Waterweg
15,
m
[daiili
'Helden en ploerten schaars
tijdens oorlog in Vlaardingen'
Boek van drs. Klaas Kornaat een waardevol document
smeden j
Meer kans,
meer geld, bej
I love Vlaardingen
Kerstconcert van
Harmonie en koor
Cursus Koorscholing
bij streekmuziekschool
Rita Young Kerstshow
in zaal Buytelant
Laatste ritten chemocar
deze maand gewijzigd
Plan voor bestrijding
sneeuw en ijzel ligt klaar
WILT U OOK EEN CV DIE NET ZO
SNEL WAKKER IS ALS U
ÜVaillanf
in de Staatsloterij
~^N
Rotterdams Dagblad
Woensdag 14 december 1994
Nooit geweten dat parkeermntroleur zo'n zwaar beroep is. Ik zie die
mensen regelmatig slenteren, zo nu en dan een boekje uit htm ach
terzak pakken, vervolgens met een satanisch lachje een bon uit
schrijven en die onder een ruitenwisser schuiven. Daarna vervolgen
ze hun weg, tegen elkaar pochend naar welke exotische vakantiebe
stemming ze volgend jaar gaan, Maar blijkbaar word je daar toch be
hoorlijk moe van.
Wat is er aan de hand? De Oude Hoogstraat is tussen tl en 17 uur'
voetgangersgebied, maar automobilisten, kantend vanaf de Korte-
dijli trokken zich daar niets van aan. Dat is niet zo verwonderlijk,
want het bord waarop dit vermeld staat vereist een doctorale graad
tekstanalyse. Het kostte mij zeker vijf minuten om te begrijpen, wat
en wanneer nu precies verboden is, waarbfl ik maar aanneem dat 'tot
II h'gelezen moet worden ais'tot 11 uur'.
Dus besloot de gemeente, op verzoek van de bewoners, in juli de za
ken rigoureuzer aan te pakken. Er kwam bij de Johannes de Doper-
kerk een paaltje, 's ochtends te plaatsen en 's middags weg te halen
door de parkeercontroleurs. Omdat automobilisten, evenals kak
kerlakken, een hardnekkig volkje vormen, zetten de bewoners bo-
vendien op eigen kosten betonnen bloembakken neer om het ijlegahl
parkeren buiten deze afsluitingstijden tegen te gaan.
So far, so good, zou ik zeggen, om in de teal van het verkeersbord te
blijven. Maar wat blijkt nu? De parkeercontroleurs hebben 'grote
moeite'met het bedienen van de verkeerspaal. Dat schrijft het hoofd
van de afdeling Verkeer en Water aan de bewoners en winkeliers van
de oude Hoogstraat Deze taak is dan ook overgenomen door de eige
naar van café De Kroon, die dit geheel vrijwillig doet. Vooralsnog 'op
proef, want uiteraard gaat de gemeente niet over éénnacht ijs.
'Grote moeite': wat zou daar in vredesnaam mee bëdoéld worden?
Vinden de controleurs het plaatsen van een paaltje beneden hun
waardigheid? Zijn ze wellicht te slap om het paaltje te tillen?. Is het
paaltje te vies om beet te pakken? Of zitten ze om 1S h nog aan de kof
fie en waarschijnlijk niet in café De Kroon, want dan tonden ze tus
sen de eerste en tweede slok het paaltje zo'n beetje vanuit hun stoel
plaatsen?
Begrijptu nu waarom ik hartstochtelijk van "Vlaardingen houd?
DICK VAN DEK LÜGT
Schiedam
De Harmonie van Wilton Fijenoord en het Gemengd
Rijnmondkoor uit Vlaardingen verzorgen zaterdag
17 december een Kerstconcert in gebouw 't Trefpunt
aan de Nieuwe Waterwegstraat Aanvang 20,00 uur.
Vlaardingen
Wie graag zingt maar zijn/haar stem wat wil bijscha
ven, kan zich aanmelden voor de cursus Koorscho
ling by de Streekmuziekschool NWN. Zangdocente
Anja Brands leert in tien lessen door middel van
ademhalings- en andere zangtechnische oefeningen
hoe met veel meer gemak gezongen kan worden. De
cursus start donderdag 12 december tussen 21.00 en
22.00 uur in deMeidoomstraat 30. Info: 4269680.
