14
De bommen; ervoor en erna
N ep-medewerker
Thuiszorg berooft
tientallen ouderen
'Bij lezen is het belangrijk datje op weg wordt geholpen'
Ook actief in Rotterdam, Capelle aan
den IJssel, Maassluis en Ridderkerk
Olympus College stuurt drie
leerlingen per week weg
Martin Mooij
Heel Rotterdam in juli over
op 'elektronisch parkeren'
Vrouw weer
brommer kwijt
De Coolsi
Geschiedenis
van om de hoek
:j
Rotterdams Dagblad I I Dinsdag 12 mei 1993
RotterdamVele tientallen ouderen in het hele land zijn door
een 17-jarige Amsterdamse jongen voor ruim drie ton opge
licht. Hij deed zich voor als een medewerker van Thuiszorg en
wast op ie manier het vertrouwen van zijn slachtoffers te win
nen. In februari liep hij in Ridderkerk tegen de lamp.
Uit het onderzoek is gebleken dat
de verdachte, die altijd keurig ge
kleed en voorkomend was, de
mensen benaderde met de mede
deling dat de reguliere medewer
ker van Thuiszorg ziek was. Ver
volgens meldde hij dat het tijd
was om het giropasje te vernieu
wen.
Dat kreeg hij dan meestal over
handigd, met de bijbehorende
pincode. Later retourneerde hij
het zogenaamde nieuwe pasje aan
de betrokkene. Meestal was dat
een exemplaar dat hij eerder van
iemand anders afhandig had ge
maakt.
Met liet 'oude' pasje ging hij ver
volgens naar de bank en plunder
de de rekening. De hele procedu
re werd vervolgens elders her
haald. Hij gebruikte de pasjes bo
vendien om er treinkaartjes mee
te kopen, zodat hij in een andere
stad een nieuw slachtoffer kon
uitzoeken.
In deze regio sloeg hij onder meer
in Rotterdam, Capelle aan den
IJssel en Maassluis zijn slag. De
verdachte heeft inmiddels een
aantal 2aken bekend
Portemonnee
Volgens een woordvoerder van de
politie wordt Thuiszorg wel vaker
gebruikt als dekmantel van perso
nen die minder goede bedoelin
gen hebben. „We hebben ook ou
dere daders gehad, die zich uitga
ven voor medewerker van deze in
stantie. Ze wilden dan even wat
afspraken doornemen. Vervol
gens vragen ze om een glaasje wa
ter. In de tijd dat dit wordt ge
haald, roven ze de portemonnee
leeg. Het behoort tot de zogeheten
babbeltrucs."
Directeur J. Knipscheer van
Thuiszorg Rotterdam zegt al
meermalen aan zijn personeel en
klanten te hebben gemeld waak
zaam ie zijn.Als je het niet ver
trouwt, laat iemand dan ook niet
binnen. Vraag aan degene die zich
als vervanger meldt voor wie hij
komt. En bel naar de eigen lei
dinggevende, als je twijfels hebt."
Maar, constateert hij tevens, op
lichters zijn gehaaid in het beden
ken van uitvluchten. Ze maken
nep-pasjes of anticiperen op nieu
we regels. „Mensen zijn soms zo
goed van vertrouwen. En tegen
klanten,.die volkomen argeloos
zijn, doe je niets. Dat is hetzelfde
als van die lui die een kantoor bin
nenlopen en zeggen dat ze van
IBM zijn. Of zich uitgeven als me
dewerker van nutsbedrijven zoals
ENECO. We zijn bezig met een
nieuw klantenblad. We zullen
daarin tóch nog eens wat waar
schuwingen opnemen."
Een vrijwel onbeschadigd beursgebouw na de bommen coitectieAdriaan Willem Borgtvixny van dervcom
Rotterdam Het Olympus Colle
ge in Rotterdam-Zuid stuurt ge
middeld per week drie leerlingen
weg vanwege ondermaatse stu
dieresultaten. De school kan de
kinderen wegsturen opgrond van
een contract dat de school met
leerlingen afsluit.
Op het college, dat 1500 leerlingen
uit dertig verschillende culturen
telt, zijn veel scholieren een voort
durende bron van zorg en erger
nis, verklaarde directeur Jan Cas-
telein gisteravond voor het tv-pro-
grarama Netwerk. „Veel van hen
komen niet naar school om te le
ren, maar alleen om andere leer
lingen en docenten te pesten en te
intimideren," was de teneur van
Casteleins betoog.
