15
Artotheek krijgt uitgeleende kunst
grotendeels beschadigd of niet terug
Oude machines herwinnen glans in glasfabriek
Terrassen en woningen in de Fransenstraat
Rotterdams Dagblad
VELDHOEN
Botsing tussen
auto en fietser
HorecacontroJe
in Maassluis
Engelsman
maakt amok
Bedreiging
met pistool
Dronken man
rijdt door
Beroep tegen
verdwijnen van
buslijn 125
'In het verleden is onzorgvuldig met de BKR-collectie omgesprongen'
Bewoners Hogendorpstraat
'zeer content' met renovatie
Inspraak over Sluispolder
verloopt zonder problemen
Grote namen voorspellen lange
rijen voor kassa Stadsgehoorzaal
Waterweg
Woensdag 5 juni 199C
Maassluis Een 28-jarige auto
mobilist uit Maassluis en een li-
jarige stadgenote botsten gisteren
op het fietspad langs de P.C.
Hooftlaan in Maassluis tegen
elkaar. Het meisje bleef gewond
op het fietspad liggen en kreeg
eerste hulp toegediend door een
buurtbewoner. Het meisje is met
onbekend letsel naar het zieken
huis gebracht. De oorzaak van het
ongeluk is nog een raadsel.
Maassluis Tijdens een horeca-
controle in Maassluis heeft de po
litie gisteren een snackbarhouder
gesommeerd een speelautomaat
uit zijn pand weg te halen. De ei
genaar van een horecagelegen
heid aan de Zuidvliet is gewaar
schuwd omdat hij geen vergun
ning had voor zijn terras.
Hoek van Holland Een 20-jarige
man uit Engeland heeft gisteren
voor nogal wat overlast gezorgd.
Eerst maakte hij ruzie met een
treineonduetrice omdat hij zwart
reed. Daarna probeerde de man
geld optc halen om zijn reis te be
kostigen. Tijdens het bedelen
sloeg hij in de Prins Hendrik
straat in Hoek van Holland een
vrouw omdat zij weigerde geld te
geven. De echtgenoot van de
vrouw werd hierop zo boos dat hij
de Engelsman een paar klappen
verkocht.
De man moest worden vervoerd
naar het Sehieland Ziekenhuis.
Ook dahr maakte hij ruzie met het
personeel. Toen de Engelsman
zich even later midden op de rij
baan van de Burgemeester van
Heusdenlaan in Schiedam be
vond, pakte de politie hem op.
Schiedam Een met een pistool
bewapende man liep vannacht
een horecagelegenheid aan de
Ampèrestraat in Schiedam bin
nen. Hij bedreigde het personeel
en eiste geld. Een personeelslid
overhandigde de dader de kassa
waarna de man vluchtte.
Schiedam Een 26-jange dron
ken automobilist uit Vlaardingen
is vannacht van de weg gehaald
nadat hy op de 's-Gravelandsewcg
in Schiedam op de verkeerde
helft van de weg reed en een stop
signaal van de politie negeerde.
Een politieauto volgde de automo
bilist en agenten zorgden ervoor
dat de auto nu wel stopte. De
Vlaardinger verklaarde vanwege
zijn beschonken toestand in eer
ste instantie met te zijn gestopt.
De man bleek ruim 1,65 promille
alcohol in zijn bloed te hebben.
Hü moest zijn rijbewijs tijdelijk
inleveren en zijn auto werd ver
voerd naar het politiebureau. Te
gen de Vlaardinger is proces-ver
baal opgemaakt.
Maassluis Het college van b en
w van Maassluisheeft bij de regio
raad beroep ingesteld tegen de
dienstregeling van busmaat
schappij ZWN voor 1996-1907. Het
gemeentebestuur maakt met na
me bezwaar tegen het laten ver
vallen van lijn 125 in Maassluis-
West. De kwestie rond buslijn 125
is eertijds aanhangig gemaakt
door een bewoner uit de Steen-
dijkpolder, H. F. Mulder. Hij te
kende beroep aan tegen het ver
dwijnen van de buslijn. Ouderen
moeten nu zo'n tien minuten lo
pen halte. Het beroep van Mulder
is onlangs ongegrond verklaard.