Rita Young presenteert zondag 18 december in zaal
Buytelant de traditionele kerstshow. Tijdens deze
show wordt de dansmuziek verzorgd door het orkest
It's Marvellous. Als solist treedt op Martin Eden, die
ook als duo met Rita is te beluisteren. De nieuwste
ontdekking van Rita is ae zangeres Sonja uit Capelle
aan de IJssel. Ook zanger Leo Langstraat uit Hoog
vliet is aanwezig. Aanvang 13 00 uur.
De data van de laatste rondes die de chemocar door
Maassluis maakt, wijken iets af van het gebruikelij
ke patroon. In plaats van de vierde maandag van de
maand. Tweede Kerstdag, komt de chemocar op de
derde maandag voorbyDe vierde woensdag waarop
de chemocar ook rijdt, biyft gehandhaafd.
Het opgespaarde huishoudelijk chemisch afval kan
dus op 19 en 28 december worden ingeleverd. De che
mocar rijdt een vaste route en stopt op vaste tijdstip
pen bij de bekende halteplaatsen. In de stadsgids
staat waar en op welke tijden de ophaaldienst stopt.
Redactie
Waterweg:
Jelle
Gunneweg
Ben van
Haren
Peter de
Lange
Jan
Rozendaal
Sander
Sonnemans
Westhaven
plaats 22
3131BT
Vlaardingen
Postbus4008
3130 KA
Vlaardingen
Telefoon
2340055
Telefax
4349754
Sportredac
tie:
Donald Bax
Telefoon
2340055
Hoewel de weersomstandigheden nog geen winterse
taferelen met zich meebrengen, heeft de gemeente
het sneeuw- en ysbestrydingsplan al klaar liggen.
De lijst met strooiroutes is gTatis verkrygbaar m het
informatiecentrum van het stadhuis.
3e fhermotorpact VCW 242
raf w«"TH IKKT wuvïmifent
jMbv fto t« éonéawboj.
kmdjt worn «Mi ovorol m
buis Dei «bid! no) mis litis mui to u 4 mi
je&fi otif it win* «owJi» sprnifw Md it
uohAb icirfortykokikw «jut vit ««ra»slsrt
Ka loon no»- of «Ikilifei
tooi ons miUiiYSmJ «n jberi raoltn «rai de
«stuikt» ion uw mniw Wrwonpocf WW
10 do CV Ae «l n mei »cMv ts nis u Do?
sdiooï u ook ii jri|s Hi koude dowhe Doen'
Callenburgstraat BO, Vlaardingen. Tel. 4343096.
Door Ben van Haren
Vlaardingen „De meeste
mensen waren zo bezig met
het scheppen van orde en
veiligheid in het eigen be
staan, dat daarin geen plaats
meer was voor de belangen
van anderen. De Duitse be
zetting maakte van velen een
egoïst."
Dat concludeert drs. Klaas Kor
naat aan het eind van zijn boek
'De schok van het onbekende'
over Vlaardingen in en rond de
Tweede Wereldoorlog „Veel ver
halen over ongehoorzaamheid,
verzet en dapper gedrag stoelen
meer op wat men had willen doen,
dan op wat men werkelijk deed."
Er waren ook in Vlaardingen hel
den, maar ze waren even schaars
als de volledig foute ploerten, stelt
de historicus/publicist ^ast na uit
gebreid bronnenonderzoek en ve
le gesprekken met mensen, die de
bezetting aan den lijve hebben
ondervonden
Kornaat is zelf zeer tevreden over
het resultaat van zijn onderzoek.
Hij noemt in veel gevallen man en
paard, gebruikt veel officieel ma
teriaal maar relativeert soms oor
delen uit die tijd.
In ruim tweehonderd bladzijden
van het rijkelijk geïllustreerde
boek beschrijft Kornaat de gang
van zaken in Vlaardingen tussen
1936 en 1947. Hij begint met een
sfeerbeeld van de plaatselijke ge
meenschap in de crisistijd en de
opkomst van de NSB. Hij eindigt
met de feesten tijdens en vergel
ding en officiële zuiveringen na
de bevrijding. Een tekening, ge
maakt kort voor de sluiting in
1948 toen er nog 600 foute Vlaar-
dingers zaten, van het strafkamp
De Vergulde Hand, siert het laat
ste blad. Het boek is een waarde
vol document met opvallende il
lustraties.
