29
'Je rook de lucht
van de Maas'
Het waarom van
de opdeling van de gemeente
Het waarom van
de stadsprovincie
Het waarom van
het referendum
Rotterdai
m.
Rotterdams Dagblad
Zaterdag 3 juni 1995
Misverstanden
De democratie gaat erop vooruit
Maar gedeeltelijk waar. De Grondwet laat niet toe
dat niet-Nederfanders meedoen aan verkiezingen
voor de Provinciale Staten. Als er taken overgaan
van de gemeente Rotterdam naar de provincie
Rotterdam, raken deze allochtonen dus invloed
kwijt. In de praktijk maken nict-Ncdcrlandcrs wei
nig gebruik van hiin stemrecht, waardoor hel meer
een principieel probleem is. Een wijziging van de
Grondwet kan dit nadeel uil de wereld helpen,
maar er is in de Tweede Kamer niet de vereiste
tweederde meerderheid.
De bestuurlijke omvorming van Rotterdam bete
kent ook in menig opzicht een democratische ver
betering. Er bestaan thans zeer veel 'gemeen
schappelijke regelingen' tussen gemeenten en an
dere overheden. Gekozen volksvertegenwoordi
gers verliezen het zicht op deze bestuurlijke lap
pendeken. die daarom een groot democratisch te
kort laat zien. In de nieuwe situatie worden vrijwel
alle bestaande regelingen opgeheven en worden
hun laken neergelegd bij twee rechtstreeks geko
zen organen: de stadsprovincie Rotterdam en de
gemeente. Hierdoor wordt hel beleid beter contro
leerbaar. zowel voorde samenleving als voorde po
litiek zelf. In de nieuwe gemeenten kunnen ook al
lochtonen hun in vloed uitoefenen.
Rotterdam moet in mijn paspoort blijven
staan. Daarom ben ik tegen de opheffing
van de gemeente
Een mi s vers tand. I n ieders paspoort staat de ge
boorteplaats. Dat verandert niet als Rotterdam
anders wordt ingedeeld. Wie in Rotterdam ge
boren is, behoudt altijd de aanduiding 'Rotter
dam', ook bi j aanvraag van een nieuw paspoort.
Na de 'opheffing' van Rotterdam wil dfe ge
meenteraad de naam Rotterdam laten terugke
ren als voorvoegsel van de nieuwe gemeentena
men. Nieuw geborenen in die stadsdelen krij
gen dus ook 'Rot terdam' in hun paspoort.
NaamPleuniTouw
Beroepactrice
WoonplaatsAmsterdam
Geboren8 november 1938
StraatHenegouwerlaan in Rotterdam
II ji 1 i :l; il 11 111 "i It. 1cn u
naar het water. Tk denk aan die ouderwetse
open tram. waarmee je over de Maasbrug
reed en dan rook je de lucht van de Maas. Ik
heb het onlangs weer eens heel goed gero
ken. Tn de Tent, tijdens de voorstelling
'Twee'. Ik heb er kennis gemaakt met Hotel
New York. waar ik beslist een keer wil loge
ren. Tk vind New York verpletterend en het
mi kt er op de kade ontegenzeg li jk naar Rot
terdam. Heus, 't IJ ruikt beslist anders dan
de Maas,
Mijn ouders voeren, maar ik ben in Rotter
dam geboren. Tn de school voor vroedvrou
wen aan de Henegouwerlaan. Ik heb later in
dc Bospolderstraat bij familie gewoond en
daarin de buurt op school gezeten. Tussen
1959 en 1962 ben ik naar de Toneelschool in
Arnhem geweest. Ik kreeg daarna een baan
by hel Nieuw Rotterdams Toneel van Rob
de Vries. Tweejaar heb ik er gewerkt, daar
na ben ik naar Amsterdam vertrokken.
Inderdaad, er heeft zich de afgelopen dertig Foto Arte Wapenaar
j aar ookeen Amsterdam-gevoel bij mij ont
wikkeld. Tkheb een prachtig huis aan een
gracht, middenin Amsterdam, met een tuin
van 250 vierkante meter, waarin je alleen
maar vogeltjes hoort fluiten en af en toe het
carillon van de Westertoren. Ik vind Amster
dam prachtig, maai* Rotterdam óók. Ik vind
de nieuwe gebouwen fantastisch en wal er
in de buurt van de Oude Haven lol stand is
gekomen, daarvoor heb ik alle bewonde
ring. Ik kom er redelijk vaak, want mijn ou
ders van 83 en 85 jaar oud wonen daarin dc
buurt.
