Pilgrim Fathers zijn maand te vroeg terug Delfshaven oogt komend weekeinde als in het jaar 1620 Berti Païenstein heeft al vier jaar ervaring Colombiaanse duivels schudden bezoekers theaterpark Hoboken wakker Vaart achter bouwplannen Exposities en congressen Feest in de grote stad Rotterdams Dagblad Zaterdag 17juni 1995 D s r Alexander Bakker Rotterdam—Eigenlijk is het volgend weekeinde een maand te vroeg, maar een kniesoor die daar op iet. Delfshaven herdenkt dan dat het (bijna) precies 375 jaar geleden is dat ongeveer dertig Pilgrim Fathers met hnn schip de Speedwell de Voor haven uitvoeren. De tocht voerde hen naar Southampton en vandaar naar de Nieuwe Wereld. Het was 22 juli 1620, De dag er voor hadden ze gevast, gezongen en gebeden. Dominee John Robinson preekte die dag nog op de kade van de Voorha ven Ezra VEI, vers 21. Een deel van de Pilgrim Fathers was twaalf jaar eerder uit Enge land gevlucht. Hel waren puri teinse protestanten die de tole rantere Republiek der Zeven Ver- ccnigdc Nederlanden verkozen boven het juk van de Church of England Deze streng m de Calvi nistische leer zijnde 'Browmsts' of 'Bruimsten7 -genoemd naar één van hun leiders- streken neer in Amsterdam. Onderling vlotte het met altijd. Dominee John Robinson vertrok in 1609 naar Leiden, samen met ongeveer honderd volgelingen. Daar. in Leiden, werd dc Pilgrim Press gesticht en drukten de Pil grims, zoals zij zich inmiddels wa ren gaan noemen, boeken over hun geloof. Dit tol ergernis van dc Rotterdam Met het Pilgrim Festival in Delfshaven is het herdenkingsjaar nog nicL Len einde. De komst van het crui seschip de Maasdam naar Rot terdam (Parkkade), op 16 au gustus, zal worden aangegre pen om de vooral Amerikaanse passagiers Delfshaven en de Pilrim Pathers-gesehiedenis te lonen. Vanaf 30 september is er in museum Boymans-van Beu- ningen een tentoonstelling te zien van gebruiksvoorwerpen uit dc 16c cn 17c eeuw. Twee weken eerder opent het mari tiem museum Prins Hendrik een expositie over vier eeuwen emigratie vanuit Rotterdam. Rotterdam speelt verder een belangrijke rol in een drietal congressen dal rondom de 375- jarige herdenking van het ver trek van de Pilgrim Fathers wordt gehouden, in september is er in de Erasmus Universi teit een congres over migratie cn allochtonen. Het Beurs/ "WTC vormt van 27 tot en met 29 september het decor voor een groot internationaal main- ports-eongres, dat wordt geor ganiseerd door hcL ministerie van Verkeer en Waterstaat. In november vindt nog een con gres plaats over vrijheden, Met net oog op de vooral Ame rikaanse toeristen is een klein boekje gemaakt dat de weg wijst langs de historische plaatsen in Amsterdam, Lei den en Delfshaven. In de Leid- se Pieterskerk worden op 20 juli de Pilgram Fathers offici eel li erdachL. Engelse koning James I, die pas na veel moeite in 1619 gedaan kreeg dat drukker Wiliam Brews ter op last van de Stalen-Generaal werd gearresteerd en de drukke rij werd gesloten. De Pilgrims zagen het m Leiden met meer zitten en wilden ergens anders inde wereld een samenle ving gaan opbouwen, het liefst m Engels gebied. Zij kozen voor Vir ginia in Noord-Amenka en daar gaf de Engelse koning uiteinde lijk toestemming voor. De Pilgnms kochten een 60-tons scheepje, de Speedwell. Dat moest hen naar Engeland bren gen. Vandaar zouden ze met de grotere Mayflower en de Speed well de Atlantische Oceaan overs teken. De Pilgrims verlieten Lei den per platbodem en reisden over de Vliet naar Delfshaven. Daar begon de eerste ellende al: niet iedereen kon mee op de klei ne Speedwell. Een aantal Pil grims beelfachter in Delfshaven. De tocht vanuit Engeland verliep allerminst vlekkeloos. De reis moesL al na korte lijd worden af gebroken omdat de Speedwell lekte. Terug in Plymouth stapte iedereen over op de Mayflower, die op 6 