13
In de regio Rijnmond meer
longvlieskanker dan elders
Opknapbeurt spoorbogen en viaduct
4
Blauw asbest van de scheepsbouw belangrijkste oorzaak
l
Natuur en Milieu woedend op wethouder
F
Schiedamse wethouder
wil militanter zijn
Ruimte moslims
wordt gesloten
Hofpleintrein
even naar CS
Inbrekers
opgepakt
Simons komt
al in januari
Vrijwilligers
Isvp mélden bij
Kredietbank
Stankgolf in
Zuid-Holland
TJsselmonde
vindt oude
namen terug
Bijzonder burgermonument
in Dordrecht gerestaureerd
Zaterdag 13 november 1993
Rotterdam
Rotterdam - Justitie heeft uit vei-
ligheidsoverwegingen besloten
de Islamitische ontmoetings
ruimte aan de Schilperoortstraat
in Charlois voorlopig te sluiten.
De geiser en de CV-ketel produce
ren zoveel koolmonoxyde dat de
speciaal daarvoor bestemde
meetapparatuur op tilt sloeg. Het
meetpersoneel verliet daarna
schielijk het gebouw.
De politie en het GEB stelden een
onderzoek in naar de geiser en de
CV-installatie naar aanleiding
van een ongeval. Vorige week
donderdag werden achttien men
sen onwel door het inademen van
koolmonoxyde. Beide apparaten
bleken geen deugdelijke afvoer te
hebben.
Voorzitter A. A. Khan van de ver
eniging Idara Minhaj-Ul-Quran is
verbaasd over de beslissing van
Justitie. Hij trekt de uitkomsten
van het onderzoek in twijfeL „Op
die avond hadden we de geiser
helemaal niet aan" voert Khan
aan. „En de CV-ketel staat daar al
de hele tijd. Er moet een andere
oorzaak zyn."
Khan weet echter niet aan te ge
ven wat die oorzaak zou moeten
zijn. De vereniging wil het pand
gewoon blyven gebruiken. „We
Inrnnen nergens anders heen, we
hebben geen zin om de activitei
ten te staken" stelt Khan.
Rotterdam - De treinen van de
Hofpleinlijn rijden dinsdag in
verband met werkzaamheden
tussen 9.15 en 15.00 uur niet van
het stations Rotterdam-Kleiweg
naar Rotterdam-Hofplein maar
naar Rotterdam CS, De stations
Bergweg en Hofplein zijn dan ge
sloten. Tussen Hofplein, Bergweg
en Kleiweg kunnen reizigers, die
niet naar het Centraal Station wil
len, gebruik maken van RET-bus-
lajn45.
Rotterdam - De politie heeft twee
22-jarige Rotterdammers opge
pakt, die worden verdacht van ne
gentien inbraken en diefstallen
uit huizen, winkels en bedrijven.
Ze sloegen de afgelopen zes we
ken bun slag in Groot IJsselmon-
de. De buit bestond onder meer
uit stereo-apparatuur, etenswa
ren en cheques ter waarde van en
kele tienduizenden guldens. De
twee verdachten zijn voorgeleid.
De gestolen spullen zijn doorver
kocht aan helers, de opbrengst
werd uitgegeven aan drugs en
eten. Eén van de verdachten werd
het vorig weekend op heterdaad
betrapt in Hillesluis. De ander
werd deze week opgepakt. De po
litie zoekt nog naar mededaders.
Rotterdam - Staatssecretaris
Hans Simons (Volksgezondheid)
gaat al begin januari in Rotter
dam aan de slag als lijsttrekker
voor de PvdA bij de gemeente
raadsverkiezingen.
Eind december neemt hij af
scheid van zijn Haagse baan. Mi
nister D1Ancona (WVC) neemt
vanaf het moment van zijn ver
trek de portefeuille Volksgezond
heid over.
