5
WD bezuinigt ook op leger
AFA wil maatregelen tegen
bijeenkomsten Grijze Wolven
Hapje uit kersverse haring
Over luchtige airbags bij scheikunde en ïastige a fortiori-argumentaties hij Grieks
Ritzen gaat ov-boetes
studenten terugbetalen
Alphense politie gaat
jongeren heropvoeden
m
ff
t -ft P? u v» a w mil C-14 SM'
Alders zoekt nog
burgemeester
Verdachte biecht
tweede moord op
Nederland doet
veel aan milieu
Moord in
Valkenswaard
Zwaardere
aardbevingen
Doodslaan
echtgenote
Vliegtuigbom
onschadelijk
Bolkestein doet eerste handreiking richting PvdA en D66
Onderwijzer
bekent vijf
gevallen van
ontucht
Hél
Driekwart
nabestaanden
tegen donatie
organen
Nu bij VSB Bank:
Hypotheekrente 10 jaar vast.
Rotterdams Dagblad
Ï-Vi ÏV •fd&ftr jkl f»S M; i <-■< <■-*. :<-a/X
Woensdag 27 mei 1998
Marianne Vink, Herman Stofbergen en Nienke de Boer van het Rotterdamse Mamix Gymnasium,
hier 'gesteund' door docent Tjebco Tiersma en de Griekse legeraanvoerder Pericles, vonden het
examen Grieks lastig. FotoJaap Rozema/Rotterdams Dagblad
Groningen De sollicitatieproce
dure voor de nieuwe burgemees
ter van Groningen is met zes we
ken verlengd tot 26 juni. De Gro
ningse commissaris van de konin
gin Alders heeft dit besloten, om
dat zich tot nu toe nog geen kandi
daten hebben gemeld. Volgens Al
ders zijn er wel brieven van seri
euze kandidaten onderweg. Ande
ren beraden zich nog. Zij hebben
Alders laten weten meer tijd no
dig te hebben, omdat ze eerst wil
len afwachten of ze misschien tot
het volgende kabinet toetreden.
De vorige burgemeester van Gro
ningen, Ouwerkerk, stapte in ja
nuari op. Den meerderheid van de
gemeenteraad verloor het r-
trouwen in hem wegens zijn ge
brekkige optreden tijdens de rel
len in de Oosterparkwijk. Han
Lammers is sinds 16 februari
waarnemend burgemeester.
Haarlem De 29-jarige N. K. uit
Zaandam zorgde gisteren bij de
rechtbank in Haarlem voor op
winding door aan het begin van
de zitting direct twee moorden op
te biechten. De man stond terecht
voor een moord. In één adem be
kende de verdachte ook een twee
de op zijn geweten te hebben. Tot
stomme verbazing van de recht
bank, de officier van justitie en
zijn eigen advocate verklaarde hij
dat het lijk in die zaak in februari
1996 by het Noordzeekanaal is te
ruggevonden. De rechtbank be
sloot het proces aan te houden en
de man voor onderzoek naar het
Pïeter Baan Centrum in Utrecht
te sturen.
Rotterdam Nederland, Oosten
rijk en Zwitserland geven relatief
veel geld uit aan milieubescher
ming: 2 procent van het bruto bin
nenlands product (BNP). De Ver
enigde Staten zijn zuiniger met
1,6 procent. Japan haalt niet meer
dan 0,6 procent. Uit een onder
zoek van het Duits-Economisch
Instituut (IW) dat gisteren in Keu
len is gepresenteerd blijkt dat
Duitsland 1,7 procent van het
BBP uittrékt voor het milieu.
Daarna komen Frankrijk (1,4),
Zweden '(1,2), Groot-Brittannië
(1,1), Canada (1,0), Denemarken
(0,9) en Japan (0,6).
Valkenswaard In het centrum
van Valkenswaard is gistermid
dag een man doodgeschoten. De
vermoedelijke dader is korte tijd
later in Eersel aangehouden. In
de auto van de verdachte zat een
tweede man. Ook die is aangehou
den, aldus een woordvoerder van
de politie. Het slachtoffer zat sa
men met een ander in een perso
nenauto. Die tweede inzittende
bleef ongedeerd.