September 1620 opnieuw koerszette naar Amerika. Ieder een 101 mannen, vrouwen en kinderen - stapte na 67 dagen va ren aan land daar waar wind en stromingen dc Pilgnms naar had den gevoerd: Cape"Cod. Oude ambachten De Pilgrims zijn komende zater dag en zondag terug m Delfsha ven. Ze zullen er wandelen langs de kramen waar oude ambachten worden gedemonstreerd. Peter Blanker selecteerde dc afgelopen maanden twintig 'Pilgrims', de niccstcn afkomstig van een Gor- kums thealersportproject en en kele acteurs uit dc musical Kaat Mossel. Zij hebben zich m een korte periode hel oud-Nederlands cn oud-Engels eigen gemaakt. In de geest van de Pilgrims zullen zij -teh onder hel publiek mengen en, bijvoorbeeld, vragen hoe men zo m Delf slip ven verzeild is ge raakt. Wie antwoordt per auto of metro gekomen te zijn wacht een ongelovige reactie. Op beide dagen verandert Delfs haven in een marktdag-anno- toen, met de Voorhaven, Aelb- rechtskolk, Voorstraat, Achterwa ter, Tussenwater, Moustersteeg, Piet Heynstraat en Piet Heyn- plem als middelpunt. Beoefena ren van oude ambachten verto nen er hun kunsten: manden vlechten, nettenboeters. klom penmakers. koperslagers, tingie ters, maar ook heksen, trouba dours, waarzeggers, middeleeuw se muzikanten, gedrochten en kwakzalvers. Bedrijven en winkels in Delfsha ven ontvangen huil klanten in historische kledij en verkopen Pilgrim-glaswerk. maritieme kunsten antiquiteiten. De restau rants en cafe s serveren Pilgrim- menu's en -drankjes en bij de mo len wordt heus Pilgrim-brood ver kocht. In 's Rijksmunt wordt vrij dagmorgen bovendien het Pil- gnm-matje geslagen, dat gedu rende het weekeinde als officieel beLaalmiddcl kan worden ge bruikt. Ook op het water gebeurt van al les. Aan hel begin van de zater dagmiddag wordt in de Voorha ven een vloot van dertig platbo dems vanuit Leiden verwacht. Ook een vloot van ongeveer vijftig kleine historische zeilende vracht- cn vissersschepen zal een tocht van Delft naar Delfshaven ondernemen. Deze stoet vertrekt om tien uur vanuit de Kolk in Delft en vaart Ga Overschie naar Delfshaven. De bemanning van al deze schepen zal na aankomst in de Voorhaven op zaterdagmiddag en op zondag nel publiek laten kennismaken met oude vistech nieken en ambachten. Ook is er dan een oude visafslag. De ronde en platbodem- jachten zullen zaterdagavond bij het invallen van de duister nis op specta culaire wijze spiegelgevech ten houden m de Kous. op de kop van dc Voorhaven bij de molen. Een prachtig schouwspel, zo wordt voor speld, met his torische sche pen en beman ning is passen de kledij, met veel rook cn knal len. De spiegelgevechten begin nen zaterdagavond om kwart over tien. In de Oude ofPelgrimvaderskerk is beide dagen ccn nieuwe diase rie over Pilgrim Father-geschie denis te zien. Ook is er een kleine expositie over die tijd. Kunste naar Willem Verbon werkt ondcr- tusen verder aan een bronzen re lief, dat later dit jaar wordt aange boden aan vertegenwoordigers uit Provineetown/Cape Cod," de plek waar de Pilgrims in novem ber 1620 m Amerika aan land stapten. „Er is daar namenlijk niets dat aan Delfshaven herin nert," vertelt Marjolein Matthijs- se van hel Pilgrim Father Memo rial Year. Op zondag neemt Delfshaven op nieuw afscheid van de Pilgrim Fa thers. Dat gebeurt 's avonds met een bijzondere theatervoorstel ling. Daarvoor wordt in de Aelb- rechtskolk een historisch schip Rotterdam In Plymouth aan dc Amerikaan se oostkust herinnert het openlucht museum Plinioth Plantation aan de Pilgrim Fathers, die erin november 1620 aan land stapten. Het museum toont vijftien hutjes waarin de Pil grims woonden eii hoe zij er leefden. Vrijwilli gers spelen cr dc Pilgrims. Duizenden Amerikanen (onder wie de vroegere presidenten Roosevelt en Bush) gaan er prat op een echte uazaat te zijn van eén van