Rotterdammers hebben duidelijk een ander
soort humor. Amsterdammers moeten altijd
het laatste woord hebben. Rotterdammers
zijn opener. Ik vind hel heel moeilijk om hel
nader te omschrijven, want zo gesloten zijn
Amsterdammers nu ook weer niet. Tk heb er
laatst met het programma 'LittleVcs.ee4 ge
staan, mijn platte"Rotterdams deed het daar
heel goed.
Weetje, wat ik in Rotterdam heel graag doe
als ik hij mijn ouders in dc buurt ben, even
de markt meepikken. Ik houd van de Rot
terdamse centrummarkt, alleen al vanwege
de planten en bloemen. De markt is goed en
veel goedkoper dan in Amsterdam. Weetje,
eigenlijk voel ik mij in Amsterdam absoluut
een Rotterdamse, al begin ik mijn in Rotter
dam ook steeds meereen Amsterdamse te
voelen. ïk heb zo langzamerhand het grote-
stadsgevoel."
Cu
i»
X
c3
tn
xi
O
A=Agglomeratiegemeente
Bestuursvorm die het niet haalde. Omliggende
gemeenten van Rotterdam zouden dan gean
nexeerd moeten worden en dat zou de poppetjes aan
het dansen hebben gebracht. Is dus wijselijk van af
gezien.
Ook: Albrandswaard
Gemeente ten zuiden van Rotterdam (Poortugaalen
Rhoon) die geen zin meer had om mee te doen melde
vorming van een stadsprovincie. Ze vond het finan
ciële naJeel voor haar eigen burgers uiteindelijk gro
ter dan de voordelen voor het hele gebied. Toch is
haar verzet vooral bedoeld als signaal dat dc Tweede
Kamer moet meebetalen aan dc reorganisatie van
hel. bes tuur.
B= Betuwelijn
Voorbeeld van een project, waarover gemeen
ten in de Rijnmond flink van mening verschil
len. Rotterdam is sterk voor. Ba ren drecht bijvoor
beeld tegen. De stadsprovincie zou hier een sterke
rol m kunnen spelen.
Ook: Blankcnburgtunnel
Tunnel tussen Rozenburg en Maassluis die maarniet
wordt gebouwd, ook al omdatdc provincie Zuid-Hoi-
lanü geen knoop doorhakt. Ook weer zo'n voorbeeld
dat aantoont dat een regionale overheid met zeggen
schap problemen kan oplossen.
C= College
Club bestuurders. College van burgemeester
en wethouders, maar ook"college van Gedepu
teerde Stalen. Hel college van GS in de provincie
Rotterdam zal kleiner zijndan toegestaan. De andere
colleges komen m de plaats van de dagelijks bestu
ren van de deelgemeenten. In een andere betekenis
slaat hel op Hans Kombrink, de Rotterdamse wet
houder die nu overal college geeft over de regiovor
ming.
Ook: Correctief
Een correctief referendum kan een (voorgenomen)
besluit van de gemeenteraad corrigeren, fn Rotter
dam heeft een raadsmeerderheid beloofd zich aan dc
uitslag te onderwerpen. Een raadplegend referen
dum echter is meer een opiniepeiling, die niet bin
dend is.
Hoewel er tegen de stadsprovin
cie Rotterdam niet veel bezwaren
bestaan, roept een onlosmakelijk
onderdeel hiervan wel veel weer
stand op. Dal betreft de splitsing
van Rotterdam in nieuwe ge
meenten. In de publieke opinie
heeft hel idee postgevat, dal het
de buurgemeenten rond Roller-
dam zijn, die deze opdeling heb
ben afgedwongen. Dal is niet hel
geval: net is een puur Rotterdams
idee, ontstaan na het trauma als
van de opheffing van het
Openbaar Lichaam Rijnmond in
W i e zi ch de R i j n m o n draad h eri n -
nert. weet dat er voortdurend
conipe ten li e k wes li es warende
gemeenteraad van Rotterdam en
3c Rijnmondraad gingen goed
deels óver hetzelfde gebied, ze za
ten telkens in eikaars vaarwater,
ze maakten elkaar onmachtig.
Was hel aanvankelijk de bedoe
ling dat Rijnmond zou uitgroeien
lol provincie (die gedachte leefde
al in dc jaren zestig!), het eind van
het liedje was dat de Rijnmond-
raad filiaal werd opgeheven.