Roswinkel Door de aardgaswin
ning in Noord-Nederland zijn
daar aardbevingen mogelijk tot
maximaal 3,8 op de schaal van
Richter. Deze conclusie van het
KNMI betekent een verhoging
van de maximale kracht van aard
schokken in de regio. Tot nu toe
werd uitgegaan van maximaal 3,4
op de schaal van Richter. Dit
schryft minister Wijers van Eco
nomische Zaken de Kamer.
Almelo—Voor de rechtbank in Al
melo is gisteren negen jaar cel ge-
eist tegen een 35-jarige man uit
Almelo. Hij bracht eind vorig jaar
zijn 29-jarige echtgenote met een
bijl en een stuk beton om het le
ven. Het echtpaar had al langere
tijd huwelijksproblemen. Uit
spraak 2 juni.
Hengelo Het Explosieven Op-
ruimings Commando (EOC) heeft
gisteravond om acht uur bij het
NS-station in Hengelo opnieuw
een vliegtuigbom uit de Tweede
Wereldoorlog onschadelijk ge
maakt. Het ging om een vijfhon
derd pond zware bom van Ameri
kaanse makelij. Vorige week werd
bij graafwerk op dezelfde locatie
ook al een bom uit de Tweede We
reldoorlog aangetroffen en gede
monteerd. En. in maart vorig jaar
gebeurde dat ook al een keer.
Door Jan Horstink en Rob Snijder
Scheikunde-docent Bas Muil
wijk van de Lucia Petrusmavo in
Rotterdam was er dik tevreden
over. „Er werd in dit mavo-exa
men nu eens echt naar scheikun-
de-kennis gevraagd en niet zo
zeer naar algemene ontwikkeling.
Wie zijn zaakjes goed geleerd
heeft, komt hiermee tot z'n
recht." Vooral de vragen over de
airbag stonden hem wei aan.Al
leen zo'n vraag 19: 'geef de reac-
tievergelijking voor het ontleden
van ammoniumnïtraat' is dan
weer lastig. Erg goed vind ik ook
dat ze bij een aantal vragen een
chemiekaart afdrukken. Vooral
voor leerlingen die in hun verdere
loopbaan iets met scheikunde
gaan doen, want die krijgen er on
herroepelijk mee te maken. De
opgave over een nieuw element
vond ik wat vergezocht, maar dat
er in een dergelijk examen aan
dacht wordt besteed aan de mi
lieu-aspecten is heel positief," al
dus de optimistisch gestemde
Muilwijk.
Wat ook opviel, was dat het
mavo-examen scheikunde bui
tengewoon gevarieerd was opge
bouwd. Vragen over de geschiede
nis van de scheikunde, bijvoor
beeld de vondst van chloor in de
achttiende eeuw door de Zweedse
geleerde Schqele, werden gevolgd
door een uitgebreid item over
koolstofmono-oxide. Daarin
moesten de kandidaten onder
meer aankruisen op welke manier
een gasbrander met pc t\ gele vlam
zou branden. Het milieu-aspect
kwam naar voren in het onderdeel
over watertekort en in het voor
laatste gedeelte over het ontzwa
velen van verbrandingsgassen in
kolencentrales.
Indira Mendonca (15) en Carlos
Santos Marques (15), beiden leer
lingen van de Lucia Petrusmavo,
waren het roerend met elkaar
eens: dit was best gemakkelijk,
Indira: „Alleen de denkvragen,
zoals die over ammonium en het
nieuwe element vond ik pittig.
Maar voor de rest was het veel ge
makkelijker dan de oefen-exa
mens die we op school gemaakt
hebben." Carlos vond vooral de
meerkeuzevragen heel goed te
doen.Alleen bij vraag 33 heb ik
een stommiteit uitgehaald. Daar
moest je zwavel uitrekenen en ik
heb het voor calcium gedaan."
