32
'Mooi toch, die
Delftse Poort?'
1
K
Ik zie geen winst als
Rotterdam wordt opgede
■s
soms»**
'Maak Van der Louw maar
voorzitter stadsprovincie'
Rotterdam;
3d
-o
Rotterdams Dagblad
Zaterdag 3 juni 1995
Misverstanden
Onzinnig om allemaal nieuwe
stadhuisjes te bouwen
Een voorooideel De bestuurlijke opdeling van
Rotterdam betekent met dat elk stadsdeel een
nieuw stadhuis krijgt Er verandert niet meer
dan dat de bestaande kantoren van de deelge
meenten straks gewone gemeentesecretarieën
worden
Dat kost niets Om dat er wel ambtenaren bij ko
men m de (deelgemeenten, wordt voor ken ge
streefd naar het buten van leegstaande kantoor
ruimte In Kralingen en feijenoord wordt wel ge-
dachl aan nieuwe accommodatie Die wens had
ook bestaan ais er geen stadsprovincie Ro(ter-
dam /.ou komen
Met een stadsprovincie zal het
bestu u rlij k veel beter gaan
Dat moet nog maar blijken. Er zullen zeker over
meer zaken dan vroeger knopen worden door
gehakt. maar of het op alle punten sneller gaat,
is de vraag.
De burger behoudt voldoende bcrocpsmogclijk-
i heden en het wettelijk bepaalde vooroverleg
tussen gemeenten en provincie kan straks net
I zo tijdrovend zijn als in de beslaande situatie.
Wel is er een arolere kans om impasses te voor-
1 komen of te doorbreken.
NaamHans Böhm
Beroepschaker,
tv-presentator
WoonplaatsHilversum
Geboren15 ian uari 1950
StraatGordelweg, Rotterdam
„Zc hebben me zelfs gevraagd zitting te ne
men in een of ander comité tegen de opde
ling van Rotterdam. De stad ligt me na aan
het hart, maar zover gaat mijn gevoel niet.
Bovendien wee Lik hel fijne er niet van. Een
stadsprovincie Rotterdam... ach, wat doet
een naam ertoe? De stad blijft toch de stad.
In het buitenland beslaan grote steden met
hun agglomeraties ook hele regio's. En ie
mand die aan de buitenrand woont, voell
zich echl niet meer of minder Parijzenaar.
Rotterdam doet me veel, nog steeds. Aan de
overkant van de Gordelweg speelde ik nog
in de weilanden, lussen de koeien. Daar
hadden we ook eigens een volkstuintje.
Voetballen deed ik bi j Xerxes, tafeltennis
sen bij Twenty One Up en dansen bij Meijer
el Fils. Aan hel Rotterdamse nachtleven be
waar ik bij/onder goede herinneringen, mag
ik wel zeggen. Hel doet me goed als ik zie
hoe de stad zich ontwikkelt. De nieuwe bi
bliotheek, die woningen pp palen, de hoog
bouw aan het Weena, prachtig allemaal. Éii
dan torent daar op de Coolsingel opeens dal
WTC-gebouw bovenuit. Hoe ze dat voor
elkaar hebben gekregen is me een raadsel.
Bovenop het oude beursgebouw, waar ik
uren op de (rappen heb gezelen - in mijn
jongejaren een niet onbelangrijke manier
om de lijd door le brengen. En bij hel Hof
plein die Delftse Poort van Car Kraat. Hart
stikke mooi toch? Monumenten cn markan-
leplekken, die maken vtxjrmij een slad.
Niet de naam die jc er aan geeft.
Beginjaren zeventig verhuisde ik naar Am
sterdam. Maar in die tijd reisde ik, meestal
met Jan Timman, nogal de wereld af om
Archieffoto ftolandde Brom/AP
schaakte spelen. Amsterdam was toenmeer
een soort vluchtheuvel waarje tussendoor
even neerstreek. Sinds een paai'jaar woon
ik in Hilversum en dat bevalt me ook prima.
Lekker in een huis met een tuin, met de gro
te steden op niet al te grote afstand.
Schaken doe ik al dertig i aar bij de besle
club van Nederland: Schaakvereniging Rot
terdam. En niet onverdiens lelijk, dacht, ik:
viereneenhalvepunt uit zes parti jen. We
w
«H
CC
O
Êd
hebben nel het zoveelste landskampioen
schap gevierd. Alleen jammer dat de spon
sor ermee ophoudt, waardoor het team uit
elkaar dreint te vallen. Lijkt me een ideale
kans voor Stad Rotterdam. Kunnen we de
naam Rotterdam meteen bij de Europese
clubkampioenschappen uitdragen. Des
noods stadsprovincie Rotterdam. Maakt mij
niet uit."
