H SpUft R m Zwalkend door het paradijs, niet alleen dranghekken als leidraad 'Hé, die twee zijn blind' A 0 P Hoe vaak moet je Rotterdam winnen voor het ereburgerschap? 'Straks leg ik hier dood, en wie heb daar nou wat an?' Belayneh Densamo, winnaar in viervoud, maar aan zijn voeten is het nog niet helemaal pluis 1M Rotterdams Dagblad Maandag 29 april 1996 Door Rob Weeda Rotterdam En zij zijn God... Want Rotterdam heeft alles. Historie, naam, faam, het wereldrecord en een par cours dat te boek staat als ko ninklijk. 42 Kilometer en 195 meter lang zullen ze gaan. Zullen ze toejuichingen op zuigen. Zullen ze genieten. Denkend aan vorig jaar. Op deze locatie kan het niet mis. Zelfs voor hen niet, de min der begaafde lopers van het 'pak'. Voor velen echter bleek het verlangen mooier dan de vervulling. Werd het wankele evenwicht tussen investering en exclusiviteit wreed verstoord. En bleek ook nostalgie een illusie. Rotterdam, één dag per jaar hoofdstad van Holland. Vredig ba dend in het zonlicht. Even na enen waren ze vertrokken. Cool- singel af, linksom Blaak, kubus woningen onderdoor, Van Wal- sumweg, rechtsaf Willemsbrug. Voor de rugnummers 7215 en H379 begint dan al de ellende. Reeds in de laatste bocht naar de brug zijn ze het zicht op hun voor gangers kwijt. Drie kilometerweg pas, maar nu al luchtkastelen op de Kop van Zuid. Toch weer de kracht De laatste plaats wordt overgedaan aan de man met rug nummer 615: Cor Daalmeijer uit Amsterdam. Het Poortge bouw. De ogen van de Noord hollander dwa len naar rechts. Naar de pyloon van de Eras- musbrug. Naar de geknakte nek. van de Zwaan. Volgend jaar neerziend op de wag gelenden, op de uitgewoonden achterin het peloton. De blik weer op de weg van het he den. Gedachten keren terug. Maanden van noeste voorberei ding zijn vernield. Het copyright van zijn eigen race geeft hij uit handen. Zwalkend door het para dijs. Met alleen nog dranghekken alsleidraad. 'Nog een klein stukkie,' wordt hem van alle kanten toegebruld. 1Kom op, je kan hét.' Op de Maas haven schakelt hij terug naar wandelpas. Zweet gutst,van,z'n bijna kale kop. Meewarig wordt hij nagestaard. En aangemoedigd. Dankbaar gaat z'n hand een paar keer omhoog. Maar z'n postuur verraadt, dat hjj de Coolsingel niet zal halen. Ergens op Maasha ven geeft hij op. Het Stadionviaduct is zwaar. Te zwaar voor sommigen. Gelijk een col van de eerste categorie. Of ho ger. Het nummer is 1213, denaam. Piet. In de afzink van het viaduct zakt hij naar de laatste plaats. Gluiperig langzaam ziet hij twee medelopers in de verte verdwij- y-i. U in april van het volgend jaar weer tot de genomineerden. De tunnel bij station Lombardij- en. Een handjevol toeschouwers slechts. Maar degenen die er zijn, bereiden de lopers een heerlijke doortocht Veel gejuich, een trnue en 'een heuse ticker-tape parade. Rugnummer 615: Cor Daalmeijer uft Amsterdam. Zweetgutst van zijn bijna kalè kop. Z'n postuurverraadt, dat hij de Coolsingel nletzal halen. Ergens op de Maashaven geeft hij op. Foto Jaap Rorema/Rotterdams Dagblad geeft niet toe. Öf-ie nog in de wed strijd zit, vraagt chauffeur Paul Tempels belangstellend vanuit de bezemwagen. Irritatie. „Dat zie je toch, bijdehand?" Nog even houdt hij vol. Nummer P226, Koning der Dwazen, die moet bekennen dat ook hij nietmeer is dan een stoffe lijk omhulsel. Nog een kilometer of acht Z'n ogen vertellen wat z'n