14
Rotterdam
Provincie staakt
herindelingsplan
Lauwerkrans voor
'vergeten' Rochussen
Herkansing voor vleermuizen
Dichter maakt Franse les tot 'rhapsode'
'Voorbarige uitspraken stadsprovincie'
oonwm keken tr urn
is hele nacht open i:\
Thuiszorg:
Even ontbijten,
dan weer
aan het werk
Aanpak asbest
in Europoort
Dode bij
aanrijding
Rotterdamvreestmiljoeiienstrophavenprojecten
'Speel met woorden,' t"
'wees een charmeur'
De Coolsi
Eén afvalberg
Rotterdams Dagblad
Dinsdag 23 september 1997
De Dag van de Thuiszorg is
vandaag ingeluid met een uit
gebreid ontbijt voor alle me
dewerkers In iiat district
Delfshaven. Alle rïstig vrou
wen van de huishoudelijke
zorggroep waren om 8.00 uur
present in de Oude Kerk in
Historisch Delfshaven. „Dit
was het enige tijdstip dat ie
dereen kon, want dadelijk
moeten ze weer aan het
werk," zegt mevrouw B. M. L
Kuijpers, manager van Thuis
zorg In Deffshaven en Over-
schie. „We hebben dit twee
jaar geleden ook georgani
seerd en een ontbijt bevalt
heel erg goed. Het moet voor
al ontspannend zijn en er wor
den geen officiële toespra
ken gehouden. „Ik vind het
heel leuk om weer wat oude
collega's te ontmoeten en te
gelijk met ze te onbijten,"
zegt een medewerkster.
RotterdamDe Hollandse Asbest
Groep uit Moordrecht begint vol
gende maand met een omvangrij
ke sanering van asbest in de Euro
poort De aanpak gebeurt in nau
we samenwerking met het
Schiedamse bedrijf European En
vironmental Services (EES). Met
het karwei bij een chemisch con
cern, dat ongeveer vier weken zal
gaan duren, is naar schatting an
derhalf miljoen gulden gemoeid
Bij het werk wordt gebruik ge
maakt van de nieuwe Safestrip-
methode, die vooral geschikt is
voor de aanpak van spuitasbest
Met deze aanpak kan het vrijko
men van de gevaarlijke asbestv
ezels met circa 95 procent worden
gereduceerd. In de te saneren op
pervlakte wordt door een netwerk
van slangen en naalden een oplos
sing van water en bindmiddel ge
bracht Op die manier kan de as
best stofvrij worden verwijderd.
De twee bedrijven achter het in
grijpende project onderstrepen
dat met deze manier van saneren
de veiligheid van het personeel is
gegarandeerd. „We hebben er al
proeven mee gedaan en dat was
een succes," zegt directeur E. Si-
tesma van de Hollandse Asbest
Groep; „We kunnen veel schoner
en veiliger werken."
Rotterdam Een 41-jarige man
uit Middelhamis is vannacht by
een verkeersongeval op de N59
op Goeree-Overflakkee om het le
ven gekomen. Hij botste op de an
dere weghelft op een autobus.
Charles Ro
(1814-1894)
schilderde de
realiteit van
Archieffoto
Historisch Museum
Rotterdam De meesten kermen
de Rochussenstraat als een druk
ke verkeersweg. Maar wie weet
dat de straat vernoemd is naar
Charles Rochussen? In zijn tijd
een belangrijk en veelzijdig kun
stenaar, maar een eeuw na zijn
dood in 1894 weten alleen kunst
kenners wie hij was. Om daar ver
andering in te brengen is gisteren
op de gemeentelijke begraaf
plaats Crooswijk een lauwerkrans
bij zijn graf opgehangen, om hem
te herdenken en te eren. Boven
dien opent Het Schielandshuis op
18 oktober een overzichtstentoon
stelling over Rochussen, een ge
boren Rotterdammer,
Charles Rochussen (1814-1894)
schilderde vooral de realiteit van
het moderne leven. Hij was op
verschillende terreinen actief, als
landschapsschilder maar ook als
tekenaar en graficus. Maar hij is
vooral bekend als illustrator van
tijdschriften, geschiedwerken en
vooral romans zoals 'De negerhut
van Oom Tom'. Rochussen, ook
wel Oom Karei genoemd, was de
eerste Nederlandse kunstenaar
die 2ijn werkterrein uitbreidde
met het maken van toneelaffi
ches. Op een lint van de lauwer
krans, vervaardigd door de bloe
misten van Paleis het Loo, stond
gisteren: van vereerders en vrien
den. „Dat staat ook op het borst
beeld van Rochussen," zegt Ken
ny van Heuven-van Es, curator
van paleis Het Loo. „Die hebben
vrienden als eerbetoon aan hem
gegeven op zijn zeventigste ver
jaardag."