Al snel deed zich het gemis voelen
van een regionaal bestuur voor
Gioot-Rotterdam - want dc pro
blemen bleven onopgelost. Maar
dc kater was groot, het wantrou
wen nog groter, en omdat Rotter
dam dc meeste schuld had aan
het floppen van Rijnmond, was
hel ook aan Rotterdam om met
een vindingrijke oplossing te ko
men.
Het is indertijd PvdA-raadslid Jan
Jansc geweest die met dc sugges
tie kwam om dc gemeente Rotter
dam als het ware 'op te tillen' tot
provinciaal niveau en om de deel
gemeenten op hun beurt 'op te lil
len' Lot echte gebeenten, een
soort promo tie dus.
Tenslotte, bestuurlijk gezien was
Rotterdam al opgedeeld. Na de
oorlog waren wijkraden ingesteld,
die uitgroeiden tot. deelgemeen
ten. Niet alleen werden die deel
gemeenten een leerschool voor de
echte politiek, ze begonnen ook
hun bestaansrecht te bewijzen.
Het stadsbestuur aan de Coolsin
gel, dal heL veel te druk had met
economie, infrastructuur en grote
bouwlocaties om zich ook nog met
allerlei wijkproblemen te kunnen
bezighouden, kon het zichjpermil-
leren om de verantwoordelijkheid
voor die straal- en buurtkwesties
steeds meer bij de deelgemeenten
te leggen.
Je zou kunnen zeggen dat dc op
deling van Rotterdam in feite al
twintigjaar aan de gang is. Bij on
gewijzigd beleid zal het stadhuis
aan de Coolsingel over een jaar of
tien een lege huls zijn en liggen
all e ver an Iw oor del ij kli ede n voor
een schoon, heel en veilig Rotter
dam bij de deelgemeenten.
Schaalvergroting
Waarom dan niet consequent,
dacht Jan se. Hef liet gemeentebe
stuur op en maak van de deelge
meenten echte gemeenten. Bur
gemeester Bram Peper voelde er
aanvankelijk niets voor, maar liet
zich gaandeweg overtuigen van
dc voordelen.
RoLterdam was immers aan de
ene kant te, groot voor één ge
meenteraad, aan de andere kant
te klein om regionale problemen
te kunnen optossen. Schaalver
groting (een twee keer zo grote
provincie Rotterdam) voor Jé re
gionale vraagstukken kon zo
hand in hand gaan met schaalver
kleining: het bestuur dichter bij
de wijken brengen.
Met dat gecombineerde aanbod
van schaalvergroting en schaal
verkleining hebben de buurge
meenten van Rotterdam enkele
jaren geleden ingestemd. Hel risi
co werd ermee voorkomen dat een
regiobestuur opnieuw door een
grote gemeente voor de voeten
zou worden gelopen.
Het maakte het voor de buren
meer acceptabel om op hun beurt
taken af te staan aan net beoogde
regiobestuur, de provincie. Ze
hebben er hierdoor eenvoudiger
mee kunnen instemmen dat de
pro vi n ci e s traks aan w i j zi n ge n
(een ambtenarenterrn voor ^op
drachten') zal kunnen geven bij
het maken van bestemmingsplan
nen.
Zo heeft elke gemeente m de
Rijnmond concessies gedaan: de
buren door taken af te staan, dc
gemeente Rotterdam door zich als
bestuurlijke eenheid geheel op
heffen cii te doen vervangen door
gemeentebesturen die de stads
delen beter kunnen behappen.
Bij dc buren bestaat er overigens
toch nog argwaan: dat dc provin
cie een autoritair-Rotterdams ac
cent zal krijgen. Daarom is het
voor hen intussen onaanvaard
baar, als er nu een provincie Rot
terdam komt niet plotseling toch
het behoud van de gemeente Rot
terdam als 'grote broer'
Ivoren toren
Maar ook de Rotterdamse be
stuurders vinden een andere or
ganisatie van hun bezigheden be
ter voor de stad. Bij de vijf'rege
rende' partijen in Rotterdam,
PvdA, D66, WD. CDA en Groen-
Links, hebben zc het zich aange
trokken dat de burgerij alsmaar
klaagt over de ivoren toren aan de
Coolsingel, die te ver van de gewo
ne mensen af staat. Me grote ste
den hebben grote problemen. An
nexatie (inlijving) van omliggen
de gemeenten lost die problemen
niet op. Een betere taakverdeling
tussen bestuursorganen kan mo
gelijk wel iets verbeteren. Een
ideale' grootte van een gemeente
is ongeveer zestig- a zeventigdui
zend" inwo-
naar gekozen politici. Zo hoort dat
in een democratie. Dat er boven
de elf gemeenten waarin Rotter
dam wordt opgedeeld, een nieuw
Rotterdams bestuur komt te
staan dat 'stadsprovincie' heet.
moet garanderen dat Rotterdam
toch als één stad blijft functione
ren.
