15
Wijlen Moerman zorgt opnieuw voor ophef
m
Recent vergane glorie in tiende Schiedams fotoboek
Rotterdams Dagblad
Diet Wiegman maakt kunstwerk voor Fransenstraat
\\E
Antisemische denkbeelden houden burgemeester Stam thuis
Brandweerwagen verouderd
Parkweg
afgesloten
Man bekent
auto-inbraken
Auto's zwaar
beschadigd
Schapen weer
in de wei
Lastige Brit
op het bureau
Gestolen verf
voor graffiti
8s®?4
fSsStb
m
4:
'Weloverwogen
keus voor sloop'
D66 Vlaardingen zet nieuwe
gezichten op kandidatenlijst
4[ Nieuwe Passage *10 winkels onder één dak 9 Grote parkeergarage Kom winkelen in de Nieuwe Passage Schiedar
BW
Waterweg
Door Menno Haddeinan
Vlaardingen Voor de twee
de maal zorgt huisarts en
kankertherapeut Cornells
Moerman na zijn dood voor
ophef. Hield de verguisde en
bejubelde eigenzinnige
Vlaardinger bij leven de ge
moederen al flink bezig, ne
gen jaar na zijn dood en twee
jaar na het debacle over de
oprichting van een Moer
manlaan is het opnieuw raak.
Nadat bekend is geworden dat het
de dokter niet alleen voorstond
mensen te helpen, maar hij ook
bepaalde bevolkingsgroepen het
licht niet in de ogen gunde, be
sloot burgemeester L.W. Stam
niet mee te werken aan de ope
ning van het museum het Moer
manhuis.
Na een publicatie in deze krant
over de bikkelharde antisemiti
sche en racistische ideeën van
Moerman besloot Stam in overleg
met zijn wethouders niet te ver
schijnen tijdens de opening van
het Moermanhuis, aanstaande za
terdag. Officieel heet het dat er in
het college van b en w is gespro
ken over de diverse reacties die
de opening van het Moermanhuis
met zich meebrengen. Deze reac
ties hebben volgens de gemeente
te maken met de bedenkelijke an
tisemitische uitlatingen van dok
ter C. Moerman en anderzijds met
zijn grote verdiensten op het ge
bied van de kankertherapie.
Het college heeft al deze reacties
gewogen en in samenspraak met
de Stichting Archeologie en
Bouwhistorie afgesproken dat de
opening van het Moermanhuis,
zaterdagmiddag, doorgaat. „Om
uiting te geven aan de waardering
voor de kankertherapie van Moer
man en 2ijn verdiensten als huis
arts," schrijft de gemeente, „is
kort na zijn dood in 1988 al afge
sproken dat het Moermanhuis
voor publiek zou worden openge
steld."
Vervolgens schrijft de gemeente:
„Juist gelet op de andere, emotio
nele reacties is besloten dat uit
respect voor de gevoelens van be
trokkenen, en om duidelijk te ma
ken dat gemeentebestuur en
Stichting vanzelfsprekend af
stand nemen van de gewraakte
uitlatingen van Moerman, burge
meester Stam het Moermanhuïs
niet zal openen."
Geen begrip
J. ter Brugge van de Stichting Ar
cheologie en Bouwhistorie die het
Moermanhuis heeft opgericht,
wist van de uitlatingen van de
huisarts af. Het gewraakte boek
'De wedergeboorte van het Chris
tendom' was bij de archeoloog be
kend. „Voor deze ideeen kun je
als weldenkend mens geen begrip
voor hebben. Wij hebben daar bin
nen de stichting ook uitvoerig
over gesproken. In het museum
draait het echter meer op de the
rapie en de praktijk van Moer
man. Het is geen museum over de
persoon Moerman."
Ter Brugge legt uit dat m het
Moermanhuis het antisemitische
gedrag van de huisarts niet wordt
verzwegen.
„Het is niet zo dat we het hebben
weggestopt. Er wordt alleen niet
zoveel aandacht aan besteed
omdat het in het museum niet
over de persoon gaat."
Maasland Het brandweerkorps
van Maasland is voor zijn werk
deels aangewezen op materieel
dat zijn beste tijd heeft gehad. Er
moet apparatuur worden vervan
gen. De vervanging van de man-
schappenwagen is het meest in
grijpend. De DAF 1300 is inmid
dels veertien jaar oud. Omdat
brandweervoertuigen die ouder
zijn dan vijftien jaar, de periodiek
keuring niet meer doorstaan,
moet er aan vervanging worden
gedacht.