Maassluis stelt nu in haar be
zwaarschrift dal de Stadsregio
niet gemeld heeft dat de ZWN in
haar advies aan de beroepscomis-
sie stelt dat uitbreiding van de
dienstverlening in de Steendijk-
polder toch mogelijk is. Dat zou
wel 30.000 gulden per jaar kosten.
Ook heeft de Stadsregio niet voor
af overlegd met Maassluis over de
dienstregeling.
Door Jelle Gunneweg
Schiedam De artotheek in Schiedam heeft een schadever
goeding van vijftienduizend gulden gekregen van de gemeen
te Capelle aan den IJssel. Dit voor schade aan en diefstal van
uitgeleende kunstwerken. De werken uit de collectie van de
zogenoemde Beeldende Kunstenaarsregeling (BKR) waren
zestien jaar geleden door Schiedam in bruikleen gegeven, om
het gemeentehuis van Capelle op te sieren. Begin dit jaar
bleek dat ruim de helft was beschadigd en een deel werd ver
mist.
van hel gemeentebestuur aldaar
om de in bruikleen gegeven wer
ken te relouneren. De stad heeft
in de loop der jaren een eigen
kunstcollectie opgebouwd en wil
die graag tentoonstellen in het
nieuwe Stadhuis.
Uit oude inventarisatielijsten
bleek Schiedam m 1980 honderd
twintig BKR-werken te hebben
uitgeleend aan Capelle. Slechts 38
De schade kwam aan het licht tij
dens een inventarisatie van de
voormalige Schiedamse BKR-col
lectie. De artotheek probeert
smds 1992 te achterhalen waar de
werken zich bevinden en in welke
staat ze verkeren. Ook Capelle
werd in dat kader verzocht de ge
leende kunstwerken terug te be
zorgen. Dit verzoek viel wij wel
gelijktijdig met het voornemen
daarvan bleken er anno 1996 nog
m goede staat te verkeren: 65 wa
ren er beschadigd en 17 bleken
vermist. Onder de zoekgeraakte
werken bevond zich ook een werk
van de Schiedamse kunstenaar
Gerard van Soest. Hij is met on
der de indruk van de diefstal.
.,Het is vervelend en hoort niet,
maar het is ook niet te voorko
men. Zelfs in musea en galerieen
gaan ze onzorgvuldig met kunst
om, weet ik uit ervaring. Daarom
kan ik me er niet zo over opwm-
den. laai staan er een zaak van
maken. Ik heb wel wat beters te
doen."
Ook beide gemeenten reageren
nogal laconiek op de schade en
vermissing. Janica Kleiman, be
leidsmedewerker cultuur bij de
gemeente Schiedam en destijds
als artothecaris betrokken bij de
inventarisatie: ,,Ja hoe gaat dat?
BKR-werk hangen vaak al zo
lang in openbare gebouwen, dat
er niet meer zo goed wordt opge
let. Daardoor kunnen werken ver
dwijnen of beschadigd raken.
Niet ongewoon. Overal in het land
wordt werk ontvreemd of bescha
digd."
Ook een woordvoerder van de ge
meente Capelle reageert gelaten.
„Zeventien vermiste werken en
65 beschadigd, vind je dat veel?
De werken zijn nooit onderhou
den of gecontroleerd, dan krijg je
dat vanzelf."
De huidige Schiedamse artoteca-
ris Julia Snikkers is minder ge
lukkig met de situatie. „In het
verleden is onzorgvuldig omge
sprongen met de BKR-eoliectie.
Dat mag nooit meer gebeuren.
