m 'Firn
35
Die ketting ligt
zo toetelig op
m 'n bors tpartij
De
belaagd
D:
D'
s
K»
Di
kri H
VitïrjfY' Bij
Elf burgemeesters over hun omstreden visitekaartje
A hl
Rotterdams Dagblad
t-
Zaterdag 17 januari 1998
i 1
De ambtsketting ligt opnieuw in de vuurlinie. De Hellevoetse burgemeester M. ven
Rassen heeft, samen met haar eeSega uit Zutphen, een werkgroep opgericht om dé
keten opgepaste wtyxe de 21ste aeuwblnnen te loodsen. Van hen moet de ambtsketting
voortaan minder zwaar, makkelijker hanteerbaar en vooral geschikt voor de
vrouwenborst. Veel burgemeesters blijken een haat-liefde met hun ambtsketen te
hebben. De een vindt het een hondenpenning, bij de ander moet ftlj 'moei' en 'breed*
mooie traditie of relikwie van een regentesk verleden?
H. H. Jonker
Folo Ad Molendijk
B.Kolbach
(links) met
zlln bode S.
van SteenseS
FotoJaapRozema/
Rotterdams
Door Joop Spanjersberg
Burgemeester H. H.
Jonker (Hecdrik-Ido-
Ambacht):
ambtsket-
ting die ik op
"de foto draag,
is inderdaad nogal op
zichtig. Maar ik heb
ook een kleinere, hoor.
Die is ook van zilver
maar een stuk lichter;
net-aan een kilo en
daarom makkelijker
mee te nemen. Als ik
naar een opening
moet of een andere ge
legenheid en de ket
ting is vereist, dan pak
ik 't liefste die kleine.
Die past makkelijk in
m'n broekzak. Is reu-
zehandig bij het fiet
sen. Met die grote ke
ten ga je echt niet zo
maar op stap. Die
weegt zeker een paar
kilo; ik draag hem al
leen by heel bijzonde
re gebeurtenissen zo
als Koninginnedag, de nieuwjaarsreceptie of de in
stallatie van een nieuwe gemeenteraad.
Lelijk zou ik die grote keten zeker niet willen noe
men. En carnavalesk ook niet, nee. Ik vind dat er
over die 'grote' echt is nagedacht. Zo'n beetje alle am
bachten die in deze gemeente worden beoefend, ko
men erin terug. Vandaar ook dat 'ie zo zwaar is. En er
zit natuurlijk een nostalgisch tintje aan zo'n keten,
In vroeger tijden konden de mensen bij een brand
dan zien dat je opperbevelhebber van de brandweer
was. Die functie heb ik nog steeds, ja. Maar ik ga zel
den naar een brand kijken. Zeker 's nachts niet. Bij
klein alarm snurk ik eerlijk gezegd gewoon door. Bo
vendien, als er echt iets te blussen valt, loop je toch
alleenmaanm-de^veg""
Burgemeester M. Th.
Van de Wouw (Baren-
dreebt):
Mijn ambtske
ten wordt
over het alge
meen heel mooi ge
vonden. En degenen
die dat vinden, kan ik
bepaald geen ongelijk
geven. Ik vind hem
zelf ook heel mooi en
ik draag hem met ple
zier. Hij is trouwens
niet gemaakt door een
locaal iemand maar
door een industrieel
ontwerper uit mijn vo
rige gemeente Voor
hout, bij Leiden. Die
man, ene F. Guamie-
ro, maakt in zijn ate
lier schitterende mini-
aturen-in-goud voor
Fokker en Martinair
en had nog nooit een
burgempe stersketen
gedaan. Hij heeft alles
in overleg met mij ge
daan. Nee, goedkoop was het niet. Het kostte 15 tot
20.000 gulden. Maar daar krijg je dan wel iets be
schaafd-modem voor, zonder al te veel fratsen. Ik
ben er heel senang mee.