De Rotterdamse schooldirecteur
toonde alle begrip voor een
Utrechtse collega-rector, die vori
ge week dreigde zijn school te zul
len sluiten omdat allochtone leer
lingen de prestaties van de totale
school negatief beïnvloeden.
Op het Olympus College gebeurt
volgens directeur Castelein het
zelfde. De Rotterdamse school
kwam vorig jaar in een onderzoek
door dagblad Trouw als een van
de slechtste scholen van Neder
land tevoorschijn.
Castelein vindt dat scholen niet
verantwoordelijk moeten worden
gesteld voor de maatschappelijke
problemen van de verschillende
bevolkingsgroepen. Een school is
er volgens hem alleen om onder
wijs te geven. Momenteel echter
voelen veel docenten op het
Olympus zich eerder maatschap
pelijk werker dan leerkracht.
Het nieuwe beursgebouw van
Rotterdam aan de Coolsingel
en de St Laurensstraat (het la
tere Beursplein) was bijna ge
reed toen de Tweede Wereld
oorlog uitbrak. Destijds gold
hel gebouw als het tot dan om
vangrijkste bouwwerk van Ne
derland. De architect was ir.
J. F. Staal, die de opening van
zijn schepping niet heeft mo
gen beleven: jiij overleed op 8
april 1940.
Op de rechterhoek van de
straat bevond zich het voorma
lig Erasmiaans Gymnasium.
Na het vallen van de bommen
bleef van het pand weinig
meer van over, zoals blijkt uit
de grote foto, gemaakt zes da
gen na de gruwelijke daad.
Amateur-fotograaf Adriaan
Willem Borgh heeft de foto ver
moedelijk gemaakt vanuit het
pand van de Hollandsche
Bank Unie op de hoek van de
tegenwoordige Bulgersteyn.
Het Beursplein heeft nu een
eigen gezicht met dc 'groene
reus', de glazen toren bek
rend bij het World Trade Ces,
ter. Het warenhuis Vroom en
Dreesmann ontneemt sinds de
bouw het zicht op de Grote of
St. Laurenskerk en de verzon
ken winkelpromenade Beurs-
traverse is een trekpleister
voor velen. Het Duitse bombar
dement op 14 mei 1940 vernie
tigde onder meer 11.000 pan
den met daarin 25.000 wonin
gen, 2400 winkels, 1350 fabrie
ken en werkplaatsen, vier zie
kenhuizen, twintig bankge
bouwen, twee schouwburgen,
69 scholen, twaalf bioscopen
en zes vergaderzalen. Er vielen
900 doden en 77.000 mensen
raakten dakloos.
Het beursgebouw in 1939 in
de steigers CoJJectieArchiefdienst
Gemeente Rotterdam
Opnieuw het beursgebouw maar in een andere omgeving Foto
Niels van der Hoeven/Rotterdam Dagblad
Door Peter de Lange
Eenentachtig titels staan er op het lijstje van Martin Mooij
(1930). Zo vee! boeken proppen in één vitrine, dat lukt na
tuurlijk nooit, beseft hij. En San heeft bi; ook nog allerlei
'leuke dingetjes' die hij graag wil laten 7' Hij kan putten
uit een rijke voonaad. Zijn twee werk' puilen uit van
de boeken en literaire relikwieën.
Mooij, voormalig directeur van Poetr, ...rnational en ge
wezen boekenreccnsent van NRC/Handelsblad en Het Vrije
Volk, is deze maand eregast in de Rotterdamse gemeentebi
bliotheek. Als samensteller van een expositie over Bertoit
Brecht én als de bekende Rotterdammer die een maand lang
zijn favoriete boeken ten! 7 mag stellen. „Dat boekje van
Majakovski dat Jef Last uit Aioskou voor me mee nam, laat
ik maar thuis. Anders denken ze nog dat ik moeiteloos Rus
sisch lees."
Maitm Mooij
met enkele
herinnenn
gen aan Poe
try Interna
tional: een
prent met ge
dient van Lu-
cebert, een
kijkkastje
van C. Bud
dmgh eneen
speelgoed-
girafje dat
hem werd ge
schonken
doorC. B.
Vaandrager.
Foto Niels van oer
Hoeven/Kotter
dams Dagblad
Als jongen
ias ik net
als de
meeste jon
gens van
mijn leef
tijd veel ge
schiedenis-
en avontu
renboeken.