7"= Janse
fVdA-raadshd dal als eerste kwam aanzetten
t/ met het idee Rotterdam op te splitsen om zo een
grootstedelijk bestuur mogelijk le maken zondereen
concurrerende machtsfactor. Kreeg aanvankelijk
weinig bijval. Ook burgemeester Peper zag het aan
vankelijk met van de grond komen. Op een strate
gisch moment toverde hel Capelse PvdA-raadslid
tVim van den Bremen het idee van Janse weer te
voorschijn.
Kneepkens
Manuel Kneepkens. het andere raadslid van
.de Stadspartij.
Ook: Kombrink
Hans Kombrink, wethouder voor regiovorming en
eerstverantwoordelijke in Rotterdam. Toen hij aan
trad als wethouder, keek hij vreemd op van de voor
liggende plannen. Nadat hij zich in het waarom had
verdiept, ging hij er vol gas tegenaan.
Ook: Kroes
Neclic Kroes, partner van Bram Peper. Grappender-
wijsgenoemd als mogelijke nieuwe commissaris van
de koningin m de stadsprovincieRotterdam, wantaf-
komstig uit de VVD die aan het uitgroeien is tot de
grootste partij van Nederland. En zo, werd erbij be
dacht, blijft de functie toch in huize Peper/Kroes.
L= Lcx Spccialis
Latijnse naam voor de wet Bijzondere Bepalin
gen Provincie Rotterdam. Hierin worden het ta
ken pakket geregeld voor de stadsprovincie cn de 28
mliggende gem centen. De lexmaaklbovendien aan
passingen in tweehonderd andere wellen noodzake
lijk.
OH TEGEN DE OPtf£fflHG
SBiëi TS STEMMEN
we» #**a KOfirmw Zip* *S»e«v
WWMWIM KnuMI
■WMfcM tA-rr t) tMA»
Wim Beken
kamp: „Bij
v ssen rea
geer ik me
met vo doen
de af, denk
Hij behoort to t de grote tegenstanders van de opde
ling van Rotterdam. Helemaal niet nodig, vindt
Wim Bekenkomp, bij wie het actievoeren een beet
je in het bloed zit. Wie houdt straks degrootstede-
lijke problematiek van Rotter dam in de gaten, is
een van zijn vragen.
De stapel affiches op een bijzetta
feltje m zijn kantoor is nog maar
een deel van het drukwerk, dat in
gezet wordt m de stujd tegen dc
opsplitsing van Rotterdam Mr.
Wim Be ken kamp (44). een van de
grote initiators van de actie voor
dc handhaving van de bestuurlij
ke status quo van Rotterdam,
weet dat er heel wat 'gestencild'
moet worden om het heilige doel
te halen In Pernis en Heijplaat is
het plakken begonnen, want ,.die
buitengebieden, daar komje later
minder makkelijk toe Zelf stopt
hij al (wee volle dagen pe: week m
de strijd Andeien zijn soms nog
meer tijd kwijl aan zaken als lob
byen, geld inzamelen, debatavon
den volgen, reacties schnjvenop
wetsontwerpen, contacten onder
houden met Amsterdam, enzo
voorts
Wim Bekenkamp js niet zomaar
dc actie ingerold. Dc m Roosen
daal geboren Crooswijker zit het
actievoeren m het bloed In '70
was hij betrokken bij dc oprich
ting van de Rechtswinkel m Rot
terdam, in '74 was hij actief bi] het
opstellen van een zwartboek over
de sociale dienst, hij hielp het Ad-
vokatenkollektief overeind cn
ontdekte dat hët heerlijk is om er
eens m de vijfjaareen jaartje tus
senuit te knijpen „Je gaat anders
tegen het leven aankijken, relati
veren. Je leert dal niet alles giste
ren ai moest znn. Bevrijdend js
dat
Zo voer hij in '92 binnendoor naar
Zuid-Frankrijk om bij terugkeer
m '93 te horen dat de slad zou w or
den opgedeeld. Mane-Annet van
Gru ns ven. r aads I i d voor de S tads -
partij, praatte hem bij „Ik dacht
dit is volstrekt idioot, ik heb het
verkeerd begrepen Het leek me
volstrekt met serieus
Wim B ekenkamp werd snel uit de
droom geholpen. Hij raakte ver
zeild m dc Stadspartij, opgericht
om de opdeling van Rotterdam te
voorkomen Hij hielp actie s te or
ganiseren, een initiatiefcomitéop
tc richten en werkt nu met het co
rn i tc R cd R o ttc rdam
De actievoerder kreeg meer dan
honderd meer en minder bekende
Rotterdammers achter de actie
Dat had iets wervends ..Omge
keerd is dat ook geprobeerd, maar
niet gelukt Mensen als Van der
Louw on Lubbers wilden met op
een lijst pio stadsprovincie Hun
inschatting was dat redden we
niet meer."
