Bi ©i SI r
7
Troepen VS grijpen in
Winnaresje teleurgesteld
Bosbranden door El Nino hullen Indonesië in rook
Acht doden bij treffen
in Zuid-Libanon
Kohl en Jospin houden
vast aan harde euro
Dwaze moeders
bezetten beurs
Kennedy trekt
zich terug
Cambodjaanse
koning terug
Peru pakt leider
Lichtend Pad
Gevangenen
doden elkaar
Japan Airlines:
vaste passagiers
Marokkanen op
zee opgepakt
Belegerde politieagenten
VN ontzet in ordeloos Brcko
- illlMlItlBBIII liüIWOlPiw 11
Helft beroepsbevolking Malawi
bezwijkt in tien jaar aan aids
Activisten regeringspartij
pleegden geweld in Mombasa
over de schreef
Rotterdams Dagbladvrijdag 29 augustus 1997
Pa oir»» 54
Rotterdams Dagblad
Vnjdag29 augustus 1997
Buenos Aires Dwaze Moeders
hebben gisteren de beurs van de-
Argentijnse hoofdstad Buenos Ai
res gedurende een half uur bezet.
Met deze actie protesteerden de
vrouwen tegen de beslissing van
de regering om een schadevergoe
ding in de vorm van obligaties te
verstrekken aan nabestaanden
van mensen die in de periode van
de militaire dictatuur (1976 tot
1983) verdwenen zijn. Bij monde
van hun voorzitter Hebe de Bona-
fini spraken de Dwaze Moeder
schande van de „beursnotering
van het bloed van onze kinderen."
De Dwaze Moeders eisen al twin
tig jaar gerechtigheid voor hun
kinderen, die tijdens de dictatuur
verdwenen zijn.
Boston Het Amerikaanse parle
mentslid Joseph Kennedy trekt
zich terug uit de race om het gou
verneurschap van de staat Massa
chusetts. Zijn besluit volgt op een
reeks schandalen die de Kenne-
dy-clan de laatste maanden heb
ben achtervolgd. De 44-jarige
Kennedy is de zoon van senator
Robert Kennedy, die in 1968 werd
vermoord. Hij haalde eerder dit
jaar de voorpagina's toen zijn eer
ste vrouw een boekje opendeed
over hun huwelijk. Kennedy zou
haar hebben mishandeld en de
ontbinding van hun huwelijk
door de katholieke kerk hebben
doorgedrukt. Vervolgens bleek
dat zijn jongere broer Michael een
affaire had gehad met zijn oppas
toen zij nog maar 14 was.
Slem Rap—De Cambodjaanse ko
ning Norodom Sihanouk is van
morgen na zes maanden afwezig
heid in zijn land teruggekeerd.
Hij is in de plaats Siem Rap in het
noordwesten aangekomen voor
een bezoek. Het is het eerste sinds
de co-premier Hun Sen in juli
praktisch een staatsgreep pleegde
en de zoon van de koning, prins
en co-premier Norodom Rana
riddh, aan de kant schoof. De 74-
jarige koning verblijft voorname
lijk in de Chinese hoofdstad Pe
king voor medische behandelin
gen. Hij heeft geen macht om in te
grijpen in de ernstige politieke
crisis in Cambodja.
Lima Een van de leiders van de
Peruaanse rebellenorganisatie
Sendero Luminoso (Lichtend
Pad), Demetrio Marcelo Huaman,
is opgepakt. Huaman werd ge-
aresteerd toen hij op een plein in
de stad Huaraz, 285 kilometer ten
noorden van de hoofdstad Lima,
liep. De oprichter en leider van
het Lichtend Pad, Ahimael Guz
man, werd in 1992 opgepakt en zit
een levenslange gevangenisstraf
uit Sindsdien zijn de meeste kop
stukken van de terreurorganisa
tiegearresteerd.