de 101 Pilgnms die met de Mayflower vanuil Engeland de overtocht maakten. De General Society of Mayflower Dc?ccndants verleent de echte nazaat een heus 'eehtheids'- certificaat. Talloze Amerikanen hebben, voor al dc laatste jaren, het voor hen historische Delfshaven bezocht. Berlie Palcnslcin uil hcL Noordhollandse Ou de Niedorp heeft vier jaar als Pilgrim in de Plimolh Plantation gewerkt. Haar ervaring maakt haar tot één van de belangrijkste ac teurs die volgend weekeinde, onder leiding van Peter Blanker, de Pilgrim Fathers iii Delfshaven laten herleven. „Ik heb twaalf jaar in Amerika gewoond en ben bij toeval op de Plimolh Plantation ver zeild geraakt," vertelt zij. „Met 35 getrainde mensen speelden we er zeven dag per week voor Pilgnm. Ik zelf werkte maar vier dagen per week, als de goede vrouwe Cooke. Hetwas de rol van een dochter wiens ouders vanuit België naar Leiden waren getrokken cn die later met de Speedwell en de Mayflower naar Amerika zijn gevaren." „Het spelen in een openluchtmuseum is ge weldig, vervolgt Bertie Païenstein. „We speelden erin vijftien huisjes, elk meteen ei sen verhaal, dat speelt zeven jaar na aan komst van de Pilgrims in Amerika. Je moest alles afweten vanjerol om op de juiste manier de bezoekers in een soort tijdmachine te plaatsen." Over het optreden in Delfshaven is Bertie Pa- lens lein enorm enthousiast. „Hel gaal gewel dig," zegt zc. „Hier zijn wc met achttien per sonen en spelen we op zondagavond de laat ste dag van de Pilgnms in Delfshaven na." Peter Blanker is ook entho .siast over het spektakelstuk. „Ik heb altijd al zoiets in Delfshaven willen doen." In het Amerikaanse Plymouths (Massachusetts) is een open lucht-museum, de Plimoth Plantation, dat laat zien hoe 375 jaar geleden de Pilgrim Fathers en hun gezinnen heb ben geleefd. In de nagebouw de hutjes spelen vrijwilligers het leven van toen na. Foto's Plimoth Plantation afgemeerd. Op het dek van dit schip spelen dc acteurs van Peter Blanker het verhaal van de Pil grim Fathers in Delfshaven, met als decor dc Oude of Pclgrimva- derskerk. Het historisch muziek gezelschap Goet ende Fyn speelt muziek uit de periode 1600-1700. Peter Blanker praal spel en mu ziek 'aan elkaar; al lopend over de kaden en de brug vertelt hij over de dagen voor het vertrek van de Pilgnms naar Amerika. De voor stelling begint ook om kwart over tien en duurt ongeveer een uur. Organisatrice Yvonne Ncssclaar relcént voor volgend weekeinde op vele duizenden belangstellen den. „Maar, zegt ze, „hel moeten cr ook weer niet tc veel worden. Met twintigduizend bezoekers op hetzelfde moment zit Delfshaven hartstikke vol. Dan hebben we ccn pro bleem." Het spreekt van zelf dat be- zockrs wordt geadviseerd niet met eigen vervoer naar Delfshaven te komen. Ge bruik van het openbaar ver voer is hel bes te. Voor de echte liefheb ber zal er bo vendien van uit de Coolha- ven (bij het metrostation) een bootje va ren naai het festivalgebied. Door B ernadette Neelissen Rotterdam De officiële opening was al om zes uur 's middags. Ac teur John Buysman. in een hem (pardon, maar 'l is met anders) op het lijf geschreven creatie van zwerver hield als voorzitter van Bewonersorganisatie Hoboken ccn vurig pleidooi voor de bewo ners van Hoboken' („Mensen, gooi nou Loch ook cs wat brood in die rooie containers, dan hebben ze óók wat!"). Had een paar pilsjes gedronken voor de opening - wat-ic anders noooott doet - cn dat was hem prima bevallen: „Ik wérd me loch emotioneel'" Op dal moment liep het Museumpark al aardig vol met nieuwsgierige be zoekers van Rotterdams splinter nieuwe tiendaagse festival: Thea- terpark Hoboken. De officieuze opening vond echter pas na tienen plaats met hel Co lombiaanse gezelschap Diablo de Palo Q'Sea. Een groteske troupe duivelse creaties barstte als net ware open op het festivalplein en schudde hel tot op dal moment nog rustig voortdeinende publiek op ongeëvenaarde wijze wakker. Diablo de Palo Q'Sea roept asso ciaties op met Els Comediants.