Opgedeeld, maar ongebroken.
be-
ners.
Voor de
stuurders is
zo'n stadsdeel
te behappen.
Voor de inwo
ners is de kans
dan groter dat
ze bun be
stuurders ken
nen en kun
nen controle
ren. Dat is met
het huidige ge
meentebe
stuur op dc
Coolsingel al
lang niet meer
het geval.
Veruit de
meeste raads
leden funge
ren anoniem
en de massa
kent hooguit
drie wethou
ders bij naam.
In dc huidige
organisatie ligt
de echte maclïl
bij de ambte
naren. Hoe
kleiner dc ge
meente is, hoe
meer die
macht ver
schuift van
ambtenaren
Tante Jo uit dc Tweede Reser
veboezemstraat wil naar Baren-
drech l verh ui z e nH aar n ee fj e s e n
nichtjes hebben daar een riante
eengezinswoning gekocliten tan
te Jo wil zc achterna, weg uit
Crooswijk. Maar zij kan er geen
betaalbaar huurwoninkje vinden.
Barendrccht bouwt voornamelijk
inde koopsector.
Rotterdam zou graag zien dal er
meer sociale won j111 ,bouw kom L i n
de Vinex-locatie Smitshoek, maar
Barendrccht cn Albrandswaard
zijn daar tegen. Er is geen demo
cratisch gekozen orgaan dal de
knoop nu doorhakt. Tante Jo ver
eenzaamt.
Het bedrijf Altijd Haast BV wil
zich op de Maasvlakte vestigen.
Maar bij nader inzien duren die fi
les wel erg lang. De Blankenburg-
tunnel onder de Nieuwe Water
weg ligL er dertig jaar na de plan
ning nog niet. Rozenburg en de
gemeenten op Voome-Putten zijn
warm voorstander, omdat dc be
reikbaarheid van liet schiereiland
gering is. De gemeenten aan de
overzijde zijn tegen. Schiedam,
Vlaardingen en Maassluis wijzen
op de milieuproblemen, die ont
staan bij een tunnel die op de
Zuidbuurt (Midden-Delfland) uit
komt. De gemeente Rotterdam
heeft een balletje opgeworpen om
het alternatief van de Oranjetun
nel, dichter bij Hoek van Holland,
te onderzoeken. Maar er is geen
democratisch gekozen bestuurs
orgaan dat nu zegt hoe het moet,
Altijd Haast. BV is nu failliet.
De 1 uch tli av e nDe tweede M aas -
vlakte. Rijkswegen. Betuwelijn.
Hogesnelheidslijn. Milieuzorg.
Werkgelegenheidsbeleid. Natuur-
gebieden. Woningtoewijzing. Er
zijn talloze zaken in de Rotter
damse regio, waarover de ge
meentebesturen met elkaar van
mening verschillen.
De provincie Zuid-Holland re
geert vanuit Den Haag en heeft
liet drukker met de bloembollen
van Hillcgom cn Lisse dan met dc
Rotterdamse haven. Dat is nog te
recht ook: de haven is van de ge
meente Rotterdam.
Maar de gevolgen van het havcn-
beleid zijn ook in Westvoorne,
Brielle, Albrandswaard.
Schiedam, Vlaardingen en Maas
sluis merkbaar. Veel nict-Rotter-
dammers leven van de haven.
Veel Rotterdammers hebben
niets met de haven te maken. Dal
vraagt om een gezamenlijk be
stuur. Voorwaarde: rechtstreeks
door hel volk gekozen.
Schrikbarend
Eindeloos overleg kost geld. Maar
voor veel problemen van de grote
stad is cr niet eens tijd meer om
alsmaar te overleggen. Dc politiek
is zich zelf redelijk bewust dat
veel problemen dringend om een
oplossing vragen.
De werkloosheid in de Rotter
damse regio is schrikbarend
hoog. De wegen zijn aan het dicht
slibben. Er is grote ruimtenood.