mond niet kan zeggen. Ook voor hem: dranghekken als leidraad. Wéér een illusie aan diggelen. In Rotterdam meert de hele we reld af. Er staan gebouwen die de hemel raken. Er kan ondergronds gewinkeld. Wijken worden weg gevaagd. Alles wordt nieuw en be ter. Maar de slopershamer in het protesterende lichaam van num mer P226 doet meedogenloos zijn werk. 42 Kilometer en een beetje blijft 42 kilometer en een beetje. Zelfs voor hem. Hij worstelt zich door de tijd. Om tien over vijf moet hij bij kilometer 35 zijn. Hij haalt het niet enwordt uit de strijd genomen. Gedachten aan Mario Vargas Llosa. Verliezer van de presi dentsverkiezingen in het Peru van 1990. Mario Vargas Llosa, die in zyn boek 'De tris in het water' zijn leven ais politicus beschrijft. Een verhaal over een winnaar die het aflegt tegen een zekere verlie zer... 'Rotterdam' zit er nagenoeg op. De haast is bijna verdwenen. Straks verdwijnt ook nog het au reool en ligt de stad er weer alle- daags bij. Zonder dranghekken... nen. Alleen blijft hij achter. Buffe lend. De pet achterstevoren op het hoofd. De radio in de bezemwagen meldt dat de kopgroep de halve mara thon voltooit in een uur, vier mi nuten en acht seconden. Voor Piet resten nog 33 moordende en o zo eenzame kilometers. Dan, plotse ling, zo maar uit het niets, het nummèr F602. Rédding lijkt nabij. De eveneens lijdende Syl via Geeres haakt dankbaar aan. Kapotgelopen Dachten dat ze God waren... Op de Kreekhuizerüaan gaan wankelen de uitvallers ieder huns weegs. Hoofdschuddend en kapotgelo- pen. Glitter en glans werden inge ruild voor grauwe werkelijkheid. Lopen is onderweg zijn. Vaak zon der te weten waarheen. De stad zucht inmiddels onder de oplo pende temperatuur. Mocht de duivel denken aan een nieuw Rijk, dan behoort Rotterdam ook Hoe groot de invloed van meele vende toeschouwers is, blijkt on middellijk. Sylvia en Piet zetten opnieuw aan. Luttele kilometers later volgt een nieuwe tik. Bij het opdraaien van de Öidegaarde wordt het tweetal tegemoet gelopen door grote aan tallen lopers,. Geen lotgenoten, maar lopers op de terugweg. Kort sluiting tussen de oren, Sylvia en Piet géven eri gaven en gaven. Maar kregen niets terug. Zij zou het maken, hij zou het maken. De sterren zouden van de hemel. Syl via en Piet, terminale optimisten. Op de hoek van de Zuiderpark- weg en de Oldegaarde zegeviert het verstand. Nummer 1213 neemt plaats in de bezemwagen. Halverwege de Dorpsweg volgt ookF602. Hoezeer beide lopers hebben ge leden, wordt snel duidelijk. De af stand naar de loper vóór hen be draagt maar liefst twee ki lometer. "Maar ook hij, Bert Meijer, houdt het snél voor gezien. Op de Brielselaan stapt hij uit „Straks leg ik hier dood," grinnikt Hé 51- jarige Rotterdammer, „en wié heb daar nou wat an?" Ook op de vlucht of loopt u geiooon een rondje? vraagt het spandoek, dat uit een raam van het Poortge bouw hangt. De Surinaamse vrouw met rugnummer 837 lacht Ze gaat moeizaam, maar ze gaat. Tevreden absorbeert ze de steun van het publiek, nadat ze even te voren de verkeerde weg insloeg. Haar richtpunt, de voorlaatste lo per, laat het midden op de Spoor- weghavenbrug afweten. Vijfhon derd meter later hijst ze zich, moederziel alleen, voor de tweede keer de nu bijna verlaten Wil lemsbrug op. En ook zjj krijgt bij de confronta tie met een lint tegemoetkomen de lopers - eerst op de Van Wal- sumweg, later op