Daarom stellen we nu veel stren
gere voorwaarden aan het uitle
nen, bijvoorbeeld dat het werk
met zomaar naar een andere afde
ling mag verhuizen. De kwaliteit
van het werk wordt tegenwoordig
gelukkig ook meer gewaardeerd
dan vroeger. Doordat er een over-
produktie was aan BKR-werk,
ging men er voorheen veel te non
chalant mee om." In goed overleg
zijn beide gemeenten eind maart
overeengekomen dat Capelle voor
de geleden schade en vermissing
vijftienduizend gulden zou stor
ten. Dit geld is onlangs overge
maakt. Ongeveer vijfduizend gul
den is reeds gebruikt voor de re
paratie en het schoonmaken .van
de beschadigde werken. Die wer
ken zijn na de reparatie weer in de
uitleencollectie opgenomen. De
resterende tienduizend gulden
komt ten goede aan het aankoop
fonds van de artotheek als goed
maker voor de vermissing van ze
ventien werken.
Schiedam De uitgangspunten
van het Beheerplan Nieuwland
mogen niet voortdurend ter dis
cussie worden gesteld. Dat stelde
directeur J. Feijtel van de Wo
ningstichting Noordvest gister
middag bij de start van de bouw
van een appartementencomplex
bij NS-station Schiedam-Nieuw-
land. Volgens Feijtel is het eerlij
ker als bewoners weten waaraan
ze toe zijn bij de ingrijpende ver
nieuwingsoperatie in Nieuwland.
Het beheerplan beoogt onder
meer het verbeteren van de so
ciaal-economische structuur in de
wijk. Dat tracht men te bereiken
door de eenzijdige opzet van de
wijk te doorbreken. Sloop van
zo'n zeshonderd goedkope por
tiekwoningen is hierbij volgens
de gemeente onvermijdelijk. De
oproep van Feijtel was met name
bedoeld in de richting van de
PvdA, die het zogeheten sloopvo-
lume in Nieuwland regelmatig
aan de orde stelt. Het gisteren bij
de festiviteiten aanwezige PvdA-
raadslid M. Reuderink liet direct
weten zich weinig aan te trekken
van de woorden van Feijtel. „In de
nabije toekomst dreigt er een te
kort aan goedkope woningen en
dan is het met verstandig vast te
houden aan het eerder afgespro
ken sloopvolume."
Direct naast het station werden
onlangs 106 goedkope portiekwo
ningen gesloopt. Dat maakte de
weg vrij voor de bouw van De Ho-
gendam, een flatgebouw waarin l
de 54 appartementen. Reeds 65
procent is verkocht. j
Er komen tevens zestien eenge- j
zinswoningen en een senioren-
complex met 46 appartementen.
De nieuwbouw staat niet op zich- 1
zelf. De aanpalende portiekfiats
in de Van Hogendorpstraat. de
Van der Duijn van Maasdam-
straat en de Burgemeester van
Haarenlaan hebben reeds een in-
grijpende facelift ondergaan. Er J
was gisteren veel lof voor de ver- 1
antwoordelijke architecten (Van
Tilburg en partners uit Rotter
dam), die ook voor de nieuwbouw
tekenen. Bewoonster Verwey van
de Burgemeester van Haarenlaan
toonde zich gistermiddag zeer
content met het resultaat van de
renovatie. Zij riep haar buren op
de portieken en de woonomge- i
ving netjes te houden.
Door Caxel van der Velden
Schiedam Michael Joseph
Owens heeft vermoedelijk nooit
kunnen bevroeden dat zijn uitvin
ding nog eens museale pretenties
zou krijgen. In 1904 ontwikkelde
hij een flessenmachine die een re
volutie in de glasindustrie zou
veroorzaken.
In het nieuwe bezoekerscentrum
van de Vereenigde Glasfabrieken
in Schiedam staat zo'n apparaat
werkloos te glimmen. Prachtig ge
restaureerd door zes oud-mede
werkers.
Burgemeester R. Scheeres open
de vanochtend het 'bedrijfsmu
seum' van de grootste particuliere
werkgever in Schiedam emsprak
bij die gelegenheid lovende woor
den over het initiatief cm in
Schiedam een permanente ten
toonstelling over de productie van
gebruiksglas in te richten.