Carlos doelde op de opdracht te
berekenen hoeveel kilogram zwa
vel er in vijfhonderd kilogram cal
ciumsulfaat zit. Beide mavo-kan
didaten hebben geen verdere
plannen met het vak scheikunde,
hoewel ze het allebei een leuk vak
vonden, dat op een plezierige ma
nier werd onderwezen door do
cent Muilwijk. „ïk ga naar het Ai-
beda College, verder in de accoun
tancy," zegt Indira vastberaden.
En Carlos wil naar concurrent
ROC Zadkine: „Ik vind elektroni
ca leuk om te gaan doen." Maar
eerst nog even slagen, hoewel ze
geen van beiden bang zijn dat dat
niet zal lukken.
Grieks
De drie vwo-kandidaten -Her
man Stofbergen (17), Marianne
Vink en Nienke de Boer (beiden
18)- van het Rotterdamse Mar-
nix Gymnasium waren het gister
middag na afloop van het examen
hartgrondig met elkaar eens: de
'klassieke' eindproef voor het vak
Grieks was dit jaar bepaald niet
makkelijk. Dat was docent Tjebco
Tiersma met zijn pupillen eens.
„Ik vond het een pittig examen.
Dit zal de leerlingen beslist niet
zijn meegevallen. De meesten zul
len hun tijd hard nodig hebben
gehad, vermoed ik. Het examen
geeft in ieder geval een goed
beeld van de gemiddelde Plato-
tekst. De vragen sloten bovendien
goed bij de verschillende teksten
aan."
De drie leerlingen van het Mamix
kregen dit keer, evenals hun col
lega's in den lande, een viertal
teksten voorgelegd met in totaal
22 vragen. De vijfde tekst was een
zogenaamde 'vertaaltekst', waar
bij dit jaar door de samenstellers
van het examen gekozen was voor
negen -onvertaalde- regels uit
Plato's Laches: Nikias en Laches,
twee gezaghebbende Atheense
generaals, worden door twee va
ders geraadpleegd over de opvoe
ding van hun zonen. Sokrates
fungeert hierbij als gesprekslei
der.
Tiersma: „Het examen Grieks be
staat sinds jaar en dag uit twee ge
deelten. In het eerste deel worden
inhoudelijke vragen gesteld bij
een aantal passages uit de 25 blad
zijden tekst van Plato die tijdens
de voorbereiding op het examen
in de klas aan de orde gesteld zijn.
Het tweede deel bevatte negen re
gels uit een van Plato's werken,
de Laches. Het werk kennen ze
wel, de desbetreffende passage
echter niet Ze moeten die regels
Grieks in helder Nederlands ver
talen. Dat zal demeesten, denk ik,
wel gelukt zijn omdat het stukje
tekst niet zo heel erg abstract
was."
De 3.9 die hij nodig heeft voor een
voldoende op zijn eindlyst, die 'zit
er dik in'. Daarvan is Herman
overtuigd. Maar het totale exa
men was hem niet meegevallen,
bekende hij. „Bij vraag 1 begreep
ik al direct niet wat er bedoeld
werd. Een lastige vraag, zeker
geen binnenkomertje." Ook klas
genote Marianne kende een aan
tal problemen. „Bij vraag 11
moest je uitleggen wat Plato met
een bepaalde uitspraak bedoeld
heeft. Maar de vraagstelling be
greep ik niet Ik heb iets opge
schreven over de filosofische leer
van Plato, dat zal zeker niet goed
geweest zijn." Ook vraag 20, waar
bij de gedachtegang van Diotima
in een a fortiori-argumentatie
(als..., dan red.) moest worden
weergegeven, vond de inwoonster
van Spijkenisse lastig. Dat was
collega Nienke met haar eens. „Ik
kende de hele term niet eens." De
proefvertaling daarentegen was
haar meegevallen. „Die was rede
lijk concreet, niet echt filoso
fisch."
Den Haag De WD heeft het keiharde verzet tegen verdere
bezuinigingen op het defensiebudget opgegeven. De liberalen
zijn bereid om met PvdA en D66 te praten over mogelijke be
sparingen.
De WD hield tot gisteren staande
dat het Nederlandse leger de afge
lopen acht jaar zodanig is 'uitge
kleed' dat verdere reductie de pa
raatheid in gevaar zou brengen.
