Toeloop voor
Havensleper China maakt vast:
2400 pk's laten de 'kar' brullen
Rotterdams Dagblad
Arie van der Zwan; een rigoureuze
bemiddelaar voor slepersconflict
Islamitisch
meisje (2)
herbegraven
Collega's
verrassen
overvallen
chauffeur
Z<mdcr vl< >el en gaat het
niet, maar na het eten gaan
de bordjes direct in het sop
Bezweken
bij ongeval
Koperlozer
belooft
beterschap
Hardinxveld/Giessendam - De bur
gemeester van Hardinxveld-Gies-
sendam heeft toestemming gege
ven voor de herbegrafenis van het
Marokkaanse meisje Mounia Abi-
dif'Hy voldoet daarmee aan een
verzoek van een familielid van
het 2-jarige kind. De peuter over
leed twee weken geleden en werd
nadien op christelijke wijze ter
aarde besteld in Hardinxveld
door haar Nederlandse pleegou
ders. Dat gebeurde in overleg met
Humanitas dat de voogdij over
het kind voerde en met goedkeu
ring van haar natuurlijke moeder,
nadat pogingen om een imam uit
Rotterdam te laten overkomen
waren mislukt. Onder druk van
islamitische groeperingen en de
biologische vader heeft burge
meester B. van Wouwe nu toe
stemming gegeven voor de herbe
grafenis. Deze heeft komende
week plaats op een islamitisch
kerkhof in Rotterdam.
Rotterdam - Tot tranen toe ont
roerd was hij, de 27-jarige taxi
chauffeur Aad Bresser. Zes colle
ga's kwamen hem gisteren in het
ziekenhuis verrassen met een
fruitmand, bos bloemen en zeven
duizend gulden. De zes chauf
feurs hebben dat bijeengebracht
voor hun onfortuinlijke collega,
die bijna twee weken geleden een
straal ammoniak in zijn ogen
kreeg gespoten door een overval
ler. „Hij was er stil van," zegt taxi
chauffeur Henk Buijink over
Bressers reactie op het hartver
warmende cadeau. „Hij kon geen
woord uitbrengen." Bresser, die
getrouwd is en. twee kinderen
heeft, heeft het licht in één oog
waarschijnlijk helemaal verloren.
Met zijn andere oog kan hij maxi
maal een zicht van 80 tot 90 pro
cent bereiken. „Hij ziet nu alleen
schimmen," aldus Buijink. „Gro
te letters kan hij lezen, kleine
niet." De zes chauffeurs hebben
het geld ingezameld bij collega's,
klanten en nachtclubs. Buijink
benadrukt dat de inzameling niet
het gevolg is van de geruchten als
zou Bresser onverzekerd hebben
rondgereden. „Er wordt een hoop
gepraat in de taxiwereld, een
hoop verkeerde verhalen doen de
ronde," zegt Buijink.
Rotterdam - Een 29-jarige be
stuurder van een auto is gister
avond om het leven gekomen
toen hij op de Bosdreef uit de
bocht vloog en tegen een boom te
recht kwam. De man, een Rotter
dammer, overleed ter plekke aan
zijn verwondingen. Een inzitten
de is in kritieke toestand naar het
Dijkzigt-ziekenhuisgebracht.
Voor het leven van deze man
wordt gevreesd.
Rotterdam - De gemeente Rotter
dam hèeft met een Duitse produ
cent van koperwalsdraad afge
sproken dat het de lozingen van
koper in de Rijn met tachtig pro
cent terugbrengt, Met het bedrijf,
Deutsche Giessdraht Gesell-
schaft uit Emmerich, is een con
venant afgesloten in het kader
van het Project Onderzoek Rijn
(POR). Doel van het project is de
Rotterdamse baggerspecie zo
schoon te krijgen dat het weer al
lemaal in zee kan worden gestort.
Nu moet opgebaggerd verontrei
nigd slib in een speciaal depot op
de Maasvlakte, de slufter, worden
opgeslagen.