„Rochussen was een erg beschei
den man en moest niks hebben
van monumenten en eerbeto-
nen," vertelt Mariite Halbertsma
in baar lezing. Halbertsma is do
cente aan de Erasmus Universi
teit en eindredacteur van de te
verschijnen Rochussen-monogra-
fie. „De schilder verwees poten
tiële leerlingen meestal door naar
de academie in Den Haag, waar
hij vanaf zijn drieëntwintigste
zelf ook les heeft gehad."
Koninklijk
Rochussen was op paleis Het Loo
in Apeldoorn een graag geziene
gast van koning Willem III. Hij
hep daar graag door de paleistui
nen om inspiratie op te doen voor
zijn schilderijen. In de twintigste
eeuw raakte zijn werk uit de be
langstelling, omdat zijn reporta
gestijl niet langer strookte met de
meer abstracte en conceptuele
uitgangspunten van de moderne
kunst
Het Schielandshuis geeft met de
tentoonstelling (van 18 oktober
1997 tot 18 januari 1998) profiel
aan Rochussen als persoon. Zijn
veelzijdigheid dis kunstenaar
wordt hier getoond. De Archief
winkel laat zijn topografische in
teresses zien en hoe hij vorm gaf
aan hisfo. Jie optochten. Het
Loo in Apeldoorn toont de histo
riestukken en belicht de relatie
Rochussen en het koningshuis, -
R«terdam
v dHu&^ÜIp
m'Ttöfte®
blijft in de nadit van aanstaande
I vrijdag op zaterdag i de'hele
nacht open Met dit evenement
viert het complex zijn allereers-
pè verjaardag. De Night of'the
beurtenis is gedoopt, zal volgens
de •winkeliers bol/staan van-;
'spektakel, entertainment en.
prijzen1. - 'f
De deprenvan de meer dan vjjf-
tig spbqaalzaken op hét gebied
i 'van woniigmnchting gaan vrij-
dagavond dus niet dicht Ze bfij-
ven open tot zaterdagmiddag
vijf uur, Op hetprogramma
'staan optredens van artiesten,
een meubetveiling en verlotiu-
gen van meubels of mterienr^on-.
derdexeri.' Tussen driefieri' vier'
,uür 's nachts woWen drieftp-
plete interieurs verloot Verder
krijgen de bezoekers lasef-
shows. muziek.en beririjfepier
sentaües voorgeschoteld.
Beddenfabrikant Auping doet
een poging om jn het Guinness,;
Book of Records te kómenf Op i
de eerste verdieping wordt daar
voor het grootstebedterwereld
opgebouwd, van. tien b\j acht
meter. Verder,neemt fleraenti,
de nieuwe Nederlandse meubel-;
formule van Trendhopper, de
f laatste besdilkbarewinkelruim-
te in de Woonmall in gebruik. De
deuren van de2e zaak gaan vrij-r
dagavond om elf uur open.
Den Haag—Provinciale Staten van Zuid-Holland staan achter
het besluit van het college van Gedeputeerde Staten cm te
stoppen met de wettelijke herindelingsprocedure voor de
stadsprovincie Rotterdam.
Het provinciebestuur vindt het
'niet sjiek' dat het kabinet en de
Tweede Kamer reeds uitspraken
hebben gedaan over de gebieds-
begrenzing, terwijl de inspraak
procedure van de provincie nog
niet eens afgerond was. Het is nu
aan staatssecretaris Van de Von-
dervoort (Binnenlandse Zaken)
om de zogenaamde Arhi-procedu-
re over te nemen en af te ronden.
