31
'Heerlijk om
thuis te komen'
De Hogenbanweg: grens tussen één wereld
m
Pim Vroon vindt dat ook
deelgemeente niet luistert
Gerard Leenderts heeft
niets tegen Zuid-Holland
'We hebben hier een
Oostendam-gevoeF
Rotterdam!
55
"C
Rotterdams Dagblad
Zaterdagjuni 1995
Misverstanden
De provincie krijgt
veel te veel te vertellen
Een vooroordeel. Vooral de ge
meenten rond Rotterdam zijn
bang veel taken kwijt te raken
aan het nieuwe provinciebe
stuur: ze vrezen een uithol
ling van hun belangrijkheid
en "hebben de angst door Rot
terdam te worden overvleu
geld. Ze zien hierbij over het
hoofd dat het bestuur van
'grote broer' Rotterdam zich
zelf opheft, dus niet meer de
loon kan zetten. Hel provin
ciebestuur wordt democra
tisch gekozen door alle kies
gerechtigden in de Rijnmond,
niet alleen die uil Rotterdam.
De provincie krijgt
veel te weinig te vertellen
Een min of meer terecht verwijt. De tekortko
mingen van de huidige gemeente Rotterdam
moeten in de stadsprovincie ongedaan worden
gemaakt. Dat betekent voor veel regionale
vraagstukken, dat het provinciebestuur er dan
wel zeggenschap over moet krijgen.
Op het gebied van volkshuisvesting, werkgele
genheid, cultuuren gezag over de politie zijn de
wetsvoorstellen in dit opzicht ontoereikend. De
gemeente Rotterdam heeft de Tweede Kamer
gevraagd hieraan nog te sleutelen.
NaamJacqueline Goorniaehtigh
Beroepatlete/portier
WoonplaatsRotterdam
Geboren28 februari 1970
Straatergens in... Dordrecht
„Ik voel mij niet alleen open top Rotterdam
se, ik hén het. Een paar maanden van mijn
leven heb ik in DordrechL gewoond, want ik
was nog maar een nuliarigc toen ik in het
Oude Nloorden belandde. Ik ben daar opge
groeid. lol mijn negende. Daarna volgde
Ommoord, de laagbouw. Ik woon nu in
Overschie. Ja. ik hoor duidelijk op de Rech
ter Maasoever. Rotterdam-Zuid. net is toch
heel anders.
Mijn gevoel voor Rotterdam is eigenlijk pre
cies het tegenovergestelde van dat voor Am
sterdam. Klet die stad heb ik dus helemaal
niets. Ik zal er twee keer geweest zijn, een
maal om te winkelen en eens om er uil te
gaan. Dat was het dan wel, want ik voel nou
niet de behoefte om er nog eens een kijkje te
gaan nemen.
Ik houd van een moderne stad. Ik denk dat
ik de binnenstad van Amsterdam gewoon te
anLiek vind. De hoge Hals in hel centrum
van Rotterdam vind ik schitterend, gewoon
prachtig. Ik ben gek op de terrasjes aan de
Oude iTaven, maar ik noud ook van de Cool-
singel. En van de fontein, niet te vergeten.
I k werk als portier bij een disco aan de
Schiekadeen vanuit de deuropening daar
heb ik 's nachts uilzichL op de Ion lei n en hel
stadhuis. Werkelijk schitterend.
De mentaliteit van de Rotterdammers kan
ik niet benoemen. Ik heb gewoon geen ver
gelijkingsmateriaal, ik woon en lecfin Rot
terdam. Ik kom voor mijn sport wel eens
buiten de stad en ik ontmoet dar. ook v--pi
mensen uil andere sleden. MG rja, dal zijn
allemaal topsporters. Je hebt ongewoon veel
met elkaar gemeen. De verschillen tellen
dan niet zo, ze komen niet aan bod.