De scheeps
jongen van
Bontekoe.
Alleen op de
wereld en zo. Ik herinner me dat
ik in een boekwinkel 's iemand
heb horen zeggen dat hy dat boek
alleen in de originele taal wilde le
zen, Zuil dans le monde. Want hij
sprak voortreffelijk Frans, die
meneer...
Rond m'n zeventiende, achttien
de las ik natuurlijk ook wel wat,
maar het is toch belangrijk dat je
een beetje op weg geholpen
wordt. Na de oorlog hebben Jef
Last en Freek van Leeuwen mij
internationaal wegwi. -maakt.
Met hun boeken begb. ujn lijst
je. Op het punt van mijn politieke
bewustwording.
Ik kende dal
idee helemaal
niet, van inter
nationaal geori
ënteerd zijn.
Het was een
enorme ontdek
king voor me.
Ik raakte ver
zeild in de sfeer
van blaadjes
maken, blaadjes
uitgeven. In die
periode mocht ik wel eens iets
schrijven voor De Vlam. het blad
van Jef Last, Eens per jaar had je
de Vlam Stampen, daar hing van al
les rond, ook buitenlanders, bij
voorbeeld studenten die bij die
weisse Rose waren geweest, die
verzetsgroep tegen Hitler. Veel la
ter heb ik nog een prachtige pren-
tencasette over die mensen ent-
vangen.
In de kringen rond Last kwam ik
ondermeer in contact met dich
ters die in de problemen waren
geraakt doordat ze tot een of an
dere minderheid behoorden. Last
de my ook voor aan mensen
Joris Ivens en Arthur Lehning.
En hij kende George Orwell per
soonlijk. Als je er naar vroeg, zei
hij: O, die heb ik laatst nog in Lon
den ontmoet... Daar was ik erg ja
loers op. Ik was compleet onder
steboven van Onveil. Vooral van
Homage to Catalonia.
Die literaire ontwikkeling zal er
toe hebben bijgedragen dat ik mi
litaire dienst heb geweigerd. Ik
wilde niet naar Indië. Ik stond aan
de Indonesische kant, Ik had
geen religieuze achtergrond, dus
ik werd meteen verdacht van link
se sympathieën. Toch werd ik er
kend als gewetensbezwaarde.
Daarna heb ik wel behoorlijke
problemen gehad om werk te vin
den. Ik heb van alles geprobeerd,
zelfs heel even in de haven geze
ten. Maar dat werd geen succes.
Toer. ben ik bij dc Arbeiderspers
terecht gekomen, daar werd ik
klaargestoomd voor een leiding
gevende functie in het boekenbe
drijf.
Later bij Poetry heb ik ook weer
heel veel te maken gehad met
mensen die op de een of andere
manier in conflict waren geko
men met de autoriteiten in hun
land. Iemand heeft wel 's uitge
zocht dat het ging om 26 procent
van de dichters die aan Poetry
hebben meegewerkt. Een van de
schrijnendste gevallen was een
Cubaanse dichter die meer dan
twintig jaar in de gevangenis had
gezeten wegens homosexualiteit.
Natuurlijk moet mijn expositie
geen puur Poetry-verhaal worden.
Liever niet zeg. Maar er zijn wel
een paar dingen die ik graag wil
laten zien. Zoals die pentekening
van die veertig Chinese dichters
bij de Nederlandse attaché thuis,
ïk was in China voor een bezoek
aan de schrijversbond, maar daar
werd ik niet toegelaten. Toen
heeft onze attaché Peter Potman
ze maar bij hem uitgenodigd. Ver-
dor is er een groen speelgoed-
girafje dat ik van Vaandrager
kreeg, een houten telefoon uit de
begintijd van Poetry, want we
stonden voor communicatie, weet
je wel. En dat kistje dat C. Bud-
dingh' voor «v heeft gemaakt,
een soort kijkdoosje. Het heet De
huwelijksreis. Ik heb ook een
mooie cassette met cd's waarop
Alien Ginsberg voorleest. En ge-
luidscasettes met werk van
Brecht.
Eigenlijk is het veel te veel om al-
lemaal.mee te nemen. Maar dat
moeten ze in de bibliotheek maar
oplossen. Ik zou het wel erg vin
den als ze niet tenminste één bun
deltje overlieten van Remco Cam-
pert en Bert Schierbeek. Van de
Vijftigers moet beslist ook iets in
die vitrine.