^e Spanjaarden die Rotterdam al eerder met onvergetelijke be zoekjes vereerden. Toen droeg hel optreden van de Colombiaan se feestvarkens een geheel eigen sfeer uit. Waar Els Comediants het publick werkelijk m paniek brachten met op totaal onvoor spelbare plaatsen cn momenten vuurwerk-erupties cn ccn 'voor hoede' van jagende trommelaars raken dc Spaanse duivels ccn an dere snaar. Hun show vermaakt, verrast en is op een theatrale, de cadente manier erotisch, maar dc nadruk ligt toch vooral op het Rode duivels met Gullit-prui- ken tot over hun billen joegen het publiek op en zoenden vrouwlijke bezoekers van Theaterpark Hoboken vol op de mond. Foto Fred Ernst/Cor Vos feestelijke. Hel publiek een dood sschrik geven is niet het hoogste doel. Diablo de Palo Q'Sea overrompelt. Dolgedraaid van alle indrukken gooien ogen. oren en reukzin uit eindelijk de handdoek in de ring cn crblijft weinig anders over dan je mee te laten voeren op hel rit me van dc trommels, dc flitsen van het vuurwerk cn dc woeste Spaanse kreten van de 'duivels'. Diablo werkt met vreemdsoortige staketsels van stelten en dierenli- chamen en woest beschilderd 'voetvolk'. Dc ster van dc avond was een op een struisvogel lijkend dicrcnlijfvan paars raffia, getooid met een oranje hals en kop en be reden door dc mooiste duivel die ooit dc Zeven Cirkels van dc Hel bevolkte. Met zijn geblankette kop en donker opgemaakte ogen stal hij al krijsend en tierend"de show. Een poging om de stof van hel rijdier te bevoelen kwam me te staan op een behoorlijk harde lik en een woedende gif, gevolg door een serie knetterende Spaanse vervloekingen. Nog maar nel bekomen van deze strenge terechtwijzing stond er - alsof hij uit het niets was opgedo ken - ineens een vuurrood be schilderde duivel voor me die me vol op de mond zoende en zelfs even zijn tong langs mijn lippen liet glijden. Resultaat: 'een rode smeer van kin lol oor, wal mijzelf uiteraard pas opviel toen ccn ken nis informeerde naar m'n koorts- uilslag. Want 'io zijn die feestjes: je gaat er helemaal in op en kómt pas weer terug op aarde als ie mand je serieus aanspreekt. Intussen werd er een compleet mijnenveld van kleine vuurwerk jes aangelegd. Op het eerste ge zicht onschuldige molshoopjes op het asfalt, maar op het moment van ontsteking compleet andere koek. „Aqm, hahaaaa, m otro aquiï" (Hier een, en daar nog een!) De groteske wezens plaatsten hun explosiefjes met letterlijk duivels genoegen. En met gezón de handelsgeest: na afloop van de show werden rode plastic hoorn tjes verkocht die om beurten rood opflitsten in de duisternis. Bleken de Colombianen tóch Nederlands te spreken: „Een tientsje!" Niet 1e veel voor ccn zoen van dc duivel... Rotterdam Dc bouw van vier liften in het metrostation Stadhuis moet snel worden uitgevoerd. Daartoe heeft dc gemeenteraad schorsing aan gevraagd van de ingediende beroepschriften Ook de vernieuwing van dc aanbouw van het Historisch Museum cn dc bouw van ccn horcca- bouwpaviljoen aan het Binnenwegplein moeten volgens de gemeente snel worden uitgevoerd. Deze bouwlocaties liggen dicht bij het Beursplein waar nu op grote schaal wordt gebouwd. Om de hinder voor hel publiek zoveel mogelijk tc beperken wil dc gemeente dc bouwactiviteiten zoveel mogelijk gelijk tijdig laten plaatsvinden. Door de herinrichting van hel Schouwburgplein moeten de kiosken tij delijk verhuizen. Daarvoor zijn uu vervangende plaatsen beschikbaar. De S7 procent va a de Rotterdam se kiezers die hun gemeentegren zen zo heilig vinden dat er geen lijn tje in vertekend mag worden uit angst voor verkruimeling en verdwerging - die Rotterdam mers zouden er goed