de Maasboule vard - de definitieve klap. Het lint hoeft nog slechts een paar ki lometer. Zij nog vijftien. Bij het 30 kilometerpunt, halverwege de Boszoom, geeft de dappere Suri naamse'op. Overschatting Waren God... Interne en externe machtsverhoudingen in zijn li chaam waren als gevolg van over schatting voortdurend met elkaar in strijd. Slachtoffer van onbe stuurbaarheid in eigen gelederen. Looppas, wandelen, sjokken, suk kelen. In die volgorde. Of wille keurig, Twee stevig ingezwachtel de knieën. Ook dat nog. Het doek van de geschiedenis is byna ge vallen. G?scbMenis die wordt be paald door de rafels van het he den. Hij voelt zich als een ui, waar laag voor laag wordt afgepeld. De krachten vloeien weg. Maar hjj Door Peter Ouwerkerk Rotterdam Half vier, huldiging achter de rug, vraagje aan de bur gemeester. Eh, wat moetje eigenlijk doen om ereburger van deze stad te wor den? De marathon vijf keer win- .nen?' VS.' De burgemeester pakt snel en adequaat over: Botterdam kent, in tegenstelling tot sommige an dere steden, geen ereburger schap. Waarom niet - dat is zo één, twee, drie niet te verklaren. Maar. Rotterdam heeft natuurlijk wel een Erasmusspeld of een Wol- fert van Borselenpenning te ver geven. Het is ook nu weer een feest op het middenterrein van de Cool singel te mogen vertoeven. Te midden van al degenen die de duizenden benenparen wegschie ten, beschaafd toejuichen, voor de helden applaudisseren en tenslot te inhuldigen. „Wat een kanjers." Eerst is er, als altijd, het kanon, vanuit de lucht geregisseerd door de propeüer-armen van technisch directeur Dick van Maaren. Hij wentelwiekt op een hoogwerker naar de kanonniers van het Ne derlands Vestingsmuseum uit Naarden, postend naast hun veld kanon, de zesponder, gegoten in 1811. Gereed voor het startschot. De loop is autenthiek, het houten affuit is een keer herbouwd. Je kunt het huren voor om bet even welke feestelijke aangelegenheid. „De een gaat voetballen, en wij willen knallen," zegt de verklede kanonnier^ die een leren zeem op het onsje kruit legt ter voorko ming van een al té uitbundige, en dus te vroege ontsteking. Als staatssecretaris Erica Terpstra en 'first lady' Peper-Kroes het lont in hét kruit steken deinst het halve middenterrein achteruit Dan wil je het als atleet wei op een lopen zetten. Ronald Matulessy uit Moordrecht isde laatste aan defïnish.WaarBelaynehDen- samo op hem wacht, om hem de laatste medaille te omhangen. Foto Cees Kuiper/Rotterdams Dagblad De start is een geoliede. Na vier minuten is de Coolsingel OZ schoon, na drie minuten de west zijde. Niemand hoeft zich trou wens meer nerveus te maken. Komt door de intrede van de chip, die alle nettotijden registreert. Na acht minuten doemen er plotse ling toch nog drie mannen op, van wie twee met een fototoestel in hun hand. Looptoeristen, niet lan ger bevreesd te laat te finishen: de chip houdt het precies vijf uur lang. De start betekent ook: zwaaien naar de camera. Iedereen wil het thuisfront showen dat-ie in Rot terdam is. Het is de snelst gepro jecteerde en meest omvangrijke lopende band van Nederland, Meer landgenoten kun je in zo'n kort tijdsbestek niet laten zien. De marathon is en blijft het pu blieke bestel in optima forma. Eltebogen Vijf wheelers worden klaargezet; valt tegen. Vijfendertighonderd prestatielopers, de gebruikelijke hap. Fanatieker nog dan in de gro te marathon: ze werken met hun ellebogen om weg te kunnen stor men zodra Nico Haasbroek zijn lont de sporen heeft gegeven. En dan is het een poos stil op de middenberm, Verdwijnen de no tabelen naar de Burgerzaal om een uurtje rustig onder elkaar te kunnen vippen, onderwijl tv kij kend. In wezen niet anders dan de schrijvende pers in een van de Hiltonzaien. Een marathon is net zo weinig romantisch als een wie lerkoers te genwoordig voor de door- snee volger. Meefietsen is het enige datje hier nog kan bevredigen. Of zelf meel open, dus. Er lijkt een uur lang een toptijd aan te komen. Maar schijn be driegt. Na twintig kilometer is het beste er plotseling af. Dat het dan maar een mooie winnaar mag worden, wordt links en rechts ge probeerd. Ja, Densamo bijvoor beeld. Maar als hij zijn laatste me ters op de Coolsingel aflegt doet de verbale uithaal van de speaker toch geforceerd aan: hij moet de naam staccato naar let-ter-gre-pen verbuigen om nog enigszins over tuigend over te komen. De bijval voor Anne van Schuppen, twintig minuten, is later oneindig veel groter. Toch voelt Belayneh Densamo zich drie maanden per jaar Rotter dammer, heeft hij gezegd, met ge voel voor palhos. En gevoel dat nooit zo intens is als op de zonda gen waarop de marathon wordt gelopen. Densamo is ook nooit zo 'van ons' als op die zondagen. On der aanvoering van de kleine' Ethiopische gemeenschap, die rap is opgerukt naar het hek dat de middenberm van het erepo dium scheidt. Fynmazig Luide en langdurig bejubelen zij hun winnaar. Joelende oerwoud- kreten bijna, met trillende oeis en ieios. Spreek koren, smeek beden om con tact, bisnurn- mers. Belay neh heeft er oog voor. Ge huld m die bonte Ethio pische, groen geelrode driekleur steekt hij zijn rechterhand door het fijn mazige hek. De hand gaat er met gemak door. Vingertoppen raken elkaar. Eén man wordt zielsgelukkig. Belaynehs vrouw geniet mee van het tafereel: een vlot dikkertje in een aubergine trainingspak. Ze kroelt ook een moment vreugde vol met Kebebe Gemechu, de an dere Ethiopische toploper in Rot terdam, zestiende in de uitslag, waarschijnlijk haar bróer. Ze schrijft haar naam op: Yeharje Ke bebe, maar met een Densimo, par don: Densamo, is het oppassen, kan het over een paar jaar weer iets heel anders zijn. Aan Densamo's wondervoeten is te zien dat hij in aanzien was ge- daald, de laatste jaren. Het moet sappelen zijn geweest Weliswaar parareerde hij in een kleurrijke tropische outfit, dan wel een prachtig gesneden kostuum drie dagen lang door het atletenhotel, maar aan zijn voeten is het nog niet helemaal pluis. Schoenen van Adidas, sokken van Nike. Lég dat maar eens uit Op de fotografenbrug breekt een kleine opstand uit als een NOB- cameraman te nadrukkelijk :zijn lens op de winnaar houdt. „Hé •smerige rooie, ga daar es. weg!!" De taal wordt mei de seconde on- welvoèglijker. Mevrouw Peper draagt een rood jasje, meneer Pe per is PvdA, er heerst een ge meenschappelijk soort onbegrip, zeg maar gerust: groepsverwar- ring. Het gaat hier toch om Densa- Laatstesnik Ja, daar gaat het om. Voor de vier de keer in Rotterdam. Of hij even wil blijven. En hij wü. Tot de laat ste snik. Tot de laatste loper er aan komt De laatste, Ronald Ma tulessy uit Moordrecht. Geplaagd door kramp, kilometers lang. Maar op de Coolsingel word je op golven van geluid naar de finish gedragen. Waar Belayneh Densa mo op hem