Het aardige is dat mijn keten ook prima op een vrou
wenborst past. Dat is allemaal bewezen, hoor. Ik heb
een vrouwelijke loco gehad die de ambtsketen soms
ook moest dragen. Ze was nogal klein van postuur.
Dan zetten we er in de hals een extra stukje ketting
by en stond hij by haar ook wat plesanter. Op de foto
maak ik rtet die ambtsketting misschien een wat
martiale indruk maar dat valt allemaal mee. Be heb
geen enkele band met het militaire; ik ben m'n loop
baan begonnen als loketbediende bij de PTT."
Burgemeester B. Kol-
bach (Korendijk):
k at vind ik nou
■toch zo'n ge-
"zeur, een spe
ciale commissie
ambtsketens voor
vrouwelijke burge
meesters. Laat de bur
gemeester van Helle-
voetsluis nou gewoon
naar een zilversmid
gaan. Die maakt k la
minute, voor 10.000
gulden, een prachtex
emplaar. Als ze dat
wil, heb ik zelfs een
leuk adresje voor haar
paraat - zilversmid
Kloosterman in Lopik,
die man kan het prima
en weet heus wel hoe
een vrouwenlichaam
in elkaar zit. En wat de
kosten betreft: een
goeie gemeenteraad
zit daar niet mee in z'n
maag - voor de groen
voorziening worden
per slot ook duizenden guldens uitgegeven.
Nee, niet alle burgemeesters zijn dol op de ambtsket
ting. Die zien het als folkore, maar ik vind het aardig.
m
-1—Zi
Ik hou gewoon van show. Je kan toch niet in je dage
lijkse Idoffie naar een bijzondere gelegenheid. Er
moet decorum zyn. Ik vind het bijvoorbeeld ook aar
dig om in smoking naar een kerstdiner te gaan. Het
dragen van een ambtsketen is overigens een kwestie
van gewicht verdelen. Voor en achter moet 'ie ge
woon even zwaar zijn. Denkt u maar aan melkrijders
van vroeger, die konden ook prima met gewicht om
gaan. Die slingerden aan een pink twee volle 40 liter-
melkbussen zomaar op de auto. Dat was vakman
schap, en het stelde verder geen klap voor. Zo werkt
het nou ook met de ambtsketen."
Burgemeester E.
Tuijnman (Papen-
drecht):
Als ik de Sint
ontvang, gaat
het gewoon
goed. Maar dat is bui
ten, met een jas aan, in
de open lucht. Maar
binnen, in mijn eigen
kleding, is een ander
verhaal. Dan ligt die
ambtsketting vaak
een beetje voddig, toe-
telig op mijn borstpar-
tij. Dunne stof of een
kraagloos bloesje is
helemaal een ramp.
Dat gaat absoluut niet
samen met een ambts
ketting. Extra handi
cap zijn de schakels -
die zijn erg stug en
blijven snel achter iets
haken.
Nee, ik heb echt geen
heke! aan die ketting.
Maar hij verfraait niet,
naar mijn gevoel. Ik
E. Tuijnman loop er constant mee te hannessen. Als het moment
Foto jaap Rozema.' voorbij is, bijvoorbeeld bij Sinterklaas, het uitreiken
Rotterdams van een koninklijke onderscheiding of een 60-jarig
huwelijk, gaat hij meteen in m'n tas. Laat ik het zo
zeggen: ik zou er niet rouwig om zyn als ik eens een
andere ambtsketen om zou kunnen doen.
Mannelijke collega's roepen soms: o, daar heb je die
vrouwen weer. Maar voor hen telt het probleem nou
eenmaal minder. De ambtsketen van Peper, van Rot
terdam, heeft bijvoorbeeld een heel brede band. Die
blijft veel beter hangen, zeker als hij een jasje met
brede revers draagt. Er wordt inderdaad dikwijls om
de ambtsketen gegrinnikt en veel burgemeesters
worstelen ermee, maar ik zou hem toch niet kwijt wil
len. Het biedt een stukje sty l en traditie. En daar heb
ben we in dit land toch ai zo weinig van. Een ambts
kostuum-met-steek, zoals burgemeesters vroeger
wel droegen? Nee, alsjeblieft niet, dat is zo'n beetje
het andere uiterste."