Rotterdam 'Ondergetekende
v Verzoekt tot het verstrekken
Formulieren van deze strek-
tóng, geadresseerd aan de Ge
meentelijke Kredietbank, zyn
deze week door de Sugba in
omloop gebracht De Stichting
Uitkeringsgerechtigden rea-
geert^daarmeéóp de suggestie
rivanliet Projectbureau Sociale -
Vendeuwing, öro mensen voor
wie de gemeente een schuldsa
nering heeft geregeld, uit te
f^odigen' tot het vemchten van
lijk tegen
prestatie.-
dan ook,' dat hüj al actief is in
i het vriow^^swerk eti na ont-
van^st van dé 30.000 gulden in
r.'éiwèriaiigwenst te dromen
voor/schuldsanering, of nog
^Hever voor kwijtschelding.
Schiedam - Meer dan twee
honderd inwoners van de ge
nieenten Schiedam, "Vlaardin-
gen, Piinacker, Zoetermeer en
Alphen a/d Rjjn hebben giste
ren bil de Milieudienst Rijn
mond DCMR geklaagd - over
penetrante zwavel-, gas- en
oliegeuren. Bron van de stank
overlast was bet gespeciali
seerde ranigingsbedrijf TCR
Milieu in de Botlek.
TCR Milieu werkt nog aan
overpakken van de vaten met
stinkende chemicaliën die vo
rig jaar vrijkwamen door de
brand by dientie-producent
Elf-Atochem. Specialisten van
de milieudienst hebben vrij
dagmiddag de stankstoffen ge
neutraliseerd. De dienst on
derzoekt nog wat er is misge
gaan. Er werd nog geen ge
bruik gemaakt van de onlangs
opgeleide 'speurneuzen'. De
DCMK kon de stank op eigen
kracht opzoeken.
Rotterdam - Longvlieskanker komthetmeestvoorin het Ryn-
mondgebied waar zich vanouds veel scheepswerven bevinden.
Het aantal gevallen is hoger dan in andere vergelijkbare gebie
den ter wereld. De ziekte wordt in vrijwel alle gevallen veroor
zaakt door blootstelling aan blauw asbest dat in de scheeps
bouw veel werd gebruikt.
Dit blykt uit een rapport van het
Integraal Kankercentrum in Rot
terdam (IKR) over het optreden
van kanker in de regio, de Zuid
hollandse Eilanden, Zeeland, de
Drechtstreek en westelijk Noord-
Brabant. Rond andere steden met
scheepvaartindustrie, zoals Triest
in Italië en het Schotse Glasgow
komt de ziekte ook veel voor,
maar Rijnmond telt de meeste ge
vallen.
De blootstelling aan het asbest
had vrijwel altijd plaats in de
werkplaats. Dit verklaart dan ook
dat longvlieskanker praktisch al
leen bij mannen voorkomt. Het
percentage vrouwen met de aan
doening is zeer gering.
De registratie van alle voorko
mende kankergevallen over de
periode 1988-1992 laat zien dat
longvlieskanker zich het meest
voordoet op plaatsen waar veel
mensen op scheepswerven werk
zaam waren. Alblasserdam staat
bovenaan de lijst. Vlissingen
komt op de tweede plaats, ge
volgd door Krimpen aan den IJs-
sel, Brielle, Schiedam, Spijkenis-
se en Rotterdam. ZwSjndrecht,
Vlaardingen en Maassluis tellen
iets minder gevallen van long
vlieskanker.
Door het ontbreken van goede be
handelingsmethoden ziet het er
voor de mensen met deze ziekte
slecht uit. Hun overlevingskan
sen zijn gering. De meeste patiën
ten hebben niet meer dan een tot
twee jaar te leven. Nieuwe ont
wikkelingen op het gebied van de
immuuntherapie (behandeling
van het natuurlijke afweersys
teem van de mens) kunnen daar
volgens het kankerinstituut mo
gelijk verandering in brengen.