De na de oorlog geboren Vlaar-
dmgse historicus beschrijft ter in
leiding reacties op de oorlogsdrei
ging in Europa. De onzekerheid,
de werkloosheid, de Burgerwacht
en -de Luchtbescherming onder
leiding van aannemer Wemer, die
een rapport schreef over zijn
werkzaamheden, krijgen veel
aandacht
Jan van Galen
Hij laat ooggetuigen verslag leve
ren van de onverhoedse aanval op
ons neutrale land door Duitsland
waarmee vele Vlaardmgers, onder
meer historische handelscontac
ten en andere oude banden had
den.
De na de opkomst van de indus
trie (Super; BPM, Sunlight, Hol-
landia, Kreber, Pelmolen, HVO)
minder Vlaaidings geworden be
manningen hadden de vissers
schepen in gereedheid gebracht
voor de nieuwe harmgteelt toen
golven van honderden vliegtui
gen op vrijdag 10 mei 1940 de he
mel bedekten. Op de havenhoof
den waren Vlaardmgers getuige
van het felle Duitse bombarde
ment op de torpedobootjager Jan
van Galen, die probeerde naar
Rotterdam op te stomen
Willem Doorduin (1925) vertelt:
„Toen ze ter hoogte van waar nu
het Deltahotel staat waren geko
men, ongeveer tweehonderd me
ter van ons vandaan, hoorden we
vliegtuigen, een gierend geluid
dat ik nooit zal vergeten. Ze do
ken, al mitraillerend, neer op dat
schip en gooiden in schuine posi
tie bommen af. Wij sprongen ach
ter het plankier en lagen er ge
woon naar te kijken. De man
schappen op de Van Galen renden
naar de geschutsstukken toe en
begonnen als gekken te schieten.
Het was een ongelooflijk schouw
spel van vlammen en ontploffin
gen m het water. Toen het even
rustig was Tenden we weg maar
we kwamen maar tot de overkap
ping van Het Platje, toen begon
het alweer. Bij de laatste aanval
die we konden zien zijn we bij een
handel om de hoek in vaten ge
kropen en hebben zo liggen kij
ken. We waren toch wel 'enigs
zins' geschrokken en we zijn
maar snel naar huis gegaan."
Op die eerste oorlogsdag werden
in Vlaardingen en het toen nog
zelfstandige Vlaardinger-Am-
bacht NSB-ers, Duitsers en Duits-
vriendelyke Nederlanders opge
pakt en ingekwartierd, onder wie
dokter Moerman. Eerst werden ze
verzameld in de Stadsschool aan
de Markt, de demonstratiezaal
van de Sunlightfabriek (LZM) en
het Raadhuis aan het Emaus, la
ter op een schip achter de Pelmo
len, in de Buitenhaven. Politie, in
Vlaardingen gelegerde militairen
Uit hun onderduikadressente voorschijn gekomen Amerikaansepiloten en Rode Kruismedewerkerdokter Schaar reden op dinsdag8
mei 1945 als 'de bevrijders' door Vlaardingen en Vlaardinger-Ambacht (foto) in een aalmoezeniersjeep, die ze in de buurt van Den
Haag onbemand hadden aangetroffen. Reproductie Dennes van der Wel/Roei Dijkstra
en leden van de Luchtbescher
mingwaren hierbij actief.
Chinezen
De gezagstrouwe agent Van Een
denburg m Vlaardinger-Ambacht
kreeg als opdracht 35 Chinezen
onder te brengen in de De Visser-
school. Hij vertelt in het boek over
deze merkwaardige ervaring. De
zeelui kwamen, gehuld in zwem
vesten, naar Vlaardingen overge
varen van twee in de Petroleum
havens onder vuur liggende tank
schepen. De ter bewaking opge
roepen leden van de Burgerwacht
kregen de kriebels van de zich
angstig gedragende en onver
staanbare groep Chinezen. Pas
toen de amateur-agenten hun ge
weren hadden weggezet, werden
de geevacueerde zeelieden rustig.
Opwinding was er later bij de aan
schaf van dekens in een winkel
aan de Voorstraat en bij de uitde
ling van de rijst 's avonds. Piet
Roodenburg van de melkfabriek
aan het Emaus had de rijst name
lijk op zijn Hollands in melk tot
pap gekookt in plaats van m wa
ter. Na de capitulatie gingen de
Chinezen naar een zeemanshuis
m Katendrecht.