Het Duitse koperbedrijf behoort
tot een groep bedrijven die elk
verantwoordelijk zijn voor meer
dan een half procent van de ver
ontreiniging van de Rijn. In het
POR-project zijn ai deze lozers in
kaart gebracht en wordt getracht
met de bedrijven convenanten af
te sluiten over lozingsreducties
tussen de zeventig en negentig
procent. In ruil daarvoor-ziet Rot
terdam af van schadeclaims voor
de extra kosten die opslag van
slib op de Maasvlakte met zich
meebrengt.
Rotterdam - De toeloop op het Borst Onderzoek Centrum, waar
tegen betaling screening op borstkanker plaatsvindt, is enorm.
Naar aanleiding van advertenties en artikelen in kranten heb
ben zich de afgelopen weken ongeveer duizend vrouwen aange
meld. Het gaat daarbij om vrouwen tussen de veertig en vijftig
jaar en vrouwen ouder dan zeventig die niet meer in aanmer
king komen voor het landelijk bevolkingsonderzoek.
„Gigantisch," omschrijft direc
teur A.E. Gaiser van het Borst
Onderzoek Centrum de belang
stelling. Ook van. de ex-deelneem
sters- aan het gratis landelijk be
volkingsonderzoek, die via een
briefje thuis op dit nieuwe initia
tief attent worden gemaakt, ko
men veel reacties. Het aantal aan-
meldingen is zo groot, dat het
centrum momenteel te weinig la
boranten in dienst heeft om aan
de vraag te kunnen voldoen.
Vrouwen die nu bellen, moeten
rekenen op een wachttijd van vier
maanden voordat zij voor onder
zoek terecht kunnen. „Dat is na
tuurlijk te gek," zegt Gaiser.
„Daarom zijn we druk bezig extra
laboranten te werven. We voeren
verder gesprekken met het perso
neel om te kijken of we ook op za
terdag open kunnen."
Het nieuwe centrum, dat gisteren
officieel opende, is er gekomen
uit onvrede met de overheids
maatregel het gratis borstonder
zoekvan vrouwen tussen de veer
tig en vijftig en vrouwen van ze
ventig jaar en ouder af te schaf
fen. Vanaf 1993 zijn zij uitgeslo
ten omdat onderzoek in deze
groepen te duur zou worden,
Het Integraal Kankercentrum
Rotterdam, dat voor deze regio
het bevolkingsonderzoek coördi
neert, heeft tevergeefs tegen deze
maatregel geprotesteerd. Om
vrouwen in de twee leeftijdsgroe
pen toch de kans te geven hun
borsten op kanker te laten onder
zoeken, heeft dit centrum het ini
tiatief genomen voor het Borst
Onderzoek Centrum aan het
Zuidplein. De prijs van 95 gulden
voor een onderzoek blijkt volgens
directeur Gaiser geen struikel
blok. Om uit te sluiten dat vrou
wen zich vanwege de kosten laten
weerhouden zich aan te 'melden,
bekijkt Gaiser momenteel of het
mogelijk-is met geld van particu
liere sponsors een fonds in het le
ven te roepen. Borstscreening
van vrouwen die het onderzoek
niet kunnen betalen, zou dan
geheel of gedeeltelijk uit dat potje
kunnen worden gefinancierd,
„Verder zijn we in bespreking -
met Zilveren Kruis Zorgverzeke-1
raar Rijnmond om het onderzoek
onder bepaalde condities vergoed
te krijgen," vertelt Gaiser. „Bij-
voorbeeld wanneer bij de moeder
of zus van een cliënte eerder
borstkanker is geconstateerd."
Door Peter Slavenburg
Rotterdam - Half tien 's ochtends. Jan Visser, kapitein van de
China, leest een krantje van de vorige dag en drinkt een verse
bak koffie. Het gespring met ski's en gerodel in Lillehammer in
teresseert hem nauwelijks. „Leuker dan die brei-programma's
die je normaal 's ochtends op de televisie ziet, maar zo langza
merhand heb ik genoeg van al dat rondjes draaien op 't ijs."