CaracasDoor botsingen tussen
twee rivaliserende bendes rijn
gisteren in een Venezolaanse ge
vangenis 29 mensen om het leven
gekomen. Zeker 13 mensen raak
ten gewond. De onlusten braken
uit in de gevangenis El Dorado,
700 kilometer ten zuidoosten van
de hoofdstad Caracas.
Tokyo Japan Airlines gaat lasti
ge passagiers vastbinden. De
luchtvaartmaatschappij gaf haar
personeel onlangs toestemming
om klanten aan hun plaats te
kluisteren. De stewards en ste
wardessen mogen ingrijpen by
dronkenschap, seksuele toenade
ringspogingen en bij overtreding
van het rookverbod. Japan Airli
nes maakt zich zorgen over de
groeiende aggressiviteit tijdens
vluchten, maar het vastbinden
geldt als laatste redmiddel.
Algeciras De Spaanse politie
li treft gisteren «1 ïdarokkancn ge
arresteerd die probeerden illegaal
Spanje binnen te komen. Op zee
buiten de havenstad Algeciras
werd een klein, overbeladen boot
je opgebracht met 24 mannen en
twee vrouwen aan boord. Enkele
uren later werden vijf Marokka
nen in de kuststreek aangehou
den.
SFOR in conflict met plaatselijke bevolking
Brcko Amerikaanse soldaten van de vredesmacht SFOR
hebben vanmorgen vroeg drie belegerde VN-politieagenten in
Brcko ontzet. De actie volgt op een dag van confrontaties met
aanhangers van de Bosnisch-Servische ex-president Karad
zic.
De troepen wisten met luchtdek-
king van helikopters de drie agen
ten, die omsingeld waren door
een menigte ultra-nationalisti
sche Serviërs, los te krijgen. Alle
andere agenten van de ITPF-poli-
tiemacht, 257 in totaal, konden
eerder op de dag ontkomen.
„In de straten van Brcko is geen
recht en orde meer," aldus een
VN-woordvoerster. De onlusten
braken gisteren uit toen agenten
die trouw zijn aan president Plav
sic het politiebureau van Brcko
bezetten. De verdreven Karadzic-
aanhangers mobiliseerden de be
volking, die zich tegen de SFOR
en de VN-polltiemacht IPTF keer
de.
Sommige VN-agenten moesten
wegrennen voor de stenengooien
de menigte om het vege lijf te red
den. De troepen zetten traangas
in en schoten in de lucht om de
betogers tegen te houden.
Twee Amerikaanse SFOR-solda-
ten raakten gewond, 25 VN-voer-
tuigen zijn vernield. De Ameri
kaanse vertegenwoordiger van
Brcko, Robert Farrand, heeft zich
met zes lijfwachten opgesloten in
zijn appartement in het centrum.
By Bijeïjina hebben SFOR-solda-
ten gisteren een dertigtal Bos
nisch-Servische militairen ontwa
pend en aangehouden. Het inci
dent deed zich voor toen aanhan
gers van de Karadzic-getrouwen
in Pale een tv-steunzender wilden
bezetten, In het nabijgelegen Jan-
ja bezetten Servische burgers het
politiestation en verdreven ze de
SFOR-troepen.
Het Servische lid van het collec
tieve Bosnische presidentschap,
Momcilo Krajisnik, toonde zich in
Brcko trots op de verrichtingen
van de burgers. Hij waarschuwde
SFOR geen acties meer te onder
nemen op Servisch grondgebied-
Van zijn kant liet Washington, bij
monde van presidentieel woord
voerder Lockhart, de Serviërs we-
HERZEG OWINA
machtsbasis
Kroatische
Republiek
Servische demonstraties
tegen SFOR-troepen
ten dat ze de vredesmacht niet
langer moeten uitdagen. Volgens
het Pentagon waren de Servische
betogingen georchestreerd. Presi
dent Plavsic heeft een eigen poli-
jff Belangrijkste bases SFOP-
vredesmachl
anp»afpHott«rt«m» Dagtod
tieke partij opgericht, de Servi
sche Volksbond (SNS). Die moet
het opnemen tegen de nationalis
tische Servische Democratische
Partij (SDS) van Karadzic.