Kornaat citeert uit dagboeken en
brieven van zowel nog levende als
in de oorlog omgekomen Vlaar
dmgers. Hij putte uit archiefstuk
ken van het Rijksinstituut voor
Oorlogsdocumentatie, de ge
meentesecretarie, het stadsar
chief, streekmuseum Jan Ander
son en vooral de politierapporten.
Verder haalt hij vele interviews
aan, die hij voerde met allerlei (ex-
jVlaardingers.
Politieman Eendenburg (1907)
bijvoorbeeld vertelt openhartig
over hoe hy betrokken werd bij de
eerste arrestatie van Geuzen. Jan
van Wijk (1923) en Jacob Nuijt
(1919) verhalen over hun lidmaat
schap van deze eerste Nederland
se verzetsgroep en hun arrestaties
en straffen.
De eerste Vlaardingse Geuzen, zo
blijkt, waren jonge wandelvrien-
den, die spontaan en oprecht
maar niet erg voorzichtig hebben
gehandeld Ze werden eind 1940,
begin 1941 stuk voor stuk gearres
teerd en naar Schevemngen afge
voerd. Zeven Vlaardingers wer
den op 13 maart 1941 gefusilleerd
op de Waalsdorpervlakte, de an
dere tweehonderd gingen naar
concentratiekamp Buchenwald.
Weinigen hebben het overleefd.
Kornaat heeft in zijn boek ook
brieven opgenomen van Vlaar
dingse jongens, die als dienst
plichtig militair krijgsgevangen
zijn gemaakt, van gegijzelde nota
belen en van de door de geallieer
den voor troepen- en ander mili
tair transport ingeschakelde zee
lieden. Verder brieven van artsen
of collega's, die aan het thuisfront
meldden hoe man of zoon in den
vreemde was omgekomen.
Politie
Het dagelijks leven in Vlaardin
gen tijdens de oorlogsjaren be
handelt Kornaat aan de hand van
stukken over het Duitse gezag en
de handharing daarvan met be
hulp van het door de onzekere
commissaris Kramer geleide poli
tiekorps met duidelijk foute man
nen als bijvoorbeeld De Buck en
Schadée en ook een flink aantal
anti-Duitsers.
Agent Jan Bijl (1913), tot zijn ei
gen leedwezen betrokken bij de
arrestatie van Geuzen maar later
actief by transporten van wapens,
springstoffen, zendapparatuur en
gestrande Amerikaanse vliegers,
vertelt: „Er waren in die tijd bij de
politie veel mensen die wat de
den. Je had Boer, Hartman, Pak-
vis en het duo Daemen en Glori-
us. Ook A, Hofman heeft veel
goeds gedaan, en dan was er na
tuurlijk Ton Kloots, een dappere
vent, die veel waagde en alles voor
elkaar kreeg. Hij was een echte
vrijbuiter, een regelaar, niet wat
je zou noemen een modelagent."
Duitsers
De plaatselijke Ortskommandant,
zetelend in toen nieuwe huizen
aan Sportlaan, Burg. Verkadesin-
gel en Burg, Luijerinksingel, was
volgens Kornaat geen fanatieke
nazi en ook zou de nazi-burge
meester Hansen wel meevallen.
Natuurlijk was hij een nazi. Daar
om werd hij in augustus 1943 be
noemd in de plaats van de overi
gens ook aan de Winterhulp en
andere opdrachten van de bezet
tende macht meewerkende bur
gemeesters Siezen en Luijerink,
maar oud-Indisch ambtenaar
Hansen zou het beste met Vlaar
dingen hebben voor gehad. Aan
hem is het, volgens veel zegslie
den, te danken dat aanzienlijk
minder Vlaardingers naar Duits
land zijn weggevoerd voor de Ar-
beidseinsatz dan in andere plaat
sen. Hij zou razzia's, zoals bijvoor
beeld in Rotterdam en Schiedam
gehouden, hier hebben voorko
men.
De zwarte handel, de inlevering
van vissersschepen, het geheiü
van Vlaardingse vrouwen met
Duitse soldaten komen ook in het
boek aan de orde en uiteraard het
ondergrondse verzet.