Preventie is voorlopig de enige
Veel van de ruimten onder de spoorbogen van de Hofpleinlijn zien er nog zo bouwvallig uit. Na jarenlang plannenmaken door de deelgemeente Noord on een
protestactie deze week van de bewoners In de Agnlesebuurt lijken de Nederlandse Spoorwegen eindelijk bereid om te praten over opknapbeurtenFotDGemaniJ.M.
Rotterdam - De spoorbogen in de Vijver-,
hofstraat en het treinviaduet van de Hof
pleinlijn worden opgeknapt. Ook het
- huurbeleid voor de ruimten onder de bo-
vengrondse spoortraject wordt bijge
steld. Deze afspraak is gemaakt tussen de
Nederlandse Spoorwegen, de deelge
meente Noord en de bewonersvereniging
Agniesebuurt. Inmiddels is een speciale
projectgroep gevormd, die zich buigt
over een plan van aanpak.
Volgens de bewoners verenig ing hebben
de NS het viaduct en de onderliggende
ruimten in de loop van jaren ernstig laten
Verpauperen. De ruimten 'wordenby-'
voorbeeld uitsluitend verhuurd aan de
hoogstbiedenden. Bestaande huurcon
tracten zijn opgeschroefd, waardoor het
voor zittende ondernemers steeds moei
lijker is zich te handhaven. Volgens de
buurt werkt dit de komst van louche on
dernemingen in de hand.
Joop Bruinzeel, eigenaar van één van de
horecavestigingen, die al vele jaren on
der de spoorlijn is gevestigd, werd ook
geconfronteerd met een herzien huur
contract. „Daartegen heb ik geprotes
teerd, want met dergelijke hoge huur is
niet te werken. We praten nu en ik heb er
alle vertrouwen in."
De vrees voor 'Katshoek-toestanden' en
een groeiend ongenoegen over de slechte
staat van onderhoud, mondde deze week
uit in het kraken van een lege ruimte,
waar de bewonersvereniging de wijkon-
derhoudsploeg definitief wil huisvesten.
Als gevolg van de negatieve, publicaties
bleken de NS ineenswél bereid te praten.
„Een redelijk succes," vindt opbouwwer
ker Johan Lammering. „Eindelijk is een
dialoog opgang gekomen/Maar we blij
ven gereserveerd tot het moment dat het
resultaat van maatregelen zichtbaar
wordt"
mogelijkheid de ziekte te bestrij
den. Maar tot zijn spijt stelt het
centrum vast dat de tijd tussen de
blootstelling aan het asbest en de
vaststelling van de ziekte onge
veer dertig jaar ligt, zodat van de
wettelijke beschermingsmaatre
gelen uit 1978 pas in de volgende
eeuw resultaat verwacht mag
worden.
Voorts blijkt uit het overzicht dat
kanker in het. algemeen sterk
stijgt boven het zestige levens
jaar, vooral by mannen. Op mid
delbare leeftijd is kanker de be
langrijkste doodsoorzaak, Bij
vrouwen neemt deze ziekte tus
sen het 45ste en 59ste levensjaar
meer dan de helft van de totale
sterfte voor haar rekening. Bij
mannen is kanker tussen de 50 en
75 jaar verantwoordelijk voor bij
na 40 procent van de sterfte. Op
hogere leeftijd is kanker als
doodsoorzaak minder belangrijk
door het verhoogde risico op an
dere aandoeningen.
Bij mannen komen met name
long- en prostaatkanker veel
voor, bij vrouwen is borstkanker
de belangrijkste aandoening. In
de periode 1988-1991 registreerde
het centrum 4896 longtumoren,
4180 bij mannen en 716 bij vrou
wen. Volgens het IKR zal het risi
co op longkanker bij vrouwen de
komende jaren echter sterk toe
nemen. Bij 4995 vrouwen trof
men borstkanker aan. Maar ook
28 mannen bleken de aandoening
te hebben. Prostaatkanker wordt
vooral op oudere leeftijd vastge
steld. Meer dan de helft van alle
patiënten is ouder dan 75 jaar.