De sociale problemen hebben ar
moe, verveling en criminaliteit tot
gevolg. En dc belastingdruk is ver
boven hel landelijk gemiddelde.
Dal kan zo niet doorgaan. Daarom
hebben de achttien gemeenten in
de Rijnmond een paar jaai" gele
den opnieuw besloten tot samen
werking. Zc vormden het Ovei-
Icgorgaan Rijnmondgcmeenten
(OOR)
Li groeide overeenstemming dal
een aantal grote problemen in de
Rijnii umd nel best aangepakt kan
worden door een democratisch
gekozen regionaal bestuur. Maai'
naast hel rijk. de provincie Zuid-
Holland. dè grote gemeente Rot
terdam met kaar deelgemeenten
en buurgemeenten, was er geen
behoefte aan nog eens een extra
bestuurlijke laag. Een oud plan
werd uit de ijskast gehaald, split
sing van de provincie Zuid-Hol
land
Het heeft geleid tot wetsvoorstel
len ctiein Je weck van 19 juni aan
de orde komen in de Tweede Ka-
mei De stadsprovincie Rotter
dam kan per 1 januari 1997 een
feit zijn. Verkiezingen zijn ge
pland m het najaar van 1996.
Tot die tijd moeten de Rijnmond-
gemeenten het doen met een tus
sentijds bestuur: de stadsregio
Rotterdam. Dit is de opvolger van
hei OOR en de voorloper van de
stadsprovincie.
Het OOR was alleen een adviesor
gaan. De stadsregio heeft al wat
vooral in het
stadhuis aan
is er zeer vee
vergaderd
over alle ha
ken en ogen
die eraan de
vorming van
de stadspro
vincie zitten.
Het stadhuis
wordt zeer
waarschijnlijk
het nieuwe
provmcie-
Foto Jaap Rozema/
Dagblad
beperkte bevoegdheden op het
gebied van verkeer en verstedelij
king. maar heeft als groot nadeel
dat het geen democratische legiti
matie van de kiezers heeft: het is
net zo'n 'gemeenschappelijke re
geling' tussen de gemeentebestu
ren ats waar er al zo veel van zijn.
Dc Provinciale S'^envan Rotter
dam zullen straks wel recht
streeks gekozen zijn. Hel. provin
ciebestuur vervangt veel ondomo-
cratischeregelingen.
Lex Specialis
Het wetsvoorstel, de zogenaamde
Lex Specialis, bepaalt Jat dc pro
vincie Rotterdam meer te zeggen
kri jgtdan tradi lionele provincies,
Als de stadsprovincie geen bijzon
dere bevoegdheden krijgt, zou
den kibbelende gemeentebestu
ren nog tot m lengte van jaren
kunnenblijvcnkibbclcn.
Een slagvaardige provincie: dat
vraagt ook om modern bestuur.
Wettelijk wordt bepaald dat de
Provinciale Staten slechts 45 ze
tels krijgen in plaats van de 79,
die volgens het inwonertal toe
laatbaar zou zijn geweest.
Du bestuurlijke reorganisatie
moet ook leiden tot guedkoperbe-
stuurVianatuurli i kverloop kost
dat enkele honderden formatiep
laatsen. Deze efficiencywinst
moet worden ingezet voor belas
tingverlaging.
En daarmee lost het nieuwe be
stuur eigenlijk ai voordat het is in
gesteld een groot probleem van de
Rijnmond op: de hoge onroeren-
de-zaakbolasting is voor het be
drijfsleven allerminst een i Misti
ge vestigingsvonnvaarde Ken la
ger tarief bevorderl de bedi ijvig-
heid - en werk. werk, wei k wordt
tens lotte beschouw d ,i';> het meest
effectieve midde.<m ook andere
sociale problemen aan le pakken.
Woensdag 7juni 1995 is een span
nende dag voor de plannenma
kers voor de bestuurlijke omvor
ming van Rotterdam.' De bevol
king van Rotterdam spreekl zich
die dag uil bij referendum. De
vraagi s ofdc kiezers v<> .f tegen
zijn. Het referendum worut moge
lijk gemaakt door de gemeente
raad, op verzoek van een comité
dat hiertoe
twintigdui
zend handte
keningen ver
zamelde.
Het comité
wordt prak
tisch gevormd
door tegen
standers van
de opdeling
van Rotter
dam, Ze vre
zen 'verkrui-
mcling' cn
'verdwergmg'
vandc stad. Ze
zijn bang dat
elf stadhuisjes
er een grotere
rommel van
maken dan
één stadhuis
op de Coolsin
gel en ze vre
zen voor on
rechtvaardige
toestanden, als
jc aan de ene
kant van de 's-
Gravendijkwal
tol twaalf uur
in het café mag
zitten cn aan
de andere kant
Lol één uur.