„Gewoon slapen is één van de
moeilijkste dingen aan boord,"
zegt Visser, terwijl twee verkreu
kelde collega's naar binnen stap
pen. Een uurtje of drie slaap heb
ben ze achter de rug, want eerder
op de ochtend moesten ze nog een
schip verhalen. „Ook goeiemor-
gen; jullie nog koffie?" Matroos
Koos Resoort schenkt in, machi
nist Jos Vermeulen neemt nog
wat rillerig een slok, terwijl hij
een blik over de Wilhelminaha-
ven in Schiedam werpt.
Dag en nacht zitten ze op eikaars
lip; 48 uur op, 48 uur af, afgewis
seld met diensten van 72 uur en
daar weer tussendoor 10 dagen of
17 dagen vrij. Van de 24-urige da
gen werkt de bemanning formeel
de helft, maar niet in een aaneen
gesloten periode.
Vermeulen; „Je slaapt twee, drie
uur en dan sta je weer een paar
uur op je poten. Aan het eind van
zo'n dienst ben je echt versleten,
ook al lig je soms tien uur voor de
kant zonder een reis. Heb je net
lekker je ogen dicht, begint er zes
meter verderop een motor te
draaien. Over 't water klinkt dat
goed door; probeer dan maar eens
verder te slapen."
De China heette oorspronkelijk
De Ruyter. Een portret van de ad
miraal siert de wand van het dag
verblijf, net zoals een onnavolg
baar Chinese plaquette, cadeau
gedaan door een vertegenwoordi
ger van de Volksrepubliek China
toen de boot werd omgedoopt.
Een kalender van restaurant Lin
Fa in Spijkenisse maakt duidelijk
dat we leven in het Jaar van de
Hond.
Op het hoogtepunt van hun
staking blokkeerden zij de
toegang tot de Rotterdamse
haven, maar wat doen ze op
een gewone werkdag, die ha
venslepers? Slepen, vanzelf
sprekend, maar dat betekent
meer dan even een lijntje aan
een schuit knopen en het ding
de haven in of uit sjorren. Sle
pers zijn vaklui; specialisten
met een grote verantwoorde-
lijkheid. Met hun kleine, maar
sterke boten brengen ze im
mense zeeschepen met een
kostbare en soms gevaarlijke
lading veilig voor de kant. Op
alle uren van de dag, alle da
gen van de week, tegen tij en
wind in ais het 20 uitkomt. De
havenmachine draait dag en
nacht door, elk uurtje kost een,
bak geld, dus varen déslepers
ook bij dichte mist en wind
kracht twaalf. ,^uist bij wind
kracht tw aalf. Als het'n beetje
stormt schreeuw! de hele ha
ven om onze assistentie."
Afdrogen
Slepers zijn mannen die niet
bang zijn voor een drie-dubbel
godverdomme. Zonder vloeken
gaat het nou eenmaal niet. Maar
na het eten gaan de bordjes direct
in het sop; kapitein Visser helpt
met afdrogen. Onderhoud van de
boot en schoonmaken is de voor
naamste taak van de bemanning
wanneer er niet gevaren wordt.
En koken. Juist wanneer Koos
Resoort de aardappeltjes wil op
zetten, meldt de centrale van
Smit Havensleepdiensten dat de
China samen met de Zweden in
de Maashaven wordt verwacht. Er
is nog tijd voor een kop soep.
Eenmaal hoog in de stuurhut, on
derweg naar een containerschip
dat naar buiten moet, is Visser
pas echt in zijn element. Onderin
de boot, in de put, gonzen tweeca-
terpillers van elk 1200 pk. „We
doen het rustig aan nou, we heb
ben geen. haast en deze boot trekt
zo'n golf, da's nergens voor no
dig." Met zijn vingertoppen bedi
ent hij de instrumenten, terwijl
hij vertelt over die onmogelijke
klus daar en die krankzinnige col
lega toen.
Tijdens zijn dikke dertig dienstja
ren bij Smit zag Visser zo het één
en ander veranderen in de haven.
Hij wijst naar gebouwen die zijn
gesloopt, naar bedrijven die zijn
verdwenen. „Alles gaat naar Eu
ropoort, of nog verder de stad
uit."
