Ni
De winst na
het verlies
Aleida en Liduina
Tentoonstelling in
Streekmuseum eert
Vlaardingers die joden
verborgen hielden
Goede voeding, wat let je?
Pijn in de borst
Verkoop oude boeken
Gehandicapten in
Westwij k
Wethouder Adri Reijnhout:
'De andere partijen wilden
ons in de coalitie hebben'
Rotterdams Dagblad
Donderdag 16 april 1998
Nooit heb ik Siem Rosman op een valsigheidje kunnen betrappen-
Zelfs in de hoogtijdagen van zijn politieke carrière, tevens de hoogtij
dagen van het CDA in Schiedam, bleef Rosmans blazoen vrij van lis
tige smetjes. Een gewetensvolle Schiedammer, die met een braaf
soort onwrikbaarheid oppositie voerde. Het ging hem om de stad en
het maakte niet uit vanuit welke positie je je om die stad bekommer
de. Lieden van andere gezindte vonden dat een tikkeltje naïef, maar
ik heb altijd bewondering gehad voor het feit dat hij spelletjes goed
doorzag en er met zijn ontwapenende schuchterheid doorheen prik
te, We kunnen op Siem Rosman terugzien als een integer gemeente
raadslid met de humor van een late calvinist, iemand dus die zijn
pret niet kan inhouden en dat mild vanuit de onderbuik doet (en dan
is het echt). Iemand die de duivelse verleidingen wel de baas kan.
Zo'n type kon de nog drogere Historische Vereniging Schiedam als
voorzitter wel gebruiken. Onder Rosmans gedreven leiding heeft de
vereniging zich eigentijds ontwikkeld, getuige de manier waarop
oud Schiedam via Internet toegankelijk is gemaakt. Dat verdient
echt hulde.
De Historische Vereniging organiseert ook tentoonstellingen. En
werkelijk, geen guitiger moment om Aleida en Liduina te gedenken
dan pal na de plechtige opening van het Stadserfcomplex door Hans
Dijkstal. De 'minister van Schiedam' roemde gisteren binnen- en
buitenkant van de nieuwbouw en vond dat de architect, professor
Hans Ruijssenaars. als een bekwame tandarts was omgegaan met
het gebit vol gaten dat de Schiedamse binnenstad jarenlang was.
Dijkstal sprak vol lof over het nieuwe plein dat zich uitstrekt voor het
gemeentegebouw én de Liduina-basiliek (voorheen de Singelkerk),
maar hij zweeg wijselijk over Aleida, de gravin van Holland die
Schiedam in 1275 stadsrechten gunde.
De minister begreep datje Liduina en Aleida op bepaalde momenten
niet in,één adem kunt noemen. En een van die momenten is de ope
ning van een complex dat pardoes tussen de Liduina Basilieken het
oude kasteel van Aleida is neergezet, Het Stadserfcomplex drijft een
wig tussen beide dames. De ruïne van Aleida's Huis te Riviere is door
professor Ruijssenaars apart gezet, geïsoleerd, alsof het niet bij
Schiedam hoort. Hans van der Sloot heeft daar in het maandblad Mu-
sis. stevig de vloer mee aangeveegd. De ruïne lijkt nu een vergeten
aanbouw, alsof het geld op was - en dat zou niet eens een rare con
clusie zijn.
liduina ziet haar eigen basiliek uit de pagodiscbe steigers komen,
Ajeida zit in het verdomhoekje. Wat een prachtig ogenblik, en hoe
schurks van die brave Rosman, om dan een expositie te wijden aan
beide dames die voor de Schiedamse geschiedenis van groot belang
7,ijp;geweest. Aleida en Liduina: de zichtbare relatie tussen kerk en
ruïne is door het Stadserfcomplex voor decennia verbroken. Het zou
eep wonder zijn, zegt Ruijssenaars zelf, als het Stadserf een schakel
wordt tussen gisteren en nu, tussen nu en morgen.