Wie heel t daL nu niet. dal hele speciale ge
voel als je dan na een uitstapje over de Van
Bricncnoordbrug rijdt en Rotterdam ziel
liggen? Het is een gevoel waarvoor ik eigen-
Foto Jaap Rozemaf
Rotterdams
Dagblad
lijk geen woorden heb. Het is oneindig veel
sterker dan het gevoel dal ik als kind bad als
ik in de verte de hoge flats van Ommoord al
zag liggen. Ik woonde dus in de laagbouw,
maar uie grote gebouwen van Ommoord al
leen a! gaven mij het gevoel van: heerlijk, ik
kom thuis. Weetje, ikwil liever nergens an
ders meer wonen. En als ik toch nog ergens
meer buiten terecht kom, dan is hettoefi wel
in de buurt van Rotterdam. Ik mo?t snel die
stad in kunnen."
a
vh
ctf
G
O
E
G= Grunsven
Marie-Annet van Grunsven is gem een te raads
lid van de Stadspartij. Een hor/el in de pels
van het college. Wethouders storen zich regelmatig
aan wat "haar ongenuanceerde' uitlatingen worden
genoemd. Haalt overal bezwaren van daan en aarzelt
niet om Rotterdam en de buren tegen elkaar uit te
spelen.
t "r=IIoekvanIIoIland
I—I Sinds jaar en dag roept Hoek van Holland dat
J. J. hel een zelfstandige gemeen te wil worden: of
het nu bij het Westland is of bij de stadsprovincie
Rotterdam. Eindelijk lijkt de deelgemeente Hoek
van Holland haar xin te krijgen, ookal telt ze nog niet
een kwart van de 'ideale grootte' van SO.OOOinwoners
voor een gemeente. Toch heeft de voorlopige regio
raad afgezien van een bestuurlijke samenvoeging
van De Hoek meibij voorbeeld Maassluis.om dehele
regiovorming niet extra te bemoeilijken,
J= Inkomsten
Bestuurlijk gezien is de rneest spectaculaire ver
nieuwing de vorming van een Regiofonds. Dal be
tekent dat de Rij nmondge meenten voortaan niet
meer rechtstreeks geld krijgen uit het Gemeente
fonds, maar dat alle middelen die nu naar deze regio
gaan. samen met de gelden uit liet Provinciefonds,
samen in een regionale pot komen.
De stadsprovincie verdeelt al dat geld op basis van
behoeften en problemen die er in de aangesloten ge
meenten beslaan. Zo kan worden voorkomen dal
Dclfsha ven meteen in de rode cijfers belandt. Welge
stelde gemeenten als Westvoome krijgen waar
schijnlijk minder. Het Regiofonds gelat voor be
stuurdersals blijkvansolidariteittussenarmeenrij-
ke Rijnmondgemccnten.
Links Pim
Vroon en
rechts Ge
rard Leend
erts midden
op de Hogen
banweg, de
grens van
Schiedam en
Rotterdam;
vuilniszak
ken nietgoed
dichtgebon
den.
Foto Roet Dijkstra
Buitenstaanders beschouwen het Rotter
damse Oud-Mathenesse en Schiedam-Oost
ongetwijfeld als één wijk. Het organische
stedelijke gebied leidt op het administratie
ve vlak echter een gespleten bestaan. Op dc
as van de Hogenbanweg wordt Schiedam
ineens Rotterdam en omgekeerd.
Als Rotterdam wordt opgedeeld komen er
gemeentegrenzen in de stad. Hoe dal werkt
welen ze aan de Hogenbanweg, waar hel
oprukkende Rotterdam en het terugtrek
kende Schiedam in 1928 een balans" von
den. Voor de uitbreiding van haar woon- en
havengebied annexeerde Rotterdam in
twee fasen grote delen van het vroegere
grondgebied van Schiedam. Voordien
vormden hel Marconi plein en de Ma the-
nesserdijkde scheidslijn. De opmars hield
op bij de bebouwde kom van Schiedam. De
laatste grenscorrectie bij dc Hogenbanweg
vondin 1953 plaats.