Resoort, Vermeulen en Visser
herinneren zich nog de tijd van 12
uur op, 12 uur af, met vier man
aan boord in plaats van drie. Koos
Resoort krijgt het even te kwaad:
„Tot aan twee jaar geleden was
dat de regel. Wat Smit nu wil is
gekkenwerk. Meer dan honderd
man aan de kant en voor wie mag
'China, bakboord,' klinkt koel
het commando van de loods,
wanneer de bocht naar de
Nieuwe Waterweg wordt inge
zet. Foto Niels van der Hoeven/
Rotterdams Dagblad
blijven een week onafgebroken
aan boord. Meer werk laten doen
door minder mensen, die dan
meer loon krijgen; waar slaat dat
op, in deze tijd?"
Terwijl de Maashaven in zicht
komt, trekt de matroos zich terug
in de kombuis; even controleren
of alles nog goed gaat met zijn
pan vol karbo's. In de verte doemt
de romp van de Trade Wealth op,
afkomstig uit Hongkong. Het
roestbruine containerschip steekt
huizehoog boven de China uit.
Een stuk of wat Aziatische man
nen in met olie doordrenkte pak
ken morrelen aan de containers
die vier, vijf lagen hoog opgesta
peld aan dek staan.
„Sloebers die voor een paar gul
den per dag werken, maar aan
boord hebben ze het beter als
thuis," weet Visser. Meer anekdo
tes over onbekwame zeelui; „Jon
gens die nog nooit een schip van
dichtbij hebben gezien, maar die
een diploma kopen en voor een
habbekrats aanmonsteren als
stuurman. Ik hoor verhalen over
Russische kapiteins die voor een
dollar per dag werken en daar nog
blij mee zijn ook."
Lyntje
De loods meldt zich via de radio.
De mannen van de roeiersvereni
ging arriveren eveneens; niet met
een boot, maar op de wal, in een
middenklasse Japanner. Terwijl
Visser met het roer en de motoren
manipuleert om de China op zijn
plaats te houden, pakt Resoort op
het achterdek, een lijntje aan
waarmee hij de sleepdraad vast
maakt Met handgebaren maakt
hij duidelijk dat de Trade Wealth
de draad kan binnenhalen. Zo'n
120 meter verderop, bij de Zwe
den, voltrekt zich hetzelfde ritu
eel.
Met een fluitsignaal bevestigt
Havenslepers
Koos Re
soort, Jan Vis
ser en Jos
Vermeulen
(van links
naar rechts)
eten snel een
kop soep
voordat ze
uitrukken
naar de
Maashaven.
Foto Niels van der
Hoeven/
Rotterdams
Dagblad
Visser dat de sleepdraad vastzit.
Op de wal gooien de roeiers de
trossen los. „China en Zweden,
hij is los," meldt de loods. Visser
antwoordt: „Okay. we gaan trek
ken."
Langzaam spant de kabel zich;
het staal krijst wanneer de sleep
draad tenslotte strak staat. Een
machtig moment: de China trilt
en beeft als de arm van een wor
stelaar. De 'kar' brult, 2400 paar-
dekrachten in'volle galop. Steeds
sneller komt het containerschip
los van de kant.
„China, bakboord," klinkt koel
het commando van de loods, wan
neer de bocht naar de Nieuwe Wa
terweg wordt ingezet. De sleep
boot hangt schuin aan de sleepd
raad, water spoelt over het achter
dek. Eenmaal in de goede lengte
richting varend lijkt de boeg van
het containerschip griezelig
dichtbij. „De Zweden gaat eraf,"
zegt de loods. „Zweden, tot kijk.
De China gaat eraf."
De sleepdraad daalt neer op het
achterdek. Geen moment om in
slaap te vallen, want het contai
nerschip vaart al op eigen kracht.
Zodra de sleepdraad los is, draait
de China scherp naar stuurboord,
weg van de dreigende boeg.
Een uurtje later, het is inmiddels
drie uur, staan de pannen dam
pend op tafel. Bloemkool, sperzie
bonen, aardappelen en karbona
de. Vla met fruit uit blik als toetje.