Welnu, laat de Heilige Maagd van Schiedam dan zelf dat wonder be
werkstelligen. Het is nu nog mogelijk om vanaf de Kreupelstraat,
waar Liduina zo droef op het ijs ten val kwam, een blijvend zichtlyn-
tje naar het toenmalige kasteel te creëren. Al was het maar via een
schaatsbaan, zodat het lijden van het meisje Liduina en het verval
van Aleida's burcht in een dynamische roetsj zijn verbonden. Zodat
je vanzelfbij café Witberg naar binnen sjeest. Als dat het diabolische
resultaat mag zijn van de expositie van de Historische Vereniging,
die morgen geopend wordt, dan zal ik Rosman nooit meer een brave-
rik noemen, eerder een genie dat vroom en devoot wraak nam op
ruyssende cultuurbarbarij.
KOR KEGEL
Redactie
Waterweg:
Edwin
Comellsse,
Marc Floor,
Ben van
Haren,
Danielle
Hermans,
Judith van
Klaveren,
Sentlna van
der Meer,
Marietta
Olsthoom,
Jan
Rozendaal
Conny
TaheiJ
Over de
Vesten 3,
3116 AD
Schiedam
Postbus 373,
3100 AJ
Schiedam
We will en allemaal wel gezond en verstandig eten. Ie
dereen heeft er wel ideeën over, maar we weten niet
hoe het nou precies zit. Onder leiding van een voe
dingsdeskundige kan iedereen gratis deelnemen
aan een 'Goede voeding demonstratie in de super
markt'. De demonstraties maken deel uit van de lan
delijke campagne 'Goede voeding, wat let je?' van de
Nederlandse Hartstichting.
Iedereen die geïnteresseerd is, kan zich gratis in
schrijven. Vandaag is er een demonstratie in de 'Su
per' aan De Loper 2 van 15.30 tot 17.00 uur en dinsdag
de 28ste in de Albert Heijn aan De Loper 85 van 14.30
tot 16.00 uur. Alle deelnemers maken kans op twee
minuten gratis winkelen.
Vlaardingen
De algemene patiëntenvereniging Vlaardingen orga
niseert vanavond om 19.30 uur in het Holy Zieken
huizen lezing. Artsassistent van cardioloog G. A. M.
Pop, JE. Y. L. Chau vertelt over 'hoe te handelen bij
pijn in de borst'. Van tevoren telefonisch aanmelden
via 0104744618.
In de centrale bibliotheek van Vlaardingen aan de
Waalstraat worden oude boeken verkocht. Morgen
van 14,00 tot 20,00 uur en op zaterdag 18 april van
11.00 tot 15.00 uur.
De centrale bieb gaat vanaf 20 april drie weken dicht
wegens een verbouwing,
In de periode dat de centrale bibliotheek gesloten is,
kan iedereen terecht in de filialen. Vanaf maandag 11
mei is de vernieuwde centrale bibliotheek open.
Telefoon
2732700
Telefax
4265227
Sportredac
tie:
SanderSon
nemans
Telefoon
2732700
4004310
Door verslaggever Ben van Haren is op3 april een arti
kel geplaatst onder de kop 'Gehandicapten in West-
wijk krijgen nieuwe woningen'. Hij gaat wat ons be
treft wel erg ruim door de bocht. Oké, op de Zuidbuurt-
hoeve wonen mensen met een psychiatrische achter-
grondlij Philadelphia met een verstandelijke handi
cap. Maar om ons in dit artikel te presenteren als 'de
gehandicapten die een nieuwe woning krijgen' gaat
ons veel te ver.
Stel u voor: een bewoner van de Zuidbuurthoeve gaat
straks verhuizen en maakt kennis met de buren. Die
hebben dit artikel gelezen en zeggen:.Aangenaam
kennis te maken, u bent zeker een gehandicapte?"
Dat lijkt ons een logische reactie van die mensen.
Waar wij, maar ook de medewerkers, nu zo benauwd
voor zijn is een stempel opgedrukt krijgen: het stem
pel van gehandicapte.
Wilt u in het vervolg niet iedereen over één kam sche
ren, maar ons als bewoners van de Zuidbuurthoeve
vermelden? Wij en de bewoners van Philadelphia wil
len graag als normale burgers door het leven. Dat ie
mand een bepaalde tekortkoming heeft, maakt hem
nog geen gehandicapte. Dan weten we ér nog wel een
paar: mensen die te hard rijden, die rommel maken op
straat, die geluidsoverlast veroorzaken.