Blijdschap maakt© in één klap plaats voor teleurstelling toon do 3-jarige Ella Cox hoorde dat haar foto's niet zullen worden gebruikt voor de nieuwe reclamecam
pagne van Pears zeep. Het Britse bedrijf maakte na de uitverkiezing van de kleine Ella tot Miss Pears 1997 bekend dat zij een gewoonte van veertig jaar om de
winnaresjes In reclamecampagnes te gebruiken, beëindigt. Het bedrijf gaat de marketingstrategie veranderen. Voor de kleine schoonheidskoningen Eita was dat
een zichtbaar bittere pil. Foto Paul Hackett/Reuters
r*vva p 1 -■ - v*-*^7z~j v?>r
rj -7 t —r-.- Tjr
_s__ -Li'iiaoen "ieuüöérdoet^"XaeBsche: manipulatieé;a)foaaWaBstoi£l^'liftlm'r
_J w."Siaar'iteteènïl83§«a!l876iut' JnhetvraaggesprekteramWl- .•,^ffl^driehtkoerto«oidai;^^andpMtóaj!»enjPiotteJ
egt .Wemoetén.de;
J5&hoé de ragetiag 1W' ;i
de>otótwaa%53>
•ioffinensélijteBraltdik nissen, is.' -
.^êéa kenvinaBge kwestie? Week 'gmj -
in.een vraaggesprek nrêfide 1
i dat de rege-
sriai'.'ba&T--
in landen die
raneesté
^&dat vÉïP^^!tó«>t:,be."ïf;p«voetd, stóbfeaeêeè
ztóe,. telde CranpaisatieTOor
gSbtedë'Wtósdie asÖJée"
SSÉRto to.fertijapekwan ge*', tót-van dejtemrmssie móetenvl 'goU1
fmjtm
romfeiii/eCT. i
leii16 op 36
bedrag, imge-;
kronen(13,Ö00.
Door Tim Deagle
Paiangkaraya Een vliegtuig
breekt door de bruine nevel heen
die zo'n 60 meter boven de grond
hangt. De piloot krijgt de lan
dingsbaan in het oog en realiseert
zich dat hij er te ver naast zit. Hij
breekt de landingspoging net op
tijd af en verdwijnt weer in de
door branden veroorzaakte rook
- om het later nog eens te probe
ren.
In delen van Indonesië woeden na
maanden van droogte honderden
bosbranden. Vele daarvan zijn op-
SldonVier Israëlische soldaten
en vier strijders van de Libanese
sjiitische guerrillabeweging Amal
rijn gisteren gesneuveld tijdens
een vuurgevecht in Zuid-Uba-
non.
Enkele uren eerder voerden Is
raëlische gevechtsvliegtuigen een
aanval uit op vermeende schuil
plaatsen van de pro-Iraanse guer
rillagroep Hezbollah.
Volgens Libanon kwamen de vier
Israëlische soldaten om in een
bosbrand op de rand van de door
Israel ingestelde 'veiligheidszo
ne'. Zestien anderen raakten ge
wond in de vuurzee, die volgde op
een schietpartij met guerrillastrij
ders van Amal. Vier leden van de
ze sjiitische militie werden daar
bij gedood, een raakte gewond.