Ook de babypomp en het hefkus-
senset zijn verouderd. Beide ge
reedschappen zijn eveneens vijf
tien jaar oud en daarom aan ver
vanging toe. Tevens dient de
persluchtapparatuur voor nieuw
materiaal te worden ingeruild,
waarvoor het gemeentebestuur
nog dit jaar een krediet beschik
baar moet stellen. Datzelfde geldt
voor de vervanging van twee
portofoons.
Voor de aanschaf van een nieuwe
manschappenwagen is nog geen
krediet aangegeven. Het vernieu
wen van de persluchtapparatuur
kost 13.800 gulden, de hefkussen-
set 6000 gulden, de babypomp
7500 gulden en de portofoons 3800
gulden.
Om op levensreddende handelin
gen te oefenen, krijgt de brand-
weer de beschikking over een re-
animatie-pop. Deze oefenpop kan
ook door de EHBO worden ge
bruikt, omdat de huidige pop van
de eerste hulpverleners dringend
aan vervanging toe is.
Schiedam—In verband metwerk-
zaSmhederKvoor de aanleg van de
Beneluxlijn is van dinsdag 28 ok
tober tot en met maandag 10 no
vember de Parkweg in Schiedam
voor het verkeer afgesloten. De
maatregel is ingesteld om een
hulpbrug aan te kunnen leggen.
De hulpbrug is nodig om de over
last, veroorzaakt door het verleg
gen van het verzamelriool in de
Parkweg, te beperken. Deze werk
zaamheden zijn nodig voor de
aanleg van de Beneluxlijn. Met
behulp van de hulpbrug kan het
verkeer gewoon doorgang vinden.
Vlaardingen Een 33-jarige
Schiedammer, die eind septem
ber door de politie Schiedam was
aangehouden voor zo'n 200 auto-
inbraken, heeft gisteren bij de
Vlaardingse politie ook 35 auto-in
braken door heel Vlaardingen be
kend. Het gaat om inbraken in de
periode tussen maart en septem
ber van dit jaar. De man zit vast in
een huis van bewaring,
Maassluis Twee auto's raakten
gisteravond behoorlijk bescha
digd na een aanrijding op de
Rembrandtlaan. Een 19-jarige
Maasslsiiseverleende geen voor
rang aan een andere automobilist
en reed tegen de flank van die au
to. Eén auto werd weggesleept en
de andere auto kon met de nodige
schade doorrijden.
Hoek van Holland De politie
heeft gisteravond tien schapen
wei langs het Bonnenpad weer in
gestuurd. De beesten waren los
gebroken. De politie had behoor
lijk wat moeite om de laatste drie
schapen over de dam te krijgen.
Hoek van Holland Een 24~jarige
man uit Londen heeft gistermid
dag voor de nodige overlast in de
deelgemeente gezorgd. De man
ging naarhetpolitiebureau omdat
hij beroofd zou zijn. Hij verklaar
de dat als de politie hem niet zou
overzetten naar Engeland, hy ver
nielingen zou plegen. De politie
liet zich niet bedreigen, waarna de
man uiteindelijk weer wegging.
Enkele minuten later stond hij
weer op de stoep met een echt
paar. Hij viel het duo lastig en
dreigde ze naar hun huis te vol
gen. De politie wilde de man op
het bureau houden, zodat het
echtpaar naar huis kon gaan. De
Engelsman werd daarop agres
sief. Hij schopte tegen fietsen,
een auto en de voordeur van het
bureau. De polite hield hem daar
op aan. De man is overgedragen
aan de Vreemdelingendienst.
Hoek van Holland Met gestolen
verf en spuitbussen hebben onbe
kenden enkele muren in Hoek
van Holland besmeurd met graffi
ti. De spullen waren gestolen uit
een container die achter de bun
ker aan de Badweg staat. Deze
was opengebroken.
S:7 EST
Bijna het vol
tallige perso
BS.'r
neel van rij
wielen-en
motorfabriek
Hulsman, ge-
1955 aan de
Bultenha
venwegop
een daar ver
vaardigde
motomets.
gafereen ca
deau bij een
jubileum.