Het risico op maagkanker is de
laatste tientallen jaren sterk afge
nomen. Het kankercentrum ver
wacht de komende jaren een ver
dere afname.
Rotterdam;*Het Siraekar-
'hèèft^cenomiveg gegevens
jgöéwitótruéérd uit het bij een
brand in 1678 verloren gegane
^kerkelijk archief van de
Adriaan: - Janskerfc Dit;- alle
maal dank^ de 66garige Piet
.'Grandia, die in'de winter van
"1989 'een ctiréus leren lezen en
begrijpen ;vam oude Neder-
landse handschriften volgde.
De vrijwilliger van het streek-
brachthet v-gëleerde
vervolgens; direct in deprak
tijk, Bij de Gemeentelijke Ar
chiefdienst Rotterdam wierp
hij zich óp-de transcriptie van
de "kohierender tienden van
Usselmonde'; Dé tiénden wa
ren; een belasting opland
bouwgewassen, die geheven
werden door j;dè toenmalige
ambachtsheer. Die, bespaarde
rich het lastige innen, door de
belasting eenmaal per jaar te
verpachten.Daarvan zijn
sinds 1578 kohieren bijgehou-
'(teri, .waarin-staat, genoteerd
.wie de tienden pachtten en wie
er borg stonden voot het beta
len van de pachtsom,
Kaartsysteem
Grandia worstelde zich* de af
gelopen jaren door de
kohieren heen en voltooide en-
kele maandengeleden het
'overschrijven'van dat oude
archief, waarna hij een kaart
systeem aanlegde van dé ge-
vonden persoonsnamen. Dat
heeft uiteindelijk 'geleid tot
thet verschijnen - deze week -
van de 'Naamlijsten op de
Tienden van 't Oostambacht
van IJsselmónde'.
Een mijlpaal in de geschied-
sdxryvmg. van het oudé dorp
Dsseimonde, concludeert het
streekarchief. De auteur heeft
zoveel namen teruggevonden,
dat ér nog een tweede en een
derde deeltje naamlijsten zal
verschijnen, die het resteren
de tijdvaktot 1787beslaan.7
Door Ben van Haren
Schiedam - Treuren overal in
den lande PvdA-coryfeeën om het
verlies van een vertrouwde posi
tie; gisteren traeteerde in
Schiedam wethouder ir. C. Zijde
veld op gebak bij het bekend ma
ken van zijn vertrek. Na de raads
verkiezingen van volgend jaar
keert hij niet terug. Wat hij pre
cies gaat doen, zegt hij nog niet te
weten.
Chris Zijdeveld, bijna vijftig, is
sinds hij in 1974 voor de PvdA de
gemeenteraad binnenstapte onaf
gebroken wethouder geweest in
zijn geboortestad. Hij zegt ori
ënterende gesprekken gehad te
hebben met de commissie, die de
kandidatenlijst samenstelt voor
Tweede Kamerverkiezingen. Het
schrappen van twee milieuspecia
listen biedt perspectief in deze
door Zijdeveld geambieerde sec
tor, „Ik wil een baan waarmee ik
intens met milieuzaken boven
het stedelijk niveau bezig ben of
Dordrecht - Nu wonen er krakers,
maar ooit waren Willem van
Oranje en de hertog van Alva te
gast in De Berckepoort in Dor
drecht. De krakers waren er giste
ren getuige van dat het rapport
over de bouwgeschiedenis van
Nederlands meest bijzondere
burgermonument uit de zestien
de eeuw werd overhandigd aan
wethouder W. Verhakel.
In wat de krakers de feestzaal
noemen, vertelden de bouwkun
dig onderzoekers de wethouder
dai sommige elementen van De
Berckepoort verder nergens in
Nederland te rien zijn.
Onderzoek
De onderzoekers A. Glaudemans
en J- van der Hoeve hebben in op
dracht van de gemeente het 45
nieter lange gebouwencomplex
nabij het al «ven historische Hof
onderzocht op zijn bouwhistorie.