De Amerikaanse minister van
Buitenlandse Zaken Albright be
gint 9 september aan een rondreis
door het Midden-Oosten. Zij zal
voor het eerst officiële bezoeken
brengen aan Jordanië, Egypte,
Syrië, Saudi-Arabiëen IsraëL
In tegenstelling tot haar voorgan
ger, Warren Christopher, die twin
tig keer in de regio is geweest,
heeft Albnght sinds haar ambts
aanvaarding eerder dit jaar het
Midden-Oosten nog niet bezocht
Zij gaf er de voorkeur aan mede
werkers te sturen.
zettelijk aangestoken om land
bouwgrond vrij te maken. Experts
vrezen dat de branden nog erger
zullen worden als El Nirio zich in
alle hevigheid aandient, een feno
meen dat over de hele wereld kli
matologische afwijkingen veroor
zaakt, van verdorrende droogte
en branden tot overstromingen,
zware stormen en orkanen. In In
donesië wordt rekening gehou
den met grotere droogte en meer
branden door El Nino.
De droogte in Indonesië heeft al
fikse schade veroorzaakt aan rijst-
koffie- en andere gewassen. De
nieuwe aanplant heeft deze
maand vertraging opgelopen,
waardoor over enige tijd voedsel
tekorten kunnen ontstaan. Vlieg
velden moesten door enorme wol
ken rook worden gesloten; de
luchtvervuiling in de door ver
keersdrukte verstikte hoofdstad
Jakarta is groter dan gewoonlijk
Door de wind is het probleem ook
nog verspreid naar de buurlanden
Singapore, Brunei en Maleisië,
waar scholen het beoefenen van
buitensport van het lesrooster
hebben afgevoerd in verband met
de slechte kwaliteit van de lucht.
Volgens de Indonesische minister
van Milieu Kusumaatmadja is ze
ker 16.000 hectare in vlammen op
gegaan.
„Dat zijn dan nog maar de gemel
de branden. Ik weet zeker dat het
cijfer veel hoger is."
Moessonregens
Er is enige hoop dat de moesson
regens in oktober de branden zul
len doven. Maar ais de regen uitb-
lyft, kunnen de branden die van
1982, toen ongeveer 3 miljoen hec
tare (een gebied ter grootte van
België) werd vernield, in de scha-
duwstellen.
Een van de zwaarstgetroffen ge
bieden is Kalimantan op Borneo.
„Er staan duizenden hectaren in
brand. Wij hebben maar twee
brandweerwagens en een ernstig
tekort aan water door de droogte,"
zegt een gemeenteambtenaar in
Paiangkaraya.
De rook hangt overal. Auto's krui
pen midden op de dag met de lich
ten aan over de hoofdweg. De kli
nieken zitten vol patiënten met
ademhalingsklachten en geïrri
teerde ogen. Bewoners zeggen dat
de branden zich ieder jaar voor
doen, maar dat het deze keer veel
erger is dan' normaal. Het is
maanden geleden dat mensen
nog een blauwe lucht hebben ge^
zien.
De Dayak-bevolking pleegt al
eeuwenlang landbouw door vel
den plat te branden. In het bos
worden bomen gekapt en wordt
kreupelhout verbrand om plaats
te maken voor een akker. De ak
kers worden gewoonlijk na een of
twee seizoenen weer verlaten als
de bodem is uitgeput.
Boeren en plantage-eigenaren
steken ook branden aan om grond
vrij te maken voor de verbouw
van rijst voor de 200 miljoen inwo
ners van Indonesië. Ook houtbe
drijven plegen aanslagen op de
bossen.
Het in brand steken van stukken
bos gaat door, ondanks een ver
bod van de regering. President
Suharto heeft gewaarschuwd dat
de bosbranden de plaatselijke be
volking niets dan ellende zullen
brengen.
In een dorp buiten Paiangkaraya
rent een bewoner heen en weer
met twee emmers water. Wanho
pig probeert hij rijn huis te red
den van het vuur dat rijn
buurman heeft aangestoken om
zijn akker vrij te maken; rijn
dochter en zoon van 5 en 7 doen
hun best te helpen met mokken
en bekers.