aan doen vandaag en morgen in retraite te gaan in een buitengewest: Schiedam. Twee aantrekkelijke evenemen ten bewijzen dalgrooLsLcdcli j kc allure niet voorbehouden is aan Rotterdam en dat stadsgrenzen hierin geen enkele rol spelen. Het Maasbouleyardfeest in Schiedam-Zuidi s ooi tbcgonn en als een vrijwilligersstuntje, maai" uitgegroeid tot een ijzersterke tra ditie van vertier en muziek (Hallo Venray)waarmcnigc happening in het Museumpark een poep je aan kan ruiken. MetheLSpeetrumfestival m het Prinses Beatrixpark verliep het net zo. Het is ontsproten aan de boeiendecampagne 'Schiedam mers van overal en nergens', die op ongedwongen wijze allochto nen en autochtonen met elkaar verbond. Terloops zij opgemerkt, dat de grote staaRo iter dam geen tegenhanger kent van deze cam pagne voor alle chtonen Hel Speclrumfeslival kan zich meten met buurtbraderieen als PoetryPark, pardon, Dunya, maar evenals het Maasboulevardfeest is het een stuk goedkoper, alleen al omdat cr minder grootstedelij ke ambtenarenencultuurbouzeu aan te pas komenNu weet ik ook wel dat Schiedam qua sfeer Rot- terdamseris dan Overschie, Prius Alexander ofLTsselmonde, dus dat hel voor Schiedam geen kunst is omiets grootstedelij ïcsin elkaar te timmeren, maar dat is 't 'm juist: sfeer en grote stad hebben met papieren gemeentegrenzen dus duidelijk niets van Hoen. Rotterdam is noo altijd een verza meling dorpen ene zich samen toe vallig Maasstad mogen noemen. Organisch gegroeid? Die collectie dorpen is er nog lang niet in ge stod te ontkruimelen ofte ontdwergen, zo, die zit. Hetwas niet meer dan logisch geweesLom van de deelgemeentegrenzen nor male grenzen te maken, maar we ten die dorpelingen veel. Woensdag vergaderdeDorp 66in hetKralingserro Rege, Onder werp zou zijn: „Hoe verder na het referenduiii Maar het ging vooral over hoe het heeft kunnen gebeuren dat de bevolking zich zo mas saai tegen een mooi plan voor een beter bestuur keerde. D66 heeft een draai gemaakt en zich nu volledig geschikt naar het on tevreden kiezersvolk. Hoewel, volledig? De Deifshavensebe- stuurderPaul Heuberger liet zich niet knechten. Hij zei: ,J3e Haag se politiek heeft vóór het referen dum duidelijk «emaaktdathet onzin was. Danbcgrijptdcburger hel nu toch niet als de Haagse"po- litick zich ineens iets aantrekt van dal referendum? Ook dal schaadt hel vertrouwen in de poli tiek." Kortom, ook bij Draai 66 nog een democraat die hoopt dat de Tweede Kamer zich niet door dc volksraadpleging laat ophou den. De D66-fractie, inclusief de tot dusver niet tegengevallen wet houder Hans oen Oudcndamnicr, roept sinds 7 juni om het hardst dat net referendum zo nuttig was. Ze maken het drama daarmee al leen maar erger. Met instemming citeer ik Mark'Kranenburg iu NRC-Handelsblad: „Walmoetdc kiezer denken van de politici die eerst hun bestuurlijke vernieu wingsplannen in rook zagen op- 2aan, en vervolgens roepen dat )iet referendum bewezen heeft zo'n nuttig instrument te zijn? Dat is niet meer sportief verlie zen, maar puur masochisme." Ook Kranenburg stelt de vraag of ccn gemeentebestuurder, die ccn diametraal andere opvatting van het volk krijgt voorgeschoteld, nog wel overtuigingskracht heeft als hij gewoon doorgaat. D66 hoor de deze prangende waag niet, want de wind stond weer"even een andere kant op. Wel zei Den Ou dendammer woensdag dat het on* betrouwbaaris om 'nu al' met al ternatieven voor de stadsprovin cie op tafel te komen. Maar eerder dit jaar zei hij dat liet zoeken naar alternatieven 'pas' nodig was als duidelijk was of het referendum zou doorgaan. Hel is gewoon niet gebeurd. In ccn grote stad verge ten dc mensen zulke dingen.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Rotterdamsch Nieuwsblad / Schiedamsche Courant / Rotterdams Dagblad / Waterweg / Algemeen Dagblad | 1995 | | pagina 1