Tn de gemeen
teraad wordt
de mening van
dc tegenstan
ders vooral
vertolkt door
de Stadspartij
Rotterdam.
Ook dc SP, So
lidair '93, dc
CD en de CP
'86 zijn tegen,
vooral omdat
ze een lasten
ver ho ai ng
voorde Rotter
dammers vre
zen m plaats
van de
ferde lastenverlichting.
jecij-
Maarde Stadspartij ziet veel meer
nadelen aan dc bestuurlijke reor
ganisatie. De Stadspartij is er
zelfs voor opgericht om ae opde
ling van Rotterdam te voorko
men: een neven doelstelling was
om onvredestemmers een 'zinnig'
alternatief le geven voor extreem
rechts.
Demagogie
Bij de discussies tussen Stadspar
tij en voorstanders van de regio
vorming beschuldigt men er
elkaar van de feiten te verdraaien,
onwaarheden le debiteren en de
magogie te bedrijven. Toch heb-
bon voor- en tegenstanders in
Rotterdam enkele standpunten
gemeen. Zc vinden allebei dat er
in de Rijnmond een eerlijker ver
deling van de lasten en lusten
moet komen. Ze vinden dal hel
rechtvaardig is als inwoners van
buurgemeenten gaan meebetalen
aan de grote culturele voorzienin
gen in Rotterdam, maar ook aan
de oplossing van de sociale pro
blemen. De stadsprovincie kan
dat gelijktrekken. Daar is men
het redelijk over eens.
De Stadspartij probeert haar ge
lijk ook Le halen in de rijkere
buurgemeenten waar de lasten
iets zullen toenemen. Geregeld
heeft gemeenteraadslid Marie-
Annct van Grunsvcn van de
S ladsp ar lij de h u urg e ni ee n le n
opgeroepen lol verzet legen de
provincievorming, „want dan
moeien jullie meer gaan betalen"
Volgens de vijfpartïjencoalitie in
Rotterdam was dc Stadspartij
daarmee niet in het belang van dè
RoLterdam nier s bezig.
Vraag
Door alle commotie over en weer
is een situatie ontstaan, dat het re
ferendum meer lijkt te draaien
om de opdeling van Rotterdam
dan om de officïële vraagstelling.
De formele vraag, zoals ze aan Je
kiezers is voorgelegd, luidt: „In
liet belang van een slag vaar Jig
bestuur voor de regio heeft de ge
meenteraad ingestemd met de
vorming van een stadsprovincie
Rotterdam, niet onder meer als
gevolg Jc vervanging van dc ge
meente Rotterdam door een aan
tal nieuwe gemeenten. Bent u
voor of tegen dit besluit?"
Uil angst, dal de meeste kiezers
hel 'legen' zullen uitspreken, had
de stadsregio Rol Ier dam een ne
gatiefadvies gegeven overliet nut
van een referendum. Dc regio
raad wijst erop dat dc gemeente
Rotterdam het eindoordeel over
de wetsvoorstellen nooit heeft la
ten afhangen van een referen
dum, en dal 'contractbreuk'
dreint als de gemeente Rotterdam
nu plotse li ng van koers verandert
als gevolg van een negatieve uit
slag van liet referendum
Te Iaat
Inde Rotterdamse gemeenteraad
waren CDA en WD tegen een re
ferendum, omdat zij het er te hun
voor vinden en omdat het de
Tweede Kamer is die uiteindelijk
beslist.
De wethouders en raadsleden van
PvdA, D66, CD. Groen Links,
Stadspartij, SP, Solidair '93 en CP
'86 hebben vooraf verklaard zich
te binden aan de uitslag Dat is
een meerderheid. De uitslag is
volgens de referendum ver orde
ning al leen geldig bij ccn mini ma
le opkomstvan 170.000 kiezers.
Op 17 mei in Amsterdam IjHek bij
een zelfde volksraadpleging 9d
procent van de kiezers tegen. Een
verschil met Rotterdam is overi
gens dal de plannen minder con
creet waren en zelfs nog lang niet
naar de zin van de Amsterdamse
gemeenteraad. Degenen die het
m Rotterdam te laat vinden voor
een referendum, vonden het in
Amsterdam juist te vroeg.