PvdA en D66 zijn het hier niet
mee eens. Volgens die partijen is
de oorlogsdreiging sterk afgeno
men na de ineenstorting van het
Warschaupact en moet dat (verde
re) consequenties hebben voor de
taken en omvang van de krijgs
macht.
De PvdA acht een extra bezuini
ging op Defensie van vijfhonderd
miljoen gulden reëel. De sociaal
democraten denken het geld te
kunnen besparen door een aantal
fregatten of onderzeeërs uit de
vaart te halen of minder gevechts
vliegtuigen aan te schaffen. D66
gaat zelfs nog een stap verder. De
democraten hebben een bezuini
ging op het leger ingeboekt van
een miljard gulden.
WD-onderhandelaar Bolkestein
heeft gisteren tijdens de formatie-
onderhandelingen over het defen
siebudget een eerste handreiking
gedaan in de richting van PvdA
en D66. De liberaal bekende be
reid te zijn water in de wijn te
doen. „Een compromis is zeker
mogelijk," aldus Bolkestein, Hij
voegde er in één adem aan toe 'dat
de oplossing nog niet in zicht is'.
Bolkesteins uitspraak is om twee
redenen opmerkelijk/In het WD- -{
verkiezingsprogramma staat dat
de krijgsmacht de komende vier
jaar dient te worden ontzien. Ver
der heeft Defensieminister Joris
Voorhoeve aangekondigd dat hij
niet zal terugkeren als aan het
budget wordt geknabbeld. Het
personeelsbestand is sinds 1830 al
gekrompen tot 74.000 medewer
kers, aldus de liberale bewinds
man, terwijl het budget daalde
met 27 procent: „Nieuwe grote be
zuinigingen zuilenten koste gaan
van een goed uitgeruste en inge
richte krijgsmacht. Ik vind dat on
aanvaardbaar." -
Schiedam De Anti-Fascistische
Aktie (AFA) wil dat de Tweede Ka
mer wettelijke maatregelen treft
die het mogelijk maken dat bij
eenkomsten waar racistische uit
spraken te verwachten zijn, wor
den verboden. De AFA schrijft dit
Ln een brief aan de nieuwe vaste
Kamercomissie van Binnenland
se Zaken naar aanleiding van een
bijeenkomst van de Turkse Fede
ratie Nederland (TFN) in Schie
dam het afgelopen weekeinde,
AFA had van te voren burgemees
ter Scheeres van Schiedam -ge
vraagd die bijeenkomst te verbie
den, omdat-de TFN.nau w verbon-
Swalmen De van ontucht ver
dachte 59-jarige onderwijzer van
de Lambertusbasisschool in Swal
men heeft bekend dat hy vijf leer
lingen heeft misbruikt. De leraar
werd vorige week aangehouden
op verdenking van het maken van
kinderporno en ontucht met min
derjarige leerlingen.
De vijf misbruikte leerlingen, die
destijds in groep 5 zaten, zijn in
middels meerderjarig. Justitie in
Roermond wil niet zeggen hoe
lang geleden de ontucht plaats
vond.
Na de publiciteit die de afgelopen
dagen rond de Swaimense kinder-
pomozaak is losgebarsten, heb
ben nog enkele mensen zich bij
de politie gemeld, aldus persoffi
cier van justitie mr. D. van Delft.
Hoeveel dat er zijn wil Van Delft
in het belang van het onderzoek
niet kwijt.
De verdachte gaf al 34 jaar les op
de driehonderd leerlingen tellen
de school in het Midden-Limburg-
se dorp en woont zelf in Roer
mond. Bij een huiszoeking in zijn
woning op 29 april vond de politie
een grote hoeveelheid pornogra
fisch materiaal, zoals foto's, video
banden, schilderijen en dia's van
kinderen.
Samen met deskundigen van de
divisie Centrale Recherche Infor
matie (CRI) is de politie nog druk
doende het materiaal te bekijken.
Op basis van het grote aantal kin
deren dat op het materiaal te zien
is, concludeert Van Delft dat spra
ke moet zijn van aanzienlijk meer
dan vijf gevallen van ontucht.