Bewoners van Oud-Mathenesse gaan op
donderdagavond winkelen in Schiedam.
Omgekeerd wandelen bewoners van Oost
een dag later naar de Franselaan om bood
schappen te doen. Oud-Mathenesse oogt
over nel algemeen netter dan de Schiedam-
se kant van de wijk, wat med* het gevolg jo
van hel feil dal hel ministerie van VRO'M
de grote stad meer geld heeft geg?vc-n om
woning op te knappen.
De Rotterdammers zijn in veel opzichten
echter duurder ui L. Ook de prijzen van pas
poorten en andere diensten verschillen.
Öud-xMathenessers betalen 318.48 per jaar
aan reinigingsrechten. Eén keer per week
komt de vuilnisman langs.
In Schiedam is hel maximale tarief hier
voor ƒ285.-. Voor diL lagere bedrag wordt
liet hui s vuil twee keer opgehaald. Gevolg is
dat veel Rotterdammers" zondagavoiuTde
Hogenbanweg oversteken om hun huisvuil
aan de Schiedamsekanl te dumpen. Tol er
gernis van sommige Schiedammers. „Juist
9c zakken van die Rotterdammers blijven
staan. Ze binden ze niet goed dicht."
Toch lijken de wijkbewoners elkaar aardig
te vinden. Ze gunnen elkaar hel eigen
stadsgevoel. Aan eenwording bestaat geen
behoefte.
Van oudsher hebben ook wetsovertreders
daar geen belang bij. In hel begin van deze
eeuw eiste de Rotterdamse politiecommi s -
saris nog dc annexatie van Schiedam, na-
dal hij tijdens een have nop roer machteloos
moesL toezien hoe stenengooiende onrust
stokers het Schiedamse water invoeren.
Dal is nu wel anders. „Als een RoLlerdamse
collega op de Hogenbanweg rijdt en op de
scanner hoort dal er twee stralen verder in
Schiedam een overval is. gaat hij er in goed
overleg natuurlijk direct op af." zegt de
Schiedamse politiewoordvoerder. „Dal is
het voordeel als je één korps vormt."
Grensbewoner en Rotterdammer
Pim Vroon (38) stond een paar jaar
geleden met tweehonderd wijkge-
nolen op de sloep van de
Schiedamse burgemeester Rci-
n i er ScheeresDe"Oud-M aLh e n es -
sors wilden zich in Schiedam bij
de burgerlijke stand inschrijven
uiL protest legen hel in hun ogen
slechte stadsvemieuwingsbefeid
in Rotterdam.
Vroon winkelt vaak op de
Schiedamse Hoogstraat en zijn
dochter gaat naar een scholenge
meenschap in de buurgemeente.
Ondanks zijn gelonk naar
Schiedam heeft de Hogenbanweg
een emotionele betekenis voorde
bewoner van de FLuestraat. „Aan
deze kant van dc grens benj e Rot
terdammer en zo voel ik mij ook."
Vroon woont al heel zijn leven op
dc grens van beide gemeenten. In
zijn tienertijd kwam hij in
Schiedam-Oost om er kerstbomen
te stelen. Dc laatste jaren is hij op
bestuurlijk niveau heel actief in
Oud-Mathenesse. dc wijk die een
organisch geheel vormt met
Schiedam-Oost. In de laatste wijk
besteedt Gerard Leen der Is veel
vrije tijd. als bestuurslid van de
bewonersvereniging
Vroon: „Ik ben actief in de wijk
omdat ik prettig wil wonen. Dal is
egoïstisch, maar de inspanningen
komen ook ten goede aan de an
dere bewoners. We houden ons
onder meer bezig met de stads
vernieuwing en opzoomeren."
Samenwerking met de aan de an
dere kant van dc Hogenbanweg
werkzame wijkorganisatie is er
niet. Gerard Leenderts ontmoet
hij vandaag voor het eerst, alhoe
wel ze bij "wijze van spreken bij
el kaai" om de b -ak wonen.