Burgemeester
M, J. D. Jansen (Krim
pen aan den IJssel):
Ik draag de ambts
keten zo min mo
gelijk. Die ketting
stoort me niet maar
het ding schept een af
stand en bovendien
hangt hij maar tussen
m'n boodschappen als
ik me voorover buig,
haha. Ik doe hem ei
genlijk alleen om als
dat bij de ontvangen
de partij zeer gewenst'
is. Kinderen en jonge
ren, die vinden het
vaak prachtig om te
zien. Voor mezelf is
het een relikwie uit
een regentesk verle
den maar, het klopt,
hij heeft nog steeds
een ceremoniële func
tie.
De Krimpense ketting
is zeker geen goed
koop geval. Absoluut
MJ. D. Jan- niet. Hij is best mooi en zwaar verzekerd, voor 16.000
sen gulden. Wezijn er zelfs heel zuinig op. Als ik hem heb
Foto Nieis van der gedragenmoet ik hem meteen weer inleveren bij de
Hoeven/Rotter- bode of bij m'n voorlichter. Dan gaat ie gelijk de kluis
dams Dagblad in, hier op het gemeentehuis. Maar ik geef het graag
toe: hoe eerder hij af kan, hoe beter.
Ik ken burgemeesters die zo'n keten aan de achter
zijde met spelden moeten vastmaken op hun jasje.
Vreselijk is dat. Bij mijn ketting hoeft dat gelukkig
niet. Ik heb aan de achterkant een beugel laten ma
ken zodat hij niet meer mobiel is. Nu kan ik hem in
één keer nonchalant omgooien en dan zit hij meteen
pontificaal op de borst. Zo gaat dat."
Burgemeester J. Sterkenburg-Versluis (Maassluis):
Er wordt vaak een beetje giechelig over zo'n
vrouwelijk ambtsketen gedaan. Prima hoor,
maar zelf heb ik vooral aarzelingen. De ambts
keten is geen sieraad, vind ik. Lelijk of niet, de keten
hoort bij de gemeente, berust op een traditie en valt
steeds om andere schouders. Ik besef natuurlijk dat
hij draagbaar moet zijn, maar tegelijkertijd kan je de
traditie niet zomaar overboord zetten. Daarom pas ik
m'n kleding voor officiële gelegenheden altijd aan,
draag ik de ambtsketting nooit op een kraagloos
bloesje of zoiets. Dat voelt ook niet zo lekker. En ver
der, zoals u misschien al heeft begrepen, kom ik ook
'n beetje uit de strenge burgemeesterssehool.
Ik heb hier in Maassluis twee verschillende ambtske
tens. De ene is heel eenvoudig en heb ik bijna nooit
J. Sterken
Foto Roel Dijkstra
om. De andere is een
geschenk van de indu
striële kring Maas
sluis, is een beetje aan
de zware kant maar
wel heel mooi. Ik
draag hem graag. Hij
is samengesteld uit al
lemaal kleine monu
mentjes uit Maassluis,
met de penning van de
stad eronder. Ik weet
dat ik mensen een ple
zier doe als ik hem
draag. Om hem wat
minder zwaar en roya
ler op de borst te laten
vallen, heb ik als tacti
sche oplossing een
tussenkettinkje be
dacht, in de nekpartij.
Hangt een deel van
het gewicht nu aan de
achterkant, en schiet
hij niet in één keer helemaal naarvoren. Begrijpt u
het een beetje?"