Rotterdam valt met meer le red
den, alsje de actievoerders hoort
Het einde van de slad is nabij, als
Pepei cs hun Zin krijgen Het is
dan ovei en sluiten voor Rotter
dam Helaas pindakaas
- Veel. drukte voor iets dat een be
stuurlijke aanpassing ts
Bekenkamp. ..Dat is een misvat -
ti ng Het ging er aanvankelijk om
dat de i n tern ati o nal e c o n c urre n -
lieposilie moest worden ver
sterkt. Dan denk je aan de haven,
het investeringsklimaat, die za
ken
- Maar ook ruimtelijke ordening,
infrastructuur.
Bekenkamp: „Maar de invals
hoek was de economie Zeker. daL
heeft ook met infrastructuur te
maken Eerst was er de gedachte
dat Rotterdam moest annexeren:
een agglomeratiegemeente
jrmen Toen kwam er een shm
iemand die zei dal daar een prijs
aan vast zat. De opdelmgsvariant
was het gevolg Het gmg om het
machtsevenwicht in de regio, om
het simpel te zeggen. En om de
on I w i kkeli ng v an de deelgemeen
ten, waar de achterbannen van dc
poli (i eke par lij en zi 11 enToen i s
het misgegaan. Hel gmg alleen
nog maar om bestuurlijke ver
nieuwing Het woord economie
kwam nergens meer m voor."
- Ruimtelijke ordening heeft ook
alles nel economie ie maken. Tun-
Tielacmleg. openbaar vervoerwe
gen, al dieroken dienen de econo
mie
„Maarwc praten ook over Vhssin-
gen, de Moerdijk, dal h-, eft er ook
allemaal mee te maken Ja, dan
kun je er uiteindelijk ook het
Rutirgebied bij halen, maar je
moet grenzen trekkenWat ik wil
zeggen is dal de analyse van de
economische ontwikkelingen
voor dit gebied en daarbuiten
nooit is afgemaakt
Vuilnis
Bekenkamp - het gesprek met
hem springt van de hak op de tak
- begint over de 28 gemeenten
die er straks zijn en die alleilei af
spraken met elkaar moeten gaan
maken, waarvan Rotterdam nu dc
meeste in zijn uppie maakt. Hu
noemt de parkeertarieven, de
vuilnisophaaldiensten en nog een
paar.
„Dat is straks overal verschil
lend
-Nu ook al Hel leven houdt niet
op bij de grens van Rotterdam.
A
„Zeker, maar als straks de bakker
m de -ene gemeente gunstiger ves
tigingsvoorwaarden heeï't dan
zijn collega aan de overkant van
dc stiaat, die toevallig in een an
dere gemeente zit, dan is er iets
mis. Met de horeca idem dito."
- Nu zijn horecutijden tussen
Schiedam en Rotterdam ook ver
schillend.
..Maarnee m ui l kering sg ere ch lig-
den. Ik durf met zekerheid tc stel
len dat bijvoorbeeld de schuldsa
nering straks inde gemeenten die
vroeger Rotterdam vormden, ver
schillend zal zijn."
- Tussen de gemeenten in de Rijn
mond is dat nu ook allemaal ver
schillend
„Je gaat straks m Rotterdam
schotten plaatsen Iedere ge
meente gaat een eigen beleid be
palen IÊ geef altijd dat Amster
damse voorbeeld, waar aan de ene
kant elke dag de sloep wordt
schoongemaakt en aan de andere
kant eens per weck Omdat dat
een andere deelgemeente is Hel
gaat erom, ook hier, winst (e ma
ken."