Van de Vondervoort zei de Twee
de Kamer onlangs dat ze het liefst
vanaf het begin al had willen
doen, maar dat Gedeputeerde Sta
ten per se zelf de regie wilden voe
ren.
Alleen D66, die in de Zuid-Hol
landse Staten in de oppositie zit,
is tegen het staken van de herin
delingsprocedure.- D66-statenlid
L. Verstege vindt dat de provincie
een serieuze gesprekspartner
moet blijven by de vormgeving
van de stadsprovincie. De Arhi-
procedure blijft nu stekeh in een
informele fase, zegt Verstege,
waardoor dat informele een veel
te zwaar accent krijgt. Zij noemt
het laf dat de provincie niet door
zet.
Andere fractiewoordvoerders
spreken echter van een 'mission
impossible'. Als de Tweede Ka
mer vindt dat de stadsprovincie
uit de achttien Rijnmondgemeen-
ten moet bestaan, valt er voor de
provincie weinig meer te advise
ren, is de heersende mening. Om
die reden heeft gedeputeerde
Brouwer ook weinig kritiek over
zich heen gehad van de provincie
bestuurders, toen hij zei dat Voor-
ne-Putten en Krimpen aan den
IJssel eigenlijk niet bij de stads
provinciehoren.
CDA-statenlid D. van Yperen twij
felt aan de oprechtheid van de ge
meenteraad van Rotterdam.
Enerzijds 2egt het gemeentebe
stuur van Rotterdam bang te zijn
dat de gemeente te dominant
blijft als een stadsprovincie te
weinig taken krijgt, anderzijds
doet de gemeente er niets aan om
te zorgen dat dat alvast belangrij
ke taken bij het regiobestuur wor
den neergelegd, zegt Van Ypenn.
„Als Rotterdam serieus is, wat let
ze dan om alvast het Ontwikke
lingsbedrijf aan de Stadsregio
over te doen?" aldus de CDA'er,
Het is volgens hem niet nodig dat
de kleinere gemeenten rond Rot
terdam hun grondbedrijven
kwijtraken, want, zegt hij, het
echte machtsvraagstuk is een
kwestie tussen de gemeente Rot
terdam en de beoogde stadspro
vincie.
Goeree
Goeree-Overflakkee mag van een
aantal fracties naar Zeeland, als
de stadsprovincie Rotterdam er
komt. Met name de PvdA is het
niet eens met Gedeputeerde Sta
ten dat Goeree-Overflakkee dan
bij Zuid-Holland moet blijven. Als
de stadsprovincie echter niet
doorgaat, wil het provinciebe
stuur unaniem dat Goeree-
Overflakkee by de provincie
Zuid-Holland blijft. Gedeputeer
de H.B. van der Goot (WD, be
stuurlijke organisatie); „De bewo
ners van Goeree willen maar één
ding en dat is niet steeds heen en
weer te worden geslingerd tussen
Zuid-Holiand en Zeeland."
De gOTèenSeR«tlöSU:I)«|irostodeMhét'4êiH^^'. sergunnfoèséo van het ministe-
da» vreest stróp wmiyoégsriit; instead streng; regakren, c rie'worieh yed sneller verleend
;nèh''$aldeosfe.z«llaïliidi^'al£«<m^lfe'*^ •'-*-*
zij vwjUewertearótedeac!dfr?Sróte>Mt«'%5dle langere duur
myiöwnmde'laveilze^
yeuTOxunaing moet mrinagotói meénteï Botftjdaró vihöfciwn
bil
-ysft:mSinsiirón,:raiirólprediKKpï^to®wö.eéSvétgaaiilag
;deïiavënsveélgebri
Wüdbetcherramgen
daii door dé provincie. Grote ha-,
yenprajacten dreigendaardoor
ernstige vertraging op te lopen,
stede tra.K. 1 Sian, juridisch
medewerkster verfde gemeente
/Rotterdam." gjsteren Kj de Baad
/ven Stefe-Boferdam heeft bU
|tdfe;;^tantie;bezw3ar.(umg8te-
iPf.ïkënd tëgeri de els van^edWWó^-
;««-.:I>ï.Ss«dvanStsie,doetovw{.