Illegaal
Naast Trouw en Vrij Nederland
had Vlaardingen zijn eigen illega
le kranten met als titels De Luis
tervink (van Pleun Reedijk), lek
Waeck (van G. Werner), De Vol
houder (van J. Zuydgeest) en Het
Vrye Woord.
Het verzet stond in de Knokploeg
Vlaardingen/Westland onder lei
ding van Maasïander 'Oom' Piet
Doelman, die 'Piet 1' van der Hoe
ven als contactman had aan de
Anthony Knottenbeltsingel, waar
ook koerierster Annie van der
Kooij (een volle richt van Doel
man) woonde. Een andere ver
zetsman was Dick Doorduin
(1920), die na zelf ondergedoken
geweest te zijn op de Veluwe om
aan werken in Duitsland te ontko
men, na overleg met Rotterdamse
vrienden in Vlaardingen contact
man werd van de Landelijke Or
ganisatie van Onderduikers (LO).
Hij had vele goede contacten, on
der andere op de gemeentesecre
tarie, het distributiekantoor en
het arbeidsbureau. Hij was een
belangrijke informant voor au
teur Klaas Kornaat.
„Toen we met de LO begonnen, in
mei 1943 schat ik, waren mensen
nauwelijks bereid hun deuren te
openen om ander onderdak te bie
den. Dat is me toen echt een beet
je tegengevallen. Mijn veront
waardiging was niet helemaal te
recht. Ik heb later eigenlijk pas
goed beseft wat je van mensen
vroeg. De meeste huizen waren
niet ruim, de privacy was weg, je
moest afwachten of de onderdui
ker zich gedroeg. Toch is dat lang
zaam op gang gekomen, we groei
den in dat werk, van het een
kwam het ander, gele „lijk had
den we een hecht netwerk opge
bouwd van betrouwbare mensen
en veilige adressen."
Deze oudste zoon van binnen
schipper Doorduin, al voor de oor
log als jongeling actief binnen de
christelijke partij Anti-Revolutio
nairen, vertelt dat hij na de oorlog
een lijst heeft opgemaakt waaruit
bleek dat zijn groep ongeveer 300
onderduikers heeft geholpen. Als
goede helpers noemt hij midden
stander Brouwer van de Voor
straat, Jan Molenaar, boer Hoo-
gendam met zijn vrouw en kinde
ren, de ambtenaren Herman Ra
de, Maat, Bram van Dorp? Jan
Steehouwer en Piet van der Vaart,
deurwaarder Willem Graafland,
L. Andeweg, R. de Vuyst en spoor
wegman Roestenburg. Hulp aan
de om hun afkomst bedreigde jo
den leverden vooral de families
Graafland, Don en Ruigrok, maar
zij waren niet de enigen, blijkt uit
ervaringen die in het boek wor
den verteld.
Vergelding
Na de bevrijding, waaraan in
Vlaardingen geen geallieerde
troepen te pas kwamen omdat de
Duitsers op de vlucht gingen, was
er de roep om vergelding. Vrou
wen, die omgang hadden gehad
met Duitsers, kregen de bena
ming Stuka en werden in het
openbaar kaal geknipt. De Maas-
sluizer Gerrit Wagner (later presi
dent-directeur van Shell) leidde
de Politieke Opsporingsdienst in
Vlaardingen tot januari 1946. Hij
vertelt hierover onder meer in het
boek: „Het was een moeilijke tijd
om voUedig juist te handelen, er
liepen zo veel zaken door elkaar.
Het kaalknippen van die moffen
meiden vond. ik op zich prima, de
mensen moesten hun haat en
agressie afreageren, maar een
maand na de bevrijding kwam
een stel van mijn medewerkers
naar me toe en die mannen zeiden
dat ze er nog een paar vergeten
waren. Na veel zeuren heb ik er in
toegestemd dat ze die ook gingen
halen en een nacht in de cel heb
ben gegooid. Dat is fout geweest,
het was helemaal geen oorlogstijd
meer, sommige mensen kregen
niet genoeg van extreme omstan
digheden en konden niet meer
overschakelen naar een gewoon
vredesbestaan,"
'De schok vanhet onbekende' au
teur drs. Klaas Kornaat, uitge
verij Europese Bibliotheek Zalt-
bommel in samenwerking met
Boekhuis Den Draak Vlaardin
gen. Prijs 49,50.