De Staatsloterij slaagde er gisteren in het eerste vaatje Hollandse Nieuwe weg te slepen op de visafslag in Scheveningen. De or
ganisatie had hier 83.000 gulden voor over. Rederij Jaczon, de verkoper, schonk het bedrag meteen aan het Fonds Slachtoffer
hulp Nederland. Keuringmeester Henk Kegge oordeelde dat de Hollandse Nieuwe, die sinds vandaag overal te koop is, van uitste
kende kwaliteit is. Hij kwam tot dat oordeel na een hapje in de haring. Foto Ed oudenaarden/ANP
den zou zijn met de extreemrecht
se MHP en de daaraan verbonden
Grijze Wolven. Ondanks pogin
gen van de organisatie om de Unk
met de MHP en Grijze Wolven te
voorkomen, bleek die er in Schie
dam toch te zijn. Vlaggen,boeken,
de Grijze-Wolvengroet, en een af
en toe opduikende foto van de vo
rig jaar overleden MHP-voorman
Türkes duidden op propaganda
van de Grijze Wolven.
In haar brief aan de Tweede-Ka
merleden somt AFA een aantal in
cidenten op waarbij -Grijze Wol
ven betrokken waren. De organi
satie wil van de politici weten wat
ze daarvan weten, en of hen nog
meer incidenten ter ore zijn geko
men.
AFA noemt bijvoorbeeld de be
dreigingen aan het adres van
journalisten Stella Braam en
Mehmet Ulger die vorig jaar een
boek over de Grijze Wolven en de
banden met de TFN publiceer
den, en de demonstratie tegen de
oprichting van het Koerdische
parlement in ballingschap,
Naar aanleiding van die gebeurte
nissen zegde minister Dijkstal
van Binnenlandse Zaken toe dat
de Binnenlandse Veiligheids
dienst (BVD) alert zal blijven, op
alle stromingen van politiek-ex-
tremistische aard die de rechtsor
de en samenleving kunnen be
dreigen. De BVD zal ook de ko
mende jaren de ontwikkelingen
binnen de Turkse extreem-natio
nalistische stroming nauwlettend
blijven volgen, aldus een woord
voerder van de veiligheidsdienst
Volgens de-BVD staat de welis
waar niet openlijk beleden doel
stelling van onder andere de na
tionalistische Gryze Wolven
haaks op het integratiebeleid van
de Nederlandse overheid.
Volgens de woordvoerder is het
overigens onwaarschijnlijk dat er
wettelijke maatregelen tegen der
gelijke bijeenkomsten komen.
Die discussie heeft volgens hem
ook gespeeld bij de opkomst van
Nederlandse rechtsextreme groe
peringen en toen werd ook beslo
ten daar niet toe over te gaan.
Den Haag Minister Ritzen van
Onderwijs wil dat alle studenten
die onterecht een boete hebben
moeten betalen voor de ov-kaart,
hun geld terugkrijgen. De minis
ter heeft dat gisteren bekendge
maakt. Volgens het ministerie
hebben ongeveer 9500 studenten
twee jaar geleden onterecht een
boete gekregen, omdat zij in 1992
teveel geld hebben bijverdiend.
Doordat zij teveel bijverdienden,
verloren zij hun recht op studiefi
nanciering en dus ook op een ov-
kaart. Maar volgens minister Rit
zen hadden zij voor het bezit van
een ov-studentenkaart nooit met
terugwerkende kracht beboet mo
gen worden. Het is bekend dat
studenten die teveel bijverdie
nen, worden gekort op hun stu
diebeurs. Zo nodig wordt die kor
ting ook met terugwerkende
kracht doorgevoerd. Maar vol
gens Ritzen mag niet met terug
werkende kracht een boete wor
den opgelegd voor het bezit van
een ov-kaart. Het geld dat het ov-
bedrjjf hiervoor bij de studenten
heeft opgeëist, was dus niet te
recht en wordt terugbetaald.