Namens de Huisraad Zuidbuurthoeve,
Willem van Waardenburg
De gemeenteraadsverkiezingen
zijn desastreus verlopen voorde
Schiedamse afdeling van D56. In
één klap wijzigde het electoraat
de rol van DS6 van hoofdrolspe
ler in figurant: de partij tuimel
de van zes naar twee r aadsze tels.
Dat D66 desondanks niet in de
oppositiebanken terecht is geko
men, ligt voornamelijk aan de
andere hoofdrolspelers in het
Schiedams politieke spel. Die za
gen een belangrijke bijrol in het
college weggelegd voor de partij.
D66 greep de geboden kans met
beide handen aan. „De samen-
werkingisons de vorige bestuur
lijke periode goed bevallen,"
zegt D66-wethouder Adri Reijn-
hout. „En bovendien krijg je in
deze stad meer voor elkaar in de
coalitie dan in de oppositie."
w
Door Edwin
Comelisse
Schiedam De
kans datD66na
de verkiezin
gen plaats zou
nemen in de op
positiebanken
is groot ge
weest. Heel
groot. De goede
moed van de
D66-partijleden
- er werd wel
met enig verlies rekening gehou
den- slonk meer en meer naar
mate de verkiezingsavond vorder
de. Halverwege het stemmentel-
len was er nog een sprankje hoop
dat de stemmen uit Schiedam
Noord de avond zouden redden.
Traditioneel geniet D66 hier veel
aanhang. Maar ook Noord zag
geen brood in de partij, zo bleek.
Voor wethouder Adri Reijnhout
was het beeld wel duidelijk op dat
moment. „Toen ik die*avond het
stadhuis binnenkwam en de uit
slag zag, dacht ik: dit is dus over
en sluiten. Het is einde verhaal,
we zitten in de oppositie. Dat is
dan wel even slikken. Want on
danks de slechte prognoses denk
je toch dat het zo'n vaart niet kan
lopen. Die gedachte is ingegeven
door de zaken die je als partij voor
elkaar hebt gekregen de afgelo
pen vier jaar. Je hoopt steeds dat
deze punten niet onopgemerkt
aan de kiezer voorbij zijn gegaan.
Ik dacht steeds: in het allerergste
geval houden we drie zetels over.
Als grap heb ik steeds geroepen:
binnenkort zitten we met z'n
tweeën. Dat is dan wel even fors
slikken als blijkt dat de grap ernst
wordt. Dan kan je zeggen: het ligt
aan de kiezer, maar zo werkt het
natuurlijk niet. Die kiezer heeft je
gewoon glashard duidelijk ge
maakt datje wat hem betreft niet
in beeld bent."
Naar de oorzaak van het verlies is
hard gezocht de afgelopen weken.
Tussen de coalitiebesprekingen
door is er druk vergaderd over de
reden van de verkiezingsneder
laag. Daarbij kwam veelvuldig de
rol van de landelijke tak van D66
naar voren. De kwalificaties die
hieraan werden gegeven vielen
Reijnhout:'D66 Schiedam heeft van de andere partijen de kans gekregen de klus
af te maken. Dat komt hoogstwaarschijnlijk door de goede ervaringen. D66isde
afgelopen vier jaar een goede partner geweest om mee samen te werken'.
Foto Roel Dijkstra
zeker niet in de categorie compli
menten.
„De verkiezingsuitslag is niet een
puur Schiedamse afstraffing ge
weest," zegt Reijnhout gedeci
deerd. „Het is een afstraffing voor
de lijn van de landelijke partij. Ik
baseer dit op het feit dat D66 niet
alleen in Schiedam zo fors heeft
verloren. In bijna iedere Neder
landse gemeente is het raak ge
weest. Zouden al die afdelingen
het dan zo slecht hebben gedaan
de afgelopen vier jaar? Dat is toch
niet erg plausibel. Ik kan er wel
eens cynisch van worden. Je lift
als lokale afdeling steeds mee op
de landelijke trend. Je kan vier
jaar lang het ene succes na het an
dere voor je gemeente behalen
maar als de partij landelijk kel
dert, ga je op lokaal niveau ge
woon mee. En omgekeerd kun je
vier jaar lang niets doen en toch
worden beloond met een aantal
raadszetels."