- En is die cr helemaal niet''
„ïk 21e ze met. Er is niets tegen
bet deconcentreren van zaken,
maar je hoeft je bestuur daar met
voor op te splitsen Een regiobe
stuur heeft wel voordelen, maar
w elke priori lei ten leggen ze daar0
Het gmg om de economie en het
woon-, werk- enleefklimaat. Daar
is de grootstedelijke problema
tiek Ujgekomen. Wie houdt
straks de slad inde gaten, ais die
is opgeplitst* De regio' Daar ge
loof ik mets van. Mensen uit an
dere sleden gaan zich dan met
Rotterdam bemoeien via zo'n re
giobestuur 11
- Dat gebeurtomgek.eerd ook. Rol
ler dammers die meebeslissen over
Vlaardingenen Spijkemsse.
„Jawel, maar die hebben proble
men van een andere grootte. Dat
is niet te vergelijken.
- Jn Schiedam hebben ze meer last
van junks uit het centrum van
Rotterdam dan m Hillegersberg.
„Zeker, er zijn op meer beleidster
reinen vage gtenzen. Maar hier in
Rotterdam concentreert het zich
allemaal. Ik zes niet dat er overal
overlast is. maar het is op een an
dere schaal. Tk wil maar zeggen:
ikzie geen winst voor Rotterdam
als de slad wordt opgedeeld."
- Om even wat hoogdravend te
i oen, het gaat toch om de solidari
teit m de regio' Om elkaar bijde
problemen te helpenook financi
eel0
..Aisuitgaiigspuntonderschrijfik
dat. Maar ik constateer dat het
meteen wordt doorbroken en dal
ts merkwaardig Binnen dc stads
grenzen althans. Dan krijgt straks
de ene deelgemeente meer dan de
andere nu. Die solidariteit hef je
op, want nu verdeelt het stadsbe
stuur geld dal uit bijvoorbeeld be
lastingen uit de hele stad komt,
over ae hele stad. Straks steekt
Hillegersberg zijn OZB-op
brengst m eigen zak. En dat is
'meer aan cr in Delfshaven zal bin
nenkomen."
- Tot slot, uat motiveert Wini Be
kenkamp om zoveel tijd in deze
zaak te steken
„Voor een deel is h*ie en
woede over de idioL
- Dan kun je toch lekker gaan vis
sen
„Dan reageer ik me met voldoen
de af, denk ik."
Tien jaar geleden kregen honderden ambtenaren een nieuwe baan omdat het Openbaar
Lichaam Rijnmond werd opgedoekt. Ze moesten naar de provincie Zuid-Holland,"Als" de
stadsprovincie er komt, keren ze in groten getale terug. De AbvaKabo-bestuurders we
ten er alles van.
Kees Voormelden, AbvaKabo-be- niet alleen gekeken naar de plaats
stuurder in de tijd dat het Open
baar Lichaam Rijnmond werd op
geheven, zegt hel ongevraagd.
Van hem mag André van aer
Louw de nieuwe voorzitter van de
stadsprovincie Rotterdam wor
den. Dc vakbondsman, die tien
jaar geleden de ambtenaren bege
leidde bij hun overgang naar de
provincie Zuid-Holland, heeft uil-
stekende ervaringen met Van der
Louw. „Beter dan met Peper. Die
kon alleen maai' een peloton ME
sturen toen ik in de haven werkte
vixir de Vervoersbond FNV."
Voormeulen: „Van der Louw had
als burgemeester van Rotterdam
uitstekende relaties in dc haven.
Samen met wethouder Riezen-
kamp kreeg hij alles voor elkaar.
Zc hadden goede ingangen bij het
bedrijfsleven,"
Het kan verkeren. In april '85
kondigde wijlen mr Koos Riet
kerk, de toenmalige n,.H ster van
Binnenlandse Zaken, aan dat het
over cn uit was voor het Openbaar
Lichaam Rijnmond, het regionale
bestuur dat niet echt van dc grond
wilde komen. Een aantal laken
ging terug naar de gemeenten,
heU meeste naar de provincie
Zuid-Holland. Met verhuizing
van ambtenaren tot gevolg.
Nu praten ambtenaren weer over
een verhuizing, over een terug
keer naar Rotterdam. Met op
nieuw grote onzekerheden tol ge
volg
Voormeulen herinnert zich dal
het ambtelijk personeel „heel so
lidair w?s met Van der Louw,"
toen voorzitter van het Openbaar
Lichaam Rijnmond. „Ze stonden
als een man achter hem. Met Van
der Louw en Ted Jansen, gedepu
teerde van de provincie, nebben
wc toen spijkers inct koppen ge
slagen. Er zouden geen gedwon
gen ontslagen vallen. De zaken
werden lol ieders tevredenheid
opgelost, er was ge^.i grote tegen
stand."