Veel valt er nog te vertellen. Bat
heel wat slepers een eigen bootje
hebben. Over de concurrentie
met de havenslepers van Kooren
en het Gemeentelijk Havenbe
drijf als lachende derde. Over de
nieuwe lichting 'turbo-loodsen',
die zowel in haven als in de mon
ding van de Nieuwe Waterweg de
koers aangeven. De collega's op
die andere Smit-slepers; in Vlaai-
dingen, Hoek van Holland, de
Scheurhaven en Vlissingen. Over.
hoe het vroeger was en over het
misschien zal worden.
Dan meldt de centrale zich weer:
„Hallo China
Door Gert Onnink
Rotterdam - De 'goeroe' van het
Nederlandse bedrijfsleven moet
het vrijwel onverenigbare in de
Rotterdamse haven zien te ver
enigen. Prof. dr. Arie van der
Zwan, een van de bekendste 'on-
hankelijke deskundigen' van ons
land, is aangesteld om te gaan be
middelen in het slepersconflict
bij Smit Havensleepdiensten.
Alle betrokken partijen hebben
positief op zjjn benoeming gerea
geerd. „Hij voldoet aan de twee
criteria die wij hadden gesteld,"
zegt FNV-bestuurder J. van den
Brink. „Hij is iemand van kaliber
en kan zelfstandig een analyse
van het conflict maken, over alle
partijen heen."
De ideale man durft Van den
Brink de socialistische econoom,
hoogleraar ondernemingsbeleid
en management aan de Erasmus
Universiteit Rotterdam, onder
zoeker, adviseur, manager en
spreker, zeker niet te" noemen.
„Nee, dat is niemand in deze
zaak. Burgemeester Peper deed
een voorstel en daar kon iedereen
zich in vinden. Wij hebben nog
even aan Albeda gedacht, maar
die was niet beschikbaar," zegt'de
FNV-bestuurder.
Directeur D. van der Heiden van
Smit Haven noemt Van der Zwan
iemand van niveau, die een bij
drage kan leveren in combinatie
met de supervisie van Bram Pe
per. „Hij kan de zaak voor de lan
ge termijn bekijken." Hij is tevre
den, ook al omdat alle partijen
zich in de man kunnen vinden.
De besprekingen beginnen vol
gende week. Voor 10 april moet er
een oplossing zijn.
De eigenzinnige Arie van der
Zwan (58) staat er bekend om
geen man van het zachte, gemak
kelijke compromis te zijn, dus de
betrokkenen in de haven kunnen
keiharde onderhandelingen ver
wachten. Hij zal niet schuwen af
en toe als een olifant door de por
seleinkast te gaan. De aangestel
de bemiddelaar lijkt dan ook de
absolute tegenpool van prof. dr.
Albeda, die als een 'wandelend
harmoniemodel' wordt gezien.
Voordat de ambitieuze hoogleraar
zich op het schrijven van niet mis
selijke rapporten stortte -daar
weten ze in de bijstand en de ge
zondheidszorg inmiddels alles
van - was hij actief in de PvdA en
het bedrijfsleven. Na vijf jaren als
president-directeur van de Natio
nale Investeringsbank was Van
der Zwan vier jaar lang vice-vöor-
zittêr van de hoofddirectie van
Vendex International.
Omdat zijn rigoureuze aanpak
van V&D niet werd gepruimd,
pakte de 'kroonprins van Anton
Dreesmann' zijn biezen. Verder
stortte hij zich in de computerwe
reld en was hij president-direc
teur van de World Software
Group, de investeringsmaat
schappij van Volmac. Sinds 1992
richt hjj zich op het hoogleraar
schap en zijn eigen advies-BV.
Het is de vraag of de werknemers
van Smit Havensleepdiensten
wel zo ingenomen moeten zijn
met Van der Zwan, want als er ié
mand is die efficiency-verbeterim
gen in bedrijven voorstaat is hij
het wel. Hij is wars van elke bu
reaucratie en het in stand houden
van 'onnodige' werkgelegenheid.
Van der Zwan zelf was gisteren
niet voor commentaar bereik
baar. Volgens een woordvoerster
van het Haagse consultantsbu
reau dat hij bestiert, is hij voor
een korte vakantie naar het bui
tenland. Of Van der Zwan in de
zon in alle rust nu al broedt op een
voor alle partijen aanvaardbare
oplossing voor de Rotterdamse
haven moet de komende weken
duidelijk worden,