Het imago van de landelijke afde
ling van D6G heeft dus, net als in
andere gemeenten in ons land,
ook in Schiedam de toon gezet. De
landelijke koers is de afgelopen
tijden al meerdere keren onder
werp van gesprek geweest tussen
oud-wethouder Jan Storm uit
Maassluis, beroepsgenoot Ton
van der Steen uit Vlaardingen en
de Schiedamse wethouder Adri
Reijnhout. Daarbij kwam nogal
wat kritiek op tafel.
Reijnhout: „Het is allemaal te lief,
te netjes, bijna a-politiek. Het me
rendeel van de Tweede-Kamer
fractie van D66 stelt zich zeer be
stuurlijk op, als een wetenschap
pelijk onderzoeksinstituut. Ze
verliest daarbij uit het oog dat ze
primair een politieke partij is en
dus politiek moet bedrijven. Fel
ler van leer trekken, een beetje
aan straatvechterij doen. Maar als
je binnen D66 zoiets hardop zegt,
wordt gereageerd met de opmer
king: 'dat is niet netjes'. Maar po
litiek is een beetje straatvechten,
onderwerpen zoeken om te sco
ren. Daar moet je niet vies van
zijn als politieke partij."
Hoe is dit uan toepassing op de
Schiedams a/deling ran D66?
„Die afdeling is alles wat de lan
delijke afdeling niet is. We staan
met twee benen in de Schiedamse
maatschappij. We nemen stelling
en dragen ideeën uit. We hebben
bijvoorbeeld ook persoonlijke ver
kiezingscampagnes gehouden
waarbij we de publiciteit niet heb
ben geschuwd. We waren niet
bang om de media op te zoeken en
te gebruiken."
Het hee/t echter weinig mogen ba
ten.
„Tja, helaas. Dat D68 nog steeds
in het college zit, heeft voorname
lijk te maken met het feit dat de
andere partijen ons erbij wilden
hebben, D66 Schiedam heeft van
de andere partijen de kans gekre
gen om de klus af te maken. Dat
komt hoogstwaarschijnlijk door
de goede ervaringen. D66 is een
goede partner geweest om mee sa
men te werken. Dat werd voor mij
vooral duidelijk tijdens de verkie
zingsavond. Toen duidelijk was
dat we zo fors hadden verloren,
kreeg ik meerdere keren van coa
litiegenoten te horen: dit hebben
jullie niet verdiend. Dat heeft zich
nu vertaald in de wens van die co
alitiepartners om D66 in de coali
tie te houden. Nu kunnen we dus
een aantal zaken afmaken."
De positie van D66 is echter wel
wat gewijzigd. Er is nogal een ver
schil of je op het aantal stemmen
in de coalitie zitting neemt of om
dat de andere partijen je een gunst
verlenen en je erbij halen. Is dat
een stevige basis? Liefdadigheid
vereist vaak dankbaarheid en dat
kan de bestuurlijke onafhanke
lijkheid weieens in de weg gaan
staan.
„Ik heb daar ook lang over na
moeten denken. Er zijn echter
twee dingen geweest die de door
slag hebben gegeven om weer in
de coalitie en het college plaats te
nemen.
Ten eerste denk ik niet dat we de
komende jaren als een soort slaaf
je in de coalitie zitten. De ervaring
de afgelopen jaren sterkt mijn
vertrouwen dat er niet veel zal
veranderen in de verhoudingen
tussen coalitiepartners PvdA,
WD aan de ene kant en D66 aan
de andere kant. Er was altijd een
redelijk harmonie en een ratione
le benadering. Dat zal zo blijven.
Bovendien heb ik ook niet een of
andere flutportefeuille gekregen.
De kans is vrijwel nihil dat er be
sluiten worden genomen op zetel
aantallen. Ik heb daar alle ver
trouwen in."