Bonn Frank
rijk en Duits
land blijven
streven naar
een harde euro
en willen deze
volgens plan
in 1999 invoe
ren. Dat heb
ben de Duitse
bondskanse
lier Kohi en de
Franse pre
mier Jospm
gisteren afge
sproken tij
dens Jospins
eerste bezoek
aan Bonn.
Jospin, wiens
regering min
der zwaar tilt aan de 'hardheid'
van de euro dan Bonn, was het
met Kohl eens dat het vasthouden
aan het tijdschema en 'strikt res
pect voor de stabiliteitscritena'
van levensbelang zijn voor Euro
pa's concurrentiepositie op de we
reldmarkt. .Duitsland en Frank
rijk staan onvoorwaardelijk ach
ter de overeenkomsten en zullen
alles doen om tegemoet te komen
aan de voorwaarden voor het in
voeren van de euro."
Bü Jospins aantreden, drie maan
den geleden, zag het er naar uit
dat de twee landen vanwege hun
verschillende opvattingen zwaar
in conflict zouden raken over de
voorgenomen muntunie. Frank
rijk toonde zich kortgeleden nog
geërgerd over uitlatingen van
Duitse politici dat de invoerings
datum van de euro verschoven
zou moeten worden als Parijs er
niet op Ujd in slaagt zijn begro
tingstekort omlaag te brengen tot
het in het Verdrag van Maastricht
vastgelegde maximum van 3 pro
cent van het bruto binnenlands
product.
Van irritaties was gisteren echter
niets te merken en het treffen in
Bonn werd gekarakteriseerd als
"bijzondervriendschappelijk'.
Zowel Frankrijk als Duitsland
heeft moeite zijn begrotingste-
Bondskanseller Kohl draait premier Jospin
vriendelijk In de richting van de fotografen. Foto
Michael UïharVReutm
kort tot de vereiste 3 procent te
beperken, Frankrijk heeft gezegd
dat doei waarschijnlijk niet te zul
len halen, maar er toch op te staan
dat de euro op de afgesproken tijd
wordt ingevoerd. De meeste waar
nemers denken dat Duitsland ook
met aan het criterium van 3 pro
cent zal kunnen voldoen, maar
Kohl houdt bij hoog en bij laag vol
dat het wel zal lukken.
Jospins regering heeft de werk
loosheid tot haar eerste prioriteit
verklaard en heeft nieuwe belas
tingen voor ondernemers aange
kondigd toen vorige maand bleek
dat het begrotingstekort op 3,5 tot
3,7 zou uitkomen.
Kohl is bang dat het euro-project
instort als het niet op tijd begint,
maar de CSU, zijn aartsconserva
tieve Beierse coalitiegenoot, staat
erop dat Duitsland het entenum
van 3 procent handhaaft De
meeste Duitsers willen hun ver
trouwde mark niet inruilen voor
de euro en de angst voor een
zwakke euro zal alleen maar toe
nemen als de criteria worden ver
soepeld. Landen die het volgens
Duitsland minder nauw nemen
met hun financiële beleid, zoals
Italië, Spanje en Portugal, zouden
dan ook per 1999 in aanmerking
komen voor deelname aan de
muntunie.
Biantyre De helft van de Mala-
wische beroepsbevolking is mo
gelijk over tien jaar bezweken aan
aids. Dat blijkt uit een studie
waarvan de resultaten gisteren
door de Malawische overheid be
kend zijn gemaakt.
In het rapport wordt een recent
onderzoek van de Wereldbank ge
citeerd. De conclusie luidt dat tus
sen een kwart en de helft van de
mensen die werkzaam zijn in het
leger, het onderwijs en de gezond
heidszorg binnen de komende vijf
tot tien jaar aan aids zullen ster-
ven.
Hoewel het HTV-infectiegemid-
delde voor de mensen in de leef
tijdsgroepvan 15 tot 49 jaar lande
lijk 13 procent bedraagt, ligt dat
percentage in het zakencentrum
Biantyre op meer dan 30 procent.