Boeken die ze ook niet mogen
schrappen zijn Ein Gedicht und
sein Autoren Museum der moder
ne Poeste. Die zijn me zeer dier
baar.
Het zijn sleutelboeken in mijn be
staan. En apart, en eigenlijk ook
onmisbaar, is Alfred Kossmanns
Aria's voor een meisje in de nieu
we Bijenkorf. Kossmann heb ik er
tussengestopt dichter. Dat is
een aspect va:. c Rotterdam
mer dat altijd stuk onderbelicht
is gebleven."
Rotterdam - De 470 parkeerauto
maten in Rotterdam moeten half
juli omgebouwd zijn voor hel ge
bruik van de chipper en de chip
knip. De apparaten moeten ge
schikt zijn voor beide systemen
van elektronisch betalen. Alle
parkeerautomaten krijgen- een
nieuwe kaartlezer. Hierdoor
wordt het mogelijk om parkeren
beh; -net muntgeld te betalen
met per of chipknip. De eer
ste aangepaste automaten werken
al.
Rotterdam kent twee soorten par
keerautomaten van twee verschil
lende leveranciers. De eerste se
rie van driehonderd automaten
moet in juni zijn omgebouwd. De
overige 170 apparaten worden
naar verwachting eind juni veran
derd. Het hele "project moet dan
half juli worden afgerond,
De ombouw had vorig jaar al moe
ten plaatsvinden, maar er hebben
zich vertragingen op technisch
terrein voorgedaan. Voor nieuwe
'toepassingen van de chipper en
de chipknip moeten de installa
teurs certificaten aanvragen bij
de Postbank en Interpay (de ban
ken) De testen die moeten uitma
ken of hel betaalsysteem 'water
dicht' is, zijn eind vorig jaar uitge
voerd.
De parkeerautomaten krijgen
niet alleen andere kaartlezers,
maar ook een nieuiv uiterlijk. De
lichtbakken worden vernieuwd
en ook enkele standaardinstellin
gen van de automaten ondergaan
een wijziging.
Zo is voortaan op het ticket te zien
wat het tijdstip van betaling is ge
weest en kan men ook vier uur
voorafgaand aan de parkeertijd
een ticket kopen. De nieuwe licht
bakken zullen pas worden ge
plaatst na de aanpassing van de
automaten.
Het Parkeerbedrijf wil zoveel mo
gelijk overgaan op elektronisch
betalen om het contante geld waar
mogelijk Van de straat te halen'.
Bovendien worden automobilis
ten zo verlost van de zorg of zij wel
voldoende muntstukken op zak
hebben.
Eind vorig jaar, toen het nieuwe
betaalsysteem nog binnen enkele
maanden ingevoerd leek te wor
den, was daarbij de verwachting
dat chipper en chipknip een be-
volkingsbreed betaalmiddel zou
den worden. Dat is nog niet het
geval, maar zowel Parkeerbedrijf
als Postbank en banken hopen
dat het ombouwen van de par-
keermeters het gebruik van de
betaalkaarten zal stimuleren.
Rotterdam is de eerste grote ge
meente in Nederland die over
stapt op het elektronisch betalen
van parkeergeld. In Delft gebeurt
dat ook al.
Aan het gebruik van de nooit erg
aangeslagen prismacard voor par
keren komt daarmee in Rotter
dam definitief een einde. Automo
bilisten die nog van die kaarten
hebben, kunnen ze inleveren bij
het Parkeerbedrijf: het saldo
wordt dan uitgekeerd.
Rotterdam Op het Varken-
oordseviaduct is gistermorgen
een 21-jarige vrouw mishandeld
en beroofd. Een man versperde de
vrouw, die op een bromfiets reed,
de weg. Hij bracht haar met een
mes enkele snijwonden toe en
ging hij er vandoor op haar brom
mer. Volgens de vrouw beroofde
de zelfde man haar op 23 april ook
al van haar bromfiets. De dader
maakte toen deel uit van een
groepje van vier overvallers.