„Verder durf ik door mijn erva
ring van de afgelopen jaren ook te
stellen dat je in Schiedam in de
coalitie meer kan bereiken dan in
de oppositie. Dat geldt op het mo
ment zeker voor D66. Een opposi
tiepartij met twee zetels in de raad
heeft natuurlijk geen invloedrijke
rol. Als je puur oppositie wilt voe
ren dan is het we! een goed uit
gangspunt. Dan weetje zeker dat
je in vier jaar een naam kan neer
zetten. Maar als je bestuurlijk iets
wilt bereiken dan werkt deze
koers niet"
Er zijn ook geluiden te horen dat
Adri Reijnhout zijn tien jaar wet
houderschap vol mag maken zodat
hij tot aan zijn pensioen wacht
geld krijgt. Het CDA heeft het zelfs
in een brandbrief geschreven.
„Ik heb die geluiden ook gehoord.
Uiteraard nooit rechtstreeks,
want zo gaat dat nu eenmaal met
zulke uitspraken. Alleen het CDA
heeft dat wel gedaan. En ach, wat
moet ik daar van zeggen. De drui
ven zijn blijkbaar zuur voor het
CDA. Ze veriagen zich als ze met
zulke argumenten aankomen.
De zaak is eigenlijk heel simpel:
die regeling bestaat nu eenmaal.
Daar kan ik. ook niets aan doen.
Maar ik zal na twee jaar wethou
derschap (dan neemt Anneke
Meijer van GroenLinks de post
over, red.) echt niet tien jaar gaan
thuiszitten. Ik ben pas 51 jaar.
Dan ga je toch niet lotje pensioen
achterover leunen? Hen jaar! Ik
moet er niet aan denken. Nee, ik
heb nu twee jaar de tijd om een
baan te zoeken. En als die er is,
vervalt de regeling. En zo simpel
is het."
En is de politieke rol van Adri
Reijnhout voorbij na twee jaar
wethouderschap?
„Na twee jaar neem ik aan de an
dere kant in de raad plaats, naast
partijgenote Trudy van den Ak
ker. Ik ben voor vier jaar gekozen
dus ik zal die periode ook volma
ken. Ik ben niet van plan om eer
der op te stappen."
ig 16 april
SCHIEDAM
WijkpostZuid. Informatiebijeenkomst oveffi-
nanciële regelingen, 14.00-16.OOu. Film
huis. Seven Years in Tibet. 21.00u. Podium
Café. Oorsmeer, 21.00u. Woon zorgcen
trum Thuriede. Videomiddag. 14.00u. Dc
Oost. Olieverf schilderen, 14.0Ö-16.Q0u.
Theatera.d. Schlo. Nationale Opera van Roe
menië met Nabucco2015uDeHarg.Voor-
lichtmgOsteoporose. 19.45u.
VLAARDINGEN
Grote Kerk. Lunchconcert, 12.45-13.15u.
Stadsgehoorzaal. De kampioenen week door
Growingupinpublicö independence,20.00u.
Holy Zieke nhu Is. Lezing over pijn op de borst
bijdehartstreek, 19.30u. Dc Ba b bars pokier.
Bingo. 10.00-ll.30u. Het Scheele Hoekje,
Lezing en infomatje over de methode Montig-
nac.20.00u.
ROTTERDAM
Hist. Museum ,Schlelandshuis' 10.00-
IT.OOfüm: Rotterdam, NieuweSta d-De Vlerk
22.00 At Denko's. 5t Laurenskerk 12.45
Middagpauze-concert. Ahoy 20.00 Janet
Jackson. SKVR Muziekschool Centrum-
West 19.30Popschoolbands.VSBTIieatera/
d Schle 20.15 Nabucco, Zaal de Unie 20.30
Luistermuseum, Hal naast Floor Table Occa
sion no.7. Bobby Baker-Speciaalop hetjuöiie-
um toegesneden sofoperformance vooraf
gaand aan de voorstellingen van RSC en For
ced Entertainment Bibliotheektheater
20.30 Witte Nachten. Lantaren/Venster
21.00 Abeiard Heloise. luxor Theater
20.15 Grease, de musical. O.T. Theater a/d
Mullerpier20.00 Vrouwen van Ibsen. Rotter-
d amse Schouwbu rg.Gr.z. 20.15 Romeo and
Juliet KI.Z. 20.30 Showtime. Theater ZuW-
pleln, Grz. 20.15 Mini Maxi. Kl.z. 20.30
Dennis Kivit
Vrijdag 17 april
SCHIEDAM
Filmhuis. Prisoner of de Mountains, 21.00u.
