities. Hoek Loos wil door
gaan. met overnemingen, vooral
op de gassenmarkt in de Verenig
de Staten en in de gezondheids
zorg (disposables) in België. In de
investeringsraming zit nog niet
de bouw van een luchtscheidings-
fabriek in de VS, waarmee 20 mil
joen dollar zal zijn gemoeid.
Door de overneming van de gasfa
briek IWTS in de VS beschikt de
Amerikaanse Hoek Loos dochter
Holox nu over een dicht distribu
tienet met een dertigtal vestigin
gen in de staten Georgia, South
Carolina en Florida. De Ameri
kaanse activiteiten groeien, zo
verwacht Hoek Loos, sneller dan
de rest van de onderneming.
Toen Hoek Loos in de beginjaren
tachtig zich in de trend van die
tijd op de Amerikaanse markt
stortte zijn er wel eens vraagte
kens geplaatst bij dit VS-avon-
tuur. Holox heeft jarenlang ver
liezen gebracht, maar nu plukt
Hoek Loos toch de vruchten.
De nettowinst van Hoek Loos
steeg vorig jaar met 15 procent tot
37,5 miljoen gulden. Voor het lo-.
pende jaar verwacht Jager Brui
ning een duidelijke omzetstijging
(naar omstreeks een half miljard)
en een iets hogere winst.
I
Den Haag - De ambtenarenbon
den proberen met de aankondi
ging van actiebijeenkomsten op
29 april morgen het CAO-overleg
voor de 212.000 gemeente-ambte
naren onder druk te zetten. De
onderhandelingen over de CAO
1993/1994 verlopen stroef, zeggen
de AbvaKabo, CFO, Novon en
CMHF. De werkgevers hebben
'neen' gezegd tegen de looneis
van 2,5 procent. Alleen via ver
slechteringen in andere arbeids
voorwaarden kan mogelijk ruim
te worden gevonden voor enige
salarisverbetering. Ook bij de ge
meenten willen de bonden .het
WAO-gat repareren.
Amsterdam - De nettowinst
ƒ12,6 miljoen) van papierconcern
Crown van Gelder mag ten op
zichte van het recordjaar 1991 bij
na 50 procent lager zijn uitgeval
len, echt ontevreden is directie
voorzitter M. Veth niet. „Bij ons
wordt tenminste nog geld ver
dient. Dat kunnen veel andere pa
pierfabrikanten niet zeggen," zo
stelde hij gisteren bij de presenta
tie van het jaarverslag. Ook dit
jaar zal de onderneming winst
maken, denkt Veth. Hoeveel is af
hankelijk van de economie.
Chicago - Het Amerikaanse auto
mobielconcern Chrysler heeft in
het eerste kwartaal van dit jaar
een uitstekend bedrijfsresultaat
geboekt dankzij een forse ver-
koopgroei. Desondanks was er
een verlies van 4,15 miljard dollar
als gevolg van een voorziening
van 4,7 miljard dollar voor een
verplichte aanpassing van de
boekhouding, die ook andere be
drijven moeten toepassen.
Almere - Lease Plan Holding uit
Almere gaat verder onder de vlag
van de ABN Amro. De volle doch
ter van de Bank Mees Hope
werd vorig j aar voor circa een half
miljard gulden verkocht aan ABN
Amro. Nog voor de zomer zal
Lease Plan, dat wordt omgedoopt
in ABN Amro Lease Holding, de
Nederlandse lease-activiteiten
van de nieuwe moeder overne
men. Het gaat hier om de maat
schappijen Amstel Lease, Auto
Lease Holding en NLC/BVM.
Rijswijk - Schildersbedrijven
gaan hun werk in de winter voor
scholen promoten. Onderwijsin
stellingen kunnen op een extra
korting van veertig gulden reke
nen, bovenop de al bestaande pre
mie van 35 gulden, als zij hun
schilderwerk in het gebouw in de
periode tussen half oktober dit
jaar en half maart volgend jaar la
ten uitvoeren. Volgens het Be
drijfschap Schildersbedrijf in
Rijswijk is de campagne gericht
op scholen, omdat daar sprake is
van veel achterstallig onderhoud.
Leiden - Het Leidse bedrijf Mo
gen heeft tomatenplanten im
muun gemaakt voor de schimmei
Fusarium, die jaarlijks voor mil
joenen guldens schade aanricht
aan land- en tuinbouwgewassen.
Het is de eerste keer dat met be
hulp van genetische manipulatie
een schimmel in de praktijk ef
fectief bestreden kan worden.
Mogen denkt met deze ontdek
king een sleutel te hebben gevon
den om planten tegen verschil
lende schimmels immuun te ma
ken. Volgens onderzoeksleider
Van Elzen is er geen sprake van
'sleutelen aan de natuur'. „De ge
nen waar wij mee werken, zijn al
aanwezig in de plant. Ze worden
door ons geactiveerd."
Brussel - Europa is een te dure
vestigingsplaats voor de halfge
leiderindustrie. De produktie van
een chip is in ons werelddeel tien
tot vijftien procent duurder dan
in de VS en Japan. Ten opzichte
van de nieuwe industrielanden in
Zuidoost-Azië is Europa zelfs
ruim dertig procent duurder. Tot
die conclusie is de verenigde Eu
ropese fabrikanten van elektroni-
ca-eomponenten gekomen na een
onderzoek naar de verschillen
tussen Europa, de VS, Japan en
de Aziatische industrielanden.