wacht, om hem de laatste medaille te omhangen. Matulessy beleeft het mooiste mo ment van zijn dag. Burgemeester Peper is dan in middels vervangen door loco Den Oudendammer, die een hele serie medailles om zijn nek heeft: de ambtsketen. Maar het is ook voor de sportwethouder goed Densamo van dichtbij te leren kennen. Im mers, Peper op de vraag over dat erebrugersehap, pardon - de speld of de penning: „D'r zit wat in om Belayneh Densamo er vol gend jaar een toe te kennen. Op voorwaarde dat-ie terugkomt..." Natuurlijk: Rotterdam mag Den samo nooit meer over het hoofd Rotterdam Een handicap is al leen handig op de golfbaan. Daar is het een statussymbool als je 'gehandicapt' door het le ven gaat Minder handig is .het als iemand blind is (zoals Mari anne Huibén), verstandelijk ge- handicap! (neem Eddy Hart) of het rechterbeen moet missen (in het geval van Bertus Brand horst) en tóch die 42.195 meter van Coolsingel tot Coolsingel 20 snél mogeRjk wil overbruggen. Dan geldt de handicap als aarts vijand.^ Maar vijanden zijn er om over wonnen te worden. Geholpen door de noodzakelijke begelei- ders liep het gehandicapte drie tal -weliswaar buiten mede dinging, maar toch - mee in de Business Estafette van de Rot- térdam Marathon. Ieder tien ki lometer. Met daarvóór (de .vali de). voorlichter Jan Wapenaar van Handicap Informatie Ad vies als starter,'omdat zö'n mas saal vertrek klokslag één - met z'n duizenden nerveus tegen elkaar gedrukt- niet bepaald invalide-vriendel'jkis, Maar na de tien kilometer van Wapenaar liep Marianne Huiben j zonder zicht - op Zuid tussen de Kreekhui- zenlaan en de Brielselaan. De 30-jarige ambtenaar - vormde een le vende tandem met haar bege leidster Rita van Driel, met wie ze aan een. elastiek ver bonden was, 'Beiden ken- v.nen elkaar van de nationale langlaufselectie, waamnjHui- ben deel uitmaakt en Van-Driel - trainsteris. - Normaal gesproken isernog wél s.'enige ruimte tussen dé twee, maar dat was gisteren niet mo gelijk. Want de duizenden om hen heen produceerden dusda nig veel decibellen, dat ze zowat 'i teen-tegen-hiel 'moesten\lopen om te kunnen communiceren, f Het was een opvallend gezicht,; daar op Zuid. Met z"n tweeëh aan een elastiek; 'Hé; die ziyn pe- faóeid.'' klonk het al sneL Enj toe;. passelijk inc IJsselmonde en Charlöis, Tfa«d; trtjhühd fcajhe- f.radertVv.JMaar het'mooiste'dat'' we hoorden was 'Héj die twee Huiöeriachteraf- Ooit, op vroege leeftijd; werd ze blind na een ty- mor. Haar gezichtsvermogen is -riul^maar dat wrdtigecompeh-i seérd door het gehoor..^öc hoof - onderweg dc palen en de stoep-: randen DatkÊnkt gek, maar daf komt dooi de weerkaatsing Van 'het geluid. Lopers maken aller lei geluiden. Die weerkaatsen op -dbdéprcqëcteh en dat hoor ik." /:0p het officiële" 20 km-punt hirig ';;zeVhet .denkbeeldige -estafet- I.teÉtokje, een sjerp, om bij Eddy -Hart.'-Een" verstandelijk' gehan- kdicapté deftiger, zeven looptrai- l'itingoiumdé week.:.Maar'iiitgeT;:, P rekend in de Rotterdamse mara- fethoh wasïjj niet in vonh; Vjjfki? /lómeter- wist-ie nog uiterijri li- I? "chaam te persen, maar toen'was het over én 'sluiten., En 'moppe- ^feflfBa^Eddynaafloop déecteÖ{£; de'organisatie, Handicap'Infor-- matje fi^Adviesé;,Bellen ze mè pirimaart op of ifc'wil-meelopen. "Als ze pou in januari beliep;'.: Nti 'was' ik-niet góéd getraind-én daar baal ik Van" Nee, volgend jaar weer gewoon - dé-Radio Rijnmond-loop. Maar is die ook niet tien km; Eddy? Hij," de balende mah'van'de vijf km met horten, en stoten: Js, maardan-loopje de Coolsingel r'af.Maa'sboulev^rd op eöwèerte- rug^'Minder bochtemelk houd - nietivan bochten." ,"„Maar als je nou morgen alvast begint met trainen, dan kun je die tien krn volgend jaar zéker- - aan," plaagde-Jolande-Paarde.