Total Music Muzikantencentrum. Talenten
jacht, 20,30u, MagnaliaDeTKerk. Voorjaars
concert Schiedams Christelijk Mannenkoor;'
20.00 u. Podium Café. Silent Room Sonic
Boom, 21.OOu. Dc Oost Klaverjassen en ge:
heugenspel. 14.00-16.00u. Theater d»
Teerstoof. Plien en B<anca met ChangezL-r
20.30u.
VLAARDINGEN
Stadsgehoorzaal. Fanfare door Thomas vaiï
Luyn, 20.00u. Filmtheater Het Zeepaard'.'0
The Full Monty, 21.0ÖU. Dlenstencentmitf"
Babberspolder. Optreden mondharmonica;
vereniging The Nobody's, 14.00-15.30u.
Dienstencentrum Soênda. Darten, 14,00- -
16. OOu. Scoutingcent rum Broekpolderweg
249, Jaarlijkse regionale Scoutingswedstrij-
denJongerencentrum Europe. Jungieparty,
19.30-23.00u.
Van do 16t/mwo22apr.
ROTTERDAM
Cinerama 1: Titanic" (12) dag. 14.15-20,
Cln.2: "Amistad" (16) dag.13.15-17,15-
20.45- Cln.3: '1 know what you did last sum
mer' (16) dag. 18.45-21.30, do.vr.ma.üi.ooH
12.45-16-15. On,4: 'Seven years in Tibet'
(12) dag. 13-18-21.15. Cin.5: 'Kiss the girts'
(16) dag. 18.15-21.15, do.vr.ma.di.ook
12.30-15.30.
Imax Theater: 'Amazon" (a!) dagdbeh.ma.)
14-16. 'Super Speedway' (a!) dag. (beri.ma.)
15The itvingsea' (al) do.vr.di.wo. 13Titanic'
(12) dag.(beh.ma.) 17.15-21.15, ma.16-20,
.zazo. ook 10,
VanJj 'De Poolse Bruid' (12) dag 20-22,15.
(maniet om 22.15), vrzo.wo. 14.30, Sneak
Preview (16) roa.22. Ven.2: 'La vie de Jésus
(16) dag22. 'Karakter' (12) vr.zo.wo. 14.30-
Dag(beh.ma-) 19,30: 'Equinox Ffoweri do. 'A
story of Floating Weeds'vr. Good Moming'za,
'Late Autumn' zo. 'An autumn afternoon' dt',
Tokyo Ga' wo. 'Le Mépris' (16) ma. 19.30.
Ven.3: The Tango Lesson' (12) dag, 20. The
River' (16) dag.22. 'Légnmas Negras' (al) vr
.zo.wo. 14.30. Ven 4: 'Perfect Circle' (12)
dag.19.30, Western'<16? dag.22. Moviezo-
ne: 'Zusje'vr. 15.30.
Lumière 1The Jackal" (16) dag.12,10-
15.10-18.10-21.10, Lum. 2: 'Sphere' (12)
dag. 12-15-18-21. Lum. 3: 'Desperate Mea
sures' (16) dag 13,20-16-18.50-21.30.
Lum. 4; 'Money talks' (12) dagl8.30-21, do-
,vr.ma.di.ookl3.3Q-16.
Pathé: Titanic' (12) dag 11.30-15.30-
19.30. 'Left luggage' (si) dag. 11,10-14.40-
17-19.30-21.50. di.alleen 11.20-14.10.
Door Judith van Klaveren
Vlaardingenïn het Streekmuse
um Jan Anderson is vanaf zater
dag een expositie te zien over
joodse onderduikers in Vlaardin
gen. Niet de onderduikers zelf
staan centraal, maar de families
bij wie ze verbleven. „Myn doel is
om de mensen te eren die de jo
den verborgen hielden," licht Jan
Anderson toe.