Het gaat om boetes van 360 gul
den per maand. Het ministerie
zoekt nog uit hoeveel geld in to
taal moet worden terugbetaald.
Daarvoor moeten alle individuele
dossiers van de 9500 studenten
handmatig worden doorgenomen.
Inmiddels is de fout overigens
hersteld. Studenten kunnen niet
meer onterecht worden aangesla
gen voor onrechtmatig kaartbezit,
omdat het computersysteem is
veranderd.
Leeuwarden Slechts een kwart
van de nabestaanden is bereid
mee te werken aan orgaandonatie
van de overledene als de arts
daarom vraagt. Driekwart weigert
toestemming. Dat is veel meer
dan verwacht. Schattingen gin
gen er tot nu van uit dat maximaal
veertig procent van de nabestaan
den niet mee wil werken. Dit
blijkt uit het onderzoek Don Qui-
chot van het Academisch Zieken
huis Groningen.
Het werven van donoren, zowel
voor weefsel als voor organen,
stuit op problemen bij patiënten,
artsen en nabestaanden. Patiën
ten kunnen te oud zijn of te ziek
om voor donatie in aanmerking te
komen. Een behoorlijk aantal art
sen stelt de vraag niet, omdat ze te
weinig tijd heeft of over te weinig
kennis beschikt over de procedu
res rond orgaandonatie.
Het grootste knelpunt blijkt ech
ter bij de nabestaanden te liggen.
In een kwart van de weigeringen
wil de familie het niet hebben, bij
nog een kwart gaat men er vanuit
dat de patiënt het niet gewild zou
hebber», veertien procent heeft
nooit over donatie gesproken, der
tien procent wü niet dat het li
chaam wordt aangetast en tien
procent heeft grote emotionele
problemen met donatie.
Het grote aantal weigeraars bij de
nabestaanden heeft de onderzoe
kers verrast. De moeilijkste waag
op het moeilijkste moment, blijkt
veel nabestaanden toch rauw op
het dak te vallen. De onderzoe
kers hopen dat dit door de nieuwe
Wet op de Orgaan Donatie veran
dert. Nu iedereen een formulier in
de bus heeft gekregen, hopen zij
dat mensen minder snel overval
len door de donatievraag.
VSB BANK
VSB. Daar kom je verder mee.
Alphen aan den Rijn De politie
van Alphen aan den Rijn gaat in
samenwerking met Alphense
maatschappelijke hulporganisa
ties de probleemjongeren in deze
gemeente 'heropvoeden'. De in
tensieve begeleiding van acht tot
tien weken, waarbij de hulpverle
ners zeven dagen per week en 24
uur per dag voor de jongeren be
schikbaar zijn, start op 1 juni on
der het motto Jongeren Preven
tieproject 12+, meldt de politie
Hollands Midden in haar magazi
ne Profiel.
De politie van Alphen heeft voor
het project overigens slechts één
medewerker vrijgemaakt Samen
met andere hulpverleners gaat
deze tot de eeuwwisseling aan de
slag met de individuele begelei
ding van circa 160 Alphense jon
geren in de leeftijd van 12 tot 25
jaar. Het gaat om probleemjonge
ren die bijna allemaal al in aanra
king met justitie zijn geweest en
voor wie een overstap dreigt naar
het professionele criminele cir
cuit
Het project, bedacht door de Al
phense recherche, wordt gedraaid
in groepjes van vier jongeren die
in de begeleidingsweken in hun
eigen omgeving blijven. De hulp
verleners hebben in de ongeveer
twee maanden de taak de jonge
ren een passend aanbod te doen
op het gebied van werk, scholing,
gezondheid of opvang.
Na ruim twee maanden komen de
jongeren op eigen benen te staan.
Tijdens de nazorgperiode van een
jaar wordt nog twee keer met de
jongere en zijn omgeving gespro
ken. In die periode kan de jongere
als het misgaat terugvallen op het
hulpteam.
Doel van het project is zeventig
procent van de deelnemende jon
geren zelfstandig te laten functio
neren in het dagelijks leven. Het
project wordt bekostigd door de
gemeente, gesteund met subsidie
van de provincie Zuid-Holland,