Rotterdam Het zal nog enige
maanden duren voordat duidelijk
is wat er met de vleermuizen in
diergaarde Blijdorp gaat gebeu
ren. Bij één vleermuis is vorige
week vast komen te staan dat het
dier drager is van het hondsdol
heidsvirus (rabiës). In eerste in
stantie werd aangenomen dat de
gehele, vierhonderd dieren tellen
de kolonie zou moeten worden af
gemaakt. Maar alle betrokken
deskundigen worstelen nog met
een flink aantal vragen.
De belangrijkste vraag is waarom
bij slechts één van de 274 onder
zochte Rouzet-vleermuizen de
aanwezigheid van het virus is
vastgesteld. Alle onderzochte
vleermuizen moesten voor de test
worden afgemaakt om de heise
nen te kunnen bekijken. Boven
dien is de afgelopen tijd geen en
kele vleermuis aan een rabiës-be-
smetting overleden. Ook was on
bekend dat de Rouzet-vleermuis
drager van het European Bat Lys-
sa-virus kon zijn. Andere vleer
muissoorten met hetzelfde virus
gaan snel dood. Tot slot is nog al
tijd de herkomst van het virus
niet duidelijk. Een speciale stu
diecommissie gaat nu proberen
om op alle vragen een antwoord te
vinden. Pas daarna zal meer be
kend worden over het lot van de
vleermuizen in Blijdorp.
De vleermuisgrot in Blijdorp is nu
al sinds 11 juli gesloten na het eer
ste bericht over een mogelijke be
smetting. Die besmetting kwam
aan het licht na een omngelukje
in de dierentuin van het Deense
Odense. Daar waren enkele vleer
muizen, afkomstig uit Blijdorp, in
een ventilator gekomen en ge
dood. De uitkomsten van de routi
necontrole op de kadavers werd
niet vertrouwd. Van twee van de
dieren werd vermoed dat ze be
smet wren met het hondsöol-
heidsvims. Pas afgelopen week
werd in het Institut Pasteur in
Parijs bevestigd dat het om het
hondsdolheidsvirus ging.
De vleermuizengrot in Rotterdam
blijft voorlopig gesloten voor het
publiek. De GGD heeft vijf bezoe
kers onderzocht die voor de virus-
ontdekking menen te zijn gebe
ten door dé diertjes. Twee van hen
zijn voor de zekerheid ingeënt.
Door Annemiek Veelenturf
Rotterdam Hij zwaait met zijn
armen, beent onderwijl door het
klaslokaal. Als een wervelvrind
vullen zijn Franse frases de les
ruimte, waarin zeven avondseho-
lieren van het Albeda College een
beetje overdonderd zitten te zijn.
De Franse dichter Yves Gaudin
weet met zijn doordringende ogen
alle aandacht op zich te vestigen.
De leerlingen van de tweede klas
mavo begrijpen dat hen een bij
zonder lesje Frans staat te wach
ten.
Lesmethode
'Rhapsode' heet de lesmethode
van Yves Gaudin. Hij reist er stad
en land mee af om mensen op een
andere manier taal te leren. Gau
din gaat uit van ritme en bewe
ging, waardoor woorden in een
heel ander licht komen te staan.
Niks geen rijtjes stampen uit een
leerboek, maar al zingend een ge
dicht voordragen waarbij bewe
gingen de woorden ondersteu
nen.
Zo worden dorre teksten leuk, is
de gedachte achter deze leswijze.
En omdat zowel geest als lichaam
worden geprikkeld, blijven de
vreemde woorden beter hangen.
Bovendien verbetert de
uitspraak.
'Rhapsode' heeft te ma
ken met schrijven, met
praten en met reizen,
legt Yves Gaudin de leer
lingen uit, terwijl hij de
Franse woorden daar
voor op het bord kalkt.
Hij doet Nederlanders na, die in
zijn beleving op een wat vlakke
toon praten en dan ook nog alleen
maar met hun mond. Dan laat hy
zien hoe Fransen dat doen; met
drukke armgebaren, met uithalen
in de stem naar beneden en naar
Yves Gaudin: 'Sommige woorden hebben een glimlach in zich'. Foto petwaejongfcorVos
boven, met soms opgetrokken
schouders en dan weer met wap
perendehanden.
Gaudin vraagt de scholieren op te
baar, na. Ze giebelen van enthou
siasme.