Dc voorstanders van dc stadspro
vincie Rotterdam stellen dat de
aanstaande bestuurlijke reorgani
satie voordelig ui IpakI voor dé ar
me gebieden. Schiedam en Delfs-
haven, gebieden die veel verpau
pering en werkloosheid kennen,
kunnen in dc toekomst méér geld
tegemoet zien.
Het heeft Pim Vroon er nog niet
van kunnen overtuigen woensdag
bij het referendum vóór de opde
ling van de gemeente te stem
men. Voor buurgemeenten als
Schiedam is het splitsen van Rot
terdam in elf stukjes een keiharde
voorwaarde om de stadsprovincie
lol stand te brengen.
Emotioneel zit (ïe opdeling hem
dwars. „Ik ben oud-Mathenesser
en in de tweede plaats Rotterdam
mer. Ze halen toch iels van je weg
als de gemeente wordt opgehe
ven."
Ook ir.' .olijk heeft hij bezwa
ren. „R. pantseren is gewoon in
dc mode. Dc overheid leidt onder
bureaucratie en ook de politiek is
hel contact met dc burgers kwijl.
Dezelfde mensen krijgen het daar
voor het zeggen. Problemen los je
op door zc aan te pakken. NicL
door nieuwe bestuurslagen te ver
zinnen. Je hoeft echt niet alles
overhoop te halen."
Volgens Vroon heeft het veel
meer zin dc bestuurlijke mentali
teit te veranderen.
„Sinds twee jaar hebben wc hier
dc deelgemeente. Dc lijnen zijn
korter 3an naar de Coolsingèl.
Maar zelfs op dit niveau wordt er
niet naar burgers geluisterd. Over
de fusies in het buurthuiswerk en
de toekomst van hel opbouwwerk
hebben wij geen (luit te vertel
len."
Grensbewoner Gerard Leenderts
is op hel eerste gehoor zeker geen
stedelijke chauvinist. De bewoner
van Schiedam-Oost werkt in Rot
terdam. doet'boodschappen bij
Bas van der Heijden aan de Fran
selaan in Oud-Mathenesse en
noemt zijn zijde van de Hogen
banweg „een dorp, een aanhang
sel van Rotterdam". Toch voelt hij
zich Schiedammer. „Ik moeL er
niet aan denken Rotterdammer te
worden."
Die dreiging is op hel eerste ge
zicht niet actueel, want
Schiedammers hoeven komende
week niet over de opdeling van
hun gemeente te stemmen. De
uitslag van het referendum in
Rotterdam kan echter grote ge
volgen hebben voorde positie van
Schiedam.
Verwerpt de bevolking van Rot
terdam dc gemeentelijke split
sing. dan is het denkbaar dat de
Tweede Kamer de reeds ver ge
vorderde vorming van dc stads
provincie afblaast. Een theore
tisch alternatief, ook door de Raad
van State en de SLadsparLij Rot
terdam bepleit, is de vorming van
een grote Rotterdamse agglome
ratiegemeente. De Hogenbanweg
als grens en Schiedam als zelf
slandige gemeente houden in dal
geval op te bestaan.
De dreiging brengt Leenderts er
niet toe om'Rotterdammers te ad
viseren vóór de opsplit.ing van
Rotterdam te stemmen.
„Persoonlijk zou ik het zonde vin-
den als Rotterdam verdwijnt. Na
tuurlijk is er sprake van sociale
problemen en geldgebrek in wij
ken als de onze. maar dat kun je
toch anders oplossen?
Solidariteit kun je organiseren.
Bij de verdeling van de gelden
van het gemeentefonds kan liet
Rijk tocï rekening houden met
bijzondere omstandigheden als
verpaupering en hoge werkloos
heid in de oude wijken? Ik vind
dal geen reden om een stadspro
vincie op te zeilen. Bovendien
heb ik niks tegen de provincie
Zuid-Holland."