Repro Roel
Dl kstra vanfoto uit
collectie H. Kiela
,V"
$r?4O T-
t' Scw-'
(UiS
Door Ben van Haren
Schiedam „Geen beter stad in 't
Vaderland. Dat -wie 't me ook
kwalijk nam - hield ik steeds vol
met hand en tand, dan 't Nijverig
Schiedam!" Met deze dichtregels
van Ernst Frank uit het
Schiedamse Jaarboek van 1859
begint Henk Kiela zijn tiende en
vermoedelijk laatste -fotoboekje
over oud-Schiedam. Het bevat 110
foto's, die tussen 1894 en 1966 zijn
gemaakt. Opvallend zijn daarin
de haarscherpe afdrukken van de
rond de vorige eeuwwisseling ge
maakte straat-en overzichtsfoto's
uit de collectie M. J. Donkersloot
en een serie van kunstenaars die
op straat achter hun ezel in 1941
een stadsgezicht in olieverf schil
deren, in het kader van een wed
strijd. Verder ook de jongere fo
to's van mensen met een niet
meer bestaand beroep en de oude
vervoermiddelen in het straat
beeld. Zoals bijvoorbeeld de paar
den- en de stoomtram, het pontje,
een tweewielige wandelwagen,
paard enwa gen,"1 houten kruiwa
gen, bakfiets, carrier, de gewone
handkar en de bijzondere uitvoe
ringen van ijs- en melkboer. An
dere 'boeren', zoals verkopers
toen werden genoemd, met bleek
middelen en petroleum, zijn te
zien in het boekje, net als andere
recent vergane glorie van water-
stokerij, drogisterij en vakman
schap op de hoek. Naar de Buiten
havenweg in Schiedam trokken
in de vijftiger jaren zes dagen in
de week veel werklieden. Daar
waren naast de glasfabrieken
(A.J. Bakker, Van Deventer en de
Vereenigde), distilleerderij Joh's
de Kuyper Zoon, houthandel
F.W. van der Eist Co en Oxyge-
ni'um (fabriek van waterstof en
andere gecomprimeerde bedrijfs-
gassen, nu onderdeel van Hoe
kloos) veel ambachtelijke bedry-
ven gevestigd. Omstreeks 1955
trof je daar aan rijwielen- en moto-
renfabriek IDW, constructiewerk
plaats H. Evers, meubelfabriek
Modern, constructiewerkplaats
Kips Co, Ankerfabriek
Schiedam, machinefabriek De
Komeet, Metaalbuizenfabriek Ex
celsior en rijwielen- en motorenfa-
briek J.D. Hulsman. Begonnen
aan de Hagastraat kwam het be
drijf via de Boterstraat terecht
aan de Buitenhavenweg. Huls
man maakte onder meer fietsfra-
mes voor de Vlaardingse rijwielfa-
briek Benzo. Ook vervaardigde
men voorvorken en motoren. Wie
25 jaar bij het bedrijf in dienst was
kreeg van de zaak een originele
Hulsman. Op een van de foto's
van ruim veertig jaar geleden po
seert yoor de fabriek aan de Bui-
tenhhvenweg het voltallige perso
neel, merendeels gezeten op zo'n
motorfiets. Het pas verschenen
boekje 'Schiedam langs de straat'
is het tiende en laatste fotoboekje
van de naar Vlaardingen verhuis
de oud-Schiedammer Henk Kiela.
Hij gaat zich met zijn particuliere
uitgeverijtje 'De Drie Glazen' nu
volledig richten op de vervaardi
ging van historische videobanden
De eerste, 'Echo uit het verle
den', verscheen vorig jaar. Zijn
boekjes (25 gulden) en videoban
den (f 49,50) zijn uitsluitend tele
fonisch te bestellen, (010) 4746510.
Schiedam Voor de sloop van de
woning aan de Van Swindenstraat
43b is volgens het college van bur
gemeester en wethouders in
Schiedam weloverwogen geko
zen. De sloop is in 1996 voorge
legd aan de raadscommissie
stadsvernieuwing. Dat schrijft het
college in antwoord opvragen van
de PvdA over de sloop van de wo
ning van de familie Zwanenburg.
Deze familie heeft bij de PvdA
aan de bel getrokken over de
voorgenomen sloopplannen. De
PvdA ging daarna zelf achter ant
woorden aan. „In de afgelopen
weken is er ondanks inspannin
gen van de gemeente, niemand in
staat geweest om uit te leggen
waarom ondanks het vervallen
van de civieltechnische redenen
toch onverkort moet worden vast
gehouden aan de huidige sloop-
grenzen. Er was immers bij de
presentatie aan het projectteam
sprake van meerdere varianten,"
schreef de PvdA aan het college.
Volgens het college zijn de drie
varianten wel degelijk in de
raadscommissie aan de orde ge
weest. De commissie heeft des
tijds het advies van het project
team unaniem overgenomen.