Woensdag 14 december
VLAARDINGEN
Stadsgehoorzaal. Nueva Manteca
en Donald Jones, 21.00u.
MAASSLUIS
Immanuelkerk. KerstconcertdeRe-
Donderdag 15 december
SCHIEDAM
Verzorgingshuis Spaland. Kerst
concert met het Annchen van den
Boskoor, 19.30u. Podium. Jamses
sie, 21.00u. Thurlede. f
middag, 14.00u.
VLAARDINGEN
Stadsgehoorzaal. Rising sun (film),
14.00 en 20.30u. Grand cabaret cu-
lmairmetdeSerpanties,19.3Öu.Job
Schuring (cabaret), 20.15u. Grote
Kerk. Lunchconcert Aad Zoutendijk
12.45U.
ROTTERDAM
Alhambra Riksbioscoop: 'Cariito's
Way' (16) dag. 11.45-2.45-5.45-
8.45. Afhambra 2: 'Threesome'
(16) dag. 6.45-9.30, do. ook 1.15-
4. Calypso 1: The üon King' (al) dag,
1.15-4-6.45-9.30. Calypso-2:'Fo
rest Gump' (12) dag. 1.15-5-8.30,
Calypso 3: 'Suite 16' (16) dag.
1.15. 'Four weddings and a funeral'
(al) dag.4-6.45-9.30. Cinerama 1:
'De Leeuwekoning' (al) dag. 1.15-4.
'The Lion King' (al) 6.45-9.30. Cine
rama 2: 'Rapa-Nuf (12) dag. 1.15-
4-6.45-9.30. Cinerama 3: 'Only
you' (al) dag. 1.15-4-6.45-9.30. Ci-
nerama 4: 'Speed' (12) dag. 4-
6.45-9.30. do. ook 1.15. Cinerama
5: 'Blown away' (16) 1.15-4-6.45-
9.30. Corso: 'Pulp Fiction'(16) dag
1.15-4.30-8.30. Imax Theater:
'Yellowstone' (al)dag. 2-3.15-6.45.
'Blue Planet' (al) dag. 4.30. 'Suitlö'
(12) dag. 8. 'Natural Born Killers (al)
dag. 10. Walt Disney' dag. 2 tot
5.30, 6.30 tot 11. Venster 1: 'Eat
drink man woman' (16) dag. 7.30-
10. Venster 2: 'Senso' (16) dag. 8.
'Kosh ba Kosh'(16) dag.10.15. Ven
ster 3; 'Exotica' (16) dag. 7.30-
9.30. Venster 4: 'Rouge' (16)
dag. 7.30,10. Lumière 1; The spe
cialist' (16) dag. 1.15-4-6.45-9,30.
Lumière 2: True Lies' (16) dag.
12.45-3.30-6,15-9.15.Lumière3:
The Mask' (12) dag. 1.15-4-6.45-
9.30. Lumière 4: 'Clear and present
danger' dag.12.45-3.30-6.15-
9.15. Thalia: Timecop' (16) dag.
1.15-4-6.45-9.30.
Hoek van Holland
Prins Hendrikstraat 265
01747-82516
P, Vervenne
Schiedam
De Blokshop
Groenelaan 103
tel. 010-2730720
Schiedam
Taboksshop De Bot
winkelcentrum Hof van Spaland 6
tel. 010-4714063
Schiedam Sigarenmagazijn Het Hoekje
Boerhaavelaan 80
tel. 010-4265513
Schiedam Tabaksspeciaalzaak Ton Jaarsma
Borodinlaan 58
tel. 010-4703768
Schiedam Tabaksspeciaalzaak B. P. H. Janse
Broersvest 8a
tel. 010-4268804
Schiedam
St. Liduinastraat 55
tel. 010-4267613
Tabaksshap Jacqueline
Schiedam
P.K.O.Iaan 144
tel. 010-4155016
Primera Joop van Schijndel
Schiedam Tabaksspeciaalzaak Nico Smitshoek
P. J. Troelstralaan 31
tel. 010-4703037
Vlaardingen
Liesveld 161
tel. 010-4349911
Sigarenhandel Berco
Vlaardingen
De Loper 82
tel 010-4742997
Tcbaksspecioalzaak
Nico Smitshoek