Zp'n vier- van de zeshonderd
Ri j nm o n d-amb ten arc n v erh ui s -
den toen naar de provincie. Een
deel bleef bij de DCMR Milieu
dienst Rijnmond, een deel ging
naar de gemeenten. „Alles op vrij
willige basis."
Voormeulen herinnert zich dat de
gesprekken ietwat moeizaam
verliepen, omdat Van der Louw
formeel nog op het standpunt
stond dat het Openbaar Lichaam
Rijnmond niet moest worden op
geheven. Daarover werd nog met
Het rijk gesproken. „Dus ons over
leg met hem moest op een subtie
le manier plaatsvinden."
Eric Vermeulen, de huidige Abva-
Kabo-bestuurder in Den Haag -
Voormeulen heeft tegenwoordig
energie in zijn portefeuille -, ver
zekert dat die 'Rotterdamse' amb
tenaren redelijk ingeburgerd zijn
m Den Haag. „Er is nog slechts
een klein clubje diehards, dat het
weieens over \vij van Rijnmond'
heeft,"
Volgens Vermeulen kijkt ieder
een tevreden terug op de verhui
zing van tien jaar"geleden. „Er is
toen zorgvuldig gehandeld, vin
den de betrokkenen."
Angstig
De gevoelens van nu zijn anders.
„Mensen zijn angstig," heeft Ver
meulen gemerkt. „Voor novem
ber, zo is afgesproken, moet ieder
een een mededeling krijgen dat
hij naai' Rotterdam, de nieuwe
stadsprovincie Haaglanden of dc
provincie Zuid-Holland, wat daar
van over is tenminste, kan. Dat
gaat om 2000 man. Daarbij wordt
waarje woont. Ook waarje werk
terecht komt, speelt een rol. Een
rare situatie, al met al."
Vermeulen constateert dat de za
ken in Rotterdam redelijk in
kaart zijn gebracht, maar aat cr
veel minder zicht is op wat cr met
Den Haag gaal gebeuren. „Dus
het is mogelijk dat straks iemand
ergens voor wordt aangewezen en
over twee, drie jaar le Doren krijgt
dat het weer anders wordt. Men
sen worden daar onrustig van.
Het is een beetje het tegendeel
van destijds. Toen hadden wc re
delijk sociale werkgevers, nu
moet je elke komma voor een so
ciaal plan afdwingen."
Kees Voormeulen: „Er is ook een
mentaliteitsverschil. De provincie
Zuid-Holland is formeler dan toen
Rijnmond. Dat had meer de in
stelling van: niet zeuren, maar
doen. De ambtenaren van Rijn
mond kenden elkaar ook. In dat
grote provinciehuis is dat anders.
En dan krijg je hetzelfde als met
al die Nederlanders die naar Aus
tralië zijn geëmigreerd: ze richten
een Nederlandse club op. Dat zie
jc ook een beetje mctdc Rijnmon-
'ders die naar Den Haag zijn ge
gaan."
Ene Vermeulen: „Nu is er wel een
K'r J.
werkgarantie, maar geen baanga
rantie. Het kan heel goed moge
lijk zijn dat er steals voor eén
functie twee a drie kandidaten
zijn. Er is ook het bezuinigings-
verhaal. Hel wordt niet hard ge
zegd, maar hel gebeurt wel.
Door het referendum in Rotter
dam weten de ambtenaren, ook de
Rotterdamse, nog steeds niets de
finitiefs. Je kunt alleen maar gis
sen. Er was een intensieve cam
pagne om linksom tc gaan cn door
dat referendum dreigt het opeens
rechtsom le gaan. Dal kan alleen
in de politiek."
Bij de besprekingen met de ge
meente Rotterdam over de gevol
gen van stadsprovincie en de
daaraan verbonden kosten is nog
gekeken naar de mogelijkheid
een vierdaagse werkweek voor de
ambtenaren in te voeren. „Wij
hebben daarvoor onze nek bij de
achterban uitgestoken," stelt Ver
meulen. „Maar toen kwam wet
houder Van den Muij sen berg cn
die stelde een aantal voorwaar
den, waardoor verder praten geen
zin had. Het is toen afgeketst.
Werkgevers hebben de mond vol
over Èet creëren van werk, maar
haken af als hel op handelen aan
komt."
Eric Vermeu
len (links) en
Kees Voor-
meuen: vier
daagse af ge
ketst
FotoArenda
Uomen