-. kam, de organisator van dit be- drijventeam,. haar pupil. Maar voorlopig was Eddy niet te ver- murwen.. ■-te: .1 Stagelopen. y- Als studente» maatschappij-ge schiedenis loopt Paardekam sta ge bij het adviescentrum'om in- validensport vaker en beter over het voetlicht te krijgen; Zelf is ze Olympjsch kampioene, als rol- stoel-tafeltennister won ze goud tijdens de Paralympics van 8ar- celona'92. De i FVT'ster heeft zich al geplaatst voor Atlanta. „Door middel van-deze wedstrij den, zoals de marathon, willen we invaliden laten,zien dat ze heel veel verschillende sporten kunnen beoefenen," verklaart ze het doel van hét loopteam. Voorafhadzede hoop uitgespro ken 'dat ze met z'n allen tóch maar binnen de vijf uur binnen komen'. Dat doel werd gehaald. Ruimschoots zelfs. Want Eddy Hart moest weliswaar na vijf van zijn tien kilometer afhaken, maar zijn (niet gehandicapte) begeleider Daan Hakkenberg maakte hun gezamenlijke etap pe tussen Brielselaan en Bos zoom wél af en overhan- Bertus Brandhorst dertig jaar Brandhorst terbeen missen., Jk heb: óp het zelf. :^werV;. keersongeluk in Perms:* Een zahdkéeper had haast eh reed op mij in. Bijna alles gebroken en gescheurd. Op myn3.2éte ben. Jik pas gaan sporten. Zwemmen, basketballen ^.én ;ipowerlifteji- Kracht genoêgritis." Genoeg in elk geval oin gi^erei;tie totste. 12km eri'195'nfin'30>23' mhrte wheelen: Zodat de totaaltijd van hetteam op 3 huren circa 16 mi- nuten- kwam, een. stuk sneller :dan pr-vrouw. Paardekam had gehoopt SSiNP Heïdénfinishi ste siük^met de.heldenfmish op de drukbevolkte Coolsingel „Ik had"een stuk snelk-r - kunnen -zijn.-Maar zekerzofc laatste stuk, je moet steeds stoppen. Als wheélerJs ér ^ms geen dóorko- r men aarijifekör metbij de drink- En:hij brakkeen lans voorVlaar- dinger Huób Nelissen, wheeler :.huminèrr-180/Als een schaduw bleef die-plakken bij winnaar Densa mo. Op de Coolsingel glip- atë dp wheeler langs déAfiikaan' om toch'als eerste, rij het niet of ficiéél,-"overde finish te gaan. j^-^ëfvwhnaarogsatvlo1: j^ kühnen ée camera's hem .'tenminste mei'Qegéjfien" vond ^Brandhorst „Want de organisa- wheér-: Iers ih" beeld'kóméte Ongeloof- kiyk "yv Herhaling -lijktVuitgesIotén in1 '97; tijdens 'de zeventiende'. De .stichting Rotterdam -Topsport 'Imikt; op een apart evenement lyoor wheelers,-dieVer-, nu toch maar; eep bée^e.>ijbungelen. 'Staaissééretóris v Tér^tra 'heeft: 26gd vota- één;tié^ehjk Initial tief. Als er een aparte wedstrijd Informatiecentrum-'voor gehan- marathonestafëfte, .^Dahriévért - i gehandicapten ^1 gendeg-publi- - clteit op," weet Jolanda Paarde- r Dan!ïkan 'ESdyfiferti zidirook1' weer'm'alle 'rast 'op déjrècre-. latièldop^iièin^" Jolande Paardekam (rechts In de rolstoel) viert do onverwacht snelle eindtijd van het geïntegreerde team van Handicap In formatie Advies. FotoJaopRozema/RoHerdam$ Dagblad

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Rotterdamsch Nieuwsblad / Schiedamsche Courant / Rotterdams Dagblad / Waterweg / Algemeen Dagblad | 1996 | | pagina 6