Volgens de Wereldbank is men
zich in Malawi niet genoeg be
wust van het dreigende gevaar,
ook niet binnen de regering. Ma
lawi heeft acht miljoen inwoners.
Lester Chitsulo, de directeur van
het aids-bestrydmgsprogramma
in Malawi, wilde bijvoorbeeld gra
tis condooms uitdelen in gevange
nissen om een verdere stijging
van het aantal HIV-infecties te
gen te gaan, maar dat werd door
de gevangenisleiding geweigerd
omdat „sodomie een overtreding
is die niet kan worden getoler
eerd".
Chitsulo baarde vorig jaar opzien
omdat hij zei dat veel levens ge
red hadden kunnen worden als de
regering een wet had aangeno
men die mensen voor het huwe
lijk verplicht een aids-test te on
dergaan. President Bakili Maiuzi
heeft zich echter duidelijk ingezet
om de bevolking wakker te schud
den en heeft erop aangedrongen
om bepaalde tradities die de ziek
te kunnen bevorderen - zoals de
verplichting voor weduwen om
met de broer van hun overleden
echtgenoot te trouwen - af te
schaffen.
In het rapport wordt gezegd dat in
1996 de hoogste HTV-infectie-
graad werd gemeten bij vrouwen
wier partners geschoolde arbei
ders, militairen of politiemannen
waren. Op het platteland waren
veel minder geïnfecteerden.
Sinds 1985, toen voor het eerst
melding werd gemaakt van aids,
zijn 44.000 aids-gevallen officieel
geregistreerd, een fractie van het
geschatte werkelijke aantal.
Mombasa Er komen steeds
meer aanwijzingen dat recente
onlusten in het kustgebied van
Kenya, waarbij zeker 46 doden
zijn gevallen, werden aangesticht
door leden van de Kenyaanse
Afrikaanse Nationale Unie van
president Daniel arapMoi. Onder
zeven verdachten die gisteren
werden aangeklaagd waren twee
activisten van de KANU.
Een van de twee, Omar Masum-
buko, is het hoofd van een met de
KANU verbonden plaatselijke
jeugdclub. Masumbuko, die in de
jaren zeventig uit Uganda naar
Mombasa kwam, zou deel hebben
uitgemaakt van beruchte execu
tie-eenheden van de vroegere
Ugandese dictator tdi Am in.
De onlusten by Mombasa begon
nen op 13 augustus met een aan
val op een politiebureau en breid
den zich uit naar sloppenwijken.
Het geweld was gericht tegen be
volkingsgroepen die afkomstig
zijn uit het binnenland, waarover
het algemeen weinig steun be
staat voorMoi en diens KANU.
Het is de bedoeling dat nog voor
het eind van het jaar verkiezingen
worden gehouden in Kenya.
Rond de verkiezingen van 1992
deden zich soortgelijke onlusten
voor in de centrale provincie Rift
Valley. Toen joegen plaatselijke
KANU-leiders meer dan 300.000
mensen uit hun woonplaatsen
van wie werd gedacht dat zij niet
op de KANU zouden stemmen. Bij
die rellen vielen minstens 1500
doden.
t werpen, ziui. mei iyt.uïüü-'
öi'ii^'SrêrageunBfsdftwoedê
i opde Bate gehaald van'niét al-
flêai Bét "Minim wx» HLÜsme-,
béstrjjdnii'maaraok aji eigen'
libendepsrly.
„Zet 'dfe ngamere in hel plant
stCTV^WpOTmariiuis,inet*.
«èB; grote niuui eromheen. Of
»8ms;fe leeggangers gewoon
"'uuiléu, -vétjtiaaiuc j iiteï Uw
leiding - war plannen ran een
ïwonwigencentrtua in.te nek
ten in z$n gemeente Het cs®-
.team (.voor racismebestrijding
- sleepldebnrgemeesteifoorde
- rechtóals hijniethpsunsohre-
den terugkeert