Dat gebeurde bij het afscheid van
commercieel-directeur J.A. Soe-
tens, de grote motor achter de in
richting van het bezoekerscen
trum, dat is gevestigd in de
vroegere bedryfsgarage van de
glasfabriek. De eigen werkplaats
voor voertuigen is afgestoten,
waardoor de mogelijkheid zich
voordeed de glaspresentatie te
verwezenlijken.
De tentoonstelling kan worden
gezien als een ode aan de gewone
werklieden. Of, zoals één van de
restaurerende oud-medewerkers,
opmerkte: „Die fabriek is van ons,
dat moet zo blijven." In Schiedam
ligt de nadruk niet op de kunst
zinnige toepassingen, die met
glas als basis dagelijks worden ge
maakt. Er is veel aandacht voorde
geschiedenis van het productie
proces en dat is toepasselijk in het
jaar van het industrieel erfgoed.
Gereedschappen
De rondgang begint met een over
zicht van gereedschappen, die tot
aan het eind van de vorige eeuw
werden gebruikt in het toen nog
ambachtelijke bedrijf (in
Schiedam is de glasfabriek van
1899). De hand". :plaats werd
een hut genoemd, genoemd naar
de vorm van het gebouw. „Er was
Bij de Ver
eenigde Glas
fabrieken in
Schiedam is
vanmorgen
het 'bedrijfs
museum' ge
opend, waar
een perma
nenteten
toonstelling
over de pro
ductie van ge
bruiksglas is
ingericht. Foto
Roel Dijkstra
in die tijd nog kinderarbeid,"
wijst manager T. van Cronenberg
van het bezoekerscentrum op een
foto.
De machines tonen de industriële
revolutie in het glasbedrijf. Het
eerst zien we een flessenmachine,
die reeds aan het eind van de ne
gentiende eeuw m staat was half-
automatisch tweeduizend flessen
per dag te produceren. Van jam
potten tot eau de eolognefiesjes.
Direct ernaast staat de automati
sche flessenmachine van Owens,
die filmliefhebbers kennen uit de
afgelopen zaterdag nog op televi
sie vertoonde documentaire Glas
van Bert Haanstra „Die machine
betekende een revolutie," zegt
Van Cronenberg. „Elf medewer
kers deden in het vervolg het
werk van zeventig glasblazers en
dertig indragers."
Bij het verwezenlijken van het be
zoekerscentrum kampten de ini
tiatiefnemers met een probleem.
In de glasindustrie zijn machines
slechts productiemiddelen waar
memand de historische waarde
van inzag. „Ik heb ze in 1959 nog
in bedrijf gezien," zegt Van Cro
nenberg. „Een jaar later zyn ze al
lemaal naar de schroot gegaan."
Om in de lacune te voorzien kwa
men medewerkers van dc glasfa
briek in de Verenigde Staten te
recht. In een oude garage in Chi
cago werd in sterk verwaarloosde
staat een Owens-machine uit 1917
gevonden. Hij werd naar Neder
land getransporteerd en onder lei
ding van Jan de Rooy, oud-chef
van de bedryfstechniscbe dienst,
volledig gereviseerd.
Het meest recente apparaat in de
tentoonstelling is een R7, die in
1960 in gebruik werd genomen en
50,000 flessen per dag produceer
de. Met de voorsehrijdende tech
nologische ontwikkeling ligt het
voor de hand dat ook de huidige
generatie machines ooit een
plaatsje in het bezoekerscentrum
verwerft. Al lijkt de productie
voor buitenstaanders nauwelijks
nog hoger te kunnen worden. Met
moderne machines worden
700.000 flessen per etmaal ge
maakt. Voor de bediening zijn
hooguit vier mensen nodig.
In het met marmeren tegels opge
sierde centrum wordt tekst en uit
leg gegeven over andere aspecten
van de glasindustrie. Er hangt on
der meer een oud werkreglement,
van 2 april 1921. En achter de bar
worden de vele toepassingsmoge
lijkheden van glas getoond. Dat
gebeurt onder meer in kunstzin
nige jeneveröessen.