„Het is het rijkste burgermonu
ment uit de 16e eeuw van Neder
land," stellen ze.
Op de zolder 2ijn bovendien res
tanten van stucwerk aangetroffen
van rond 1700. In die tijd was
stucwerk volgens de onderzoe
kers alleen in Engeland en Duits
land gebruikelijk: „Er komen
consoles en sleutelstukken en
een spiltrap in voor die hun weer
ga niet kennen. Wil je zulke ver
sieringen aan balken zien, dan
moetje naar België."
Matthijs Berck
De Berckepoort is genoemd naar
Matthijs Berck, een wijnhande
laar uit Duitsland die omstreeks
1570 eigenaar werd van het pand.
Hij verbouwde en vergrootte het
gebouw aanzienlijk. Aan geld
moet het hem niet hebben ontbro
ken.
„Zowel aan de buitenkant als aan
de binnenzijde straalt het gebouw
rijkdom uit. Boven veel vensters
rijn accolades aangebracht, veel
bakstenen hebben een groefaf-
werking," aldus Glaudemans.
„Binnen hebben prachtige schou
wen gestaan. Maar die zijn er
rond 1900 uitgehaald. En die zul
len vast ergens anders zijn ge
plaatst."
Door Jan Rozendaal
Rotterdam - De Stichting Natuur en Milieu
is woedend op de Rotterdamse wethouder
Piet Hoogendoom, Volgens de milieubewe
ging heeft de wethouder 'zeer selectief ge
citeerd uit een artikel. Want in tegenstelling
wat Hoogendoom de gemeenteraad wilde
doen geloven, kraakt Natuur en Milieu het
milieubeleid van Rotterdam nog steeds af.
Tijdens het begrotingsdebat schermde Hoo
gendoom donderdagavond met een artikel
van drs; Albert Klingenberg. Daaruit las de
wethouder een passage waaruit volgens
hem bleek dat de Stichting Natuur en Mi
lieu 'het Rotterdamse GFT-afvaibeleïd hele
maal steunt'. „En die Klingenberg," voegde
Hoogendoom daaraan toe, „is niet zo maar
iemand. Hij is zeer gezaghebbend binnen
de milieubeweging."
Waarmee Hoogendoom maar wilde zeggen,
dat minister Alders (Milieu) dan wel mag
vinuen dal Rotterdam, net ais alle andere
gemeenten in Nederland, per 1 januari 1994
over moet gaan tot het gescheiden ophalen
van huisvuil, maar dat zelfs de milieubewe
ging nu vindt dat Rotterdam op de goede
hjn zit. Die lijn houdt in datgescheiden in
zameling van GFT-afval volstrekt geen zin
heeft. De extra kosten (dertig gulden per
huishouden) zouden niet opwegen tegen
het milieuvoordeel. Zeker niet zolang er
nog onvoldoende afzetmogelijkheden zijn
voor de compost „Overal liggen nu bergen
compost die men niet kwijt kan en alsnog in
de verbrandingsoven verdwijnen." En dan
de burger extra laten betalen, zou het psy
chologisch effect van milieubewust omgaan
met afval alleen maar schaden, zo luidt Hoo-
gendooms filosofie.
Steun
En dan zou daar nu nog eens de steun van
Natuur en Milieu zijn bijgekomen. Het ci
taat dat Hoogendoom de raad voorhield:
„In dat licht is verder onderzoek naar met
name de kwaliteit van de stedelijke tuin-
fractie nodig en die leidt wellicht net alsbij
lood tot de conclusie dat bepaalde partijen
stedelijk tuinaival beter niet bij het GFT-af-
vai kunnen worden gedaan, maar dat het
beter is ze als groenbemèsting in de eigen
tuin te houden."