Op de volgende regels van het ge
dicht laat hy ze van de ene voet op
de andere wippen, waar-
-c 7- j* „Sommige woorden
ZCgt Yves CjaUdlIL hebben een glimlach in
7 zich," zegt hij in het
Frans. Dat de leerlingen
hem niet altijd letterlijk
verstaan, blijkt geen na
deel Met gebaren en veel mimiek
weet hij zijn boodschap toch wel
over te brengen.
„De woorden tot je nemen, in je
hoofd opslaan en gelijk weer uit
spreken," is het motto van Yves
Gaudin. Hij vraagt de leerlingen
staan en hem na te doen, „Hs
zegt hy als hij zijn arm strekt,
„sont venus..." volgt, terwijl hij de
vingers laat bewegen en daarna
met zijn hand op een bovenbeen
klapt De leerlingen doen dat
woord voor woord, gebaar na ge
in een kring te staan en het ge
dicht en de bewegingen te herha
len. Ze helpen elkaar. De een
steekt een arm uit en dan weet
een ander weer welk woord daar
bij hoorde. Samen brengen ze,
met een beetje hulp van Gaudin,
de voordracht tot een goed einde.
Nu wordt ritme toegevoegd. In
twee groepjes rappen de scholie
ren zinnen uit het vers, door
elkaar heen, en zo ontstaat een ca
non.. Dc verlegenheid is nu hele
maal weg. „Speel met de woor
den," moedigt de dichter hen aan.
„Wees een charmeur." Lettergre
pen rekken zich, klemtonen ver
schuiven en toonhoogtes schieten
dan weer naar beneden en dan
weer naar boven.
De leerlingen zakken weer op hun
stoelen als Gaudin een gedicht in
symbolen, gecombineerd met wis
kundige tekens, op het bord zet.
Hij tekent een zak geld en een
groot hart. Daartussen plaatst hy
het teken, dat 'groter dan' bete
kent, en kijkt vervolgens met een
vragend gezicht de klas in. „Nee!"
roepen de leerlingen. „Nou, soms
is dat wel zo, hoor," zegt een meis-
je.
Bombarie
Even later plaatst hij de lerares
Frans, Liesbeth Staal, op een stoel
voor de klas. Met veel bombarie
vertelt hij dat hij bloemen op de
markt voor haar heeft gekocht,
Yves Gaudin laat zijn woorden
dansen, waardoor ritme en char
me verleidelijker zijn dan de in
houd van de tekst.
Nu moet de klas hém met woor
den verleiden en dat blijkt niet
makkelijk. De leerlingen verzin
nen dat ze wijn voor hem hebben
gekocht. „Wat voor wijn?" vraagt
hy afwachtend. „Bordeaux," is
het antwoord. „Van welk jaar?"
De scholieren beraden zich. Dan
weet iemand een subliem ant
woord, waarop de Franse dichter
niet anders dan in een bulderlach
kan uitbarsten: „Soixante-neuf."
Lerares Liesbeth Staal vindt de
methode van Yves Gaudin een
mooie illustratie van wat de 'twee
de fase', een nieuwe aanpak die
de komende jaren in het voortge
zet onderwijs wordt ingevoerd,
voorschrijft. Gaudin brengt zijn
lesmethode daarom niet alleen
over op leerlingen, maar ook op
docenten van het Albeda College.
Daarvoor zijn speciale workshops
j*epland.^ t
Ergens moet je de troep kwijt,
maar wie wil er een afvalberg
naast de deur? De Vlaardingers
iiepen te hoop toen de provincie
Zuid-Rolland de stortlocatie in de
Zuidbuurt (Lickebaert)in gebruik
wilde nemen. De bevolking stak
er een stokje voor. Honderden
stokjes. Het zijn mooie bomen
aan het worden in het zogenaam
de Volksbos.
De overheid zwichtte, althans,
deed alsof - want in feite kon het
provinciebestuur het zich best
permitteren om een stortlocatie
op te heffen. De afvalberg slinkt
namelijk. Je kunt dat geslaagd
milieubeleid noemen - zo zien
bestuurders het graag uitgelegd.