Burgemeester J. B. Waaijer (Ridderkerk):
Tp aat ik voorop stellen dat ik die ketting nooit als
1 een sloddervos draag. Daar hou ik gewoon niet
I ^van. Je komt in het fotoboek van mensen te
recht en dan moet het er allemaal goed uitzien.
J. D. Waaijer De ketting moet breed vallen, en een goeie lengte
Foto jaap Rozema/ hebben met de de penning onderaan, net boven de
Rotterdams navel, zeg maar. Ik kleed me er ook op. Ik heb in
Dagblad dienstplicht-termen een eerste grijs, een tweede grijs
en een derde grijs. En altijd de haren gekamd en de
nagels geknipt. Inderdaad, sommige collega's be
schouwen het optreden met de ambtsketting als een
verplicht nummertje. Zeggen: schattig hoor, maar ik
heb het wel gezien. Maar ik zie het even anders; voor
mij heeft het nog wel iets exclusiefs. Omdat ik vrij
lang ben, zo'n 1,93 meter, heb ik de ketting zelfs laten
verlengen, er een paar schakels laten bijzetten.
Al-met-al vind ik de huidige ketting een stuk mooier
dan de vorige. Dat was net een hondenpenning, een
aantal ringetjes in elkaar en zo. Meer niet. Hy ligt
nog ergens in een vitrine en was aangeboden door
Cornells Verolme, een grote scheepsbouwer die hier
altijd heeft gewoond. Dat was een echte potentaat, ja.
Maar dat waren de burgemeesters in die tijd ook,
hoor. Verolme heeft hier nog heel veel gedaan voor
de werkgelegenheid."
Burgemeester R.
Scheeres (Schiedam):
Ik mag wel zeggen
dat ik heel weinig
met de ambtsket
ting wordt gesigna
leerd, Ik heb er vier en
zo'n ding heeft na
tuurlijk een symboli
sche functie maar ik
zal er geen traan om
laten als hij wordt af
geschaft. Ministers
hebben toch ook geen
penning om hun nek.
dus waarom burge
meesters wel? MÏjn
onhandigheid met de
keten ligt vermoede
lijk in het feit dat ik
niet gewend ben om
iets om m'n nek te dra
gen. Bij raadsvergade
ringen is het wel voor
gekomen dat die ket
ting ineens in m'n kof
fie hing. Dat gebeurt
dan meestal als je op
staat Ander nadeel is,
vind ik, het transport. Bij mij zit die ketting in een
grote koffer, een geval van 60 by 30 centimeter, en
dat maakt het allemaal extra last
De leukste van de vier ketens is die van Kethel en
Spaland, waarvan ik ook burgemeester ben. Het is
een bijzonder aardig ding met de bijbehorende wa
pens erop, een ketel en een spa. Ik ben er, als u dat in
teresseert. bij toeval aangekomenEen tijdje geleden
zag ik hem liggen in Maastricht, in het Bonnefanten-
museum. Mijn blik viel ineens erop; bleek 'ie door
ons eigen Stedelijk Museum te zijn uitgeleend. Nu is
hij terug en draag ik hem in Kethel, bij de aubade op
Koninginnedag. Maar er zitten wel haken en ogen
aan, hoor. Ik heb bij het museum moeten tekenen
dat ik als een goed huisvader voor die penning zal
zorgen. Eén ketting draag ik eigenlijk nooitthe is
uit de tijd dat Schiedam ook het burgermeesterschap
R. Scheeres
Foto Roel Dijkstra
JLxik;
D. Corporaal
Foto Jaap Rozema/
Rotterdams
Dagblad
voerde over Oud- en Nieuw-Mathenesse. Het is iets
heel ouwerwets, uit de vorige eeuw."
Burgemeester D. Cor
poraal (Zwijndreeht):
'jk, met die
woorden ben
ik het nou niet
eens. Ik vind zo'n
ambtsketen helemaal
geen potsierlijk ding.