Toch voorziet Leenderts een toe
nemende regionalisering. „Wordt
hel niks met daL referendum, dan
verzinnen ze wel weer iels an
ders." denkt hij. Om die reden
lijkt het hem zinvol dat bewoners
in de toekomst vaker over hel ei
gen tuinhek en de gemeentegrens
kijken. „Het kan best nuttig zijn
om te kijken waar onze ge z amen-
li j ke befangenliggen.
Leenderts "den kt dan met name
aan grote projecten als dc nieuwe
metroverbinding Marconiploin-
Hoogvliet. Voel bewoners van
Schiedam-Oost en Oud-Mathe
nesse krijgen de metro zowat voor
hun deur. maar huil belangenbe
hartigers trekken in hun strijd
voor een goede r ui m leli j ke i n v ul -
ling van de metro in de woonom
geving loL dusver apart op. De
Schiedammers lobbyen bij hun
gemeentebestuur. Oud-Mathe
nesse verdedigt de bewonersbe
langen op dc Coolsingèl.
In 3e toekomst vallen dergeli jke
strategische problemen onder de
directe ver an Lwoordelijkheid van
het stadsprovinciebes tuur. „Die
bestuurslaag staat denk ik verder
al' van de burgers. Ik vrees dal
zo'n provincie zich niet zoveel aan
zal trekken van de bezwaren van
een paar inwoners van Schiedam-
Oost of Oud-Ma thora Het is
dan zaak dc contuc- -sen dc
verschillende v. usaties
aan te halen."
Wethouder
Rob Kroeze:
„Erverandert
niets."
Foto Jaap Rozcma/
Rotterdams
De ambulance uitZwijndrecht iser het snelst, maar komt er niet. En als
er in de Ridderkerkse wijk Oostendam brand is, wordt weer wel de
brandweer in buurgemeente Hendrik-Ido-Ambacht gewaarschuwd.
Problemen aan de grens van de stadsprovincie.
Topografisch gezien zou het ei
genlijk veel logischer zijn dat
Oostendam bij Ambacht zou ho
ren. Dat vinden niet alleen som
mige bewoners, maar die mening
zijn ook de politici uit de buurge"
meente toegedaan. De Ambachtse
burgemeester Broekhuis pleitte
er twee jaar geleden nog voor om
Oostenaam bij zijn gemeente in
te delen. Hel zou niet meer dan lo
gisch zijn. meende hij. Oosten
dam ligt dichter bij Ambacht en
de rijksweg vormt een barrière.
Een binding met de kern van Rid
derkerk ontbrak daardoor nage
noeg, meende Broekhuis. Oosten-
dammers zijn voor de dagelijkse
voorzieningen immers aangewe
zen op de buurgemeente. Win
kels. scholen en kerken worden er
door Oostendammers bezocht.
Bovendien heeft Ambacht in de
jaren zeven Lig ook een brug over
het riviertje dc Waal aangelegd
ten behoeve van de inwoners uil
Oostendam, somde de burge
meester op in cenbrif "aan Gede
puteerde Staten van Zuid-Hol
land.
Broekhuis schreef ook een brief
aanheLcollege van Ridderkerken
zei daarin bereid te zijn de Crezée-
polder -een onbewoond stuk
landbuuWfti'und mm dc Ridder-
kerkse kant van rijksweg 15 en
langs de rivier Dc Noord- voor
Oostendam te ruilen. B en w van
Ridderkerk antwoordden in een
pittige briefer niets voor te voelen
om 3e wijk af te stolen. Boven
dien hadden ze uil Oostendam
nooit berichten in die richting
ontvangen.
De Oosten dammers zei I'm aak ten
zich niet zo druk over de bestuur
lijke grensoorlog, en lieten die
voor wat het was. Wat zc wel be
treurden was dat óver hen werd
gesproken en niet met hen.
De vorming van de stadsprovincie
Rotterdam maakt hun unieke po
sitie echter weer actueel. Welis
waar zal geen Oostendammer er
wakker van liggen dat hij zijn
boodschappen niet langer in zijn
eigen provincie doet. over dc
hulpdiensten bestaat wel enige
onduidelijkheid. Daarover is nu
contact met de gemeente opgeno
men.