In eerste instantie is het bezoe
kerscentrum alleen toegankelijk
voor relaties van de glasfabriek.
'Op termijn' verwacht Van Cro
nenberg dat ook buitenstaanders
het centrum op het bedrijfsterrein
kunnen bezoeken. De belangstel
ling zal groot zijn, gezien de grote
interesse voor glas. Van Cronen
berg heeft een verklaring: „Een
fles is na de moederborst een van
de eerste dingen waar een mens
in zijn leven mee in aanraking
komt."
Het beeld van de Fransenstraat in Vlaardingen
ondergaat een grondige wijziging in do plan
nen van projectontwikkelaar BAS (Goudriaan),
Architect Willem Jan Droog heeft het stukje
tussen het Van Leydens Hof naast Triangel en
de vroegere vestiging van brandstoffenhandel
Van Willigen voor hem ingevuld met een
grand-café, winkels en woningen. Besprekin
gen met gemeente en nabij gelegen hore-
cavestigingen en winkeliers zijn gaande om
het zonnige gebiedje een terrasfunctie te ge
ven. De oude bibliotheek, met zijn ongelukki
ge toegangstrap, wordt zo snel mogelijk tot
aan de begane grond afgebroken. Op de oude
fundamenten verrijst een winkel met daarbo
ven zeven ruime appartementen en een pen
thouse. Voor de woningen gelden verkoopprij
zen van 245.000 tot 390.000 gulden, inclusief
afgekochte erfpacht. Het met veel glas en vi
de gebouwde nieuwe café komt los van het
appartementengebouw te staan en krijgt vol
gens oud-wethouder Goudriaan het karakter
van Loos en Dudok in Rotterdam. Hij hoopt na
de bouwvakvakaniie uitvoering te kunnen ge
ven aan de plannen. Art-impressionSieuwe/BAS/
Reproductie Roe) Dijkstra
Door Pieter Vermaas
MaassluisEen belabberde visu
ele presentatie, een -ondanks
voetbal op de buis - zeer hoge op
komst en een matige geluidsver
binding. Daarmee leken gisteren
alle ingrediënten aanwezig voor
een 'heet avondje' inspreken in
wijk- en jeugdcentrum De Ark. De
aanwezige Maassluizers reageer
den echter koel op vier, in hoog
tempo gepresenteerde bouwplan
nen voor de Sluispolder. Ze kon
den snel weer op huis aan.
Volgens 'Plan B' van A3 Architec
ten komen t>p "de hoek van de
Mesdaglaan en de Laan 1949-1945
vijftien koopappartementen en -
bovenop bestaande bouw- vijf
tien maisonnettes in de huur-
sfeer. Direct er tegenover, aan de
andere kant van de Mesdaglaan,
voorziet Plan C van Bouwont-
werpgroep Kokon bv in honderd
koopwoningen en winkelruimte.
Daar staat nu nog de markante
Caland_ lts. Via een torentje van
negen verdiepingen moet hoog
bouw het toekomstige stedebouw-
kundige beeld blijven bepalen.
Op de plek komt tevens een Al-
bert Heijn die de huidige super
markt aan de Rembrandtlaan
moet vervangen.
Glöcker en Hoenderkamp Archi
tecten schitterde door afwezig
heid bij de presentatie van plan, D:
32 duurdere eengezinskoopwo-
ningen op de voormalige schoollo-
catie van de V1 iethorst.
Plan E tenslotte behelst de ver-
vanging van twee bestaande win
kels en zeven erboven gelegen
woningen - die nu leeg staan -
voor nieuwbouw. De kapsalon
blyft en parkeergarages verschij
nen onder de woningen. Eind
1997 moeten alle plannen zijn ge
realiseerd. Met uitzondering van
plan B, dat iets meer tijd vergt.
Geen moment werden op de in
spraakavond, gisteren harde no
ten gekraakt. Een opmerking van
wethouder J. Storm dat belang
hebbenden later in commissiever
gaderingen nog hun zienswijzen
over bijvoorbeeld parkeerplaat
sen en speelvoorzienihgen kun
nen neerleggen, achtten de aan
wezigen bijvoorbeeld ijneer dan
voldoende.