De uitvoering van het stadsver
nieuwingsplan en omgevingis in
middels in handen van De Ver
nieuwde Stad bv. Als tijdens de
uitvoering blijkt dat er goedkoper
kan worden gebouwd dan aanvan
kelijk werd voorzien is dat een po
sitieve ontwikkeling die moet
worden toegejuicht Een aanpas
sing van het plan waardoor dit
voordeel weer verloren gaat,
wordt in een dergelijke situatie
zelden of nooit overwogen. „Naar
wij hebben begrepen heeft de Ver
nieuwde Stad met de eigenaren
van nummer 45 inmiddels mon
deling overeenstemming bereikt.
De sloop van het andere pand is
daarmee feitelijk onontkoombaar
geworden," schrijft het college.
De gemeente is niet van plan om
af te wijken van de eerder vastge
stelde sloopgrenzen.
Vlaardingen D66 in Vlaardin
gen heeft deze week de kandida
tenlijst voor de gemeenteraads
verkiezingen van maart volgend
jaar bekendgemaakt. De lyst
wordt gekenmerkt door een aan
tal nieuwe namen op verkiesba
re plaatsen. Tot de eerste vier,
het aantal zetels dat de huidige
fractie in de raad nu rijk is, be
horen wethouder T. van der
Steen, H. Strutz, B. van Nieu-
wenhuizen en K. van de Zwart.
Fractievoorzitter L. den Hoedt
staat momenteel op de zevende
plek, terwijl het raadslid H. de
Wit van het politieke strijdto
neel gaat verdwenen.
PL Strutz is binnen de party be
noemd als opvolger van de twee
maanden geleden vertrokken
W. van Rijn. De fractievoorzitter
verliet de partij nadat bekend
was geworden dat hij bij het be
drijf waar hij werkte had gefrau
deerd. Het is nog niet bekend
wie het fractievooratterschap in
de volgende raadsperiode op
zich zal nemen. Momenteel be
kleedt Den Hoedt die functie,
maar gezien zijn positie op de
lijst is het zeer de vraag of hij dat
in maart ook nog kan blijven
doen. Over de nummer één
plaats op de lijst wordt volgende
maand in de algemene ledenver
gadering gestemd. Deze wordt
in ieder geval gekozen uit de
drie personen die bovenaan de
lyst staan.
Van de twee namen die zijn ver
dwenen op de verkiesbare plek
ken is die van Den Hoedt bijzon
der. De Wit had eerder al te ken
nen gegeven wegens privé-om-
standigheden niet meer terug te
willen komen. Uit de mond van
Den Hoedt zijn zulke geluiden
nooit gehoord.,Ook binnen de
partij zelf is verb'aasd gerea
geerd pp de nieuwe plek van
Den Hoedt. „Ik ben enorm te
leurgesteld," vertelt raadslid
Den Hoedt in een eerste reactie.
„Ik had dat nooit verwacht. Bin
nen onze partij krijgen alle le
den een stembiljet over de post
waarop ze hun voorkeur kunnen
uitbrengen. Kennelijk was er
een groep mensen die my niet
meer zagen zitten,"
Loer draaien
Dat er sprake zou zijn van een
complot gaat Den Hoedt wat ver,
maar hy heeft wel het idee dat
een aantal leden zich heeft geor
ganiseerd om het raadslid en de
fractievoorzitter een loer te
draaien. „Op Van der Steen na is
de hele top van de partij in
Vlaardingen vernieuwd. Ik was
de enige van de oude club die er
nog zou zitten. Een aantal men
sen heeft daar bewust een stokje
vóórwillen steken."
DoorMariette Olsthoom
Vlaardingen In zijn ontwerp
voor de Fransenstraat in Vlaar
dingen stapt Diet Wiegman van
het verleden in het heden. Maakt
hij van oude voorwerpen gedigita
liseerde beelden. En symbolise
ren de bakstenen - het materiaal
waarmee het kunstwerk wordt ge
maakt - zowel de ruines uit ver
vlogen tijden als de verscheiden
heid aan bakstenen die er heden
ten dage te -inden is.
De omgeving van de Fransen
straat gaat veranderen, en niet
zo'n beetje ook. Niet zozeer de
aanleg van het 'Fransenplein', als-
wel het kunstwerk van de
Schiedamse kunstenaar moet een
van de oudste straten in het cen
trum van Vlaardingen een ander
aanzicht geven. Diet Wiegman'
kreeg van de gemeente de op
dracht om een kunstwerk te ma
ken waarin een link wordt gelegd
naar de historische opgravingen
die stadsarcheoloog Tim de Rid
der er in 1995 deed, en waarin een
imaginair portret van Frans Dir-
cszn. Boomgaert, de grondlegger
van de Fransenstraat, is verwerkt.