Het feit dat ook in Vlaardingen jo
den ondergedoken hebben geze
ten, is pas in 1995 echt duidelijk
geworden voor Jan Anderson. De
eigenaar van het Streekmuseum
werd benaderd door Harry Visser
uit Amsterdam, die zelf tijdens
WOU in Vlaardingen zal „U heeft
een mooie collectie over de Vlaar-
dingse geschiedenis," had deze
tegen Anderson gezegd, „maar
het is jammer dat u niets met on
derduikers heeft gedaan."
Tot dan toe was hierover volgens
Anderson nauwelijks iets bekend.
Met het bezoek van Visser aan
Vlaardingen bleek dat alleen al op
het adres Narcisplein 12 veertien
joodse Amsterdammers onderge
doken hadden gezeten. In totaal
werden - bijna allemaal in Vlaar-
dingen-Ambacht - 57 joden ver
borgen gehouden. Zeventien van
hen hebben de oorlog niet over
leefd. „Dat is weinig," stelt Ander
son. ..als je nagaat dat in totaal
tachtig procent van de joden het
heeft moeten ontgelden."
Opgesloten
Harry Visser was 12 jaar oud toen
hij in september 1942 met zijn ou
ders op de zolderverdieping van
de familie Jansen aan het Narcis
plein terecht kwam. Samen met
nog drie andere families zat het
gezin Visser hier bijna drie jaar
lang opgesloten. „Dagelijks voer
den zowel de onderdakgevers als
de onderduikers de strijd om alle
monden te vullen," vertelt Ander
son. „Omdat de onderduikers ille
gaal uit Amsterdam waren geko
men, waren er immers slechts dis
tributiebonnen voor twee perso
nen, alleen het echtpaar Jansen
zelf. Niemand van de veertien on
derduikers werkte of kon overdag
naar buiten, zodat zij alle uren
van de dag op elkaar waren aange
wezen. Er werd veel gelezen, ge
discussieerd en ze hielden
schaakcompetities."
Ondanks dat er weinig bewaard is
gebleven, is Anderson erin ge
slaagd een uitgebreide tentoon
stelling samen te stellen over het
lot van de onderduikers. Doordat
veel van het materiaal afkomstig
is van Harry Visser komt de expo
sitie tot leven. Aan de hand van
diens tekeningen van vliegtui
gen, zijn Mecano-bouwpakket-
ten, de verjaardagskaarten die hij
stuurde naar zijn zusje die elders
in Nederland ondergedoken zat,
en het receptenboek van zijn
moeder dat hij rijkelijk van illu
straties had voorzien, kan de be
zoeker zich een aardig beeld vor
men hoe de jonge Harry zo goed
mogelijk de tijd probeerde door te
komen.
Bijzonder is ook het piepkleine
dagboek dat Harry voor zijn vader
had gemaakt van sigarenkistjes-
!n totaal werden 57 joden verborgen gehouden in Vlaardingen. Sn
het streekmuseum is vanaf zaterdag een expositie te bezichti
gen dieaandachtschenktaandefamilies diehen onderdak heb
ben geboden. Foto Roel Dijkstra
hout. Het is een regel uit dit dag
boekje dat bij hem in 1995 de
doorslag gaf de onderdakgevers
op te zoeken. Daardoor wordt nu
eindelijk de belofte van zijn vader
ingelost. Die schreef in het dag
boekje: dat zij, die de familie
Visser en de andere onderduikers
gered hadden, nooit vergeten mo
gen worden...'.
Behalve de persoonlijke bezittin
gen van Hany Visser is Anderson
materiaal op het spoor gekomen
van andere gastgezinnen, waar
onder foto's, papierenen voorwer
pen, zoals het schaartje waarmee
mevrouw Don het haar van 'haar'
kinderen knipte. Daarnaast is er
materiaal te zien dat de museum
eigenaar in de loop van de jaren
zelf al had verzameld. Zijn pronk
stuk - „voor zover je er trots op
kunt zijn" - is het bord 'voor Jo
den verboden', dat tijdens de oor
log bij het Vlaardingse park Het
Hof heeft gehangen. Eveneens
uniek zijn de koperen gebruiks
voorwerpen. „Vanaf 1941 werd ko
per door de Duitsers gevorderd,"
legt Anderson uit. „Er zijn nog
maar enkele voorwerpen over, die
de onderduikers hebben achter
gehouden."