Je kunt het ook toeschrijven aan
een sterk milieubewustzijn van
de bevolking - veel inwoners zijn
bereid hun huisvuil te scheiden
van groente-, fruit-en tuin resten
en ook van verpakkingsafval,dal
je in gemeenten ais Schiedam cn
Barcndrecht terug kunt brengen
naar de supermarkt, die er een
Retourette op nahoudt: een door
oud-minister Ed Nijpels aange- l
prezen initiatief van twee Bleis- -
wykse broers die in Schiedam-
Zuid een Albert Heijn franchisen.
De afvalberg groeit minder dan
voorheen; is dat niet sensationeel
in een groeiende welvaartsmaat
schappij en een florerende econo
mie? De provincie Zuid-Holland
kon dus de stort in de Lickebaert
wel missen, er waren nog reserve
locaties, zoals by het Lage Bergse
Bos tussen Bergschenhoek en het
Molenlaankwartier, Of de Oranje-
buitenpolder tussen Maassluis en
Hoek van Holland, waar zoveel
plannen voor zijn gemaakt dat er
intussen onkruid overheen
groeit: de natuur gaat winnen!
De verkleining van de afvalberg
valt nauwelijks toe te schrijven 1
aan het Rotterdamse gemeente
bestuur, dat met de gescheiden
inzameling draalde en treuzelde.
De Afvalverwerking Rynmond
(AVR bij Rozenburg en de Roteb
aan deBrieJselaan verbranden
honderdduizenden kubieke me
ters afval. Ook het voormalige
provinciale bedrijf Proav, thans
een NV, verwerkt het nodige.
Maar er is een overschot dat niet
fatsoenlijk te vernietigen of te re
cyclen valt Ergens moetje die
troep kwijt Inwoners van Dor
drecht zijn de bofkonten: zij heb
ben het voorrecht bij de Drede
Merwedehaven te wonen, een
stortlocatie waarmee in 1989 be
gonnen werd. De stort zou tot 2003
doorgaan, daarna zou de exploita
tie worden beëindigd. Maar het
aanbod neemt af en Gedeputeer
de Staten vinden het onaanvaard
baar om de stortplaats over zes - -
jaar half vol te sluiten. Dus krijgt'
de gemeente Dordrecht het voor
haar kiezen om het dumpen nog
veel langer toe te staan. In augus
tus ging de raad van commissaris
sen van de Proav akkoord met een
voo rwaar den pakketdat Dor
drecht minimaal achttien mifioen
gulden oplevert als genoegdoe
ning, plus dat de 1,1 mftjoen kuub
afval van Crayestein-West naar de
Derde Merwedehaven wordt ge
transporteerd. Dan kan er op
Crayestein een rioolwaterzuive-
ring komen. Maar het Dordtse
stadsbestuur moet aanvaarden
dat de bergingscapaciteit wordt
opgerekt van de 10,3 miljoen
kuub nu, naar 12,5, want dan kan
Zuid \olland de reserveringen
definitief schrappen en dan kan J
Proav ook nog afzien van de be
oogde stortplaats in Zoetermeef-
West. Dordrecht onderhandelt nu.
met gedeputeerde Koos Nolten
(WD). Diens partijgenoot, burge
meester Jan Noorland, krijgt er
dollartekentjes van in de ogen, als
ware hij Dagobert Duck. Maar de
buren van de Derde Merwedeha
ven zijn niet gek. De bewoners
voeren een meer dan normale ac- 1
tie om als compensatie een fiks
aantal verbeteringen in hun
woonomgeving te bewerkstelli
gen, en het is opletten geblazen,
want straks hebben b en w van
Dordrecht de overeenkomst met
Nolten getekend voordat de bewo
ners garanties hebben over de
toegezegde maatregelen.
Wat zijn garanties? De afvalber-
ging zou uiterlijk tot 2003 open
zijn. Nu wordt de einddatum 2016
gehanteerd. Dat heeft het Dordtse
gemeentebestuur bedongen. On
dertussen wordt in het provincie
huis hardop gezegd, van WD tot
GroenLinks, dat de stort beslist
na 2016 door moet gaan. Gedepu
teerde Nolten houdt het op 2016.
Waarom zou hij zijn onderhande
lingspositie bederven? Een ande
re kwestie is of je die provinciale
politiek niet meteen in de Derde 1
Merwedehaven moet kiepen.
6.