Dus, bevestigde Hoogendoomzijn beleid:
voorlopig eerst maar eens even afwachten'
of het gescheiden inzamelen van GFT-afyal
in Rotterdam inderdaad wel zo goed is voor
hetmilieu.
Maar navraag bij de auteur van het artikel,
dat stond in de septemberuitgave van hét
blad Gemeenterëiniging M^mahagèri
ment, leert dat Hoogendoom zeer selectief
heeft geciteerd. Klingenberg: Dit is cht
een schande. Ik hèblzeer genuanceerd. öp:j:;
basis van diverse onderzoeken uit proberen
te leggen dat welHcht bepaalde partyen ste
delijk tuinafval beter niet bij het Gfeafróliv
kunnen worden gedaan. Maar dat betekent
niet dat wij nu het beleid van de heer Hoc-
gendoorn steunen. Integendeefrdat kraken
wij nog steeds helemaal ah"
Uit (de rest" van) het artikel'blijkt dat dè
kwaliteit van het GFT-compost juist steeds
beter wordt „Dat. sommige partijen tumhfH:
val in de grote steden niet aan de eisen vol
doen, betekent niet dat dit voor heel Rotter
dam geldt. Bovendien is het tuinafval maar
een deeL Want dit geldt natuurliik niet voor
het huishoudelijk afval. Er is geen enkele
reden voor Rotterdam om el het afval maar
in de verbrandingsovens van de Roteb te
blijven gooien. Dat is tegen alle gedachten
die in de rest van het land leven," 20 besluit
Klingenberg.
een waarmee milieu-activiteiten
te combineren zijn."
Zijdeveld verwacht niet een ver
kiesbare plaats op de kamerlijs!
van de PvdA te krijgen: „De eer
ste dertig plaatsen zijn bezet door
bewindslieden en de niet afge
schreven zittende kamerleden,
dus tel maar na. ik heb ook wat
contacten in de sfeer van milieu-
werk, maar ik heb geen enkele ga
rantie vooreen baan."
In Schiedam zat Zijdeveld niet op
de wip, De plaatselijke selectie
commissie, zo bevestigt voorzit
ter Jan Willem Mennink, had hem
zeker opnieuw hoog op de kandi
datenlijst geplaatst. De wethou
der zelf redeneert, dat volgend
jaar een uitgelezen moment is
voor hem om op te stappen: „Als
ik door ga, ben ik straks 54 en dan
is de kans om nog wat nieuws te
gaan doen veel kleiner. Weinigen
in Nederland verstaan de kunst
om op hun hoogtepunt afscheid
te nemen. Ik wil niet de fout ma
ken om aan het eind van een
mooie carrière in de plaatselijke
politiek te moeten vaststellen, dat
de aftakeling is begonnen."
„De vorige keer, in 1990, heb ik
het ook overwogen maar juist in
die tijd wekten D66 en Groen
links de suggestie van een gif
zaak in Spaland. Een vertrek zou
toen ten onrechte uitgelegd kun
nen worden als erkenning. Bo
vendien zijn nu een aantal be
langrijke zaken geregeld. De
bouw in de binnenstad is aan de
gang, waarbij de gemeente en
niet een projectontwikkelaar be
paalt wat het wordt. De ontwikke
ling van de nieuwbouwwijk Spa-
land loopt op een manier, waar
aan andere een voorbeeld nemen
en de plannen voor de metro en
de fiets- en metrobuis in de Twee
de Beneluxtunnel zien er goed
uit."
Zijdeveld zegt de vrijheid te wil
len hebben om zich millitanter op
te kunnen stellen tegen geluiden
in de samenleving, waaraan hij
zich steeds meer gaat ergeren.
„Het alleen-zaligmakend verkla
ren van het marktmechanisme
vind ik in potentie levensgevaar
lijk. De aandacht voor mens en
welzijn lijkt te worden vervangen
door een opvatting, dat alles in or
de is als het maar goed zit met het
bruto nationaal produkt. Daar
naast is er ook op milieugebied
nog zeer veel te doen."