Geen Maassluizer hoeft overigens
zij'n woning uit voorde bouwplan
nen. En het groen in de wijk wordt
niet aangetast, verklaarde ge
meenteambtenaar R. Groen. Wel
iswaar verdwijnt een klein, onge
bruikt stukj'e groen naast de Ca-
landschool, maar dat had in het
bestemmingsplan al niet de be
stemming'groen'.
De gemeente Maassluis zegt seri-
eus naar de inspraakreacties te
kijken, voordat een definitief
bouwplan wordt gepresenteerd.
Eerdere hoorzittingen over ande
re bouwplannen in Maassluis leid
den ertoe dat hoogbouw uit de
schetsen werd geschrapt.
Tot en met 11 juni kunnen be
langhebbenden nog reageren op
de bouwplannen, die in de hal van
het stadhuis ter inzage liggen.
Vlaardingen—Twee uhouilende
ogen staren de lezer vanaf de
cover van het nieuwe program
maboekje van de Stadsgehoor
zaal Vlaardingen aan. Onder de
titel 'Je kijkt je ogen uit' is zo
juist het seizoensboekje 1996-
1997 van hetVlaardingse theater
verschenen. Het bevat een geva
rieerd aanbod met wederom gro
te namen uit de theaterwereld,
zoals Harry Jekkers, Herman
Finkers, Het Groot Niet Te Ver
mijden, Youp van 't Hek en Bri
gitte Kaandorp. Dat voorspelt
lange rijen voor de kassa op de
eerste dag van de voorverkoop
(tijdens het Haring- en Bierfeest
op 7'september).
Niet alleen bekende artiesten
heeft programmeur S. Gora naar
Vlaardingen weten te halen. Net
als zijn voorganger, de overle
den theaterdirecteur Marten
Putman, laat Gora ondanks het
kleinere budget ook de minder
bekende namen voor het voet
licht treden. Zo staan Ajuinen
Look, De Vliegende Panters,
Frank van Pamelen en De Dulle
Roeckers tussen namen als Paul
Haenen, Jules Deelder, Urba-
nus, Bert Visscher en Lebbis
Jansen.
Maar het is natuurlijk niet al
leen cabaret en kleinkunst op
het podium van de Stadsgehoor
zaal. Een greep uit het overige
aanbod: dans is er van Connie
Janssen en Djazzex, muziek van
Joan Armatrading, Stef Bos en
de Golden Earing, toneel van
het Haarlems Toneel en de Hol
landse Comedie, show in een
theatervoorstelling met Simone
Klein sma rondom het werk van
Annie M. G. Schmidt en in Jeans
VI, Uiteraard is ook aan de jeugd
gedacht tijdens de programme
ringvan het nieuwe seizoen.
Vrijdag 13 september wordt het
seizoen 1996-1997 geopend met
een productie van eigen bodem.
Het Vlaardinghs Toneel, een. ini
tiatief van het Vlaardings Cen
trum voor Amateurtoneel,
brengt dan de voorstelling
Queen Lear onder regie van
Fred Vaassen en Judith
Kroesen. Deze bewerking van
Shakespeares' King Lear gaat
over een koningin op leeftijd die
een mooie oude dag denkt te ko
pen bij haar drie dochters. De
hoofdrollen staan op naam van
Janka Verhoeff, Nel den
Breems, Hans Eichhorn en
Hans Rikken.
Nieuw dit seizoen is de horeca
service. Nooit meer dringen ge
blazen in de pauze voor het buf
fet. Voor de voorstelling ontvan
gen bezoekers voortaan een
kopje koffie of thee. ïn de pauze
staan medewerkers van het
theater al met drankjes bij iede
re zaaldeur te wachten. Daar
door is natuurlijk wel de toe
gangsprijs van.de voorstellingen
wat gestegen.
J-
f f- """ViL