Een imaginair profiel, want van
Frans Dircszn. is niet bekend hoe
hij er uitzag. Op 1 juni 1603 kocht
deze Vlaardingse 'meester-metse-
laar' (soort aannemer) een stuk
land ten westen van de Achter
berg/Kuiperstraat, tegenover de
Peperstraat en legde er een (fruit)
boomgaard aan. Het paadje dat er
was gemaakt, kreeg al snel de
naam 'Bogaertstraetje'. Ook
Wethouder
K. van der
Windt bekijkt
de maquette
met de twee
oude flessen
en het zout
vaatje voor
het kunst
werk aan de
Fransen-
straat. Foto
Roel Dijkstra
Frans Dircszn. ging zich naar de
boomgaard noemen. Tussen 1635
en 1641 bouwde hij op het terrein
een huis, waarna zowel aan de
noord- als zuidkant meerdere
huisjes vo'gden. De straat die er
inmiddels was ontstaan is na de
dood van Frans Dirczn. omge
doopt tot Frans z'n pad en is later
Fransenstraat gaan heten.
Terug naar het kunstwerk, waar
mee volgens de planning volgend
vooijaar een begin wordt ge
maakt. Wiegman's creatie is er nu
slechts als maquette, maar moet
met een omvang van 3 bij op z'n
breedst 1,70 meter op het 'Fran
senplein' verrijzen. Het uiteinde
lijke resultaat staat de in binnen-
en buitenland bekende kunste
naar al helder voor de geest. Be
vlogen schetst hy het beeld,
Wiegman: „Het midden bestaat
uit rood baksteen met daarom
heen vier wanden, die naar elkaar
toe worden gemetseld. Het geheel
heeft een ruine-achtige opbouw.
De bakstenen worden versprin
gend aangebracht, zodat als de
zon erop staat een speelse scha
duwwerking ontstaat. Maar het is
ook weer die link tussen heden en
verleden: baksteen als klassiek
materiaal, maar ook beelden op
roepend van nu."
De voorwerpen die op de vier zij
den van het kunstwerk worden af
gebeeld, stammen uit vorige eeu
wen en zijn in de Fransenstraat
opgegraven. Uit de archeologi
sche vondsten koos Wiegman een
tweetal flessen uit de eerste helft
van de 19e en het begin van deze
eeuw, een zoutvaatje, een kom
metje en een bord uit de 17e eeuw.
Vervolgens heeft hij de voorwer
pen gedigitaliseerd, waar deze op
dracht volgens hem om vroeg,
daar baksteen en computers
eikaars componenten zijn. Het is
de bedoeling dat Wiegman's ont
werp, dat zowel vanuit de Kuiper
straat als het Veerplein kan wor
den gezien, uit zoveel mogelijk
verschillendesoorten baksteen
gaat bestaan en dat wordt gezocht
naar de orginele kleuren van de
gebruikte voorwerpen.
Een van de vier hoeken van het
kunstwerk toont het profiel van
Frans Dircszn. Ontsproten uit het
brein van Wiegman, Dat deze
waarschijnlijk weinig gelykenis
vertoont met de echte vindt de
maker niet zo belangrijk. „Het is
geen standbeeld, maar een verwij
zing naar die man. Er is een ge
schiedenis aan gekoppeld, een
link gelegd tussen heden en ver
leden. Als stille getuige van wat
zich op die plek heeft afgespeeld.
Dezelfde plaats waar nu weer van
alles gebeurd."
Burgemeester en wethouders van
Vlaardingen hebben gisteren be
sloten zich in te zetten voor de
werving van het benodigde geld
(70.000 gulden). Het Koninklijke
Verbond van Nederlandse Bak
steenfabrikanten zorgt in samen
werking met de Vlaardingse
bouwmaterialenhandel Waardt
BV voor de bakstenen. De funde
ring voor het kleurige kunstwerk
komt uit de pot bestemd voor de
herinrichting van de Vlaardingse
binnenstad. De rest moet worden
opgehoest door sponsors en wel
licht door winkeliers uit de buurt.
Als het eenmaal zover is, kan het
publiek terplekke aanwezig zijn
bij de totstandkoming van het
kunstwerk, een soort open atelier.
De bedoeling is dat via een scho
lingsproject leerling-metselaars
worden ingezet om het ontwerp
uit te voeren.