Integendeel zou ik
zeggen. Een burge
meester hoeft voor mij
echt geen steek op zijn
hoofd te zetten of een
gesteven rok aan te
trekken maar zo'n ket
ting heeft wel wat. Het
is een mooi symbool
van het ambt. Draagt
bij aan een stukje ge
zag en autoriteit En
dat moeten we vooral
zo houden; om die re
den heb ik ook geen
enkele behoefte aan
een moderne versie,
van de keten. We moe
ten geen traditie over
boord zetten waar we
later spijt van hebben.
Dat heeft u goed, ja. Ik hecht nogal aan decorum. Hoe
warm of heet het ook is, ik trek in de raadszaal nooit
mijn jasje uit. Mijn opvatting is dat een leidsman als
zodanig herkenbaar moet blijven. Ik moet wel toege
ven dat sommige collega's opgezadeld zijn met bij
zonder lelijke ambtsketens. Nou en of. Van die grote,
pompeuze dingen. Ik zou zo gauw geen naam weten.
Maar er zitten zeker trieste gevallen bij. Laatst heb
ben we bier nog een grap met de ambtsketen uitge
haald, die tamelijk uit de hand liep. Het ging om een
actie voor .kinderen; mijn ambtsketen was zoge-
''-t Baamd^gestolen waardootik* Sinterkiaasi niet kon
wontvangen. De Junderejimoestén helpen zoeken. Er
is toen abusievelijk een serieus bericht uitgegaan dat
die keten inderdaad gestolen was. Dat was me een
heisa; er zijn zelfs mensen kwaad om geworden."
Burgemeester A. Pe
per (Rotterdam):
ambtsketen
lis zeker geen
onderwerp
waaraan je loodzware
beschouwingen moet
ophangen. Wel is het
zo dat de meeste bur
gers, zeker bij wat zij
zien als belangrijke
dan wel officiële gele
genheden, het zéér op
prijs stellen als je als
burgemeester herken
baar bent door het dra
gen van de ambtske
ten. Het onderstreept
het gewicht van de ge
beurtenis. En de op
vattingen en gevoe
lens van de burgers
dienen vanzelfspre
kend met respect tege
moet te worden getre
den. Daaraan ontleent
de keten ook haar be
tekenis.
A. Peper Wat ik zelf van die ketting vind? Fraai van eenvoud
Foto ingrid van zou ik zeggen. Het is één van de oudste ketens van
Be®k Nederland. Wie de maker is weet ik echt niet Hij is
vervaardigd door een mij onbekende meester."
Burgemeester A. La-
tenstein van Voorst-
Wol dringh (Albrands-
waard):
Rietje van Ros
sen van Helle-
voetsluis heeft
natuurlijk gelijk: de
ketting is gemaakt
voor de mannelijke
garderobe. Zelf heb ik
er ook wel eens ruzie
mee, maar ik ben toch
aan de ambtsketen ge
hecht geraakt Ik vind
hem sierlijk en beslist
niet te zwaar. Hij staat
het leukst als ik een
jasje met een stevige
kraag draag, maar ik
pas mijn Ueding na
tuurlijk niet altijd aan
aan die ketting. Ik
moet er eigenlijk nog
iets op bedenken dat
'ie netjes blijft zitten
als ik een blouse aan
heb. Het zou heel goed
helpen, denk ik, als ik
eens een tegengewicht aan de achterkant laat aan
brengen. Maar ach, ik neem die ruzie in de tussentijd
voor lief. Ik draag het sieraad overigens niet zó vaak,
alleen bij passende gelegenheden. Zoals in decem
ber, toen ik de firma De Boer het predikaat 'Konink
lijk' mocht overhandigen. Bij zo'n feestelijke gebeur
tenis hoort de ambtsketen. Wat mij betreft hoeft die
keten dus echt niet te verdwijnen."
Bijdrage: Carel van der Velden
A. van Laten
steinvan
Voorst-Wol
dringh
Foto Cor vos