Een van de verworvenheden van
het communicatietjjdperk is de
emancipatie van het dagelijks le
ven. In kranten en tijdschriften
zie je steeds meer aandacht ont
staan voor mensen in hun alle
daags bestaan. De bakker om de
hoek, de vrijwilliger in het club
huis, de werkloze die zijn straat
schoon houdt, ze hebben in de
media hun eigen plekje verwor
ven. Je hoeft geen politicus of
sportbobo te zijn om je mening te
laten horen, het eigen gelijk van
gewone mensen doet er evenzeer
toe. De burger krijgt smoel. De sa
menleving wordt zich van zichzelf
bewust. De overheid haakt erop in
met marktonderzoek: net als be
drijven wil ze weten hoe de goege
meente over 'producten' denkt.
De gemeenteraad stemt het be
leid af op üw mening. Woningcor
poraties innen niet alleen de
huur, maar ontdekken het thema
leefbaarheid (dus: uw woonomge
ving); ze doen gezwind mee aan
een wedstrijd wie de beste buren
zijn: de buurman en buurvrouw
als kampioenen van de samenle
vingsopbouw, Bedrijven zoeken
'erkenning' van omwonenden.
Straatteams en opzoomergroepen
worden essentieel, onmisbaar ge
noemd voor stedelijke vernieu
wing. Het volk wint terrein. Gezag
is niet vanzelfsprekend meer. Er
is een informele democratisering.
Een aardig bewijs vind je in de
boekhandel. Geschiedenisboeken
zijn niet meer de saaie, ontoegan
kelijke verhandelingen vol we
tenschappelijke feiten, want...
teksten en foto's komen dichter
bij u in de buurt. Ze zijn vlotter
geschreven, maar belangrijker
nog: de inhoud wordt herkenbaar,
omdat ze raakt aan de herinne
ring van duizenden mensen. In de
woorden van Herman Romer:
„Bij het vastleggen van herinne
ringen gaat het niet enkel om de
votm die wetenschappers soms op
het oog hebben: de vorm van een
vaak droge opsomming, die
slechts mensen met een hogere
opleiding kan bereiken. Beper
ken we ons daartoe, dan gaan be
langrijke terreinen van onze ge
schiedenis verloren. Dan zullen
tallozen, die in directe zin aan het
gebeuren hebben deelgenomen
nimmer hun eigen geschieden is
daarin kunnen terugvinden."
In 'De laatste jaren van Oud-Rot
terdam' schreef Romer al dat ge
schiedenis meer is dan het weef
getouwvan feiten, gebeurtenis
sen en verschijnselen. Niet min
der belangrijk zijn de kleine per
soonlijke vertellingen, de anekdo
tes die reliëf geven aan een brok
verleden. Met name in een conti
nu veranderende stad als Rotter
dam is de geschiedschrijving van
uit de eigen beleving waardevol,
niet alleen als verpozing voor le
zers met vergelijkbare herinne
ringen, maar ook voor stadsbe
stuurders, vooral diegenen onder
hen die op latere leeftijd Rotter
dammer worden.
Nogmaals Romer: „Het behoedt
hen ervoor om het culturele en so
cial e klimaat van deze stad ruw
aan te randen. Zo'n onintelligente
bijdrage aan de geschiedenis van
onze stad zal hen later altijd wor
den aangerekend."
Herman Romer stond aan de wieg
van een bijzondere serie boeken,
uitgegeven door de Europese Bi
bliotheek in Zaltbommel. In okto
ber verscheen het eerste deel, een
paar weken terug kwam het deel
over Katendreeht uit en vrijdag
kreeg wethouder Hans Simons
het eerste exemplaar uitgereikt
van deel drie, over de Afrikaan-
derwijk, geschreven door Rein
Wolters, journalist van het Rotter
dams Dagblad. Het zal voor veel
Rotterdammers een kennisma
king zijn met de 'binnenkant' van
de Afrikaanderwijk, terwijl het
voor veel (oud-)bewoners een ont
moeting is met hun eigen verle
den. Rein Wolters groeide op in de
Afrikaanderwijk, speelde er,
werkte er - en schreef een boek
dat een rijk geheugen verraadt,
waarin honderden Rotterdam-
mers voorkomen. Altijd handig
als je dat met journalistieke erva
ring kunt combineren.
'Rotterdam in voorbije dagen'
heet de serie en ze wijkt van veel
andere lectuur over de stedelijke
historie af, doordat de auteurs
meer armslag kregen bij het te-
rugtoveren van stadsbeelden uit
het collectieve onderbewustzijn.
Het is geschiedschrijving zoals
het moet, omdat het optekenen
van het dagelijks leven laat zien
hoe ontelbare individuen bij el
kaar een stad maken.