De tentoonstelling, wordt com
pleet gemaakt door materiaal als
persoonsbewijzen, anti-joodse
publicaties en officiële papieren
van Duitsers met betrekking tot
vorderingen van woningen.
Voor de Vlaardingse schooljeugd
is bovendien een boekje samen
gesteld waarin de belevenissen
van Harry Visser op toegankelijke
wijze zijn beschreven. Dit wordt
uitgedeeld in de groepen acht van
de basisscholen, die vervolgens in
mei een bezoek aan het museum
zullen brengen.
Verdrongen
Hoewel de meeste van de behulp
zame Vlaardingers en de onder
duikers inmiddels niet meer le
ven, vindt Ander: belang
rijk alsnog eer riling
aan hen te wijd'.- er im
mers niet eerde: erdedigt
hij zich. „En veel van de betrokke
nen hebben het na de oorlog voor
zich gehouden, of net als Harry
verdrongen. Nu we hebben ach
terhaald dat een aantal Vlaardin
gers zo ver de nek heeft uitgesto
ken om de onderduikers het leven
te redden, wil ik hen alsnog eren."
Anderson vindt hfit hypocriet dat
veel mensen tijdens de oorlog de
den alsof ze dachten dat joden
naar werkkampen werden ge
bracht. „Ze hebben wél geweten
dat er concentratiekampen wa
ren," zegt hij geagiteerd, terwijl
hij op een uitgave in één van de
vitrines wijst. 'Alle joden die geen
jodenster dragen, zullen naar het
concentratiekamp Mauthausen
gebracht worden', staat er te lezen
in deze 'Extra editie' van het
Joods Weekblad van 7 augustus*.;
1942. „Datwas dus helemaal geen-;
werkkamp, en daar wordt heelu
duidelijk over gedaan," conclu
deert Anderson.
De Vlaardinger verbaast zich over
de huidige 'gigantische belang
stelling' voor joodse onderwer
pen. „Het lijkt wel of er geen dag
voorbij gaat zonder dat iemand er
iets aan wil doen. Zo zijn er ineens
enorm veel mensen die schande
spreken over wat er is gebeurd
met de Liro-arehieven, terwijl ze
daar in de jaren vijftig en zestig
ook niet over nadachten. Na de
oorlog hoorde je er niemand over.
Er is niemand die de joden ooit
heeft geholpen, maar nu maken
ze zich er druk om."
Schaamte
Volgens Anderson komt deze.
plotselinge belangstelling voort
uit schaamtegevoel, wat zich weer
vertaalt naar de huidige proble
matiek: „We zijn bereid veel voor
vluchtelingen te doen, we zijn
sterk tégen extreem-rechtse par
tijen." In de tentoonstelling ligt
dan ook een soort boodschap be
sloten. Maar, relativeert Ander
son, „wie ben ik om een belerende
ringer op te steken? Want ik weet
niet of ik net als die onderduikge-
vers bereid zou zijn om mijn leven
voor iemand op het spel te zetten.
Ik vraag me af hoeveel mensen er
nu nog zijn die dat zouden doen."
Anderson vindt daarom dat dit ge-
eerd moet worden. „Deze mensen
hebben geen enkele dank gehad
na de oorlog. Nu zijn ze dood.
Toch zou er een soort monument
je, een gedenkteken moeten ko
men, Eigenlijk zouden de kinde
ren van de onderduikers daarvoor
moeten zorgen. Die hebben im
mers indirect hun leven aan hen
te danken."
De expositie 'Hou je snater, duik
onder water' duurt tot 20 juni.
Het Streekmuseum aan de
Kethelweg 50 is geopend elke za
terdag en de eerste zondag van
de maand van 14.00 tot 16.00 uur.