Edo Waisfisz - „Wij hebben hier
een Oostentiamgevod" - is één
van de drie Oostendammers die
bezig is een belangengroep voor
dc wijk op te zetten. Hij verft-it dal
het contact met dc gemeente tot
voor kort alleen incidenteel
plaatsvond. ..Maar nu is het beter
dan ooit. We hebben in februari
een wijkvergadering gehouden
en wat daar uitkwam, was toch
een soort opgekropte woede. Er
was ontevredenheid, maar de
meeste mensen wisten nooit wel
ke weg te bewandel en."
Dc belangenvereniging inventari
seerde de problemen in de wijk en
ging er mee naar de gemeente.
„Zij wisten nauwelijks wal er
speelde. Nu ze een lijstje met aan
dachtspunten hebben gehad, is al
verschillende malen contact ge
weest en is een aantal zaken al bij
na opgelost."
Dal was nodig ook. Wan! hebben
OostendammeTS hel binnen hun
750 inwoners tellende gemeen
schap reuze naar hun zin? ten op
zichte van Ridderkerk voelden ze
zich wel eens een soort appendix.
„Ridderkerkers kennen Oosten
dam wel, maar denken dat er in
dal aanhangsel alleen maar boe
ren wonen, vertelt Waisfisz. En
hij kan het weten omdat hij altijd
in' Ridderkerk heeft gewoond. „Ik
ben er niet geboren, maar wel ge
togen. Twee jaar geleden ben ik
naar Oostendam verhuisd. H?t
rustigste plekjeinRidderkerk.
M'iar op dat nistigc plekje, zo ver
van Ridderkerk, gebeurt ook wel
eens een ongeluk of raakt wal in
de brand. „Op de Pruimendijkis
een lijd geleden een meisje niet
haar bromfiets aangereden. De
politie kwam na tien minuten,
maar op de ziekenwagen moest
drie kwartier worden gewacht.
Die moest uit Rotterdam-Zuid ko
men. Hel regende heel hard en
het meisje moest op straat blijven
liggen. Ze heeft daardoor ook een
blaasontsteking opgeiopen," zeul
Waisfisz.
„Hel Zwijnd recht se Jacubuszie-
kenhuis is dichtbij. Deziekenwa-
gen die daar vandaan komt, is er
binnen vijl' minuten." Oosten
dammers eisen daarom dal de
ambulance voortaan standaard
ui iZwijndrechlkom l. Provincieg
rens of niet. „Als er mensenlevens
in hel geding zijn lelt elke secon
de."
Volgens de Ridderkerkse wethou
der Rob Kroeze maakt een moge
lijke provinciegrens voor Oosten
dam geen verschil. Als dc wijk
eenmaal onder de stadsprovincie
Rotterdam valt, verandert er
niets, meldt hij. En dat betekent
dal Oostendam als Ridderkerkse
wijk onder de Centrale Post Am
bulances (CPA) in Rotterdam
blijft vallen. „In Ridderkerk is
eeii ambulance gestationeerd in
deP. C. Hooitstraat.Alsdieerniel
is. komt er één uit Rotterdam. Dat
laatste is 's nachts sowieso het ge
val." legt Kroeze uil. „Nederland
is opgedeeld in verschillende
CPA's. Dc toekomstige stadspro
vincie vorm ter één van. In nood
gevallen kan een beroep worden
gedaan op andere CPA's."
Maar Oostendammers willen in
alle gevallen een beroep doen op
een andere CPA: en wel die van
Dordrecht. Burgemeester Waaijer
heeft inmiddels beloofd bij de
CPA-Rotterdam t. informeren of
hel ambulancevervoer niet op de
zelfde manier kan worden gere
geld alsie brandweer. Het zou
iniroc vreemd zijn als voor
een zi^enwagen in principe
grenzen zouden gelden en voor
een brandweerwagen niet.
